‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- رستم

بهر نخست

🔹در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ زال ﺑﺎ روداﺑﻪ دﺧﺘﺮ ﻣﻬﺮاب ﻛـﺎﺑﻠﻲ ازدواج ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻣﻬـﺮاب ﻧـﮋاد ازﺿﺤﺎك دارد :
☆ ﻛﻪ ﺿﺤﺎك ﻣﻬﺮاب را بُد ﻧﻴﺎ «ﻓﺮدوﺳ،ﻲ :ج1/204 .

🔸#رﺳﺘﻢ از اﻳﻦ ﻣـﺎدِرﺿﺤﺎكﻧﮋاد ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺷﮕﻔﺖ ﻛﻪ در داﺳﺘﺎن رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر رﺳﺘﻢ در ﺟﺪال ﻟﻔﻈـﻲ ﺑﺎ او اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﮋاد ﻣﺎدری ﺧﻮد میﺑﺎﻟﺪ :
ﻫﻤﺎن ﻣﺎدرم دﺧﺖ ﻣﻬﺮاب ﺑﻮد ﺑﺪو ﻛﺸﻮر ﻫﻨـﺪ ﺷـﺎداب ﺑـﻮد
ﺿـﺤﺎك ﺑـﻮدﻳﺶ ﭘـﻨﺠﻢﭘـﺪر
ز ﺷﺎﻫﺎن ﮔﻴﺘـﻲ ﺑـﺮآورده ﺳـﺮ :ج5/347

🔹اﻟﺒﺘـﻪ ﺑﺮﺧـﻲ از ﭘــﮋوﻫﻨﺪﮔﺎِن ﺷـﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﺳﺎﺳـًﺎ ﻧﻴـﺮوي اﻋﺠـﺎب اﻧﮕﻴـﺰ رﺳـﺘﻢ و ﺑﻌﻀـﻲ ﺷﻴﻄﻨﺖﻫﺎي او را ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ﻫﻤﻴﻦ وﻳﮋﮔﻲ رﺳﺘﻢ ﻣﻲداﻧﻨﺪ :
🔻رﺳﺘِﻢ ﭘﻴﻞﺗﻦ ﭘﻬﻠﻮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻮه و ﻗﺪرت او ﺑﻴﺶ از ﻧﻴﺮوي آدﻣﻴﺎن اﺳﺖ .ﺷـﺎﻳﺪ اﻳـﻦﻧﻴﺮو و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ او از آن ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃـﺮف ﻣـﺎدري ﺑـﺎ ﺷـﺎه اﻫﺮﻳﻤﻨـﺎ،ن ﺿـﺤﺎکﻣﻨﺴﻮب ﺑﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﻤﻲ ﻗﻮه ي #ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ دارد؛ وﻟﻮ آنﻛﻪ رﺳﺘﻢ ﻫﻮاﺧﻮاه #ﻧﻴﻜﻮﻳﻲﻫـﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ(ﻧﻮﻟﺪﻛ،ﻪ 1384 :44.)

🔺ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﻮﻟﺪﻛﻪ را ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﺮد ﻛﻪ اﮔﺮ او از ﻳﻚﺳﻮ ﻧـﮋاد ﺑـﻪ ﺿـﺤﺎك
اﻫﺮﻳﻤﻨﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻧﻴﺮوي او ﻧﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﺪ و ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ آن ﺑﺰرﮔﻲﻫـﺎرا آﺷﻜﺎر ﻛﻨﺪ .
🔸 اسلامی ندوشن ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪی ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن رﮔﻪای اﻫﺮﻳﻤﻨﻲ درون ﺧﻮد دارﻧﺪ .
او ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ در ﻧﻈﺎم #ﭼﻨﺪﺧﺪاﻳﻲ ﻛﺸﻤﻜﺶ در ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﻣـﻲ ﺷـﺪه ﻛـﻪ آﻧـﺎن درﻣﺸﻴﺖ ﻳﻚدﻳﮕﺮ ﻛﺎرﺷﻜﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪ و درﻧﺘﻴﺠﻪ آدﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ دﺳﺘﻪاي ﺑﻮدﻧ،ﺪ از ﺟﺎﻧﺐ دﺳﺘﻪي دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﺳﺨﻂ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻬﻠﻮان ﻛﻪ ﺑﻪ #اﻳﺰدی ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻮده ﭼﻪﺑﺴﺎ ﻛﻪ ﻣﻐﻀﻮب اﻳﺰدی دﻳﮕﺮ واﻗﻊ ﻣﻲﮔﺸﺘﻪ و ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ وﺟﻮدش در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ دوﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻛﻪ ﻧﻴِﻢ آن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﻳﻦ و ﻧﻴِﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ دﻳﻦ اﺳﺖ.

