🦅🦅🦅🌹🌸ХАЁТ СИНОВЛАРИ...!🌹🌸🥳3.06.2020
758 subscribers
26.8K photos
15.7K videos
60 files
29.2K links
🌐Teлеграммдаги
Xaётий канал.


✳️Бизнинг каналда сизларга:
Xaр куни🆕 Энг aжойиблари💯:

#Фотолар📸
#Xикоялар📚
#Mаслахатлар♻️
#Tабриклар🎁
#Қушиқлар 🎼
#Mонолог🎤

Бош AДМИНКА
#ГУЛИХОНИМ






Биз Сизларни яхши курамиз.
Канал Админлари ва Админкалари
Download Telegram
2_5417973146504415948.mp4
1.5 MB
2_5417979915372876179.mp4
982.5 KB
#Диққат

10 июнь - Халқаро музқаймоқ
куни
🍦

Иссиқ об-ҳавода бу кунни музқаймоқ билан нишонлаш айни муддао 😍

❗️Дўстлар бугун бир Музқаймоқхўрлик қилайлик
T.me/sinovlarihayot
Худонинг совғаси.



(Инсонни хайвондан фарк этувчи энг асосий хусусият
мехр-окибатдир.)



-Қахрамон, қаёққа кетяпсан, ресторанда хамма кутиб ўтирибди-ку?-деди жамоадошим кўзларини
пирпиратиб.

-Сизлар бораверинглар, мен онамни олиб ўтаман!

-Ғолибларнинг Ота-оналарига таклифнома берилган дейишдику, хаммалари ўша жойда кутишяпти
бизни!

-Мен ғолибни эмас, боласини кутаётган онамни олиб бораман!

Шундай дея таксига ўтриб қишлоққа жўнадим. Жамоадошларим бизнинг келишимизга
уюштирилган байрам тадбирини ўтказиш
учун шахардаги нуфузли ресторан томон кетишди.

Байрам қолиб нега қишлоққа жўнаяпти бу бола деб хайрон бўлаётгандирсиз? Хайрон
бўлишингиз табиий, чунки сизлар кўп гапларни билмайсизлар. Хозир мен сизларга
хаётимни ўзим кўрганларим ва бошқалардан эшитганларим асосида гапириб бераман.

Айтишларича Сатторали бобом ўғил фарзандли бўлган куни Сурмахон бувимдан айрилиб қолган
экан. Орадан йиллар ўтиб, бобомни Шарифа бувимга никохлаб қўйишади. Бувим ўзи
билан Наргиза исмли қизчасини етаклаб келади. Улар бошқа фарзанд кўришмаган,
бутун мехрларини шу Наргиза ва Орифжонга беришган. Болалар катта бўлишади.
Эр-хотин нихоятда иноқ яшашган экан-у, аммо фарзандалар хеч чиқишолмас экан.
Бола бола экан-да, ниманидир талашиб урушиб қолишавераркан.

Орадан йиллар ўтиб, Орифжон(бу менинг дадам)
институтга ўқишга кирибди. Ўқиш даврида харбий хизматни хам ўтаб келган
экан.

Бу пайтда Наргиза чиройли ва одобли, уй юмушларига чаққонгина бўлгани учун совчилар кети
узилмай қолибди. Лекин, Наргиза хаммасини рад қилавераркан!

Бир куни бобом уйда хеч ким йўқлигида кўчага чиқмоқ учун чопонини кийибди-ю, белбоғини
тополмай қолибди.Белбоғини қидираётиб қизининг токчасида турган янги, қўлбола
белбоғни олибди-да, белига боғлаб кетаверибди. Кўчадан қайтиб келса, қизи
югуриб уни кутиб олибди.

-Дада, мана бу белбоғни тақинг, буни... буни...-деб дудуқланганча хонасига чопиб кириб
кетибди. Шарифа бувим қизининг ортидан кириб , бу харакат сирини билиб чиқибди.
Маълум бўлишича, Наргиза бу белбоғни харбий хизматдан келишига оз қолган
Орифжонга атаб тикаётган экан. Хамма гапни тушунган чол –кампир бир-бирлари
билан сирли кўз уруштириб олишади.

Шундан сўнг келган совчиларга қизлари унаштирилганини айтиб, урф-одатларни бажо
қилишибди. Дадам армиядан келгач, гумбурлатиб тўйни бошлаб юборишибди. Ўшанда
дадам иккинчи курсни битирган йигит экан. Тўйдан кейин уч йил ўқибди. Охирги
йили ўқиётганда эса оила бошига фалокат ёғилди. Бир куни тунда бувим қаттиқ
оғриб қолади. Бобом эски “Москвич-412”
машинасига бувим ва Наргизани солиб шахарга жўнайди. Шахарга яқинлашганларида
эса қаршидан иккита машина бир-бирини қувалаб келаётган экан. Бобом улардан
қочиб рулни кескин буриб юборганда машина думалаб кетади. Машина думалаганда
Наргиза қандайдир бўлиб ташқарига чиқиб кетган экан. Биринчи бўлиб у хушига
келади. Ўрнидан туриб сал нарида тўнтарилган тошбақадек балонлари осмонга қараб
ётган машинага интилади. Афсуски ўрнидан туролмайди, ўнг оёғи қаттиқ
шикастланган экан. Бояги машиналар аллақачон қочиб кетган, аксига олиб биронта
машина хам ўтмасмиш. Наргиза(мен уни хозиргача каттабуви ёки Наргис деб
чақираман) бор овозда бақириб ёрдамга чақира бошлайди. Орадан бироз фурсат ўтиб
одамлар ёрдамга етиб келади. Учаласини хам касалхонага олиб боришади. Афсуски,
Шарифа бувим сўнгги нафасини ўша халокат пайтида олган, танаси совуй бошлаган
экан.

Қаттиқ жарохатланган каттабувим билан бобомга таъзияда қатнашиш насиб қилмайди.
Маросимни қариндошлар ва дадам ўтказади.
T.me/sinovlarihayot
Кекйинчалик улар касалхонадан чиқишганда хам каттабувим аввалгидек юра олмайди. Қуймучида
хам муоммолари бўлиб, яна операция қилиш керак экан. Аммо, бу операция оилавий
шароит, моддий холат яхши бўлмагани учун хар йили ортга сурилаверади. Дадам
банкда бир йил ишлаб, яхшигина маош олаётган пайтда Бобомнинг қистови билан
каттабувимни касалхонага олиб келишади. Аммо, фурсат ўтган экан, операция
қилгани қўрқишади. Пойтахтга-Тошкентга олиб боришларини маслахат беришади.
Каттабувим эса, бормайман деб оёқ тираб олади.

Мен хозиргача каттабувимни ўша пайтдаги харакатларини англамай хайрон қоламан.
Операцияга тўпланган пулга дадамни уйлашни режа қилган экан. Бобомни авраб
бунга кўндиради ва дадамга келин қидиришади. Шундай қилиб, касалманд бобомга
қараб юради деган мақсадда хамшира келин топишади. Дадам онамга шу тариқа
уйланган экан.

Айтишларича мен туғулганимда ховлимизда тўй бўлиб кетган экан. Бобом айтади “хаммадан кўп
қувонган каттабувинг бўлган” деб.

Аммо уларнинг қувончи узоққа чўзилмабди. Кун ўтган сари, ой ўтган сари мени
ривожланмаётганим, ўсмаётганим уларни ташвишга сола бошлайди. Айтишларича мен
ўшанда қуённи боласидан сал каттароқ, қоп- қора, озғин бола эканман. Мени
кўрсатмаган шифокорлар қолмабди, хаммаси бир хил гап айтаркан “секин-аста
ривожланиб кетади”. Бу пайтда онам жуда асабий, салга жанжал қиладиган холатга
тушиб қолган. Туну-кун мени ўйлайверганидан бўлса керак бу. Шундай кунлар
бўларканки, ногирон каттабувимни тагига босиб дўппослаган хам экан.

-Сен ирим қилдиргансан! Мени қарғагансан! Фолбинга бориб йўлимни “боғлатгансан”, арқон
тугдиргансан. Қани ўша арқон, топ ўшанга сен ўзингни осаман!

Бобом уларни бир неча марта бир-биридан ажратиб қўйган экан. Шундай бўлса хам
кечалари ухламай чириллаб йиғласам, катта бувим деразамиз тагига келиб оларкан.
Кўзларидан ёши тинмай, мени дуо қилиб ўтираркан.

Дадамнинг банкдаги мартабаси ошган кунлари бобом уларга дом олиб чиқиб кетишни маслахат
берибди. Катта бувим ва онам жанжалларидан зекриккан экан.

Бир ёшу ўн ойлик бўлганимда укам Олимжон туғилади. Шу кунларда мени катта бувим
парваришлай бошлаган. Дадам укамларни туғруқхонадан чиқарганда тўғри янги
уйимизга боришибди. Кейин мени олиб кетгани келганда деярли юра олмайдиган
каттабувим дадамнинг оёқларини қучиб
ёлборади. Бир амаллаб мени ўзи билан олиб қолади. Мен бу пайтда салкам
икки ёшда эканману, юриш тугул хатто ўтираолмас эканман.

-Бир куни кечки овқат махалида,-деб гапириб берганди бобом.-Наргиза менга бир даста пул
берди. Эртанги бозордан соғин эчки билан сенга аравача олиб беришимни илтимос
қилди. Билсам, бисотидаги ёлғиз тилла узугини сотган экан. Бу узукни даданг
тўйларида совға қилганди, хеч қўлидан қўймай тақиб юрарди. Шундан сездимки, у
сенга чинакам оналик қилмоқчи эди.

Бобом эртасига елини пақирдек келадиган оқ эчки билан менга аравача олиб келибди. Шу
бўйи мени сув қўшилган эчки сути билан боқа бошлабди. Гохида аравада
айлантирса, гохида икки қўлимдан тутиб юришни ўргатар, тинмай машқ қилдирар экан. Секин-аста тилим хам чиқиб, каттабувимни
Наргис деб чақирарканман. Бобом мени тергаб катта буви дегин, сенламагин деб
насихат қиларкан. Мен эса, бобом йўғида яна сенлайверарканман:

-Наргис, сут бер! Наргис эртак айтиб бер!

