«دولت بی‌عمل»

❇️ دولت حسن روحانی که سر کار آمد، از جمله مهم‌ترین وعده‌هایش کنترل نرخ تورم و بهبود شرایط اقتصادی بود؛ امری که تا حدودی هم در دولت یازدهم به وقوع پیوست ولی در دولت دوم او باز هم درِ اقتصاد ایران به همان پاشنه سابق چرخید. پس از این اتفاقات دکتر #مسعود_نیلی، استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف به عنوان مشاور اقتصادی روحانی یکی از اصلی‌ترین سیبل‌های انتقاد مخالفان دولت قرار گرفت.

🔸 دکتر #علی_مدنی‌زاده یکی دیگر از اقتصاددان‌های شریفی بود که همراه با نیلی در حلقه مشاوران دولت حضور داشت. مدنی‌زاده کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در دانشکده برق شریف گذراند و دکترای اقتصادش را از دانشگاه شیکاگو گرفت. او در مصاحبه با خبرگزاری فارس درباره سیاست‌های اقتصادی دولت تدبیر و امید و به ویژه سیاست‌گذاری پولی صحبت کرده است.

🔸 «کشور سیاست‌گذاری پولی ندارد و کشوری که سیاست‌گذاری پولی ندارد دچار رکود تورمی می‌شود. در دهه 1970 میلادی به دلیل نبود سیاست‌گذاری پولی کشورها دچار رکود تورمی می‌شدند اما وقتی در دهه 1980 سیاست‌گذاری پولی شکل گرفت و تورم کنترل شد، آیا کشورها تورم دارند؟ همین ترکیه که یک جهش تورمی داشت، به سرعت تورم را کنترل کرد. توصیه ما این بود که اول از همه سیاست‌گذاری پولی داشته باشید و سیاست‌گذاری پولی این ساختارها را دارد.»

🔸 متن کامل این مصاحبه را در اینجا می‌توانید بخوانید.

@sharifdaily

«اقتصاد از صفر»

❇️ کلاس‌های درس #مبانی_اقتصاد دکتر #مسعود_نیلی در ترم بهار قرار است به صورت آنلاین برگزار شود و اگر ظرفیت پذیرش سامانه وی‌کلاس دانشگاه اجازه بدهد، عموم افراد بتوانند در آن شرکت کنند.

🔸 مفاهیم اساسی علم اقتصاد، تقاضا، عرضه و تعادل در بازار محصول، نقش‌ها و وظایف دولت در اقتصاد، متغیرهای اصلی اقتصاد کلان، رشد اقتصادی، سیاست‌های پولی و مالی و اقتصاد باز مباحثی‌ست که در این درس ارائه می‌شود.

🔸 کلاس‌های درس از ۲۶ بهمن شروع شده و برای شرکت در آن باید یک‌شنبه و سه‌شنبه خود را از ساعت ۱۵ تا ۱۶:۳۰ خالی کنید و از طریق لینک زیر پای درس نیلی بنشینید.

https://vc.sharif.edu/ch/13992-447141

🔸 کلاس‌های مبانی اقتصاد دکتر نیلی در وب‌سایت مکتب‌خونه هم در دسترس است که از اینجا می‌توانید ببینید.

@sharifdaily

«وی‌کلاس نشد، در آپارات ببینید»

❇️ کلاس‌های درس #مبانی_اقتصاد دکتر #مسعود_نیلی از امروز شروع شده و از طریق پخش زنده آپارات هم قابل مشاهده است:

https://www.aparat.com/econ_seminar_gsme/live

🔸 گویا امکان حضور مستمعین آزاد در سامانه وی‌کلاس فعلا فراهم نیست. قرار است تمام جلسات درس ضبط‌ و به‌ فاصله یک روز پس از هر جلسه در آدرس زیر بارگذاری شود:

http://ocw.sharif.edu/

🔸 اطلاع‌رسانی‌های مربوط به این درس را هم از طریق کانال تلگرام آن می‌توانید دنبال کنید:

https://t.me/Economics1400

@sharifdaily

«بنای لرزان»

