🦅🦅🦅🌹🌸ХАЁТ СИНОВЛАРИ...!🌹🌸🥳3.06.2020
729 subscribers
26.9K photos
15.7K videos
65 files
29.7K links
🌐Teлеграммдаги
Xaётий канал.


✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:

#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤

Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ






Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
Download Telegram
-Қудангга қўнғироқ қил. Янаги сафар келишганида шу масалада гаплашамиз. Олиб бериш керак бўлса олиб бераверамиз. Қани тур Элбек сен ҳам чарчагансан дамингни ол ишга кеч қолиб юрма, эрталаб уйғонолмай.

- Тўғри айтасиз дадаси. Бориб дамингни ол. Анави дўстларингга қўшилиб чиқиб кетма. Келин оғироёқ. Эсон омон қўлига олиб олсин энди.

-Бунақа бекорчи юришларни камайтирганинг яхши.

Элбек сиртида хўп деб турсада ичида ойим шу гапни бекор айтдиларда деб турганди.

-Мени биласан хушёрман. Кўзингга қара бола.

-Хўп дада. Майли мен кетдим. Яхши дам олинглар.

-Сен ҳам ўғлим.

Элбек жуда улфат чиқиб қолди. Ичикилик ичишмасада жуда кўп чиқиб кетардилар. Гулзода опа эса янги келинни кўпда ёлғиз қолишини маъқулламасди.

-Ўғлиз кимга тортди а? Сиз бунақа ҳадеганда жўралар билан йиғилавермасдингизку?


- Мен ҳам шунга ҳайрон. Сени уканг Салимга тортганда. У ҳам фақат жўралари билан кетгани кетганку. Уйидан қидириб тополмайсан.

-Энди Салимни гапирманг. Унга фақат жўралари бўлса бўлди. Ҳалиям келинимиз оқила тушунган аёл. Бошқаси бўлса уни бунақа юришида шартта кетган бўларди.

-Элбекка қаттиқроқ турмасам бу ҳам укангдай бўлади.

-Шунақа қилинг дадаси. Тергаб турмасангиз худо кўрсатмасин келин бирор нарсадан қўрқиб боласига зарар етмасин дейман.

***

Икки тараф қудалар келишиб олишди. Мебел масаласи ҳал бўлди. Сарварни айтган гапи бўладиган бўлди. Қуда тараф ҳам " қизни тарбиялаб вояга етказгансиз биз тайёр дастёризни олиб кетяпмиз, ортиқча ҳеч нарсага уринманг " дейишди.

Тўйга яқин бўлажак келин куёвлар келин кўйлак танлагани борадиган бўлишди. Ширин ҳам Сарварга анча ўрганиб қолди. Сарвар унинг орзусидагидай йигит эди. Ўша узук танлаган кунларидан бери юрагига чўғ тушган ёрини ўйламаган бирор куни йўқ. Энди аввалгидай тўйдан хафа бўлиб ҳаммага араз қилиб юрадиган қиздан, жудаям хурсанд, бахтдан еттинчи осмонларга учиб юрган қизга айланган.

-Сарвар ака мана шу кўйлак жудаям ёқди шуни олайлик.


-Ширин бўлмайди бу. Бошқасини танла.

-Нега ахир? Менга фақат шу ёқди.


-Сен бу кўйлакни киймайсан. Гап тамом.

-Тўй бир марта бўлади наҳот шунда ҳам ўзим танлаган кўйлакни киёлмасам.


-Бошқасини танлаб киявер. Аммо буни эмас.  Орқасини очиқлигини қара. Эгилсанг олд тарафи ҳам манаман деб турибдию.

-Устидан фатаси бўладию.

-Оддий тўр нимани беркитарди. Жахлимни чиқаряпсан. Мен билан тортишма. Мен қароримни ўзгартирмайман.

Ўша куни Ширин ўзи хоҳламасада бошқа кўйлакни танлади.


Давоми бор.

https://t.me/sinovlarihayot
Сарвар Ширин ўйлагандан ҳам инжиқроқ экан. Унча мунча ҳазил қилиб бўлмайди. Кўпинча жиддий юради. Ширинни ҳам худа беҳудага кўчага чиққани қўймайди.

-Сарвар яна келинга ҳам бу қайсар феълингни кўрсатиб қўрқитиб юрмая.


-Ойи ҳозирдан ўрганаверсин. Ўзи анчагина феълим оғир эканини билиб бўлди.

-Сенам озгина бўлса ҳам ўзгарсанг бўларди. Бунақада уни зерикишдан ўлдирсанку.

-Ҳавотирланманг ҳаммаси жойида. Тўйдан кейин ҳам муаммо бўлмайди.

-Ахийри бахайр бўлиб ўзи сенга инсоф берсин.

Сарвар жуда талабчан эди. Бугун бир марта кийган кийимини ювилмасдан туриб қайта киймайди. Оёқ кийимлари ҳам жуда озода туриши керак. Хонаси ҳам укасини хонаси билан солиштирганда осмон билан ерча фарқ қилади.

Самир жуда эрка ўтакетган димоғдор. Хонаси доимо бетартиб ойиси уни ортидан йиғиштириш билан оввора. Ҳафтасига бир кун ёлланма ишчи аёл келиб уйларни обдон тозалаб кетади. Бўлмаса Дилфуза опа аллақачон тарс ёриларди Самирни қилган ишларидан.  Ана энди эса келин келса бўлди оёғини узатиб ўтиради. Гулсум мақтадику чаққонгина деб. Уялтириб қўймас. Агар ҳаммасини эплаб кетса ҳафтада бир кун келадиган Одина опани жавобини беради.

Кун кетидан кунлар ўтиб ниҳоят тўй куни ҳам келди. Келин куёв ҳаяжонда. Тинмай қўли титраётган келинни Сарвар тинчлантиришга уринарди.

-Тинчлан. Нега бунча ҳаяжонга берилаяпсан. Тинчлан ҳаммаси яхши бўлади тўйга келганлар ҳам бегона эмас. Ўзингни қўлга ол.

-Мен бугун қувончли кунимда Диёрани кутгандим. Лекин келмади у.

-Шунга кеча йиғладингми?

-Ҳа шунга. Биз у билан болаликдан бирга катта бўлганмиз. Аммо улар Мансур амакимни ишлари сабаб бошқа вилоятга кетишди.

-Бирор иши чиққандирда. Шунга келолмаган. Кулиб тур тўйга келганлар келинни мажбуран беришяпти куёвга деб ўйламасин.


-Ўзи шундайку.

Ширин ёлғондакам аазлади.

-Мен фикринг ўзгарибдими деб ўйлагандим.

-Қанақа одамсиза дарров жиддий қабул қиласиз.

-Феълим шунақада нима қилай.

-Майли ҳали кўникиб кетарман.


***

Сиз никоҳ деганда нимани тушунасиз? Никоҳ ўқиладиган вақтда бериладиган ваъдачи биласизми буни.
  Бир бирига никоҳланар экан касаллига ҳам соғлигида ҳам, бой ёки камбағаллигида ҳам бирга яшашга бир бирига содиқ қолишга қасамёд қилади. Никоҳ бу икки оиланинг барпо бўлиши ва у орқали гуноҳ ишлардан ҳам сақланишдир.



****
Диёра бугун уйидагилар тўйхонага кетгани сабаб уйда ёлғиз эди. Зерикканидан дугонаси Асилани уйига йўл олди.

Эшикни таққилатар экан уйдан уйқудан энди тургани билиниб кўзини ишқалаганча Асила чиқди.

-Ҳа нима гап кеч бўлганда келдинг ?


-Уйингга таклиф қиласанми? Ёки ортимга қатиб кетаверайми?


-Кир кирақол.

-Уйда ёлғиз эдим. Кейин эсимга тушдинг келавердим.

-Нега ёлғизсан?

-Опам ҳали кечки сменадан ишдан қайтмади. Қолганлар тўйга кетди.

-Сен нега бормадинг?

-Мен гапирмай сен эшитма. Ўзи шундоғам юрагим уониб кетяпти.

-Кимни тўйи эди?

-Ширинни.

-Нимааа?  Сен унда нега бу ерда ўтирибсан? Ахир Ширин билан худди эгизаклардай яқин эдизларку?


-Ҳа яқин эдик .  Афсуски...
Эсингдами телеграм орқали бир йигит билан танишганман сегандим. Доим сенга айтганман сирларимни. Ўша йигит келганди. Неча бора учрашдик ҳам. Аммо охирги вақтларда у жим бўлиб кетди. Кам қўнғироқ қилар, учрашувга ҳам келмай қўйди. Бошқа бошқа вилоятдан бўлсакда мени туғилиб ўсган жойимдан экан дея унга ишонудим...


-Бўлди йиғлама Диёра ўзингни қўлга ол. Кейин нима бўлди.

-У йигит Сарвар эди. Бугун тўйи бўлаётган, Ширинга уйланаётган Сарвар.

-Сен буни қаердан билдинг? Сарвар айтдими ёки Ширин? Балки бошқадир?


-Шириндан куёвни суратини сўрадим. Ўша вақтдаги ҳолатимни тасвирлаб беролмайман. Суратни кўрдиму мен тамом бўлдим. Ўлдим. Уни кўргунча кўзларим кўр бўлса эди.
Диёра энди янада кўз ёшларга эрк берди.

-Сарвар билан гаплашмадингми?

