​​Стрессни камайтириш воситалари

Овқатланиш нафақат бутун танага, балки психикага ҳам катта таъсир қилади. Стрессга қарши парҳез учун баъзи маслаҳатлар:

1. Рационингизда янги мева ва сабзавотлар борлигига ишонч ҳосил қилинг. Бу асаб тизимига ва умуман танага фойдали таъсир кўрсатадиган "жонли" овқат.

2. Балиқни диетангизга киритинг. Унинг таркибида ёд ва фосфор мавжуд. Биринчиси мушакларнинг бақувват бўлишига ёрдам беради, иккинчиси нормал гормонал даражани сақлаб қолишга ёрдам беради.

3. Кўпроқ мош ва гречка ёрмаси, ловия ва дуккакли экинларни истеъмол қилинг. Ушбу озиқ-овқат маҳсулотларининг барчаси таркибида табиий антидепрессант бўлган магний мавжуд.

4. Ўрик, жавдар нони истеъмол қилинг. Улар таркибида жуда кўп миқдордаги Б витаминлари мавжуд бўлиб, улар стрессга чидамлилигини оширади ва марказий асаб тизимининг фаолиятини барқарорлаштиради.

5. Кўк ва турли ўсимлик чойлари дамлаб ичинг. Улар зарарли моддалар ва токсинларни танадан олиб ташлайдиган антиоксидантларга бой. Тана қанчалик тоза бўлса, стрессга дош бериш ва тикланиш осонроқ бўлади.

#саломатлик #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan ©

Тозалик соғлиқ гарови эканлиги ростми?

Бу масалада «ўртача олтин» тамойили муҳим аҳамиятга эга. Тозаликка ҳаддан ташқари интилиш баъзи патологияларни кучайиши (масалан, 1-тоифа диабет) хавфини ошириши мумкин. Бу шунчаки тахмин эмас - олимлар шундай хулосага келишди.

Мутахассислар 1-тоифа диабетли болалар гуруҳини ўрганишди. Маълум бўлишича, ота-оналари ҳаддан ташқари тозалигини кузатган болалар, айниқса, қаттиқ касал бўлганлар. Олимлар озгина миқдорда патоген бактериялар бутун вужудда қотиш вазифасини ўташи мумкин деган хулосага келишди.

#саломатлик #инсон_танаси

🦔 @tipratikan ©

Қаришга қарши воситалар

Олимлар баъзи озиқ-овқатлар аслида танани ёшартиришга ёрдам беради деган хулосага келишди. Йигирма номдан иборат бундай маҳсулотлар рўйхати AҚШ ва Европа Иттифоқининг бир нечта университетлари олимларининг қўшма тадқиқотлари доирасида тузилган. У инсон танасида ҳужайралар қаришининг биокимёвий механизми билан боғлиқ бўлган сўнгги кашфиётлар асосида ишлаб чиқилган.

Ёшликни узайтириши мумкин бўлган маҳсулотлар: қора шоколад, чой, кофе, олма, қора смородина, брокколи, гилос, помидор, анор, апелсин, шафтоли, олхўри, малина, қизил узум, қизил пиёз, исмалоқ, қулупнай ва бошқалар.

Мутахассисларнинг таъкидлашича, агар бошқа турдаги озиқ-овқат маҳсулотлари - гўшт, балиқ, сут ёки ёрмалар танани зарур калория, ёғлар ва минераллар билан таъминласа, унда сабзавотлар, мевалар ҳужайралар ҳаётини ҳимоя қиладиган ва узайтирадиган биокимёвий элементлардир.

#саломатлик #инсон_танаси #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan ©

Юрак хуружида аспиринни эрта қабул қилиш инфаркт зарарини камайтиради

Юрак хуружининг дастлабки босқичида аспирин қабул қилиш тиқилиб қолган артерия орқали қон айланишини тиклайди ва юрак мушагининг шикастланишини камайтиради.

Шуни англаш керакки, аспиринни қабул қилиш, албатта, етарли эмас ва сиз тиббий ёрдамга мурожаат қилишингиз керак.

#инсон_танаси #саломатлик

🦔 @tipratikan ©

💔 Оптимистлар юрак хасталигига жуда кам мойил.

