♦️شبه روشنفکران میراث را گردن نمی گیرند!
✍دکتر محمدحسن علایی
(جامعه شناس)
🔸در اساس آنچه در این جستار بر آن خواهم پرداخت حاصل تحقیق و پژوهش بسیار بر سر اصناف روشنفکران ایرانی است که در اینجا با همهی تنوع و گونه گونی آن از تعبیر "شبه روشنفکران" برای توصیف وصف غالب ایشان بهره برده ام.
🔸در خصوص میراث هم علی رغم اینکه معتقدم ایشان نسبت به ظرفیتهای سنت تاریخی خویش کمتر خودآگاه هستند ولی بیشتر مرادم از میراث به ارث بردن همهی عقب ماندگی ها، توسعه نیافتگی ها و شکاف های تاریخی و اجتماعی نیز هست.
🔸و اما اصل ادعای نگارنده عبارت است عدم گردن گرفتن و پذیرش میراث توسعه نیافتگی از جانب شبه روشنفکران ایرانی است به زبان دیگر روشنفکر ایرانی فراموش کرده است که چه چیزی را به ارث برده است و همین امر موجب شده است که داستان خویش را وارونه روایت می کند.
🔸یعنی به جای اینکه فی المثل نگاه کند و ببیند که دموکراسی و جامعه مدنی در کشورهای توسعهیافته چه مسیر پر نشیب و فرازی طی کرده است و به جای توجه بر سر فرماسیون های اجتماعی متضمن دموکراسی و جامعه مدنی، تمنای نیل به آن ها را دارد. و تاسفبارتر اینکه هیچ طرح روشن و آلترناتیو قابل تحققی به جامعه و مخاطبان خویش ارائه نمی کند جز همین زنده باد ها که برای آزادی و دموکراسی و جامعه مدنی و ... سر می دهد و لعن و نفرینی که به قاطعان طریق توسعه و پیشرفت کشور نثار می کند.
🔸و اما، در مقام نتیجه گیری باید به عرض برسانم اگر اجماع نخبگانی میان روشنفکران ایرانی بر سر میراث حاصل بشود در قدم اول به جای دامن زدن به شکاف ها و افتادن در چرخه خشونت و دو قطبیت تلاش می کند عقب ماندگی ها و توسعهنیافتگی های کشورش را گردن بگیرد و با قدرت این اجماع اولا خطراتی را که آینده ی این کشور را تهدید می کند دفع کرده، ثانیا گام به گام در طریق نیل به طموحات و تمناهای خویش برای ایرانی آزاد و آباد پیش رود.
✍دکتر محمدحسن علایی
(جامعه شناس)
🔸در اساس آنچه در این جستار بر آن خواهم پرداخت حاصل تحقیق و پژوهش بسیار بر سر اصناف روشنفکران ایرانی است که در اینجا با همهی تنوع و گونه گونی آن از تعبیر "شبه روشنفکران" برای توصیف وصف غالب ایشان بهره برده ام.
🔸در خصوص میراث هم علی رغم اینکه معتقدم ایشان نسبت به ظرفیتهای سنت تاریخی خویش کمتر خودآگاه هستند ولی بیشتر مرادم از میراث به ارث بردن همهی عقب ماندگی ها، توسعه نیافتگی ها و شکاف های تاریخی و اجتماعی نیز هست.
🔸و اما اصل ادعای نگارنده عبارت است عدم گردن گرفتن و پذیرش میراث توسعه نیافتگی از جانب شبه روشنفکران ایرانی است به زبان دیگر روشنفکر ایرانی فراموش کرده است که چه چیزی را به ارث برده است و همین امر موجب شده است که داستان خویش را وارونه روایت می کند.
🔸یعنی به جای اینکه فی المثل نگاه کند و ببیند که دموکراسی و جامعه مدنی در کشورهای توسعهیافته چه مسیر پر نشیب و فرازی طی کرده است و به جای توجه بر سر فرماسیون های اجتماعی متضمن دموکراسی و جامعه مدنی، تمنای نیل به آن ها را دارد. و تاسفبارتر اینکه هیچ طرح روشن و آلترناتیو قابل تحققی به جامعه و مخاطبان خویش ارائه نمی کند جز همین زنده باد ها که برای آزادی و دموکراسی و جامعه مدنی و ... سر می دهد و لعن و نفرینی که به قاطعان طریق توسعه و پیشرفت کشور نثار می کند.