-Гаплашдим. У менга сендақа қизлар фақат вақтинчалик овунчоқ ҳолос агар яхши қиз бўлганингда мен билан ҳиринглаб юрмасдинг деди. Ширинга айтиб оввора бўлма барибир тўй бўлади ўзингни шарманда қиласан ҳолос деди.
T.me/sinovlarihayot
-Суратни кўргач Ширинга ҳеч нима демадингми?
Сарвар Ширин ўйлагандан ҳам инжиқроқ экан. Унча мунча ҳазил қилиб бўлмайди. Кўпинча жиддий юради. Ширинни ҳам худа беҳудага кўчага чиққани қўймайди.

-Сарвар яна келинга ҳам бу қайсар феълингни кўрсатиб қўрқитиб юрмая.


-Ойи ҳозирдан ўрганаверсин. Ўзи анчагина феълим оғир эканини билиб бўлди.

-Сенам озгина бўлса ҳам ўзгарсанг бўларди. Бунақада уни зерикишдан ўлдирсанку.

-Ҳавотирланманг ҳаммаси жойида. Тўйдан кейин ҳам муаммо бўлмайди.

-Ахийри бахайр бўлиб ўзи сенга инсоф берсин.

Сарвар жуда талабчан эди. Бугун бир марта кийган кийимини ювилмасдан туриб қайта киймайди. Оёқ кийимлари ҳам жуда озода туриши керак. Хонаси ҳам укасини хонаси билан солиштирганда осмон билан ерча фарқ қилади.

Самир жуда эрка ўтакетган димоғдор. Хонаси доимо бетартиб ойиси уни ортидан йиғиштириш билан оввора. Ҳафтасига бир кун ёлланма ишчи аёл келиб уйларни обдон тозалаб кетади. Бўлмаса Дилфуза опа аллақачон тарс ёриларди Самирни қилган ишларидан.  Ана энди эса келин келса бўлди оёғини узатиб ўтиради. Гулсум мақтадику чаққонгина деб. Уялтириб қўймас. Агар ҳаммасини эплаб кетса ҳафтада бир кун келадиган Одина опани жавобини беради.

Кун кетидан кунлар ўтиб ниҳоят тўй куни ҳам келди. Келин куёв ҳаяжонда. Тинмай қўли титраётган келинни Сарвар тинчлантиришга уринарди.

-Тинчлан. Нега бунча ҳаяжонга берилаяпсан. Тинчлан ҳаммаси яхши бўлади тўйга келганлар ҳам бегона эмас. Ўзингни қўлга ол.

-Мен бугун қувончли кунимда Диёрани кутгандим. Лекин келмади у.

-Шунга кеча йиғладингми?

-Ҳа шунга. Биз у билан болаликдан бирга катта бўлганмиз. Аммо улар Мансур амакимни ишлари сабаб бошқа вилоятга кетишди.

-Бирор иши чиққандирда. Шунга келолмаган. Кулиб тур тўйга келганлар келинни мажбуран беришяпти куёвга деб ўйламасин.


-Ўзи шундайку.

Ширин ёлғондакам аазлади.

-Мен фикринг ўзгарибдими деб ўйлагандим.

-Қанақа одамсиза дарров жиддий қабул қиласиз.

-Феълим шунақада нима қилай.

-Майли ҳали кўникиб кетарман.


***

Сиз никоҳ деганда нимани тушунасиз? Никоҳ ўқиладиган вақтда бериладиган ваъдачи биласизми буни.
  Бир бирига никоҳланар экан касаллига ҳам соғлигида ҳам, бой ёки камбағаллигида ҳам бирга яшашга бир бирига содиқ қолишга қасамёд қилади. Никоҳ бу икки оиланинг барпо бўлиши ва у орқали гуноҳ ишлардан ҳам сақланишдир.



****
Диёра бугун уйидагилар тўйхонага кетгани сабаб уйда ёлғиз эди. Зерикканидан дугонаси Асилани уйига йўл олди.

Эшикни таққилатар экан уйдан уйқудан энди тургани билиниб кўзини ишқалаганча Асила чиқди.

-Ҳа нима гап кеч бўлганда келдинг ?


-Уйингга таклиф қиласанми? Ёки ортимга қатиб кетаверайми?


-Кир кирақол.

-Уйда ёлғиз эдим. Кейин эсимга тушдинг келавердим.

-Нега ёлғизсан?

-Опам ҳали кечки сменадан ишдан қайтмади. Қолганлар тўйга кетди.

-Сен нега бормадинг?

-Мен гапирмай сен эшитма. Ўзи шундоғам юрагим уониб кетяпти.

-Кимни тўйи эди?

-Ширинни.

-Нимааа?  Сен унда нега бу ерда ўтирибсан? Ахир Ширин билан худди эгизаклардай яқин эдизларку?


-Ҳа яқин эдик .  Афсуски...
Эсингдами телеграм орқали бир йигит билан танишганман сегандим. Доим сенга айтганман сирларимни. Ўша йигит келганди. Неча бора учрашдик ҳам. Аммо охирги вақтларда у жим бўлиб кетди. Кам қўнғироқ қилар, учрашувга ҳам келмай қўйди. Бошқа бошқа вилоятдан бўлсакда мени туғилиб ўсган жойимдан экан дея унга ишонудим...


-Бўлди йиғлама Диёра ўзингни қўлга ол. Кейин нима бўлди.

-У йигит Сарвар эди. Бугун тўйи бўлаётган, Ширинга уйланаётган Сарвар.

-Сен буни қаердан билдинг? Сарвар айтдими ёки Ширин? Балки бошқадир?


-Шириндан куёвни суратини сўрадим. Ўша вақтдаги ҳолатимни тасвирлаб беролмайман. Суратни кўрдиму мен тамом бўлдим. Ўлдим. Уни кўргунча кўзларим кўр бўлса эди.
Диёра энди янада кўз ёшларга эрк берди.

-Сарвар билан гаплашмадингми?

-Гаплашдим. У менга сендақа қизлар фақат вақтинчалик овунчоқ ҳолос агар яхши қиз бўлганингда мен билан ҳиринглаб юрмасдинг деди. Ширинга айтиб оввора бўлма барибир тўй бўлади ўзингни шарманда қиласан ҳолос деди.

-Суратни кўргач Ширинга ҳеч нима демадингми?
T.me/sinovlarihayot
Мана энди кўнгли тўқ. Сарвари ҳам кўнглидагига уйланди. Севганига бу чидаб бўлмас феълини кўрсатмаса бошқа муаммо бўлмайди. Айтишганидай Ширин қўл оёғи чаққон ҳамма ишга улгурадиган олов келин бўлди. Дилфуза опадан нима овқат қилай деб сўрар айтганини бир зумда тайёрлар эди. Қолган вақтлар хонасида китоб ёки газета ўқиб ўтирар қайнонасини копнгкидан жой олиб улгурганди. Сарвар ҳам доимо қайтишида тўлиб тошиб келар суюклиси учун албатта китоб ёки газета олган бўларди. Ширин туфайли Дилфуза опа ҳам китобхонликка қизиқиб қолди. Энди бўш вақтида дугоналар билан гап сотмай келинидан китоб сўрарди.

****

Ширинни ота уйида эса уй ҳуввилаб қолган. Ўн гапириб бир куладиган, доимо ҳаммага ҳазил қилиб хурсанд қилувчи отасининг ягонаси бўлган Шириннинг йўқлиги ҳар қадамда билинади. Гулзода опа ошкора кўзига ёш олса Маҳмуд ака қизини хонасига кириб йиғлаб оларди. Гулзода опага Маҳмуд ака сен сабаб узатдик энди соғиниб ўтирибман гина ҳам қилиб қўярди. Ишга борса ҳам қўли ишга бормай Ширинни ёшликдаги қилиқларини эслаб ўтирарди.

Энди энди "Қайси ота йиғламайди қиз узатса " деган қўшиқни мағзини чақа бошлаганди. Хотини қизи билан гаплашса эшитиб турардию лекиб ўзи гаплашолмасди. Биларди қизи билан гаплашса ўпкаси тўлиб кетади. Кейин йиғлаб қизалоғини ҳам йиғлатиши мумкин.

ҚАЙСИ ОТА
T.me/sinovlarihayot
   Мирзо Карим

Аҳли дунё билар эркак бардошини,
Суврати-ю, сийратини ор безатса!
Бир кун бор-ки яширолмас кўз ёшини,
Қайси ота йиғламайди қиз узатса!

Осмонидан учиргандек зуҳросини,
Чаманидан кўчиргандек раъносини,
Бошдан ўтган билар бу сўз маъносини,
Қайси ота йиғламайди қиз узатса!

Палахмонтош чиқиб қолди, хонаси деб,
Ширмон қизим – орзуларим шонаси деб,
Кўз ёш қилма, уят бўлар, онаси, деб,
Қайси ота йиғламайди қиз узатса!

Бемор бўлсанг беминнатинг – қизинг керак,
Бемеҳрга фақат нону тузинг керак,
Овутмоққа, Мирзо қандай сўзинг керак,
Қайси ота йиғламайди, қиз узатса!




 
давоми бор.

#менгахаётбағишла
БУНИ ЁДДА САҚЛАНГ!

