〰️🔅✅🔅〰️
🔍 #راز_واژه

درود
🔅#سزاوار

واژۀ «سزاوار»، به معنیِ شایسته، لایق، و درخور، از سه جزء تشکیل شده‌است:
- #سز: بنِ مضارعِ سزیدن
- #ا: پس‌وندِ فاعلی، مثلِ بینا و شنوا
- #وار: پس‌وندِ دارندگی، مثلِ امیدوار و عیال‌وار

«سَزیدن» یعنی لایق و درخور بودن و شایستن.
این مصدر در قدیم کاربرد داشت و صرف می‌شد:
می‌سزم
می‌سزی
می‌سزد
می‌سزیم
می‌سزید
می‌سزند

من سِفاناخِ تو، با هرچه‌م پَزی
با ترش‌با یا که شیرین می‌سَزی
مولوی (مثنوی، دفترِ ۱، بیتِ ۲۴۰۹)

🔺« #سزا» در اصل #صفت است به معنیِ شایسته و لایق و درخور. ساختش (بنِ مضارع + -ا) مانندِ واژه‌هایی چون بینا، توانا، جویا، خوانا، دانا، رسا، فریبا، کوشا، گویا، و... است:
کشتۀ غمزۀ تو شد حافظِ ناشنیده‌پند
تیغ سزاست هرکه را دردِ سخن نمی‌کند

🔻در مرحلۀ بعد، «سزا» کاربردِ اسمی پیدا کرده و به همین دلیل پس‌وندِ صفت‌سازِ «-وار» را به آخرش چسبانده‌اند و «سزاوار» شده‌است:
او سزاوارِ بخشش است.
سخن گرچه دل‌بند و شیرین بُوَد
سزاوارِ تصدیق و تحسین بُوَد... (سعدی)

🔺در فارسیِ امروز «سِزا» به معنیِ مجازاتِ درست و عادلانه به کار می‌رود:

دیکتاتور را به سزای اعمالش رساندند.

🔻« #ناسزا» (نا- + سزا) هم در اصل متضادِ «سزا» و به معنیِ نالایق و ناشایست و نااهل بوده و در مرحلۀ بعد معنایش محدود شده به سخنِ ناروا و ناشایست که همانا دشنام و فحش است.
«ناسزایان» یعنی نااهلان:
تا به گیسوی تو دستِ ناسزایان کم رسد
هر دلی در حلقه‌ای در ذکرِ یارب یارب است
حافظ (دیوان، چ خانلری، ص ۷۶)


✍🏻: #بهروز_صفرزاده
▶️ از کانال تلگرامی گزین گویه‌ها

فرزندان ایران سرمایه‌های این سرزمین‌اند و سزاوار زندگی هستند.
#نه_به_اعدام

در واپسين روز هفته برای كشف راز واژگان همراه ما باشيد 💐

@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین ياور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 
#شعرامروز
━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━

زندگی‌ام چون خواب پروانه کوتاه بود
پر پر می‌زدم و هلهله می‌کردم
و آزادی مرا
به نام کوچکم صدا می‌زد
از زیر چشم‌بند‌
شبیه هم بودند
مزدوران موظف و پایه‌ی دار!
پاهای من اما
آزاد و رها
با مرگ می‌رقصید


✍🏻: ##بکتاش_آبتین

#نه_به_اعدام

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

يك #حبه_شعرپارسى با #چاى_انگليسى
☕️
✍🏻: #هوشنگ_ابتهاج

#نه_به_اعدام
در دلمان غم بکارید نفرت درو می‌کنید،

‏@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین ياور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 

خطابه

وقتی که شما از کشتنِ ما فارغ شده‌اید
وقتی که دیگر پاهای ما از چوبه‌ی ‌دار آویزان نیست
وقتی که در برابر جوخه‌های اعدام دیگر چشمِ بسته‌ای نیست
شما چه خواهید کرد ای جلادان عالیمرتبه‌ی من!
ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!
ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!
وقتی که ما را دسته دسته چال کنند
وقتی که ما دیگر اعتراف نمی‌توانیم کردن
وقتی که نه ناخن، نه دندان، نه پا و نه دستی از ما باقی است تا شما را سرگرم کند
شما چه خواهید کرد ای جلادان عالیمرتبه‌ی من!
ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!
ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!
تمام قدرت پیامبری و پیش‌بینی انسان، به شما که می‌اندیشد، عقیم می‎شود
انسان در برابر شما می‌پژمرد، مثل گلی که به ناگهان بپژمرد
به ما بگویید
وقتی که ما مرده‌ایم و شما هنوز زنده‌اید
شما چه خواهید کرد ای جلادان عالیمرتبه‌ی من!
ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!
 ای جلادانِ عالیمرتبه‌ی من!

✍🏻: #رضا_براهنی فراخور گرامی زادروزش☘️

#نه_به_اعدام

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

يك #حبه_شعرپارسى با #چاى_انگليسى
☕️
✍🏻: #مولوی

#نه_به_اعدام
روزهای سیاه و‌سرد زمستان می‌گذرد و‌ روسیاهی…

‏@sobhosher

يك #حبه_شعرپارسى با #چاى_انگليسى
☕️
✍🏻: #فردوسی
برگردان: وحيد بيداريان

سکوت ما بی‌شرمان بی‌آبرو را گستاخ‌تر می‌کند .🖤😔
#نه_به_اعدام

‏@sobhosher

يك #حبه_شعرپارسى با #چاى_انگليسى
☕️
✍🏻: #مهری_ذبیحی_اِتِرگِلِه
برگردان‌: آلا‌ شریفیان

برای صبح روزی که نوید زندگی و آزادی باشد .
#نه_به_اعدام

‏@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین ياور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 
#شعرامروز

━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━

پایان ندارد چرخش ما مثل تاسِ نرد
سخت است فرجام قشنگی را تصور کرد

مردانه جنگیدن ندارد سود در پیکار
از هر طرف وقتی که تیغت می‌زند نامرد

نسل بشر اهل بهشت آدمیت بود
پردیس ، باغی بود در اندیشه‌ی هر فرد

ما در مقصر جلوه دادن كم نياورديم
شیطان نبود؛ آدم به دندان داشت سیب طرد

مومن به کفر هم شدیم از فرط دانستن
پیغمبران را جز خصومت نیست دستاورد

در زیر سمهای نفهمی له شدیم...افسوس
ما را مسخّر کرد این اندوه دنیاگرد

گور عدالت می‌شود هر خاک وقتی که
پیراهن قاضی بپوشد قاتلی خونسرد

ارکیده های آبی باغ تخیل را
بر دل برویان در گذار از فصلهای زرد

چیزی نبین؛نشنو؛نخوان؛ تنها بمان با خویش
گاهی به خود برگرد از دروازه‌های درد

✍🏻: #غزل_آرامش
@ghazalaramesh

#نه_به_اعدام
#نه_به_کشتار_فرزندان
#زمین_گرد_است

━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

*خداوند بهترین ياور ماست*

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 
#شعرامروز

━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━

مرا ببوس که در آرزوی خانه نمیرم
که جان بگیرم و در زیر تازیانه نمیرم

ببوس تا که درین حسرت محال نپوسم
مرا ببوس که در این سیاهچال نپوسم


بگو بیایم هر گوشه‌ی جهان که بگویی
که پر بگیرم، هر سمت آسمان که بگویی

قرار اوّلمان هرکجا که دار نباشد
به دور سینه ی مان سیم خاردار نباشد


توجهی به شب و حلقه ی طناب نکردن
قرار بعدی‌مان مرگ را حساب نکردن

بدون بال در این آسمان پرنده بمانیم
قرار بعدی‌مان لج کنیم ، زنده بمانیم


قرار بعدی‌مان هرکجا که سایه نباشد
دوباره پای کسی روی چارپایه نباشد

*اگر چه بر تنمان رد پای قرمز جنگ است*
*به مرگ فکر نکن، زندگی هنوز قشنگ است*

✍🏻: #حامد_ابراهیم‌پور

#نه_به_اعدام
#برای_نترسیدن
#برای_بوسه
#برای_عشق

━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

#شعردیروز

━•··‏​‏​​‏•✦❁🧿❁✦•‏​‏··•​​‏━ 

(حکایت حلاج که در دم مرگ ذوی خود را با خون سرخ کرد)

