#رمزهای_شاهنامه :
#هوشنگ (بهر نخست) 🏡

پس از #سیامک، نوبت به فرزندش «هوشنگ» میرسد. چنان که گفتیم، سیامک نماد گروهی از بشر اولیه است که در سوی اپاختر (شمال) به سرما دچار شد.

#هوشنگ: در اوستا هَئوشیَنگه haōšiangh؛ هئو = #خوب؛ شی = #نشستن، #اقامت؛ پسوند اَنْگْهْ angh اسم آلت میسازد.
برای نمونه، کُلیستن یعنی کندن؛ از «کُل» و «اَنگ» واژة «کُلنگ» ساخته میشود که آلت کندن است.
از «آویختن»، «آو» برمیآید و با «اَنگ» میشود «آوَنگ».
در زبان کردی، از بریدن، «بُر» برآمده و با «اینگ» واژة «بْرینگ» را ساخته است یعنی قیچی، بخصوص قیچی کردن پشم گوسفندان.

پس شیَنگه یعنی « #جایگاه_اقامت»، و هَئوشیَنگه یعنی « #جایگاه_خوب_برای_اقامت». پس هوشنگ نماد عصری است که انسان خانه سازی کرد. بشر با خانه سازی، بر آن دیو، یعنی سرما، چیره شد.

از هوشنگ، با پاژنام « #پیشداد» نیز یاد میشود، که خود نشانگر پیدایی نخستین « #داد» (عدل، قانون) است. این #داد، چگونه آغاز گردید؟ برای یافتن پاسخ، نخست میباید کار را از پژوهش در واژه بیاغازیم.
واژه فارسی «داد»، در زبان پهلوی « #دات» خوانده میشود و « #بنیاد» در آن زبان «بوندات» būndāt است. این واژه در زبان فارسی، با دگرگون شدن د نخستین به ی، به «بنیاد» و با دگرگون شدن د به ل، به «بُنلاد» تبدیل شده است. شعر از فرالاوی:

لاد را بر بنای محکم نِه
که نگهدار لاد، بُنلاد است

از این سخنان آشکار میشود که دات و داد و لاد، نام #دیوار است، که بن و پایه آن را میتوان بُنیاد، بُندات، یا بُنلاد خواندن.
نخستین دیوارها از انباشتن گل بر روی هم ساخته شد و خشت و سنگ هزاران سال بعد به کار گرفته شد. هنوز چنین دیوارهایی در شرق ایران هست و آن را سه لاده و پنج لاده (دیواری از انباشتن سه یا پنج لایه گل) مینامند.

از همین واژه در زبان انگلیسی «فوندیشن»
foundation
ساخته شده است به معنی بنیاد و اساس، و found (فعل) به معنای بنیاد نهادن و بر پا کردن و تأسیس کردن. شاید گمان برود که در انگلیسی، همواره پسوند tion از فعل، اسم میسازد. اما معلوم گردیده که برخی کلمات (در انگلیسی) از ابتدا پسوند tion را داشته اند و بعداً فعل از آنها مشتق شده است. دیکشنریهای انگلیسی، ریشه
found
(فعل به معنی بنا نهادن) را تا واژه
fundus
لاتین به معنی بن و پایه دنبال میکنند. اما این واژه در زبانهای ایرلندی کهن و ولزی که بسی کهنتر از زبان انگلیسی هستند، به ترتیب به گونه bun و bon آمده است، و در انگلیسی کهن botm
، و در فرانسه font،
در رومانی fond
در اسپانیایی و ایتالیایی fondo
است. كه اين سخن جز با ياري زبانهاي باستاني ايراني روشن نميشود.

پژوهش هاي دكتر #فريدون_جنيدي
#شاهنامه_شناسي

@kimiayehasti
@sobhosher

‍ 🍃 #بهداشت در #ایران_باستان 🍃

ایرانیان از هزاران سال پیش دریافته بودند که از مُرده، بیماری برمیخیزد و به سرعت کشور را در بر میگیرد و به زبان امروز، موجب اپیدمی میگردد. ازینرو، هرگاه کسی به مرده دست میزد میبایست که نُه روز را با آیینی سخت، در جایی بنام «نُشوه خانه»، آلودگی را از خود دور میکرد و تنها پس از آن میتوانست به نزد مردمان بازگردد. امروز به آن قرنطینه میگویند. نُشوه یعنی نه شب.
این بیماریهای واگیردار را «اَستَرِمَ» astarema نامیدند.
#مقاله
اَستَرِمَ.pdf
نويسنده: دكتر #فریدون_جنیدی
#بنیاد_نیشابور
#یازدهم_اسفند_۱۳۹۸

