آکادمی وفاق؛ رویکردهای جامعه شناختی؛

♦️جعل هویت:
جستاری در باب مهاجرت با هویت جعلی!

✍دکتر محمدحسن علایی
(جامعه شناس )

۳ مرداد ۱۴۰۲

🔸️شرایط نابه سامانی اجتماعی و اقتصادی زمینه ی بروز انواع انحرافات اجتماعی را فراهم می کند و به سونامی مسائل و آسیب های اجتماعی دامن می زند و در این میان هر کسی به دنبال منافع فردی خویش از هر بهانه ای برای ماهی گرفتن از آب گل آلود بر می آید تا ایشان را هم از این نمد کلاهی باشد ولو با ارتکاب به جرم و چنگ زدن به هویت های دروغین. و به سان مصداق (الغریق یتشبث بکل حشیش) برای نجات خویش به هر هرزگیاهی چنگ می زند. و این البته در خصوص جعل هویت در مقوله ی مهاجرت مع الاسف رو به تزاید و فراوانی گذاشته است. بنابراین مطالعه ی این قبیل مسائل و البته مسئله مهاجرت در عداد سوژه های مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته است و در صورت نیاز به مداخله و مشاوره به فراخور موضوع مددکاران اجتماعی هم برای بررسی پيامدهاي مهاجرت ورود می کنند.
️در واقع اتفاقاتی مانند: جنگ جهانی دوم و پیامدهای ناشی از آن(بی سرپرستی فرزندان)، گسترش شهرنشینی و شکل گیری کلان شهرها، وقوع بلایای طبیعی و پیامدهای آن، افزایش جمعیت، مهاجرت ها، توسعه قلمرو علوم پزشکی، ایجاد رویکرد های تازه به حل مشکلات، تحولات اقتصادی و اجتماعی، دگرگونی صنعتی و… باعث ضرورت شکل گیری خدمات مددکاری اجتماعی در جهان شد.

🔸️مرتن جامعه شناس آمریکایی معتقد است زمانی که در جامعه ارزش های مادی مسلط می شوند و ابزارهای مشروع رسیدن به اهداف مادی در دسترس اقشار فرودست جامعه قرار نمی گیرد انواعی از انحرافات اجتماعی در جامعه به چشم می خورد.
در جامعه ی ما؛ با وجود تحریم های ظالمانه نظام سلطه جهانی و نیز فقدان فرصت های شغلی و نابسامانی های فراوان در زمینه ی راه اندازی کسب و کار مولد و تولید ثروت و تامین معاش و نیل به رفاه و نیز با وجود توزیع ناعادلانه فرصت‌ها اگر چه با رشد فزاینده ی انحرافات احتماعی و انواع بزهکاری های خرد و کلان در سطوح مختلف اجتماعی مواجه هستیم اما هنوز می توان با عنایت به هجمه ی عظیم فشارهای اقتصادی به پیکره ی اجتماعی ما؛ این میزان از انحرافات را کمتر از حد قابل انتظار تلقی کرد.
مرتن، در خصوص نا هم خوانی ‌اهداف و ابزارهای مشروع رسیدن به آنها در جامعه نظریه پردازی می کند و ابراز می کند که وقتی ارزشی (مثلا پول و سرمایه بیشتر)، ارزش مسلط جامعه می شود؛ و ابزار مشروع برای کسب آن وجود ندارد، طیفی از ناهنجاری ها و انحرافات را دامن می زند، این سطح از تحلیل با رویکردی جامعه شناختی مورد پذیرش واقع می گردد، اما اگر بخواهیم سطح بحث را به تحلیل فلسفی_متافیزیکی ارتقا ببخشیم، آنگاه باید رد پای معنای زندگی در میان اقشار فرودست محروم از سرمایه و امکان کسب آن را، تا دست یابی به یک توصیف قابل قبول از وضعیت معنا در زندگی اقشار کم/نابرخوردار پی بگیریم، آن هم در پس زمینه ی حاکم بر جهان نیهلیستیک کنونی.

🔸️در کشور ما، وضع به مراتب وخیم تر است از طرفی با یک سرمایه داری هار مواجه هستیم از طرفی با انواع بحران های ناشی از توسعه نیافتگی تاریخی، سر و کار داریم و از طرفی با یک نیهیلیسم مضاعف جهان سومی، آن هم در برهه ای از تاریخ که به واقع در بدترین شرایط ممکن از لحاظ اجتمایی و اقتصادی به سر می بریم، و به معنای واقعی کلمه با یک بی افقی فزاینده و جهان گستر مواجهیم. درخصوص تاثیر ناکارامدی ها در حوزه های مختلف در گرایش جوانان به سکولاریسم بسیار سخن گفته اند اینکه چگونه معنای حداقلی زندگی در میان اقشار محروم، در یکه تازی سرمایه، وقتی حریف را در بستری از انواع نابرابری ها و بی عدالتی ها تنها، بی سلاح و سپرانداخته گیر می اندازد، فرو بلعیده می شود و لاجرم فرد را در عنفوان جوانی در برهوت وحشت انگیزی از ناامیدی و بی افقی و در نتیجه خودباختگی فردی و ملی، بی هیچ ملجا و ماوایی رها می کند و آنگاه فقر و بی عدالتی را، نه فقط در سطح جامعه شناختی که در سطح انتولوژیک بر زندگی رقت انگیز ایشان حاکم می کند.

🔸️این میان زمینه ی جعل هویت برای جوانانی که به مهاجرت به عنوان کعبه‌ی آمال خویش می نگرنند و آن را شاه کلید همه ی مشکلات و قفل های بسته ی زندگی خویش می پندارند فراهم می گردد و این قبیل افراد برای رسیدن به بهشت گمشده ی خویش دست به انواع جعل ها از جعل مدرک زبان؛ برگه های ساختگی سابقه ی کار گرفته تا سایر اسناد مربوطه می زنند و این میان البته نقش برخی مراکز به ظاهر مشاوره برای مهاجرت را نباید نادیده گرفت مراکزی که برای سواستفاده و اخاذی از این افراد مستاصل به هر حیلتی متوسل می شوند چرا که برای چاپیدن ایشان کیسه ها دوختند و در غیاب نظارت های لازم دست به هر گونه فعالیت های غیرقانونی می زنند مخصوصا که در صورت احراز جرم ایشان از سوی مراجع بین المللی به امید یافتن مفرری به اقدامات مجرمانه ی خویش ادامه می دهند.

574 viewsDr Alaei, edited 08:01