1. Ҳаддан зиёд асаббузарлик умрни қисқартиради.
2. Оёқни чалиштириб ўтириш оёқ учун зарарли. Бунинг устига ўта одобсизлик саналади.
3. Водопроводдан қайнамаган сув ичманг.
4. Ҳансираб келиб, суюқлик ичманг, овқат ҳам еманг, юракка юк бўлмасин.
5. Ноннинг куйган қисми зарарли ҳисобланади. У аста-секин инсоннинг бутун аъзоларини заҳарлаб, умрини қисқартиради.
6. Иссиқ кунларда яхдек совуқ, салқин ичимликлар соғлиқ учун ўта зарарли. Яхшиси, иссиқ ширин чой ичинг. Шунда қувват тез тикланади.
7. Музқаймоқни сурункасига ҳар куни истеъмол қилиш болаларнинг ҳам, катталарнинг ҳам асабига зиён етказади.
8. Ўта тўйиб овқатланиш нафас олишни қийинлаштиради, юракнинг тез уришига олиб келади.
9. Ҳар ким кунига биттадан кўп нон истеъмол қилса, саломатлигига зарар етади.
10. Асал билан ёнғоқни ҳеч қачон бирга тановул қилманг.
11. Янги овқатга эски овқатни аралаштириш асло ярамайди: таъми бузилади, ҳазм бўлиши қийинлашади.
12. Овқатланган заҳоти уйқуга ётманг. Орадан камида 1-1,5 соат вақт ўтсин.
13. Овқатланиш ораси 3-4 соатга фарқланиши лозим. Бу вақт ичида ҳазм жараёни осон кечади. Ошқозон хасталикларининг кўпи нотўғри овқатланишдан келиб чиқади.
14. Асал иссиқ чойда, иссиқ сувда куяди. Яхшиси уни илиқ чойга ёки илиқ сувга аралаштириб ичинг.
15. Бошингиздан сира ўта иссиқ сув қуйманг, чунки у кўзни хиралаштиради.
16. Кечқурун тўйиб овқатланиш ваҳимали туш кўришга сабаб бўлади.
17. Чойни, суюқ овқатларни доим илиқ ҳолда ичинг. Чунки иссиғи нафас йўлларини, қизилўнгачни касал қилади.
18. Кўк чойни оч қоринга кўп ичиш кўнгилни айнитади.

T.me/sinovlarihayot
🔥Менга хаёт бағишла🔥

Муаллиф: Шамсинур (Маюсгина )

1-Қисм.


#менгаҳаётбағишла

https://t.me/sinovlarihayot
🌿 Сиз йиғлатиб кетган кўзларни  вақти келиб кимдир қувончга тўлдириши...

🌿 Сиз силтаб кетган қўллар кимнидир меҳр билан қучиши...

🌿 Сиз тепкилаган юракка эса  кимдир бир умрга жойлашиши...

🌿 Сизга меҳр билан талпинган қалбда эса сизга нисбатан нафрат уйғониши мумкин....

🌿 Шундай экан кечишдан олдин  қадрланг, унингдай меҳрибонни топа олармикинсиз....

🌿 Aлвидо дейишдан олдин  ўйланг, вақти келиб соғинмасмикинсиз ....

🌿 Қадрини билиб қайтсангиз-у  у сизга энди мухтож бўлмасачи..

🌿 Сизсиз хам бахтли эканини кўриб  афсус қилмасмикинсиз...

Aхир бу қайтар дунёку....


https://t.me/sinovlarihayot
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Аёллар, эрингизнинг телефонини ковламанг....

T.me/sinovlarihayot
📝ФОЛБИН ҲАМ ЎЗИМ…

-Қўй Наима, йиғлаш мутлақо сенга ярашмайди. Синглинг ўзи ёшлигидан олдидан келганини сузиб, орқасидаги одамни тепарди. Иккинчи ё учинчи курсиданоқ эрга бервориш керак эди. Кейин Синглингни милиса ушламаган бўлса, унинг қора дори сотишини қўшнинг қаёқдан билибди?
-Ўртоғи наша чекармиш. Синглимдан олишибди, агар қўлга тушса хонумонимиз куйиб кетади-ку! Ҳаёт синовлари жуда ҳам аччиқ экан. Отам Нурия иккаламизнинг бахтсизлигимизни кўриб, кенжатойини райига қаради. Биласанку,  Нигина жуда ҳам эрка бўлиб ўсган, дадам доимо мени ўғилтойим деб эркалаб, унинг тизгинини ўзининг қўлига ушлатиб қўйганди. Мана оқибати, бугун сотса, эртага ўзи чекади, индинига ўзини сотишдан ҳам тоймайди…
-Э, нафасингни ел учирсин-эй. Шартта Тошкентга бор-да, уни уйга қайтариб олиб келиб, кеч бўлмасидан эрга берворинглар.
-Айтишга осон, неча маротаба бориб, ижарада турган уйидан топа олмадим. Кечаси қаерда ётар экан, ҳайронман. Шундан кейин бу миш-мишларнинг тагида ҳақиқат борлигига ўзим ҳам ишондим. Онам бўлса адойи тамом бўлганлар.  Неча маротаба Нигинага телефон қилсак ҳам, олмайди. Доимо телефони ўчиқ.. Ё бошқа  рақам олган ва бизга айтмаган ё… ишқилиб ўзига бир бало бўлмаганмикан…
Наима ўзининг гапидан ўзи чўчиб, кўкрагига туфлаб қўйди. Шу пайти ёнимизга келган курсдош қизлар бизни даврага тортишди..
Шу воқеадан икки ой ўтиб, Тошкентга ўқитувчиларнинг малака ошириш курсларига ўқишга бордим. Кеч бўлганига қарамай ёз кунлари кеч бўлсада ҳаво исссиқ ва дим эди. Дарахтлардаги бирорта барг қилт ҳам этмайди-я! Иссиқ хонада зерикарли маърузани тинглаб, бошим ғувиллаганидан  Миллий боғдаги кўл бўйида бироз ҳордиқ чиқариш ниятида, боққа қараб йўл олдим. Кулнинг салқини одамни оҳанграбо сифатида тортади. Сув бўйига яқинроқ тушиб, куни билан пошнали туфлида толиққан оёқларимни, туфлини еча солиб сувга тиқдим. Оҳ, нақадар мазза. Жоннинг роҳати. Оёқларимдан танам бўйлаб таралаётган ажиб оромбаҳш куч, ниҳоят мени атрофга назар ташлашга ундади. Истироҳат боғида одам анчагина гавжум. Сув бўйида аксарият севишганлар бир-бирларига тикилганича чуғурлашмоқда. Йўлакларда болалар аравачасини  итарган оналар, неварасини етаклаган бобо ва бувилар. Кимдир музқаймоқ ялаган, яна кимдир писта чаққан, кулнинг нариги бетида таралаётган мусиқа, ёш-ялангнинг қийқириғи билан қўшилиб кетаяпти…
Дам олувчиларни кузатар эканман, пойтахтга келганимга ҳали бир хафта бўлмай туриб, уйимни, фарзандларимни, қишлоқдаги мактабимни соғинганимни ҳис қилдим. Бизнинг болалар сал эплаб қаддини тутган кундан бошлаб рўзғорга қараша бошлайдилар. Мактабдан кела солиб кичиклар мол боқади, ўт юлади, катталар чорбоғда ишлайди, қизлар уй юмушларидан ортмайди. Шаҳарнинг болаларига мазза… Шу пайт ҳаёлимни ёнгинамга келиб ўтирган йигит билан қиз бузди. Кўз қирим билан уларга назар солар эканман, юрагимнинг аллақаери жиз этгандай бўлди. Қиз қуйиб қўйгандек Наимага ўхшарди. Фақат ёшроқ.. Агарда ростданам унинг синглиси бўлса, анча улғайибди. Талабалик йилларим Наималарникига меҳмонга борганимда Нигина ҳали ёш қизалоқ эди. Йигит эса ёз бўлишига қарамай костюм-шимда, аммо ўзини тутиши ғалатироқ. Кўз қарашлари бежо. Улар паст овозда  уч дақиқа нималарнидир гаплашгач, қиз сумкачасидан кичик елим қоғозга уроғлиқ нарсани олиб, йигитнинг костюмининг чўнтагига солиб қўйди. Йигит у ёқ бу ёққа аланглагач, уларни кузатиб турганимни сезди шекилли, тезда ўрнидан туриб, қиз билан хайрлашмай жўнаб қолди. Қиз сумкачасидан пулни чиқармай санагач, енгил тин олди. Бирдан ҳаёлимга келган фикрдан ўзим ҳам қувониб кетдим. Юзимга жиддийроқ тус бериб, қизга юзландим.
-Бу иш билан шуғулланманг. Охири вой бўлади. Исмингиз Н. ҳарфига бошланади. Тошкентлик эмассиз. Аслида Қ… ҳарфидан бошланадиган қишлоғидансиз. Бу ерга биринчи мақсадингиз ўқиш учун келгансиз. Бу мақсадга эришгач,  катта пулнинг ҳарорати сизни ўз домига тортган…
​​-Тўхтанг, тўхтанг. Сиз мени қаёқдан танийсиз. Нигинанинг ранглари оқариб, атрофга қараб қўйди.
-Мен сизни мутлақо танимайман. Истасангиз фол кўриб қўйишим мумкин. Фақат исмингиз ва ёшингизни менга тўлиқ айтишингиз керак.
​​-Фолбинмисиз… мен бўлсам… Нигина анча енгил тин олиб, мен томонсурилди.- Кўринишдан эса мен сизни ё шифокор ё ўқитувчи, деб ўйлабман.
Ичимда унинг кузатувчанлигига қойил қолсамда, сиртимга чиқармай унинг юзига тикилдим.
-Исмингизни айтасизми?
-Нигина. Ёшим 27 да. Ҳақиқатда Қ… қишлоқида туғилганман. Кўп нарсани тўғри айтдингиз, аммо энди мен бошлаган ишимдан воз кеча олмасам керак, бу мени ипсиз боғлаб қўйган. Бу тўрдан чиқиб кетишга уринсам, мени ўлдришади.
-Сиз истасангиз чиқиб кетасиз. Бунга сизни яхши кўрадиган йигит ёрдам беради. Бу нарса фақат сизнинг истагингизга боғлиқ. Бунинг учун уйга қайтиб, ота-онагиздан кечирим сўраб, уларнинг оёқларига бош уришингиз керак. Сиз янаги йил турмушга чиқасиз ва хўжайинингиз ҳимоясида бўласиз. Кўзимга пагонли одам кўринаяпти….
Яна нима деб гап тўқишимни билмай, ўйлаб олиш учун кўзимни юмдим.
-Ҳа, пагонли одам… Агар зудлик билан уйга қайтмасангиз,  тақдирингиз мутлақо бошқача бўлади. Сиз ўзингиз қора дори истеъмол қила бошлайсиз ва тобора ана шу ботқоққа чўкасиз. Охирида ОИТС билан зарарланасиз. Қолгани воқеалар худди тумандагидек, менга кўринмаяпти… Қора кўланка бостириб келаяпти.. Бу ажал…
Кўзимни очиб Нигинанинг юзига қарадим. Ранги докадек оқариб кетган эди.
-Ҳозир сиз  ҳаётингиз чорраҳасида турибсиз. Қайси йўлдан боришни танласангиз, тақдирингиз  шундай бўлади. Аро йўлда қолишга ўзингиз сабабчисиз. Ёшликда жуда ҳам эркатой бўлгансиз, ота-онагиз сизни айтганингизни сўзсиз бажаришган, уларнинг бу меҳрибончилигидан усталик билан фойдалангансиз, сиз оилада кенжатой, икки қиздан сўнг учинчи фарзандсиз…
Киприкларим орасидан Нигинага тикиламан, у тахтадек қотиб, менинг оғзимга тикилиб турибди. Наимадан эшитган Нигинанинг феъл-атвори, қилиқларини таърифлашда давом этаман…
Гапириб бўлгач, Нигинанинг кўзида ёш кўрдим.  У менга раҳмат айтганича, эътирозимга қарамай қўлимга пул тутқазди-да, шошилганича, чопиб кетди.  Бу воқеа  уйга қайтгач ёдимдан кўтарилиб,  ўз ташвишларимга бошим билан шўнғиб кетдим. Орадан уч  ой ўтгач, Наима телефон қилиб қолди. Дугонамнинг овозида қувонч оҳанглари эшитиларди.
-Дугон, яхшимисан. Оҳим худога етибди. Нигина уйга қайтиб келди. Аввалги феъл-атворидан асар ҳам йўқ. Ҳозир  бир йигит тинмай совчи қуяяпти. Хотини билан ажрашган экан, ўртада бола бўлмапти. Ўзи ички ишларда ишларкан. Тўйга албатта кел. Нигинанинг айтишича бир фолбин аёл унга тўғри йўл кўрсатибди, яшаш манзилини олиб қолмаганига синглим жуда ҳам афсусда. Бўлмаса мен ҳам ўша фолбинга бориб, бахтимдан фол очирмоқчи эдим…
Дугонамнинг гапи шу ерга келганида, ўзимни аранг кулгидан тийдим. Тўйга албатта боришимни таъкидлаб, гўшакни қўйдим. Анчадан бери ўзимни бу даражада бахтиёр ҳис қилмаган эдим. Шу топда кайфиятим кўтарилиб,  адашганга тўғри йўл кўрсатганимдан кўзимга олам мунаввар кўринар,  синфдаги болаларнинг чуғур-чуғури ҳам бошимни оғритмай, қулоғимга мойдек ёқаётган эди…

