#رمزهای_شاهنامه
#کاوه_آهنگر ⚔️

پیرو آنچه درباره #ضحاک گفتیم، نوبت به شخصیت نامدار افسانه های ایران میرسد: #كاوه_آهنگر
🔹چون کاوه بر ضحاک دلیری (دلیر = گستاخ) میکند و محضر را میدرد، درباریان از سکوت ضحاک ابراز شگفتی میکنند:

چرا؟ پیش تو کاوه خامگوی
بسان همالان کند سرخ روی
(چنان فریاد زد که از خشم رویش سرخ گردید)

ضحاک چنین پاسخ میدهد:

شه نامور، پاسخ آورد زود
که: ”از من شگفتی بباید شنود

که چون کاوه آمد ز درگه پدید،
دو گوش من آوای او را شنید،

میان من و او، درایوان درست
یکی آهنین کوه گویی برُست

🔺بار دیگر خواهیم دید که در شاهنامه هیچ واژه ای بیهوده نیامده است. پس رُستن #کوه میان کاوه و ضحاک، و آنچنان دلیر شدن کاوه بر ضحاک را نیز میباید معنائي باشد.

#کوهستانی که امروز با نام یونانی «زاگرس» مینامیم، در اوستا «اوپایری سَ اِ نَ» ūpāirisaena خوانده شده است و معنای آن میشود «کوهی که فلز بر فراز آن است». این نام در پهلوی «اَپورسِن» خوانده میشود و بر بنیاد دگرگونی زبان، در فارسی باید «اَبَرسِن» نامیده شود.
🔸باری، #نخستین کانهای #مس جهان در این کوهستان پیدا شده است. برترین کشف در این رابطه، کارگاه بس بزرگ با ۵۴ کوره ذوب مس در #اریسمان_کاشان است که در پایان دهه ۱۳۷۰ پیدا شد و سابقه آن به ۶۰۰۰ سال پیش میرسد. این همزمان با پایان هزار سال فرمانروائي ضحاک بر ایران (یا بخش بزرگی از ایران) است.

👩‍🎓 نام #مس در زبان خوزی، «چوپَر» بوده است. (چون سومریان، در نوشته هایشان #خوزستان را « #ایلام» نامیده اند، اروپائيان نیز آن را ایلام نامیدند تا نامی از ایران در میان نباشد، و مردمان خوزی را ایلامی گفتند، و ایرانیان پیرو آنان، عیلام نوشتند! اما این نام تازی نیست و آیین زبان فارسی نیست که نامی غیرعربی را در آن با عین بنویسند.)
با دگرگونی چ به س، این واژه در زبان سومری، «سیپَر» خوانده شده است. این نام در لاتین «کوپروم» cuprum و «سیپروم» syprum و در انگلیسی «کاپر» copper بر زبان میرود، و در دیگر زبانهای اروپائي با نامهائي مشابه این، که نشان میدهد همه از یک نام یگانه گرفته شده اند.

🌅 آن نام، در کشوری که نخستین بار آن را شناخته، «کاوه» است.

با دگرگونی خ به ش، همچون شان و کان، و شَن و کَن، در زبان خُتنی «شاوه» خوانده میشود.

▪️کشف فلز مس، در پایان عصر سنگ، بازرگانی ایرانیان را رونق بخشید و ایرانیان به سلاحهای سختتر و محکمتر دست پیدا کردند، که برجسته ترین آنها «نیزه» فلزی بود، و این کشف، همراه با همه پیشامدهای دیگر، به پیروزی ایران بر #ضحاک (بابل) انجامید. البته پیش از این نیز گفته ایم که مس خالص در طبیعت یافت میشد و آثار هنری مسین دوران باستان، از این گونه مس درخشان و نرم ساخته شده اند، و چندین سده بعد بود که بشر موفق به استخراج و ذوب مس گردید.

چو کاوه برون شد ز درگاه شاه
بر او انجمن گشت بازارگاه

همی برخروشید و فریاد خواند
جهان را سراسر سوی داد خواند

خروشان همی رفت «نیزه» به دست
که: ”ای نامداران یزدان پرست!

🔻بیت آخر به روشنی از نیزه سخن میگوید.