Мен ўша пайтда катта бувимни қанчалик азоб чекканини тасаввур қиляппан. Ўзи
қўлтиқтаёқсиз юролмайдиган каттабувим, мени кўтариб катта қилди. Каттабувимнинг
парвариши кор қилдими ё эчки сутими, хар холда менда ривожланиш ортиб, етти
ёшга тўлганимда тенгдошларимдан хам полвон болага айландим. Биринчи синфга
қатнаб юрган кунларим эсимда. Бир куни дарсдан чиқсам каттабувим қўлтиқтаёғига
суянганча мени кутиб турибди.
T.me/sinovlarihayot
-Наргис
нега келдинг? Оёғинг оғриб қолади-ю!-дедим чопиб олдига борарканман. Каттабувим
Мени етаклаб спорт залига олиб кирди. Залда болалар машқ қилаётганди. Кейин
билишимча мураббийимиз каттабувимнинг бўласи (холаваччаси) экан. Шу кундан
бошлаб икки кунда бир залга келиб кураш
билан шуғуллана бошладим. Курашга шунчалик қизиқиб кетгандимки, уйда хам тинмай
машқ қилардим. Ёлғиз машқ қилишдан зериксам катта уйга кўрпаларни ёзиб
каттабувимни чақирардим:

-Наргис, бақа кел, мени машқ қилдир!

Катта бувим хам эринмасдан мен билан машқ қилар, хатто курашга тушардик. Охирги марта
у билан кураш тушаётганимда тинмай йиғлаётганини кўриб курашдан тўхтадим.

-Наргис, нимага йиғлаяпсан? Менга кучинг етмаяптими, алам қиляптими?

-Йўқ болажоним! Мен сени йиқитаман!-у шундай деб менга тармашади-ю, оғриқдан юзи
бужмайиб кетади. У менга билдирмай қуймучини силаётганини кўриб қолдим.

-Бўлди, сен билан курашмайман. Оёғинг оғрияпти экан!-дедим рахмим келиб. Шу бўйи у
билан курашмай қўйдим. Энди залга хар куни қатнай бошладим. Биринчи марта
8-синфни битираётганимизда мусобақага бордим. Ўшанда шахар биринчилиги
бўлаётган эди. Икки кунлик кураш натижаларига кўра финалга чиқдим. Қувончим
чексиз эди. Эртасига хам ғалаба қозониб, вилоят босқичига чиқшимга ишонардим.
Ўша куни шахардаги уйимизга кириб хаммаларини эртанги мусобақага таклиф этдим.
Аям юз-кўзларимдан ўпиб омад тилади. Эртасига қишлоқдан бобом билан каттабувим
хам боришди. Аям келмади, дадам укам Олимжон билан келибди.

Шу пайт
бир одам мени қўлимдан етаклаб четга тортди. Финалда ютқазиб берсам Российский
велосипед вада қилди. Биз гаплашиб турганимизда каттабувим билан дадам ёнимизга
келишди. Улар менинг яқинларим эканини билган халиги одам, таклифини дадамга
хам айтди. Қизиқ, бу таклиф дадамга ёқди.

-Нима қиламиз ўғлим, велосипедни оламиза, кейин шахарга шу велосипедда келиб
кетаверасан!

Аммо мен қовоғимни солиб, тумтайиб олдим. Менга велосипед олиш завқидан, даврада йиқилиш
шармандалиги ёмон таъсир қилаётган эди. Мени холатимни кўрган каттабувим
дадамга юзланди:

-Дадаси, велосипедни ўзим олиб бераман, ўғлимни орини синдирманг!

Каттабувим қўлимдан тортиб улардан узоқлашдик.

Пул таклиф қилишига қараганда рақибим мендан чўчияпти. Мен шу фикрга чалғиб, ўзимни
алдаган эканман. Биринчи даврада курашганимизда очколар хисобига мағлуб бўлдим.
Рақибим анчагина кучли экан. Танаффусда устозим сочиқ билан мени елпиркан,
тинмай насихат қиларди. Мен эса уни эшитмасдим. Икки кўзим томошабинлар орасида
ўтирган каттабувимда. У икки кафти билан оғзини тўсиб олган, кўзлари хавотир
билан тикилиб турарди. Шунда қандайдир
ўзимда ички куч туғён кўтарганини хис қилдим. Энди мени ғолиблик хам, велосипед
хам қизиқтирмасди. Кўз олдимда хов ўша 2-синфимдаги воқеа тикланди. Эсингизда
бўлса ўшанда уйга кўрпа ёзиб олиб каттабувим билан курашгандим. Ўша пайтдаги
кўз ёшлари шундоққина кўзимга кўриниб кетди. Хозир хам у йиғлаяпти, менга
билдирмаяпти. Менда тезроқ курашни тугатиб, уни ёнига бориш қучоқлаб ўпиш хисси
кучайиб кетди. Хакам иккинчи даврага чақирганда томиримда ғазаб қонлари
оқаётган эди. Рақибимни бир харакатда қўлларига қўшиб қучоқладимда кўтариб
урдим.

Қий -чув билан бизга далда бўлаётган бутун зал жимиб қолди. Шундан билдимки менинг
тарафдорларим жуда камчилик экан.

Мени ғолиб деб эълон қилишгандан сўнг каттабувим томон чопдим. Ўзи хам мен томон
келаётган экан.

-Яш-шавор ўғлим!!!-у мени махкам қучиб, юзимдан пешонамдан ўпа бошлади. Иккимизнинг хам
кўзларимиз жиққа ёш. Мана ғолиблик нашидаси! Мен бу лахзаларни хеч нарсага
алиштира олмасдим!

Мен кейинчалик хам айнан шу лахзаларни татиб кўриш учун бир неча марта чемпион
бўлдим.

Эртасига дадам велосипед олиб уйга борди. Бобомга хам совға салом олиб келибди. Аммо,
мени дилим ғашланди, Наргисга хеч нарса олиб келмаган экан.

-Менга велосипед керакмас дедим,-қовоғимни солиб.

-Қўй болам унақа дема,-деди катта бувим.-Рахмат десангчи, даданг сен учун олиб
келибди.

-Мен ўзим юра оламан Наргис!-дедим унга эътироз билдириб.-Сенга ўзи юрадиган моторли
аравача олишимиз керак, қийналяпсан-у!
T.me/sinovlarihayot
-Мени қўй болам!-у бошимни қучиб кўксига босди. Юраги тез ураётганини аниқ
эшитдим.-Даданга рахмат десанг-чи!

Катта бувим севинганидан кўз ёшларини тия олмасди.

Мен аввалига вилоят ва республика босқичларида ғолиб бўлган бўлсам, мактабни битирганимдан
кейин, Японияга Осиё чемпионатига бордим. Японияга бизнинг шахардан тўрт
вазндаги курашчилар қатнашган бўлса, қолганлар бошқа вилоятлардан эди. Мен ва
Термизлик йигит биринчи ўрин билан олтин медал олдик. Бундан ташқари
жамоадошларимизда кумуш ва бронза медаллари хам бор эди. Самолётдан пойтахтга
келиб тушганимизда бизни кутиб байрам тадбири ташкилланган экан. Шунча тадбир,
табриклар менга татимаётган эди. Ахир...ахир мени шу кунларга етказган онамнинг
қувончли кўзларини, севич ёшларини топаолмаётган эдимда.

Оз қолди бу лахзаларга! Японияга кетишдан олдин қишлоқдаги мураббийимга бир илтимос
қилиб, неча йиллар йиғиб-тўплаган пулларимни ташлаб келган эдим.

Мана хозир таксида устозимникига кетиб бораяпману “илтимосим бажардимикан!” деган
хавотир ичимни кемиряпти.

Уларникига етиб борганимда устозим қучоқ очиб кутиб олди. Мени чирпирак қилиб
айлантираркан олтин медал билан қутлади. У ерда узоқ қолмай, катта яшикни
машинага ортиб уйга жўнадим. Бобом одатдагидек кўчадаги столда ўтирган экан.
Мени кўриб ўрнидан туриб кетди. Бобомни даст кўтардимда чир айлантириб ерга
қўйдим!

-Наргис қани?-сўрадим кейин сабримга чидамай. Жавобни хам кутмай таксист ерга туширган
яшикка яқинлашдим. Иккаламиз аравачани яшикдан чиқариб олдик. Мен уни етаклаб
ховлига ошиқдим.

-Наргис мен келдим, қанисан?

Каттабувим ошхона деразасидан бошини чиқарди:

-Мени чемпионим келди!!!-бақириб юборди у. Ичкарига чопдим. Уни қучоқладиму даст
кўтариб олдим. Уни тинмай айлантира бошлагандим койиб берди.-Бўлди тушир, дадам
кўрса уят бўлади.

Уни ерга қўйиб, махкам қучоқлаб олдим. Уни соғинганимни, олтин медалга қўшиб алохида
совға олиб келганимни айтай дейману, тилим қурғур чиппа ёпишиб қолса бўладими.
Томоғимга хам ёнғоқдек нарса тиқилиб олган, нафас олгани қўймайди. Катта бувим
хам гапирмади, гапиролмади. Юзларимдан сочларимдан тинмай силайди. Қайноқ кўз
ёшлари эса юзидан оқиб, бўйнимга туша бошлади. Баданимга тегаётган иссиқ кўз
ёшларни сезганим сари ўзимни хам кўнглим тўлиб кетди.

-Наргис!-дедим нихоят ўзимни қўлга олиб. Кейин қўлидан тортдим.-Юр сенга совға олиб келдим!

-Болам... сен ... сен ўзинг совғамсанку...Худойимнинг менга берган совғаси...

У ўкраб юбормаслик учун лабларини махкам тишлаб олган, бунга сари лабидан қон қочиб оқ
тусга кирди. Хамон оқаётган кўз ёшлари лабларига етиб, ажин босган қоқсуяк
иякларидан томчилаб қолди.

-Йиғлама Нагис! Юр, сени байрамга олиб бораман! Чемпионнинг онасини кўриб қўйишсин!

Уни даст кўтариб, “хай-хай”лашига хам қарамай аравачага бориб ўтқаздим. У арвачага
ўрнашиб олгач хайрат аралаш уни томоша қила бошлади. Темирларини резинкаларини
мехр билаан силай бошлади. Пайтдан фойдаланиб ички чўнтагимдан олтин медални
олдимда унинг бўйнига осиб қўйдим. Катта бувим медални икки қўллаб ушлаганча
томоша қила бошлади.

Э-э-эх!!! Қанийди унинг шу холатини кўрсангиз.
Юзлари йиғламоқдан бўлиб буришиб кетган, лаблари пир-пир учар, бир қўлида
медал, иккинчи қўлида менинг билагимни силарди. Фарзанд учун онасининг шу
холатини кўришдан ортиқ бахт борми дунёда!

-Медал қуллуқ бўлсин!-ошхонадан қўшнимизнинг қизи Латофат чиқиб келди. Боя англамаган
эканман, бу қиз бўш пайтларида каттабувимга қарашиб турар, каттабувим эса уни
орқаворотдан келиним бор бўлсин, деб алқаб қўярди.