T.me/sinovlarihayot
ДУМБА ЁҒИ

Ривоят қилишларича вақти замонда гӯштхўр чӯпон ӯтган экан.
Чӯпон қӯӣ гӯштини думба ёғига қовуриб еӣишни яхши кӯрар экан.
-- Бир куни хотинига думба ёғига гӯшт қовуриб олиб келгин - деди.
-- Хотини думба қолмади - деди.
-- Чӯпоннинг қаҳри келиб, сени нафсинг шу думбани ҳам тинчитдими? - деди.
-- Хотини хафа бўлиб, думбани ана ӯғлингизни нафси тинчитди - деди.
-- Чӯпон ӯғлим чақалоқ бӯлса, еӣ олмаӣди-ку - деди.
-- Хотини даров бориб, пиёлага сутидан олиб келиб, мана думба - деди.
Чӯпоннинг ӯғли чақалоқлигидан думба ёғи билан озиқлангани учун жисмонан соғлом , қадди қомати келишган, бақувват ӣигит бӯлиб улғаӣди.
Бундан ӯрнак олган қишлоқ аёллари болаларига думба беришни одат қилиб олишди.

Кеӣинчалик бу қишлоқдан кураги ер кӯрмаган машҳур паҳлавонлар етишиб чиққан экан деӣишади.
Ҳомила ва сут эмизиш даврида она қӯӣ гӯшти билан овқатланса, бола чақалоқлигидан дунба ёғи билан озиқланган бӯлади.
Боқилган ( чори, панжи) қӯӣнинг думба ёғи (қуӣруқ) боланинг суякларини бақувват бӯлишга катта таъсир қилармиш.

✍️ Рустам Ҳабибуллоев.



https://t.me/sinovlarihayot
Кўпчилик ўзларининг камчиликларини сезмайдилар.

🧐 • Бахил ўзининг бахиллигини тежамкорлик деб ўйлайди.

🤨 • Сурбет одам ўзини ошкора гапирувчи деб ўйлайди.

😮 • Чақимчи ўзини насиҳатгўй деб ўйлайди.

😏 • Мағрур ўзини ўзига ишонувчи деб ўйлайди.

🤔 • Кибрли мени ҳурмат қилишларига лойиқман деб ўйлайди.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

https://t.me/sinovlarihayot
Бир танишим телефон қилиб, сотиладиган тиллам бор олмайсизми деб қолди.

Тиллаларини кўрсам сифатли ва тоза тиллалар экан, танишим сўраган нархдан озроқ тушуриб сўрадим. Сўнг минг бир хижолатда "Пул зарур эди, сизга ўз тилламни устига қўймай олган нархимда берябман" деди.

Хўп майли оламан, аммо тиллаларингиз тоза тилла экан,  нега буларни сотябсиз, деб сўрадим.

"Хўжайним озроқ қарз олган эканлар, хозир ишлари сал юришмай турибди, хақдорлар қарзини сўраб келишди, шунга ўз хохшим билан турмуш ўртоғимга ёрдам қилябман" деди ва сўзини давом этти "бир зумда ажал келиб ўлиб қолсам тиллам мулким қолиб кетади, аммо турмуш ўртоғим ўлиб қолсалар қарз учун хисоб китоби оғир бўлади" дея сўзини якунлади.

Ха майли деб тиллаларини сотиб олдим, аммо жуда хам таажжубландим, негаки бугунги кунги аксар аёлларимиз эрининг имкониятидан ташқарида бўлган нарсаларни хам уруш жанжал бақир чақир билан талаб қилишади, аммо эрига ён босиш унинг оғирини енгил қилиш ва шу каби хислатлар уларга  бегонадай...

Бир тарафдан озроқ хурсанд бўлдим, чунки Расулуллох соллаллоху алайхи васалламга махбуб бўлган аёл Хадича бинту Хувайлид издошлари хали хамон мавжуд экан...

Эрнинг розилиги учун елиб югурган аёлларни Аллох Жаннатул Фирдавс билан мукофотласин...

https://t.me/sinovlarihayot
📝Гўшт қидирган қассоб

Ҳўкизни Асқар қассоб чошгоҳга етиб саранжомлади: сомсахонага тарқатди, полвон «қиз узатди»га деб олди. Кейин ўзининг чори қўчқорини бўғизлади, униям сотди. Элда тўй-маърака кўп, гўшт қолармиди.

Кеч тушгач, Асқар қассоб гўштхонани ёпиб, уйга кетишга чоғланди. Қумқайроқ, пичоқларни энди латтага ўраган ҳам эдики, аёл кишининг чақириғидан ўнгланиб, эшик томонга бир-икки одим ташлади.

— Бобоси, бир кило гўшт тортинг! — деди Муқаддас келин чангакда осиғлиқ чарви ортидан мўралаб.

— Куни билан қаёқда эдинг? — деди қассоб уни койигандек. — Суяги қолди.

— Югур-югурдан қўл тегармиди? Иши қурғурнинг охири йўқ. Тугади деманг, ҳамма масаллиғини тайёрлаб қўйганман.

— Шукрда ҳам гўшт бориди…

— У ёққа бориб келгунча…

Асқар қассоб кулди:

— Учган-тушгани бор, келин! Яна қовурға гўшт! Бир кило чиқмаса, хафа бўлмайсан. Биласан-ку, бизнинг бўрдоқининг суягиям гўштдай гап. Шўрва қилсанг, бетидаги мойни кўравер.

Муқаддас келиннинг юзи ёришди:

— Барибир, суяги камроқ бўлгани яхши.

— Овқат суяк билан ширин-да, таъм беради.