@bonyad_neyshaboor
@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💖❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین ياور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 

جمعه: #مشاهیر

━•··‏​‏​​‏•✦❁✳️❁✦•‏​‏··•​​‏━

"«خردمندان، کسی را که بر سر گنج نشسته باشد و از دیگران دریوزگی نماید، دانا و فرزانه نمی خوانند...»

📚:پیشگفتار بر دفتر نخست #داستانهای_رستم_پهلوان (#زال_و_رودابه) ، #بنیاد_نیشابور، ۱۳۶۵، رویهٔ ۶

به قلم : استاد فرهيخته زبان و ادبيات باستانى و شاهنامه پژوه #فریدون_جنیدى
فراخور گرامى زادروزش💐 دير و شاد زياد🙏🏻
بنیاد نیشابور
انجمن های آموزشی زبان های پهلوی، اوستایی، فارسی باستان، انجمن شاهنامه خوانی 

تلفن تماس: ۸۸۹۶۲۷۸۴
پیوند فرستادن پیام
@bonyadeneyshaboor1358
@bonyad_neyshaboor
كانال رسمى بنياد نيشابور
ا—··‏​‏​​‏•✦❁💖❁✦•‏​‏··•​​‏━

✋🏼
درود و
آرزوی
بهترینها....
🌹
هستى بى كرانه بخشنده است؛ شادمانى و خوشبختى تان بى شمار وافزون
🥰💐

━•··‏​‏​​‏•✦❁💖❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

〰️🔅✅🔅〰️
🔍 #راز_واژه

درود
🔅#دماوند
«ماز» در زبان‌های ایرانی بمعنی برجستگی است، و مازهای تبرستان همان رشته کوه‌های البرز کنونی است که بر دست تبرستانیان و گیلانیان و نیز ایرانیان دشت مرکزی گشوده و به ‌ آن زمان افزوده شد.
و نیز در زبان تبری چند بار واژه دوین بمعنی برجستگی و تپه و کوه آمده است که با افتادن «ین» پایانی، بگونهٔ «دو» dēv و آنگاه در زبان تهرانی بگونه «دیو» div درآمده است.
و چون یکایک این «دوین»ها به دست ایرانیان می‌افتاد و بر چراگاه‌های موجود افزوده می‌شد،
بزرگترین آن دوین سپید یا #دیوسپید بوده است که همانا کوه #دماوند است که نشانهٔ یک فعالیت کوتاه آتش‌فشان دماوند بوده باشد.

✍🏻: #فریدون_جنیدی

📚: #فرهنگ_شاهنامه_نام_کسان_و_جایها ، #حسین_شهیدی_مازندرانی ، #نشر_بلخ وابسته به #بنیاد_نیشابور ، ۱۳۷۷، رویهٔ ۶۵۶

در واپسين روز هفته به كشف راز واژگان ميپردازيم.
با ما همراه باشيد 💐

@sobhosher

درود بر شما.
فرزندان بنیاد نیشابور در دفتر نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور تصمیم گرفته اند تا به مناسبت آغاز به کار بنیاد نیشابور در سال ۱۴۰۱ و زادروز استاد فریدون جنیدی، شنبه بیستم و یکشنبه بیست و یکم فروردین کتابهای موجود در نشر بلخ، با تخفیفی ویژه به فروش برسد.
جهت آگاهی بیشتر، روز شنبه و روز یکشنبه (۲۰ و ۲۱ فروردین ساعت ۱۰-۱۴ و ۱۶-۱۸) با شماره تلفن دفتر نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور (۸۸۹۶۲۷۸۴) تماس بگیرید.
توجه کنید که تا روز شنبه ۲۰ فروردین بنیاد نیشابور تعطیل است و کسی جواب گوی تماسهای تلفنی و مراجعات حضوری نیست.
شاد باشید و پیروز.
https://t.me/bonyad_neyshaboor

گفتار استاد #فریدون_جنیدی دربارۀ چهارشنبه‌ سوری
و پنجهٔ پایان سال
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor