🔴 نگرانی خلیلزاد از استفاده پاکستان از اخراج مهاجران افغان به عنوان پوششی برای انتقال داعش به افغانستان

🟡وی در توییتی نوشت:

⬅️افراد آگاه و نزدیک به من می‌ گویند که نگران‌ اند مبادا دستگاه امنیتی پاکستان از اخراج پناهندگان افغان به عنوان پوششی برای فرستادن تروریست‌های داعش به افغانستان استفاده کند. من نیز این نگرانی را دارم.
🔜 @tarjomanaf

🔴 سلام و عرض ادب 🌺

⬅️در ماه‌ های اخیر، خبرهای پرتکرار و نگران‌ کننده‌ ای از اخراج مهاجران افغان از پاکستان به گوش می‌ رسد؛ روندی سریع، بی‌برنامه و گسترده که زندگی هزاران خانواده را زیر و رو کرده است. این فقط یک بحران انسانی نیست، بلکه نشانه‌ ای از یک تحرک سیاسی ـ امنیتی پیچیده‌ تر هم می‌ تواند باشد.

⬅️در میان این تحولات، زلمی خلیلزاد، دیپلمات سابق آمریکایی، در توییتی هشدار داده که پاکستان ممکن است از این روند اخراج‌ ها به عنوان «پوشش» برای انتقال نیروهای داعش به افغانستان استفاده کند.

🟡سوال این است که آیا واقعاً پای یک سناریوی امنیتی پنهان در میان است؟ یا فقط با یک سیاست مهاجرتی سخت‌گیرانه روبه‌رو هستیم؟

◀️ در این ویدیو به این مهم پرداخته ایم
🔜 @tarjomanaf

🔴 اخراج مهاجران یا جابجایی تروریست‌ها؟

🟡زلمی خلیلزاد و نگرانی ها از سناریوی پنهان پاکستان

⬅️زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان، در توییتی تأمل ‌برانگیز هشدار داده است که دستگاه امنیتی پاکستان ممکن است از روند اخراج مهاجران افغان به عنوان «پوششی» برای انتقال نیروهای داعش به افغانستان استفاده کند. این هشدار در ظاهر ساده و کوتاه است، اما در بطن خود، حامل چندین پیام پیچیده سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیکی است که باید آن را با دقت بیشتری بررسی کرد.

🟡پاکستان، مهاجران و سیاست امنیتی دوگانه

⬅️پاکستان سال‌ هاست که میزبان میلیون‌ ها مهاجر افغان است. با این حال، در ماه ‌های اخیر روند اخراج گسترده و ناگهانی مهاجران، به‌ ویژه آن ‌هایی که فاقد اسناد قانونی ‌اند، شتاب گرفته است. خلیلزاد بر این باور است که این اقدام صرفاً یک سیاست مهاجرتی نیست، بلکه می ‌تواند بخشی از یک سناریوی امنیتی پیچیده باشد. استفاده از واژه «پوشش» به وضوح به تاکتیک‌ های استخباراتی کلاسیک اشاره دارد که در آن، عملیات ظاهراً مشروع برای مقاصد پنهان به ‌کار گرفته می ‌شود.

🟡داعش؛ ابزار فشار یا کنترل بر افغانستان؟

⬅️اگر فرض خلیلزاد درست باشد، انتقال عناصر داعش به افغانستان می‌تواند با چند هدف صورت گیرد:

🔴1. بی ‌ثبات ‌سازی حاکمیت طالبان: پاکستان با طالبان روابط پیچیده‌ ای را برقرار کرده است و در عین همکاری، نارضایتی ‌هایی از استقلال‌ طلبی و سرکشی آن ‌ها نیز دارد. تقویت داعش، می ‌تواند ابزاری برای تضعیف اقتدار طالبان در برخی مناطق باشد.

🔴2. ایجاد تهدید علیه رقبای منطقه ‌ای: حضور داعش در افغانستان تهدیدی برای منافع چین، ایران، روسیه و حتی آسیای مرکزی محسوب می ‌شود. این می ‌تواند بخشی از بازی چندلایه پاکستان برای مذاکره با قدرت‌ های جهانی باشد.

🔴3. حفظ اهرم چانه ‌زنی با غرب: در شرایطی که روابط اسلام‌آباد با واشنگتن سرد است، پاکستان ممکن است از تهدید داعش به‌عنوان برگ فشار برای جلب مجدد توجه و کمک‌ های بین ‌المللی استفاده کند.

