ETH’nin en büyük sorunu ne? “ÖLÇEKLENME”. Modüler L1, L2’ler, CLOB, DEX’ler nasıl ölçeklenecek? ETH kapasitesi yetmiyor. Bu alanı dolduran celestia var işte…Ve bu pasta sanılandan çok daha büyük bir gelir modeli pastası….modüler devrim = kripto dünyasının ölçeklenmesi. Ve bunu celestia başarıyor. Celestia’nın sınırı yok. Kimse nereye kadar gideceğini tahmin edemez…
❤201🔥43👍25🥰5
Kanaldaki 5000 tia yatırımcısından RT ve yorum bekliyorum 🔥👆
❤236🔥43👍24👏9
TIA 2.15 üzeri 4H veya gün kapatırsa 2.50 direncine doğru gidebilir…2.50 kırılmadan “heyecanlanmayın”
❤168🔥45👍14
Polychain Capital, elinde kalan 43.451.616 TIA token’ını Celestia Foundation’a 62.5 milyon dolar karşılığında sattı.
Bu TIA’lar daha önce stake edilmişti. Polychain bu stake’i çözmek üzere.
Bu işlemle birlikte Polychain’in elindeki tüm TIA’lar satılmış olacak.
Bu TIA’lar daha önce stake edilmişti. Polychain bu stake’i çözmek üzere.
Bu işlemle birlikte Polychain’in elindeki tüm TIA’lar satılmış olacak.
❤95🔥18
Celestia şimdilik oldukça sakin ilerliyor, şu anda Ethereum’un piyasa değeri payının yalnızca %0.5’i kadar. Token kilit açılımları mı? Kasım ayında tamamlanacak. O zamana kadar Polychain satış mı yapacak? Hayır, çünkü onların tokenleri bizim gibi diğer yatırımcılarla birlikte zaten temizlendi. Gelecek Salı günü çıkacak Lotus, doğrudan birlikte çalışabilirlik (interoperability) endişelerine ve yatırımcıların enflasyon ile kilitli stake ödülleri konusundaki korkularına yanıt veriyor. Rollup ve bağımsız zincir (sovereign chain) tezleri hâlâ geçerli. Büyük şirketlerin her biri kendi zincirini başlatmakla ilgileniyor gibi görünüyor. Neden? Çünkü bu, zincir üzerinde tam kontrol ve buna bağlı gelirleri elde etmelerini sağlar. Rollup’lar onlar için mükemmel bir araç çünkü kendi dağıtımlarını kullanarak varlık ihraç katmanını sahiplenebilir ve sıralama ile yürütme süreçlerinden açık ve doğrulanabilir şekilde para kazanabilirler. Bir L1 inşa etmeleri mantıklı değil çünkü bu, daha yüksek regülasyon riski, daha yavaş geliştirme ve daha pahalı pazarlama anlamına gelir. Ayrıca L1 tamamen sahiplenilemez.
Ethereum’un veri erişilebilirliği arzı – Fusaka’dan sonra bile – yeterli olmayacak. Şu anda Ethereum’un veri erişim kapasitesinin %72’sini kullanıyoruz ve hâlâ çılgın boğa döngüsüne girmedik. Bu durum Celestia için büyük bir giriş fırsatı oluşturuyor çünkü veri geçiş talebi her yerde patlıyor. Ölçeklenebilir ve merkeziyetsiz blok alanı (Blockspace) ihtiyacı sık sık küçümseniyor. Çünkü rollup sağlayıcılarının kolayca anlayabileceği net bir ölçekleme yoluna sahipler.
Olayı fiyat değil, fiyat olayı yönettiği için, yeşil mumlar geldiğinde nasıl algılanabileceğine dair olumlu bir tablo çizmek istiyorum:
Celestia'nın Mevcut Algısı:
Şu anda Celestia, birçok kişi tarafından bir “meta” (commodity) olarak görülüyor. Çünkü herkes ona veri gönderebilir ve erişilebilirliğini bağımsız şekilde doğrulayabilir. Ben bu görüşe katılmasam da yaygın bir düşünce. Celestia’nın sadece veri erişimini garanti ettiği (doğruluğu değil) algısı, onun derin fayda üretmediği ya da değer kazandırmadığı görüşünü doğuruyor. Daha ucuza DA (data availability) sağlayanlar onu alt edebilir endişesi var.
