#مقاله تحلیل داﺳﺘﺎن #رﺳﺘﻢ_ﺳﻬﺮاب ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎي رواﻳﺖﺷﻨﺎﺳﻲ

نویسندگان: دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪی و ﻧﻮﺷﻴﻦ ﺑﻬﺮاﻣﻲﭘﻮر
@sobhosher

‍ ‍ ‍ ‍ #پهلوانان_شاهنامه 💪
💪💪٣- رستم

بهر نخست

🔹در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ زال ﺑﺎ روداﺑﻪ دﺧﺘﺮ ﻣﻬﺮاب ﻛـﺎﺑﻠﻲ ازدواج ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻣﻬـﺮاب ﻧـﮋاد ازﺿﺤﺎك دارد :
☆ ﻛﻪ ﺿﺤﺎك ﻣﻬﺮاب را بُد ﻧﻴﺎ «ﻓﺮدوﺳ،ﻲ :ج1/204 .

🔸#رﺳﺘﻢ از اﻳﻦ ﻣـﺎدِرﺿﺤﺎكﻧﮋاد ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺷﮕﻔﺖ ﻛﻪ در داﺳﺘﺎن رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر رﺳﺘﻢ در ﺟﺪال ﻟﻔﻈـﻲ ﺑﺎ او اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﮋاد ﻣﺎدری ﺧﻮد میﺑﺎﻟﺪ :
ﻫﻤﺎن ﻣﺎدرم دﺧﺖ ﻣﻬﺮاب ﺑﻮد ﺑﺪو ﻛﺸﻮر ﻫﻨـﺪ ﺷـﺎداب ﺑـﻮد
ﺿـﺤﺎك ﺑـﻮدﻳﺶ ﭘـﻨﺠﻢﭘـﺪر
ز ﺷﺎﻫﺎن ﮔﻴﺘـﻲ ﺑـﺮآورده ﺳـﺮ :ج5/347

🔹اﻟﺒﺘـﻪ ﺑﺮﺧـﻲ از ﭘــﮋوﻫﻨﺪﮔﺎِن ﺷـﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﺳﺎﺳـًﺎ ﻧﻴـﺮوي اﻋﺠـﺎب اﻧﮕﻴـﺰ رﺳـﺘﻢ و ﺑﻌﻀـﻲ ﺷﻴﻄﻨﺖﻫﺎي او را ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ﻫﻤﻴﻦ وﻳﮋﮔﻲ رﺳﺘﻢ ﻣﻲداﻧﻨﺪ :
🔻رﺳﺘِﻢ ﭘﻴﻞﺗﻦ ﭘﻬﻠﻮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻮه و ﻗﺪرت او ﺑﻴﺶ از ﻧﻴﺮوي آدﻣﻴﺎن اﺳﺖ .ﺷـﺎﻳﺪ اﻳـﻦﻧﻴﺮو و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ او از آن ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃـﺮف ﻣـﺎدري ﺑـﺎ ﺷـﺎه اﻫﺮﻳﻤﻨـﺎ،ن ﺿـﺤﺎکﻣﻨﺴﻮب ﺑﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﻤﻲ ﻗﻮه ي #ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ دارد؛ وﻟﻮ آنﻛﻪ رﺳﺘﻢ ﻫﻮاﺧﻮاه #ﻧﻴﻜﻮﻳﻲﻫـﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ(ﻧﻮﻟﺪﻛ،ﻪ 1384 :44.)

🔺ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﻮﻟﺪﻛﻪ را ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﺮد ﻛﻪ اﮔﺮ او از ﻳﻚﺳﻮ ﻧـﮋاد ﺑـﻪ ﺿـﺤﺎك
اﻫﺮﻳﻤﻨﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻧﻴﺮوي او ﻧﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﺪ و ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ آن ﺑﺰرﮔﻲﻫـﺎرا آﺷﻜﺎر ﻛﻨﺪ .
🔸 اسلامی ندوشن ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪی ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن رﮔﻪای اﻫﺮﻳﻤﻨﻲ درون ﺧﻮد دارﻧﺪ .
او ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ در ﻧﻈﺎم #ﭼﻨﺪﺧﺪاﻳﻲ ﻛﺸﻤﻜﺶ در ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﻣـﻲ ﺷـﺪه ﻛـﻪ آﻧـﺎن درﻣﺸﻴﺖ ﻳﻚدﻳﮕﺮ ﻛﺎرﺷﻜﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪ و درﻧﺘﻴﺠﻪ آدﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ دﺳﺘﻪاي ﺑﻮدﻧ،ﺪ از ﺟﺎﻧﺐ دﺳﺘﻪي دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﺳﺨﻂ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻬﻠﻮان ﻛﻪ ﺑﻪ #اﻳﺰدی ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻮده ﭼﻪﺑﺴﺎ ﻛﻪ ﻣﻐﻀﻮب اﻳﺰدی دﻳﮕﺮ واﻗﻊ ﻣﻲﮔﺸﺘﻪ و ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ وﺟﻮدش در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ دوﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻛﻪ ﻧﻴِﻢ آن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎ دﻳﻦ و ﻧﻴِﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ دﻳﻦ اﺳﺖ.

🔻ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ در آن ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﺑﻪ دو ﭼﻬﺮه ی ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ ﭘﻬﻠـﻮان
"رﺳﺘﻢ "اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﻢﭼﻨﺎن اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪﺟﺎ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﭼـﺮا ﺑـﺰرگﺗـﺮﻳﻦ ﭘﻬﻠﻮان ﺷﺎﻫﻨﺎﻣ،ﻪ از ﺳﻮي ﻣـﺎدر َﻧﺴـﺐ ﺑـﻪ اژدﻫـﺎﻳﻲ ﻣﻨﻔـﻮر ﭼـﻮن ﺿـﺤﺎك ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﺮﺳـﺎَﻧﺪ و به آن ببالد؟


@sobhosher