به‌سوی تمدن نوین اسلامی
342 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
⭕️#نقد_و_نظر/اسلامی کردن دانشگاه، امکان یا امتناع؟(1)

🔻#دانشگاه_اسلامی
🔻#دانشگاه___معنوی
🔻#ضعف_دانشگاه_غربی
🔻#دکتر__مصطفی__ملکیان

🔸شك نيست كه دانشگاه‌ها و نظام‌های تعليم و تربيت ما، در سرتاسر جهان، به عيوب و نقائص جدی و نابسامانی‌ها و كمبودهای فراوان دچارند. كافی است آثار دردمندانه، عميق، و انساندوستانه كسی مانند #ايوان_ايليچ يا كسی همچون #تئودور_روزاك را بدقت مطالعه كنيم تا دريابيم كه دانشگاه‌ها و نظامهای تعليم و تربيت متجددانه چه سنخ انسانهايی ساخته و پرداخته‌اند. انسانهايی كه شاخصترين ويژگيشان اين است كه هيچ غايت و هدف نهايی‌ای در نظر ندارند و هم‌وغمشان همه مصروف آن است كه با هر مشكل اقتصادی، تكنولوژيك، و اجتماعی جديدی كه از راه می‌رسد دست و پنجه نرم كنند و همه‌ی آنچه را آموخته‌اند، به عنوان وسيله‌ای، به‌كار گيرند تا به مدد آن بتوانند، علی‌رغم آن مشكل، نيازهای فوری و فوتی خود را برآورند.

🔸تعليم و تربيت امروزين ما چيزی نيست جز هنر جنگيدن و فن پيروز شدن در اوضاع و احوال ستيزنده و دشمن‌خويی كه در پيرامون ما برقرار است. با اين هنر و فن، نصيب خود را از حلقوم جهان اطراف خود بيرون می‌كشيم و با چنگ و دندان حفظش می‌كنيم. هدف متعالی‌ای ورای برآوردن نيازها و خواهشهای فوری و فوتی در كار نيست.

🔸#ژاك_مارتين در قطعه‌ای دردناك و غم‌انگيز می‌نويسد:
“من جوانان روزگارمان را دوست می‌دارم و حرمت می‌نهم، و هرگاه كه به كاروبار و حال و روزشان می‌انديشم حس غريب اضطراب و تشويش به من دست می‌دهد… روی هم رفته، حد نصاب اخلاقی‌شان از حد نصاب اخلاقی نسل پيشين نازلتر نيست، اگرچه آشكارا آسانگيرانه‌تر است. صداقت و صراحت اطمينان‌بخشی دارند كه دل را می‌شكافد و چاك چاك می‌كند… زيرا جداً خوب و گشاده‌دست و با گذشت و بلندنظر و آزاد و بيیتكلف‌اند و در اعمال شريف و نيز غيراخلاقی‌شان نوعی پاكی و خلوص نشان می‌دهند كه به معصوميت پرندگان و آهوان می‌ماند. در واقع، درست در مرحله‌ای‌اند كه در آن ساختارهای اكتسابي سنت اخلاقی و دينی از ميان رفته‌اند و بشر هنوز سرگرم بازی كردن با ميراث خويش است… جوانان روزگار ما در عين خوبيشان بر فراز هيچ ايستاده‌اند.”(*)

🔸همه اينها درست؛ ولی آيا عيوب و نقائص دانشگاه و تعليم و تربيت متجددانه ضرورت تشكيل #دانشگاه_اسلامی را نتيجه می‌دهد؟ بلی، اما به شرط آنكه سه مطلب ديگر اثبات شود: يكی اينكه اين عيوب و نقائص در تعليم و تربيت اسلامی وجود ندارند، دوم اينكه عيوب و نقائصی بزرگتر از عيوب و نقائص تعليم و تربيت متجددانه در تعليم و تربيت اسلامي وجود ندارند، و سوم اينكه اين بی‌عيب و نقص بودن اختصاص به تعليم و تربيت اسلامی دارد و مثلاً تعليم و تربيت مسيحی يا بودايی در ‌آن شريك و سهيم نيستند؟
#ادامه_دارد...

🔻پاورقی
(*) Maritain, Jacques, Education at the Crossroads, (New Haven: Yale University Press, 1944), p. 86

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️#نقد_و_نظر/اسلامی کردن دانشگاه، امکان یا امتناع(2)

🔻#دانشگاه_اسلامی
🔻#دانشگاه___معنوی
🔻#ضعف_دانشگاه_غربی
🔻#دکتر__مصطفی__ملکیان

🔸اسلامی كردن علوم و معارف توصيفی بشری نه ممكن است و نه مطلوب. علوم و معارف توصيفی انسان متجدد اصولاً و ذاتاً عيب و ايرادی ندارند تا بخواهيم چيز ديگری را جايگزين آنها كنيم. همه‌ی عيب و ايراد در علم‌زدگی يا علم‌پرستی است.

🔸علاوه بر اين، بايد به دانشجويان نشان دهيم كه علم فعاليتی بشری است و، برخلاف تصوری كه عموم انسان‌های متجدد دارند، فعاليت فارغ‌دلانه و بيطرفانه‌ای نيست كه فقط مبتنی بر عقل خونسرد، محتاط، و منطقی باشد و، به مدد پاره‌ای قواعد، از داده‌هايی خاص استقراءهايی فراهم‌ آورد و از آن استقراءها نظريه‌ها يا فرضيه‌هايی بسازد و آنها را در معرض آزمونهای عينی تجربی قرار دهد.

🔸از اينها گذشته، بايد به دانشجويان تفهيم كرد كه عقل استدلال‌گر، به هيچ روی، مذموم نيست ولی به شرط آنكه از جامع‌نگری‌اش سر سوزنی برندارد. مشكل انسان متجدد اين نيست كه تابع عقل استدلال‌گر است، بلكه اين است كه همه جا تابع اين عقل نيست و با آن معامله (يك بام و دو هوا)یی می‌كند، يعنی به محض اينكه واقعيتی در چارچوب فكری و عقلی‌اش قابل تبيين نبود، به جای اينكه از همين جا به عيب و نقصی در‌آن چارچوب پی ببرد، آن واقعيت را انكار می‌كند و يا از آن تغافل می‌ورزد.
وجه جامع اين نكات اين است كه همگی، در عين قدر نهادن به علم، ضعف و فقر جهانبينی علمی و علم‌پرستی را، كه خاستگاه مشكلات انسان متجدد است، برملا می‌سازند.

🔸ما امروزه بجد نيازمند #دانشگاه_معنوی-ايم. دانشگاهی كه دانش‌آموختگان آن جهان هستی را بسی فراختر از عالم طبيعت بدانند، وجود خود را منحصر به ساحت بدن نبينند، برای جهان هستی و زندگی خود معنا و هدفی قائل باشند كه بتواند همه‌ی آنچه را در اين زندگی می‌كنند و می‌بينند نظم و وحدت بخشد، ارزشهای اخلاقي را عينی بدانند، فقط خود را مسؤول هر آنچه بر آنان می‌گذرد تلقی كنند، و از آرامش، شادی، و اميد بی‌بهره نباشند.
#پایان.

🔹#نقل از کانال دکتر مصطفی ملکیان
@mostafamalekian
🔻پاورقی:
برای مطالعه بیشتر↙️
مقاله امکان و ضرورت اسلامی شدن دانشگاه ،سال 1378 و کتاب راهی به رهایی از همین نویسنده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami