صبح و شعر
651 subscribers
2.14K photos
281 videos
331 files
3.23K links
ادبیات هست چون جهان برای جان‌های عاصی کافی نیست.🥰😍 🎼🎧📖📚
Download Telegram
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

درویشی را شنیدم که در آتش فاقه می‌سوخت و رقعه بر خرقه همی‌دوخت و تسکین خاطر مسکین را همی‌گفت:
به نان خشک قناعت کنیم و جامه دلق
که بار محنت خود به که بار منت خلق

کسی گفتش: چه نشینی که فلان در این شهر طبعی کریم دارد و کرمی عمیم، میان به خدمت آزادگان بسته و بر در دلها نشسته. اگر بر صورت حال تو چنان که هست وقوف یابد پاس خاطر عزیزان داشتن منت دارد و غنیمت شمارد.
گفت: خاموش! که در پسی مردن به که حاجت پیش کسی بردن

هم رقعه دوختن به و الزام کنج صبر
کز بهر جامه رقعه بر خواجگان نبشت
حقا که با عقوبت دوزخ برابر است
رفتن به پایمردی همسایه در بهشت

✍🏻: #سعــــدی
📚 باب سوم (در فضیلت قناعت)

فاقه:فقر
رقعه؛ وصله/ نامه، نوشته
خرقه: بالاپوش کهنه
جامه دلق: پشمینه پر وصله
عمیم: کامل، عمومی.همگانی
وقوف: آگاهی
الزام: اجبار، ناگزیر
پاره دوختن و پيوسته در گوشه صبر و تحمل ماندن، بهتر از آن است كه به دلیل خواستن لباس، براى بزرگان نامه نوشتن. براستى كه بهشت رفتن به شفاعت و واسطه شدن همسايه ، با شكنجه آتش دوزخ يكسان است.

🍃خونه خرابهٔ خودت بهتراز قصراجاره‌ایه🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

دست و پا بریده‌ای هزار پایی بکشت صاحب دلی برو گذر کرد و گفت سبحان الله با هزار پای که داشت چون اجلش فرا رسید از بی دست و پایی گریختن نتوانست.

چو آيد ز پى دشمن جان ستان
ببندد اجل پاى اسب دوان
در آن دم كه دشمن پياپى رسيد
كمان كيانى نشايد كشيد


✍🏻: #سعــــدی

📚 باب سوم (در فضیلت قناعت)
🎤: مريم رضوى
🎼 : رنگ شکستهٔ ماهور

کمان کیانی: کمان بزرگی که پادشاهان به دست می‌گرفتند.

🍃از تیغ اجل راه گریزی نیست🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

يكی را از حكما شنيدم كه می‌گفت : هرگز كسی به جهل خويش *اقرار نكرده است مگر آن «كس كه چون ديگری در سخن باشد همچنان *ناتمام گفته سخن آغاز كند.

سخن را سر است اى خردمند و *بن
مياور سخن در ميان سُخُن
*خداوند تدبير و فرهنگ و هوش
نگويد سخن تا نبيند خموش


✍🏻: #سعــــدی

📚 باب چهارم (در فواید خاموشی)

اقرار کردن: پذیرفتن، اعتراف کردن
ناتمام گفته: گفتهٔ ناتمام . سخن ناتمام.
بن: انتها، ته
آن كس كه دورانديش و داراى راى درست و هوشمند است، تا اهل مجلس خاموش نشوند، زبان به سخن نگشايد.

🍃پابرهنه وسط یا توی حرف کسی دویدن از خردمندی نیست🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

یکی در مسجد *سنجار به *تطوع بانگ گفتی به ادايی كـه *مستمعان را ازو نفرت بودی
و صاحب مسجد اميری بود عادل نيک سيرت نمی‌خواستش كه دل آزرده گردد گفت:
ای جوانمرد اين مسجد را موذنانند قديم هر یکی را پنج دينار مرتب داشته‌ام تو را ده دينار می‌دهم تا جايی ديگر روی بر اين قول *اتفاق كردند و برفت.

پس از مدتی در گذری پيش امير باز آمد.
گفت ای خداوند برمن حيف كردی كه به ده دينار از آن بقعه بدر كردی كه اينجا كه رفته‌ام بيست دينارم همی‌دهند تا جای ديگر روم و قبول نمی كنم امير از خنده بی خود گشت و گفت زنهار تا نستانی كه به پنجاه راضی گردند.

به تيشه كس نخراشد ز روى خارا گِل
چنانكه بانگ درشت تو مى‌خراشد دل

✍🏻: #سعــــدی
📚 باب چهارم (در فواید خاموشی)
🎼: بیدل-دشتی #حمید_آقائی
🎤: #مریم_رضوی

سنجار: شهرى در سه منزلى موصل
تطوع: کار مستحبی که به قصد قربت و عبادت انجام داد
مستمعان: شنوندگان
مرتب داشتن : برقرار کردن
اتفاق کردن: هم‌داستان شدن، موافقت کردن
حیف کردن: ستم کردن
بقعه: سرا
خارا: سنگ سخت

🍃خاموشی با سلامت به از گفتن با ملامت 🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

پارسایی را دیدم به محبت شخصی گرفتار نه طاقت صبر و نه یارای گفتار. چندان که ملامت دیدی و غرامت کشیدی ترک تصابی نگفتی و گفتی:

کوته نکنم ز دامنت دست
ور خود بزنی به تیغ تیزم

بعد از تو ملاذ و ملجائی نیست
هم در تو گریزم ار گریزم

باری ملامتش کردم و گفتم: عقل نفیست را چه شد تا نفس خسیس غالب آمد؟ زمانی به فکرت فرو رفت و گفت:

هر کجا سلطان عشق آمد نماند
قوّت بازوی تقوی را محل

پاکدامن چون زید بیچاره‌ای
اوفتاده تا گریبان در وحل

✍🏻: #سعــــدی

📚 باب پنجم (در عشق و جوانی)
🎤: مريم رضوى
🎼 :حميد آقايى

یارای گفتار: توانایی و جرأت سخن گفتن
ملامت دیده: سرزنش شده
باری:خلاصه
نفیس: گرانمایه
خسیس: پست
غرامت کشیدن : مشقت و سختی کشیدن
تصابی: عشق ورزیدن
ملاذ: پناه
ملجا: پناهگاه، مأمن
وحل: گل و لای،لجن

🍃 عشق در هر کجا پای بگذارد عقل آنجا را ترک می‌کند  (ضرب‌المثل تازی)🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

هندویی *نفط اندازی همی آموخت. حكيمی گفت تو را كه خانه *نيين است بازی نه اين است.

*تا ندانى كه سخن عين صوابست مگوى
وآنچه دانى كه نه نيكوش جوابست مگوى

✍🏻: #سعــــدی

📚 باب هفتم (در تاثیر تربیت)

نفط اندازی: نوعی آتش بازی و آتش از دهان بیرون دادن.
نیین: ساخته شده از نی
بيت: تا زمانی که نمی‌دانی کلامت نیکوست یا نه، چیزی نگو و آن‌چه را که می‌دانی جواب درست و خوبی ندارد، نگو.


🍃کسی که در خانه شیشه‌ای زندگی می‌کند نباید سنگ پرتاب کند 🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

پنجه با شير زدن و مشت بر شمشير، کارِ خردمندان نيست.

جنگ و زورآوری مکن با *مست
پيشِ *سرپنجه *در بغل نِهْ دست

📚 باب هشتم (در آداب صحبت)

✍🏻: #سعــــدی

*مست:۱- به معنی مست از شراب که زورآزمایی با او کار بیهوده‌ و بی‌فایده‌ای ‌است
۲-خشمناک و غضبناک که زورآوری با او بیهوده‌ است
✔️ یکی از نشانه های انسان عاقل تن ندادن به کارهای خطرناک و بیهوده است.
*سرپنجه: (صاحب سرپنجه)کنایه از انسان قوی و بی‌باک.
*در بغل نه دست: کنایه از تسلیم شدن

🍃 بر سر مژگان یار من مزن انگشت
آدم عاقل به نیشتر نزند مشت(شاطرعباس صبوحی)🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺
 
حکیمی پسران را پند همی‌داد
که جانان پدر هنر آموزید که ملک و *دولت دنیا اعتماد را نشاید و سیم و زر در سفر بر محل خطر است یا دزد به یکبار ببرد یا خواجه به تفاریق* بخورد.
اما هنر چشمه زاینده است و دولت پاینده وگر هنرمند از دولت بیفتد غم نباشد که هنر در نفس خود دولت است، هر جا که رود قدر بیند و در صدر نشیند و بی هنر لقمه چیند و سختی بیند.
«سخت است پس از جاه تحکم بردن*
خو کرده به ناز جور مردم بردن »
***
*وقتی افتاد فتنه‌ای در شام
هر کس از گوشه‌ای فرا رفتند

روستازادگان دانشمند
به وزیری پادشا رفتند

پسران وزیر ناقص عقل
به گدایی به روستا رفتند
 

✍🏻: #سعدی
📚: باب هفتم (در تاثیر تربیت)

*دولت: اقبال، بخت، ثروت
*تفاریق: چیزهای پراکنده،اندک اندک
*تحکم بردن: فرمان بردن،زور شنیدن
فرمان‌بری و اطاعت برای آن‌که زمانی صاحب‌ مقام بوده بسیار سخت است و بى مهرى برای نازپرورده دشوار و تحمل ناپذیر است.
*وقتی: زمانی
*فرا رفتند : هر كس از هر طرف و گوشه‌اى فرار كرد.

🍃جهان هنر دایم آباد باد
از آن معدن فضل و کان هنر #عرافی🍃

💐روز جهانی #هنر بر هنرمندان خجسته💐
@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

جوهر اگر در خَلاب افتد همچنان نفيس است و غبار اگر به فلک رسد همان خسيس. استعداد بی تربيت دريغ است و تربيتِ نامستعد ضايع.
خاكستر نسبی عالی دارد كه آتش جوهر عِلويست وليكن چون بنفس خود هنری ندارد با خاک برابر است و قيمت شكر نه از نی است كه آن خود خاصيت وی است.

چو كنعان را طبيعت بی هنر بود
پيمبر زادگی قدرش نيفزود
هنر بنمای اگر داری نه گوهر
گل از خارست و ابراهيم از آزر

✍🏻: #سعدی
📚 باب هشتم (در آداب صحبت)

🎤: #مریم_رضوی
🎼: تکنوازی سه تار #استاد_حسین_علیزاده

*خلاب؛ لجن‌زار.گل و لای بهم آمیخته .
*خسیس: پست و بی‌ارزش
*استعداد: شایستگی، توان
*دریغ : افسوس ، حسرت
*علوی: باند قدر،
آزر: منسوب به آزر جد مادری حضرت ابراهيم (ع) يا عمّ او که آزر بتگر هم گفته شده.

🍃و ز خاک سر برآور که درخت سربلندی
تو بپر به قاف قربت که شریفتر همایی
#مولوی🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺


يكی را از بزرگان ائمه پسری وفات يافت. پرسيدند كه بر *صندوق گورش چه نويسيم؟
گفت آيات كتاب مجيد را عزت و شرف بیش از آن است كه روا باشد بر چنين جای‌ها نوشتن كه بـه روزگار *سوده گردد و خلايق بر او گذرند و سگان بر او شاشند.
اگر بضرورت چيزی همی نويسند اين دو بيت كفايت است

وه كه هر گه كه سبزه در بستان
بدميدى چه خوش شدى دل من
بگذر اى دوست تا به وقت بهار
سبزه بينى دميده بر گل من

✍🏻: #سعدی
📚 باب هفتم (در تاثیر تربیت)

*صندوق گور: تابوت ، سنگ قبر
*سوده: فرسوده
بضرورت: ناچار
کفایت: کافی
*هر زمان که سبزه ای در باغ مى‌روييد بسیار خاطرم شاد می‌شد.
اى دوست به گورم گذرى كن تا در وقت بهار، سبزه‌هایی را ببینی که از خاک گورم روييده…

🍃 زینهار، گِلَم به جز صراحی نکنید،
باشد که ز بوی می دمی زنده شوم.#خیام 🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺


💫 یکی از علما خورنده بسیار داشت و کفاف اندک.
با یکی از بزرگان که در او معتقد بود بگفت؛ روی از توقع او درهم کشید و تعرّض سؤال از اهل ادب در نظرش قبیح آمد.

ز بخت روی ترش کرده پيش يار عزيز
مرو که عيش برو نيز تلخ گردانی
به حاجتی که رَوی تازه روی و خندان رو
فرو نبندد کارگشاده پيشانی

آورده اند که اندکی در وظیفه او زیادت کرد و بسیاری از ارادت کم. دانشمند چون پس از چند روز مودت معهود برقرار ندید گفت:

*بِئس المطاعِمُ حینَ الذُلِّ یَکسِبُها
القِدرُ مُنْتَصَبٌ وَ القَدرُ مَخفوضٌ

نانم افزود و آبرویم کاست
بینوائی به از مذلتِ خواست

✍🏻: #سعدى
📚 باب سوم (در فضیلت قناعت)

معتقد، باورمند، مومن، ارادت قلبى
كفاف کفایت  (در اینجا منظور درآمد)
روى درهم كشيدن نارحت شدن
توقع درخواست، چشم‌داشت
تعرض، اعتراض ، پرخاش
قبیح زشت
وظیفه مواجب، دست‌مزد
مودت دوستی، مهربانی
معهود ، قرارداد،پیمان کرده‌شده

*ترجمه  بیت عربی:چه بد است که طعام‌ها و خوردنی‌ها با آبروریزی و خواری کسب شوند.چه دیگ که برپا می‌شود و آبرو که ریخته و پست ‌می‌شود.

🍃 نونت را با آب بخور منت آب‌دوغ نکش.🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی

💫 یکی از حکما پسر را نهی همی‌کرد از بسیار خوردن که سیری مردم را رنجور کند.
گفت ای پدر گرسنگی خلق را بکشد نشنیده‌ای که ظریفان گفته‌اند به سیری مردن به که گرسنگی بردن.
گفت اندازه نگهدار، کُلوا وَ اشرَبوا وَ لا تُسْرِفوا
نه چندان بخور کز دهانت بر آید
نه چندان که از ضعف جانت برآید

با آن که در وجود طعامست عیش نفس
رنج آورد طعام که بیش از قَدَر بود
گر گُل شکر خوری به تکلف زیان کند
ور نان خشک دیر خوری گُل شکر بود
مکن گر *مردمی *بسيارخواری
که سگ زين می‌کِشد بسيار *خواری
رنجوری را گفتند دلت چه می‌خواهد گفت آنکه دلم چیزی نخواهد.

معده چو کج گشت و شکم درد خاست
سود ندارد همه اسباب راست

✍🏻: #سعدى
📚 باب سوم (در فضیلت قناعت)

* آیه۳۰اعراف_ بخوريد و بیاشامید ولى اسراف نكنيد.
*عيش نفس: مايه زندگى انسان.
* قَدَر: اندازه
*تکلف؛تعارف؛به خود رنج دادن.
*مردمی: انسان هستی
*بسیارخواری: زیادخوردن
خواری: زبونی، پستی
*کج گشت: این‌جا معنی پُرشدن و‌ بیماری می‌دهد.
*سود..: داراو مهیا بودن بی‌فایده است.

🍃اندازه نگه‌دار که اندازه نکوست🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺


💫 نه هر که به‌صورت نکوست سيرتِ زيبا در اوست ،کار اندرون دارد نه پوست.

