صبح و شعر
653 subscribers
2.14K photos
280 videos
331 files
3.23K links
ادبیات هست چون جهان برای جان‌های عاصی کافی نیست.🥰😍 🎼🎧📖📚
Download Telegram
📖درس گفتاری درباره #حکیم_فردوسی
دكتر #قدمعلی_سرامی

🔸 #قهرمانان_حماسه‌_ملّي
ما آدمياني داراي گوشت و پوست‌اند و از همان غرايزي برخوردارند كه من و تو برخوداريم. بنابراين اگر از استثناها بگذريم، همه مظاهر نقص بشري‌‌اند.

🔹رفتار بزرگترين شاهان: كاووس، كيخسرو، گشتاسب، اسكندر، اردشير، بهرام گور، كسري و خسرو پرويز را بارها ناخردمندانه مي‌بينيم. با دوست‌داشتني‌ترين شاهزادگان شاهنامه، ايرج، سياووش، فرود، اسفنديار و نوش‌زاد، گاهگاه در حال انجام كارهاي بي‌منطق، ديدار مي‌كنيم. با دستوراني دانا چون جاماسب و بوذرجمهر گاه در نهايت خردباختگي روياروي مي‌شويم. زنان شاهنامه را تقريباً همه جا در حال بردگي چشم‌ها و گوش‌هايشان مي‌نگريم. حتّي پيامبران اين حماسه؛ زرتشت، ماني، مزدك را چندان خردمند نمي‌يابيم. يكي را برافروزنده‌ي آتش جنگ ميان ايرانيان و تورانيان، در عهد ارجاسب و گشتاسب مي‌بينيم؛ به تماشاي پوست انباشته از كاه ديگري بر فراز دار مي‌ايستيم و با سديگر كه مبلّغ غارت و مروّج هرج و مرج است، در كنار يكصد هزار قرباني در خاك كشته‌‌اش ديدار مي‌كنيم. حتّي ابر قهرمان شاهنامه، تقدير بي‌پير، فرياد فردوسي را بر‌آورده است و چندان لاابالي است كه حكيم توس ديوانه‌اش مي‌خواند.

🔴 بنابراين در #شاهنامه به جستجوي انسان كامل نمي‌توان رفت و اصلاً انسان حماسي، انساني است در مرز ميان خامي و پختگي و در اين اثر بزرگ، هيچ انسان سوخته‌اي سراغ نداريم؛ حتّي سياووش كه از ميان كوه آتش گذشته است‌، از سوختگان نيست، هيچ قهرماني در شاهنامه نمي‌شناسيم كه از نقص مبرّا باشد. همه‌ي پلنگاني كه از اين بلندي، از زمين به سوي آسمان بر مي‌جهند و شكار ماه را مي‌بسيجند، به پستي فرو مي افتند.

@sobhosher
📖درس گفتاری درباره #حکیم_فردوسی
دکتر #قدمعلی_سرامی

🔹به اعتقاد من بزرگترين دليلي كه هنوز به #شاهنامه مراجعه مي‌كنيم، #جنبه‌_آيينگي آن است. ما هم چنان مي‌توانيم خودمان را، اجدادمان ـ انسان‌هايي را كه پیش از این در سرزمينمان زيسته‌اند ـ را در آيينه‌ي شاهنامه ببينيم.

🔺شاهنامه در قرن #چهارم سروده شده اما درون مايه‌اش سرچشمه در پيش از اسلام دارد. يعني حداقل #چهارصد سال قبل از سرايش آن اتفاق افتاده يا به هر حال شأن اتفاق افتادن داشته، ديانتي، مثل #مهر كه در ايران به وجود مي‌آيد. سواي اين سه ديني كه پيغمبر مشخص دارند و پيروان مشخص هم در دنيا دارند، از آيين مهر، مهرپرستي كه در دوره‌ي هخامنشي هم هست و در دوره اشكاني نزديك است كه جهان‌گير بشود و بعد، كنستانتين امپراتور روم به خاطر اينكه روميان مهري مذهب نشوند، ديانت مسيحي را دين رسمي روم اعلام مي‌كند. البته مذهب مسيح دست كم ده‌ها مشخصه دارد كه همه از مذهب مهر گرفته شده‌اند. اين چهار مذهب بزرگ را كه روي فكر بشر تاثير گذاشته‌اند را مي‌بينيم كه از ايران رفته‌اند.

🔴شاهنامه اگر چه بحث مفصل و مستقيم راجع به مزدك، ماني يا زرتشت ندارد؛ اما شديداً تفكرش برآمده از آميختن همه‌ی اديان ايراني، يعني ماني‌گري و مذهب ماني است. همين جور انديشه‌ي زرتشت، انديشه‌ي مزدك و انديشه‌ي مهري تنوعات بيشتري به شاهنامه داده‌اند. از اين وجه است كه ملت ايران به شاهنامه علاقه بسيار دارد چون در آن خودش مي‌بيند.
🔸حتي اگر اين آيينه‌اي كه ما خودمان را درونش مي‌بينيم، حجمش زياد بزرگ يا كوچك باشد يا چند جا شكسته باشد، تكه تكه شده باشد چون داراي چنين خاصيتي است، مقبول مي‌افتد.

@sobhosher
🗒درس گفتاری درباره #حکیم_فردوسی
دکتر #قدمعلی_سرامی

🔸 #فردوسي در سرآغاز سخنش به نام خداوند «جان و خرد» كه مي‌گويد، معلوم است كه با نام خدا می آغازد. چون خداوند است كه خرد را آفريده است و از جان خودش، همال برايش گذاشته است.
اين آفرينش عقل كل كه اندرون خودش نفس كلي را هم داشته، باعث پيدايش اين عالم شده است. اين را نمي‌توانيم شك كنيم كه #خداوند جان و خرد، خداست اما از سوي ديگر خداوند در زبان و ادبيات ما به معني #صاحب و مالك و دارنده هر چيزي است. هميشه هم همين طور است، نه اينكه اين بار در زبان فارسي به اين معنا به كار رفته است.

🔹کاربردهاي خداوند به عنوان صاحب اگر جداً بررسي بشود در نظم و نثر دري، بيشتر از معني خداوند به معني خداست. شما خدا به معناي صاحب را در پس نام‌هاي مركب بسياري مي‌بينيد، دهخدا يعني صاحب ده، كدخدا يعني صاحب كد يا خانه، يعني صاحب خانه:

طعنه بر من چه زني اي ملك الحاج كه تو
خانه مي‌بيني و من خانه خدا مي‌بينم

🔆اصلاً پادشاه را به اعتباري كه صاحبيت داشته نسبت به مملكت، خداوند مي‌خوانده‌اند. در سوره‌ي حمد هم اين مسأله را داريم كه دو گونه خوانده شده است: مالك يوم الدين و ملك يوم الدين. اما اين مشكل ساز نيست چون هر دو از يك بنياد هستند. بالاخره معنايشان به هم نزديك است.

🔺پس تعبير ديگري كه #فردوسي مي‌تواند در نظر داشته باشد اين است كه؛ با نام #انسان شروع كرده است. چون انسان، تنها موجودي است كه داراي جان و خرد است. بعد از خداي تعالي، در عالم ملك و عالم ناسوت تنها موجودي كه خداوند جان و خرد است ما آدم‌ها هستيم.

🔴حالا شما مي‌خواهيد اثر كسي را بخوانيد كه هزار و پنجاه – شصت سال پيش با نام انسان اثرش را شروع كرده و ما را تجلي‌گاه بزرگ خداي تعالي مي‌داند. فرهنگ ما، انسان را جمع حضرات خمس مي‌داند، يعني هرگونه وجودي در وجود انسان هست و هيچ جا براي ديدار خدا بهتر از درون انسان نيست.

@sobhosher
https://t.me/sobhosher/874
👆🏻👆🏻 لينك بخش كردن فريدون جهان را
پيش و پس اين فايل ميتوانيد بخشهاى ديگر مربوط به داستان ايرج را بشنويد