🔸و اما، در مقام نتیجه گیری باید به عرض برسانم اگر اجماع نخبگانی میان روشنفکران ایرانی بر سر میراث حاصل بشود در قدم اول به جای دامن زدن به شکاف ها و افتادن در چرخه خشونت و دو قطبیت تلاش می کند عقب ماندگی ها و توسعهنیافتگی های کشورش را گردن بگیرد و با قدرت این اجماع اولا خطراتی را که آینده ی این کشور را تهدید می کند دفع کرده، ثانیا گام به گام در طریق نیل به طموحات و تمناهای خویش برای ایرانی آزاد و آباد پیش رود.
ارتقای تابآوری اجتماعی، ضرورت امروز دختران و پسران/ دکتر محمدحسن علایی
https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/issue/archive/montly/1392/4/19
https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/issue/archive/montly/1392/4/19
بود آیا که خرامان ز درم بازآیی؟
محمدرضا شجریان
بود آیا که خرامان ز درم بازآیی
گره از کار فروبسته ما بگشایی
گره از کار فروبسته ما بگشایی
Forwarded from برنامهٔ تلویزیونی «شیوه»
🔺مناظره با موضوع «نظریۀ اجتماعی ایران»
🔺با حضور حمیدرضا جلاییپور و علیرضا شجاعیزند
📍شنبه، ۳۰دی۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۰، شبکهٔ چهار سیما
@Shiveh_tv4
🔺با حضور حمیدرضا جلاییپور و علیرضا شجاعیزند
📍شنبه، ۳۰دی۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۰، شبکهٔ چهار سیما
@Shiveh_tv4
Forwarded from موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
💢 سلسله سخنرانیهای موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزشعالی
◀️ موضوع: بررسی اثربخشی محققان در بهبود نظام برنامه ریزی و سیاستگذاری آموزش عالی با تاکید بر موسسات ماموریت محور وزارت عتف
🔸مجری طرح: دکتر مقصود فراستخواه عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
🔸 همکار اصلی طرح: دکتر رضا منیعی عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
⏱️ زمان: دوشنبه دوم بهمن ساعت ۱۰ الی ۱۱/۳۰
◀️ مکان: موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، سالن شهید سلیمانی
کانال موسسه در ایتا:
http://eitaa.com/moasesepajoohesh
🆔@IRPHE
◀️ موضوع: بررسی اثربخشی محققان در بهبود نظام برنامه ریزی و سیاستگذاری آموزش عالی با تاکید بر موسسات ماموریت محور وزارت عتف
🔸مجری طرح: دکتر مقصود فراستخواه عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
🔸 همکار اصلی طرح: دکتر رضا منیعی عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
⏱️ زمان: دوشنبه دوم بهمن ساعت ۱۰ الی ۱۱/۳۰
◀️ مکان: موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، سالن شهید سلیمانی
کانال موسسه در ایتا:
http://eitaa.com/moasesepajoohesh
🆔@IRPHE
♦️"گفتمان وفاق" اثر دکترمحمدحسن علایی
این کتاب بر آن است تا تأمل در نفس را در خوانندهی ایرانی برانگیزاند اهل تخصص را به سرکشی به بیرون از دایرهی تنگ تخصصهایشان وابدارد و مخاطب را به تماشای جهان از معبر نیل به #خودآگاهی تاریخیـوجودی تشویق کند تا بتواند تابآوری سوژهی ایرانی را ضمن ارجاع به تجربهی زیستهی نگارنده و حاشیههای زیست دانشگاهی ارتقا بخشد.
برای نضج گرفتن روح آکادمی در میان ایرانیان، روایت اگزیستانسیل تجارب #زیست_آکادمیک از ارزش خلاقانهتری به نسبت سایر تولیدات دانشگاهی برخوردار است آنچه امروز #گفتگو در سطوح ملی و فراملی را تبدیل به یک ضرورت انکارناپذیر کرده است بایستی از نهادهایی مثل خانواده و مدرسه و...آغاز و بهویژه در دانشگاه تقویت و تثبیت شود.