Қассоб қолган қовурғани тарозига қўйди, икки палла қимирласа-да, тенглашмади.

— Айтдим-ку сенга, чиқмайди.

— Нега чиқмас экан! Сизга граммигача тенглашмаса, беҳисоб. Бераверинг! — деди бўйнини чўзиб келин. — Кеч қолиб кетмасин.

Қассоб гўштни тезда қоғозга ўраб, Муқаддасга узатди.

— Темир дафтарингизга ёзиб қўйинг! — деди келин кулиб. — Ҳа, бунча қовоғингизни уйдингиз, кўчиб кетяпмизми, берамиз.

Асқар қассоб қўлини докага артди: «Оббо, сал кам бўлди-да! Меҳмонга бораман, дедими? Ярим оқшом кимнинг кўзи учиб турибди. Доим шу, кеч тушгач келади…»



Муқаддас келин шошиб кетаркан, хаёлидан ўтказди; «Ҳам ошга, ҳам кўргалига камлик қилади-ёв! Юз грамм кўпроқ бўлганда, бола-чақанинг тилига таъм тегарди. Буни кимнинг оғзидан топаман, ҳайронман?!»

У йўлда тўхтаб, Шукур қассобнинг гўштхонаси томонга қадам ташлади-ю, тағин фикридан қайтди.

Дарвозадан ичкарига ҳатлаганида, тўнғичи Ойдин қозон бошида тимирскиланиб юрар, ўчоққа ўтин қалаб, аланглаб кўчага қараб қўярди.

Онасига кўзи тушгач, қизгина саллониб чопиб келди-да, деди:

— Сиз кетгач, у ёқдаям борми, йўқми деб, дугонамникига чиқувдим, топилди. Ўшани амаллаб пиширдим. Бобомникидан берган экан…

— Ҳа, ўтган сафар бизга берувди, бунисида дугонангга… Қишлоқда нечта уй бор, ўҳ-ҳў, унга ўнта қўчқор ҳам етмайди. Ҳа, барибир, ўзимизники-да. Қўрққанидан эмас, сийлаганидан беради, — деди Муқаддас қизига гўштни узатаркан ва тўсатдан хаёлига келган фикрдан қувонди. — Қассобникидан гўшт узилмайди. Укангга айт, хўрозни ушласин!



Қассобнинг хотини Ойсулув момо кун бўйи меҳмон кутди, кузатди. Энди каравотга кўрпа тўшаб, ётмоқчи эди, эрининг овози эшитилди:

— Дарров чўзилиб олибсан!

Момо эрини қаршилади.

— Келин тушириб, бемалол ўтираманми девдим, қаёқда!

— Тегирмон тош юргиздингми, кундаги меҳмонда! Кўрдингми, қўчқор семиз чиқди. Қолганини кўнгилетарларга тарқатдингми? Муқаддас келин гўшт излаб, тентираб юрувди, бергандирсан!

Момонинг лаблари учди:

— Туёғигача тарқатдим, бу сафар…

Унинг гапи тилида қолди.

— Яхши қипсан, қўни-қўшни қўй сўйибди, деб эшитса, томоғи тушади.

— Гап сўраб, охиригача эшитмайсиз. Муқаддас овсин қуруқ қолди.

Қассобнинг пешонаси тиришди:

— Оббо, аввал гўштни бўлиб, кейин тарқатмайсанми? Аёл зотига соч мўл бериб, ақлдан қисганда.

Момо тўнғиллади:

— Меҳмон келувди, нима, тишининг кавагини сўриб ўтирадими?

Асқар қассоб белбоғини ечиб, хотинига узатди.

Момони ўй тутди.
Бобо чарчаган эса-да, аллақандай ғайрат билан дарвоза томон юрди.
— Чой қайнатсин, келинга айт.
Шу пайт дарича ғийқиллаб, бир қора кўринди.
— Момоси оёқ узатиб ётибдими, дейман?
Муқаддас келин каравот томон келаверди: қўлида устма-уст қўйилган лаган.
— Нима ташвиш, келин? — сўради қассоб.
T.me/sinovlarihayot
Муқаддас келин момо билан кўришди.

— Тўйга ҳормага келганим йўқ эди, шунга?

Қассобнинг негадир юзига иссиқ қон югурди. У секин изига қайтиб, пул тугулган белбоғни очиб, ип ўралган бир даста беш юз сўмликни олди-да, кўчага ошиқди.

— Товуқ шўрвадан ичиб кетинг, бобоси! Иссиғида яхши-да!

— Бу овқатинг совуса яхши-да, келин! Дарров қайтаман, кетмай тур!
​​​​Шундан сўнг қассоб тўғри нариги қассобхонага жўнади: ярим оқшомда бир амаллаб гўшт топиб келди, лекин ҳамма унинг гўшт излаб юрганига ҳайратланди. Яна денг, ўзи қассоб бўлса. Бу ёғи энди, ўзбекчилик-да, шундай қилмаса, бу урф — қассобнинг кўнгикетарларга илинадиган доимий ушури тугайдими?..

https://t.me/sinovlarihayot
Ғусса  (ҳикоя)

Беш ойдирки, Роҳила каллаи саҳарлаб туради. Аввал кўрган узуқ-юлуқ тушини эсламоқчи бўлади. Лекин эслолмайди. Сўнг тўзғиган, оқ толалари кун сайин кўпайиб бораётган сочларини тузатади. Кейин ёнгинасида пишиллаб ухлаб ётган, юзлари кир-чир болаларига термулади-ю, юраги эзилиб кетади. Чуқур хўрсиниб, эрталабки нонуштага нима тайёрлаши кераклигини ўйлай бошлайди. Кеча эрталаб охирги қандни бўлашиб берган эди. Бугун-чи?.. Йиртиқ дастурхонга нима қўяди?..
Беш ойдирки, Роҳила мусаффо тонглар билан хайрлашган. Эҳ, олдинлари-чи… У ёшлигидан тонгларни севарди. Соф ва мусаффо ҳаво томир-томирларигача кезиб юрганини ҳис қиларди, вужуди яйрарди. Шундай дилбар тонг­ларни яратган табиат мўъжизасидан ҳайратланар, уни меҳр ва муҳаббат билан синчиклаб кузатарди. Айниқса, сутга чайилгандек оппоқ тонгларни дил-дилидан яхши кўришини таърифлаб бўлмасди…
Энди-чи? На завқ олади, на таъсирланади. На кулишини ва на йиғлашини билади, ўша касофат иш бўлди-ю, ҳамма нарсадан юраги безиб, тонглардан ҳайратланмай қўйди. Кўзига ҳамма нарса совуқ ва ёқимсиз кўринади… Унинг ҳар тонг биринчи қиладиган иши – ҳавозага қистирилган чўлтоқ супургини олади. Шўр босган супани, дарвозахонани, йўлакларни чиннидай қилиб тозалайди. Бу иши унга болалигидан одат. Эсида: раҳматли бувиси Жанғил кампир ҳар тонг ўрнидан турғазиб қўлига супурги берарди ва: “Ёшлигидан ўргансин, бошига тушса қийналиб қолмайди”, дерди. Ёшлигидан ўрганган одатини тарк этгани йўқ. Ўзбекнинг эшиги доимо очиқ, биттанинг келиши, биттанинг кетиши бор. Нима бўлганда ҳам, ҳамма ёқ топ-тоза тургани яхши-да.
Эри Боймурод ҳам тозаликни яхши кўрарди. У ҳам гўзал тонгларни севарди. Энди эса…
Сўнгра у дастаси қийшиқ, эски челакни олиб, бир нимадан умидвор бўлиб айвонга боради. Сигир ҳам гўё “сени кутиб турувдим-а” дегандай эринибгина қарайди. Айвоннинг четида ётган бузоқ жонивор хўмраяди. Кеча оқшом болалари Туркманариқнинг бў­­йидан териб келган ўтдан бир сиқим сигирга ташлайди ва уни соға бошлайди. Челакнинг остидаги билинар-билинмас сувга узун ва ориқ бармоқларини намлаб олиб, чандир елинни умид билан тез-тез чўза бошлайди… Хайрият, берган сутига бир обгардон сув қўшса, ширчой бўлади. Болаларига тангадай-тангадай сарёғ солиб берса, ҳарқалай, тўқ сақлайди. Бунинг устига, кеча кенжасининг мазаси қочиб, дўхтирга борган эди: “Янга, иложи борича сут билан қатиқ ичиринг”, деб қолди. Бу ўлгурнинг у кундан бу кунга берадиган сути нимага ҳам етарди. Эрталаб болаларни авраса бўлгани. Энди кимга ҳам сут деб боради. Тунов куни ён қўшниси Арофатникига қизчаси Тулғанойни юборса, “Ўзимизга етмай­ди-ю”, деб тўнғиллаганмиш. Рост-да, уларга ҳам қийин. Бир ҳовлида ўн уч жон бир сигирдан умидвор. Ҳозир ҳеч ким ўзидан ортмайди. Бу ёқда хўжалик раҳбарлари оила бошига бир тоннадан шўра ва янтоқ чопиб бериш керак, деб оёқ тираб олган.
Уйдаги моллар эса оч…
У турар экан, катта-катта кўзларини унга қадаган сигирга аламзадалик билан қаради. Сўнгра сал юмшаб, ўйлай бошлади: “Ҳозир шунақа кунларга қолдик, жонивор. Мана, сен ҳам ҳадемай қуритасан. Кейин ҳолимиз не кечади? Мен билан сен борга ҳам, йўққа ҳам чидаймиз. Болаларимиз-чи?.. Ана шуларга қийин. Улар тушунармиди буни. Айб уларда ҳам эмас. Ҳаммамиз ҳам болаликда шунақа бўламиз…
Мана, олти ойдан бери хўжайинимиз йўқ. Уни қамашди. Тепада Худо бор, унинг заррача ҳам айби йўқ эди. Бир оғиз гапга қамашди-қўйди. Энди ҳаммамизга оғир бўлди. Ахир, ҳовлида бир эркакнинг бўлгани яхши-да.
Ҳозирги кунда бошингга оғиp кун тушмасин. Оғайнингни ҳам, дўстингни ҳам катта-кичиги сендан юз ўгирар экан. Ўшандан буён бу уйда одам борми-йўқми, деб ҳеч ким сўраб келмади. Ана шундай пайтда билинади-да, одамзот­нинг қадри. Пичоқ ур – қон чиқмайди. У бечора ҳеч кимга ёмонлик қилган банда эмас. Энди бир оғиз гaп қайтарганига номардлар шу кўйга солишди-да уни. Номи ёмонотлиқ бўлди. Лекин худойим ҳаммасини кўриб турибди. Ёмонларнинг албатта жазосини беради.......