🟡پیام به آمریکا و جامعه بین ‌المللی

⬅️خلیلزاد در پایان توییت خود از هشتگ #USA استفاده می ‌کند، که فراتر از یک هشتگ رسانه‌ ای است. او تلاش دارد تا توجه واشنگتن و شرکای غربی را به خطر احتمالی بازگشت داعش جلب کند. تجربه گذشته نشان داده که نادیده گرفتن تحرکات پنهان در افغانستان، به ‌ویژه از سوی پاکستان، هزینه ‌های سنگینی در پی داشته است.

درنهایت: اگرچه هنوز شواهد مستند و رسمی از انتقال داعش به افغانستان در قالب اخراج مهاجران منتشر نشده، اما سابقه تاریخی، ساختار دستگاه ‌های امنیتی منطقه و بازی قدرت ‌های درگیر، فرضیه خلیلزاد را نادیده ‌گرفتنی نمی ‌سازد.

⬅️افغانستانِ شکننده، به راحتی می ‌تواند زمین بازی جدیدی برای گروه‌ های نیابتی و افراط ‌گرا شود. در چنین شرایطی، هرگونه تحرک مشکوک باید جدی گرفته شود، نه صرفاً به‌عنوان یک هشدار توییتری، بلکه به‌ عنوان بخشی از یک واقعیت تلخ منطقه ‌ای که بار دیگر ممکن است قربانی بازی‌ های قدرت شود.
🔜 @tarjomanaf

🔴 طالبان آمده‌ اند که بمانند
🟡 مطلبی از نشریه نیزا ویسی مایا

⬅️در پی تحولات ژئوپلیتیکی در افغانستان و عقب ‌نشینی ایالات متحده، روسیه در پی تعریف رویکردی تازه نسبت به حاکمیت طالبان است. مقاله حاضر بازتاب ‌دهنده نگاه فزاینده‌ ای در میان نخبگان روسی است که خواهان بازنگری در سیاست ‌های رسمی این کشور در قبال طالبان ‌اند. این نوشته با برجسته ‌ساختن دستاوردهای داخلی طالبان و فرصت‌های ژئو‌اقتصادی ناشی از تعامل با آنان، تلاش می ‌کند مشروعیت سیاسی و بین ‌المللی طالبان را توجیه کند. اما این روایت، با نادیده‌ گرفتن سرکوب گسترده حقوق بشر و واقعیت ‌های تلخ اجتماعی در افغانستان، خود پرسش‌هایی جدی را برمی‌انگیزد.

⬅️آیا تلاش روسیه برای عادی‌ سازی روابط با طالبان بر مبنای منافع ژئواستراتژیک و امنیتی، می‌تواند بدون در نظر گرفتن بحران حقوق بشر و انسداد اجتماعی در افغانستان، به ‌گونه‌ای پایدار و مشروع توجیه شود؟

🟡 برای مطالعه بیشتر، اینجا کلیک کنید
🔜 @tarjomanaf

🔴 عبداللطیف نظری: تاجران و سرمایه‌گذاران باید در این شرایط حساس در کنار مردم خود بایستند و از آنان حمایت کنند

⬅️معاون وزارت اقتصاد، عبداللطیف نظری، در مراسم تجلیل از روز جهانی پاک‌سازی ماین، در پیوند به اخراج مهاجرین افغان از کشورهای همسایه گفته است که تاجران و سرمایه‌گذاران باید در این شرایط حساس در کنار مردم خود بایستند و از آنان حمایت کنند.

⬅️نظری در ادامه صحبت‌هایش، ماین‌ها و مواد منفجر‌ناشده را از جمله چالش‌های اقتصادی و زراعتی کشور دانسته و گفته است که با پاک‌سازی مناطق از وجود ماین‌ها، فرصت‌های بیشتر برای رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال، توسعه زراعت و بهره‌برداری مؤثر از زمین‌های کشور فراهم خواهد شد.

