Qaysi gaplarda tire tinish belgisi bir xil punktuatsion
qoida asosida qo’yilgan?
1. Topgan gul keltirar, topmagan - bir bog’ piyoz.
2. Ahmad - endi yigirmaga kirgan, bo’ydor, kelishgan yigit.
3. Bizning o’qituvchimiz o’quvchilarni ham, nevaralarini ham,
o’g’il-qizlarini ham - barchani sizlab gapirar edilar.
4. O’rik - ra‘noguldoshlar oilasiga mansub mevali daraxt.
5. «Qani, qo’lni bering, bir tabriklab qo’yay», - dedi zavqi
oshib.
A) 2, 4
B) 1, 3
C) 1, 2
D) 3, 5
qoida asosida qo’yilgan?
1. Topgan gul keltirar, topmagan - bir bog’ piyoz.
2. Ahmad - endi yigirmaga kirgan, bo’ydor, kelishgan yigit.
3. Bizning o’qituvchimiz o’quvchilarni ham, nevaralarini ham,
o’g’il-qizlarini ham - barchani sizlab gapirar edilar.
4. O’rik - ra‘noguldoshlar oilasiga mansub mevali daraxt.
5. «Qani, qo’lni bering, bir tabriklab qo’yay», - dedi zavqi
oshib.
A) 2, 4
B) 1, 3
C) 1, 2
D) 3, 5
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
IMLO QOIDALARI
Quyidagi qo‘shimchalar qo‘shilishi bilan so‘zning tarkibida tovush tushadi yoki ortadi:
1) o‘rin, qorin, burun, o‘g‘il, bo‘yin, ko‘ngil kabi ba’zi so‘zlarga egalik qo‘shimchasi, qayir, ayir kabi fe’llarga nisbat shaklini yasovchi -il qo‘shimchasi, ikki, olti, yetti so‘zlariga -ov, -ala qo‘shimchalari qo‘shilganda ikkinchi bo‘g‘indagi unli aytilmaydi va yozilmaydi: o‘rin – o‘rnim, qorin – qorni, burun – burning, o‘g‘il – o‘g‘ling, ko‘ngil – ko‘ngli, yarim – yarmi; qayir – qayril, ulug‘ – ulg‘ay, sariq – sarg‘ay, ikki – ikkov, ikki – ikkala, yetti – yettov kabi;
2) u, bu, shu, o‘sha olmoshlariga -da, -dan, -day, -dagi, -gacha, -cha qo‘shimchalari qo‘shilganda n tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi: unda, bunday, shunda, o‘shancha kabi; bu olmoshlarga egalik qo‘shimchalari quyidagicha qo‘shiladi: buningiz, o‘shanisi kabi;
3) o, o‘, u, e, a (ammo u harfida emas-orzum, orzusi emas) unlisi bilan tugaydigan so‘zga egalik qo‘shimchasi quyidagicha qo‘shiladi:
a) ko‘pchilik so‘zlarga egalik qo‘shimchalari -m, -ng, -si; -miz, -ngiz, -si (yoki -lari) shaklida tovush orttirmay qo‘shiladi: bobom, bobong, bobosi; bobomiz, bobongiz, bobosi (yoki bobolari); orzum, orzung, orzusi; orzumiz, orzungiz, orzusi kabi;
b) parvo, obro‘, mavqe, mavzu, avzo,manba, sazo, avzo kabi so‘zlariga I, II shaxs egalik qo‘shimchalari qo‘shilganda bir y tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi: parvoyim, parvoying; parvoyimiz, parvoyingiz; obro‘yim, obro‘ying; obro‘yimiz, obro‘yingiz kabi; III shaxs egalik qo‘shimchasi parvo, avzo, obro‘, mavqe so‘zlariga -yi shaklida, xudo, mavzu so‘zlariga esa -si shaklida qo‘shiladi: avzoyi, mavzusi kabi (dohiy kabi y undoshi bilan tugagan so‘zlarga ham III shaxsda -si qo‘shiladi: dohiysi kabi);
4) men, sen olmoshlariga -ni, -ning, -niki qo‘shimchalari qo‘shilganda qo‘shimchadagi n tovushi aytilmaydi va yozilmaydi: meni, mening, meniki; seni, sening, seniki kabi.