Мен шундан сўнг бобом ва каттабувимни тадбирга олиб кетмоқчи бўлдим. Аммо, бобом
бормади, онангни олиб боравер, мен уйга
қоровулман деди.
T.me/sinovlarihayot
Машинада каттабувим билан кетиб борарканман унга тикиламан. Бобомнинг биринчи марта
айтган “онанг” деган сўзи қалбимни тўлқинлантиради. Тўғри мени туққан онам бор.
Кечалари бедор бешик тебратган, эмизиб катта қилган онам. Аввало она деганда шу
инсонни тасаввур қилишим керакдир эхтимол? Лекин, нетайким она деганда Наргис
кўз олдимга келади. Она деганда унинг эски, униқиб кетган чит кўйлаги, ранги
қочган рўмоли кўз олдимга келади. Она деганда унинг хеч кимникига ўхшамаган,
қалампирмунчоқ аралаш ёқимли хидини хис қиламан. Она деган мана шу ўзи оқсоқ,
ногирон бўла туриб мени полвон қилган аёл кўз олимга келади.

Демак, мен жудаям бахтлиман, чунки менинг иккита ОНАМ бор!

24.03.2017 Дониёр Ахмаджонов.
T.me/sinovlarihayot
Шифокор қиз қиссаси (5-қисм)
Мудхиш режа.
-Кетаётиб хайрлашмокчи булиб борганимда ит куркитди ховлида хеч ким йук экан, шундан кочаман деб йикилдим!-дея гапга нуқта қўйди. Бону сал ўзига келиб, йўлга отланди. Тоғаси хам уни кузатиб қўйди. Қиз  уйга боргач, бобоси  шунча авраб сураса-да, асл воқеани айтмади, хар сафар бир хил шу жавоб қилди. Толиб бува анчагина баджахил бўлсада, болаларга жуда  мехрибон бобо эди. Тезда тўйдаги нохушликлар унутилиб, оила яна ўз ташвишларига қайтди. Толиб буванинг бу пайтга келиб  бизнеси юришиб кетди. Аввал кичикроқ дўкон очса, энди марказдан каттароқ дўконнисотиб олди, ёнига сотувчилардан қўшиб олди. Унинг қаромоғида набиралари  хам камчилик кўрмай улғая бошлади.  Мухсинжон эса, касал булишига карамай яна оёкқа туриб,  магазинга ишлаш учун борар, бобосига ва унинг  ёрдамчиларга бош бўлиб ишлай бошлади. Аммо, касали тез-тез “йўқлаб”  қолар,  доим огзидан ухлаганда, дам олганда қон келиб турарди.  Оналари хам бир ташкилотга ишга кириб ишлай бошлади. Унинг ишлашига аслида эхтиёж хам йўқ эди-ю, аммо катталар иш билан овуниб бироз дардини унутар деган фикрда эдилар. Шундай кунларнинг бирида  тусатдан Мухсинжон  ётиб колди. Бу сафар Бону  укасини олиб ётиб, даволата бошлади. Касалхонага курсдошлари кунлик конспектларни олиб келишар, қолдирилган дарслар ўрнини қоплашиб, бирга дарс тайёрлашарди. Қизлар келганда Мухсинжоннинг палатасидаги дори –уколларнинг хиди йўқолиб,  хонани турфа  гуллар ва ширин мевалар ифорига тулдириб юборишарди. Врачлар ва хамширалар Бонуга хазиллашиб:
-Санотирия қиворибсизлару,-дея жигига тегишарди. Курсдаги йигитлар хам беморни кўргани келишар,  бари қизга ёкишга харакат киларди. Бу холатдан қизнинг гох жахли чиқса,  гох кулгиси келарди. Бону сезарди группадош йигитларнинг кўпчилиги уни зимдан ёқтиришар, дарс пайтларида хам у билан бирга ўтиришга харакат қилишарди. Баъзида эса, унинг ёнида ўтиришни талашиб, бир-бирлари билан жиққамушт хам бўлишарди. Бир кун Бону шошиб залдан  олмани карсилатиб еб келаркан,  қўлида укаси учун кифер ушлаб олганди.  Укам тезроқ  ноништа қиволсин деб атрофига эътибор бермай, шитобла юриб кетаётиб,  гавдали амакига туртиниб кетди.
-Ассалому алайкум, кечирасиз амаки, шошилишда урилиб кетдим,-дея узрини айтиб палатага кириб кетди.  Ортидаги амаки ўғлига нимадир деб колди, бу гапни  қиз эшитмади, ахамият бермади. Орадан бир соатларча ўтиб идишларни ювгани ошхонага ўтаётса, бояги амаки бош врач қабулини  кутиб ўтирган экан. Қизни кўриб тўхтатди:
-Синглим шошманг,  кўзимга иссик куриняпсиз,  микрорайондансиз-а?- дея савол қотди.
–Ха,-дея тасдиқлади қиз ажабланганча.
-Мен сизлардан кейинги кўчада тураман,  рахматли адангизни ўртоги  Козимбой бўламан,- деди .
 Бонунинг 4-5 синфда ўқиб юрган кезлари кўз олдида гавдаланди. Ёшлигида оламдан ўтган дадажонисининг ўртогини кўриб, агар тирик  бўлганда  хозир улар хам шу ёшда бўларкан, деб кўнглидан ўтказди. Қиз унга тикиларкан, негадир кўзлари жиқа ёшга тўлди.   Амакин қизи шу ерда ётганини айтиб:
-Киринглар, дўстлашинглар,  бир- бирларингга далда булинглар,- дея таклиф қилди.
-Хўп амаки, албатта кираман,-дея жавоб қилган қиз, кўзда ёши билан ошхонага ўтиб кетди. Орадан  йигирма кунлар ўтиб,  уйга кайтишди. Гарчи врачлар уйга жавоб берган бўлсалар хам, Мухсинжон энди  ўрнидан туролмас,  доим махзун ўйлар суриб бир жойда ётарди. Аммо, беш вақт намозини канда қилмай ўкир, ибодатини қўймасди. Опаси ўқишдан қайтганда хомуш  хаёллардан чалғир, опаси билан  кулишиб, узоқ сухбат куриб ўтиришарди. Йигит опасига ўзини қувноқ кўрсатишаг уринар, касалини яширишга харакат қиларди. Шундай кунларнинг бирида опасига армон билан шу гапларни айтди:  
 - Опажон сизни бахтингиз, омадингиз бор!
-Нега бундай ўйлайсан укажон? –сўради бону юраги увишиб.
-Хаётингизни хохлагандек йулга қўйиб яшай оласиз.  Мен эса Азроилнинг ташрифини кутиб яшаяппан. Унинг мехмонга келиш онлари яқин. Энг оғири яшагим келиб, хаётдан  туймай  кетябман.  Нега дадажоним ўлдилар? Балки хаёт бўлганларида мен хеч қачон касал булмасдим.
T.me/sinovlarihayot
Бегунох биттадир у хам осмонда
Қўлга чивин қўнди қувмоққа йўқ жон Чуғурлаб чумчуқлар юрган жахонда Менга жой йўқмиди онажон?
Гарчанд мен мунгли қўшиқлар айттим Гарчанд азоб кўрдим мудом бепоён Мен хали дунёдан тўйган йўқ эдим Дунё тўйдимикан мендан онажон?  

Бону унинг гапларини эшитаркан, юрак бағри ўртаниб кетти.  Укасининг сочларини мехр билан силаркан аста сўзлай бошлади. -Укажон, кўп диққат бўлаверма! Одамнинг қанча яшаши Аллохга аён. Минг йил яшагани билан, қарғани бир кунлик капалакдек эсламаймиз! Бу дунё синовли дунё, суйганига дард бериб синаркан. Бу синовлардан Аллохни тилдан қўймай ўтган бандаларига аршда юксак аржу-амаллари аталган. Сен дадамиз вахтли ўтганидан домангир бўлма, рухларини безовта қилиб қўймайлик. Намозларингда уларни дуо қил, ортидан муносиб фарзандлари қолгани учун рухлари хотиржам бўлсин! Бонунинг укасини сочларини силаётган қўллари тўхтаб қолди. Унинг юрагида хам дадаси билан боғлиқ хотиралар тикланиб, кўзлари ёшланганча бир нуқтага тикилиб қолганди.
-Опа?-укасининг чақириши уни хушига қайтарди.-Мен ўтсам, тез-тез дуо қилиб турасизми?   Бону бир сўз дея олмай қолди. Хозир бирон гап айтишга тили айланмас, кўз ёшлари укасининг юзига тома бошлаганди. У Мухсинжоннинг икки юзидан тутиб ўзига қаратди. Ранги қочган оппоқ пешонасига қайноқ лабини босди. Кейин томоғига тиқилган ёнғоқдек нарсани “Ғулқ” этиб ютди-да, тилга кирди:
-Иншааллох, укажоним! Кўнглинг хотиржам бўлсин! Хаёт бир маромда ўтаётган кунларнинг бирида, айни туш пайтида ёшгина келинчак дарвозадан кириб келди.  Онаси:
- Мехмон уйга киринг,- десада унамади.
- Хамидахонга бир оғиз гапим бор опажон, бошка пайт кирарман, -  деб қизни кўчага бошлади. Ўзини  Жамила деб таништирган аёл дадасининг ўртогини иккинчи аёли экан.
-Кеча тунда эрим ўртоқлари билан базим қилиб ўтириб,  сизни олиб қочиш режасини тузишаётгани эшитиб қолдим. Бу гапни сизга етказмокчи бўлганимни  сезган эримдан  тарсаки едим. Сингилжон, бошингизга мени куним тушишини истамасангиз,  хафта ўтгунча кучага чикманг,  ёлғиз юрманг!
Бону унинг гапларига ишонишни хам ишонмасини хам билмай қолди.
Дониёр Ахмаджонов 1.06.2017
#шифокор
T.me/sinovlarihayot
Жанжални тўртта хотин уюштирди. Чунки уларга пиёз қолмаётганди. Улардан олдинда навбатда турганлар қолган пиёзнинг ҳаммасини бўлиб олишганди. Муродулла ака довдираб қолди. Илло, у деҳқон одам, уззукун бозорда ўтириб нарса сотиб кўрмаган. Биринчи марта бунча катта ҳажмдаги маҳсулотни бозорга олиб чиқиши. Бундай катта пулни қўлига ушламаган эди. Боз устига, у сабаб жанжал пайдо бўлган.

— Тезроқ кетиш керак, — дея унинг қулоғига шипшиди Фазлиддин, — сиз қолганлардан ҳам пулларни тезроқ санаб олинг, мен дарров ўлчаб бераман.

— Хўп, — деди Муродулла ака.

У бировларнинг айтганларини бажариб ўрганиб қолган. Авваллари шундай бўлар эди. Ўзидан катта амалдор бир нима деса, дарров хўп дерди. Фақат бу йил ўзининг ақли билан ишлади. Ер олди. Пиёз экди. Колхознинг ҳақини берди. Ўзининг уйига ҳам оз эмас-кўп эмас, нақ ўттиз тонна туширди… Даланинг ўзида арзонгаров сўраб келганларга бермади. «Қиши билан майдалаб сотаман», деди. Аммо ҳозир вазият қалтис бўлиб турган пайтда кимнингдир унга раҳбар бўлишини истади. Шу боис гарчи кичкина бўлса ҳам, Фазлиддиннинг таклифига дарров «хўп» деди.