Olası Gelecek: Interop + Fiyatlama Gücü
Celestia bir meta gibi algılansa bile, birçok proje yine de veri erişimi katmanı olarak onu kullanmayı tercih ediyor. Bu, yeni zincirlerin veya rollup’ların sisteme girişini kolaylaştırır çünkü kim meta bir alanda rekabet etmek ister ki? Bu durum, Celestia’yı çoklu ekosistemler arasında standart bir DA katmanı yapar. Ethereum veri erişimini yeterince hızlı ölçekleyemiyor ve yüksek maliyet nedeniyle yeni kullanıcılar Ethereum’a gelmiyor. Daha fazla bağımsız zincir aynı DA katmanına bağlandıkça, kullanıcı deneyimi daha birleşik ve “bileşen gibi” hissedilir hâle geliyor. Finalite Ethereum’a göre çok daha hızlı olduğu için bu hissiyat sağlanır. Bu noktaya gelirsek, Celestia zincirler arası koordinasyon merkezi olur ve daha iyi birlikte çalışabilirliği sağlayarak prim talep edebilir.
Kazara Bilgisayar: Interop + Doğrulama Katmanı
Zamanla Celestia, Ethereum’a karşı bir "settlement" (yerleşim) rakibi hâline gelebilir – tasarım olarak değil, ortaya çıkan davranışlar yoluyla. Eğer rollup’lar yürütme kanıtlarını Ethereum yerine Celestia’ya göndermeye başlarsa, doğru işlem yürütmesini çok daha düşük maliyetle doğrulayabilirler. Bu, Ethereum’un sunduğu finalite anlamına gelmese de, rollup’ların bağımsız ve VM-agnostik kalmasını sağlarken, kullanıcılara da doğruluk konusunda güçlü garantiler sunar. Bugün Ethereum rollup’ları kanıtları Ethereum’a gönderiyor ama birçok L2 token'ı için bu zaten sembolik, çünkü bunlar L1’e çekilemiyor. Celestia bu vizyona evrilirse, "akıllı sözleşmesiz Ethereum" gibi olur – ancak L1-L2 çatışması olmadan ve daha az karmaşıklıkla.
Sanki Celestia hiçbir şey yapmıyormuş gibi bir izlenim veriyor ama aslında daha sağlam, daha ölçeklenebilir ve Ethereum’un sunduğu hizmetleri – veri erişimi ve yürütme kanıtı doğrulama – sunabilecek bir sistem kuruyor. Celestia, rollup’ların koordinasyon merkezi olmayı hedefliyor.
Ethereum’un veri erişilebilirliği arzı – Fusaka’dan sonra bile – yeterli olmayacak. Şu anda Ethereum’un veri erişim kapasitesinin %72’sini kullanıyoruz ve hâlâ çılgın boğa döngüsüne girmedik. Bu durum Celestia için büyük bir giriş fırsatı oluşturuyor çünkü veri geçiş talebi her yerde patlıyor. Ölçeklenebilir ve merkeziyetsiz blok alanı (Blockspace) ihtiyacı sık sık küçümseniyor. Çünkü rollup sağlayıcılarının kolayca anlayabileceği net bir ölçekleme yoluna sahipler.
Olayı fiyat değil, fiyat olayı yönettiği için, yeşil mumlar geldiğinde nasıl algılanabileceğine dair olumlu bir tablo çizmek istiyorum:
Celestia'nın Mevcut Algısı:
Şu anda Celestia, birçok kişi tarafından bir “meta” (commodity) olarak görülüyor. Çünkü herkes ona veri gönderebilir ve erişilebilirliğini bağımsız şekilde doğrulayabilir. Ben bu görüşe katılmasam da yaygın bir düşünce. Celestia’nın sadece veri erişimini garanti ettiği (doğruluğu değil) algısı, onun derin fayda üretmediği ya da değer kazandırmadığı görüşünü doğuruyor. Daha ucuza DA (data availability) sağlayanlar onu alt edebilir endişesi var.