چون شد آن حلاج بر دار آن زمان
جز انا الحق می‌نرفتش بر زبان

چون زبان او همی‌نشناختند
چار دست و پای او انداختند

زرد شد خون بریخت از وی بسی
سرخ کی ماند درین حالت کسی

زود درمالید آن خورشید و ماه
دست بریده به روی هم چو ماه

گفت چون گلگونهٔ مردست خون
روی خود گلگونه بر کردم کنون

تا نباشم زرد در چشم کسی
سرخ رویی باشدم اینجا بسی

هرکه را من زرد آیم در نظر
ظن برد کاینجا بترسیدم مگر

چون مرا از ترس یک سر موی نیست
جز چنین گلگونه اینجا روی نیست

مرد خونی چون نهد سر سوی دار
شیرمردیش آن زمان آید به کار

چون جهانم حلقهٔ میمی بود
کی چنین جایی مرا بیمی بود

هر که را با اژدهای هفت سر
در تموز افتاده دایم خورد و خور

زین چنین بازیش بسیار اوفتد
کمترین چیزیش سر دار اوفتد

✍🏻: #عطار
منطق‌الطیر
#نه_به_دار
#نه_به_اعدام

━•··‏​‏​​‏•✦❁💠❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

〰️🔅✅🔅〰️
🔍 #راز_واژه

درود
🔅 « #سردم‌دار.

واژهٔ «سردمدار» به معنی رئیس و پیشو‌است: سردمداران

حکومت / نظام.

🔹این واژه در اصل اصطلاحی در زورخانه بوده است. «سردم» سکویی کنار گود زورخانه است که مرشد در آن می‌نشیند و با ضرب و زنگ زدن و آواز خواندن حرکات
باستانی کاران را هدایت و هم آهنگ می‌کند.

🔺بنا بر این سردمدار یعنی مسئول سردم.

🔸واژه «سردم» از دو جزء تشکیل شده است:

▫️سر (رئیس)

▫️دم (کوتاه شده دم گرفتن به معنی گروهی آواز خواندن)

✍🏻: #بهروز_صفرزاده
📚سایت موسسهٔ لغت‌نامه دهخدا

امیدوارم روزی برسد که سردم‌داران سربردارکردن را ممنوع کنند،.
#نه_به_اعدام

در واپسين روز هفته برای كشف راز واژگان همراه ما باشيد 💐


@sobhosher

჻ᭂ 🍃 🌸 تک خطی خاص 🌸‍🍃‍჻ᭂ

بر دیوار بازی مدرسه
با گچ سفید
کلمه‌ی آزادی نوشته شده
با سر انگشتان بچه‌ها

بر دیوار تاریخ
آزادی نقش اسم آن‌ها را کشیده
با خون

آزادی عریان می‌آید

✍🏻: #مرام_المصری

هنر گرافیتی/تهران
#نه_به_اعدام

@sobhosher

🍃჻ᭂ 🌸 🌸჻ᭂ 🍃

━•··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━

჻ᭂ 🍃🌸 #نثرفارسی ჻🌸‍🍃‍჻ᭂ

  در پاس‌داشت جان انسان

بدان که مهربانی با بندگان خدا شایسته‌تر از شوق پرشور به خداوند است. داوود پیامبر می‌خواست خانه پرارج الهی را برپا دارد و بارها نیز چنین کرد، اما هربار که کار خود را به پایان می‌برد، [آنچه برپا داشته بود] فرو می‌ریخت.
آنگاه گله به درگاه خدایی برد. خداوند چنین وحی نمود که این خانه به دست کسی که خون ریخته است برپا نمی‌شود.
پس داوود گفت: ای پروردگار من! آیا آن‌همه در راه تو نبود؟ گفت: آری! اما آیا ایشان بندگان من نبودند؟! پس داوود گفت: آن خانه را به دست کسی برپا دار که از [فرزندان] من باشد.
خداوند چنین بر وی هویدا ساخت که فرزندت سلیمان آن را خواهد ساخت.
🌱 اما مراد [از این داستان]، پاسداشت سرشت انسانی است که استواری‌اش سزاوارتر از نابودی‌ و نیستی اوست. آیا نمی‌نگری که خداوند برای دشمنان دین، حکم به باج‌دادن و سازش و آشتی کرد تا بدین‌وسیله باقی بمانند. و [در سوره انفال آیه ۶۱] فرمود: «پس اگر جانب آشتی را نگاه داشتند، تو نیز چنین کن و کار خود را به خدا واگذار نما»!