Фазлиддиннинг қўли қўлига тегмади. Қолаверса, харидорларнинг ўзлари ҳам ёрдамлашишди. Улар ҳам жанжалкашлардан эртароқ қутулишни исташарди.

Пиёз тугади. Барча пуллар санаб олинди.

— Энди кетдик, — дея Фазлиддин атрофга бир қур назар ташлади. Шунда беш-олти қадам нарида турган иккита йигитга кўзи тушди. Уларнинг ҳар иккиси ҳам аллақачон йигирма беш ёшни уриб қўйган, иккисининг ҳам кўзи ўйнарди. Уларни бозордаги савдогарларнинг деярли ярми танирди. Бу турқи совуқ ўғрилар эди. Улар кўпинча янги келганларнинг пулини ўғирлашади. Сабаби улар эски савдогарларга отнинг қашқасидай таниш. Агар ёнларига яқинлашиб қолса, бирдан қарғашга, сўкишга тушишарди улар… Бу шоввозлар касбларининг шунақа устаси бўлиб кетишганки, ёнингиздан ўтиб кетса бўлди, нимангиздандир айриласиз. Ҳозир ўғрилар Муродулла аканинг пул санаб олаётганини кўришди. Иккисининг ҳам ичида олов ёнди. Нима қилиб бўлмасин, шу пулларни ўмаришлари керак эди. Агар ўғирлашса, шу билан камида бир ой бозорга яқинлашишмайди. Бундай имконият ҳар куни ҳам бўлавермайди. Йўқ, улар тунги ўғрилар эмас. Тунги ўғриларни улар майда ҳисоблашади. Бир-икки қоп картошка ва яна шунга ўхшаш нарсаларни олиш ҳам ўғрилик бўптими, ўмарганингдан кейин каттароғини, кўпроғини ўмар-да. Токи обрўйинг бўлсин.

Фазлиддин уларнинг ўғри эканлигини билмаса-да, турқи-таровати ёқмади. «Шулардан бир бало чиқади», деб ўйлади.

Муродулла аканинг нарсалари унчалик ҳам кўп эмасди. Тўртта қопи, битта чарм сумкаси бор эди. Пулниям, қопларниям шу сумкага солди.

— Кетдик, — деди.

Фазлиддиннинг бутун диққат- эътибори ўғриларда эди. Улар кета бошлаши билан ўғрилар ҳам қимирлашди. Уларнинг ортидан эргашишди. Фазлиддиннинг шубҳаси тасдиқланди. Энди эртароқ бирорта такси ушлашлари керак ва бу ердан узоқроққа кетишлари шарт.

Ўғриларнинг ҳам «Москвич» бўлса-да, машиналари бор. Бемалол таксининг ортидан тушиб, уни кузатиб кетишади.

Муродилла ака билан Фазлиддин таксига ўтирди. Фазлиддин Муродулла акани шоҳ бекатгача кузатиб қўймоқчи эди, «Москвич» ортларидан қолмай келаётганини кўрганидан кейин фикрини ўзгартирди.

— Масжидга ҳайданг, — деди ҳайдовчига.

Ҳайдовчи ҳайрон бўлиб унга қараб қўйди. Муродулла ака эса уни секингина туртиб:

— Нега? — дея сўради.

— Ортимиздан тушишди, — деб шивирлади унга Фазлиддин.

Масжид ёнига боргач, йўлкирани Фазлиддин тўлади. Ахир унинг чўнтагида икки сўм қолган. Агар Муродулла ака сумкасини ковлаштирса, такси ҳайдовчисининг ҳам катта пулга кўзи тушиши, унинг ҳам феъли айниши мумкин эди-да.

Имом ўзининг хонасида Қуръон ўқиб ўтирарди. У Фазлиддинни кўриб ҳайрон бўлди.

— Ва алайкум ассалом, — дея шогирдининг саломига алик олди. Кейин унинг ортидан келган одам билан ҳам кўришди. Меҳмонларга дарров ўтириш учун жой кўрсатди. Хонтахта устида турган чойнакдан чой қуйиб узатди. Ана шундан кейин савол назари билан Фазлиддинга қаради.
T.me/sinovlarihayot
Фазлиддин бўлган воқеани миридан сиригача гапириб берди. У сўнгги гапларини айтаётганида қори Муҳаммад Алининг юзи ўзгарди ва ачиниш билан Муродулла акага қараб:

— Минг бор узр, меҳмон. Шаҳарда шунақалар ҳам бор. Ҳойнаҳой, улар ташқарида туришибди. Мақсадларига етмагунларича ҳеч нарсадан қайтишмайди. Ҳалиям эсон-омон шу ергача етиб олибсизлар, — деди.

— Худо менга Фазлиддинни етказди. Бўлмаса, қишлоққа шармандам чиқиб қайтарканман, — дея йиғламоқдан бери бўлди Муродулла ака.

— Молингиз ҳалол бўлган. Аслида, бозор шайтоннинг уйи. У ерга жуда эҳтиёт бўлиб бориш керак. Ишингиз битганидан кейин тезроқ кетиш лозим. Худо хоҳласа, муаммойингизни ечамиз Аллоҳнинг ёрдами билан, — дея имом ўрнидан туриб, эшикдан бироз берироқда, тумба устида турган телефон гўшагини кўтариб, рақам терди. Бир муддат кутганидан сўнг салом берди. Кейин ўзининг исми- шарифини айтди.

— Эй, домла, бормисиз? Сизнинг ҳам овозингизни эшитадиган пайтимиз бор экан-ку. Нуқул мен сизнинг ёнингизга борардим.

— Бир марта сизни безовта қилишимга тўғри келиб қолди, — дея имом турганларга қараб қўйди.

— Минг марта қўнғироқ қилинг. Ярим тундами, тонг саҳардами, сизга ҳамиша мумкин. Биз доим сизнинг хизматингиздамиз, домла, — деди нариги томонда гўшакни қулоғига қўйиб турган одам. — Нима хизмат бор?

— Шу десангиз, бир танишимиз қишлоқдан пиёз олиб келган экан. Юк машинасида…

— Гап бўлиши мумкин эмас, ҳозироқ мен йигитларни жўнатаман. Сотиш керак бўлса, сотиб беришади. Пулини бирдан олиб боришади. Пиёз ҳозир тиллога тенг, домла!

— Раҳмат. Лекин булар сотиб бўлишибди. Аммо битта муаммо пайдо бўлибди.

— Нима муаммо, домла?

— Шу иккита бола орқасидан тушибди…

— Ҳимм, қайси бозорда сотган?

— Эски Жўвада.

— Бўлди. Масжиддамисиз?

— Ҳа.

— Йигитлар боришади. Ҳеч нимадан хавотир олманг.

Имом гўшакни жойига қўйди.

— Ана, — деди кулиб, — ҳал бўлди. Бироз ўтириб турасизлар энди.

У жойига келиб ўтирди. Сўнг ўғрилар ҳақида пайғамбаримиздан келган ҳадисларни гапириб берди. У сўзларини тугатгунича, телефонда гаплашган одам юборган йигитлар келиб эшигини тақиллатишди.

— Кираверинг, — дея эшик томонга қаради имом.

Эшик очилиб, бўйи узун, бақувват, сочини қиртишлаб олдирган барзанги бир йигит кириб келди. Уни кўрган одам бирдан сесканиб кетарди.

— Ассалому алайкум, домла! — деди барзанги қўпол, дағал овозда кафтини кўксига қўйиб.

— Ва алайкум ассалом, келинг, — дея ним табассум билан жавоб берди имом.

— Бошлиқ ёнингизга юборган эдилар. Ишни битирдик. Меҳмонни кузатиб қўяйликми?

— Қани улар?

Барзанги ортига ўгирилиб бир ишора берганди, бошқа бир йигит Муродулла ака билан Фазлиддиннинг ортидан тушганларни ичкарига киритди. Ўғриларнинг юзлари докадай оқариб кетган, қўрқувдан қалтирашарди.

— Шуларми? — дея сўради барзанги.

Имом Фазлиддинга юзланди. Фазлиддин бошини қимирлатиб тасдиқлади.

— Тавба қилдим! Тавба қилдим! — дея шу заҳоти ўғрилардан бири ўзини ерга ташлади.

«Бечоралар, — дея кўнглидан ўтказди Фазлиддин, — энди ўлдириб юборишмасайди».

— Овозинг чиқмасин! — деди ўғрининг ортида турган барзанги. Ўғрининг шу заҳоти дами ўчди.

— Нима қиласизлар буларни? — сўради имом барзангидан.

— Сиз нима десангиз шу. Аканинг буйруғи шундай бўлган, — жавоб берди барзанги.

— Иккаласи ҳам шу ерда қолсин. Қилган ишларидан пушаймонлиги шундай кўриниб турибди, — деди имом.

Барзанги ўшшайди.

— Домла, булар артист. Ишонманг. Ҳозир онасиниям сотишади-да, кейин яна ишларини давом этказишади! — деди.

— Шу ерда қолишсин булар. Мен ўзим гаплашаман. Сизлардан илтимос, манави одамни уйига кетадиган автобусга ўтқазиб юборинглар, — дея домла Муродулла акани кўрсатди.

— Хўп бўлади, — дея барзанги қўлини яна кўксига қўйди.

— Энди мен меҳмон билан икки оғиз гаплашиб олсам, — деб унга қаради имом.

— Бўлди.

Барзанги ўзи билан бирга ўғриларни ҳам ташқарига олиб чиқиб кетди.

— Мен, — деди улар кетганларидан кейин домла, — сизни бугун уйда олиб қолардим-у, аммо сиз кетишингиз керак. Эртароқ бола-чақангизнинг ёнига борганингиз маъқул. Фақат битта илтимос, бу ердаги гаплар шу ерда қолсин.
T.me/sinovlarihayot
— Хўп, — дея Муродилла ака ўрнидан турмоқчи бўлди-ю, шу заҳоти қайтиб жойига ўтирди ва Фазлиддинга қараб, — бу укамнинг пулини бермадим-ку, — деди.

— Беринг, — дея кулди домла.

— Ҳозир.

Муродулла ака сумкасини ковлади. Сўнг бир даста пул чиқариб:

— Манави кеча келишганимиз, — дея ўн беш сўмни чиқариб Фазлиддиннинг олдига қўйди. — Мана буниси бугунги ишлаганинг учун, — деб у яна йигирма беш сўмни аввалгисининг устига ташлади. — Бу бўлса, бало-қазолардан сақлаб қолганингга…

Буниси энди жуда кўп эди. Нақд эллик сўм.