⬅️او همچنین افزوده است که اداره ملی آمادگی مبارزه با حوادث می‌تواند در جلب کمک‌های خارجی نقش مهمی ایفا کند و باید از این اداره به‌گونه‌ی لازم حمایت صورت گیرد.
🔜 @tarjomanaf

🔴 نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان وارد کابل شد
🔜 @tarjomanaf

🔴 «پاکستان در عادت‌ های بد خود گیر مانده است»: جایشانکار حمله تروریستی ۲۶/۱۱ را نقطه عطفی در روابط هند و پاکستان خواند

⬅️وزیر امور خارجه هند، سوبرامانیام جایشانکار، اعلام کرد که حمله تروریستی سال ۲۰۰۸ در بمبئی نقطه عطفی بود که دیدگاه هند نسبت به روابط با پاکستان را تغییر داد، چرا که در آن زمان مردم هند به‌ طور جمعی تصمیم گرفتند که دیگر تحمل چنین تحریکاتی ممکن نیست.

⬅️او که در دانشگاه علوم و فناوری چاروتار در ایالت گجرات سخن می ‌گفت، تأکید کرد که هند در یک دهه گذشته تحت رهبری نارندرا مودی تحول یافته، در حالی ‌که پاکستان همچنان در «عادت‌ های بد» خود باقی مانده است.

⬅️جایشانکار گفت: «هند تغییر کرده است. کاش می ‌توانستم بگویم پاکستان هم تغییر کرده، اما متأسفانه در بسیاری از جهات، آنان هنوز به عادت‌ های بد خود ادامه می ‌دهند. آن ‌ها همچنان با رویکردی منفی با هند برخورد می ‌کنند. وقتی به گذشته نگاه می ‌کنم، می ‌گویم که حمله تروریستی بمبئی در سال ۲۰۰۸ یک نقطه عطف بود. فکر می ‌کنم آن زمانی بود که افکار عمومی هند، با وجود تفاوت ‌های حزبی، گفتند این دیگر بیش از حد است. مردم احساس کردند که کشور (هند) نمی ‌تواند چنین رفتاری را از یک همسایه بپذیرد.»
🔜 @tarjomanaf

🔴 سکوت رسانه‌های مدعی حامی مردم افغانستان در برابر ظلم آشکار پاکستان بر مهاجران

🟡 حاجی ظاهر قدیر از وکلای پیشین پارلمان

⬅️این تلویزیون‌ ها و رسانه‌ هایی که شب و روز مشغول تبلیغات و پروپاگاندای مربوط به افغانستان‌ اند، از زمانی که پاکستان به‌ گونه‌ ای زورگویانه برادران مهاجر را از آن‌ سوی مرز اخراج می‌ کند، من هیچ خبر یا محکومیتی از سوی آن‌ ها در مورد این ظلم و ستم پاکستان ندیدم.
🔜 @tarjomanaf

🔴 تأکید سخنگوی امارت اسلامی بر نبود تهدید امنیتی در روند بازگشت مهاجران

⬅️ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری آفاق می‌گوید مهاجران که از کشورهای همسایه به افغانستان باز می‌گردند، پس از شناسایی کامل، ثبت و راجستر می‌شوند.

⬅️وی با تأکید بر نظم در روند ورود مهاجران به کشور، تصریح کرد که «هیچ مشکل امنیتی» در این زمینه وجود ندارد و روند بازگشت به‌گونه‌ ای مدیریت می‌ شود که جای نگرانی نیست.

⬅️این در حالیست که در روزهای اخیر برخی گزارش‌ها و ادعاهایی مبنی بر ورود احتمالی افراد وابسته به گروه داعش، تحت پوشش مهاجران افغان، منتشر شده که موجب نگرانی‌هایی در میان افکار عمومی شده است.

⬅️با این حال، مقام‌های امارت اسلامی این نگرانی‌ ها را بی‌ پایه خوانده و تأکید دارند که دستگاه‌ های امنیتی و استخباراتی کشور به دقت روند بازگشت مهاجران را زیر نظر دارند.
🔜 @tarjomanaf

🔴 واکنش امارت اسلامی به درخواست یوناما: نقد احکام شریعت خارج از صلاحیت سازمان ملل است

⬅️وزارت خارجه امارت اسلامی در خبرنامه‌ای، خواست پیشین یوناما درباره لغو و تعلیق حکم قصاص در کشور را غیر مسئولانه و ناآگاهی از احکام اسلامی دانسته است.

⬅️ در خبرنامه این وزارت آمده که جسارت نقد بر احکام شریعت اسلامی، خلاف ماموریت این سازمان است.

⬅️وزارت خارجه کشور از یوناما خواسته است که در آینده از این گونه موضع گیری‌ ها به گونه جدی خودداری کند.
🔜 @tarjomanaf

🔴 چرا ازبکستان همچنان بر تعامل با افغانستان تأکید دارد؟
🟡 مطلبی از نشریه دیپلمات

⬅️ازبکستان در سال ‌های اخیر به یکی از مهم ‌ترین کشورهای منطقه ‌ای بدل شده که به‌ طور پیوسته بر تعامل با افغانستان تأکید کرده است. برخلاف برخی کشورهای همسایه که رویکردی محتاطانه یا محتاج به تأیید بین‌المللی - اتخاذ کرده‌اند، تاشکند با ابتکار عمل‌ های دیپلماتیک و اقتصادی کوشیده است نقش فعالی در ثبات و بازسازی افغانستان ایفا کند. این سیاست نه ‌تنها از منافع اقتصادی و ژئوپولیتیکی ناشی می ‌شود، بلکه بازتابی از راهبرد امنیتی و منطقه ‌ای ازبکستان نیز هست.

⬅️سوال این است که آیا سیاست تعامل‌ محور ازبکستان با حکومت سرپرست افغانستان می ‌تواند به ‌عنوان یک الگوی موفق منطقه ‌ای برای برقراری توازن میان امنیت، اقتصاد و دیپلماسی در قبال افغانستان تلقی شود؟

🟡 برای مطالعه بیشتر، اینجا کلیک کنید
🔜 @tarjomanaf

🔴 سخنگوی سازمان پیمان امنیت جمعی: کشورهای عضو از تهدیدهای فزاینده در شمال افغانستان نگران‌ اند

⬅️سخنگوی سازمان پیمان امنیت جمعی در گفتگو با یک رسانه روسی گفته است که اعضای این سازمان نسبت به وضعیت کنونی در افغانستان و افزایش تهدیدها در بخش‌های هم‌مرز با آسیای مرکزی نگران‌ هستند.

⬅️ناتالیا خاریتونوا به به روزنامه ایزوستیا گفته است: «کشورهای عضو پیمان امنیت جمعی نگرانی عمیق خود را در مورد افزایش تهدیدها در ولایت‌های شمالی افغانستان که به منطقه امنیت جمعی آسیای مرکزی نزدیک است، ابراز کرده‌اند.»

⬅️او تأکید کرده که در واکنش به این تهدیدها، اعضای این پیمان خواستار گسترش هماهنگی منطقه‌ای در مبارزه با هراس‌افکنی و قاچاق مواد مخدر شده‌اند.

⬅️به گفته او، تقویت مرزهای تاجیکستان با افغانستان از جمله اولویت‌های اصلی در راستای مقابله با چالش‌های امنیتی در منطقه به‌شمار می‌رود.

⬅️این در حالی است که حکومت سرپرست همواره حضور و فعالیت گروه‌های هراس‌افکنی در افغانستان را رد کرده و مدعی‌اند که کشور، تهدیدی برای منطقه یا جهان محسوب نمی‌شود.
🔜 @tarjomanaf

🔴 یو ان دی پی: زنان در سخت ترین شرایط تاریخی قرار دارند

⬅️بر اساس گزارش جدید برنامه انکشافی سازمان ملل متحد (UNDP)، زنان در افغانستان در یکی از دشوارترین دوره‌ های زندگی ‌شان به ‌سر می‌ برند.

⬅️در این گزارش آمده است که پس از روی ‌کار آمدن حکومت سرپرست، سهم زنان در نهادهای دولتی و سکتور خصوصی به ۶ درصد کاهش یافته است.

⬅️این نهاد افزوده که سازمان ملل متحد به حمایت از زنان افغان ادامه خواهد داد.

⬅️بخشی از گزارش چنین می‌گوید:«زنان افغان در شرایط کنونی سنگین‌ ترین بار دشواری ‌ها را بر دوش می ‌کشند؛ زیرا با محدودیت‌ های فزاینده ‌ای در زندگی عمومی، کار، خدمات و هرگونه فعالیت بیرون از خانه روبه ‌رو هستند. پیش از بازگشت طالبان به قدرت، سهم زنان در بازار کار ۱۹ درصد بود، اما این رقم در سال ۲۰۲۱ کاهش یافت و بین سال‌ های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ به ۶ درصد رسید.»

⬅️همچنان، این نهاد اعلام کرده که در سال گذشته از حدود ۸۰ هزار زن افغان از طریق آموزش مهارت ‌های دیجیتال، نصب برق آفتابی و پلتفرم ‌های آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی حمایت کرده است.

⬅️در بخشی دیگر آمده: «ما در سال ۲۰۲۴ با آموزش مهارت ‌های دیجیتال، فراهم‌ سازی برق آفتابی و سواد مالی از زنان افغان حمایت کرده ‌ایم. همچنین از طریق قرضه ‌های کوچک، برنامه‌ های تضمین برای وام‌ های بانکی و پلتفرم‌ های آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی، توانمندی اقتصادی نزدیک به ۸۰ هزار زن را تقویت کرده ‌ایم.»

⬅️تا کنون حکومت سرپرست به این گزارش واکنشی نشان نداده، اما مدافعان حقوق زنان وضعیت کنونی را نگران ‌کننده خوانده ‌اند و می ‌گویند این اقدامات می ‌تواند به‌ منزله حذف زنان از جامعه تلقی شود.

⬅️مدافع حقوق زنان، مذلفه کاکړ می ‌گوید: «در جامعه ‌ای که به زنان اجازه کار و به دختران اجازه تحصیل داده نشود، در جامعه ‌ای که برای هرگونه فعالیت زنان مجازات در نظر گرفته شود، در جامعه ‌ای که صدای زن خاموش شود و زن از تمام صحنه‌ ها حذف شود، چنین شرایطی نه ریشه دینی دارد و نه فرهنگی.»

⬅️کارشناسان سیاسی دیدگاه ‌های متفاوتی در مورد گزارش‌ های سازمان ملل دارند.

⬅️برخی وضعیت کاری و اقتصادی زنان را موضوع داخلی می‌ دانند و از جامعه جهانی می ‌خواهند به ‌جای ابراز نگرانی، برای بهبود وضعیت تلاش کند.

⬅️زلمی افغان ‌یار، کارشناس امور سیاسی می ‌گوید: «امیدوارم نهادهای بین ‌المللی به ‌جای ابراز نگرانی، اجازه دهند که مردم افغانستان با مشوره حکومت سرپرست، نقاط ضعف را به قوت تبدیل کنند. اگر واقعاً نگران وضعیت افغانستان هستند، در شرایطی که کمک ‌های بشردوستانه را به‌ طور عملی سیاسی کرده‌ اند، چه نظری دارند؟»

⬅️در مقابل، نجیب ‌الرحمن شمال، تحلیلگر سیاسی می‌گوید: «زنان از تمام فعالیت ‌ها کنار زده شده ‌اند، دروازه‌ های مکاتب و دانشگاه‌ ها به ‌روی آن‌ها بسته شده، اجازه کار و خروج از خانه را ندارند. این وضعیت هم برای مردم افغانستان و هم برای جامعه جهانی نگران‌کننده شده و میزان مهاجرت غیرقانونی را افزایش داده است.»

⬅️افغانستان تنها کشوری است که در آن، دختران بالاتر از صنف ششم اجازه ادامه تحصیل ندارند.

⬅️تا آغاز سال ۲۰۲۵، حدود ۲.۲ میلیون دختر از آموزش محروم شده‌اند. باوجود واکنش ‌های داخلی و بین ‌المللی گسترده نسبت به این محدودیت، ممنوعیت آموزش دختران همچنان پابرجاست.
🔜 @tarjomanaf

🔴 هیأت بلندپایه پاکستانی به کابل رفت؛ محور گفت‌وگوها امنیت و مسایل مرزی

⬅️یک هیأت بلندپایه پاکستانی به رهبری محمد صادق، نماینده ویژه این کشور برای افغانستان، امروز (چهارشنبه) در سفری یک‌روزه وارد کابل شد تا در نشست کمیته مشترک هماهنگی افغانستان و پاکستان (JCC) شرکت کند.

⬅️بر بنیاد اطلاعات رسمی، محور اصلی این سفر گفت‌وگو در مورد مسایل امنیتی، مرزی و هماهنگی‌های دوجانبه میان کابل و اسلام‌آباد عنوان شده است.

در این نشست، عبدالقیوم ذاکر، معاون وزارت دفاع حکومت سرپرست افغانستان، رهبری جانب افغان را بر عهده داشتند.

⬅️آخرین دور نشست کمیته مشترک هماهنگی میان دو کشور در ماه جنوری ۲۰۲۴ در پاکستان برگزار شده بود. این کمیته به‌ عنوان یک چارچوب همکاری میان دو کشور برای رسیدگی به چالش‌های امنیتی و مرزی فعالیت می‌کند.
🔜 @tarjomanaf

🔴 دیدار نمایندگان افغانستان و پاکستان در کابل؛ تأکید بر گفت‌وگو و پرهیز از اقدامات تحریک‌ آمیز

⬅️وزیر امور خارجه‌ ی افغانستان، امیرخان متقی، در دیدار با نماینده‌ی ویژه‌ ی پاکستان برای افغانستان، محمد صادق خان، خواستار حل‌ و فصل مسائل دوجانبه از راه گفتگو و در فضای اعتماد متقابل شد. این دیدار که در کابل برگزار شد، در چارچوب نشست کمیته‌ی مشترک هماهنگی (JCC) میان دو کشور صورت گرفت.

⬅️براساس بیانیه‌ ی وزارت خارجه‌ ی افغانستان، متقی در این دیدار بر ضرورت پرهیز از اقدامات و اظهاراتی که موجب خشم عمومی و برانگیختن احساسات مردم می‌ شود، تأکید کرده و گفته است که چنین روندی می‌ تواند بر روابط دو کشور تأثیر منفی بگذارد.

⬅️او همچنین با اشاره به وضعیت مهاجران افغان، نگرانی عمیق خود را از روند اخراج اجباری آنان توسط پاکستان ابراز داشته و این موضوع را یکی از چالش‌های جدی در روابط کابل - اسلام‌آباد خوانده است.

⬅️در مقابل، محمد صادق خان، رئیس هیأت پاکستانی، تأکید کرده که میان دو کشور همسایه روابطی عمیق و تاریخی وجود دارد و لازم است برای حل مسائل موجود، رایزنی‌ های سازنده و متداوم صورت گیرد. او از تمایل پاکستان برای بهبود مناسبات دوجانبه سخن گفت و اعلام کرد که محمد اسحاق دار، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه‌ی پاکستان، به‌زودی به کابل سفر خواهد کرد.

⬅️صادق خان ابراز امیدواری نمود که این سفر بتواند مسیر تازه‌ای در تعاملات دو کشور باز کند و به حل مشکلات جاری منجر شود.

⬅️این دیدار در حالی صورت گرفته است که در هفته‌های اخیر، تنش‌هایی میان کابل و اسلام‌آباد، به‌ویژه بر سر موضوع مهاجران افغان، افزایش یافته و نگرانی‌هایی در مورد تأثیر آن بر ثبات منطقه‌ای مطرح شده است.
🔜 @tarjomanaf

🔴 فروپاشی عدالت جهانی: وقتی قوانین در برابر نسل‌کشی‌ها عقب‌نشینی می‌کنند

🟡الحنفی وردگ از حامیان حکومت سرپرست:

⬅️‏تحولات غیرمنتظره اخیر در جهان، به‌ویژه نسل‌کُشی‌ ها و جنایات ضد بشری که با حمایت غرب در خاورمیانه جریان دارد، سکوت سازمان‌های بین‌المللی بشری و حقوقی در برابر آن، نمایانگر از بین رفتن نظم و قوانین جهانی است.

⬅️دیگر این نظم کور و قوانین یک‌ جانبه برای مردم جهان قابل قبول نخواهد بود.
🔜 @tarjomanaf

🔴 پروژه ریلی ازبکستان - افغانستان - پاکستان؛ ابزاری ژئواکونومیک در راهبرد جدید روسیه

⬅️الکساندر کنیازف، تحلیلگر برجسته روسی در حوزه سیاست‌ های اوراسیایی، در اظهارات اخیر خود با تأکید بر اهمیت افغانستان در معماری نوین اقتصادی روسیه، پروژه ساخت راه ‌آهن ازبکستان – افغانستان - پاکستان را گامی استراتژیک برای مسکو توصیف کرده است. او معتقد است که این مسیر ریلی نه‌ تنها مکملی برای سیاست خارجی - اقتصادی نوظهور روسیه است، بلکه حلقه‌ ای کلیدی در پیوند ژئواکونومیک روسیه با جنوب و جنوب ‌شرق آسیا، خلیج فارس و حتی آفریقا به شمار می ‌آید.

⬅️به گفته کنیازف، مسیر یاد شده که از خاک آسیای مرکزی و افغانستان عبور می‌ کند و به آب ‌های اقیانوس هند منتهی می ‌شود، امکان صدور مستقیم کالاهای روسی به بازارهای گسترده آسیایی و آفریقایی را فراهم می ‌سازد. او این پروژه را ابزاری مهم برای شکستن محاصره‌ های اقتصادی و یافتن مسیرهای بدیل برای تجارت بین‌ المللی روسیه در دوران تحریم ‌ها ارزیابی می ‌کند.