همچنین این کتاب تصویر روشنی از #گفتمان_وفاق به مثابه ی یک نظریه اجتماعی ارائه می دهد و مخاطب را به تامل در خصوص امکان ظهور #نظریه_اجتماعی در ایران با توجه به زیست جهان تاریخی مان وا می دارد. گفتمان وفاق به دنبال تمهید شرایط تحقق آلترناتیوهای ساختاری با مشارکت همه ی نیروهای اصیل فارغ از گرایشات ایشان برای غلبه بر درد مشترک #توسعه_نیافتگی تاریخی است.
این کتاب بر آن است تا تأمل در نفس را در خوانندهی ایرانی برانگیزاند اهل تخصص را به سرکشی به بیرون از دایرهی تنگ تخصصهایشان وابدارد و مخاطب را به تماشای جهان از معبر نیل به #خودآگاهی تاریخیـوجودی تشویق کند تا بتواند تابآوری سوژهی ایرانی را ضمن ارجاع به تجربهی زیستهی نگارنده و حاشیههای زیست دانشگاهی ارتقا بخشد.
برای نضج گرفتن روح آکادمی در میان ایرانیان، روایت اگزیستانسیل تجارب #زیست_آکادمیک از ارزش خلاقانهتری به نسبت سایر تولیدات دانشگاهی برخوردار است آنچه امروز #گفتگو در سطوح ملی و فراملی را تبدیل به یک ضرورت انکارناپذیر کرده است بایستی از نهادهایی مثل خانواده و مدرسه و...آغاز و بهویژه در دانشگاه تقویت و تثبیت شود.
همچنین این کتاب تصویر روشنی از #گفتمان_وفاق به مثابه ی یک نظریه اجتماعی ارائه می دهد و مخاطب را به تامل در خصوص امکان ظهور #نظریه_اجتماعی در ایران با توجه به زیست جهان تاریخی مان وا می دارد. گفتمان وفاق به دنبال تمهید شرایط تحقق آلترناتیوهای ساختاری با مشارکت همه ی نیروهای اصیل فارغ از گرایشات ایشان برای غلبه بر درد مشترک #توسعه_نیافتگی تاریخی است.
♦️شبه روشنفکران میراث راگردن نمیگیرند!
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۳۰ دی ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2345&page=8
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۳۰ دی ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2345&page=8
♦️بی پاسخ ماندن مطالبات مردم از پس دو سده؟!
✍دکتر محمدحسن علایی
جامعه شناس
"جریان"عنوان یکی از برنامه های شبکه یک سیمای ملی در این روزهای منتهی به انتخابات مجلس شورای اسلامی است که به نقد گفتمانهای نخبگانی به نحو نسبتا روشمند و منسجم می پردازد به رغم برخی ضعف ها از جمله عدم اهلیت مجری برنامه در علوم انسانی، شبیه این نوع برنامه در شبکه چهار تحت عنوان "شیوه" با اجرای نسبتا قابل دفاع شخص صاحب اهلیتتری در حوزهی علوم انسانی برگزار می شود.
دکتر بیژن عبدالکریمی ضمن حضور در این برنامه برای مناظره با دکتر شهریار زرشناس در خصوص موضوع "آرمانگرایی انقلابی" یا " شبه مدرنیته"؟! ضمن استقبال از این قبیل رویکردهای گشوده صدا و سیما آن را نشانه ارتقای هاضمه گفتمان انقلاب قلمداد کرد و در همان ابتدا ضمن نقد موضوع برنامه به طرح پرسش خویش پرداخت.
عبدالکریمی مدرنیته را یک حادثه عظیم تاریخی از آن خودکننده و سیارهای معرفی کرد که هیچ جایی از این کرهی خاکی را بیرون از آن نمی توان تصور کرد لذا به جای کاربستن "شبه مدرنیته" در عنوان مناظره، "جامعه و دولت شبه مدرن" را در طرح مسئله خویش مفروض گرفت. و پرسش اصلی خویش را طرح کرد: چرا پس از قریب به دو سده و با وجود انقلاب های رخداده عمده ی مطالبات مردم بی پاسخ مانده است؟!
