به‌سوی تمدن نوین اسلامی
342 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
💢 تمدن نوین اسلامی از دیدگاه سیدحسین نصر و سیداحمد فردید

#مقاله_منتخب
#دکتر_یحیی_عبداللهی
yon.ir/GrDFs

🔸 انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، نفخه‌های الهی در کالبد بی‌روح بشریت بود که به آن، جان تازه‌ای بخشید، خفتگان عالم خاکی را هوشیار کرد و مردگان را به هراس انداخت. انقلاب اسلامی نه پایان راه، بلکه ابتدای سیر مؤمنان به سوی حیات طیبه در مقیاس اجتماعی بود. تحقق «جامعه ایمانی» در عصر سیطره تمدن مادی غرب، تنها با جریان روح و معنای انقلاب اسلامی در لایه‌های عمیق جوامع پیچیده امروزین ممکن خواهد بود که نیازمند «عقلانیت دینی» است.

🔸عقلانیتی که بتواند اضلاع و ابعاد ساحت‌های گوناگون زندگی اجتماعی را بر محور معارف و ارزش‌های الهی تنظیم و طراحی نموده و نوید بخش «تمدن نوین اسلامی» گردد. ضرورت دستیابی به این عقلانیت. که بر پایگاه انقلاب اسلامی تکیه و رو به سوی تمدنی نوین دارد . اصلی‌ترین سنجه و شاخصه ارزیابی جریان‌های فکری معاصر است.

🔸به همین منظور یحی عبداللهی* در این مقاله سعی کرده است که اندیشه‌های دکتر سید‌حسین نصر و دکتر سیداحمد فردید را در نسبت با تمدن نوین اسلامی مورد بررسی و دقت قرار دهد.

🔻#پی‌نوشت:
*حجت‌الاسلام یحیی عبداللهی، دارای دکترای شیعه‌شناسی از دانشگاه ادیان و مذاهب است.

🔹متن کامل مقاله در پیوند زیر:↙️
yon.ir/UUYJZ

ا—--------------------------—ا

#کانال‌به‌سوی‌تمدن‌نوین‌اسلامی
@tamadone_novine_islami
💢سیدعطاءالله مهاجرانی و تمدن‌سازی نوین اسلامی!

#مقاله_منتخب
#سیدعطاءالله_مهاجرانی
#تمدن‌سازی_نوین_اسلامی

🔸هنگام جستجوی برای یافتن مقاله‌‌های مرتبط با موضوع این کانال، به مقالۀ جالبی از دکتر سیدعطاءالله مهاجرانی با عنوان «تمدن نوین اسلامی» برخوردم که ایشان آن را زمستان 1375 درشماره 13 فصلنامه راهبرد منتشر کرده بود.

🔸شاید بتوان این مقاله را از اولین مقاله‌‌های نوشته‌شده در زمینه #تمدن_نوین_اسلامی دانست. بازخوانی این مقاله می‌تواند نگاه یکی از موسسین و مؤثرین حزب کارگزاران سازندگی را به موضوع «تمدن نوین اسلامی» در مقطع دهۀ 70 برای ما بازنمایی کند.

🔻مقاله با این چکیده آغاز می‌شود:
«انقلاب اسلامی ایران از آغاز با تاکید بر رشد و شکوفایی فردی و اجتماعی در سایه آموزه‌های اسلامی پا گرفت و استقرار جمهوری اسلامی نوید بخش تحقق تمدنی نوین بود. سرزمین ایران در طول تاریخ بارها مهد تمدن و الگوی سایر ملل در راه دستیابی به تکامل مادی و معنوی بوده و اسلام سابقه درخشان تمدن‌سازی را تجربه کرده است. به نظر می‌رسد که تاریخ بار دیگر راه را برای احیای تمدن اسلامی در ایران‌زمین هموار کرده است زیرا نخبگان و توده مردم اراده‌ای معطوف به تمدن‌سازی و اسلام و ایران نیز تجربه تمدن‌سازی دارند. آنچه در این میان امکان بالقوه تمدن‌سازی را فعلیّت می‌بخشد، خلاقیتی است که در سایه آزادی، دانش و دانایی شکوفا می‌شود. استدلال مقاله این است که تجربه هجده ساله پس از انقلاب نشان از آغاز فرآیند تمدن‌سازی دارد و برنامه‌ریزی برای توسعه کشور نیز در همین چهارچوب قرار می‌گیرد.»