⬅️تحلیلگر روس همچنین بر این نکته تأکید می ‌ورزد که توسعه زیرساختی در همسایگی جنوبی روسیه، به ‌ویژه در کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان، تنها یک پروژه اقتصادی نیست، بلکه عاملی اساسی در حفظ ثبات منطقه ‌ای محسوب می ‌شود؛ ثباتی که از منظر امنیت ملی برای روسیه حیاتی است.

⬅️یکی از محورهای فنی مورد اشاره کنیازف، استفاده از فرمت تکنولوژیکی روسیه در ساخت این راه ‌آهن است. او توضیح می‌ دهد که جمهوری ‌هایی چون ازبکستان همچنان از استاندارد شوروی در شبکه‌ های ریلی خود استفاده می ‌کنند؛ یعنی عرض خط ریلی خاصی که با استاندارد رایج در کشورهای غربی متفاوت است. حال، طبق توافقات میان ازبکستان، افغانستان و پاکستان، قرار است مسیر ریلی در داخل افغانستان نیز بر اساس همین استاندارد ساخته شود.

⬅️این تصمیم، به ‌زعم کنیازف، به‌ معنای گسترش فضای تکنولوژیک روسیه در منطقه است و فرصت‌ هایی گسترده برای شرکت راه‌ آهن دولتی روسیه (RZhD) به همراه دارد تا در مقام پیمانکار اصلی پروژه ظاهر شود. این مشارکت نه‌ تنها به اشتغال‌ زایی در روسیه کمک می‌ کند، بلکه سفارش ‌های مهم صنعتی برای بخش‌ های تولیدی این کشور در پی خواهد داشت.

⬅️در نهایت، از دیدگاه الکساندر کنیازف، پروژه ریلی ازبکستان - افغانستان - پاکستان چیزی فراتر از یک ابتکار اقتصادی منطقه ‌ای است. این طرح، نماد تلاش‌ های روسیه برای بازتعریف جایگاه خود در نظم اقتصادی جهانی و مقابله با ساختارهای غرب‌ محور محسوب می ‌شود. افغانستان، در این معادله، نقش گذرگاه استراتژیک را ایفا می ‌کند؛ جایگاهی که در معادلات آینده منطقه تأثیرگذار خواهد بود.
🔜 @tarjomanaf

🔴 از منطقه حائل تا حلقه وصل: بازتعریف جایگاه افغانستان در سیاست منطقه‌ ای
🟡 مطلبی از نشریه تایمزکا

⬅️افغانستان همچنان یکی از پیچیده ‌ترین و جنجالی ‌ترین نقاط در نقشه اوراسیاست. پس از بازگشت طالبان در سال ۲۰۲۱، کشورهای آسیای مرکزی با انتخابی دشوار مواجه شدند: فاصله گرفتن از رژیم جدید یا تعامل محتاطانه با آن. اما آن‌ ها مسیر سومی را برگزیده ‌اند: همکاری عمل‌ گرایانه، بدون اهداف سیاسی.

⬅️کشورهای آسیای مرکزی اکنون به افغانستان نه به‌ عنوان منطقه ‌ای بی ‌ثبات بلکه به‌عنوان بخشی بالقوه از معماری نوین منطقه ‌ای می‌ نگرند. با این‌ حال، آنان عجله‌ ای برای ایجاد روابط سیاسی نزدیک با کابل ندارند و از ادغام رسمی افغانستان در آسیای مرکزی سخنی نمی ‌گویند. همکاری‌ ها بیشتر بر حوزه‌ هایی چون ترانزیت، تجارت، انرژی، امنیت غذایی و کمک‌ های بشردوستانه متمرکز است.

⬅️افغانستان پس از جنگ، گرچه به نوعی نظم نسبی رسیده، اما همچنان به کمک خارجی ها وابسته است. اکنون بازیگران جدیدی چون چین، هند، ترکیه و کشورهای عربی، در کنار روسیه و غرب، وارد میدان شده ‌اند. افغانستان فرصتی دارد تا از گذشته پرآشوب خود عبور کرده و در جامعه جهانی ادغام شود. کشورهای آسیای مرکزی نیز روابط دوجانبه با کابل را صرفاً در قالب پروژه‌ های زیرساختی، کمک‌ های بشردوستانه و انرژی پی می‌ گیرند، بدون آن‌ که حکومت طالبان را به ‌رسمیت بشناسند.