❇️ به نظر می‌رسد که کار از روزها و ماه‌های سخت گذشته و باید گفت سال‌ها و دوران سختی را می‌گذرانیم؛ سال‌هایی که تورم بالا، رشد اقتصادی پایین و به تبع آن بیکاری و شغل‌های بی‌کیفیت گریبان‌گیر زندگی خانواده ایرانی است. نابرابری اقتصادی و بحران‌های کلان اقتصادی مثل بانک و صندوق بازنشستگی به همراه چالش محیط زیست را نیز به این گرفتاری‌ها بیافزایید تا وضعیت بحرانی اقتصاد ایران دقیق‌تر مشخص شود.

🔸 در این میان، جمعی از پژوهشگران اقتصادی در #پژوهشکده_سیاست‌گذاری و #اندیشکده_کسب‌وکار شریف با پشتیبانی اتاق بازرگانی تهران طرحی را با عنوان «بنای ایران» یا برنامه نجات اقتصاد ایران آماده کردند تا اولا مشکلات را برشمارند، ثانیا علل آن را ذکر کنند و ثالثا در یک بسته اقتصادی پیوسته و جامع، راه‌حل‌هایی برای آن برشمارند. این بسته را از اینجا می‌توانید ببینید و محتوای بیشتر آن را در وب‌سایت banayeiran.ir مشاهده کنید.

🔸 پیشتر، #مسعود_نیلی، عضو هیئت‌علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد و رئیس وقت موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی مشهور به موسسه نیاوران هم در کتاب‌های «اقتصاد ایران به کدام سو می‌رود؟» و «اقتصاد ایران: چگونگی گذار از چالش‌ها» خلاصه طرح مطالعاتی تحلیل عوامل تأثیرگذار بر عملکرد میان‌مدت اقتصاد ایران را با همین ایده آماده کرده بود تا دولت‌ها در سیاستگذاری اقتصادی از آن بهره ببرند.

@sharifdaily

«پای درس بودجه ریاضی‌گراها»

#علی_محدث‌زاده

❇️ #بسیج_دانشجویی در ادامه گفت‌وگو‌هایی که در مجله تصویری #امتداد با کارشناسان و صاحب‌نظران و مسئولان مختلف کشور داشته، مصاحبه‌ای با دکتر #مسعود_نیلی، رئیس سابق دانشکده #مدیریت_و_اقتصاد منتشر کرده که در بحبوحه تحویل لایجه #بودجه سال آینده از سوی دولت به مجلس و بحث‌های پیرامون آن می‌تواند شنیدنی باشد.

🔸 این گفت‌وگو رنگ‌وبویی از چالش ندارد و بیشتر شبیه گفت‌وگو با یک کارشناس ارشد اقتصادی است که در آن مصاحبه‌گر بدون مقدمه‌چینی به سراغ سوالاتش می‌رود و از مصاحبه‌شونده می‌خواهد ماجرا را از منظر خود شرح دهد.

🔸 به تبع تب‌وتاب این روز‌های اقتصاددانان کشور، سوال اول که باقی گفت‌وگو نیز بر مدار آن می‌چرخد، از بودجه و کسری آن است. نیلی به صورت خلاصه ریشه‌ای‌ترین مشکل اقتصادی کشور را در بودجه و ریشه‌ای‌ترین مشکل بودجه را در کسری ساختاری آن می‌داند. به گفته او با اینکه دولت و مجلس مدت زمان بسیار قابل توجهی را صرف تنظیم بودجه می‌کنند، اما بودجه هم‌چنان کسری دارد. این مسیر منحرف نه تنها با تغییر دولت‌ها، تغییر نکرده، بلکه انقلاب سال ۵۷ نیز تغییری در آن صورت نداده و عملا کشور بیش از پنجاه سال است که از کسری بودجه رنج می‌برد؛ بیماری مزمنی که نشان از ساختاری بودن اشکال دارد.

🔸 مشکل آنجایی‌ست که اصلاح ساختاری بودجه نیازمند تیغ جراحی است، و تیغ جراحی در میان مردم جلوه خوبی ندارد. سیاست‌مداری که می‌خواهد دست به اصلاح ساختاری بزند، یعنی یا باید پرداختی‌های دولت را کم و مدیریت کند، یا دریافتی‌های دولت را افزایش دهد و یا ترکیبی از این دو. کاهش هزینه‌ها به صرف کاهش ریخت‌وپاش‌ها صورت نمی‌گیرد و افزایش دریافتی‌ها هم به مالیات گرفتن از ماشین‌های لاکچری خلاصه نمی‌شود، یعنی دیگر نه نماینده مجلس می‌تواند در مقابل حوزه انتخابیه‌اش سربلند کند، نه مسئول دولتی.

🔸 اصلاح ساختاری بودجه یعنی پذیرش بدنامی و نفرت مردم، اما چیزی که در این روزگار شاهد هستیم، صرفا ادعایی درباره اصطلاح ساختاری است. نشانه آن هم استفاده از این اصطلاح جهت کسب محبوبیت است و نه نشان دادن چهره عبوس سیاست‌مدار. برای همین است که مناظره‌های ریاست ‌جمهوری به جلسات مزایده تبدیل شده و به جای آنکه در راستای اصلاح بکوشیم، هر کسی بر طبل شایستگی بیشتر مردم کشور در دریافت خدمات از دولت می‌کوبد. این‌جاست که کاندیدای ریاست‌جمهوری وعده‌هایش در این راستاست که دیگران جدیت کمی به خرج دادند و اگر من بیایم، با جدیت پیگیری می‌کنم و مردم را به حقوق‌شان می‌رسانم.

🔸 نیلی ضمن صحبت‌هایش، از «وابستگی به مسیر» سخن می‌گوید. به تعبیر او، تغییر دادن یک مسیر امری‌ست دشوار و اگر جریان در یک بستر شروع به حرکت کند، تمایل دارد تا در همان بستر به کارش ادامه دهد و عامل شروع این مشکل ما و خشت اول کج این بنا را قاعدتا باید در لایه‌های زیرین زمین یافت؛ ماده‌ای سیاه به نام نفت که سیاست‌مدار را رؤیاپرداز بار آورده است.

🔸 در نهایت نیلی چاره کار را ابتدا در پذیرش و اعتراف به انحراف می‌داند. به نظر او باید قبول کرد که مسیر پیشین ما، مسیری انحرافی بوده تا بتوان اصلاح آن را آغاز نمود. همچنین باید برای سیاست‌گذاری کشور، حافظه‌ای تعریف نمود که خطای قبلی بارها و بارها تکرار نگردد؛ همان‌طوری که کشور در زمینه سیاست خارجی یا زمینه فرهنگی دارای خطوط قرمز است، در زمینه اقتصادی نیز باید خطوط قرمزی داشته باشد که تدوین‌شان ابدا سخت نیست، ولی عمل به آن، همت می‌طلبد.

@sharifdaily

🔺کدامیک برای عدالت خطرناک‌ترند؟ دولت یا بازار؟

🔻عده‌ای بر این باورند که مکانیسم بازار با تاکید بر رقابت، انحصارزدایی و شایسته‌سالاری می‌تواند فسادهای متنوع را در جوامع بزداید.

🔻اما منتقدان بازاری‌سازی جامعه را به سبب نیروی مخرب #سرمایه‌داری منافی تحقق عدالت دانسته و یکه‌تازی بازار را مترادف با برآمدن تبعیض‌های جدیدی در جامعه قلمداد می‌کنند.

✅ بخش «عدالت و بازار» از رویداد عدالت محل تقابل دو دیدگاه اصطلاحا راست و چپ در نسبت با مساله بالاست.