توان شناخت به يک روز در شمايلِ مرد
که تا کجاش رسيده است پايگاهِ علوم

ولی ز باطنش ايمن مباش و غرّه مشو
که خُبثِ نفس نگردد به سال‌ها معلوم


✍🏻: #سعدى
📚 📚 باب هشتم (در آداب صحبت) آداب۴۳

سیرت; خلق، خو، سرشت،
شمایل: شکل و صورت.
غره: خود پسند
خُبث: پلیدی و ناپاکی، بد ذاتی

*بیت‌ها: در مدت کوتاهی می‌توان فهمید که دانش و علم فرد تا چه حد است اما ذات و باطن هر فرد را به راحتی نمی توان تشخیص داد به طوری که پلیدی نفس، حتی تا سال‌ها معلوم نخواهد .

🍃صورت زیبای ظاهر هیچ نیست / ای برادر سیرت زیبا بیار🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

روزی بغرور جوانی *سخت رانده بودم و شبانگاه به پای *گريوه‌ای سست مانده.
پيرمردی ضعيف از پس كاروان همی آمد و گفت چه نشينی كه نه جای خفتن است؟
گفتم چون روم كه نه پای رفتن است!
گفت اين نشنيدی كه صاحبدلان گفته‌اند: رفتن و نشستن به كه دويدن و *گسستن.

ای كه مشتاق منزلى مشتاب
پند من كار بند و صبر آموز
اسب *تازى *دوتگ رود به شتاب
اشتر آهسته مى رود شب و روز

✍🏻: #سعدى
📚 باب ششم (در ضعف و پیری)

سخت: سریع
گریوه: گردنه، تپه‌
گسستن: قطع کردن
تازى: تازنده و چابک
دوتگ: دو مرحله، دو دور

🍃 ره‌رو آن است که آهسته و پیوسته رود🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

💫 هر که با بزرگان ستيزد* خونِ خود ريزد.

خويشتن را بزرگ پنداری
راست گفتند يک دو بيند لوچ*

زود بينی شکسته پيشانی
تو که بازی کنی به‌ سر با غوچ*

✍🏻: #سعدى
📚 باب هشتم (در آداب صحبت)

ستیزد: بجنگد
لوچ: دوبین، انسانی که چیزها را بیشتر از واقعیت موجود می‌بیند. (هر چیز را دو تا می‌بیند)
غوچ: گوزن کوهی

🍃 با شاخ غول دربیفتی ورمیفتی🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

حکيمی که با جُهّال دراُفتد توقعِ عزّت ندارد وگر جاهلی به ‌زبان‌آوری بر حکيمی غالب آيد عجب نيست که سنگی است که گوهر همی شکند.

نه عجب گر فرو رود نفسش
عندلیبی غُراب هم‌ قفسش

گر هنرمند از اوباش جفائی بيند
تا دلِ خويش نيازارد و درهم نشود
سنگِ بد گوهر اگر کاسه‌ی زرّين بشکست
قيمتِ سنگ نيفزايد و زر کم نشود

✍🏻: #سعدى
📚 باب هشتم (در آداب صحبت)

جهّال: نادانان
عندلیب: بلبل
غراب: کلاغ
اوباش: بی‌سروپایان، فرومایگان

🍃 بی‌هنر قدر هنر، نتوانست شکست.🍃

@sobhosher
━•··‏​‏​​‏•✦❁🌸❁✦•‏​‏··•​​‏━

#برگ_گل_گلستان_سعدی 🍃🌺

ضعيفی که با قوی دلاوری کند، يارِ دشمن است در هلاکِ خويش.

سايه پرورده را چه طاقتِ آن
که رود با مبارزان به قِتال
سست بازو به‌ جهل می‌فکند
پنجه با مردِ آهنين ‌چنگال

✍🏻: #سعدى
📚 باب هشتم (در آداب صحبت)
سایه پرورده: آسوده ، راحت‌طلب
قتال: کارزار

🍃 با شاخ گاو سرجنگ داشتن🍃

@sobhosher