آکادمی وفاق؛ رویکردهای جامعه شناختی؛
1.57K subscribers
777 photos
209 videos
119 files
1.36K links
محمد حسن علایی
دکترای جامعه شناسی نظری فرهنگی
مولف کتاب "گفتمان وفاق؛ ارمغان دو دهه زیست آکادمیک" و "شریعتي و تفکر معنوی در روزگار سیطره‌ی نیست‌انگاری"
ارتباط با مدیر کانال
@Dr_Mh_Alaei

صفحه اینستاگرام:
http://www.instagram.com/dr.alaei.sociology
Download Telegram
✅️مولفه‌های متمایز جامعه شناسی ادبيات در ایران!

دکترمحمدحسن علایی

(جامعه شناس)

جامعه شناسی ادبيات در ایران می بایست در سه مولفه ی بسیار اساسی و بنیادین زیر از جامعه شناسی ادبيات متداول در غرب ممتاز باشد:

اولا بایستی به این التفات داشته باشد که ادبيات در ایران بیشتر پیرامون شعر در طول قرن ها تداوم یافته است و این با آنچه که در غرب به عنوان ادبیات مورد بررسی قرار می گیرد متمایز است.

ثانیا جامعه شناسی ادبيات می بایست به تحول شعر و ادبیات در دوران تجدد و پس از مواجهه ی ایرانیان با مدرنیته خودآگاهی داشته و مقیاس های پژوهشی متناسب با آن را تمهید کند.

ثالثا جامعه شناسی ادبيات در ایران بایستی نسبت به همه ی زبان های مادری؛ و تکثر منابع ادبی در زبان های مختلف موجود در ایران گشوده باشد و از روایت های انحصارگرایانه که ایرانیت را در روایت و خوانش خاص خویش محدود می کند فاصله گرفته نسبت به ارزش و اهمیت همه ی آن ذخایر و گنجینه های ادبی که در میراث متکثر اقوام ایرانی پراکنده است التفات داشته باشد.

در مقام جمع بندی این جستار باید به این حقیقت تذکار دهم که وجود یک دیوان شعر در یکی از ذخایر ادبی اقوام ایرانی حکایت از وجود یک سنت ادبی در آن زبان و قوم دارد که مع الاسف ذیل روایت های مسلط از چشم و نظر محققان و پژوهندگان پنهان مانده و یا دور داشته شده است.
https://www.instagram.com/p/Cw7o74yuXk5/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==
✅️ ضرورت گفتگوهای ملی و طرح افکنی آینده در میان ایرانیان!

دکترمحمدحسن علایی

(جامعه شناس)

ایرانیان اعم از ترک و لر و عرب...شهره اند به مهمان‌نوازی و حسن معاشرت با خویشان و صله ارحام. این ویژگی ایرانیان اگر چه با وقوع مدرنیته در جهان و پس از مواجهه ی ما با آن رفته رفته رنگ باخته است اما هنوز نسبت به بسیاری از ملل متجدد این دورهمی های خانوادگی برقرار هست و هنوز کارکرد خود را ایفا می کند. از جمله محاسن این مهمانی ها حضور جوان‌ترهای خانواده برای استفاده از تجارب بزرگ‌ترها و جلب حمایت ایشان است و البته تکمیل فرایند جامعه پذیری و تمرین گفتگو. از همین جهت هست که باید گفت به هیچ وجه ایرانی با گفتگو بیگانه نیست.

نفس زندگی محملی برای گفتگوست؛ لذا شرایط اختصاصي امروز جامعه نباید موجب شود چشم های خود را به سرشت حقیقی زندگی ببندیم؛ آیا بقای جامعه؛ تشکیل خانواده؛ آیین حکمرانی؛ دین ورزی؛ ... و در یک کلام؛ انسان شدن انسان بی "گفتگو" امکان پذیر است.
اینکه شرایط اضطراری اینجایی و اکنونی ما "گفتگو" را ضروری می شمارد نباید چنین تصوری را القا کند که ضرورت گفتگو خصلتی موسمی دارد و گاه هست و گاه نیست.
انسان به نحو بنیادینی مدنی الطبع و گشوده به گفتگوی با دیگری برای تقویم خویش است. و لحظه ای در هستی آدمی نمی توان بازشناخت که آدمی از گفتگو دست کشیده باشد. این گفتگو گاه گفتگوهای تنهاییست گاه گفتگوی آدمی با معبود خویش است، گاه گفتگوی میان عاشق و معشوق و گاه گفتگو میان انسان با هم نوع خویش است و در کلی ترین حالت باید به گفتگوی انسان با هستی اشاره کرد شنیدن ندای هستی و اجابت کردن دعوت آن و لب گشودن به پاسخ و تجربه ی شاعرانه ی هستی در سایه ی ممکن ساختن گفتگو.
ممکن ساختن گفتگو بی تعارف اما جانبازی ها می خواهد اگر متهم به کلیشه نشوم من بنده می گویم بایستی در طول تاریخ اجتماعي ملل و برای نجات یک قوم تاریخی کسانی حاضر باشند مسیح وار حتی جان خویش را هم نثار کنند تمهید شرایط تحقق گفتگو تا پای جان؛ و عقب ننشستن از خواست زندگی؛ چرا که زندگی سراسر گفتگوست و حقیقتا لذت میزبانی و گفتگو و ریختن طرح برای ساختن آینده کم موهبتی نیست. پس چرا نباید ايرانيان با سلیقه‌ها و گرایشات مختلف در این شرایط خطیر کشور بر سر ضرورت گفتگوی ملی با همدیگر به وفاق برسند؟!