🔻ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ در آن ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﺑﻪ دو ﭼﻬﺮه ی ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ ﭘﻬﻠـﻮان
"رﺳﺘﻢ "اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﻢﭼﻨﺎن اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪﺟﺎ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﭼـﺮا ﺑـﺰرگﺗـﺮﻳﻦ ﭘﻬﻠﻮان ﺷﺎﻫﻨﺎﻣ،ﻪ از ﺳﻮي ﻣـﺎدر َﻧﺴـﺐ ﺑـﻪ اژدﻫـﺎﻳﻲ ﻣﻨﻔـﻮر ﭼـﻮن ﺿـﺤﺎك ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﺮﺳـﺎَﻧﺪ و به آن ببالد؟


@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ #شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
نبرد خواستن هومان از پيران
آوای: استاد #شهریار_قاسمی

دلت روشن از مهر خدا
🙏🏻💐
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- #رستم
بهردوم
چرا رستم از مادر ضحاك نژاداست؟

🔹پيش از اين، برخي پژوهندگان كوشيده اند به اين پرسش پاسخ دهند.
🔺در اين باره كزازى به نقل از بيرونى و طبرى، مينويسد:
"ميتواند بود كه به هر روي نازشِ رسـتم بـر نـژاد مادرياش از آنجا باشد كه در تبارنامه هاي كهن، نژاد دهاك به سيامك مـيرسـد ".

🔻او در ادامـه بـه سـخنِ نويسـنده اي ناشـناخته اشاره ميكند:
فرزندش (فرزند دهاك) را دو دختر بود: يكي فريدون به زني كـرد و يكـي بـه زمـين كابلستان افتاد و مهراب كه جد رستم بـود، از فرزنـدانِ ايـن دختـر اسـت و از پسـرانِ ضحاك، هيچ جايگاه نيافته ام.
🔺و پس از يـادكرد اين سـخنِ نويسـنده ي مجمـل مـيافزايـد: »هماهنـگ و هـم آواز بـا نويسنده ي ناشناخته ي اين كتاب، من نيز ميتوانم گفت و نـوشت كـه هيچ جايگاه از نياكان سوم و چهارم رودابه كـه تبار وي را بـه دهـاك مـيرسـانيده انـد، ذكـر نيافتـه ام«
🔸سلطانى در توجيه پرسشِ مطرح شده، معتقد است كه فردوسي اسطوره ها و پهلوانـان را
چنان با نقشه ي جغرافيايي ايران تطبيق داده است كه هيچكس در اين سرزمين از دايره بيرون نمانَد. رستم يك پاي در خوزستان دارد و پايي ديگر در طبرسـتان؛ پـايي در شـرق و پـايي ديگر در غرب ايران. در اين انديشه چيزي و كسي بيرون از ايرانِ فرهنگي نيسـت و حتّـي ضحاك را هم بايد در اين دايره بشماريم؛ بنابراين، كسي چون رستم از يكسو بِدو نسـبت مييابد .

🔹شميسا، انتسابِ رستم از سوي مادر را به ضحاك، دستآورد آميختگـي ميـان
مهاجمانِ آريايي، بوميانِ فلات ايران و ميانرودان ميپندارد.