🌱 آیا نمی‌نگری که وقتی کسی باید قصاص شود، چگونه به صاحب خون [ریخته‌شده]، راه گرفتن خون‌بها و بخشش را نشان می‌دهد و تنها اگر [صاحب خون] این را نخواست، آن شخص [که قصاص او واجب است] کشته می‌شود؟ آیا نمی‌بینی که اگر صاحبان خون ریخته‌شده گروهی باشند که از ایشان تنها یکی به خون‌بها یا بخشش خشنود باشد درحالی‌که دیگران کشتن او را می‌خواهند، خداوند جانب آن‌کسی را می‌گیرد که به خون‌بها و بخشش نظر دارد و او را به آن‌کس که قصاص می‌خواهد برتری می‌بخشد؟

🌱 آیا نمی‌نگری که محمد (که سلام بر او باد) به صاحب‌النسعة گفت که: اگر او را بکشی تو نیز همانند او خواهی بود؟! آیا نمی‌بینی که (در سوره شوری آیه ۴۰) گفت: «پاداش بدی، یک بدی همانند آن است»! و قصاص را بد نامید. یعنی این کار بد است حتی اگر مشروع باشد. «پس هر که ببخشد و اصلاح کند پاداش او با خداوند است»! زیرا کسی که بخشیده‌ شده است، شبیه به خداوند است.

🌱 ... پس اگر دریافتی که خداوند سرشت و آفرینش انسان و پابرجایی‌اش را خواسته است، پس تو به این کار سزاوارتری که نیک‌بختی و شادکامی تو در این کار است. زیرا تا وقتی انسان زنده است، امید آن می‌رود که به ویژگی درخوری که برای آن آفریده شده است برسد.
هرکس برای نابودی انسان بکوشد، به‌راستی کوشیده است که او را [و خودش را که با او هم‌سرشت و هم‌آفرینش است] از رسیدن به کمال شایسته‌اش بازدارد.


✍🏻: #ابن‌عربی
📚 : فصوص‌الحکم
ترجمه : میلاد نوری

#نه_به_اعدام

━··‏​‏​​‏•✦❁💟❁✦•‏​‏··•​​‏━
@sobhosher

هر آن‌کس که شه‌نامه خوانی کند
چه مرد و چه زن پهلوانی کند

برهنه نوان دخت افراسیاب
بر رستم آمد دو دیده پر آب

برستم نگه کرد و بگریست زار
ز خواری ببارید خون بر کنار

سخن گر نگویی مرانم ز پیش
که من خود دلی دارم از درد ریش

بدو گفت رستم که ای زن چبود
مگر اهرمن رستخیزت نمود

یکایک سخن کرد ازو خواستار
که با تو چرا شد دژم روزگار

منیژه بدو گفت کز کار من
چه پرسی ز بدبخت و تیمار من

کزان چاه سر با دلی پر ز درد
دویدم بنزد تو ای رادمرد

منیژه منم دخت افراسیاب
برهنه ندیدی تنم آفتاب

کنون دیده پرخون و دل پر ز درد
ازین در بدان در دوان گردگرد

همی نان کشکین فرازآورم
چنین راند یزدان قضا بر سرم

ازین زارتر چون بود روزگار
سر آرد مگر بر من این کردگار

چو بیچاره بیژن بدان ژرف چاه
نبیند شب و روز خورشید و ماه

بغل بمسمار و بند گران
همی مرگ خواهد ز یزدان بران

مرا درد بر درد بفزود زین
نم دیدگانم بپالود زین

کنون گرت باشد بایران گذر
ز گودرز کشواد یابی خبر

بگویی که بیژن بسختی درست
اگر دیر گیری شود کار پست

گرش دید خواهی میاسای دیر
که بر سرش سنگست و آهن بزیر

#فردوسی
#نه_به_اعدام
#توماج_صالحی