https://www.instagram.com/p/Cw8ixJcOSXn/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==
برای با تو نشستن دو استکان کافی‌ست
و کافه ای که تو باشی و من در آن کافی‌ست
"جهان و کار جهان جمله هیچ در هیچ است"
همین معاشقه ی ساده از جهان کافی‌ست
چه جای صحبت سود و زیان بزن جامی
صبوح صبحدم از سود و از زیان کافی ست
هزار دیده اگر بی تامل از تو گذشت
همین که عشق تو را دید ناگهان کافی ست
دو صندلی سر یک میز و یک بغل ریحان
همین کرانه ز آفاق بی‌کران کافی‌ست
"و چای دغدغه ی عاشقانه ی خوبی‌ست"
برای با تو نشستن دو استکان کافی‌ست

۱۸ شهریور ۱۴۰۲
رویکردی جامعه شناختی به افول حسِّ تعلق به وطن در میان جوانان!

✳️دکتر محمد حسن علایی (جامعه شناس)

🔺جستاری پیش روی ماحصل تحقیقات تجربی نگارنده ضمن حضور در میدان اجتماعی و حشر و نشر با جوانان (دانش آموزان و دانشجویان به عنوان جامعه آماری) می باشد. و مع الاسف، نتیجه ی این پژوهش حاکی از افول شدید حسِّ تعلق به وطن در میان جوانان است. و این خود می تواند و باید مطمح نظر متولیان امور قرار گیرد.
در سال های اخیر و با شتاب گرفتن تحولات در ساحات گوناگون فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ..‌در ابعاد محلی و جهانی، پویه های نسلی و انواع بحران های هویتی در میان جوانان نیز شتاب بیشتری به خود گرفته است.
شاید در بادی امر این حکایت تلخ را صرفاً ناشی از سیاستگذاری های نادرست اجتماعی و فرهنگی قلمداد کنیم اما این همه ی داستان نیست، قرار گرفتن ایران به عنوان یک کشور توسعه نیافته، در متن تحولات جهان جدید در سایه ی پدیده ی جهانی شدن، به شتاب تغییرات هویتی و نظامات ارزشی و هنجاری در میان ایرانیان دامن زده است، جوان ایرانی به واسطه ی وسایل ارتباط جمعی ترجیح می دهد خود را به عنوان یک شهروند جهانی قلمداد کند و فرضاً مثل یک جوان اروپایی لباس بپوشد و هویت خویش را سامان دهد، هر چند به امکانات و امتناعات آن وقوف ندارد.
از طرفی برخی جریانات روشنفکری نیز به تخریب قلمرو سنت از موضع عقل مدرن مبادرت ورزیده، و در این آشفته بازار مطاع خویش را عرضه می دارند که در افول حسِّ بی تعلقی به وطن بی تاثیر نبوده است.
افت شدید مولفه های اقتصادی و امید اجتماعی نیز "آینده" را به مثابه ی یک بحران برای جوان ایرانی متصور ساخته است، رسانه های غربی نیز با دمیدن در کوره ی بحران ها و ناکارآمدی ها به شعله ی این تعارضات افزوده است، و شوربختانه آن شده است که امروز شاهدش هستیم قاطبه ی جوانان ایرانی امروز در دام توهمات دور و دراز خویش به مهاجرت می اندیشند و حسّّ تعلق به خانه در ایشان در حال احتضار است و این لاجرم تبعات ناخوشایندی در ابعاد فردی و اجتماعی در پی خواهد داشت.

جزییات بیشتر
بازنشر: #دیده‌بان_مهاجرت
🆔@Midemin
✅️میراث‌بران تفکر و آینده ی تفکر در ایران!

دکترمحمدحسن علایی
(جامعه شناس)


متفکر کیست؛ میراث‌بران تفکر کدامند؛ متفکرین دیروز و امروز ایران چه کسی هستند؛ و آینده ی تفکر در ایران چه خواهد بود؛ و خلاصه اینکه متفکر فردای ایران کیست؟

پرسش هایی از این دست بیش از همه برای کسی اهمیت دارد که درصدد است متفکرین برخاسته از نسل های دیروز و امروز ایران را ارزیابی و زمینه ی ظهور متفکر فردای ایران را مورد امعان نظر قرار دهد.

تفکر در سایه ی تفکر صورت می گیرد و هیچ کس از زهدان مادر متفکر زاده نمی شود؛ اما باید اذعان کرد در زمانه ای که همه چیز در حال زیر و زبر شدن است و تحولات در تمامی ساحات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و حتی اقلیمی در سطوح ملی و فرا ملی در حال رخ دادن است متعلق تفکر حقیقتا برای اهل تفکر چه هست و چه می تواند باشد.

در مقام جمع بندی این جستار باید از اهل نظر دغدغه مند پرسید به واقع آیا نسبت به میراث‌بران تفکرات و اندیشه های خویش در میان نسل های امروز و فردای ایران اندیشیده اند و آیا نباید در این خصوص که مخاطبان خاص ایشان چه کسانی هستند از آن‌ها پرسش کرد، فرآورده‌های نظری و متون حکمی و فلسفی برای همه ی آحاد جامعه خلق می شوند اما آیا به راستی بار جلیل اندیشیدن را چه کسانی از نسل های جدید به دوش خواهند کشید؟! آن هم در زمانه ای که برهوت هر لحظه پیش تر و پیش تر می آید...
Audio
مصاحبه با دکتر محمدحسن علایی
در باب خودمردم­‌نگاری!
"Autoethnography
"

مصاحبه گر: سعید شیرخانقاه؛
عضو آکادمی وفاق

۱۹ شهریور ۱۴۰۲

@sociologicalperspectives
Audio
گروه روانشناسی اجتماعی انجمن جامعه شناسی،برگزار کرد:

بنده استاد هستم!(مروری بر عضو هیئت علمی بودن و حواشی آن)

🗓۱۸شهریور ۱۴۰۲
Forwarded from گروه شریعتی
⭕️ از "حسینیه ارشاد" تا "نشر نقد فرهنگ"!

🔅#شریعتی در کتاب "چه باید کرد؟" اصول، ضوابط، کارگروه‌ها و زیرشاخه‌های بخش‌های مختلف #حسینیه_ارشاد را به ترتیب ذکر کرده است. درواقع اساسنامه‌ی این مرکز علمی به صورت مشروح در بخش "فلسفه و هدف" معرفی می‌شود.
در این کتاب، برنامه‌ی حسینیه ارشاد در سه بخشِ تحقیق، آموزش و تبلیغ ارائه شده است که بخش تحقیقات شامل گروه #اسلام_شناسی، گروه #تاریخ، گروه #فرهنگ و علوم اسلامی، گروه علوم اجتماعی، گروه کشورهای اسلامی و گروه #ادبیات و #هنر است.

🔅در اینجا به عنوان نمونه به کارگروه‌ها و زمینه‌های تحقیقاتی گروه ادبیات و هنر اشاره می‌شود. گروه ادبیات و هنر شامل سه کارگروه ادبیات و هنر اسلامی، ادبیات و هنر جدید و فعالیت‌های هنری است، که می‌توان به برخی از زیرشاخه‌های به شرح زیر اشاره کرد:
نقد ادبی، سبک‌های نویسندگی، نویسندگان بزرگ، نقش #شعر در تاریخ #اسلام، شعر و شعرا، هنر معماری و هنرهای تزئینی، موسیقی، نقاشی، مینیاتور، هنرهای نمایشی، تحولات و موج‌ها و رویدادهای ادبی، شعر نو و شعرای نوپرداز، مکاتب و گرایش‌های هنری و هنرمندان بزرگ #ایران، هنر مدرن و چهره‌های برجسته‌ی هنر معاصر، تهیه و نمایش فیلم‌های مستند تاریخی، علمی و فکری، گروه ترجمه و تصنیف سناریوها و نمایشنامه‌ها، گروه نمایش، نمایشگاه عکس و آثار هنری و برگزاری کنفراس‌های علمی و تحقیقاتی در مسائل هنری...

