━··•✦❁☀️❁✦•··•━
«یوز در تاریخ و ادبیات ما»
رمنده ددان را همه بنگرید
سیه گوش و یوز از میان برگزید
به چاره بیاوردش از دشت و کوه
به بند آمدند آنکه بد زان گروه
ز مرغان مر آن را که بد نیک تاز
چو باز و چو شاهین گردن فراز
بیاورد و آموختن‌شان گرفت
جهانی بدو مانده اندر شگفت
#فردوسی
تهمورث
کلمه یوز کلمه ای پارسی ، از فعل یوزیدن به معنای “جستن، جهیدن، جستجو و طلب کردن” می باشد و یوز را به جهت “جستجوی شکار” به این نام می‌خوانند. به عبارت دیگر یوز یعنی جوینده، طلب کننده و شکار کننده… البته معانی دیگر باستانی یوز: تاختن، حمله کردن .
تربیت پذیری پوزپلنگ که از دیرباز در مدارک تاریخی و ادبی ما ثبت شده است اثبات این واقعیت است که یوز به انسان حمله نمی‌کند .
بنا بر شاهنامه احتمالا این ایرانیان بودند که برای اولین بار در تاریخ پوزپلنگ را اهلی کردند .
سرعت حرکت یوز بسیار زیادست منتهی برای مدت کوتاهی می تواند با این سرعت بدود؛ به همین دلیل یا سوارکاری پوز پلنگ را برپشت اسبش تا شکارگاه حمل می کرد که تصاویر آن در سفال های نیشابور ثبت شده است و یا این که یوز را با وسیله ای مثل گاری تا شکارگاه می‌بردند.
در مینیاتوری از کتاب شاه‌جهان‌نامه که سرگذشت مصور شاه جهان، پادشاه هند، است پادشاهان گورکانی هند که تابع سنت‌های باستانی ایران بودند این حیوان را ، با یک گاری که توسط دوگاو کشیده می‌شود به شکارگاه می‌برند.
ایران بهشت گربه‌سانان بود . شیر پارسی ، ببرمازندران ، پلنگ ایرانی ، یوزپلنگ ، سیاه گوش و انواع گربه‌های کوچک‌تر مثل گربه شنی و گربه پالاس در این سرزمین اهورایی می‌زیستند . اکنون از میان گربه‌سانان بزرگ تنها یوز پلنگ و پلنگ باقی مانده که آنها هم با سرعت به سوی انقراض پیش می روند .
خطر انقراض یوز در ایران بسیار جدی است و عزمی بزرگ لازم است تا این جواهر بی نظیر در طبیعت ایران باقی بماند. جواهری که تاریخ ایران از آن خاطرات بسیار دارد.
(مقاله با تلخیص)
✍🏻: دکتر #فرزانه_بهار
روز ملی #یوزپلنگ_ایرانی
━··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher
«یوز در تاریخ و ادبیات ما»
رمنده ددان را همه بنگرید
سیه گوش و یوز از میان برگزید
به چاره بیاوردش از دشت و کوه
به بند آمدند آنکه بد زان گروه
ز مرغان مر آن را که بد نیک تاز
چو باز و چو شاهین گردن فراز
بیاورد و آموختن‌شان گرفت
جهانی بدو مانده اندر شگفت
#فردوسی
تهمورث
کلمه یوز کلمه ای پارسی ، از فعل یوزیدن به معنای “جستن، جهیدن، جستجو و طلب کردن” می باشد و یوز را به جهت “جستجوی شکار” به این نام می‌خوانند. به عبارت دیگر یوز یعنی جوینده، طلب کننده و شکار کننده… البته معانی دیگر باستانی یوز: تاختن، حمله کردن .
تربیت پذیری پوزپلنگ که از دیرباز در مدارک تاریخی و ادبی ما ثبت شده است اثبات این واقعیت است که یوز به انسان حمله نمی‌کند .
بنا بر شاهنامه احتمالا این ایرانیان بودند که برای اولین بار در تاریخ پوزپلنگ را اهلی کردند .
سرعت حرکت یوز بسیار زیادست منتهی برای مدت کوتاهی می تواند با این سرعت بدود؛ به همین دلیل یا سوارکاری پوز پلنگ را برپشت اسبش تا شکارگاه حمل می کرد که تصاویر آن در سفال های نیشابور ثبت شده است و یا این که یوز را با وسیله ای مثل گاری تا شکارگاه می‌بردند.
در مینیاتوری از کتاب شاه‌جهان‌نامه که سرگذشت مصور شاه جهان، پادشاه هند، است پادشاهان گورکانی هند که تابع سنت‌های باستانی ایران بودند این حیوان را ، با یک گاری که توسط دوگاو کشیده می‌شود به شکارگاه می‌برند.
ایران بهشت گربه‌سانان بود . شیر پارسی ، ببرمازندران ، پلنگ ایرانی ، یوزپلنگ ، سیاه گوش و انواع گربه‌های کوچک‌تر مثل گربه شنی و گربه پالاس در این سرزمین اهورایی می‌زیستند . اکنون از میان گربه‌سانان بزرگ تنها یوز پلنگ و پلنگ باقی مانده که آنها هم با سرعت به سوی انقراض پیش می روند .
خطر انقراض یوز در ایران بسیار جدی است و عزمی بزرگ لازم است تا این جواهر بی نظیر در طبیعت ایران باقی بماند. جواهری که تاریخ ایران از آن خاطرات بسیار دارد.
(مقاله با تلخیص)
✍🏻: دکتر #فرزانه_بهار
روز ملی #یوزپلنگ_ایرانی
━··•✦❁💟❁✦•··•━
@sobhosher