T.me/sinovlarihayot
​​Сен жониворда ҳам нима айб. Еми­шингни ўз вақтида беролмасак, етаклаб боқишга ҳам жой йўқ. Кўп хўрсинаверма, жонивор, ҳаммамиз ҳам мусофирмиз. Бирор кун қорнинг тўяди­ган вақт келар, ўшанда челак-челак сут берарсан. Ишқилиб, хўжайин тезроқ қайтсин-да. Болалар ҳам у кишини жуда coғинган…”
Бузоқча чўзиб маъради. Сигир бола­сига ўгирилди. Роҳила эса бир тутам ўт олиб бузоқчага берди. Сўнг қўлидаги челакни айвонча четидаги илгакли симга илдириб, “Товуқлар қypғyp тухум қўйгандир”, деган хаёлда товуқхона томон юрди.
– Э, қақилламай қақодонинг тешилгурлар-ей!
Унинг овоз чиқариб койинишлари бекор кетди. Бешта товуқдан зўрға биттаси туғибди. Ҳафсаласи пир бўлди. “Бекорга қақиллашади, – товуқхона четидаги кундага ўтириб, ўйлай бошлади у. – Қуруққа томоқ қоқишади. Шу товуқлар ҳам одамни алдайди-я. Уч кундан буён битта тухумга шунча қақ-қақ. Тавба, булар ҳам Худонинг бир маҳлуқи-да. Шу ўлгурларда ҳам нафс бор. Ризқини териб ейди. Қани, энди одамзот шундай бўлса. Йўқ! Унда “Сен ёмонсан, сен бошлиқни сўкдинг”, деб кимни қамашади? Ўшанда ким бўйруқ қилади-ю, ким бажаради? Шундай яратганига ҳам шукр, бўлмаса, бир-бирининг кўзларини чўқиб оларди бу одамлар… Энди шу кунларда муштдай-муштдай тухумларингни тўтиё қилманглар. Кўриб турибсизлар, хўжайинимиз кетгандан буён аҳволимиз оғирлашиб қолди. Айниқса, болаларга қийин. Сизлар бола туғиб кўрмагансизлар-да, билмайсиз­лар, қақажонлар. Тунов куни Марзияга муаллими “Агар форма олмасанг, дарсга келма”, дебди. Пул йўқ, қаердан оламиз. Бечора беш кундан бери йиғлайди, мактабга бормайди. Ахир, битта менинг кетмон чопганим нимага ҳам етарди?
Энди, сизлардан бир нарса олиш учун бир нарса бе­риш керак. Доннинг ҳам қолганини экдик. Нима қиламиз? Хўжайинимиз қайтгунча тақдирга тан бериб яшайвераймиз-да…
Ўзларинг ҳам биласизлар-ку, ўша куни ҳовлида донлаб юрган эдиларинг. Ер ўлчовчилар келиб қолди. Ҳалиги дароз ҳисобчи таноб чўпини у ёқдан – бу ёққа ташлаб чиқди. Икки таноб ер зиёд экан. Улар бир-бирларига “Нима қиламиз?” деб қараб туришганди, совхознинг парткоми келиб қолди. Ҳисобчи бола бидирлаб ҳаммасини унга тушунтирди. Партком ҳовлининг ичини ўзича чамалаб, кейин юқорида экилган буғдойзорга ишора қилиб: “Ҳув, ўша ерни бузинглар, ўрнига пахта экасизлар”, деди. “Ака, бешта болам бор. Уларнинг ризқини қирқманг. Келгуси йил экмаймиз, давлатга берамиз”, деди Боймурод гапга аралашиб. “Шунча ортиқча ерни эгаллаб олибсиз, яна гапингизни қаранг. Ўроқ солинглар”, деб буйруқ берди партком ер ўлчовчиларга.
Шунда Боймурод ҳовлида ўйнаб юрган болаларини буғдойзорнинг четига қатор қилди. “Буғдойнинг эгаси шулар!” деб туриб олди. Болалар эса изиллаб йиғлашарди. Менинг ҳам юракларим қон бўлди.
– Ҳали шунақа қилиб енгмоқчимисан ё қўрқитмоқчимисан, аҳмоқ! – бақирди партком.
Боймурод ҳам тўлиб турган эканми:
– Ўзинг аҳмоқсан! Сизлар ҳам биласизлар кимни сиқишни, – деди жаҳл билан.
Бўлган гап шу. Шу ерда акт тузишди. Кечқурун ме­лиса келиб олиб кетди. Карманада ўн беш кун ётди. Сўнг Каттақўрғон турмасига олиб кетишди. Бориб кўролмадик ҳам бечорани. Майли, ярми қолди. Начора, кутамиз. Ёмонларнинг жазосини худо берар… Кўп ҳам туғмасдан юрманглар, ҳеч бўлмаса, кун ора туғиб туринг­лар. Бир шамолланглар…”
У товуқхонани очиб товуқларни чиқариб юборди. Ўзини енгил ҳис қилди. Ғyccacи бироз тарқагандай бўлди…
Ранглари синиқиб қолган Роҳила болаларига ширчой қилиб ичирди. Катта қизи Марзияга укаларини қолдириб, далага жўнаш тараддудига тушди.
– Она, қачон форма олиб берасиз, бугун ҳам мактабдан қоламанми? – деб йиғлади қизи.
– Йиғлама, келаётган бозорда товуқлардан сотамиз. Ўша пулдан олиб бераман. Укаларингдан эҳтиёт бўл. Ҳовлининг у ер-бу ерларидан ўт юлиб сигирга беринглар. Укаларинг йиғласа, саватдаги қотган нондан ивитиб бергин.
У ишга кетатуриб: “Э, лаҳадга тиқай сенларни. Қаро ерга бориб қақилла! Кишт-е”, дея супа юзидаги йиртиқ ковушни олиб, янги экилган буғдойларни титкилаётган товуқларга қараб ирғитди.
хикоя тугади
Ашурали Жўраев. 

T.me/sinovlarihayot
📚КЕМТИК   ҚАЛБ......

         Катта ховли сахнида қийғос гуллаган урик дарахти тагида қурилган супага солинган тушакда мадорсизгина хаста бир аёл гулларга тикилган холда ётар, уқтин уқтин қийналиб йуталар,мадорсиз қули билан куз ёшларини артиб куярди.
Ховли туридаги эшикка нажот излагандек қараб куярди.
Туриб бир оз оёғини чигилини ёзишга мадори қолмаган.
Келинининг бир пиёла чой олиб келишидан умидвор ётарди.
Келин Умида эса уйқуни урарди.
Томоғи қуриб кетган Рохатой опа нихоят куч туплаб келинини чақира бошлади.
---Умидахооон,хоой қизим келақолииинг.
Бошка чақиришга кучи етмади.
Уйқу аралаш чақирикни базур эшитган келин малол келганидан ғудраниб туриб утирди.Уйқусираб анча вавт утирдида.гапириниб чиқиб келди.
----Хааа!!!Яна нима тусаб колди кунгиллари ?!!!
---Рохатой чой дейишга ботинолмай сув суради.
---Сув ичмай захарди ичгур.
Шунга уйқуми буздими .
Умида крандан уч литрлик банкага сув тулдириб вайнонасини олдига қуйиб индамай уйига кириб кетди.
Рохатой сув ичмоқчи булиб харакат килди ,банкани кутариб косага сув қуйишга кучи етмади.
Бир амаллаб ётган жойида банкани энгаштириб сув ичди.
Лекин анча сув тукилиб кетди.
---Э Худоим
Шу кенжамни жойлаганимда улсам розийдим.
Бундай хор булиб ётгунча.
Бу нима мусибат булди менга.
Бировга ёмонликни раво курмай мехнатда утган булсам.
Қайнона қайнотамни оқ ювиб оқ тараб қараган булсам агар қайтар дунё дейдиган булсам.
Бу нима кургулик булди менга.
Э парвардигор Шахлони  тенгига бериб кунглимни жойлагунча шифо бер менга.
Караминг кенг сенга суянаман холос.
Узинг мадад бер.Кейин майли жоним сенга  ,олақол.
Рохатой зорланиб дуо киларди.
Эшикдан Шахло кириб келди.
Келасолиб онасини ёнига келди.
----Ойижоним ,пойи жаннатим тузукмисиз
Онажоним мени.
Шахло онасини упиб эркаланди.
Дарров чой куйди.
Онасини суяб хонасига олиб кирди.
Чой ичишди.
Кейин ювинтириб уст бошини алмаштириб сочларини тараб куйди.
---Кизим мени ташкарига олиб чик.Тоза хавода ётай.
Уйда нафасим бугилади жоним қизим.
Шахло онасини супага олиб чиқди.
Шу аснода келинойиси чиқиб келди. Ухлайвериб юз кузи шишиб кетган Умида индамай хаммомга утиб кетди..
Чиққач Шахлога иш буюрди.
----Шахло қиз битта чой куйинг.
Овқатга уннаш керак хализамон акангиз келиб қолади.
Қайнонасига эса қайрилиб хам қарамади.
Шахло дарров ошхонага кириб кетди.
Кечга яқин Шавкат ишдан келди.
Бошини боғлаб олган Умида эрини кутиб олди.
---Ха бошингни боғлаб олипсан
---Чарчадим дадаси куни билан тинмасам . шунақа бошим оғрияпди асти сураманг.
Шунча уй иши етмагандай ойижонга қарашим  керак.
Яна камига аччик тиззик кесатикларини курсангиз эди.
Майли дейман ,қаричиликда.
Ётавериб юраги кисилганидан аламини мендан олмаса кимдан олади ахир.дадаси.
---Икки оғиз гапириб қуйсаммикана.
---Вой қуйинг.
Ахир онамизку .гунохга ботманг Ундан кура синглингизга насихат қилинг.
Менга сал купрок карашсин.Ойижонга хам карашсин . Онамку демайдия Кеч келиб эрта кетади кунига.
Ўқиб министр булармиди қиз бола.
Кечки дастурхон йиғиштириб олингач Шавкат синглисига гапирди.
---Куй ўғлим .
Мен яхшиман.
Иккаласиям менга яхши қарашяпти.
Илонни ёғини ялаган келинидан шикоят қилишни фойдаси йуқлигини билган Рохатой ўғлини алдаб қуяқолди .
Коллеждан келиб хали тинмайган Шахлога акасини танбехи оғир ботсаям индамади
Шавкат кечкурун  хотинига бир даста пул узатди.
---Мени вақтим йуқ онамга керакли дори дармон олиб бер.
Яна курикдан утказиб кел.
---Хаа хуп.
Эртаси куни келин қайнонасига врач чақиртириб қуя қолди.
У ёзиб берган дориларнинг руйхатини олиб дорихонага келди
---Синглим шу руйхатдаги дорилар нархи қанча буларкан хисоблаб берингчи пулим етармикан.
Сотувчи киз хисоблаб нархини айтди.
Келинни кузи косасидан чиқай деб ютунди.
Хар қайсисидан иккитадан берақолинг.
У дориларни олиб бозорга тушди.
---Сен онаси булсанг мен хотиниман.!!!
Қарая шунча пулга дори олармишмана.
T.me/sinovlarihayot
Савил .
Дуконни айланиб юриб узига иккита куйлак халатлар туфли ва қиммат атир сотиб олди.
Уйга келгач индамай кириб кетиб олган бозорлигини сандиққа жойлади.
Қайнонасини олдига чиқиб дориларни берди.
---Шахло келса хамширани чақириб келсин
Яна мингиллаб жонимга тегманг ўғглингизга.
Рохатой хуп ишорасини қилди.
У ётоғига кириб кетди.
Кечқурун эри келгач яна дийдиёсини бошлади.
Куни билан югуриб толиққанию жони оғриганини бахона қилди.
---Дадаси акангиз хам ўғлику.
Овсиним хали ёш балони уқидай.
Беш олти кун олиб кетиб қараса буладию ойижонга.
Мен хам темирдан эмасманку.
Чарчадим ахир дадажониси.
---Қандай айтаман эсинг жойидами сен хотинни.
---Мен айтаман овсинимга.
Эрининг ён бераётганини куриб отини қамчилади куп гапириб охири кундирди.
---Онамга қандай айтамиз.
Хотин уни хам буйнига олди.
Кечки пайт онасидан хабар олиб гаплашиб утирган эрини ёнига келиб утирди.
---Ойижон мен докторларга курингандим.
Миямда доғ бор эмиш.
Усимтага ухшайди тез даволанмасанг булмайди дейишяпти .сиздан хавотирдаман.
Мен булмасам қийналасиз
Шунга Шахло иккалангиз  овсинимникига бориб турсангиз девдим.
Эр хотинининг топган ёлғон бахонасини эшитиб анграйиб қолди.
Рохатой бу гапни эшитиб сукутга  тушди.
---Майли болам мени олиб бориб ташла
Келинни даволатгин .мени уйлама
Беш кунлигим борми йуқми.
Орқамда қолинглар болам.
Келин шоша пиша   машина чақиришга шайланди.
---Шошма Шахло келсин кейин олиб борармиз.
---Вой дадажониси Шахлохон йулни яхши билади!!!!.
Ўғил ноилож кунди.
Машина келгач Шавкат дарвозани очди.
Онаизор ноилож урнидан туришга харакат қилдию эплолмади.
Базур тушакка туриб ёнбошлади.
---Бу  кунларни курсатмасанг нима қиларди э роббим.
Хали олтмишга етмай шу кунга қолдим.
Энди у келинга малол келтирмасанг булди.Худоим.
Нима қилсанг хам шифо бер .Хаммасига чидайман
Бу кемтик калбимни тилка пора қилма.
Курсатганингга юборган синовингга беъадад шукур.
Бисмиллохир рахмонийр рохийм Қани узинг мадад бер.
Шавкат кириб келди.
Онасига бироз унсиз тикилиб турди.
---Энди ойи сизни қийналиб ётмасин дедик.
Келинизни даволатмасам булмайди туғри тушунинг.
---Майли болам ........
Мошинага қандай чиқаман.
---Узим кутариб олиб чикаман.
Шавкат онасини кутариб машинага утказди.
Уччовлон Ғуломникига йул олдилар.
Акасининг уйига етиб келгач Шавкат дарвозани таққиллатишга бироз тараддудланиб турди ва аста чертди.
Келинойиси Раъно кутиб олди.
---Ассалому алайкум Шавкатжон келинг.келинг.
---Машинада ойим бор.
---Унда нимага қараб турипсиз
Сиз кираверинг мен узим кутиб оламан
Шу аснода Раъно машина томон йуналди.
---Ассалом ойижон.
Хуш келибсиз тушинг  уйга юринг.
Рохатой кузи тула ёш қимирламасди.
----Узим олиб кираман.
Шавкат онасини тушира бошлади.
---Вой ойимга нима булди.!!!!
Умида хозиржавоблик килди.
---Бироз мазаси кочди.
Акангникига олиб борасан деб холи жонимизга қуймадида к
қарааанг  овсинжон.Олиб келдик охири.
Уйга олиб кирдилар.
Раъно қалин жой қилиб онанинг ёнбошига купроқ  болиш қуйди.
Махсисини тортиб ечиб олди.
Оёқнинг ёқимсиз хиди хонани тутди.
---Демак парвариш булмаган хаёлан гапирди Раъно.
Рохатой ийманиб курпа ичига оёғини олди.
Дастурхон ёзилди.
Лекин гап унча қовушмади.
Туриб хайрлашдилар.
---Шавкатжон ойим тузалганларидан кейин борадилар унгача безовта булманглара.........
Раъно овсинига бир ёвқараш килдида совуққина хайрлашди.
Иссиқ сув қилди.
Рохатойни оёк қулини ювди.Шу аснода Рохатой факат йиғи аралаш  гапирарди.
---Шу дардни бердида худоим қизим.
Сизни қийнаб қуяманми энди.
---Ойижон йиғламанг.
Асло йиғламанг
Нима бупти Утиб кетади хаммаси.
Хали қараб туринг курмагандай булиб кетасиз ойижон.
Факат йиғламанг хупми.
Қон босимингиз ошади. Қанд миқдориз ошади.
Дардингизга дард қушиб нима қиласиз йиғламанг.
Сиз бироз ухлаб олинг мен хозир келаман.
Раъно кучага чикиб кетди.
---'Художон узингга шукур.