🔹متن کامل مقاله در پیوند زیر:
yon.ir/B8Cbt
💢 قرآن زیرساخت تمدن اسلامی

#مقاله_منتخب
#دکترسیدعلی‌اکبر‌فامیل‌روحانی
yon.ir/BTqjr

🔸زیرساخت‌ها و پیشینه‌های فکری، فرهنگی و عقیدتی هر جامعه‌ای زمینه‌ساز #پیدایش_تمدن در بین آنان است. هرچند در پیدایش تمدن عوامل گوناگونی دخیل هستند که هر کدام به نوبه خود نقشی را کم یا زیاد، در آن ایفا می‌کنند، ولی در این میان مؤلفه‌های علمی و فرهنگی از جایگاه والایی برخوردار است. بررسی ویژگی‌های تمدن‌های مختلف از دیرباز در بین اقوام گوناگون، بیانگر نوعی تحول اجتماعی فرهنگی است که با توسعه دانش و گسترش حیطه‌های علمی در آن جوامع رابطه مستقیم دارد.

🔸هرجا شاهد تمدنی هستیم، تولید علمی، ابداع، ابتکار بینش پسندیده، خوش فکری و اندیشه‌های ناب و تابناک بر ستیغ آن خودنمایی می‌کند. بر همین اساس و مبتنی بر همین بینش، وارسی و بررسی #منابع_دینی، به ویژه قرآن کریم به عنوان منبعی سرشار از معارف وحیانی که حاوی آموزه‌های بینشی، اندیشه‌ای و علمی در حوزه‌ها و ساحت‌های گوناگون حیات بشری است، برای بازیابی و تعیین جایگاه و نقش آن در فرآیند و برآیند تمدن‌سازی امری لازم به نظر می‌رسد. در حقیقت فرآیند اصلی در این مجال این است که در ساختار #تمدن_نوین_اسلامی، قرآن به عنوان غنی‌ترین کتاب مولد فرهنگ و تمدن، از چه نقش و جایگاهی برخوردار است؟

متن کامل در 👈🏽 yon.ir/shn3T

ا--------------------------ا

@tamadone_novine_islami
💢 فرآیند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت‌اللّه خامنه‌ای

#مقاله_منتخب
#فرزاد__جهان‌بین
#مسعود_معینی‌پور
yon.ir/P9UjG

🔸از منظر آیت‌الله خامنه‌ای به‌مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به #تمدن_اسلامی در زنجیره‌ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن #دین، #عقلانیت، #علم و #اخلاق بنا شده‌است و برای تحقق آن بایستی #پنج_مرحله؛ انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در مسیر تمدن‌سازی پشت سر گذاشته شوند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام اسلامی (جمهوری اسلامی) که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه گام دیگر در زنجیره تمدن‌سازی فرآیندی پیچیده است.

🔸بررسی بیانات ایشان نشان می‌دهد که برای تحقق این سه مرحله از زنجیره #تمدن_نوین_اسلامی، پیمودن چهار گام لازم است که عبارتند از: #تولید_نظریه توسط حوزه علمیه؛ #تولید_علم توسط دانشگاه؛ #کاربست در سطح خرد توسط گروه‌های خودجوش نخبگانی و #گفتمان‌سازی که نهایتاً به تطبیق دولت و چارچوب‌های آن با چارچوب‌های دینی می‌انجامد؛ تفوق گفتمانی که منجر به ریل‌گذاری و تعیین مسیر حرکت می‌شود. با شکل‌گیری #جامعه_اسلامی اسوه، زمینه برای الگوگیری و آغاز تمدن اسلامی که تجلی کامل آن در عصر ظهور خواهد بود فراهم می‌گردد. مسئله اصلی این مقاله تببین نظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در باب لوازم پیشینی تحقق دولت، جامعه و تمدن اسلامی است.

🔹متن کامل مقاله ↙️
جایگاه_امام_محمد_باقرع_در_تدوین.pdf
386.1 KB
💢جایگاه امام محمد باقر(ع) در تدوین پایه های فکری تمدن اسلامی

فرحناز پرویزی

#مقاله_منتخب

🔸تمدن اسلامی بنا بر نظر صاحب‌نظران بر پایه های فکری متقن و استواری قرار داشته است که مبتنی بر آموزه‌های قرآن کریم، پیامبر(ص) و اهل بیت علیهم السلام بوده است. موضوع این مقاله بررسی و تحلیل جایگاه امام محمد باقر(ع) در تدوین پایه‌های فکری تمدن اسلامی است که یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که امام باقر(ع) به عنوان وارث و جانشین رسول خدا(ص) و سرآمد بودنش در علوم زمانه خود، در تدوین مبانی و پایه‌های فکری تمدن اسلامی نقش محوری داشته است و اقداماتی شامل: تشویق به علم آموزی، رواج کتابت و نوشتن، نشر علوم و توسعه آن، آزاد اندیشی، مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السلام در کسب علوم و مبارزه با انحرافات فکری انجام داده است.

🔹متن کامل مقاله در فایل پیوستِ بالا👆🏼

@tamadone_novine_islami
💢 اندیشۀ تحول در خط جهان اسلام (ایران، قفقاز و عثمانی در قرن نوزدهم)

#مقاله_منتخب
#دکتر_غلامعلی_پاشازاده
yon.ir/w0PRQ

🔸در پی رویارویی سرزمین‌های اسلامی با تمدن جدید غرب و شکست‌های مختلف نظامی در طول قرن هیجده و نوزده میلادی، به تدریج، پرسش از چرایی این شکست‌ها در ذهن و اندیشه بسیاری از متفکران مسلمان شکل‌گرفت. پرسش از شکست‌ها دو جنبه کاملاً بارز داشت: یک جنبه از آن، به عقب‌ماندگی و انحطاط جامعه مسلمانان، و جنبه دیگر، به پیشرفت غرب، مربوط می‌شد. این پرسش‌ها، پاسخ‌های متفاوت و گاه متناقضی را درپی داشت که یکی از آنها ناظر به مساله خط جهان اسلام بود. در این زمان، اندیشمندان مختلف، به تفکر و تأمل در مورد خط مسلمانان پرداختند و کاستی‌ها و مشکلات آن را عاملی برای عقب‌ماندگی و عدم ترقی جهان اسلام قلمداد نمودند؛ و در نتیجه، خواهان ایجاد تحول در خط جهان اسلام، از طریق تغییر و اصلاح الفبا شدند.

🔸نحوه رویکرد این اندیشمندان به خط جهان اسلام، مساله‌ای است که مقاله حاضر می‌کوشد با استفاده از آثار و منابع تاریخی آن را مورد بررسی قراردهد. در این پژوهش، ضمن بررسی تطبیقی آراء این اندیشمندان، در مورد ضرورت اصلاح یا تغییر خط جهان اسلام، به این سوال پاسخ داده خواهدشد که طرفداران تحول خط دنیای اسلام، تا چه میزان در تشخیص ارتباط میان خط و عقب‌ماندگی و ترقی مسلمانان، موفق بوده‌اند.

🔹متن کامل مقاله در 👈🏽 yon.ir/q6pht

ا------------------------------------------ا
💢 پیوستگی در تمدن اسلامی، بررسی اجمالی نظریۀ مارشال هاجسن

دکتر حبیب‌الله بابایی

#مقاله_منتخب
#نظریۀ_تمدنی_هاجسن
#پیوستگی_در_تمدن_اسلامی
yon.ir/w0PRQ

🔸از منظر هاجسن، #تمدن_اسلامی در گذشته مسلمانان نه یک سلسله رخدادهای گسسته از هم، بلکه زنجیره‌ای از حوادث به‌هم پیوسته است که در یک هماهنگی کلان و پیوستگی تاریخی رخ می‌دهد و برخوردار از یک روح در میان فرهنگ‌ها و ملت‌های مختلف در دوره‌های تاریخی است. #پیوستگی_تمدنی در هر دوره همواره در پرتو یک عنصر برجسته در آن دوره زمانی و مکانی شکل می‌گیرد.

🔸با وجود اینکه این عنصر و یا عناصر هویت‌بخش در گذشتۀ تمدن اسلامی متغیر و متنوع بوده، ولی همه مسلمانان دارای عناصر مشترکی نیز بوده‌اند که پیوستگی در تمدن گذشته مسلمانان را موجب گشته است. مهم‌ترین و برجسته‌ترین این عناصر، #قرآن به مثابه یک متن ایمانی مشترک، #پیامبر_اسلام به عنوان یک الگوی جامع در مقیاس اجتماعی و تمدنی و ذهنیت و عقلانیت ایمانی و اجتماعی مشترک میان مسلمانان بوده است. در این مقاله تلاش شده است نظریه تمدنی هاجسن از منظرهای مختلف تبيين و بررسی گردد.