#инсонлар #саломатлик

🦔 @tipratikan ©

Бизнинг қулоқларимиз мувозанат тизимимизнинг муҳим қисмларидан биридир.

Aгар аввал қулоғингизни ювдирган бўлсангиз, балки мувозанатни бузгансиз. Бунинг сабаби шундаки, бизнинг қулоқларимиз мувозанатни сақлаш қобилиятизга бевосита таъсир қилади. Ички қулоқ бирон бир ишни бажараётганда ҳаракатланадиган ва уни бевосита мияга сигнал берадиган суюқликка тўла. Ушбу ақлли суюқлик биз турганимизда, ётганимизда ёки юқорига, пастга қараб турганимизда ҳам билиб олади. Шундай қилиб, сизда қулоқ инфекцияси ёки қулоғингиз яллиғланганида, нарсалар керакли даражада ишламайди. Қулоқ инфекциясининг кенг тарқалган аломатларидан бири бу бош айланиши, титроқ ва кўнгил айниш.

Кўзлар ва бўғинлар билан биргаликда ички қулоқ мувозанатни сақлашда энг катта рол ўйнайди. Баланс билан боғлиқ муаммолар мавжудлигининг бошқа белгилари - сиз бир томонга бошқасига қараганда кўпроқ суянасиз ёки тез-тез йиқила бошлайсиз. Ушбу муаммоларни ҳал қилиш аудиологга мурожаат қилиш яхшироқдир.

#инсон_танаси #саломатлик

🦔 @tipratikan ©

Папаяда олимлар томонидан ҳали кашф этилмаган 500 дан ортиқ фермент мавжуд

Инсон танаси томонидан мукаммал ассимиляция қилинган ушбу мева таркибида олимлар томонидан ҳали кашф этилмаган 500 дан ортиқ фермент мавжуд. Улар ошқозон ости безини қўллаб-қувватлайди, нормал овқат ҳазм бўлишига ёрдам беради ва яллиғланиш, чандиқ тўқималарини йўқ қилиш орқали ичак деворларини даволайди.

Папайя таркибидаги аминокислоталар ва ферментлар вирусларга қарши жуда самарали бўлган фитокимёвий моддаларни ҳосил қилади. Унда мавжуд бўлган ва ҳозирда фанга номаълум бўлган коензимлар ичакларни алкализе қилади ва шу билан уни соғлом қилади.

#саломатлик #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan ©

Кўпгина тадқиқотлар шуни кўрсатадики, алкогол юрак муаммоларининг тахминан 40% учун жавоб беради.

Ундан - юрак хуружида бўлгани каби - юрак тўқималари ўлади, бу ҳаёт учун хавфли касалликларни келтириб чиқаради. Бундан ташқари, ичкиликбозларнинг иммунитети заифлашган.

Уларнинг иммун ҳужайралари энди ҳушёрлик давридаги каби ишламаяпти. Бу юракка юқадиган инфекциялар хавфини оширади.

#саломатлик

🦔 @tipratikan ©

Кофеин инсон танасида бир соат туради

Танага киргандан кейин 45 дақиқа ичида кофеин қонга сингиб кетади. Aммо уни танадан олиб ташлаш кўпроқ вақт талаб этади. Кофеиннинг қондан ярмигача бўлган вақти 4 соат. Чекувчилар учун бу 3 соат давом этади. Aммо бу, барча кофеинлар 8 соатдан кейин йўқ бўлиб кетишини англатмайди, қоида тариқасида, эрталаб бир чашка кофедан кейин кофеинни тўлиқ йўқ қилиш учун 12 соат вақт кетади.

Шу билан бирга, туғилишни назорат қилиш таблеткаларини истеъмол қиладиган аёлларда кофеин танада бу каби дориларни қабул қилмайдиган аёлларга қараганда 4 соатгача сақланиб қолади. Ҳомиладорлик кофеин таъсирини ҳам узайтириши мумкин. Ҳомиладорликнинг сўнгги ҳафталарида кофеиннинг таъсири 10,5 соатгача давом этиши мумкин.

#саломатлик #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan

Танамизга сув муҳимми?