🔸مختارى توضيحاتي دارد كه از آن ميتوان پاسخي براي پرسـشِ پـيش گفته يافت. او بر اين باور است كه روايتهاي درپيوند با سكاها و خاندانهاي سيسـتان بـه سود فرمانروايان ساساني نبوده است؛ اما اشاعه ي آن چنـان گسـترده بـوده كـه موبـدان و ديوانيانِ ساساني نميتوانستند آن را از حماسه ي ملّي بزدايند؛ از همينروي، روايت مربـوط به سكاها و سيستانيان را در دل داستانهاي حماسي كياني كه بيشتر مورد توجـه ساسـانيان بوده است، تركيب كردند.
🔺اين سـخنِ مختـاري بـدين معنـا ميتواند باشد، از آنجاكه موبدان نميتوانستند اخبار مربوط به رستم را از خداينامه به دليل پرآوازه بودنش حذف كنند، چاره را در آن ديدنـد آنچـه را متناسـب بـا انديشـه ي آنـان و خواست حكومتگرانِ ساساني نيست، به تحريف كشانند؛ بـه عبـارت دقيـقتـر، رسـتم از آنروي كـه شـيوه ي پـارتهـا را در فرمـانروايـي دارد و ساسـانيان ايـنگونـه نگـاه را نميپسنديدند، روايتهاي مربوط به رستم را از سر ناچاري در خداينامه آوردند؛ امـا او را از سوي مادر، به شخصيتي نفرت انگيز چون ضحاك نسبت دادند.


@sobhosher

٢١ #اسفند
بزرگداشت #نظامى_گنجوى

گر عاشقی آه صادقت کو؟
با من نفس موافقت کو؟
در عشق تو چون موافقی نیست
این سلطنتست عاشقی نیست!
#نظامى_گنجوى

@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ #شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
رزم خواستن هومان از رهام
آوای: استاد #شهریار_قاسمی

خرد روشنى بخش امروز تو
🙏🏻💐
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- #رستم
بهرسوم، 🔸پهلواني بي مانند چون رستم از سوي مادر نژاد به ضحاك ميرساند؟ در پاسخ به اين سوال ٤توجيه به نظر مىرسد:
🔺🔻🔺
١- از آنجاكه رستمِ #سكايي_پارتي براي موبدان زردشتيِ عهد ساسـاني )كه عقايد و سياستهايي متفاوت از اشكانيان داشتند( عنصري مطلوب شـمرده نمـيشـده است و در عينِ حال روايتهاي مربوط بدو آنقدر گستردگي داشته كه قادر به حذف آن در خداينامه نبودند، او را بـه دو گناهكـار نسبت دادند:
يكسوي گرشاسپ كه به واسطه ي آزار آذر دوزخي شده
و ديگرسوي ضحاك كه او نيز با آذر ستيزه كرده است.
به احتمال موبـدان زردشتي ماجراي آزار آتش از سوي دو نياي رستم را از روي هم ساخته انـد. توجـه داشـته باشيم افسردن آتش در متنهاي پهلوي پررنگ شده و شايد موبدان اين گناه را با الگو قـرار دادن ماجراي ضحاك در اوستا پررنگ كرده اند و بدينسان هر دو نياي رستم را كه دوسـت نميداشتند، عنصري ضد دين شناسانده اند.🔥💥
🔺🔻🔺
٢- چنـانكـه بسـياري از پژوهنـدگان شـاهنامه بازگفته اند، فضاي شاهنامه مسخّر #باورهاي_زروانـي اسـت و در ايـن انديشـه، عنصـر شـرّ معنادهنده به قطب نيكي است و بي آن جهانِ زروان، جهان نميشود. از سوي ديگر در ايـن انديشه، حكومت به قطب پليد، اهريمن، سپرده شده است؛ بنابراين، در فضاي زروانگـراي شاهنامه نياز بـه پهلواني است كـه يكسره از نيكي بهره مند نباشد؛ بلكه بـراي چيرگـي بـر جهان شاهنامه، به پهلواني نياز است كه براي فرمانروايي بر اين جهاني كه اهريمني اسـت، از ويژگيهاي اهريمني نيز بـرخوردار باشد؛ از اينرو رودابـه )از نـژاد ضـحاك اهريمنـي( وارد بازي ميشود كه به گفته ي نولدكه، قدرت تحسين برانگيـز او از همـين نيـروي ديـوي برخاسته است.
👹
ادامه دارد...
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ #شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
رزم خواستن هومان از فريبرز
آوای: استاد #شهریار_قاسمی