🔹متن کامل در 👈🏽 yon.ir/mj2vt

ا--------------------------------ا
💢 گرایش اجتماعی در تفاسیر قرآن پیشران موثر در شکل‌گیری و شکوفایی تمدن نوین اسلامی

دکتر محمد مولوی

#مقاله_منتخب
#تمدن‌سازی_در_پرتو_قرآن
yon.ir/w0PRQ

🔸یکی از گرایش‌های جدید در تفسیر که در یک‌صدساله اخیر مورد توجه مفسران قرآن قرار گرفته، رویکرد اجتماعی به قرآن است. در این رویکرد، مفسر قرآن درصدد تلاش برای حل مشکلات اجتماعی، پاسخگویی به شبهات و نیازهای عصر جدید، توجه به جهت‌گیری‌های عصری درباره مسائل اجتماعی برای ساختن تمدنی مبتنی‌بر قرآن و آموزه‌های وحیانی است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد است تا نشان دهد که رویکرد اجتماعی به قرآن، از جهات گوناگونی بر شکل‌گیری و شکوفایی #تمدن_نوین_اسلامی تأثیر زیادی دارد. برخی از مهم‌ترین این موارد عبارت‌اند از: هویت‌بخشی به جامعه اسلامی؛ عینی کردن ارزش‌ها و به‌صحنه آوردن تعالیم قرآن؛ تطابق دادن آموزه‌ها با ظرفیت اجتماعی در قلمرو حیات انسان‌ها؛ وحدت بخشیدن به امت اسلامی برای مقابله با دشمنان؛ تبیین سنت‌های الهی درباره حیات و زوال تمدن‌ها؛ معرفی نظام‌های سیاسی، اجتماعی و اخلاقی مبتنی‌بر آموزه‌های قرآنی؛ و توجه به تعلیم و تربیت نسلی نو مبتنی‌بر آموزه‌های قرآنی برای ساختن تمدنی نوین، مطابق با معارف حقیقی اسلام...

🔹متن کامل در👈🏽 yon.ir/om4jy

ا--------------------------------ا
💢حیات عقلانی تمدن اسلامی و نقش قرآن در شکوفایی آن

قدرت‌الله قربانی*

#مقاله_منتخب
#قرآن_و_شکوفایی_تمدن_اسلامی

🔸#چکیده
نقش حکیمان مسلمان در شکوفایی تمدن اسلامی انکارناپذیر است و نیز نقش قرآن در شکل‌گیری #تفکر_عقلانی و فلسفی مسلمانان از مهم‌ترین پرسش‌ها و مسائل پیش روست. به نظر می‌رسد که جامعیّت قرآن در ارائه آموزه‌های جهان‌شمول برای بسترسازی تحقق سعادت حقیقی بشر باعث گردیده تا در این کتاب الهی، در زمینه‌های حکمی و عقلانی چون خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی، اخلاق، سیاست و اجتماع برخی آموزه‌های لازم و جهت‌دهنده #اندیشه متفکران مسلمان، اعمّ از متکلمان و فلاسفه بیان شده باشد. از این رو، ملاحظه نظام عقلانی اوّلین فیلسوفان مسلمان چون فارابی و ابن‌سینا موارد گوناگونی از تأثیرپذیری نظام فلسفی آنان را از قرآن نشان می‌دهد که محوریّت هستی‌شناسی توحیدی و تبیین خاصّ از #معرفت‌شناسی وحیانی از مهم‌ترین آنهاست. در این تحقیق، تلاش می‌شود با توجّه به اوصاف کلّی قرآن و با ذکر برخی آموزه‌های حَکمی، عقلانی و فلسفی آن، نحوه تأثیرپذیری فیلسوفان اسلامی چون فارابی و ابن‌سینا از آن در ابعاد گوناگون فلسفه خود بیان شود تا نشان داده شود که فلسفه اسلامی، علی‌رغم منابع غیراسلامی، تنها در پرتو تعالیم عقلانی و فلسفی قرآن بود که ویژگی «اسلامی» را به خود گرفت.

🔹متن کامل مقاله در 👈🏽 yon.ir/a9Ae0

🔻پی‌نوشت
*دکتر قدرت‌الله قربانی استادیار دانشگاه خوارزمی تهران هستند.

ا—--------------------------—ا

@tamadone_novine_islami
💢 قیام امام حسین علیه‌السلام و مبانی قرآنی آن

#مقاله_منتخب
#مبانی__قرآنی
#قیام_امام‌حسین

🔸حضرت امام حسین(ع) که وارث انبیاء و به ویژه پیامبر اکرم(ص) می‌باشد، همچون آن بزرگواران درپی ترویج آیین توحید در پرتو برقراری عدالت و امنیت و عمل به احکام الهی می‌باشد که در خطابه گرانقدر خویش در «منی» نیز صریحاً این موضوع را بیان داشتند و برای تاکید هرچه بیشتر، در همه مراحل قیام الهی خود آیات قرآن تلاوت نمود و یاران و مخالفان خویش را متوجه این مبانی وحیانی می‌سازد که در این مقاله به‌طور خلاصه به بررسی این جنبه از قیام امام حسین(ع) می‌پردازیم...

🔹متن کامل در👈🏽 yon.ir/zCttj

ا---------------------------ا

@tamadone_novine_islami