🎗آکادمی وفاق؛ رویکردهای جامعه شناختی؛

Forwarded from Bijan Abdolkarimi

در پاسخ به دوست و همکار دانشگاهی عزیزم،
جناب دکتر محمدحسن علایی گرامی و بزرگوار

ضمن عرض سلام و خسته نباشید و سپاس از همۀ مساعی جنابعالی، سپاسگزارم که «گفتمان وفاق ملی» را هم برای عنوان کتاب ارزشمندتان انتخاب کردید و هم آن را تا سطح یک نظریه اجتماعی در حوزۀ جامعه شناسی ارتقا بخشیدید، و هم با این یاداشت اخیر خود موفقیت یا عدم موفقیت آن را به یک بحث مهم اجتماعی تبدیل نموده اید. اما صرفا در مقام گفتگو و دیالوگ و در دفاع از گفتمان مذکور خواهانم چند نکته اساسی را برای بحث و تبادل نظر با شما و دیگر فعالان فکور و دردمندمان در حوزۀ حیات سیاسی و اجتماعی کشور چند نکته را به عرض برسانم:
1. طرح گفتمان وفاق ملی و دفاع از آن با لمپنیسم و پوپولیسم حاکم بر جامعه، که عمدتاً نیر برساختی رسانه ای و هم راستا با منافع نظام سلطۀ جهانی است بسیار فاصله دارد.
2. در فقدان یک اپوزسیون اصیل و حقیقی، گفتمان وفاق از اثرگذاری اجتماعی اصیل تر و حقیقی تری برخوردار خواهد بود.
3. برخلاف لمپنیسم و پوپولیسم حاکم بر فضای ذهنی بخشی از جامعه، که به دلیل سیاست زدگی عمیق، دو حوزۀ بسیار بنیادین «فرهنگ» و «اخلاق» را به تمامی فراموش کرده و تمامی مباحث به ظاهر فرهنگی و اخلاقی وجوهی آشکارا سیاسی و ایدئولوژیک دارند، ایدۀ گفتمان وفاق به ضرورت نیل به وفاق به عنوان یک امر فرهنگی و اخلاقی برای نزدیک ساختن دو قطب نوگرا و سنت گرای جامعه و به رسمیت شناخت «دیگری» (به عنوان یک امر فرهنگی و اخلاقی) و پرهیز از خشونت در جامعه عمیقاً می اندیشد و بدان تذکار می دهد.
4. به تعبیر ریچارد رورتی، فیلسوف پست مدرن و نئوپراگماتیست آمریکایی، چپ گرایان رادیکال و تندرو، همچون طبلهای تو خالی ایی هستند که صدایشان بلند است اما کار اصلی و اثرگذار در جامعه را افردی انجام می دهند که بیش از هیاهو به کنشگری های حقیقی و اصیل می پردازند. شاید ناامیدی شما از موفقیت این گفتمان تا حدی ناشی از غوغاسالاری و هیاهوهای طبلهای بسیار توخالی برخی از جریانات نااصیل در جامعه ما باشد.
5. در جامعه علاوه بر غوغاسالاری طبلهای توخالی پرهیاهو و پرگوی نااندیش در فضاهای مجازی، افراد کثیری نیز هستند که در سکوت معنادارشان نظاره گر متفکرانه روند امور هستند. «سکوت» آنان نیز فریاد بلندی است که از جانب جامعه شناسان اندیشمندی چون شما باید شنیده شده، مورد تفسیر جامعه شناختی قرار گیرد.
6. جریانات اجتماعی چیزی شبیه آبهای جاری هستند. باید توجه داشت همه آبها در سطح جاری نیستند و چه بسیار جریانات آبی ای که زیرزمینی و در لایه های زیرین زمین جاری هستند. در محاسبات خود به جریانات زیرین زمین حیات اجتماعی نیز توجه داشته باشید. حیات اجتماعی چیزی شبیه عکس های رادیولوژی است. همه کس نمی توانند امور پنهان عکس ها دریابند. اما برخی از صاحب نظران تعلیم دیده و باتجربه از همین عکس ها اموری را درمی یابند که از نظر بسیاری پنهان است. به ضرس قاطع می گویم گفتمان وفاق در لایه های وسیعی از جامعۀ نخبگانی و تا حدی غیرنخبگانی کشور نفوذ یافته است و روزی نیست که اینجانب پژواک آن را از طریق پیام های حضوری و غیرحضوری در مواجهه با جریانات گوناگون اجتماعی نشنوم.
7. تأثیر گفتمان های اجتماعی امری سریع و ناگهانی نبوده، در یک پروسۀ گاه بسیار طولانی خودش را آشکار می سازد. انتظار سریع و خلق الساعه از ایده و تفکر حاصل گرایشات سیاستزده و ایدئولوژیک جامعه است، آشنایان با تاریخ اندیشه و فرهنگ بشری به خوبی می دانند در حیات اجتماعی، فرهنگی و تاریخی ایده ها و گفتمان ها در فرایند طولانی تری اثرگذاری ملموس خویش را آشکار می سازند.
8. ما هیچ گریزی جز نیل به گفتمان وفاق نداریم. در صورت شکست آن، یا به واسطۀ غرب پرستان تجددمآب کشور دو دستی تقدیم بیگانگان خواهد شد، آنچنان که خانم مسیح علی نژاد فرموده اند «مماشات با جمهوری اسلامی تا کی؟ هم اکنون وقت حمله آمریکا به ایران است« (!!!) و شاهزاده رضاپهلوی نیز نخستین رسالت خویش را «هماهنگی با نظام جهانی» (!!!؟؟؟) ذکر کرده اند و جریانات پوپولیستی و لمپن ما و همۀ کسانی که مخالف گفتمان وفاقند نیز در همین زمین بازی می کنند، یا آن که کشور ما در دست نیروهای سنتگرا ی تندرو باقی خواهد ماند و کشور اسیر نوعی نظامی گری و فضای بسته ای چون کره شمالی خواهد شد. در میانه این دو فاجعه نیل به گفتمان وفاق یگانه راه است حتی اگر آن را میسر ندانیم. من به این مسیر ایمان دارم و به عنوان کسی که عمرش را وقف این مسیر کرده است شهادت می دهم این گفتمان هر روز بیش از پیش در حال قدرت گرفتن و اثرگذاری بر آن بخش از جامعه ما است که بیش از بازتاب دادن به احساسات و عواطفشان به حقیقت و سرنوشت این کشور می اندیشند و می کوشند از پوپولیسم و لمپنیسم حاکم بر بخشی از جامعه، به تبع تبلیغات شبانه روزی رسانه های خارجی و فضاهای مجازی، فاصله گیرند.

194 viewsDr Alaei, 12:21