⬅️در بُعد ژئواقتصادی، افغانستان به ‌تدریج به نقطه ‌ای راهبردی برای اتصال آسیای مرکزی، جنوبی و غربی بدل می‌ شود. چهار مسیر از شش دالان برنامه همکاری اقتصادی منطقه ‌ای آسیای مرکزی (CAREC) از افغانستان می ‌گذرد. پروژه‌ هایی چون راه‌ آهن ترانس - افغان، خط لوله گاز تاپی و پروژه انتقال برق CASA-1000 از جمله طرح‌ هایی هستند که در حال پیشرفت ‌اند.

⬅️ترکمنستان نقش کلیدی در پروژه تاپی و خطوط ارتباطی دیگر دارد. این پروژه، به گفته رئیس ‌جمهور این کشور، می ‌تواند ۱۲ هزار شغل در افغانستان ایجاد کند. هم‌ زمان، کشورهای دیگری چون هند و روسیه نیز علاقه ‌مند به استفاده از مسیرهای ترانزیتی افغانستان هستند. برای هند، بندر چابهار در ایران، گزینه ‌ای راهبردی برای دسترسی به بازارهای افغانستان و آسیای مرکزی بدون نیاز به پاکستان است. روسیه نیز بر پیوند افغانستان با کریدور بین‌المللی شمال - جنوب حساب باز کرده است.

⬅️منابع طبیعی افغانستان، از جمله مس عینک، آهن حاجی گک و لیتیوم در ولایت‌ های غربی و شمال‌ شرقی، ظرفیت‌ های زیادی دارند. اما ضعف زیرساخت‌ها، نبود مقررات شفاف و تسلط فرماندهان محلی بر معادن مانع بهره ‌برداری کامل شده است.

⬅️با وجود این، پروژه‌ های کوچک‌ تر و عملی‌ تری مانند نیروگاه ‌های کوچک آبی، انبارهای مواد غذایی و مشارکت شرکت‌ های افغان در برنامه ‌های کشاورزی در حال پیشرفت‌ اند. این ‌گونه همکاری‌ ها سطحی است که راه ‌حل‌ های عملی می‌ تواند در آن شکل گیرد.

⬅️در کنار این فرصت‌ها، نگرانی ‌هایی امنیتی نیز وجود دارد. حضور گروه‌ های افراطی در افغانستان، و رشد مدارس دینی با گرایش‌ های جهادی، کشورهای آسیای مرکزی را نگران کرده است. هرچند طالبان مدعی کنترل اوضاع است، اما تحلیلگران منطقه ‌ای درباره خطرات بلندمدت هشدار می ‌دهند. با این حال، رویکرد منطقه‌ ای از نوعی واقع ‌گرایی حکایت دارد؛ نه بزرگ ‌نمایی تهدیدات، نه بی‌ تفاوتی.

⬅️در نشست سمرقند میان آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا، افغانستان جایگاه محوری نداشت، اما بر لزوم ثبات و درگیر شدن این کشور در روندهای منطقه ‌ای تأکید شد. بیانیه پایانی خواستار افغانستانی امن، باثبات و فراگیر شد که حقوق همه شهروندانش از جمله زنان و اقلیت ‌ها را رعایت کند. این بخش بیشتر با فشار اتحادیه اروپا گنجانده شد، زیرا کشورهای آسیای مرکزی تمرکز خود را بر امنیت، اقتصاد و مهاجرت گذاشته‌ اند.

⬅️در نهایت، کشورهای آسیای مرکزی از سیاستی هماهنگ و عمل‌ گرایانه پیروی می‌ کنند. ازبکستان، قزاقستان و حتی تاجیکستان که پیش ‌تر مواضعی سخت‌گیرانه ‌تر داشتند، اکنون انعطاف بیشتری از خود نشان می ‌دهند. تمرکز منطقه ‌ای به ‌تدریج از ترس و انزوا به ‌سمت همکاری اقتصادی و آینده‌ ای مشترک در حال تغییر است.

⬅️افغانستان امروز نه یک تهدید، بلکه یک فرصت برای پیوند منطقه ‌ای است؛ به‌ شرطی که این مسیر با درایت مدیریت شود. آسیای مرکزی اکنون در یک چهارراه قرار دارد - و چهارراه ‌ها قانون خود را دارند.
🔜 @tarjomanaf