🔶 در یک تقسیم‌بندی کلی برای این بحث، آقایان #مسعود_نیلی و پویا ناظران بیشتر در سمت اقتصاد بازار قرار خواهند گرفت و آقایان #فرشاد_مومنی، مهدی موحدی و مصطفی زالی در سمت نگاه انتقادی دسته‌بندی خواهند شد.

🚨#افزایش_هزینه ثبت‌نام از پنجشنبه ۹ دیماه ساعت۲۴

🔗اطلاعات بیشتر و ثبت نام در سایت مدرسه آزادفکری:

🌐 AzadFekriSchool.ir
🆔 @AzadFekriSchool

«توزیع قدرت، مهم‌تر از انتقال آن»

❇️ چرا برخی کشورها در مسیر توسعه اقتصادی حرکتی رو به جلو و شتابان دارند و برخی دیگر اگر عقب‌گرد نداشته باشند، حداقل درجازنندگان خوبی به شمار می‌روند؟ پاسخ عجم‌اوغلو و رابینسون در کتاب مشهور «چرا کشورها شکست می‌خورند» به این سوال، ورای مسائلی مثل فرهنگ و اخلاق مردمان و آب‌وهوا و جغرافیای یک سرزمین، ساختارهای سیاسی کشورها و حاکمیت قانون است؛ برخورداری از یک نظام قانونی و حقوقی پیشرفته برای حمایت از حقوق مالکیت مادی و معنوی.

🔸 کیفیت نظام قانونی در حمایت از حقوق مالکیت، انگیزه سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف صنعتی و کشاورزی و فناوری‌های برتر را فراهم کرده و از این طریق، رشد اقتصادی پایداری را نتیجه می‌دهد. در مقابل، نقض مستمر حقوق مالکیت از سوی قدرت سیاسی، باعث کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری و در نتیجه تخریب فرآیند رشد می‌شود. در واقع کیفیت نهادهای مرتبط با حاکمیت قانون شامل حقوق مالکیت، اجرای قراردادها، عملکرد دادگاه‌ها و پلیس، جزء عوامل تعیین‌کننده در شکل‌گیری فرآیند توسعه در کشورهای مختلف بوده است.

🔸 #مسعود_نیلی و #رضا_بخشی‌آنی از دانشکده #مدیریت_و_اقتصاد شریف به همراه #سیدمهدی_برکچیان از موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی (نیاوران) در مطالعه‌ای که در شماره پاییز ۱۴۰۰ فصلنامه علمی پژوهشی برنامه و بودجه منتشر کرده‌اند، با استفاده از داده‌های ۱۰۲ کشور در بازه زمانی ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰، با یک رویکرد تجربی نشان داده‌اند که افزایش تمرکز قدرت سیاسی سبب کاهش کیفیت اجرای رویه‌های قانونی می‌شود.

🔸 هدف این پژوهش بررسی اثر قدرت سیاسی بر حاکمیت قانون و در نهایت رشد و توسعه اقتصادی‌ست. در این مطالعه قدرت سیاسی شامل دو مؤلفه کلیدی در نظر گرفته شده؛ انتقال قدرت و توزیع قدرت. قدرت می‌تواند به صورت متمرکز در اختیار یک گروه محدود باشد یا میان گروه‌های مختلف تقسیم شود. همچنین، انتقال قدرت می‌تواند به صورت دموکراتیک یا غیردموکراتیک از فردی به فرد دیگر صورت گیرد.

🔸 در ادبیات سیاسی، عموما بر نقش سازوکارهای دموکراتیک انتقال قدرت مانند انتخابات آزاد و رقابتی، حضور فعالانه احزاب سیاسی و رسانه‌های آزاد تأکید می‌شود. این درحالی‌ست که تجربه بسیاری از دموکراسی‌های در حال توسعه نشان می‌دهد که صرف حضور مولفه‌های بالا به شکل‌گیری نهادهای حامی حقوق قانونی شهروندان منجر نشده است. از سوی دیگر براساس برخی مطالعات، توزیع قدرت میان بازیگران سیاسی مختلف، نقش مهم‌تری در شکل‌گیری نهادهای حامی حقوق قانونی شهروندان ایفا می‌کند. توزیع قدرت سیاسی میان بازیگران سیاسی سبب می‌شود که یک بازیگر به تنهایی امکان و قدرت نقض حقوق قانونی سایر بازیگران و گروه‌های سیاسی را پیدا نکند.

🔸 تمرکز قدرت سیاسی، امکان نقض مستمر حاکمیت قانون مانند نقض حقوق مالکیت و اجرای قراردادها از سوی سیاستمدار را فراهم می‌کند. در مقابل، قدرت سیاسی غیرمتمرکز از طریق محدود‌سازی سیاستمدار به تقویت رویه‌های قانونی منجر می‌شود. علاوه بر این، نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که با کنترل اثر توزیع قدرت، مؤلفه انتقال قدرت اثر معناداری بر کیفیت حاکمیت قانون ندارد.

🔸 انتقال دموکراتیک، امکان انتخاب آزاد و رقابتی گروه سیاسی حاکم را برای مردم فراهم می‌آورد، اما نمی‌تواند به تنهایی ضامن عدم‌ سوءاستفاده از قدرت از سوی فرد یا گروه منتخب در دوره استقرار باشد. در صورتی که گروه سیاسی منتخب دارای قدرت سیاسی بالایی برای اتخاذ تصمیم‌ها و سیاست‌های دل‌بخواهی مبتنی بر منافع فردی یا گروهی باشد، سیاست‌های اتخاذشده آنان می‌تواند حقوق عمومی و حاکمیت قانون را تضعیف کند.

🔸 توزیع غیرمتمرکز قدرت سیاسی میان بازیگران مختلف سبب می‌شود که هیچ بازیگری از اختیار کافی برای نقض حقوق قانونی سایر بازیگران برخوردار نباشد. همچنین، توزیع قدرت سیاسی میان بازیگران مختلف این انگیزه را به آن‌ها می‌دهد که با هدف حفظ حقوق خود، از شکل‌گیری نهادهای حامی حاکمیت قانون حمایت کنند.

🔸 خلاصه‌ای از این پژوهش را در روزنامه دنیای اقتصاد می‌توانید بخوانید. هم‌چنین امشب از ساعت ۲۰:۳۰، قرار است رضا بخشی‌آنی در کلاب‌هاوس این مقاله را ارائه دهد و بساط نقد و پرسش و پاسخ درباره آن هم برپا خواهد بود.

@sharifdaily

«از نیاوران تا آزادی»

❇️ #دانشکده_مدیریت_و_اقتصاد شریف سال ۱۳۷۸ تأسیس شد و از مهر ۷۹ در رشته مدیریت اجرایی دانشجو گرفت، اما شکل‌گیری آن را می‌توان در سال ۶۲ جست‌وجو کرد؛ جایی که دکتر #علینقی_مشایخی، فارغ‌التحصیل کارشناسی دانشکده مهندسی مکانیک شریف و دکترای دانشکده مدیریت MIT، بعد از بازگشت به ایران و استخدام در دانشگاه صنعتی اصفهان و همکاری با سازمان برنامه و بودجه در نوشتن برنامه پنج‌ساله اول توسعه کشور، رشته‌ای را با نام مهندسی سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی در دوره ارشد این دانشگاه راه‌اندازی می‌کند و افرادی چون دکتر #مسعود_نیلی دانش‌آموخته این رشته تازه‌تأسیس می‌شوند.

🔸 بعد از آن مشایخی در سال ۶۸ به درخواست سازمان برنامه و بودجه موسسه‌ای آموزشی و پژوهشی را ایجاد می‌کند که بعدها به #موسسه_نیاوران معروف شده و گروهی از اقتصاددانان ایرانی هم کم‌کم با نام مکتب نیاوران شناخته می‌شوند؛ مکتبی که در بزنگاه‌های مختلفی مورد حمله و انتقاد گروه‌های رقیب قرار گرفته و مقصر وضع اسف‌بار اقتصادی کشور معرفی شده است.

🔸 در اینجا مروری کوتاه بر سیر شکل‌گیری دوره ارشد مهندسی سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی، موسسه نیاوران و دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف و توسعه و بالا و پایین‌های روزگار آن داشته‌ایم؛ بالا و پایین‌هایی که تا مرز انحلال دانشکده هم در ابتدای دهه ۹۰ پیش رفت.

@sharifdaily

«پای درس اقتصاد توسعه»

❇️ مفهوم «توسعه» یکی از عمیق‌ترین و پیچیده‌ترین مسائلی‌ست که توسط اندیشمندان مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته و امسال دانشکده مدیریت و اقتصاد تصمیم دارد تا در قالب «مدرسه زمستانی اقتصاد توسعه شریف»، ابعاد اقتصادی این مسئله را به دانشجویان ارائه کند.

🔸 این دوره از ۱۰ تا ۱۶ بهمن‌ماه، هر روز از ساعت ۹ الی ۱۶ به هر دو شیوه مجازی و حضوری در دانشکده #مدیریت‌_و_اقتصاد شریف (واقع در پردیس شمالی) برگزار می‌شود و در پایان این دوره به شرکت‌کنندگانی که در کلاس‌های مدرسه حضور قابل‌قبولی داشته باشند، گواهی معتبری به هر دو زبان فارسی و انگلیسی اهدا خواهد شد.

🔸 در کلاس‌های این مدرسه، علاوه بر مباحث نظری اقتصاد توسعه، مطالعات موردی بر روی سایر کشورها و بررسی تطبیقی با ایران، طی سرفصل‌های زیر ارائه خواهد شد:

▫️مفهوم‌شناسی توسعه: دکتر #محمد_وصال
▫️رشد و توسعه‌ اقتصادی: دکتر #سیدعلی_مدنی‌زاده
▫️نوآوری و توسعه: دکتر #سیدایمان_میرعمادی
▫️اقتصاد سیاسی توسعه: دکتر #مسعود_نیلی
▫️تامین مالی توسعه: دکتر #فرهاد_نیلی
▫️فقر چندبعدی: دکتر #زهرا_کاویانی
▫️فقر و روش‌های نوین فقرزدایی/نابرابری جنسیتی: دکتر #محمد_حسینی
▫️ مداخلات در تجمیع سرمایه انسانی/مالیات‌ستانی و توسعه: دکتر #محمد_وصال
▫️ ارائه خدمات و توسعه انسانی: #فاطمه_نجفی

🔸 اگر تمایل دارید در این دوره شرکت کنید، حداکثر تا ۳۰ دی‌ماه فرم پیش‌ثبت‌نام را از اینجا تکمیل کرده و درصورت دریافت ایمیل پذیرش با پرداخت هزینه دوره، ثبت‌نام خود را قطعی نمایید.

🔸 هزینه شرکت در دوره هم به صورت زیر می‌باشد:

▫️ ثبت‌نام حضوری:
- دانشجویان شریف: ۸۵۰٫۰۰۰ تومان
- دانشجویان سایر دانشگاه‌ها: ۱٫۵۵۰٫۰۰۰ تومان
- ثبت‌نام آزاد: ۲٫۹۵۰٫۰۰۰ تومان

▫️ ثبت‌نام مجازی:
- دانشجویان شریف: ۶۵۰٫۰۰۰ تومان
- دانشجویان سایر دانشگاه‌ها: ۱٫۰۵۰٫۰۰۰ تومان
- ثبت‌نام آزاد: ۲٫۲۵۰٫۰۰۰ تومان

🔸 همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اساتید، سرفصل‌ها و شیوه ثبت‌نام، می‌توانید بروشور مدرسه را مطالعه کنید.

@sharifwinterschool
@sharifdaily