صبح و شعر
654 subscribers
2.14K photos
281 videos
331 files
3.23K links
ادبیات هست چون جهان برای جان‌های عاصی کافی نیست.🥰😍 🎼🎧📖📚
Download Telegram
Forwarded from ایران زیبايم (Mary R)
📌#فردوسی و #نژادپرستی، در گفتگو با استاد #جلال_خالقی_مطلق، مصحح و پژوهشگر شاهنامه



🔹کسانی می گویند فردوسی نژادپرست بوده و به او حمله می‌کنند و عده ای هم می گویند این ایران گرایی، عشیره پرستی و عشیره دوستی است که اهمیت ایران گرایی شاهنامه را کم کنند. این سخنان هیچ کدام مستند نیستند و بر متون قدیم تکیه ندارند و علمی هم نیستند. اگر ما بخواهیم بینش سیاسی امروزمان را وارد متون کهن کنیم، آن ها را تحریف کرده ایم.

🔸این که ما فکر کنیم امروز هرچه که از نظر ما زشت است، پس باید حتما در زمان فردوسی هم زشت بوده باشد، اشتباه است. خیلی چیزها در آن زمان درست بوده، ولی امروز زشت و نادرست است. عکس این مطلب هم صادق است؛ یعنی حیلی چیزها در زمان فردوسی نادرست بوده که امروز درست است. همین امروز کارهایی هست که در برخی جوامع نادرست هستند و در جوامعی دیگر درست.

🔹در قدیم به نژاد خیلی اهمیت می‌دادند. بعد از نژادپرستی که در رژیم فاشیستی آلمان به وجود آمد، نژادپرستی در نظر ما خیلی زشت و قبیح شد، ولی در قدیم زشت نبوده. در شاهنامه واژه «نژاد» و «تخمه» (به همان معنی) چندصدبار به کار رفته و در مورد ایرانیان به معنی مثبت به کار رفته. یعنی نژاد ایرانیان ستوده شده. این موضوع بر می گردد به اوستا و متون پهلوی. چون در زمان ساسانیان، ایرانیان نژاد خودشان را از نژادهای دیگر بالاتر می‌دانستند و نژادهای دیگر را تا آن جا که مربوط به یونانیان و رومیان بوده با خودشان برابر می‌دانستند، ولی نژاد اعراب و ترک ها را که خراج‌گزار و باج‌گزار ایرانیان بودند، پست‌تر می‌دانستند.

🔹این در متون پهلوی هم هست. در اوستا هم هست. این عقیده به شاهنامه سرایت کرده. منتهی دقیقی در شاهنامه خودش بیشتر نژاد ترکان را پایین تر می دانسته، چون پایان شاهنامه را که اعراب می آیند دقیقی نسروده، ولی فردوسی بیشتر نژاد اعراب را مورد حمله قرار می دهد و در قسمت پایان کار ساسانیان می گوید:

شود بنده بی هنر شهریار
نژاد و بزرگی نیاید به کار
از ایران و از ترک و از تازیان
نژادی پدید آید اندر میان
نه دهقان، نه ترک و نه تازی بود
سخن ها به کردار بازی بود

🔺یک قطعه خیلی مشهوری در شاهنامه هست در ضدیت با اعراب که: «ز شیر شتر خوردن و سوسمار/ عرب را بدان جا رسیده است کار/ که تاج کیانی کند آرزو/ تفو بر تو ای چرخ گردون تفو...» این ها مال شاهنامه نیست. این ها را کسان دیگری از شعوبیه و ایرانیان خیلی وطن‌دوست تحت‌تاثیر شاهنامه سروده‌اند و وارد شاهنامه کرده‌اند. از سوی دیگر در شاهنامه ابیات ضدعرب هست که چند بیتش را خواندم.

🔻در زمان ساسانیان اعراب به ایران حمله کردند و ایران را گرفتند و پیروز شدند. بنایراین چیز آشکار و روشنی است که مردمی که از وطنشان دفاع می‌کنند، به دشمن حمله می‌کنند. این ارتباطی به نژادپرستی ندارد. معلوم است که در میان دعوا حلوا قسمت نمی‌کنند. این که ما این را امروز مطرح کنیم و بپرسیم آیا فردوسی عرب‌ستیز بوده یا نه، ابلهانه است. معلوم است که عرب‌ستیز بوده. برای این که عرب در آن زمان دشمن مملکتش بوده. اگر عرب‌ستیز نبود که اصلا شاعر ملی نبود. ایرانیان بهتر است امروز عرب‌ستیز نباشند و به زمان فردوسی کاری نداشته باشند.
نلدکه، محقق بزرگ آلمانی، می گوید فردوسی حتی نسبت به دشمنان ایران هم باانصاف است. فردوسی در عین این که به دشمن حمله می‌کند، ولی در مورد آن ها بی انصافی نمی‌کند و از بین نمی برد و خیلی باانصاف درباره آن ها صحبت می‌کند. حتی زمانی که از ایرانیان نسبت به دشمنان، کار بدی سر می زند، آن ها را سرزنش می‌کند. اگر از دشمن کار خوبی سر می زند، آن را ستایش می‌کند. در عین حال دشمن برای او دشمن است.

🚫کسانی که شاهنامه را خوب مطالعه نکرده‌اند و اصولا متون کهن را درست نمی شناسند، بهتر است در این مقولات اظهار عقیده نکنند. یعنی اول آن متن را خوب مطالعه کنند و بعد نتیجه‌ای را که به دست می‌آورند، بدون غرض بیان کنند. فریب دادن خوانندگان و شنوندگان کار درست نیست.

⛔️تمام این کسانی که راجع به نژادپرستی، زن‌ستیزی، عرب‌ستیزی و ترک‌ستیزی فردوسی حرف زده‌اند و از ایران‌گرایی در شاهنامه سخنانی گفته و نوشته‌اند، اغلب بدون مطالعه متن شاهنامه این حرف‌ها را زده‌اند؛ بدون آشنایی با متون کهن اوستا و متون پهلوی و تاریخ ساسانیان و تاریخ پیش از اسلام. این‌ها برای این که عقیده‌ای را تبلیغ کرده‌باشند یا از یک بینش سیاسی حرف زده باشند، این حرف ها را گفته اند. این حرف‌ها هیچ سندیت و پایه علمی ندارند.
( *هفته نامه کرگدن آذر95)

❗️مقایسه و قضاوت میان نظرات دکتر خالقی مطلق با صحبتهای کارگردان جوان و ارزشی سینمای ايران با شما!🤔😕
@sobhosher
@BiutifulIran