Quyidagi qo‘shimchalar qo‘shilishi bilan so‘zning tarkibida tovush tushadi yoki ortadi:
1) o‘rin, qorin, burun, o‘g‘il, bo‘yin, ko‘ngil kabi ba’zi so‘zlarga egalik qo‘shimchasi, qayir, ayir kabi fe’llarga nisbat shaklini yasovchi -il qo‘shimchasi, ikki, olti, yetti so‘zlariga -ov, -ala qo‘shimchalari qo‘shilganda ikkinchi bo‘g‘indagi unli aytilmaydi va yozilmaydi: o‘rin – o‘rnim, qorin – qorni, burun – burning, o‘g‘il – o‘g‘ling, ko‘ngil – ko‘ngli, yarim – yarmi; qayir – qayril, ulug‘ – ulg‘ay, sariq – sarg‘ay, ikki – ikkov, ikki – ikkala, yetti – yettov kabi;
2) u, bu, shu, o‘sha olmoshlariga -da, -dan, -day, -dagi, -gacha, -cha qo‘shimchalari qo‘shilganda n tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi: unda, bunday, shunda, o‘shancha kabi; bu olmoshlarga egalik qo‘shimchalari quyidagicha qo‘shiladi: buningiz, o‘shanisi kabi;
3) o, o‘, u, e, a (ammo u harfida emas-orzum, orzusi emas) unlisi bilan tugaydigan so‘zga egalik qo‘shimchasi quyidagicha qo‘shiladi:
a) ko‘pchilik so‘zlarga egalik qo‘shimchalari -m, -ng, -si; -miz, -ngiz, -si (yoki -lari) shaklida tovush orttirmay qo‘shiladi: bobom, bobong, bobosi; bobomiz, bobongiz, bobosi (yoki bobolari); orzum, orzung, orzusi; orzumiz, orzungiz, orzusi kabi;
b) parvo, obro‘, mavqe, mavzu, avzo,manba, sazo, avzo kabi so‘zlariga I, II shaxs egalik qo‘shimchalari qo‘shilganda bir y tovushi qo‘shib aytiladi va shunday yoziladi: parvoyim, parvoying; parvoyimiz, parvoyingiz; obro‘yim, obro‘ying; obro‘yimiz, obro‘yingiz kabi; III shaxs egalik qo‘shimchasi parvo, avzo, obro‘, mavqe so‘zlariga -yi shaklida, xudo, mavzu so‘zlariga esa -si shaklida qo‘shiladi: avzoyi, mavzusi kabi (dohiy kabi y undoshi bilan tugagan so‘zlarga ham III shaxsda -si qo‘shiladi: dohiysi kabi);
4) men, sen olmoshlariga -ni, -ning, -niki qo‘shimchalari qo‘shilganda qo‘shimchadagi n tovushi aytilmaydi va yozilmaydi: meni, mening, meniki; seni, sening, seniki kabi.
❇️Qisqacha ma'lumotlar❇️
1️⃣ -it qo‘shimchasi orttirma nisbat hosil qiladi: Kirit, qo‘rqit.
2️⃣ Orttirma nisbat qo‘shimchalaridan faqatgina -dir qo‘shimchasi asosga qo‘shilib, tovush tushishiga sabab bo‘ladi: Qizi - dir = qizdir.
3️⃣ -sa qo‘shimchasi so‘roq olmoshiga qo‘shilib, uning bo‘lishsizlik shaklini ham hosil qiladi: Kim - sa = kimsa. Uyda kimsa yo‘q edi. Kimsasiz hovli menga g‘alati ko‘rindi.
