صبح و شعر
648 subscribers
2.14K photos
281 videos
331 files
3.24K links
ادبیات هست چون جهان برای جان‌های عاصی کافی نیست.🥰😍 🎼🎧📖📚
Download Telegram
〰️🔅🔅〰️
🔍 #راز_واژه

درود
🔅 « #زندگی ، #بندگی »
همچنان که سنگ‌ریزه‌های کف رودخانه هر چه بیشتر در گذر آب باشند بیشتر سابیده می‌شوند، واژه‌ها هم در درازای زمان هرچه بیشتر به کار گرفته شوند کوتاهتر می‌شوند یا دگردیسه می‌شوند [تغییر شکل می‌دهند].
بر این پایه، در گذرِ طبیعی واژه‌ها از پهلوی به پارسی نو دگرگونی‌هایی رخ داده است.

🔍دگردیسی “ک” و”گ” به “ه” در پایان بسیاری از واژه‌ها.
نگر به اینکه در دوره آغازین زبان دری واک “گ” نوشته نمی‌شده و گاه بر بالای “ک” سه تا نقطه گذاشته می‌شده در بسیاری جاها “گ” به دیسه “ک” نوشته شده است. در زیر نمونه‌هایی از دگردیسی واک‌های “ک” و “گ” به واک “ه” می‌آید:
دستک= دسته
روزنامک= روزنامه
پرندک= پرنده
چشمک= چشمه
خجستک= خجسته
زادگ= زاده
نشستگ= نشسته
خجستگ = خجسته
نمونه‌های فراوان دیگری از واژه‌های پهلوی هستند که به زبان دری آمده‌اند و “ک” و “گ” در پایان آنها به “ه” دگردیسه شده است. مانند دهنه، دماغه، دندانه، گوشه، کمره، گونه، لبه، پوسته، رویه، تنه، شانه، خنده و ریشه.

👌🏻یادآوری : نام‌هایی که در پارسی میانه پایانشان دارای “گ” بوده و در پارسی نو “گ” به “ه” دگردیسی داده است، هنگام بیشال [جمع] بستن با نشانه “ان”، دوباره واک “ه” به “گ” دگردیسه می‌شود، یا به زبانی دیگر، این نامها با “گان” جمع می‌شوند. مانند
ستاره ستارگان، بنده بندگان، بیچاره بیچارگان، تشنه تشنگان، زنده زندگان.
به همین ترتیب در ساخت اسم و صفت که با اضافه شدن “ی” و یا“انه” انجام مى‌شود؛ “ه” حذف می‌شود: زندگی ،بچگانه.

✍🏻: #سامان_حسنی

در واپسين روز هفته برای كشف راز واژگان همراه ما باشيد 💐

@sobhosher