🔅می‌توان ادعا کرد دال مرکزی گفتمان "چه باید کرد؟!" شریعتی، اهتمام به فعالیت‌های فرهنگی در ابعاد گسترده و با تکیه بر منابع ملی و جهانی است، چیزی که هنوز هم می‌تواند و باید اولویت ما باشد.

🔅امروز هم #عبدالکریمی در انتشارات نقد فرهنگ دغدغه‌ی مشابهی را پی گرفته است. «نشـر نقـد فرهنـگ» از آغـاز تأسـیس خـود در سـال ۱۳۸۰ همانگونـه کـه از نامـش پیداسـت، ِ بـا هـدف رشـد و ارتقـاء فرهنگـی کشـور و بسـط تفکـر حکمـی، فلسـفی، اجتماعـی و تاریخـی در حوزه‌هــای گوناگــون نظــری، اجتماعــی و فرهنــگ عمومــی پــا بــه عرصــه گذاشــت. از آن زمـان تا کنـون، ایـن نشـر در حـد وسـع خـود همـواره کوشـیده اسـت بـه انتشـار آثـاری فلسـفی، علمــی، جامعه شــناختی و ادبــی بپــردازد کــه ارتباطــی وثیــق، زنــده و کم‌وبیــش مانــدگار بــا زیســت جهان جامعــۀ ایرانــی و تاریــخ و فرهنــگ پرشــکوه ایــن ســرزمین به عنــوان یکــی از اصیل‌تریـن مراکـز معنـوی جهـان داشـته باشـد. آنچــه شــاخصه و هویت بخــش «نشــر نقــد فرهنــگ»اســت، کوشــش آن در راســتای برقــراری پلــی میــان پژوهش‌هـا و دســتاوردهای اصیــل علمــی و آکادمیــک، اعــم از جهانــی و بومــی، با عالم ایرانــی و زیست جهان ایرانی در راســتای خودآگاهــی تاریخــی انســان ایرانــی و بازفهمــی و بازتعریــف جایــگاه وی در جهــان معاصــر و نیــل بــه حیاتــی انســانی در جهــان بحــران زدۀ کنونـی، بـراسـاس امکانـات تاریخی مـان اسـت. ایـن نشـر آرزومنـد اسـت کـه بسـتری بـرای فعالیــت همــۀ مترجمــان، مؤلفــان و صاحبــان اندیشــه و قلــم اصیــل و دردمنــد ایرانــی در راســتای تحقــق هــدف و آرمــان مذکــور باشــد.

@Shariati_Group

دکتر #محمدحسن_علایی
.
Audio
❇️ شریعتی و تفکر معنوی!

🎙سخنران:
دکتر محمدحسن علایی
(جامعه شناس)

۲۰ شهریور ۱۴۰۲

🔶ارائه شده در "آکادمی وفاق"

@sociologicalperspectives
🔶️تحقق وحدت ملی نیاز به گفتمان سازی دارد!

🔸️دکتر محمدحسن علایی

(جامعه شناس و مولف کتاب گفتمان وفاق)

♦️ وحدت ملی یک ضرورت بی چون و چراست؛ آنچه به نظر منِ دانش آموخته علوم انسانی محل اشکال است عدم وجود اراده ی واقعی برای اعمال نتایج گفتگوها و نقدهای دلسوزان برای اصلاح رویه هاست؛ مگر علمای صاحب صلاحیت و اهلیت علوم انسانی و جامعه شناسان بارها و بارها انتقادات و پیشنهادات و ملاحظات خود را برای حل معضلات و مشکلات کشور طی کتاب ها و مقالات و مصاحبه ها و مکتوبات خویش به کرّات ارائه نکرده اند؛ چقدر از آنها بهره گرفته ایم؛... که اگر می گرفتیم شاهد تکرار تلخ برخی اتفاقات ناگوار نمی بودیم. حتی اگر همین تبیین و تحلیل ها و مواضع راهبردی که در همین جریانات سال گذشته از سوی روشنفکران و اهل فرهنگ ارائه شده است حقیقتا جامه عمل به خویش بپوشد بسیاری از مسائل عرصه فرهنگ در میان مدت در مسیر اصلاح قرار می گیرد؛ اما آیا پس از خوابیدن امواج به واقع کلمه عزم و اراده ای جدی برای کاربست نظرات کارشناسی جامعه شناسان و متفکران دلسوز به نحوی حقیقی و عملیاتی وجود دارد؟!
♦️صاحب این قلم به عنوان فرزند کوچک ایران زمین سال ۱۴۰۰ کتابی با عنوان "گفتمان وفاق" به چاپ رسانده است و در طول دو سال گذشته بارها و بارها به هر مناسبتی از ضرورت ایجاد وفاق ملی داد سخن سر داده است؛ دریغا که جز در برخی گروه های دانش‌پژوهی و ایده پردازی در فضاهای مجازي صدایش به گوش متولیان و مسئولان امور نرسیده است؛ به واقع در شرایطی که هر آینه تاخیر در تمهید لوازمات وفاق خدای ناکرده صدمات و لطمات جبران ناپذیری به این قوم بزرگ تاریخی وارد می کند نگارنده به عنوان کسی که دو دهه در آکادمی ایرانِ عزیز عمر خویش را وقف درس و فحص و بحث کرده است چقدر به شنیده شدن گفتمانی با مضمون "وفاق" که در قالب کتاب عرضه شده است و مورد تاکید بزرگان است می تواند امیدوار باشد!؟
♦️ گفتمان وفاق، توسعه نیافتگی تاریخی را دال مرکزی گفتمان خویش قرار می دهد، به همین اعتبار، این گفتمان نسبت به مسئله ی شکاف‌های اجتماعی، مسائل زنان و جوانان و مسئله قومیت ها سلباً و ایجاباً راه کارهایی پیشنهاد می کند؛ نفی خشونت و پرهیز از رادیکالیزه شدن شکاف های اجتماعی، در سطح کلان جامعه، در واقع در جهت توسعه طلبی و دموکراسی خواهی معنا می یابد.
نگارنده به جهت تجربه ی زیسته ی خویش به عنوان عضو یکی از قومیت های بزرگ کشور، و زیستن در میان ایشان، از نزدیک شاهد برخی کج سلیقه گی ها و تحریف های رخداده در ساحت فرهنگ می باشد که اتفاقا میراث بر سیاست های ناصواب رژیم پیشین در لوای باستان گرایی مجعول می باشد. از طرفی نگارنده بختیار بوده است که از گنجینه ی سنت حکمی و معنوی ادب ایران زمین توشه ها برگیرد و اساسا در هوای آن تنفس کند و به واسطه ی فعالیت های آکادمیک، دغدغه های تئوریک و تحقیقات تجربی را با هم در آمیخته در مفصل بندی مسئله ی توسعه نیافتگی آن را به بوته ی آزمون بگذارد.
♦️و در پایان به عنوان یک معلم دردمند و به عنوان یک کارشناس عرض می کنم بی تردید باید تحولات اجتماعی و پویش نسلی رخ داده در کشور را به رسمیت بشناسیم؛ و از برخوردهای قهرآمیز پرهیز کنیم؛ این جوانان و دختران و پسران جوان فرزندان همان پدران و شهیدان و دلسوزان و جانبازان هستند. باشد که پویش ها و کوشش های خرد و کلان همه ی ما به ارتقای زیست انسانی تر و شایسته تر دختران و پسران ایران عزیز در سایه وحدت و امنیت و وفاق ملی منتهی گردد.
پژوهشکده مطالعات اجتماعیِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نشستی با شرح و عنوان زیر برگزار می‌کند:
هویت تحمیلی، نگرش دوقطبی در باستان‌شناسی پسااستعماری
سخنرانان:
بهزاد مفیدی نصرآبادی
احمد بستانی
شاهین آریامنش
محمدحسن علایی
سیدجواد میری
دوشنبه، 3مهر 402
ساعت: 13 تا 15
سالن حکمت
پیوند ورود برخط(آنلاین) به نشست:
https://webinar.ihcs.ac.ir/b/ihc-dyh-d2t-hzk
https://www.instagram.com/p/CxGGFeOuSN6/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==
کنفرانس ملی «آموزش عالی و پیشرفت زنان در ایران»- زمان برگزاری آذرماه ۱۴۰۲

فراخوان مقاله؛ زمان ارسال چکیده تا پایان شهریور ماه و زمان ارسال مقاله تا پایان مهرماه تمدید شد.
Forwarded from نشر نقد فرهنگ
منتشر شد:
📚 گفتمان وفاق؛ ارمغان دو دهه زیست آکادمیک (روایتی از تجربۀ زیست دانشگاهی در ایران از 1380 تا 1400) | نویسنده: محمدحسن علایی | چاپ اول | نقد فرهنگ | 1400|
♦️خرید آنلاین از فروشگاه اینترنتی انتشارات نقد فرهنگ
🛵 ارسال از طریق پست
🛒برای خرید این کتاب روی این لینک کلیک کنید🛒

🟠به اینستاگرام نقد فرهنگ بپیوندید🟠