4️⃣ Uyushmagan aniqlovchilar, hollar va to‘ldiruvchilar orasiga vergul qo‘yilmaydi: Ikkita keksa odam kecha ertalab dadam bilan to‘y haqida gaplashishdi.
5️⃣ Ajratilgan bo‘laklar ikki xil yo‘l bilan ajratiladi.
1.O‘zidan ajratish - Ko‘chaning boshida, Hamidlarning uyi oldida,uchrashamiz.
2. Tartibni o‘zgartirish - Qo‘llar ishlar - tez, mo‘jizakor.
1️⃣ -it qo‘shimchasi orttirma nisbat hosil qiladi: Kirit, qo‘rqit.
2️⃣ Orttirma nisbat qo‘shimchalaridan faqatgina -dir qo‘shimchasi asosga qo‘shilib, tovush tushishiga sabab bo‘ladi: Qizi - dir = qizdir.
3️⃣ -sa qo‘shimchasi so‘roq olmoshiga qo‘shilib, uning bo‘lishsizlik shaklini ham hosil qiladi: Kim - sa = kimsa. Uyda kimsa yo‘q edi. Kimsasiz hovli menga g‘alati ko‘rindi.
4️⃣ Uyushmagan aniqlovchilar, hollar va to‘ldiruvchilar orasiga vergul qo‘yilmaydi: Ikkita keksa odam kecha ertalab dadam bilan to‘y haqida gaplashishdi.
5️⃣ Ajratilgan bo‘laklar ikki xil yo‘l bilan ajratiladi.
1.O‘zidan ajratish - Ko‘chaning boshida, Hamidlarning uyi oldida,uchrashamiz.
2. Tartibni o‘zgartirish - Qo‘llar ishlar - tez, mo‘jizakor.
Molxona asari tahlili.pdf
201.6 KB
"Molxona" asari haqida
Bu fayl esa sizga asar mohiyatini, g'oyasini va qahramonlar ichki olamini yaxshiroq anglashingizga yordam beradi.
Tayyorladi: Mirzajonova Shaxnoza
Bu fayl esa sizga asar mohiyatini, g'oyasini va qahramonlar ichki olamini yaxshiroq anglashingizga yordam beradi.
Tayyorladi: Mirzajonova Shaxnoza
Badiiy asarlardan testlar (javobli).pdf
2.3 MB
🔖 Test: Badiiy asarlardan testlar
1️⃣ "Oltin zanglamas"
2️⃣ "Sarvqomat dilbarim"
3️⃣ "Tushda klechgan umrlar"
4️⃣ "Asror bobo"
5️⃣ "Jayhun ustida bulutlar"
👤 Muallif: Sh.Abduxalimov
💚💚💚 Javoblari bor (oxirida)
1️⃣ "Oltin zanglamas"
2️⃣ "Sarvqomat dilbarim"
3️⃣ "Tushda klechgan umrlar"
4️⃣ "Asror bobo"
5️⃣ "Jayhun ustida bulutlar"
👤 Muallif: Sh.Abduxalimov
💚💚💚 Javoblari bor (oxirida)
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Битта хатойинг бутун бир ҳаётингни барбод қилиб юбориши мумкин...
9.Ganja vatan,ko’ngli oning ganjxez,
Xotiri ganjuru tili ganjxez
She'riy san'atni toping ❗️
Xotiri ganjuru tili ganjxez
She'riy san'atni toping ❗️
5.Ne turfa suvrate bordurki hech suvrat ila,
Qazo musavviri qilmadi bo‘yla tasvire
She‘riy san'atni toping ❗️
Qazo musavviri qilmadi bo‘yla tasvire
She‘riy san'atni toping ❗️
4.Qilsa zulm ul zolim elni qilmag‘il,yo rab,zabun,
Chun tazallumdur ishim,doim meni mazlum qil
She‘riy san'atni toping ❗️
Chun tazallumdur ishim,doim meni mazlum qil
She‘riy san'atni toping ❗️
Ona tili majburiy.pdf
66.4 KB
Namunaviy majburiy ona tili varianti
Ona tili.pdf
172.3 KB
Namunaviy ona tili testlari
FE'L (Uning vazifa shakllari).pdf
250.7 KB
📝 "Fe'l va uning vazifa shakllari" mavzusiga doir qo'llanma.