Тана вазнининг 6-8% миқдорида намликни йўқотиш одамни ҳушидан кетишга, 10% галлюцинациялар ва ютиниш рефлексининг бузилишини келтириб чиқаради. 12% суюқликни йўқотиш юрак тўхташига олиб келади.

#инсон_танаси #саломатлик

🦔 @tipratikan

Aччиқ овқат умрни узайтиради

Гарвард соғлиқни сақлаш мактаби томонидан ўтказилган тадқиқотлар шуни кўрсатдики, кунига бир марта аччиқ овқат истеъмол қилиш ўлим хавфини 14 фоизга камайтиради. Қалампир каби аччиқ озиқ-овқат таркибидаги биоактив моддалар ёмон холестеролни камайтириши ва триглицеридларнинг соғлом даражасини сақлаб туриши мумкин.

#саломатлик #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan

Шакарнинг зарари чекиш билан бир хилда

Чекиш каби шакарни ҳам ҳаддан ташқари истеъмол қилиш юрак-қон томир тизимига таъсир қилади, қон томир хавфини оширади ва ҳатто саратоннинг айрим турларини ривожланишига ҳисса қўшиши мумкин.

Aгар кунига 6-8 ош қошиқдан кўп истеъмол қилмасангиз, хавф сезиларли даражада камаяди, аммо ким бу билан чекланган? Сиз, масалан, чой ва қаҳвага шакар қўшмаслигингиз мумкин, лекин барибир кўп миқдордаги шакарни истеъмол қиласиз, шу қаторда диетангизда турли хил ичимликлар, соуслар, ширинликлар ва таркибида шакар кўп бўлган бошқа овқатларда.

#саломатлик #озиқ_овқат

🦔 @tipratikan

💅 Бизнинг соғлигимиз тирноқларнинг ҳолати билан аниқланиши мумкин.

Қаришни ўрганадиган геронтологлар бундай амалиётга эга. Улар кекса одамдан соғлиғи тўғрисида сўрашда, улар тирноқларини кўрсатишини сўрашади. Уларнинг аҳволига кўра: инсон уларга қандай қарайди, қанчалик соғлом кўринади, тажрибали шифокор ҳозирги кунда инсон қанчалик соғлом эканлиги ҳақида кўп нарсаларни айтиб бериши мумкин.

Нима учун тирноқлар? Ҳақиқат шундаки, тирноқ ҳаётий орган эмас. Ва агар танада оз миқдордаги қон ва озуқа моддалари бўлса, унда улар биринчи навбатда тирноққа оқишни тўхтатадилар.

Тирноқларингиздаги оқ доғларни пайқадингизми? Улар бизга ҳаётнинг ушбу даврида танамизда озуқавий моддалар етишмаётганлигини айтишади. Ва тирноқ 6 ой ичида тўлиқ ўсиши маълум бўлганлиги сабабли, сиз танангизда йилнинг қайси вақтида озуқавий моддалар етишмаётганлигини ишончли аниқлай оласиз.

#инсон_танаси #саломатлик

🦔 @tipratikan

Қичишиш қандай пайдо бўлади?

Бу ички яллиғланиш ёки ҳар қандай кимёвий моддаларнинг теримизга таъсири билан боғлиқ. Эҳтимол, қичима эволюцион равишда бизда пайдо бўлган, қон сўрувчи ҳашаротларнинг реакциясидир.

Aжабланарлиси шундаки, қичишиш рецепторлари оғриқ ёки тегиниш рецепторларидан фарқ қилади. Бизда қичима пайдо бўлганида, сигнал орқа мия орқали мияга ўтади ва шундан кейингина биз тегишли буйруқни қабул қиламиз.

Биз ўзимизни қашлаганимиздан сўнг, мия мумкин бўлган оғриқни тинчлантириш учун серотонинни чиқаради. Бу қичишишнинг баъзида ҳатто бироз ёқимли бўлишини таъминлайди.

#инсон_танаси #саломатлик

🦔 @tipratikan

Озиқланишнинг стрессга таъсири

Озиқ-овқат истеъмол қилинишига шахснинг стрессга сезгирлик даражаси таъсир қилиши мумкин. Шу маънода, тўғри овқатланиш стрессни олдини олишнинг бошқа воситалари сингари муҳим аҳамиятга эга, чунки стрессга сезгирлик ёмон овқатланиш билан боғлиқ.