— Йўқ, — деди бирдан Фазлиддин, — бало-қазолардан мен сизни қутқарганим йўқ. Мен шунчаки ўзим билган нарсаларни айтдим. Худо ёрдам берди. Менга ортиқча пулингиз керак эмас.

— Лекин буям сенинг хизматинг. Сал қолса, мен ҳамма пулимдан айрилардим, иккита бармоғимни бурнимга тиқиб, кўзимдан ёшимни оқизиб уйга қайтардим, — дея Муродулла ака оёқ тираб туриб олди.

— Унда одамгарчилик, мусулмонлик қаерда қолади? Ҳар биримиз қўлимиз тегиб кетган нарсага ҳақимизни тилайверсак, Аллоҳнинг ғазабига қоламиз. Бу ишингизни қўйинг. Яхшиси, омон-эсон етиб олганингиздан сўнг бирорта етим-есирга садақа қилинг. Ана у ишингиз ҳаммага бирдай маъқул бўлади, — деб гапга аралашди имом.

Шундан кейин:

— Бўлмаса, шу ерга масжидга бериб кетайин, — деди Муродулла ака.

— Йўқ. Қишлоққа олиб боринг. Топганингиз сизга она сутидай ҳалол. У ёғини ҳали айтганимдай қилинг.

Бу домланинг сўнгги гапи бўлди.

Муродулла акани домла телефонда гаплашган «ака»нинг йигитлари олиб кетишди. Ўғрилар эса имомнинг хонасига киришди. Ҳар иккиси ҳам пойгакда ўтирди.

— Мен сиз иккингиздай мард одамни кўрмаганман! — деди домла.

Фазлиддин: «Устоз нега бундай деяпти?» дея ҳайрон бўлиб унга қаради.

— Қойил лекин. Бунча катта юрак билан қандай юрибсизлар? — дея гапида давом этди қори.

— Домла, — деди ўғрилардан бири бошини кўтармаган кўйи, — устимиздан куляпсизми?

— Йўқ. Мутлақо. Аслида ҳам сизларда отнинг юраги бор экан. Агар шундай бўлмаганида эди, Худонинг ғазабидан қўрққан бўлардинглар!

Қори Муҳаммад Али шундай деб ўрнидан турди ва хона тўридаги шкафнинг тортмасидан битта гугурт олиб қайтиб келди.

— Иккалангиз ҳам қўлингизни беринг, — деди.

Ўғрилар ҳайрон. Бир-бирига ўзларининг ўғринча қарашлари билан қараб олишди. Сўнг имом томонга қўлларини чўзишди.

Домла гугурт чақди ва ёниб турган чўпни уларнинг бармоқларига теккизди, ҳар иккиси ҳам бирдан қўлларини тортиб олишди.

— Битта шу гугуртнинг майда оловига чидай олмадинглар, дўзах оташига қандай чидайсизлар? У ердаги оловнинг дами пўлатни сув қилиб эритади… Мана шунинг учун мен сизларни мард дегандим.

— Тавба қилдик, — деди ўғрилар.

— Қуруқ тавба билан иш битмайди. Сизлар қанчадан-қанча одамларнинг шўрини қуритгансизлар…

— Бунинг учун иккаламиз ҳам ўтириб чиққанмиз.

— Бу дунёнинг жазоси. Аслида, шу дунёнинг ўзида аллақачон қўлларингиз кесилган бўлиши керак эди. Нариги дунёда нима қиласизлар? Ўтириб чиққанингиздан кейинги ўғриликлар-чи? Устингиздан қайнаган сув қуйилиб, терингиз шилиниб тушганида ва шу нарса адоқсиз давом этганида ким сизларга ёрдам беради?

Домланинг бу гапларидан кейин ҳар икки ўғрининг ҳам кўзида ёш пайдо бўлди. Улардан бири қулт этиб ютинди.

— Нима қиламиз энди, домла? — дейишди улар.

— Азроил келиб жонларингни олмай туриб, чин кўнгилдан тавба қилинглар. Аллоҳ кечиргувчи зот. Ҳар қандай гуноҳни кечиради. Фақат чин кўнгилдан тавба қилиш керак. Кейин қайтиб мутлақо гуноҳга яқинлашмаслик лозим. Агар имконини топсанглар, кимнинг шўрини қуритганингизни билсанглар, бориб олган нарсаларингизни қайтариб беринглар!

— Аммо, — деди сал орқароқда ўтирган ўғри, — биз уларни танимаймиз, қаерда туришлариниям билмаймиз!

— Етим-есирлар бор, қариб кучдан қолганлар бор, ана шуларга беринглар, зора Худо қабул қилса. Энди боринглар. Мен сизларни огоҳлантирдим, хулоса чиқариш ўзингиздан.

Иккала ўғри ҳам игнанинг устида ўтиргандай эди. Сапчиб туриб, ўзларини эшикка уришди…

Имом билан унинг шогирди бир муддат жим ўтиришди.

— Айтганларингизни қилишармикан? — сўради Фазлиддин.
T.me/sinovlarihayot
— Билмадим. Мен вазифамни бажардим, холос.
— Лекин Муродулла акага жуда катта ёрдам бердингиз. Телефонда гаплашган одамингиз ким эди?

Имом кулди.

— Ана шунақа. Кўчанинг болалари билан ҳам танишлигимиз бор. Гаплашганим «кўча»ни сўраб турганларнинг каттаси. Ҳар хил маросимлар қилишади. Чақиришади. Бориб ўтказиб бераман. Ҳозирги ўғриларга қилган насиҳатларим уларга ўтмайди. Уларнинг ўз дунёлари бор. Ўта паст ишлари билан бирга мард ишлари ҳам бор. Ҳар доим борганда: «Хизмат айтинг», дерди. Мен ичимда: «Илоҳим, шуларга ишим тушмасин», дердим. Лекин мана, тушиб турибди. Аччиқни аччиқ кесар, дейишади. Мана, ўғрининг дамини ўғри кесиб турибди. Бундай масалада… Майли, қўйинг, дўстим. Ҳадемай, пешин вақти киради. Агар бозорга борган бўлсангиз, энди яхшилаб ғусл қилиб олинг. Боринг, — деди домла.

Фазлиддин хафа бўлишини ҳам, хурсанд бўлишини ҳам билмай ётоқхонага келди. Бир кунда қирқ сўм ишлаб топди. Агар бу пулни тежаб ишлатса, анча муддатга етади. «Тирикчилик учун мана шундай кечки пайтлари бозорга бориб турсам бўларкан», деган хулосага келди.

Пешинга масжидга бормоқчи, устозининг орқасида туриб намоз ўқимоқчи эди. Бироқ ухлаб қолиб, боролмади. Боши ёстиққа тегибди-ю, қотиб қолибди. Уйғонганида эса аср вақти кирганди.

Шу билан эртаси куни устози билан кўришди. Узр-маъзурини айтди… Устози тушунди. Фазлиддин имом билан хайрлашганидан сўнг, «ака» унга қўнғироқ қилганди. «Меҳмонингиз жўнаб кетди. Энди ёлғиз келмасин. Ёки бизга хабар бериб қўйса, бехавотир ишини битириб кетади. Ҳозир пиёз тилло қатори бўлган. Мен ўзим Қирғизистондан икки вагон буюртма бердим», деди. Кейин яна озгина гаплашиб, гўшакни қўйди.

— Бозорга кўп вақт сарфламанг, — дея яна қайта тайинлади у шогирдига, — борсангиз ҳам калима қайтариб юринг. Кейин ёдлаган дуоларингизни такрорлашни ҳам канда қилманг. Ана шунда шайтон сиздан нари бўлади.

— Хўп, — деди шу заҳоти Фазлиддин.

Унинг кунлари янада шиддат билан ўта бошлади. Энди у ухлашга ҳам вақт тополмайдиган бир аҳволга келди. Сабаби жуда катта юкни елкасига олган. У ишларининг ҳаммасини ўз вақтида бажаришга уринарди. Бироқ, барибир, қайсидир ишлари чала қолиб кетаверарди. Шу боис у сўнгги пайтларда бироз жиззаки бўлиб қолди. Сергей билан эса сал қолса жанжаллашаёзди.

— Мен энди умуман сенинг ишларингни қилмайман. Чунки сен ичасан. Ичган одамнинг ёнига яқинлашмайман! — деди.

Унинг сўзлари Сергейга ёқмади. Ўзи ичкиликни ёмонлаган одамни жини суймасди.

— Унда қорангни ўчир, ярамас! — дея иягини кўтарди у.

— Кимни ярамас деяпсан?!

Фазлиддин дарров қизарган, қўли эса мушт бўлиб тугилганди.

— Нима, мен билан уришмоқчимисан? — деб бурнини тортиб қўйди Сергей.

Шунда Фазлиддиннинг хаёлига устозининг гаплари келди. «Шайтон сизни ҳар қадамда издан чиқаришга ҳаракат қилади. Шунинг учун умуман биров билан сен-менга борманг. Илло, бу шайтоннинг тузоқларидан биридир», деганди у.

— Йўқ, уришмайман. Лекин энди ҳақиқатан ҳам қорамни ўчираман.

Орадан уч кун ўтиб, хўжалик ишлари бошлиғи Сергейга бориб ёрдамлашишини айтганда, бирдан:

— Бормайман, — дея жавоб қайтарди.

Ҳар доим итоаткор бўлган, нима деса «хўп» деб кетадиган боланинг бундай дейиши бўлим бошлиғининг жаҳлини чиқарди.

— Нима деяпсан? — деди у.

— Бормайман. Мен у билан уришиб қолдим. У доим маст бўлади. Маст одамни жиним суймайди, — деб жавоб қайтарди Фазлиддин.

— Ҳа-а, бу гапинг рост.

Шундан кейин у ҳам Фазлиддинни безовта қилмай қўйди.

Раъно ва унинг дугоналарини Хадича опа мутлақо ўзгартириб юборибди. Улар умуман бўянишмас, атир сепишмас, очиқ ва калта кўйлак кийишмасди. Раъно шунда ҳам гўзал эди. Илгарилари шунчаки кўнгилхушлик учун унга хушомад қилган бўлишса, энди уйланмоқчи бўлган йигитлар кўпайганди. Фазлиддиннинг ҳам унинг ёнига кўпроқ боргиси келарди. Асосий мақсади дарс олиш эди, албатта. Раънонинг самимийлиги Фазлиддинни ўзи томон кўпроқ тортарди. Лекин энди ҳеч қачон унинг хонасида иккиси қолиб кетмасди. Албатта, Раънонинг хонадошларидан бири бўларди. Қолаверса, Фазлиддин ҳам қизларнинг араб тилини ўрганишига кўмаклашарди. Шу боис Раъно ҳарфларни қисқа муддатда ўргана олди. Ҳатто ҳижжалаб сўзларни ўқишни ҳам бошлаб юборди.