این استاد فلسفه در طرحافکنی پرسش و ایده ی خویش؛ پاسخ به چرایی پرسش مطروحه را بیرون از حوزه ی صرف سیاسی تلقی نمود و لذا مخاطبان خویش را به نقد ساختاری جامعه و دولت شبه مدرن دعوت کرد و در این مورد شبه روشنفکران را از اینکه مسئله را به سطح سیاست تقلیل می دهند مورد انتقاد قرار داد وی اساسا جامعه و دولت شبه مدرن را به لحاظ ساختاری ضدتوسعه قلمداد کرد و آن را ناتوان از پاسخگویی به مطالبات مردم توصیف کرد.
وی البته بسیاری از نیروهای گفتمان انقلاب را هم فاقد چنین درک ساختاری ای از جامعه و دولت شبه مدرن تلقی کرد و لذا هر دو سوی این طیف را به وفاق بر سر ضرورت درک اهمیت مسئله توسعه نیافتگی تاریخی فراخواند.
✍دکتر محمدحسن علایی
جامعه شناس
"جریان"عنوان یکی از برنامه های شبکه یک سیمای ملی در این روزهای منتهی به انتخابات مجلس شورای اسلامی است که به نقد گفتمانهای نخبگانی به نحو نسبتا روشمند و منسجم می پردازد به رغم برخی ضعف ها از جمله عدم اهلیت مجری برنامه در علوم انسانی، شبیه این نوع برنامه در شبکه چهار تحت عنوان "شیوه" با اجرای نسبتا قابل دفاع شخص صاحب اهلیتتری در حوزهی علوم انسانی برگزار می شود.
دکتر بیژن عبدالکریمی ضمن حضور در این برنامه برای مناظره با دکتر شهریار زرشناس در خصوص موضوع "آرمانگرایی انقلابی" یا " شبه مدرنیته"؟! ضمن استقبال از این قبیل رویکردهای گشوده صدا و سیما آن را نشانه ارتقای هاضمه گفتمان انقلاب قلمداد کرد و در همان ابتدا ضمن نقد موضوع برنامه به طرح پرسش خویش پرداخت.
عبدالکریمی مدرنیته را یک حادثه عظیم تاریخی از آن خودکننده و سیارهای معرفی کرد که هیچ جایی از این کرهی خاکی را بیرون از آن نمی توان تصور کرد لذا به جای کاربستن "شبه مدرنیته" در عنوان مناظره، "جامعه و دولت شبه مدرن" را در طرح مسئله خویش مفروض گرفت. و پرسش اصلی خویش را طرح کرد: چرا پس از قریب به دو سده و با وجود انقلاب های رخداده عمده ی مطالبات مردم بی پاسخ مانده است؟!
این استاد فلسفه در طرحافکنی پرسش و ایده ی خویش؛ پاسخ به چرایی پرسش مطروحه را بیرون از حوزه ی صرف سیاسی تلقی نمود و لذا مخاطبان خویش را به نقد ساختاری جامعه و دولت شبه مدرن دعوت کرد و در این مورد شبه روشنفکران را از اینکه مسئله را به سطح سیاست تقلیل می دهند مورد انتقاد قرار داد وی اساسا جامعه و دولت شبه مدرن را به لحاظ ساختاری ضدتوسعه قلمداد کرد و آن را ناتوان از پاسخگویی به مطالبات مردم توصیف کرد.
وی البته بسیاری از نیروهای گفتمان انقلاب را هم فاقد چنین درک ساختاری ای از جامعه و دولت شبه مدرن تلقی کرد و لذا هر دو سوی این طیف را به وفاق بر سر ضرورت درک اهمیت مسئله توسعه نیافتگی تاریخی فراخواند.
Audio
✅باز نشر به بهانه روز بزرگداشت خیام!
♦️عنوان کتاب: فلسفه دین در نگاه خیام اثر دکتر سیدجواد میری
با حضور
🔶️دکتر سید جواد میری
(استاد جامعهشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
🔸️دکتر سید بیوک محمدی
(استاد جامعهشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
🔸️دکتر محمدحسن علایی
(جامعهشناس و پژوهشگر فرهنگ و فلسفه)
زمان: ۳۰ دی ۱۴۰۲ ساعت: ۱۸ الی ۲۰
و پرسش و پاسخ
@sociologicalperspectives
♦️عنوان کتاب: فلسفه دین در نگاه خیام اثر دکتر سیدجواد میری
با حضور
🔶️دکتر سید جواد میری
(استاد جامعهشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
🔸️دکتر سید بیوک محمدی
(استاد جامعهشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
🔸️دکتر محمدحسن علایی
(جامعهشناس و پژوهشگر فرهنگ و فلسفه)
زمان: ۳۰ دی ۱۴۰۲ ساعت: ۱۸ الی ۲۰
و پرسش و پاسخ
@sociologicalperspectives
♦️فلسفه دین در نگاه خیام!
🎙دکتر محمدحسن علایی
آنچه را که به عنوان مسئله اصلی کتاب "فلسفه ی دین از نگاه خیام" می توان تلقی کرد؛ عبارت است از دعوت به تامل بر "نگاه کثرتگرا؛ گشوده به دیگری؛ و غیر غیریتساز خیام" که دغدغه ی همیشگی دکتر سیدجواد میری در مقام یک جامعهشناس تکثرگراست.
دکتر میری معتقد است در جهان امروز می توان به اندیشه ی غیریتزدای خیام مراجعه کرد؛ و به انواع این مرزبندی ها و غیریت سازی ها پایان داد؛ و در خصوص دین نیز معتقد به نوعی واسازی خیامی-دریدایی هست.
در جامعه امروز ما نیز جناب میری معتقد است علی رغم این که در گذشته دین به عنوان یک عامل وحدت بخش تلقی می شده است ای بسا امروز چنین کارکردی نداشته باشد و از کژکاردی آن در همان برساخت پیشین سخن می گوید؛
و در نهایت به نحو انتولوژیک مواجهه خیام با دین را ورای فرقهگرایی ها و ديگري سازی مرسوم در تاریخ مورد خوانش قرار می دهد و اساسا با توسل به اندیشه ی خیام از نوعی معنویت مافوق این خط کشی ها با ما سخن می گوید.
🎙دکتر محمدحسن علایی
آنچه را که به عنوان مسئله اصلی کتاب "فلسفه ی دین از نگاه خیام" می توان تلقی کرد؛ عبارت است از دعوت به تامل بر "نگاه کثرتگرا؛ گشوده به دیگری؛ و غیر غیریتساز خیام" که دغدغه ی همیشگی دکتر سیدجواد میری در مقام یک جامعهشناس تکثرگراست.
دکتر میری معتقد است در جهان امروز می توان به اندیشه ی غیریتزدای خیام مراجعه کرد؛ و به انواع این مرزبندی ها و غیریت سازی ها پایان داد؛ و در خصوص دین نیز معتقد به نوعی واسازی خیامی-دریدایی هست.
در جامعه امروز ما نیز جناب میری معتقد است علی رغم این که در گذشته دین به عنوان یک عامل وحدت بخش تلقی می شده است ای بسا امروز چنین کارکردی نداشته باشد و از کژکاردی آن در همان برساخت پیشین سخن می گوید؛
و در نهایت به نحو انتولوژیک مواجهه خیام با دین را ورای فرقهگرایی ها و ديگري سازی مرسوم در تاریخ مورد خوانش قرار می دهد و اساسا با توسل به اندیشه ی خیام از نوعی معنویت مافوق این خط کشی ها با ما سخن می گوید.
♦️ضرورت درک ساختاری از مسئله توسعهنیافتگی!
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۲ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2347&page=8
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۲ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2347&page=8
♦️سهم مرکز و پیرامون در صنعت مسئلهسازی!
✍دکترمحمدحسن علایی
(جامعه شناس)
پیرامونی ها؛ شهرستانی ها یا حاشیهنشینان دور از پایتخت چه در ساحت شعر و هنر و تاتر و سینما باشند چه در عرصه ی فکر و اندیشه و قلم و چه حتی در میدان صنعت و اقتصاد و کارآفرینی از شانس بسیار کمتری برای دیده شدن، و سرمایهگذاری برخوردار هستند؛ این جفای سیستماتیک گاه با تعابیری مثل "صفای شهرستانی" تخفیف و تقلیل می یابد؛ اما آینده ی ایران عزیز اگر درصدد رفع چنین موانعی برنیاییم به شدت از ظرفیتهای تعیینکننده و بی بدیل خویش تهی خواهد شد این رقابت نابرابر حتی در خصوص امکان طرح مسائل اجتماعی هم صادق است. سطح معقول و مقبول طرح مسائل جامعه شناختی در مرکز، در شهرستانها محدود می شود!
جامعه شناسی مرکز و پیرامون، تنها به توسعه نامتوازن در بعد سختافزاری و اقتصادی آن محدود نمی گردد؛ باید دید چه عوامل پنهان و پیدایی بر دامنه ی محدود و حتی در مواردی مسدود امکان طرح مسائل جامعه شناختی در شهرستان ها که نسبت به مرکز موقعیت پیرامونی دارد نقش آفرینی می کنند. صاحب نظران از رقابت در عرصه ی طرح مسائل با عنوان "صنعت مسئله سازی" یاد می کنند.
به نظر می رسد نوعی فرافکنی و محافظهکاری در مسئولین محلی و پیرامونی قابل تشخیص است که حاضر نیستند خطر طرح مسائل به روز و نوآورانه و طرح علمی مسائل و آسیب های اجتماعی را بپذیرند و به جای ریسکپذیری ،همان میزان از سطح معقول و مقبول طرح مسائل جامعه شناختی در مرکز، تا نوبت به شهرستانها می رسد محدودتر و تنگتر می شود.
این در حالی هست که برای صورتبندی مسائل محلی ای بسا کارشناسان بومی که تجربه ی زیسته ای از مسائل منطقه به نحو ملموس و انضمامیتر دارند برای بیان و بازنمایی مسائل منطقهای طبیعتا از صلاحیت و اهلیت به مراتب بیشتری برخوردار هستند.
نگارنده به عنوان مولف کتاب گفتمان وفاق علی رغم دعوت بی وقفه گروه ها و گرایشات مختلف جامعه به حفظ وحدت و همبستگی ذیل گفتمان وفاق و تاکید بر ارتقای سطح همگرایی ها به جای دامن زدن به واگرایی ها و شکاف های اجتماعی با تاسف باید ابراز کنم نه تنها استقبال شایسته ای از سوی برخی مسئولین منطقه برای شنیدن سخنان کارشناسان هماستانی وجود ندارد بلکه در عوض نوعی حجیت بی دلیل نسبت به کارشناسان مرکز نشین نیز در نظر گرفته می شود که به هیج وجه مبنای منطقی و حتی کارکردی ندارد.
امید است با اصلاح و تغییر رویکردهای اهل رسانه، مسئولین مربوطه نیز به این امر خطیر تفطن یافته، مقدمات مشارکت بیشتر اهل نظر را در پیشبرد اهداف فرهنگی و اجتماعی منطقه بیش از پیش فراهم سازند.
✍دکترمحمدحسن علایی
(جامعه شناس)
پیرامونی ها؛ شهرستانی ها یا حاشیهنشینان دور از پایتخت چه در ساحت شعر و هنر و تاتر و سینما باشند چه در عرصه ی فکر و اندیشه و قلم و چه حتی در میدان صنعت و اقتصاد و کارآفرینی از شانس بسیار کمتری برای دیده شدن، و سرمایهگذاری برخوردار هستند؛ این جفای سیستماتیک گاه با تعابیری مثل "صفای شهرستانی" تخفیف و تقلیل می یابد؛ اما آینده ی ایران عزیز اگر درصدد رفع چنین موانعی برنیاییم به شدت از ظرفیتهای تعیینکننده و بی بدیل خویش تهی خواهد شد این رقابت نابرابر حتی در خصوص امکان طرح مسائل اجتماعی هم صادق است. سطح معقول و مقبول طرح مسائل جامعه شناختی در مرکز، در شهرستانها محدود می شود!
جامعه شناسی مرکز و پیرامون، تنها به توسعه نامتوازن در بعد سختافزاری و اقتصادی آن محدود نمی گردد؛ باید دید چه عوامل پنهان و پیدایی بر دامنه ی محدود و حتی در مواردی مسدود امکان طرح مسائل جامعه شناختی در شهرستان ها که نسبت به مرکز موقعیت پیرامونی دارد نقش آفرینی می کنند. صاحب نظران از رقابت در عرصه ی طرح مسائل با عنوان "صنعت مسئله سازی" یاد می کنند.
به نظر می رسد نوعی فرافکنی و محافظهکاری در مسئولین محلی و پیرامونی قابل تشخیص است که حاضر نیستند خطر طرح مسائل به روز و نوآورانه و طرح علمی مسائل و آسیب های اجتماعی را بپذیرند و به جای ریسکپذیری ،همان میزان از سطح معقول و مقبول طرح مسائل جامعه شناختی در مرکز، تا نوبت به شهرستانها می رسد محدودتر و تنگتر می شود.
این در حالی هست که برای صورتبندی مسائل محلی ای بسا کارشناسان بومی که تجربه ی زیسته ای از مسائل منطقه به نحو ملموس و انضمامیتر دارند برای بیان و بازنمایی مسائل منطقهای طبیعتا از صلاحیت و اهلیت به مراتب بیشتری برخوردار هستند.
نگارنده به عنوان مولف کتاب گفتمان وفاق علی رغم دعوت بی وقفه گروه ها و گرایشات مختلف جامعه به حفظ وحدت و همبستگی ذیل گفتمان وفاق و تاکید بر ارتقای سطح همگرایی ها به جای دامن زدن به واگرایی ها و شکاف های اجتماعی با تاسف باید ابراز کنم نه تنها استقبال شایسته ای از سوی برخی مسئولین منطقه برای شنیدن سخنان کارشناسان هماستانی وجود ندارد بلکه در عوض نوعی حجیت بی دلیل نسبت به کارشناسان مرکز نشین نیز در نظر گرفته می شود که به هیج وجه مبنای منطقی و حتی کارکردی ندارد.
امید است با اصلاح و تغییر رویکردهای اهل رسانه، مسئولین مربوطه نیز به این امر خطیر تفطن یافته، مقدمات مشارکت بیشتر اهل نظر را در پیشبرد اهداف فرهنگی و اجتماعی منطقه بیش از پیش فراهم سازند.
♦️ضرورت درک ساختاری از مسئله توسعهنیافتگی!
دکترمحمدحسن علایی
(جامعه شناس)
🔶روزنامه همدلی
۲ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2347&page=8
"جریان"عنوان یکی از برنامه های شبکه یک سیمای ملی در این روزهای منتهی به انتخابات مجلس شورای اسلامی است که به نقد گفتمانهای نخبگانی به نحو نسبتا روشمند و منسجم می پردازد به رغم برخی ضعف ها از جمله عدم اهلیت مجری برنامه در علوم انسانی، شبیه این نوع برنامه در شبکه چهار تحت عنوان "شیوه" با اجرای نسبتا قابل دفاع شخص صاحب اهلیتتری در حوزهی علوم انسانی برگزار می شود.
دکتر بیژن عبدالکریمی ضمن حضور در این برنامه برای مناظره با دکتر شهریار زرشناس در خصوص موضوع "آرمانگرایی انقلابی" یا " شبه مدرنیته"؟! ضمن استقبال از این قبیل رویکردهای گشوده صدا و سیما آن را نشانه ارتقای هاضمه گفتمان انقلاب قلمداد کرد و در همان ابتدا ضمن نقد موضوع برنامه به طرح پرسش خویش پرداخت.
عبدالکریمی مدرنیته را یک حادثه عظیم تاریخی از آن خودکننده و سیارهای معرفی کرد که هیچ جایی از این کرهی خاکی را بیرون از آن نمی توان تصور کرد لذا به جای کاربستن "شبه مدرنیته" در عنوان مناظره، "جامعه و دولت شبه مدرن" را در طرح مسئله خویش مفروض گرفت. و پرسش اصلی خویش را طرح کرد: چرا پس از قریب به دو سده و با وجود انقلاب های رخداده عمده ی مطالبات مردم بی پاسخ مانده است؟!
این استاد فلسفه در طرحافکنی پرسش و ایده ی خویش؛ پاسخ به چرایی پرسش مطروحه را بیرون از حوزه ی صرف سیاسی تلقی نمود و لذا مخاطبان خویش را به نقد ساختاری جامعه و دولت شبه مدرن دعوت کرد و در این مورد شبه روشنفکران را از اینکه مسئله را به سطح سیاست تقلیل می دهند مورد انتقاد قرار داد وی اساسا جامعه و دولت شبه مدرن را به لحاظ ساختاری ضدتوسعه قلمداد کرد و آن را ناتوان از پاسخگویی به مطالبات مردم توصیف کرد.
وی البته بسیاری از نیروهای گفتمان انقلاب را هم فاقد چنین درک ساختاری ای از جامعه و دولت شبه مدرن تلقی کرد و لذا هر دو سوی این طیف را به وفاق بر سر ضرورت درک اهمیت مسئله توسعه نیافتگی تاریخی فراخواند.
دکترمحمدحسن علایی
(جامعه شناس)
🔶روزنامه همدلی
۲ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2347&page=8
"جریان"عنوان یکی از برنامه های شبکه یک سیمای ملی در این روزهای منتهی به انتخابات مجلس شورای اسلامی است که به نقد گفتمانهای نخبگانی به نحو نسبتا روشمند و منسجم می پردازد به رغم برخی ضعف ها از جمله عدم اهلیت مجری برنامه در علوم انسانی، شبیه این نوع برنامه در شبکه چهار تحت عنوان "شیوه" با اجرای نسبتا قابل دفاع شخص صاحب اهلیتتری در حوزهی علوم انسانی برگزار می شود.
دکتر بیژن عبدالکریمی ضمن حضور در این برنامه برای مناظره با دکتر شهریار زرشناس در خصوص موضوع "آرمانگرایی انقلابی" یا " شبه مدرنیته"؟! ضمن استقبال از این قبیل رویکردهای گشوده صدا و سیما آن را نشانه ارتقای هاضمه گفتمان انقلاب قلمداد کرد و در همان ابتدا ضمن نقد موضوع برنامه به طرح پرسش خویش پرداخت.
عبدالکریمی مدرنیته را یک حادثه عظیم تاریخی از آن خودکننده و سیارهای معرفی کرد که هیچ جایی از این کرهی خاکی را بیرون از آن نمی توان تصور کرد لذا به جای کاربستن "شبه مدرنیته" در عنوان مناظره، "جامعه و دولت شبه مدرن" را در طرح مسئله خویش مفروض گرفت. و پرسش اصلی خویش را طرح کرد: چرا پس از قریب به دو سده و با وجود انقلاب های رخداده عمده ی مطالبات مردم بی پاسخ مانده است؟!
این استاد فلسفه در طرحافکنی پرسش و ایده ی خویش؛ پاسخ به چرایی پرسش مطروحه را بیرون از حوزه ی صرف سیاسی تلقی نمود و لذا مخاطبان خویش را به نقد ساختاری جامعه و دولت شبه مدرن دعوت کرد و در این مورد شبه روشنفکران را از اینکه مسئله را به سطح سیاست تقلیل می دهند مورد انتقاد قرار داد وی اساسا جامعه و دولت شبه مدرن را به لحاظ ساختاری ضدتوسعه قلمداد کرد و آن را ناتوان از پاسخگویی به مطالبات مردم توصیف کرد.
وی البته بسیاری از نیروهای گفتمان انقلاب را هم فاقد چنین درک ساختاری ای از جامعه و دولت شبه مدرن تلقی کرد و لذا هر دو سوی این طیف را به وفاق بر سر ضرورت درک اهمیت مسئله توسعه نیافتگی تاریخی فراخواند.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
جامیست که عقل آفرین می زندش ...
♦️سهم مرکز و پیرامون درصنعت مسئلهسازی!
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۳ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2348&page=8
دکترمحمدحسن علایی
جامعه شناس
🔶روزنامه همدلی
۳ بهمن ۱۴۰۲
https://hamdelidaily.ir/index.php?newsletternumber=2348&page=8