Lirik asarlarni sharhlash tamoyillari.pdf
47.6 MB
Nazmda yozilgan klassik asarlarni (masnaviy shaklida yozilgan dostonlar, gʻazallardan tortib to fardgacha) qanday qilib toʻgʻri tahlil qilish mumkin?
Ushbu savolga yuqoridagi kitobni oʻqish orqali javob olasiz!
Ushbu savolga yuqoridagi kitobni oʻqish orqali javob olasiz!
ONA TILI VA ADABIYOT-2024. BOYMIRZAYEV (2).pdf
909.8 KB
Test turi: OTM kirish imtihonlari namunasida
Savollar soni: 30 ta
Muallif: Akbarali Boymirzayev
Bajarish uchun tavsiya etiladi: 1 soat
Javobi keyinroq tashlanadi.
33 . - Men ixtiro qilgan shaxmat taxtasining birinchi katagiga bir dona bug‘doy doni berishingizni so‘rayman,-dedi Seta.
- Bir dona bug‘doy doni?- hayratlanib so‘radi Sheram.
34. - Ha hukmdor, ikkinchi katakka ikkita, uchinchi katakka to‘rtta, to‘rtinchi katakka sakkizta, beshinchisiga o‘n oltita oltinchisiga o’ttiz ikki dona va hokazo tarzida berishingizni so‘rayman.
- Bas!- achchiqlangancha Setaning gapini bo‘ldi podshoh.- Men seni tushundim.
35. -Sen shaxmat taxtasining oltmish to’rt katagining hammasi uchun (o‘zing shuni xohlading) avvalgisidan ikki barobar ko‘p miqdorda bug‘doy olasan!
A) Ajratilgan bo‘lak ishtirok etgan
B) Shaxsi umumlashgan gap ishtirok etgan
C) To ‘liqsiz gap ishtirok etgan
D) Kirish gap ishtirok etgan
E) Atov gap ishtirok etgan
F) Shaxsi ma’lum gap ishtirok
etgan.
- Bir dona bug‘doy doni?- hayratlanib so‘radi Sheram.
34. - Ha hukmdor, ikkinchi katakka ikkita, uchinchi katakka to‘rtta, to‘rtinchi katakka sakkizta, beshinchisiga o‘n oltita oltinchisiga o’ttiz ikki dona va hokazo tarzida berishingizni so‘rayman.
- Bas!- achchiqlangancha Setaning gapini bo‘ldi podshoh.- Men seni tushundim.
35. -Sen shaxmat taxtasining oltmish to’rt katagining hammasi uchun (o‘zing shuni xohlading) avvalgisidan ikki barobar ko‘p miqdorda bug‘doy olasan!
A) Ajratilgan bo‘lak ishtirok etgan
B) Shaxsi umumlashgan gap ishtirok etgan
C) To ‘liqsiz gap ishtirok etgan
D) Kirish gap ishtirok etgan
E) Atov gap ishtirok etgan
F) Shaxsi ma’lum gap ishtirok
etgan.
ARUZ UMK PDF.pdf
2.9 MB
✍️ ARUZ bo'yicha tushunish sodda QO'LLANMA. Kerakli joylarini ko'rib chiqing zarar qilmaydi.
⚡️Kerakli manba boʻlgani uchun qayta tashlanmoqda...
✏️✏️✏️✏️✏️✏️
⚠️ 100% ishonch bilan ayta olaman bunday manbani boshqa topa olmaysiz!
⚡️Kerakli manba boʻlgani uchun qayta tashlanmoqda...
✏️✏️✏️✏️✏️✏️
⚠️ 100% ishonch bilan ayta olaman bunday manbani boshqa topa olmaysiz!