دل و جانت از مهر آكنده باد
🙏🏻💐
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- #رستم
بهرچهارم

🔸پهلواني بي مانند چون رستم از سوي مادر نژاد به ضحاك ميرساند؟ در پاسخ به اين سوال ٤توجيه به نظر مىرسد:
🔺🔻🔺
🔹٣-در منـابعي چـون ديــنكـرد نهـم، الكامـل، مرزبـاننامـه، نــوروزنامه، روايتهاي مردمي و... ميبينيم كه #ضحاك چهره اي مردمي دارد و عوام او را دوست دارند.
🔺اين موضوع هيچ بازتابي در شاهنامه نداشته است. تنها شايد بتوان پيونديافتنِ رستم از سوي مادر با ضحاك را نشاني از اين چهره ي مطلوب او دانست.

🔸٤-ضـحاك نخسـت كـس در شاهنامه است كه پدرش را ميكُشَد. به عقيده ي ديك ديويس، در شاهنامه آشكار و ناآشكار شاهد پسركُشيِ پدران هستيم. او #پسركشي را تعبيري ديگر از سـتمِ پادشـاهان بـر مردمـان ميداند.
🔻خلاف اين گفته، ميتـوان الگوي #پدركُشي را هم ديد. در شاهنامه نخستين شـورنده بر پدر (پادشاه) ضحاك است و او نخستين كسي است كه پادشاه پدر را ميكُشَد
🔺 چنـانكـه رستم نيز اول فرد از خاندانِ نريمان است كه پس از خشم كاووس، از آنجاكه دير به بارگاه او براي جنگ با سهراب ميرسد، كاووس را با مشتي خاك برابر ميداند و بر او ميشـورد؛
🔻پس #ضحاك و #رستم در اينكه هر دو نخست شورندگانِ بر #پادشاه يـا همـان پـدر (معنوى)هسـتند، همانندند و شايد اين مسأله، سبب شده باشد كه رسـتم را از يـكسـو بـه ضـحاك نسـبت داده باشند.
@sobhosher

#مقاله
چرا رستم از سوي مادر ضحاكنژاد است؟
نويسنده: #حميدرضااردستاني_رستمي
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ #شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
رزم خواستن هومان از گودرز
آوای: استاد #شهریار_قاسمی

تن و جانت هماره دور از گزند
🙏🏻💐
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- #رستم

🔸هزار و چند سال قبل، پهلوان اسطوره‌ای ایران، #رستم با قلم #فردوسی جان دوباره‌ای گرفت و در کارزار با اهریمنان و دشمنان ایران، دلاوری‌ها کرد، آن‌چنان که در گذر زمان بدل به معروف‌ترین #قهرمان_ایرانی و سمبل #رشادت و #نیرومندی شد.
فردوسی در شاهنامه سروده است:
🔺🔻🔺
"که رستم یلی بود از سیستان
منش کردمی رستم داستان"

🔹و با این بیت بر نقش انکارناپذیر خود در خلق و پرداخت شخصیت بی‌همتای این قهرمان تاکید کرد، اما بی‌راه نرفته‌ایم اگر بگوییم که رستم نیز اسطوره فردوسی را خلق کرد و به او امکان زندگی در طول سده‌ها را داد، مثل #اولیس که #هومر شاعر، جاودانگی و شهرتش را مدیون اوست.
🔸در این مورد نیز شهرت رستم و فردوسی با یکدیگر پیوند یافته‌است؛ گاه حتی رستم از خالق خود پیشی می‌گیرد و به واسطه جنگاوری‌های او، فردوسی و شاهنامه نیز بهانه خودنمایی پیدا می‌کنند.