Davomi bor
T.me/sinovlarihayot
Ўкинч... (ҳикоя)

Дарвоза қия очиқ эди. Равондаги электр нури ҳовли саҳнини ғира-шира ёритиб турар, уйлар қоп-қоронғи. Малик ичкарига киришга шошмади. Осмонда милтилла-ган юлдузларга тикилганча оғзидаги папиросни чуқур тортди. Атроф жимжит. Ҳазонларнинг шабададан шитирлаши-ю чала беркитилган водопровод жўмрагидан оқаётган сувнинг жилдирашидан бошқа ҳеч нарса эшитилмасди. Ҳовли тўридаги кичкина уй деразасидан озгина жойга ёруғ тушиб турарди. Малик кўзларини пирпиратганча, дам-бадам ўша томонга қараб қўяр, қариганида ёлғиз қолган онасининг мунгли кўзларига қарашдан дили қийналар, унинг олдида кўпинча жим ўтиришдан бошқа чораси йўқ эди. Қўшни ҳовлида кимдир эшикни тарақлатиб ёпди. Тепасидаги олма шохида мусича бир патирлаб тинди. Малик барги сийраклашиб қолган шохда қорайиб турган инга қараб қўйиб, водопровод олдига борди. Жилдираб турган сувда қўлларини ювиб, жўмракни маҳкамлаб қўйди. Сув овози тиниб, атрофга бадтар жимлик чўкди. Малик иккита бармоғини чўнтагига суқиб, рўмолчасини олаётганида, боланинг кулганига ўхшаган овоз эшитилди. У сергакланиб онасининг уйи томон қаради. Кейин шошиб бориб деразадан мўралади. Полга кенг қилиб тўшалган ўринда саккиз ёшлар чамасидаги бола томоғигача кўрпага бурканиб ётар, баланд ёстиққа бир тирсаги билан суяниб ёнбошлаб ётган кампир алланарсаларни гапирар, бўш қўли билан боланинг қоп-қора сочларини дам-бадам силаб қўяр эди.
Малик эшикни очди. Бола қаради-ю, сакраб ўрнидан турди. Чопиб келиб Маликнинг бўйнига осилди.
— Дада!
Малик уни қучоқлаганча кўзларини юмиб бир нафас туриб қолди. Кейин ўғлининг яланғоч билакларини силаб, юзларидан ўпди.
— Шамоллайсан. Кўрпага кира қол.
Бола кўрпага ўралгач, дадасига илжайиб қараб қўйди. Уларни жимгина кузатиб турган онанинг дили шу дамда тилка-пора бўлган, лекин у гапиролмас, гапирса, ўғлининг шундоқ ҳам ачишиб турган ярасига туз сепишини биларди.
— Мунча кеч қолдинг?
— Қўйишмади. Телефон қилган эдим.
Малик кечки пайт хотинига телефон қилиб, диссертация ёқлаган бир ўртоғиникига боришини айтган эди. Ҳозир бўлса, хотинини сўрамади. Чунки ўғли келган куни у албатта кетиб қоларди. Малик ўзига тикилиб ётган ўғлига қараб кулиб қўйди.
— Қачон келдинг?
— Ҳали. Аям бувингни кўриб кел, деб юборди. Маликнинг юраги алланечук бўлиб кетди. Ҳа, бувиси учун юборган. Дадангни кўриб кел, демагандир. Малик деворга тираб қўйилган хонтахта ёнидаги кичкина паст стулчага ўтирди. Хонтахта устида новвот, майиз билан янги ёпилган ноннинг ширин ҳиди дастурхонга ўроғлиқ бўлса ҳам гуркираб турарди. Она буни дарров пайқади.
— Егин. Епган нонни яхши кўрардинг.
Малик секингина хўрсиниб қўйди. Қайси юзи билан у ёпган нонни ейди.
— Буви, ундан кейин нима бўлди?
— Бўлди энди, ухла.
— Жон буви, айтиб бера қолинг. Пошшонинг хотини кетиб қолдими-а?
— Ҳа, пошшонинг, менга тегмасанг бу давлатлар қаёқда эди сенга, деган гапи унга жуда оғир ботибди. Битта ойна билан тароғини чўнтагига солибди-ю, уйидан индамай чиқиб кетибди. Йўл юрса ҳам мўл юрибди. Бир ўтинчи учрабди…
Маликнинг юраги қисилди. Ҳаво етишмаётгандек бўғилиб ҳовлига чикди. У кичкиналигида онасидан бу эртакни эшитган, кўп марта эшитган эди. Лекин маъносига энди тушуняпти. У уйига ҳам киргиси келмас, шу аҳволда онасининг қаршисида ўтиришга ҳам бардош беролмас эди. Бу эртакнинг давомини эшитишга унда юрак йўқ. Қачонлардир, кимлардир тўқиган бу эртак Малик билан Муяссарнинг ҳаётларига жуда-жуда ўхшаб кетарди. Пошшонинг хотини унинг гапини кўтаролмай, ўтинчига тегади. Тежамлилиги, ақли, ҳалоллиги билан ўтин-чини шунчалик бой қилиб юборадики, пошшонинг давлати ўтинчининг давлати олдида ҳеч гап бўлмай қолади.
Содда, ювош Муяссарнинг юрагида қанчалар куч борлигини Малик кейинроқ билди. Хотиралар чангалида Маликнинг юраги фарёд чекар, фақат унинг овози ҳеч кимга эшитилмас эди. У ҳовлида қанча юрганини билмади. Ҳалигача очиқ турган дарвозани беркитиш учун кўча томон юрди. Дарвозани беркитди-ю, яна туриб қолди........

T.me/sinovlarihayot
Муяссар ҳар куни шу кўчадан ўтарди. Малик унинг орқасида тўлқин урган сочларига, камзул сиқиб турган хипча белига қараб қоларди. Муяссар атрофга қарамас, қора сумкасини кўтарганича енгил ва шарпасиз қадамлар билан бир зумда ўтиб кетарди. Унинг бошида кўпинча шафтоли гули рангида рўмоли бўлар, рўмол унга жуда ярашар, йигитнинг суқ назарини сезганиданми, юзлари ҳам худди шу рангга ўхшаб кетарди. У вақтларда Малик студент эди. Ўқишга кетаётганда кўпинча қизга тўқнаш келар, кейинча унинг ўтадиган пайтини пойлаб турар, у билан изма-из йўлга тушарди. Секин-секин улар саломлашадиган бўлишди. Кейинча қизнинг тўқимачилик комбинатида тўқувчи эканлигини Малик билиб олди. Уни бир кўрмаса, ороми бузиладиган бўлиб қолди. Қиз ниҳоятда камгап, уятчан эди. Маликни кўрганда, қизариб ерга қарар, доим кўзини олиб қочарди. Ана шу аҳволда икки йил ўтди. Малик институтнинг охирги курсига кўчди. Муяссар ўн тўққиз ёшдан йигирмага қадам қўйди. Маликнинг гапларига у уялибгина жавоб берар, нуқул аямлар биладилар деб, ўзи узил-кесил бир нима демасди.
У пайтларда Малик онаси билан ўша кичкина уйчада яшар, ҳозирги уйлари ўрнида омонатгина қурилиб, бир амаллаб қора сувокдан чиқарилган иккита хона бўлиб, ҳали у одам яшайдиган даражада эмас эди. Унинг ғиштларини Маликнинг ўзи қуйган, тоғаси анча-мунча қарашиб, шунчалик ҳолга келтиришганди. Опасидан хотиржам бўлиш учун тоға Маликни уйлантириб қўйиш ҳаракатига тушиб қолди. Онаси Муяссарларникига совчи бўлиб борди. Муяссарнинг дадаси ўқитувчи экан. Қиз уларнинг бош болалари бўлиб, ундан кейин икки укаси ва икки синглиси бор эди. Уларнинг бири студент, қолганлари мактабда ўқирдилар. Улар совчиларни жуда яхши кутиб олишди. Орадан уч-тўрт кун ўтгандан кейин Муяссарнинг дадаси ундан-бундан суриштирдими, розилик бериша қолди. Тоға зудлик билан уйларига эшик, ром ўрнаттириб оқлатди, электр ўтказтирди. Муяссарнинг ота-онаси куёв томонни ниҳоятда аяшар, мумкин қадар кам харж билан битказишга, уларни қийнамасликка ҳаракат қилишарди.
Икки томон топган-тутганини ўртага ташлаб, бир кунда тўйни ўтказишди.
Муяссар билан бирга бу жимжит ҳовлига файз киргандай, ҳамма ёқ ярақлаб, ёришиб кеттандай бўлди. Тоға ҳам, кампир ҳам хурсанд. Маликнинг эса бахти еру кўкка сиғмагундай эди. Муяссар ҳам бахтиёр эди. У тиниб-тинчимас, ҳовлига гуллар экар, алланарсалар тикар, шу уй, шу ҳовлини кўркамроқ, чиройлироқ қилиш учун овора эди. Ишдан қайтшда бозорга кириб, уни-буни.олиб келар, рўзғорини мумкин қадар бут тутишга уринарди.
Малик ўқишни тугатди. У яхши ўқирди. Муяссар уни аспирантурада қолишга кистади.
— Ишламасам, сизга жабр бўлиб кетади. Рўзғорлик одамга стипендия нима ҳам бўларди, — деди Малик.
— Бир амаллармиз. Кўп бўлмаса, озроқ ермиз. Кейин ишдан узилиб яна ўқишга киришингиз қийин бўлади, — деди. Кейин кулиб, қизариб қўшиб қўйди: — Ҳозир кам жон пайтимизда ўқиб қолсангиз-чи.
Малик аспирантурада қолди. Муяссар етишмовчиликдан, кийим-кечагидан ҳеч качон нолимади. Моянасидан жамғариб, эрининг диссертация ҳимоя қилишига ни-ят қилиб, озроқ пул ҳам йиғиб қўйган экан. Зиёфатни ҳам чиройликкина қилиб ўтказишди. Малик хотинидан миннатдор, хурсанд эди. Ишга тушиши билан хотинига яхши совғалар олиб келишни хаёл қиларди. Лекин Муяссар бошқа бир ҳаракат бошлади:
— Уй олдига яна битта уй қўшсак, бу ёғига кичикроқ равон қилсак. Секин-секин, йиғиб-териб. Ҳозир кучимиз бор, ёшмиз. Рўзғорни биттамиз эпласак, биттамизнинг топганимиз билан аста-секин кўтариб оламиз.
Ана шундай қилиб иморатга иморат қўшилди. Дам олиш кунлари Муяссарнинг укалари ҳам ҳашарга келар, Муяссар тупроққа беланиб улар билан тенг ишлашарди. Уйлари битай деганда Мақсуд туғилди.
Малик ўзи ўқиган институтда дарс берарди. Сочини баланд қилиб турмаклаган, энг сўнгги модада кийинган қизлар ёнидан қарсиллаб ўтиб турар, унинг лекцияларига маҳлиё бўлиб, термилиб ўтиришарди. У баъзан улар билан хотинини таққослайдиган, меҳмон-измонга уни олиб юришдан тортинадиган бўлиб қолди. Муяссар чиройликкина кийиниб юрса ҳам модаларга парво қилмас, тирноқ бўямас, умуман, сартарошхонага кирган эмасди........

T.me/sinovlarihayot
Кўчадан гувиллаб машина ўтди. Кечанинг жимжитлигида унинг овози ҳамма ёқни ларзага солгандай туюлиб кетди. Малик совуқ еганини, ҳамма ёғи музлаб қол-ганини шундагина сезди. Зинадан аста равонга чиқиб уйга кирди. Электрни буради. Уй совуқ бир сукут билан унинг кўксидан итаргандай эди. Буфетни очиб, яримла-ган коньякни пиёлага тўлдириб қуйди-да, тикка турганича шимирди. Ҳозиргина бағрига босган ўғлининг нафаси, бўйнидан қучоқлаган юмшоқ жажжи қўллари унинг бир вақтдаги тинч, осуда, бахтли дамларини эслатган эди.
Лекин Малик ўзининг бахтиёрлигини тезда унутди. У севгидан ажралиб, шунчаки ҳавас йўлига кираётганини пайқамай қолди. Уйига келса хотини унинг ҳеч қанақа гапларига тушунмайдигандек туюлар, гунг бўлиб олар, овқат устида ҳам, чой устида ҳам газета ўқиб индамай ўтирарди. Муяссар ҳам безиди. Кўпинча қайнонасининг ёнига бориб ўтирадиган бўлди. Малик буни сезар, баъзан унга раҳми ҳам келар, институтда бўлган бирон воқеани гапириб берай деб туриб, э, бу тушунармиди, деб тўхтаб қоларди. Бир куни у уйига кайфияти анча баланд келди. Ўғлига алланарса тикиб ўтирган Муяссарга қараб:
— Мени кафедрага мудир қилишди, — деди. Муяссар хурсанд бўлгандай жилмайди. Лекин шу заҳотиёқ Малик:
— Ҳеч нарса тушунмадинг. Кафедрани билармидинг сен? — деди. Муяссарнинг юзи бир нафасда бошқа тусга кирди. Нина тутган қўллари бўшашиб титради. Лекин эрига жавоб қайтармади. Ўзини хотиржам тутишга уринди. Шундан кейин у гапирса ҳам, юмуш қилса ҳам, овқат олиб келса ҳам Маликнинг юзига қарамади.
Орадан уч-тўрт кун ўтди. Малик ишдан келса, стол устида хат ётибди. Ҳеч нарса ўйламай қўлига олди.
«Кўнгилга дарз тушса қийин бўлар экан. Ўзингизга муносиб одамни топарсиз». Хат Муяссарнинг қўли билан ёзилган, лекин кимга ва кимданлиги ҳам айтилмаган эди. Малик бирдан қизиқ аҳволга тушиб қолди. Ахир нима қилса ҳам ўн йил бирга яшади. Ўғли-чи? Ўғли нима бўлади?
— Ойи, — деб қичқирди у равондан туриб, — келинингиз ҳеч нарса демадими?
Онаси бирон кўнгилсизликни фаҳмлагандай, ташвишли назар билан унинг ёнига келди.
— Нима қилди? Менга ҳеч нарса демади. Лекин нимагадир мени ўпиб қучоқлаб, кечиринг мени, деб чиқиб кетди. Ҳайрон бўлиб қолдим.
— Кетибди, Бутунлай.
— Нима?! — кампир шошиб уйга кирди. — Қанақасига кетади, ҳамма нарсаси турибди-ку!
Ҳақиқатдан уй боягидек саранжом-саришта, ҳамма нарса ўрни-ўрнида, ҳатто тувакдаги гулларга сув ҳам қуйилганди. Малик шифонерни очди.
— Кийимлари йўқ. Мақсудники ҳам.
— Ўзи бошқача бўлиб қолувди. Сен нодон хафа қилдинг шекилли. Мен сезардим. Гап айлантирсам, индамасди. Олим бўлдим, деб ҳаволаниб кетдинг, болам. У жуда меҳнаткаш жувон. Бунақа одам ўзини бировга хор қилдириб қўймайди. Олим бўлсанг ҳам шуни тушунмадинг. Мени ҳам ғафлат босибди. Ўзлари тил топиб қолишар, деб ўйлабман. Бор, ўрнини совутмай, дарров қайтариб кел.
Лекин Малик бормади. Энди қизлар ичида бўйдоқ ва озод юриш унга қанот бағишлагандай, руҳини кўтариб юборгандай эди. Ўзи лекция ўқиркан, кўзи қизларни бир-бир кузатиб чиқар, ўзининг улардан ёши анча катталигини ўйлаб, дилида афсус чекарди. Орадан бир йилча вақт ўтди. Она бечора гапириб чарчади. Ўғли индамай туриб олгани учун ўзича бир иш қилолмади ҳам. Бу гаплардан хабар топган тоғаси ҳам жаҳл қилиб уларникига келмай қўйди. Муяссардан эса дарак бўлмади. Бир куни Малик уни учратиб қолди. Қиш, яхшигина қор ёққан эди. Трамвай бекатида Муяссар бўйи баланд, оддийгина кийинган бир одам билан турарди. Муяссарнинг бир қўлида сумка, бир қўлида янги супурги. Йигит чана қўлтиқлаб олган, иккинчи қўлида яна нимадир бор. Улар гаплашиб туришарди. Афтидан, иккалалари хурсанд эди. Муяссар трамвайда ўтирган Маликни кўрмади. Ўшанда Маликнинг юраги гурсиллаб уриб кетди. Хотинининг бегона эркак билан турганидан ғаши келгандай бўлди. Лекин бу ҳис бир нафасда ўтиб кетди. Яна боягидек совуққон бўлди-қолди.
Малик кейинги хотини Ҳамидага уйланган кезларида ҳали ўзининг йўқоттан бахтини тасаввур қилолмас, бу хотини ҳаммасининг ўрнини тўлдирадигандек туюлган эди. Муяссарни севиб олганини унутгани каби Ҳамидага шунчаки ҳавас учун уйлангани ҳақида ҳам ўйламасди. Лекин бу ҳақиқатни англаш учун кўп вақт керак бўлмади.........
​​Ҳамиданинг ҳар бир қилиғи Муяссарни эслатар, Малик беихтиёр уни ўйлаб қолганини ўзи сезмай қоларди.
Ҳамида анча-мунча юк билан келди. Девордаги гиламни ерга солди. Ўзи олиб келганини деворга осди. Бир кун Малик уйга келса, шифонер билан буфет йўқ. Хотини комиссион магазинга тошпириб юборибди. Эридан сўрамабди ҳам.
— Нега ундай қилдингиз? — деди Малик.
— Эски рўзғорингиздан бирон нарса қолишини истамайман. — Кейин кулиб Маликка суйкалди. — Хафа бўлдингизми? Хотинингизни кўргандай бўлиб юрувдингизми? Ана, мен олиб келганим бўлади-да.
Чиндан ҳам ярим йил ўтар-ўтмас аввалги рўзғоридан ҳеч нарса қолмади.
Ҳамида қайнонаси билан иши йўқ, ювошгина бу кампирнинг олдига бир коса овқатни дўқиллатиб қўйиб келиш билан бутун вазифасини бажаргандай бўларди. Аммо, ўз ота-онасини тез-тез йўқлаб турар, эрига буюриб, улар учун ҳар нарсалар олдириб келарди. Бир куни ишга кетаёттан Маликнинг қўлига иккита халта тутқаз-ди.
— Яхши гўшт олиб келинг. Магазиндан эмас, қўлда сўйилганидан олинг. Бизникилар магазин гўштини ейишмайди. Сомса қиламан. Укамнинг туғилган куни. Кечқурун бориб келамиз.
Ҳуши учган Малик ишхонасига етгунча ўзига келмади. Муяссар ўз уруғлари учун Маликдан ҳеч қачон ҳеч нарса талаб қилмас, умуман, бу ҳақда гапирмас эди. Бир куни дадаси касал ётганда Малик уни кўриб келмоқчи бўлди. Эрининг шундоқ чиқиб кетганини кўрган Мўяссар уни тўхтатди. Ўзи магазинга чиқиб бир шода тешик кулча олиб келди. Уни Маликка тутқазар экан, ғалати кулиб:
— Бир сўмга олдим. Қуруқ боргандан кўра… — деди.
Малик индамай олди-да, саланглатиб кўтариб чиқиб кетди. Кечқурун битта тоғорада ош кўтариб қайтиб келди. Энди буларнинг ҳаммасини бир-бир эсларкан, юраги андиша ўтида қоврилар, ҳижолатдан юзи ёнарди. Ҳамиданинг укаси уйланганида эса, Малик билан Муяссар олган гиламни совғага олиб боришди.
— Катта институтнинг домласисиз. Мен опа, сиз почча. Дурустроқ нарса қилмасак уят бўлади. Ўзимнинг гиламимни олиб борай десам, танишади, олишмайди. Шуни олиб бора қолайлик. Кейин яхшисини олармиз, — деди. Ҳулласи, уни эрига кўтартириб тантана билан тўйхонага кириб борди. Ўшанда ҳам Малик Муяссарни эслаган эди. Қизиқ, Муяссарнинг ҳам укаси уйланган, синглиси узатилган эди. Ҳеч нарса қилишмаганди. Фақат бир мартагина Муяссар тортинибгина:
— Моянамдан озроғини ишлатдим, — дегани эсида. Унинг ота-оналари ҳам ҳеч қачон Маликнинг қўлига қарамас, муомалалари ҳамиша бир хил эди.
Ҳамида қиз туғди. Кампир бўлса Мақсудни соғиниб дам-бадам кўз ёши қилиб оларди. Малик одам юбориб, ўғлини олдириб келди. Ўша куни уйида қиёмат бўлди. Ҳамида аразлаб онасиникига кетиб қодди. Шу-шу қачон Мақсуд келса, у чиқиб кетарди. Мана бугун ҳам кетиб қолибди. Шу мурғак гўдакда нима гуноҳ? Ҳамма нарсага ақли етгандан кейин ўзиёқ отасини эсламай кўйса керак. Маликнинг юрагини ғижимлаган дард сира бўшашмас, хотиралар чангалида баттар қисиларди. У Муяссарни яна бир марта кўрди. Ўша киши билан магазин ёнида машинага шифонер юклашаёттанда кўрди. Назарида Муяссар яшариб кеттандай эди.
Малик онасининг уйини тарақлатиб очиб кирганда кампир қўрқиб кетди.
— Нима бўлди? Нима қилиб юрибсан шу маҳадда?
— Мақсудни беринг, беринг, мен билан ётсин. Малик онасининг жавобини кутмасданоқ ўғлига ёпишди. Уни маҳкам қучоқлаб, чопонининг барига ўраб кўтарганича олиб чиқиб кетди.
— Шамоллатасан, ўра устини! — кампир депсаланиб ўғлининг кетидан чиқди.
Ҳовли ойдин эди. Йўл устида оппоқ бўлиб алланарсалар сочилиб ётарди. Кампир ҳайрон бўлди. Кўзларини қисиб тикилди. Кейин чўнқайиб қўллари билан пайпаслади. Чекиб ташланган папирос қолдиқлари эканини билиб, секин ўрнидан турди-да, ўғлининг уйи томонга аста қараб қолди. Кейин хўрсинганича бошини эгиб, орқасига қайтди.
Саида Зуннунова

https://t.me/Ibratlihikoyavaqissalaruz
“ОҚ ТЕРАКМИ, КЎК ТЕРАК..”