Стресс реакцияси қонда ортиқча миқдордаги шакар пайдо бўлиши ва витаминлар, минераллар таркибининг пасайиши билан бирга келади. Бу организм тизимларининг нормал ишлаши учун, айниқса қўзғалиш ҳолатининг ривожланиши билан зарурдир.

Баъзи В витаминларининг етишмаслиги (масалан, тиамин, никотиник кислота, В12) нерв тизимнинг реактивлигини, асабийлашиш ва асабийликни оширади, яъни стресс таъсирига сезгирлик кучаяди.

#саломатлик #овқатланиш

Дўстларингизга ҳам юборинг
🦔 @tipratikan

Бизнинг асабийлашишимизни кучайтирадиган нарса

Кўпгина овқатлар, айниқса кўп миқдорда, ўз-ўзидан стресс сезгирлигини оширади, масалан, кофе, кола, шоколад ва бошқа кофеинли овқатлар.

Маълумки, кофеин марказий асаб тизимининг стимулятори вазифасини бажаради, шунингдек, у периферик асаб тизимига таъсир қилади, стрессга сезгирлик чегарасини пасайтиради.

Одатдагидек тайёрланган бир стакан кофе таркибида 100 дан 150 мг гача кофеин бор ва 250 мг кофеин асабийлашиш, уйқусизлик ва бош оғриғига олиб келиши мумкин.

Бундан ташқари, 720 мг кофеин (5-6 стакан кофе) ташвишланиш аломатларини келтириб чиқаради.

#саломатлик #озиқ_овқат

Дўстларингизга ҳам юборинг
🦔 @tipratikan

Менинг танам ёшга қараб қандай ўзгаради?

Ўттиздан кейин мушаклар атрофилай бошлайди ва бизнинг аероб қобилиятимиз пасаяди - бошқача қилиб айтганда, ҳар қандай жисмоний фаолиятни бажариш учун кўпроқ кислород керак бўлади.

Органлар кичраяди (мияни ҳам ўз ичига олади) ва мушак доираси заифлашиб, тиббиётда саркопения деб аталадиган жараён натижасида эскирган ўсишни бошлайди. Aсосан, бизнинг шунчаки ҳаётий кучимиз йўқолади - шунинг учун баъзан кўчада суҳбатлашаётганда бўғимларда оғриқ сезилади.

Мунтазам жисмоний машқлар бу жараённи сусайтиради, чунки сиз шунчаки мушак тўқималарининг йўқолишини янги тўқима тўпланиши билан қоплайсиз. Танангизни зўриқтириш орқали сиз унга янги соғлом ҳужайраларни ривожлантириш учун туртки берасиз. Ва агар сиз машққа мувозанатли овқатланишни қўшсангиз, унда қариш жараёни деярли сезилмайди.

#инсон_танаси #саломатлик

Дўстларингизга ҳам юборинг
🦔 @tipratikan

Неврозни қандай даволаш мумкин

Неврозлар организмдаги фолий кислотасининг етарли эмаслигидан келиб чиқади, унинг мавжудлиги мияда серотонин (бошқа сўз билан айтганда "бахт гормони") учун жавобгардир. Қуйидаги маҳсулотлар бу гормон етишмаслигини тиклаши (тўлдириш) мумкин: банан, кўкатлар, карам, қушқўнмас, ситрус мевалари ва бошқалар.

Депрессияда В6 витамини етишмайди, бу ҳам "бахт гормони" нинг шаклланиши учун зарурдир. В6 витамини қуйидаги маҳсулотларда бўлиши мумкин: қисқичбақалар, балиқ, уруғлар, ёнғоқлар, товуқ, ясмиқ, банан

Неврознинг сабаби, шунингдек, С витамини етишмаслигидир, уни истеъмол қилиш орқали тўлдириш мумкин: цитрус мевалари, қизил қалампир, саримсоқ, пиёз, исмалоқ, киви, денгиз шимоли ва бошқалар.

#саломатлик #озиқ_овқат

Дўстларингизга ҳам юборинг
🦔 @tipratikan