Olası Gelecek: Interop + Fiyatlama Gücü
Celestia bir meta gibi algılansa bile, birçok proje yine de veri erişimi katmanı olarak onu kullanmayı tercih ediyor. Bu, yeni zincirlerin veya rollup’ların sisteme girişini kolaylaştırır çünkü kim meta bir alanda rekabet etmek ister ki? Bu durum, Celestia’yı çoklu ekosistemler arasında standart bir DA katmanı yapar. Ethereum veri erişimini yeterince hızlı ölçekleyemiyor ve yüksek maliyet nedeniyle yeni kullanıcılar Ethereum’a gelmiyor. Daha fazla bağımsız zincir aynı DA katmanına bağlandıkça, kullanıcı deneyimi daha birleşik ve “bileşen gibi” hissedilir hâle geliyor. Finalite Ethereum’a göre çok daha hızlı olduğu için bu hissiyat sağlanır. Bu noktaya gelirsek, Celestia zincirler arası koordinasyon merkezi olur ve daha iyi birlikte çalışabilirliği sağlayarak prim talep edebilir.
Kazara Bilgisayar: Interop + Doğrulama Katmanı
Zamanla Celestia, Ethereum’a karşı bir "settlement" (yerleşim) rakibi hâline gelebilir – tasarım olarak değil, ortaya çıkan davranışlar yoluyla. Eğer rollup’lar yürütme kanıtlarını Ethereum yerine Celestia’ya göndermeye başlarsa, doğru işlem yürütmesini çok daha düşük maliyetle doğrulayabilirler. Bu, Ethereum’un sunduğu finalite anlamına gelmese de, rollup’ların bağımsız ve VM-agnostik kalmasını sağlarken, kullanıcılara da doğruluk konusunda güçlü garantiler sunar. Bugün Ethereum rollup’ları kanıtları Ethereum’a gönderiyor ama birçok L2 token'ı için bu zaten sembolik, çünkü bunlar L1’e çekilemiyor. Celestia bu vizyona evrilirse, "akıllı sözleşmesiz Ethereum" gibi olur – ancak L1-L2 çatışması olmadan ve daha az karmaşıklıkla.
Sanki Celestia hiçbir şey yapmıyormuş gibi bir izlenim veriyor ama aslında daha sağlam, daha ölçeklenebilir ve Ethereum’un sunduğu hizmetleri – veri erişimi ve yürütme kanıtı doğrulama – sunabilecek bir sistem kuruyor. Celestia, rollup’ların koordinasyon merkezi olmayı hedefliyor.
❤77🔥18
Bu da onu “dünya bilgisayarı” kavramının daha zarif ve daha az kırılgan versiyonu yapabilir.
L1’lerde Feeler ve Para
Şimdiye kadar fee konusunu neden gündeme getirmediğimi sorabilirsiniz, çünkü bu döngüde Celestia’nın feeleri pek etkileyici değil. Bu görüşe karşı olarak, ekosistemin erken aşamalarında bu önemsizdir derim – tıpkı 2017’de ETH, 2021’de SOL ve şu anda SUI örneklerinde olduğu gibi. Celestia hâlâ başlangıç aşamasında.
Ancak şunu da unutmamak lazım: ETH gibi ortamlar MEV (maksimum çıkarılabilir değer) yakalayabiliyor ve likiditeye sahip çıkabiliyor. Piyasa şu anda Celestia’nın gelecekte MEV yakalama potansiyelini doğru fiyatlıyor. Diğer L1’ler ise bu konuda fazla iyimser fiyatlanıyor olabilir. Örneğin Ethereumcular Solana’nın MEV gelirinin sıfıra düşeceğini söylüyor ama bu hemen olacak bir şey değil. Yine de %10-25’lik bir kısmın içeride kalacağını öngörmek mantıklı.