Амир ўша кунни ҳечам унутолмайди. Наврўз байрами арафаси. Умумхалқ ҳашари куни улар аввалига таҳсил олаётган бинолари атрофини тозалашди. Кейин уларни туманга қарашли боғнинг ариқларини тозалаш учун олиб кетишди.
Курсантлар эмасми, ҳаммаси норғул йигитлар. Буни қарангки, боғдаги  дарахтларни қизлар оқлашаётган экан.
— Йигитлар ишни тезлаштиринглар, боғ катта экан. Дарахтларни оқлашда ҳам ёрдамлашишимиз лозим.
Аниқки, ўқитувчининг бу гапи йигитларга ёқиб тушди. Чунки, қизлар билан танишиш учун яхши имконият эди. Шунданми йигитлар шиддат билан ариқларни тозалашга киришишди. Амир табиатан шўх йигит эмасманми, ўқитувчи узоқлашганидан, сал нарида дарахт оқлаётган қизларга қараб бақирди:
Қизлар ҳеч нарсани англашмади. Балки эшитмаганга олишгандир? Амир эса бошқа қўшиққа ўтди:
— Биз томонга бир-бир қараб қўй, садағанг бўлай гулюзли ёрим…
Унинг ўртоқлари - йигитлар қийқириб кулишди. Қизлар ҳам ҳайрон бўлиб қарашди. Уларнинг қараганидан фойдаланиб Амир яна бақирди:
— Оқ теракми, кўк терак, биздан сизга ким керак?
— Гул, бир нарса девор? — деди қизлар орасидан биттаси бақириб.
Амир «Гул» деганлари ким экан, дея ўша томонга аланглади. Афсус, ҳеч ким жавоб бермади. Бу эса Амирга куч бағишлади:
— Оқ теракми, кўк терак сиздан бизга Гул керак!
Сал ўтмай узоқроқдан бир қиз бош кўтарди.
— Ким олади-ё, шугина-ё? — деди қиз қўлидаги охак томчилаб турган чўткани кўрсатиб.
Қизлар тугул, Амирнинг ўртоқлари ҳам қийқириб юборди. Амир эса мулзам бўлиб жим қотди. У қизнинг сўзларидан эмас, кўпроқ унинг ҳуснидан лол. Қиздан кўз узолмай қолгани учун ўртоқлари баттар авж олди:
— Бўл, Амир, бир нима де?
— Мен оламан-о, шугинани-ё!
Йигит секин атрофга қарадим. Ўқитувчи узоқда. Бундан хурсанд бўлиб, қиз томон одимлади. Яна қийқириқ кўтарилди. Йигитнинг бостириб бораётганини кўриб, Гул деганлари беихтиёр бир қадам ортга тисарилди. Ёнига борганида ҳам қиз анқайиб қараб турарди. Катта-катта, қоп-қора кўзлари янада каттароқ очилган. Қўлидаги чўткадан оқаётган охак туфлисига тушарди. Амир унинг сўлидан секин чўткани олди.
— Ололаман-о, шугинани-ё! — деди у чўткани шодон баланд кўтариб.
Қизу йигитлар баравар олқишлашди уни.
— Гул, исмингизнинг ярми нима? — деди бироздан кейин қизга қараб.
— Асал, — деди қиз паришон ҳолда.
— Ҳам гул, ҳам асалман денг.
— Сизнинг ишингизни ким қилади? — ниҳоят у ўзига келди.
— Сиз! — деди кулиб Амир. — Аввал сизникини тугатайлик, кейин меникига ўтамиз.
— Жуда ғалати йигит экансиз?
— Сизни кўриб ғалати бўлиб қолдим.
— «Оқ теракми, кўк терак…» ўйнаяпмиз, — бирдан тилга кирди Гуласал. — Иноғомовни қизлар ютиб олди!
— Иноғомов ўзимизга ҳам керак! Нима қилсак, қайтарасизлар?
— Мана шу дарахтларнинг ҳаммасини оқлаб берсаларингиз! — қизнинг тили бурролашди.
— Иноғомов, нима дейсан? — ўқитувчи Амирга қаради, Амир ерга. — Аввал ўзининг ишини тугатсин! Сизларга ёрдам беришни келган заҳотимиз ният қилганмиз.
Бу гап Амир учун буйруқ эди. Чўткани қизнинг қўлига тутқазди. Аммо жим кетмади:
Ўша куни қизга бошқа яқинлашишнинг имкони бўлмади. Ўқитувчи атай қилгандек Амирнинг ёнимдан жилмасди. Дарахтларни оқлашга тушганларида эса, қизлар кетишга чоғланишди. Амир уларнинг қаердан келгани, қаерда ўқишини ҳам била олмади.
T.me/sinovlarihayot
— Менинг олдимдан ўқитувчи кетмади. Наҳот бирортанг қизлардан қаерда ўқишини сўраб олмадиларинг? — сўради йигитлардан Амир.
— Қизлар билан гаплашишнинг ҳам имкони бўлмади-ю… Фақат сен гаплаша олдинг холос. Ўзинг сўрамадингми?
Хуллас, қизлар ҳақида бирорта маълумотга эга эмасди. Лекин Амирнинг хаёлидан  Гуласал кетмасди. Анқайиб юзига қараб тургани, «Иноғомовни ютиб олдик», деганларини унутолмасди.
— Бошқа жойда ўқисанг ҳам майли эди. Бу ердан чиқишнинг, излашнинг имкони йўқ, — баттар юрагини эзади ўртоқлари.
Ростдан ҳам уларнинг эркин юришга вақти ҳам, имкони ҳам йўқ. Амир ўйланиб юрган кунларининг бирида қўлига бир хусусий газета тушиб қолди. Унда «Дўстлашайлик» номли саҳифа бор экан. Йигиту қизлар телефон рақамларини бериб, дўстлашишни таклиф қилишган. Амир ҳам дарров таҳририятга қўнғироқ қилди. Эълон пуллик ҳам эмас. Яна хоҳлаган таклифингизни айтишингиз мумкин........
​​Бу йигитга ёқиб тушди.
Бироз ўйланиб эълонни ёздирди:
«Умумхалқ хашари куни «Оқ теракми, кўк терак?» ўйинида иштироқ этган қизларни ютиб олинган йигит қидиряпти. Яъни, жонли ютуқ эгаларини кутяпти…»
Шундай дея телефон рақамини ва исмини айтди.
Эълон газетада чиққан куниёқ қўнғироқ бошланди.
— Боққа дарахт оқлашга борганмидингиз? Гуласалмисиз? — дейди шошиб Амир.
— Қанақа ўйин ўйнагансизлар? Биз танишсак бўлмайдими? — дейди қўнғироқ қилганлар.
Амир кутган эмас, кутмаган инсонлари қўнғироқ қила бошлашди. Эркаклар, аёллар ҳам бор эди, улар орасида. Ҳаммаси ўйинга, жонли ютуқ кимлигига қизиқади. Ҳеч бири ўша боғда мен ҳам бор эдим демайди.
-      Наҳот, бутун Ўзбекистон кўрган эълонни ўша қизларнинг бирортаси кўрмади?- жиғибийрон бўлади Амир.
Охири шу даражага бордики, қўнғироқ қилаётганларга бақира бошлади:
— Ўйинда иштирок этмаган бўлсангиз нега телефон қиляпсиз?
Чунки уч ой ўтди ҳамки, телефони тиним билмайди. Аммо бирор зоғ «ўша боғда мен ҳам бор эдим», демайди. Жаҳли чиқса-да, Амирнинг юрагини умид тарк этмасди. Бирортаси «ўшанда мен ҳам бор эдим. Фалон ўқишда ўқиймиз», дейишини шу қадар интиқлик билан кутардики…
Аммо умиди пучга чиқа бошлади. Гуласални топишга бўлган ишончи ҳам сўнмоқда эди.
“Балки ўқишни битирганимдан кейин излаб кўрарман”, дейди ўзига умид бериб.
Ўша куни ҳам шу хаёлда ўқишдан чиқиб, уйига кетаётганди. Бир қиз қўнғироқ қилиб қолди:
— «Оқ теракми, кўк терак?» ўйинини ким билан ким ўйнаган?
— Мен ўйнаганлар телефон қилсин деганман! Сиз нега қўнғироқ қиляпсиз? — деди тутаб.
— Мен нима дарддаман, одамлар нима дардда, — шундай дея у йўлни кесиб ўтиб,  бекатга яқинлашди. — Қизиққан бўлсангиз айтаман, мен ҳам ўша ўйиндаги қизларни излаяпман. Сизни эмас!
Шундай дея жаҳл билан телефонини чўнтагига солди. Шу пайт ёнидан «пиқ» этиб кулган овоз эшитилди. Амирнинг баттар асаби ўйнади. Еб қўйгудек бўлиб қаради.  Қаради-ю…
— Гуласал? Сиз? Нега куляпсиз?
— Газетага эълон берганингиз етмагандек, кўчада ҳам бақириб юрибсизми? — яна кулди қиз.
— Нима қилай? Сизни изладим.
— Мени излаш шарт эмасди. Мен мана шу бинода ўқийман.
— А-а-а? — қиз Амирнинг ўқиши ёнидаги бинони кўрсатди. — Ҳали олдимдаги қизни…
У ўзини кулгидан тутиб туролмади.
— Шунинг учун ҳам менга ҳеч ким қўнғироқ қилмаган экан-да!
— Биз сизни масхара қилиб газетага эълон берган деб ўйладик, - қизарди қиз.
— Ўзим масхара бўлибман-у… — деди Амир қизариб. — Аммо пушаймон эмасман. Чунки сизни ростдан изладим. Минг шукрки, топдим.
Гуласалнинг боши эгилди...
Тамом
Наргиза Усанбоева
T.me/sinovlarihayot