@sobhosher

‍ 🍁🍂مژده وصل تو کو کز سر جان برخیزم🍁🍂
سروده:#حافظ
آواى: استاد #علی_گلزاده
🍂🍁

#غزل در حدود سال ۷۸۶ و قبل از وفات شاه شجاع است و حافظ در این سال نزدیک به هفتاد سالگی است و این است که به پیری خود اشاره می نماید و می فرماید :
*گر چه پیرم تو شبی تنگ در آغوشم کش
*تا سحــــــرگه ز کنار تـــو جوان برخیزم

🤴🏽شاه شجاع که برای تصرف آذربایجان رفته بود و بعد از تصرف تبریز سپاهیان خود را برای تصرف ارمنستان می فرستد ولی به او خبر می رسد که شاه یحیی قصد تصرف شیراز را دارد و از این نظر پیروزی خود را ناتمام گذاشته و به شیراز باز می گردد و در بازگشت است که بیماری نقرس او شدت می گیرد و گفته ایم که دلیل آن افراط در نوشیدن شراب بود و این باعث می شود که پزشکان او را از سوار بر اسب شدن منع نمایند و شاه مجبور است به صورت خوابیده حرکت نماید و این باعث کندی حرکت شاه می شود و برای همین هم حافظ می فرماید :
*خیز و بالا بنما ای بت شیرین حـرکات
*کز سر جـان و جهان دست فشان برخیزم

غزل به نظر می رسد که نوعی دلداری است که حافظ به شاه می دهد و این نشان گر آن است که طبیبان دست از معالجه ی شاه برداشته و دیگر امیدی به زنده ماندن او ندارند و این است که حافظ در بیت مقطع صریحا می فرماید :
*روز مرگم نفسی مهلت دیــــدار بده
*تا چــو حافظ ز سر جان و جهان برخیزم

یعنی آرزو دارد قبل از مرگش او را ببیند . در ظاهر چنان به نظر می رسد که حافظ مرگ خود را می گوید ولی با کمی دقت متوجه می شویم که منظور مرگ شاه است و حافظ در واقع مرگ شاه را پیش بینی می نماید و مدتی نه چندان دور در همان سال یعنی ۷۸۶ در شیراز فوت می نماید .

منبع:شرح سرخى چاپ ١٣٩٥📖

این غزل به خط خوش نستعلیق بر روی #سنگ_مزار_حافظ که از مرمر است حک شده است .
🍁🍂
@sobhosher

#پندحافظ
این یك دو دم كه دولت دیدار ممكن است
دریاب كام دل كه نه پیداست كار عمر

@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ #شاهنامه_خوانی
شاهنامه حماسهٔ ملی ایران
سروده:حکیم #ابوالقاسم_فردوسی توسی
رزم خواستن هومان از گودرز٢
آوای: استاد #شهریار_قاسمی

دلت از مهربانى بود مهر فروزان

🙏🏻💐
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٥- #كاوه_آهنگر

#مقاله افسانه کاوه اندیشه قیامی پیروز در تاریخ ملی ایران

🔹در هيچ جاى ادبيات دينى پهلوى نامى از كاوه نيامده است و اين شخصيت قدمت اسطوره اى ندارد .
🔺 #كاوه_آهنگر نخستين بار در #شاهنامه_فردوسى و آثار تاريخ نگاران دوره اسلامى پديدار شد احتمال ميرود پس از دوره اشكانى به وجود آمده و در تاريخ افسانه اى دوره ساسانى جاى گرفته باشد.

🔸افسانه #كاوه، نماد قيامى پيروز، يادمان آن دسته مردمى است كه همواره خواسته اند سرنوشت خويش را تغيير دهند.

نويسندگان: محمد امين محمد پور
عبدالله حسن زاده

@sobhosher