پژوهش هاي دكتر #فريدون_جنيدي
شاهنامه شناسي
@sobhosher

‍ 🌍 #نخستین_همایش_بین_المللی
#شاهنامه_در_گذرگاه_جاده_ابریشم
با هدف ترویج فرهنگ شاهنامه و معرفی فرصت های بهره گیری از ظرفیت جاده ابریشم در توسعه گردشگری منطقه طوس

🔖 #برگزار_كنندگان:
#مؤسسه_فرهنگی_هنری_خردسرای_فردوسی
#معاونت_گردشگری_و_زیارت_سازمان_اجتماعی_و_فرهنگی_شهرداری_مشهد

باحضور #شاهنامه_پژوهان_بزرگ_جهانی از سی و هفت کشور و با همکاری سازمان جهانی یونسکو

🗺 با حمایت سازمان ها و نهادهای علمی و پژوهشی ملی و فراملی

🗓 #زمان_برگزاری: 24 و 25 اردیبهشت ماه 1398 همزمان با بزرگداشت مقام شامخ استاد سخن، حکیم فرزانه طوس

📝 #مهلت_ارسال_اصل_مقالات: تا دهم اسفند ماه 1397
📝 اعلام نتایج داوری: تا پانزدهم اسفند ماه 1397

📌 ارایه گواهینامه پذیرش مقاله و بسته همایش به مقالات مورد پذیرش
📌 نمایه کلیه مقالات مورد پذیرش در بانک مرجع دانش
📌 چاپ مقالات برتر در مجلات معتبر بین المللی
📌 نمایه مقالات منتخب در SID
📌 فرصت شرکت در رویدادهای متنوع فرهنگی همزمان با هفته بزرگداشت فردوسی
📌 فرصت شرکت در تور ویژه طوس همراه با رصد آسمان و بازدید از برج رادکان

🌐 وبگاه همایش: www.ssr1.ir
دبیر خانه علمی همایش: مؤسسه خردسرای فردوسی

@kheradsarayeferdowsi

💐
#جشن_ديگان 💐❄️💫

🔸#دی_به_آذر، دومین جشن دیگان است که در روز #هشتم_دی ماه جشن گرفته می‌شود. در این روز نیز زرتشتیان مانند سایر جشن‌ها به نیایش اهورامزدا می‌پردازند.

ايرانيان قديم، گذشته از جشن‌هایی كه به مناسبت‌های گوناگون برگزار می‌كردند، همنام شدن روز و ماه را هم در هر ماه جشن می‌گرفتند. از اين گونه جشن‌ها در ماه‌های پيش، جشن‌هایی چون تيرگان و مهرگان را داشتيم.
🔺 اما ماه دی تفاوتی اساسی با ماه‌های ديگر دارد. از یک‌سو، «دی» نام هيچ یک از امشاسپندان يا ايزدان آيين زردشت نيست، در حالی كه ديگر ماه‌های سال و بيشتر روزهای ماه با نام اين نيروهای مينوی نامگذاری شده‌اند كه هنوز هم اين نام‌ها در تقويم ايرانی باقی است. از سوی ديگر، در هر ماه، سه روز به نام «دی» نامگذاری شده است و به اين ترتيب، در ماه دی سه جشن با نام ديگان داريم. «دی» از چنان اهميتی برخوردار بوده كه سه روز در هر ماه را به نام خود اختصاص داده است.

🔹دی درحقیقت صفت خدای یگانه و بزرگ در آیین زرتشت، اهورامزدا است. دی از صورت پهلوی «دَی» و اوستایی «دَذوَه» به معنی آفریننده است. در سراسر ادبیات زرتشتی، اهورامزدا با صفت دادار یا آفریننده نامیده شده، زرتشت هم در گاهان او را «آفریننده زندگی» می خواند.
با این توضیح، سردترین ماه سال به نام خدای بزرگ نامگذاری شده بود تا در گذراندن سرمای سخت یاری بخش مردمان باشد.

🔸ماه سی روزه زرتشتی به چهار بخش می شده است که در آغاز نخستین بخش نام اهورامزدا و در آغاز سه بخش دیگر نام «دی»، صفت اهورامزدا قرار داشته است و این چیزی شبیه به تقسیم ماه به هفته سامی است. به این ترتیب، هر بخش ماه به نام خدا آغاز می شده است: اول ماه به نام هُرمزد، هشتم و پانزدهم و بیست و سوم ماه به نام دی.
🔻هر یک از این چهار روز معرف آغاز هفته ای تازه در ماه است و برای آن که دی ها با هم اشتباه نشوند، هر یک از آنها را با نام روز بعد همراه می کنند و بدین گونه، روز #هشتم را #دی_به_آذر روز، روز #پانزدهم را دی_به_مهر روز سومین جشن دیگان و روز #بیست_سوم را #دی_به_دین روز چهارمین جشن دیگان می گویند.

🔺در ماه دی، در هر سه این روزها جشن دیگان در ستایش و نیایش خدای بزرگ برگزار می شد، سه جشن نیایشی در سردترین ماه سال.
🔻مطابق تقویم رسمی کشور، این سه جشن دیگان به روزهای دوم و نهم و هفدهم دی ماه موکول می شود. علت آن که همه ماه های زرتشتی سی روزه هستند، در حالی که در تقویم رسمی کشور، شش ماه، سی و یک روزه داریم. این شش روز اختلاف سبب شده که هشتم دی زرتشتی با دوم دی تقویم رسمی مطابق شود و به همین ترتیب بنا بر کتاب پهلوی بُندهشن (= آغاز آفرینش) این چهار روز ماه که به نام هورمزد و سه دی است، یکی بر نام، یکی بر گاه، یکی بر دین و یکی بر زمان دلالت می کنند که همیشه بوده اند.

🔺همچنین در همین کتاب آمده است که هر گلی از آنِ یکی از آنان است: « #مورد و #یاسمن هرمزد را خویش است، با درنگ دی به آذر را، #کاردَک دی به مهر را، #شنبلید دی به دین را.»

🔹اما بسیاری از دانشمندان از این که «دی» #نخستین ماه سال نبوده است، اظهار شگفتی کرده اند. به نظر بسیاری از آنان، از جمله مارکوارت، دانشمند آلمانی، در اصل چنین نبوده و انتظار می رود که اهورامزدا جای برجسته ای را در سال تقبّل کند، یا در آغاز (چنان که در مورد روزهای ماه چنین است) یا در وسط.
گایگر (Geiger) دیگر دانشمند آلمانی معتقد است ماه دی در آغاز یا زمانی در دوره ساسانیان است. مصادف با اعتدال بهاری بوده است و به همین دلیل در این ماه جشن دیگان برگزار میشده است. «آرتور کریستن سن» ،دانشمند دانمارکی، از مجموع نظریاتی که در خصوص تقویم ایرانی ارائه شده، نتیجه میگیرد که ایرانیان دو #تقویم سالیانه داشته اند.

یکی #سال_عامه که از انقلاب تابستانی آغاز می شده و نخستین ماه آن فروردین بوده و دی، یعنی ماه دهم، از اعتدال بهاری شروع می شده است و یکی #سال_دینی که مانند سال بابلیان از اعتدال بهاری آغاز می شده و در نتیجه، نخستین ماه آن دی یعنی ماه آفریدگار و اول دی، یعنی خرم روز، روز اول آن بوده است.


شادباش جشن ديگان💐💐
@sobhosher

💐
#جشن_ديگان 💐❄️💫

🔸#دی_به_آذر، دومین جشن دیگان است که در روز #هشتم_دی ماه جشن گرفته می‌شود. در این روز نیز زرتشتیان مانند سایر جشن‌ها به نیایش اهورامزدا می‌پردازند.

ايرانيان قديم، گذشته از جشن‌هایی كه به مناسبت‌های گوناگون برگزار می‌كردند، همنام شدن روز و ماه را هم در هر ماه جشن می‌گرفتند. از اين گونه جشن‌ها در ماه‌های پيش، جشن‌هایی چون تيرگان و مهرگان را داشتيم.
🔺 اما ماه دی تفاوتی اساسی با ماه‌های ديگر دارد. از یک‌سو، «دی» نام هيچ یک از امشاسپندان يا ايزدان آيين زردشت نيست، در حالی كه ديگر ماه‌های سال و بيشتر روزهای ماه با نام اين نيروهای مينوی نامگذاری شده‌اند كه هنوز هم اين نام‌ها در تقويم ايرانی باقی است. از سوی ديگر، در هر ماه، سه روز به نام «دی» نامگذاری شده است و به اين ترتيب، در ماه دی سه جشن با نام ديگان داريم. «دی» از چنان اهميتی برخوردار بوده كه سه روز در هر ماه را به نام خود اختصاص داده است.

🔹دی درحقیقت صفت خدای یگانه و بزرگ در آیین زرتشت، اهورامزدا است. دی از صورت پهلوی «دَی» و اوستایی «دَذوَه» به معنی آفریننده است. در سراسر ادبیات زرتشتی، اهورامزدا با صفت دادار یا آفریننده نامیده شده، زرتشت هم در گاهان او را «آفریننده زندگی» می خواند.
با این توضیح، سردترین ماه سال به نام خدای بزرگ نامگذاری شده بود تا در گذراندن سرمای سخت یاری بخش مردمان باشد.

🔸ماه سی روزه زرتشتی به چهار بخش می شده است که در آغاز نخستین بخش نام اهورامزدا و در آغاز سه بخش دیگر نام «دی»، صفت اهورامزدا قرار داشته است و این چیزی شبیه به تقسیم ماه به هفته سامی است. به این ترتیب، هر بخش ماه به نام خدا آغاز می شده است: اول ماه به نام هُرمزد، هشتم و پانزدهم و بیست و سوم ماه به نام دی.
🔻هر یک از این چهار روز معرف آغاز هفته ای تازه در ماه است و برای آن که دی ها با هم اشتباه نشوند، هر یک از آنها را با نام روز بعد همراه می کنند و بدین گونه، روز #هشتم را #دی_به_آذر روز، روز #پانزدهم را دی_به_مهر روز سومین جشن دیگان و روز #بیست_سوم را #دی_به_دین روز چهارمین جشن دیگان می گویند.

🔺در ماه دی، در هر سه این روزها جشن دیگان در ستایش و نیایش خدای بزرگ برگزار می شد، سه جشن نیایشی در سردترین ماه سال.
🔻مطابق تقویم رسمی کشور، این سه جشن دیگان به روزهای دوم و نهم و هفدهم دی ماه موکول می شود. علت آن که همه ماه های زرتشتی سی روزه هستند، در حالی که در تقویم رسمی کشور، شش ماه، سی و یک روزه داریم. این شش روز اختلاف سبب شده که هشتم دی زرتشتی با دوم دی تقویم رسمی مطابق شود و به همین ترتیب بنا بر کتاب پهلوی بُندهشن (= آغاز آفرینش) این چهار روز ماه که به نام هورمزد و سه دی است، یکی بر نام، یکی بر گاه، یکی بر دین و یکی بر زمان دلالت می کنند که همیشه بوده اند.

🔺همچنین در همین کتاب آمده است که هر گلی از آنِ یکی از آنان است: « #مورد و #یاسمن هرمزد را خویش است، با درنگ دی به آذر را، #کاردَک دی به مهر را، #شنبلید دی به دین را.»

🔹اما بسیاری از دانشمندان از این که «دی» #نخستین ماه سال نبوده است، اظهار شگفتی کرده اند. به نظر بسیاری از آنان، از جمله مارکوارت، دانشمند آلمانی، در اصل چنین نبوده و انتظار می رود که اهورامزدا جای برجسته ای را در سال تقبّل کند، یا در آغاز (چنان که در مورد روزهای ماه چنین است) یا در وسط.
گایگر (Geiger) دیگر دانشمند آلمانی معتقد است ماه دی در آغاز یا زمانی در دوره ساسانیان است. مصادف با اعتدال بهاری بوده است و به همین دلیل در این ماه جشن دیگان برگزار میشده است. «آرتور کریستن سن» ،دانشمند دانمارکی، از مجموع نظریاتی که در خصوص تقویم ایرانی ارائه شده، نتیجه میگیرد که ایرانیان دو #تقویم سالیانه داشته اند.

یکی #سال_عامه که از انقلاب تابستانی آغاز می شده و نخستین ماه آن فروردین بوده و دی، یعنی ماه دهم، از اعتدال بهاری شروع می شده است و یکی #سال_دینی که مانند سال بابلیان از اعتدال بهاری آغاز می شده و در نتیجه، نخستین ماه آن دی یعنی ماه آفریدگار و اول دی، یعنی خرم روز، روز اول آن بوده است.


شادباش جشن ديگان💐💐
@sobhosher