Finansal Varlık Algısı ve Fazla Tutma (Surplus Holding)
Bazı görüşlere göre yalnızca BTC ve belki ETH “ürün olarak varlık” (Asset as Product) olayını pazarlayabiliyor. Diğer zincirler için bunun nasıl gelişeceği ise henüz belli değil. Aktif zincir kullanıcıları zaten hızla özel oturumlar ve gas soyutlamasına geçişi görüyor. Celestia iş dünyası fazlası tutmak için doğru fiyatlanmış durumda, diğer zincirler ise hâlâ kullanıcı fazlasından iş fazlasına geçiş sürecinde.
Lotus’un katkısı da burada büyük – collateral (teminat) tarafını iyileştirerek Celestia’nın zincirler arası kullanımı kolaylaştırıyor.
Sonuç: Her Şeyin Ortasında Celestia
Ethereum şu anda açıkça “savaş zamanı” modunda: blob’ları artırmaya ve gaz sınırlarını genişletmeye çalışıyor. Eğer Celestia ciddi bir rakip olmasaydı, Base’in L3’leri AWS yerine onu kullanırdı. Celestia, ürün olarak Ethereum’un birkaç yıl sonra olmak istediği yerde. Blok boyutunu artırıp blok süresini azaltmasıyla birlikte ciddi bir fırsat penceresine sahip. Celestia’nın tek ihtiyacı: diğerlerine örnek olacak tek bir zincir ya da uygulama.
L1’lerde Feeler ve Para
Şimdiye kadar fee konusunu neden gündeme getirmediğimi sorabilirsiniz, çünkü bu döngüde Celestia’nın feeleri pek etkileyici değil. Bu görüşe karşı olarak, ekosistemin erken aşamalarında bu önemsizdir derim – tıpkı 2017’de ETH, 2021’de SOL ve şu anda SUI örneklerinde olduğu gibi. Celestia hâlâ başlangıç aşamasında.
Ancak şunu da unutmamak lazım: ETH gibi ortamlar MEV (maksimum çıkarılabilir değer) yakalayabiliyor ve likiditeye sahip çıkabiliyor. Piyasa şu anda Celestia’nın gelecekte MEV yakalama potansiyelini doğru fiyatlıyor. Diğer L1’ler ise bu konuda fazla iyimser fiyatlanıyor olabilir. Örneğin Ethereumcular Solana’nın MEV gelirinin sıfıra düşeceğini söylüyor ama bu hemen olacak bir şey değil. Yine de %10-25’lik bir kısmın içeride kalacağını öngörmek mantıklı.
Finansal Varlık Algısı ve Fazla Tutma (Surplus Holding)
Bazı görüşlere göre yalnızca BTC ve belki ETH “ürün olarak varlık” (Asset as Product) olayını pazarlayabiliyor. Diğer zincirler için bunun nasıl gelişeceği ise henüz belli değil. Aktif zincir kullanıcıları zaten hızla özel oturumlar ve gas soyutlamasına geçişi görüyor. Celestia iş dünyası fazlası tutmak için doğru fiyatlanmış durumda, diğer zincirler ise hâlâ kullanıcı fazlasından iş fazlasına geçiş sürecinde.
Lotus’un katkısı da burada büyük – collateral (teminat) tarafını iyileştirerek Celestia’nın zincirler arası kullanımı kolaylaştırıyor.
Sonuç: Her Şeyin Ortasında Celestia
Ethereum şu anda açıkça “savaş zamanı” modunda: blob’ları artırmaya ve gaz sınırlarını genişletmeye çalışıyor. Eğer Celestia ciddi bir rakip olmasaydı, Base’in L3’leri AWS yerine onu kullanırdı. Celestia, ürün olarak Ethereum’un birkaç yıl sonra olmak istediği yerde. Blok boyutunu artırıp blok süresini azaltmasıyla birlikte ciddi bir fırsat penceresine sahip. Celestia’nın tek ihtiyacı: diğerlerine örnek olacak tek bir zincir ya da uygulama.
❤127🔥21👏14