‍ #شب_چله 💫☀️🍉🍉
بهردوم
🍂🍁
🔹گفته می‌شود که ریشه‌های گرامیداشت #شب_چله، از همان دوره‌های آیین میترایی در میان آریاییان وجود داشته است. این تجلیل از شب چله یا برگزاری #جشن_یلدا در تاریخ و فرهنگ آریاییان، ریشه‌ی بسیار درازی دارد و باور‌ها چنین است که چنین امری به همان دوره‌های میترایی می‌رسد و حتا گاهی نیز گفته شده است که از آن نیز، آن‌سو‌تر می‌رود.

🔸📚دانشمندان دراین زمینه، عمدتا، به دو منبع اشاره می‌کنند که در پیوند به چگونگی #آیین_یلدا و #جشن « #دیگان» یا جشن نخستین روز دیماه چیزهایی ـ و آن هم نه به تفصیل ـ گفته شده است؛
١- نخست زین‌الخبار گردیزی است و
٢- دوم آثارالباقیه‌ی ابوریجان‌البیرونی

🔻البیرونی نقل كرده است که «پادشاه از تخت شاهی به زیر می‌آمد و جامه سپید می‌پوشید و در بیابان بر فرش‌های سپید می‌نشست و دربان‌ها و یساولان و قراولان را که هیبت ملک بدان‌هاست، به کنار می‌راند و در امور دنیا فارغ‌البال نظر می‌کرد و هرکس که نیازمند می‌شد، که با پادشاه سخن گوید، خواه که گدا باشد، یا دارا و شریف باشد یا وضیع بدون هیچ حاجب و دربانی به نزد پادشاه می‌رفت و بدون هیچ مانعی، با او گفتگو می‌کرد. در این روز پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست می‌کرد و در یک سفره با ایشان غذا می‌خورد و می‌گفت: من امروز مانند یکی از شما هستم و من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کارهایی است که به دست شما می‌شود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است. نه پادشاه را از رعیت گریزی است و نه رعیت را از پادشاه و چون حقیقت امر چنین شد، پس من که پادشاه هستم، با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر، مهربان خواهیم بود.»

🔺در پیوند به این روایت آمده است که از بیرونی دیدگاه‌های همگونی وجود ندارد.
◽️شماری از پژوهشگران باور ندارند که چنین رسمی پیوسته در میان سلسله‌ی شاهان آریایی وجود داشته است، بلکه اندیشیده می‌شود که ممکن پادشاهی در زمان بیرونی یا زمان نزدیک به او چنین آیینی را بر پا کرده باشد. 🍂🍁
🔸به هر حال دو نکته در روایت بیرونی بسیار مهم به نظر می‌آید. 🔻نخست این که در جشن نخستین روز دیماه که در حقیقت همان جشن تولد مهر یا خورشید است ـ و آغاز سال بود ـ شاهان چنان جشن نوروز بار عام می‌دادند، همگان را ـ بدون استثنا و به دور از نگاه حاجبان و دربانان ـ می‌پذیرفتند. به سخنان آن‌ها گوش می‌داند و به مشکلات‌شان رسیدگی می‌کردند.
🔺نکته‌ی دیگر این که با مردم بر سر یک سفره نان می‌خوردند و این سفره، سفره‌ی خاصی بوده است. بدین‌گونه پادشاهان پیوند خود و مردم را استوار‌تر می‌ساختند و رابطه‌ی خود با مردم را، رابطه‌ی برادری می‌خواندند. از این نقطه‌نظر، شب چله و روز دیماه نه تنها با خورشید و مهر پیوند استواری داشته؛ بلکه در زندگی سیاسی مردمان باستان و کشورداری شاهان نیز از اهمیت بزرگی برخوردار بوده است.
🍪🍩🍭🍡🍧🍉
🔶آداب ویژه در میان برخی ایرانیان کهن

🔹گستردن سفره ای از خوراکی های گوناگون ریشه در یکی از مراسم آیین مهر دارد که ” بزم مهر “ یا مهمانی مهر نام داشت.

🔺در این مراسم سفره ای آیینی گسترده می شد و پیروان مهر به نشانه همسانی و برابری و استواری در پیمان با همدیگر و با خداوند ، با یکدیگر همسفره و هم پیاله می شدند و به خوردن گوشت گاو و بعد ها نان مقدس درَونَ ( Draona ) و نوشیدن آشامیدنی مقدس هَومَ ( Haoma ) می پرداختند.

🔻گستردن این سفره آیینی هنوز نیز در بین زرتشتیان با نام ” میَزد” ( Myazd ) متداول است که بر آن خوراکی هایی همچون نان ، سیروگ ( نوعی نان روغنی ) ، انواع میوه ، شیرینی و آجیل لرک ( Lork ) که مخلوطی از مغز پسته ، بادام ، گردو ، فندق ، کشمش سبز، برگه زردآلو ، خرما خشکه و چند نمونه خشکبار دیگر است ، می نهند و پس از نیایش ، خوراکی ها بین حاضران پخش می شود و آن ها به نشانه تبرک از آن ها می خورند.
🔺این خوراکی ها را در بیشتر نواحی « شب چَره » می نامند و معمولا شامل هفت نوع میوه و آجیل هفت مغز می باشد. البته گاهی شمار آن ها از هفت نوع بیشتر می شود و افزون بر آن انواع شیرینی سنتی و غیر سنتی نیز تهیه می شود.
ادامه دارد...
@sobhosher

‍ #شب_چله 💫☀️🍉🍉
بهردوم
🍂🍁
🔹گفته می‌شود که ریشه‌های گرامیداشت #شب_چله، از همان دوره‌های آیین میترایی در میان آریاییان وجود داشته است. این تجلیل از شب چله یا برگزاری #جشن_یلدا در تاریخ و فرهنگ آریاییان، ریشه‌ی بسیار درازی دارد و باور‌ها چنین است که چنین امری به همان دوره‌های میترایی می‌رسد و حتا گاهی نیز گفته شده است که از آن نیز، آن‌سو‌تر می‌رود.

🔸📚دانشمندان دراین زمینه، عمدتا، به دو منبع اشاره می‌کنند که در پیوند به چگونگی #آیین_یلدا و #جشن « #دیگان» یا جشن نخستین روز دیماه چیزهایی ـ و آن هم نه به تفصیل ـ گفته شده است؛
١- نخست زین‌الخبار گردیزی است و
٢- دوم آثارالباقیه‌ی ابوریجان‌البیرونی

🔻البیرونی نقل كرده است که «پادشاه از تخت شاهی به زیر می‌آمد و جامه سپید می‌پوشید و در بیابان بر فرش‌های سپید می‌نشست و دربان‌ها و یساولان و قراولان را که هیبت ملک بدان‌هاست، به کنار می‌راند و در امور دنیا فارغ‌البال نظر می‌کرد و هرکس که نیازمند می‌شد، که با پادشاه سخن گوید، خواه که گدا باشد، یا دارا و شریف باشد یا وضیع بدون هیچ حاجب و دربانی به نزد پادشاه می‌رفت و بدون هیچ مانعی، با او گفتگو می‌کرد. در این روز پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست می‌کرد و در یک سفره با ایشان غذا می‌خورد و می‌گفت: من امروز مانند یکی از شما هستم و من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کارهایی است که به دست شما می‌شود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است. نه پادشاه را از رعیت گریزی است و نه رعیت را از پادشاه و چون حقیقت امر چنین شد، پس من که پادشاه هستم، با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر، مهربان خواهیم بود.»

🔺در پیوند به این روایت آمده است که از بیرونی دیدگاه‌های همگونی وجود ندارد.
◽️شماری از پژوهشگران باور ندارند که چنین رسمی پیوسته در میان سلسله‌ی شاهان آریایی وجود داشته است، بلکه اندیشیده می‌شود که ممکن پادشاهی در زمان بیرونی یا زمان نزدیک به او چنین آیینی را بر پا کرده باشد. 🍂🍁
🔸به هر حال دو نکته در روایت بیرونی بسیار مهم به نظر می‌آید. 🔻نخست این که در جشن نخستین روز دیماه که در حقیقت همان جشن تولد مهر یا خورشید است ـ و آغاز سال بود ـ شاهان چنان جشن نوروز بار عام می‌دادند، همگان را ـ بدون استثنا و به دور از نگاه حاجبان و دربانان ـ می‌پذیرفتند. به سخنان آن‌ها گوش می‌داند و به مشکلات‌شان رسیدگی می‌کردند.
🔺نکته‌ی دیگر این که با مردم بر سر یک سفره نان می‌خوردند و این سفره، سفره‌ی خاصی بوده است. بدین‌گونه پادشاهان پیوند خود و مردم را استوار‌تر می‌ساختند و رابطه‌ی خود با مردم را، رابطه‌ی برادری می‌خواندند. از این نقطه‌نظر، شب چله و روز دیماه نه تنها با خورشید و مهر پیوند استواری داشته؛ بلکه در زندگی سیاسی مردمان باستان و کشورداری شاهان نیز از اهمیت بزرگی برخوردار بوده است.
🍪🍩🍭🍡🍧🍉
🔶آداب ویژه در میان برخی ایرانیان کهن

🔹گستردن سفره ای از خوراکی های گوناگون ریشه در یکی از مراسم آیین مهر دارد که ” بزم مهر “ یا مهمانی مهر نام داشت.

🔺در این مراسم سفره ای آیینی گسترده می شد و پیروان مهر به نشانه همسانی و برابری و استواری در پیمان با همدیگر و با خداوند ، با یکدیگر همسفره و هم پیاله می شدند و به خوردن گوشت گاو و بعد ها نان مقدس درَونَ ( Draona ) و نوشیدن آشامیدنی مقدس هَومَ ( Haoma ) می پرداختند.

🔻گستردن این سفره آیینی هنوز نیز در بین زرتشتیان با نام ” میَزد” ( Myazd ) متداول است که بر آن خوراکی هایی همچون نان ، سیروگ ( نوعی نان روغنی ) ، انواع میوه ، شیرینی و آجیل لرک ( Lork ) که مخلوطی از مغز پسته ، بادام ، گردو ، فندق ، کشمش سبز، برگه زردآلو ، خرما خشکه و چند نمونه خشکبار دیگر است ، می نهند و پس از نیایش ، خوراکی ها بین حاضران پخش می شود و آن ها به نشانه تبرک از آن ها می خورند.
🔺این خوراکی ها را در بیشتر نواحی « شب چَره » می نامند و معمولا شامل هفت نوع میوه و آجیل هفت مغز می باشد. البته گاهی شمار آن ها از هفت نوع بیشتر می شود و افزون بر آن انواع شیرینی سنتی و غیر سنتی نیز تهیه می شود.
ادامه دارد...
@sobhosher