Келинимни кунглига рахм солганинг рост булсин.
T.me/sinovlarihayot
​​Абгор килма худойим мустар килма.
Рохатой куз ёшини тиёлмасди.
Раъно қуй гуштига қушиб.
Туршак майиз бодом шунга ухшаш нарсаларни харид килди.
Уйга келиб ойисидан хабар олди.
--Ухламабсизу ойижон.
---Э қизим кундуз ухлай олмайман биласизку.
---Майли хозир аччиқ кук чой дамлайман. Нима овқат ейсиз айтинг.
---Узингиз биласиз қизим куп узингизни  қийнаманг.
---Хуп ойи.
Раъно кичиккина қозонга қайнатма шурва солди.
Кейин ошга уннади.
Ишларини битиргач қушни врач дугонасини чақирди.
Рохатойни қон босимини улчагач дугонаси Раънога маъноли қараб қуйди.
---Хаммаси жойида.
Факат онахон курикдан утмасалар булмайди.
Хупми онахон.
Энди мен борай.
---Дугон бу қайнонангиз бунча камқонлик билан қандай юрипти хайронман бу ёшда.
Халиям иммунитет яхши экан.
Булмаса билмадим.
Тез шифохнага ётқизинглар.
Хам оёқ оғриғи хам анемияни кутаролмайди.
---Эрталаб олиб борамиз
Дадаси келсин .у кишиям  эрта индин келиб коладилар.
----Майли дугон мен кетдим.
Сизга қилган оналигини унутманг.
Хола покиза инсон.биласиза
---Албатта дугонажон.
Раъно уйга кирди.
Кечга бориб уғли қизи уқишдан ишдан кайтишди.
Жамулжам булиб овқатланишди.
--Қизим энди менга карашиб юборасан.бувингни хаммомга олиб кирайлик.
Она бола базур Рохатойни ювинтиришди.
Она дуо қила қила жойига холсиз чузилди.
Оллохга шукроналар айтарди.
Ишлар саранжом булгач Раъно ётоғига кирди ва эрига қунғироқ қилди.
Вазиятни эшитган Ғулом хафа булди.
---Эрталаб сен курикдан утказишга олиб бор .Жамшид ишга бормасин сенга қарашсин мен етиб бораман.
Раъно ёшлигида булиб утган воқеаларни  бир бир эслай бошлади.
Ота онадан жуда эрта етим колиб тақдир тақазоси билан болалар уйига тушиб колди .
Азоблар ичида ёнган қизга Рохатой далда булиб оналик қилганди ушанда .Рохатой болалар уйида ошпаз булиб ишларди.
Бу ёқимтой визни ёқтириб қолганди.Касалланиб қаттиқ ётиб  қолган пайтлари бошидан кетмасди.далда буларди.
Вояга етганда  эса қариндошларни қаршилигига қарамай келин қилиб олди..
Иккинчи келинни олганда кичик келин тили уткирроқ чиқиб ноилож Раънога уй олиб бериб булак чикарганди.
Раъно шуларни уйлаб ётиб ухлаб колди.
Шахло уйга келиб онасини тополмай юраги ёрилаёзди.
--'Келинойи онам қанилар.
---Онажониз мехмонга боргилари келиб қолди.
Қуйинг касалсииз десак қулоқ солмади.
Катта келинойингизникига
кетди.
Намунча ховлиқасиз
Тирик ўлгани Йўқ.!!!!
Шахло акасига қаради.
Акаси бошини эгиб жим утирарди.
---Узоқ йул эрталаб борарсан энди. Барибир машина Йўқ хозир у томонга.
Шахло хаммасини тушунди.
Демак бу келинойисининг иши.
---Келинойи сиз қаримайсиз.
Ўлмайсиз касал булмайсиз.
Сиз дунёга устун буласиз.
Худодан қурқмадизми ака !!!!
Жойидан қузғалолмайдиган онангизни шу мегажинни деб безовта қилдизми.!!!
Шахло хеч узини босолмасди.
Умида хам авжига чиқарди.
Жанжал ёқалашувга айланди .Умида барибир Шахло ёш эмасми бас келолмади.
Беш олти зарбадан кейин тисланди.
Шахло йиғлаб чиқиб кетди.
Машина тополмай кушниникида ётиб қолди .Сахар туриб йулга чиқди.
Нонушта пайтига акасиникига етиб келди.
Келинойиси билан куришиб онасини ёнига чопди.
Қучоқлаб олди.
Она бола йиғлардилар.
---Ойижон қўрқкиб кетдим сиз булмасангиз жуда ёмон экан.
Бир сониягаям чидолмадим.
Тузалинг ойижон тузалинг.
Раъно она боланинг зорига чидолмай юм юм йиғлади.
---'Шахло қизим булди ойимни қийнаб қуясан .
Қани тур чой совиб қолмасин.
Кейин борадиган жойимиз бор қизим.
T.me/sinovlarihayot
---Қаерга келинойи.
---Ойимни курикдан утказгани борамиз
---Рахмат келинойи.
Ойим қийналиб кетди жуда.
Сизга малол келмаймизми келинойи.
---Ахмок киз  Нималарни уйлаб юрипсан. Она мехрини ойимдан курганман  Эээ сен билмайсанда қизим.
Ойим  бу менинг хам онам шуни билиб куй .
Тез ёрдам машинасини чакириб Рохатойни олиб кетишди.
      Шавкат онасини ташлаб келгандан кейин егани ичига тушмай қолди.
Булар булмасга жанжал чиқарадиган ,ичадиган булиб қолди.
Тажанг булиб утирганди тепасига Умида келди.
---Намунча аза тутмасангиз дадаси.
Акангиз хам беш олти кун қараса дунёси камаярмиди.
Биз хам бир бемалол нафас олишга хаққимиз бордир!!!!
Бир кун тинчлик йуға э Худо кутарсин !!!!
Шавкат ортиқ чидай олмади.
---Кимни Худо кутарсин онамними лаънати!!!!
Зарб билан келиб тушган муштдан Умида узини йуқотаёзди.
Ортидан тепки еди.
Эшикни қарсиллатиб ёпиб чиқиб кетган Шавкат кечаси алламахалда маст кириб келди.
Хотинини уйғотиб олиб куп гапирди.
Юрагини бушатиб гапириб олди ва уйқуга кетди.
Шу тарзда кунлар утарди.
Бу орада Рохатой даволаниб анча узига келиб қолди.
Ғулом билан келини шахарга олиб кетишиб даволатишди.
Рохатой энди мустакил урнида туриб утирадиган булиб қолди.Аммо хали оёғида дарди бор эди.Акасиникига боришга хуркиб юрган Шавкат онасининг касалхонада эканини эшитиб кургани борди.
Кароватда китоб уқиб ётган онасига анча қараб турдида аста йуталди.
Она боласининг овозини зумда танида ва угирилиб қарашга уринди
Шавкат кириб келиб индамай онасини қучди.
--Ойижоним онагинам мени ,мен гумрохни кечиринг.
Рохатой ўғлининг сочларини силаб йиғлади.
---Болам узингни олдириб қуйипсанку.
Соғлигинг яхшими болам.
Мени деб у'йланмаУзингни қийнама болам
Мен яхшиман.
----Сизни қийнадим........
--Хеч қийналмадим ўғлим.
---Бу ердан чиқиб уйга борасизми онажон.
Сизсиз хувиллаб қолдим.
---Майли  ўғлим майли бораман.
Шавкат бироз утириб уйига кетди.
Энди сал кунгли ёришганди.
Бир икки кундан кейин тараддулланиб ховлига чиқди ва Умидани чақирди.
---Пулни олиб чиқ хаммасини.
----Нега.Нима қилмоқчисиз.
----Касалхонага бораман.
Онамни дорисига қарашиб юборай .Акамни олдида уятга қоляпман.
----Ээй томингиз кетиб копти.
Қизингизга совчи келяпти.
Узимга керак бермайман.
---Умида !!!Туйингга мана мен топиб бераман қанча булса ,олиб чиқ деяпман сенга.!!!
---Тавба булар оиласи билан касалманд.Топгани шу қари тулкига кетади энди.
Ёлғон касал булиб ётиволган мегажин.
Пулни бир қисмини олиб чиқиб эрига тутди.
Шавкат пулни олиб чиқиб кетди.
Лекин хали шошмай тур деб кунглига тугиб куйди.
Умида қарғаниб авжига чиқди.
--- Кафанлигингга булганда аямай берардим шу пулни.
Илойим қайтиб чиқмагин уша баннисадан.
Барибир улиб кетадиган касалга шунча пул чикора  увол килиб.
У оғзига келганини қайтармай саннар лекин эшитадиган одам Йўқ .
Узига узи гапириб жиғтбийрон буларди.
Бир пайт кузи тингандай булди.
Ғалати оғриқ туйди бошида.
---Ана мениям бошимни ейди булар бу туришида .
Хонасига кириб уйқуга кетди.
Рохатойни сунгги курикдан утказишгандан кейин оёғи қайта жонланмаслигини айтишди.
----Э вох бу нима кургулик булди менга.
Энди нима булади қизим.
Сизларга тирик товон буламанми болам.
---Ойижон уна-қа деманг.
Уғлингиз бошқа катта докторларга олиб борадилар.
Шундок қараб турмаймиз дарров таслим булманг ойижон.
Яна бир курс даволангандан кейин уйга қайтариб олиб кетишди.
Раъно онанинг атрофида парвона эди.
Шахлонинг ёрдами билан уни покиза сақлашиб юришди.
Кунларнинг бирида Шавкат келди.
Ғулом иккаласи анча вақт гурунг қилиб утиришди.
Шавкат мақсадга утди.
--''Ака онамни олиб кетгани келдим.
Уз уйида хам яшасинда энди.
--Келинойинг асло юбормаса керак .
---Она меники мениям қарашга хаққим  борку.
Рохатой уғилларининг гапларини эшитиб ётарди.
----Ғуломжон болам Майли борақолай беш олти кун.укангникига.
---Қалай буларкин .
Овсиним.........
Раъно Шавкатнинг олдида Умидани гапиргиси келмади.
---Келиб кетиб куриб юрақолинглар қайнукажон.
Ойимни зуриқтириб  қуймайлик.
---Келинойи хавотирланманг
Овсинингиз ювош булиб қолган.
Шахло бор қолаверса.
Шавкат қуярда қуймай онасини олиб кетди
Ховлига машина кириши билан Умида ранги бузариб кетди.яна калтак ейишидан хайиқиб билдирмасликка харакат қилди

Рохатойни олиб киришди.

T.me/sinovlarihayot