«بعد از کرونا هم ایمان خواهیم داشت؟»

❇️ از همان روزهای نخست شیوع #کرونا و بسته‌شدن در مساجد و کلیسا‌ها و تعطیلی مناسک جمعی ادیان مختلف، چالش علم و دین هم دوباره جای خودش را روی دکه بحث‌های فلسفی و علوم اجتماعی باز کرد؛ یکی از کنار رفتن دین از زندگی و غلبه علم گفت و دیگری از ناتوانی علم در مهار بحران و بازگشت مردم به دین.

🔸 پنج‌شنبه، ۲۸ فروردین #اندیشکده_مهاجر میزگرد آنلاینی با موضوع «الهیات پساکرونا» برگزار کرد و ۴ پژوهشگر این اندیشکده، #محمدحسین_بادامچی، #جواد_درویش، #محمدحسین_بنا و #نیما_نریمانی هرکدام از منظری به رابطه و چالش میان علم و دین و تأثیر بحران کرونا بر آنها بپردازند.

🔸 گزارش #سجاد_معینی‌پور از این میزگرد را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید. فیلم این میزگرد را هم در کانال اندیشکده مهاجر می‌توانید ببینید.

@sharifdaily

«جهان، پس از تو»

❇️ #اندیشکده_مهاجر اخیرا کتابچه‌ای را تحت عنوان «جمهوری اسلامی و مسئله کرونا» را به عنوان یک بسته مشورتی سیاست‌گذارانه آماده و منتشر کرده که شامل پنج مقاله تحلیلی–راهبردی به ضمیمه یک گزارش پزشکی از حقایق علمی پیرامون ویروس کروناست. مقاله‌های این کتابچه تلاش می‌کنند تکانه وارده از سوی ویروس کرونا بر جامعه و نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران را در پنج جهت کلی دینداری، رسانه، حکمرانی، علم دینی و فضای مجازی مورد سنجش قرار دهند و متناسب با آن راهبردهایی را برای مواجهه کم‌آسیب‌تر و حتی با اتخاد موضعی فرصت‌طلبانه، مثمر ثمر و پرفایده با این بیماری فراگیر و شبه قرنطینه تحمیلی متعاقب آن پیشنهاد دهند.

🔸 #جواد_درویش در مقاله «اپیدمی کرونا و تغییر باورهای دینی» تأثیرات شرایط کرونایی بر دین‌داری را مورد پرسش قرار داده و دلالت‌های آن در تضعیف و تقویت باورهای دینی را برشمرده است. از نظر او کرونا بیش از آنکه تهدیدی برای باورهای دینی باشد، تهدیدی برای باورهای علمی است و حتی می‌تواند فرصتی برای بازسازی باورها و معارف دینی در جامعه ما به حساب آید.

🔸 #مهدی_خلیلی در مقاله «قدرت و کرونا» کوشیده تا تبعات شیوع ویروس کرونا بر حکم‌رانی و به‌ویژه میل ذاتی دولت مدرن به افزایش سلطه و نظارت بر شهروندان و محدود کردن شفافیت و کاهش مسئولیت‌پذیری دولت‌مردان در شرایط فوق‌العاده‌ای همچون کرونا و با توجیهات پدرسالارانه‌ای چون حفاظت از سلامت را مورد بررسی قرار دهد.

🔸 #ابوطالب_صفدری در مقاله‌ای تحت عنوان « آلودگی اطلاعاتی در بحران کرونا» تأثیر کرونا در به‌هم‌ریختن مرجعیت رسانه‌ای و گسترش بازار شایعه و اشکال مختلف انتشار اخبار مربوط به کرونا در سطح جهان و ایران را مورد بررسی قرار داده است. از نظر او گسترش کرونا با آلودگی اطلاعاتی وسیعی در سطح جهانی و همچنین داخل ایران همراه بوده و لازم است که دستگاه رسانه‌ای کشور با اطلاع از این شرایط و درک مکانیزم‌های وقوع این مسأله، سیاست‌های رسانه‌ای خود را در جهت مهار این آفت بازنگری کند.

🔸 #نیما_نریمانی در مقاله «کرونا و رویکرد صحیح به علم دینی» ناتوانی دو تفسیر رسمی و شایع از نسبت علم و دین در سطوح حاکمیتی و گفتمان رسمی در مواجهه با ویروس کرونا را با استشهاد به برخی حوادث اجتماعی مانند واکنش‌های طرفداران طب اسلامی یا مدافعان باز ماندن حرم‌های مقدسه و یا برخی رجال مذهبی تأثیرگذار چون آیت الله جوادی آملی و آیت الله میرباقری مورد توجه قرار داده و با مقایسه وضعیت کنونی با برخی رویارویی‌های الهیات مسیحی سنتی با علوم جدید و مسائل الهیاتیِ رخ‌داده پیرامون بیماری‌های فراگیر در دوران رنسانس، بازنگری در رویکرد سنتی و همین‌طور رویکرد حداکثری به مناسبات علم و دین را در جهان پساکرونایی که تضاد میان علم و دین رو به افزایش است، ضروری دانسته و در این جهت رویکردهای تازه‌ای را در تبلیغات دینی در سطوح نخبگانی، دانش‌آموزان، نوجوانان، مسئولان و عامه مردم پیشنهاد می‌کند.

🔸 #محمدحسین_بادامچی نیز در مقاله «کرونا و فضای مجازی» با عنوان تفصیلی‌تر «کرونا؛ انباشت گسست‌های چهارگانه در گسل فضای مجازی- رئال و پیشنهاد پارادایم حکم‌رانیِ بدیلِ فضای مجازی برای بازسازی نظام‌های چهار‌گانه جمهوری اسلامی» از تأثیر شدید تکانه کرونایی در فروپاشی چهار نظام دوگانه فرهنگی-اجتماعی، خصوصی-عمومی، علمی-دینی، حاشیه-متن در ساختار نظام سیاسی-اجتماعی-فرهنگی جمهوری اسلامی سخن گفته و معتقد است که هر چهار گسست به رشد جریان خروج از مرکزی در جامعه ایران منجر شده است که مشخصا در گسست فضای مجازی-رئال در حال انباشته شدن است. به عقیده او تداوم سیاست‌های فرهنگی سنتی نظام به‌ویژه در قلمرو حکم‌رانی فضای مجازی نه تنها کمکی به ترمیم این گسل بزرگ نمی‌کند بلکه روز به روز در جهت تشدید آن عمل کرده و این مهم ضرورت بازنگری اساسی در حکم‌رانی فضای مجازی را در دوران پسا کرونایی که ساختار اجتماعی رسمی تضعیف و منطق خاص فضای مجازی تقویت شده است، دوچندان کرده است. در جهت طرح یک الگوی بدیل حکم‌رانی فضای مجازی، این مقاله «پایان مدیریت متمرکز و حمایت قانونی از شبکه فرهنگی کنشگران ترمیم» را پیشنهاد می‌کند که مدیران و فعالان فرهنگی کاملا متمایزی از نسل قبلی‌ای هستند که برای اداره سوژه‌های نوظهور فرهنگی جامعه ایران در عصر اینترنت همچنان بر شیوه‌های نادرست و منسوخِ متمرکز، بوروکراتیک، ایستا و بالا به پایین اصرار می‌ورزند.

🔸 این کتابچه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.

@sharifdaily