💢 ما ایرانیان کجای مدرنیته ایستاده‌ایم*

✍ محمد میلانی

#مدرنیته_ما
#یادداشت_منتخب

🔸#مدرنیته چیست؟ #مدرنیسم کدام است؟ امر مدرن یعنی چه؟ دنیای مدرن کجاست؟ در دنیای مدرن چه اتفاقاتی می‌افتد؟ براین مبنا به چه امری سنت می‌گویند؟ آیا ما مدرن هستیم؟ آیا توهم مدرنیته یا مدرن شدن را داریم؟ آیا هر فرهنگی بالذات می‌تواند انگاره‌هایی از مدرنیته را داشته باشد؟ آیا مدرنیته یا مدرنیسم در هنر و فکر و فرهنگ شکل می‌گیرد یا اساساً امری زاییده از درون سیاست و اقتصاد است؟ آیا پست مدرنیسم توهمی فراتر از مرحله مدرنیسم است؟ ما در این قاعده به کجا می‌رویم؟ آیا بازی خوردیم و فکر می‌کنیم که مدرن هستیم؟

🔸این پرسش‌ها اگرچه به ظاهر طبیعی [و ساده] به نظر می‌رسند یا هر فرد صاحب ادعایی می‌تواند به آنها به صورت کوتاه و مختصر پاسخ بدهد امّا به واقع اینگونه نیست! چیزی که مشخص و پیداست این است که ما درکی نه از #مدرنیته_غربی به طور کامل داریم و نه فهمی درست از #مدرن_ایرانی را در سر می‌پرورانیم. الباقی مسئله و مفهوم نیز به هیچ ابزار فکری و تعقلی نیز وابسته نیست. به این معنا مدرنیته یا مدرنیت ما باید شناخته شود و براین اساس اگر شناخته نشود دقیقاً مانند همین گردآب فکری و معرفتی است که در درون آن دست و پا می‌زنیم.

🔸#ایرانیان مدرن نشدند! این یک ادعا نیست بلکه به تعبیری بسیار درست می‌تواند یک واقعیت غیرقابل انکار باشد. مدرنیسم یا مدرن شدن از آنِ ذات و دستگاه فکری-تمدنی #غرب است و از این روی چیزی عارض بر ما فی‌النّفسه نمی‌تواند داشته باشد. حتی اگر ما غربِ عالم امکان هم باشیم باز مدرن شدن ما از آنِ خود ما می‌تواند ثمراتی داشته باشد که در نوع خود بسیار خاص و محفوظ به خود ما است و نه دیگری. اما درک این مدرنیته به نوبه خود بسیار بسیار حیاتی است. بی‌هیچ تردیدی اگر ما غرب را بشناسیم، مدرنیته غربی را بشناسیم و اصراری متوهمانه دال بر پذیرش مدرن نداشته باشیم؛ یعنی بپذیریم که بالذات در دنیایی مدرن قرار داریم و نیاز به الگوبرداری مداوم از مدرنیته غربی در تمام وجوهات نیز نداریم، آن وقت است که بالکل مناسبات ما رنگی استقلال‌منشانه به خود می‌گیرد. اینکه امروز در تخاصم با بسیاری از الگوها هستیم، اینکه رابطه نادرستی با برخی وجوهات جهانی داریم، اینکه مدام خودمان را در مرتبه‌ای بسیار بالاتر [یا پائین‌تر] از دیگران در جهان قلمداد می‌کنیم ناشی از همین عدم شناخت است. عدم شناختی که به جای آنکه به ما قدرتی بسان گذشته فرهنگی و علمی‌مان بدهد، توهمی بس نامیمون و دروغین بخشیده است.

🔻#پی‌نوشت:
*عنوان اصلی یادداشت "در باب درسگفتار مدرنیته ما" می‌باشد.

ا-------------------------------------ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami