🌟 شماره ۸۶۲ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ باور نمی‌کند دل من، مرگ خویش را (#سرمقاله/ #سجاد_کاهانی)
◀️ چرا تهران نه؟/ مشکلات دانشجوهای غیرتهرانی در روزهای تعطیلی خوابگاه (#پرونده/ ص۴و۵)
◀️ آینده آن بالاست/ هفته جهانی فضا با حضور جولیو مانزونی #گزارش (#آزاده_ایزدی/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#محمدجواد_شاکر/ ص۲)
◀️ راهی که نرفتیم/ نقد و تحلیل مستند «ترور سرچشمه» با حضور سیدعلیرضا حسینی بهشتی #گزارش (#محمد_توفیقی_زواره/ ص۳)
◀️ یاران را چه شد؟/ #حرف_زیادی (#مرتضی_یاری/ ص۳)
◀️ تحصیل در مدار صفردرجه/ مروری بر وضعیت آموزش عالی قبل از سال ۱۳۱۰ #سده‌خوانی (#محمد_ملانوری/ ص۶و۷)
◀️ نوبل فیزیک به تاریک‌ترین راز جهان رسید/ جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۰ برای کاوشگران سیاهچاله‌ها #علمی (#فاطمه_خسروی/ ص۸)
◀️ نوبلی برای قیچی اصلاح/ نوبل شیمی به زیست‌شناس‌ها رسید #علمی (#نازیلا_ویسی/ ص۸)
◀️ گفت‌وگو با گارد باز/ پیش‌فرض‌ها و باورهایتان را به چالش بکشید #کمی_آنسوتر (#حسین_رجبی/ ص۹)
◀️ چرا چین نه؟ (#مرغ_همسایه/ ص۹)
◀️ مذاکره بعد از ۳ نوامبر/ گفت‌وگو با یوسف عزیزی درباره آمریکا در سال ۲۰۲۰ (#گفت‌وگو/ ص۱۰)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ آنچه شجریان‌ها بر سر جامعه می‌آورند #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۱۱)
◀️ کبوتر با کبوتر فرق دارد #دل‌شکسته_نوشته (#حسین_مشکانی/ ص۱۲)
◀️ #استاد_شریف_ما/ ص۱۲

t.me/sharifdaily/6773

@sharifdaily

«بروید، بیاموزید و برگردید»

#سده‌خوانی

❇️ ...مقصود ما از اعزام شما به خارجه تربیت است؛ زیرا می‌بینم که ممالک غرب و ملل غربی به‌واسطه تربیت کامل مقام عالی و شامخی به‌دست آورده‌اند... اگر مقصود از اعزام شما به خارجه صرفا تعلیم و تحصیل علم بود، اعزام شما لزومی نداشت؛ زیرا ممکن بود که در مملکت خودمان به‌وسیله استخدام معلمین و اقدامات دیگری وسایل تعلیم شما را فراهم کنیم، ولی منظور اصلی ما تربیت شما بود و همه می‌دانیم که از حیث تربیت کلیه ملل شرقی و ایران به خصوص خیلی عقب هستند... سعادت مملکت از تربیت افراد آن حاصل می‌شود و تکمیل تربیت جوانان ایرانی فقط به‌وسیله اعزام آنها به ممالک خارجه حاصل می‌گردد... شاید ما بتوانیم به‌وسیله اعزام شما جوانان حساس و باذوق ایرانی به خارجه مملکت خود را به کلی عوض کنیم و آن را با قدم‌های محکم‌تر و بلندتری به سوی ترقی ببریم.

🔸 ...شما را به مملکتی اعزام می‌کنیم که جمهوری است و نظام آنها با نظام ما متفاوت است. شما نباید نظام سیاسی آنها را برای ما بیاورید، بلکه صنعت و آداب آنها را یاد بگیرید.

▫️سخنرانی رضاشاه در جمع محصلان اعزامی به خارج از کشور - ۲۲ شهریور ۱۳۰۹

@sharifdaily

«تحصیل در مدار صفر درجه»

❇️ دانشگاه در ایران تاریخی کم‌تر از صدسال دارد. دانشگاه تهران به عنوان اولین دانشگاه ایرانی در سال ۱۳۱۳ تأسیس شد. تصمیم گرفتیم در آستانه تغییر قرن شمسی مروری داشته باشیم بر تاریخ حدودا صدساله دانشگاه و نهاد علم در ایران و به همین بهانه صفحه #سده‌خوانی جای خودش را در روزنامه باز کرد.

🔸 در این صفحه تلاش می‌کنیم روندهای موجود را در عرصه علم و فناوری و البته پیوند دانشگاه با فضای اجتماعی دهه‌های مختلف قرن ۱۴ شمسی مرور کنیم؛ روزگاری دانشگاه عرصه اثرگذاری بر پیرامون خود بوده و روزگاری از بیرون تأثیر گرفته. برای آنکه فضای کلی دانشگاه و نهاد علم را در سال‌های مختلف بررسی کنیم، سعی خواهیم داشت تا مهم‌ترین اتفاقات هر ده سال را در هر شماره صفحه سده‌خوانی مرور کنیم، البته گریزی از ایجاز و انتخاب نیست.

🔸 در اولین شماره سده‌خوانی اتفاقات سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۰ سوژه بوده ولی عملا کمی به قرن ۱۳ هجری شمسی هم گریز زدیم؛ از اولین اعزام‌ها برای تحصیل در ابتدای قرن ۱۳ تا افتتاح دارالفنون، مدرسه سیاسی، مدرسه حقوق، دارالمعلمین، موسسه پاستور، مدرسه تجارت و در نهایت تصویب قانون اعزام محصلین به خارج از کشور در مجلس شورای ملی در سال ۱۳۰۷ و اعزام نخستین گروه در سال ۱۳۰۹.

🔸 چهره شاخص شماره اول سده‌خوانی هم #علی‌اکبر_داور است که با خرج بازرگانی به نام حاج ابراهیم پناهی برای تحصیل به سوئیس می‌رود و بعدا در عصر مشروطه وزارت اقتصاد و دادگستری را در ایران متحول می‌کند.

🔸 نخستین شماره سده‌خوانی را به قلم #محمد_ملانوری در سایت روزنامه بخوانید.

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۵ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ جان پدر کجاستی؟ (#سرمقاله/ #علیرضا_هاشمی)
◀️ عشوه‌های مجاز/ فعالیت دانشجویی در دوران سلطه کرونا (#پرونده/ ص۵)
◀️ به سادگی یک گل، به مهربانی یک لبخند/ یک عیدی متفاوت به بیماران و پرستارها (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#محمدجواد_شاکر/ ص۲)
◀️ به تو از دور سلام/ استقبال مجازی از ورودی‌های جدید در آمفی‌تئاتر مرکزی #گزارش (#بهار_غلامی/ ص۳)
◀️ رسول رحمت #هفتاد_سال_عبادت (#حسن_اسکندی/ ص۳)
◀️ کوانتا؛ جایی برای تجربه، یادگیری و رسیدم/ انجمن علمی فیزیک در دوران کرونا، فعالیت‌های مجازی‌اش را پررنگ‌تر دنبال می‌کند #گزارش (#مرتضی_آرانی/ ص۴)
◀️ از قیام تا قعود جامعه دینی #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۴)
◀️ رویای تجدد با اونیورسیته/ دانشگاه وارد می‌شود #سده‌خوانی (#محمد_ملانوری/ ص۶و۷)
◀️ بزک پوپولیسم/ آیا پوپولیسم لزوما برای اقتصاد بد است؟ (#اقتصاد_و_کسب‌وکار/ ص۸)
◀️ همان‌طور که می‌گویی بنویس/ چرانوشتن برایمان سخت است؟ #هنر_و_ادبیات (#غزل_شفیعی/ ص۹)
◀️ شاعر اسطوره‌ها #شریفانه (#عرفان_خلج/ ص۹)
◀️ بزرگ‌جنگلی واژگون #صریر (#هاله_دادمهر/ ص۹)
◀️ گوگل در مسیر انحصار/ چرا اقدامات قانونی در برابر گوگل کافی نیست؟ #ترجمه (ترجمه: #پارسا_پاکدامن/ ص۱۰)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ اگه کرونا نبود، درس و کار داشتم ولی زن نداشتم #مردمان_شریف (#مریم_اشتهاردی/ ص۱۱)
◀️ آب زنید راه را #وصله_پینه (#رضا_علیپور/ ص۱۲)
◀️ استوری شتری #نیش_شتر (#علیرضا_مختار/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/6922

@sharifdaily

«دانشکده ایدئولوژیک»

#سده‌خوانی

❇️ دانشکده ادبیات کارکردی ترویجی داشت. در این دوره، عقاید ملی‌گرایانه و باستانی در سطح کشور ترویج می‌شد و از همین رو از دانشکده ادبیات انتظار می‌رفت که در بسط این ایدئولوژی کوشا باشد. بده‌بستانی که بین حکومت و دانشکده وجود داشت، باعث شده یکی از پررونق‌ترین دوره‌های توجه به متون ادبی یا اماکن تاریخی در این دوره رقم بخورد و حتی چهره‌های برجسته‌ای از دانشکده ادبیات، در ادوار مختلف به وزارت و وکالت رسیدند.

🔸 همچنین با توجه به آنکه تحصیلات آکادمیک مرسوم و کسب درجه دکتری برای جذب هیئت علمی در این دو دانشکده وجود نداشت، هیئت ممیزه‌ای که در قانون دانشگاه پیش‌بینی شده بود، با ترکیب اعضای ولی‌الله نصر، علی اکبر دهخدا و سیدنصرالله تقوی به جذب هیئت علمی پرداخت. چهره‌های برجسته‌ای همچون علامه بدیع‌الزمان فروزانفر یا شیخ فاضل تونی از این دسته از افراد هستند که با وجود تحصیلات سنتی، ردای استادی دانشگاه را بر تن کردند.

📷 استادان برجسته دانشکده ادبیات؛ ظهیرالاسام، حکمت، رعدی آذرخشی و فروزانفر

@sharifdaily

«رویای تجدد با اونیورسیته»

#سده‌خوانی

❇️ اولین بحث‌ها پیرامون ایجاد اونیورسیته را اسماعیل‌خان سنگ، نماینده مجلس شورای ملی از حوزه ساری در ششمین دوره مجلس شورای ملی مطرح کرد و از وزیر وقت معارف خواست که در این مورد چاره‌اندیشی کند. سید محمد تدین هم شخصا از طرفداران تأسیس دانشگاه بود و می‌گفت: «یک روزی این مملکت از علم کاملا مستفید خواهد شد که ما دارای اونیورسیته و دار‌العلوم باشیم و الا با این تحصیلات ابتدایی و متوسطه آن استفاده که ممالک دیگر از علوم عالیه می‌کنند ما هم اگر بخواهیم منحصر کنیم به همین قسمت، آن استفاده را نخواهیم کرد.» این چنین بود که تدین ایده‌اش برای تأسیس دانشگاه در فضایی به اندازه ۸۰ تا ۱۰۰هزار متر را برای شاه توضیح داد. برای تکمیل طرح، مقرر شد عیسی صدیق اعلم، از نزدیکان و یاران علی اکبر داور با مسافرت به اروپا طرح تأسیس دانشگاه را آماده کند.

🔸 دانشگاه تهران بر پایه مدارس موجود ساخته شد. مدرسه حقوق و علوم سیاسی، طب، کشاورزی و صنایع مستظرفه تجمیع شد تا بنیان دانشگاه تهران را بنا نهد. در ۱۵ بهمن ۱۳۱۳ هم شاه با حضور در دانشکده پزشکی، لوح یادبود دانشگاه را به خاک سپرد. دانشگاه در محدوده فعلی پردیس اصلی دانشگاه افتتاح می‌شود اما افتتاح رسمی دانشگاه تهران در روز جمعه، ۲۴ اسفند ۱۳۱۳، یک ساعت و نیم قبل از ظهر در دانشکده حقوق انجام گرفت. نام‌گذاری دانشگاه و دانشکده به جای اونیورسیته و فاکولته، پیشنهاد فرهنگستان بود تا در کنار نام‌های استاد و دانشجو برای برای معلمین و شاگردان آن، تفاوت شرایط جدید آموزشی با گذشته را نشان دهد.

🔸 سوژه اصلی دومین قست از سده‌خوانی به #دانشگاه_تهران اختصاص دارد؛ از شکل‌گیری ایده تأسیس آن همراه با دوره اقتدار پهلوی اول در سال‌های ابتدایی دهه دوم قرن حاضر تا تصویب طرح آن در مجلس شورای ملی و هیئت دولت و انتخاب زمین و افتتاح آن در سال ۱۳۱۳ با پنج دانشکده. در این قسمت کمی از اهداف تأسیس دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران می‌گوییم، به‌ویژه دانشکده‌های ادبیات و معقول و منقول که قرار بود در چارچوب دستگاه تبلیغاتی پهلوی فعالیت کنند و سری هم به اولین اعتصاب‌های دانشجویی با موضوعات صنفی و اندکی سیاسی می‌زنیم.

🔸 به عنوان چهره شاخص این دهه از آموزش عالی ایران نیز سراغ #علی‌اصغر_حکمت می‌رویم؛ شخصیتی که با ارائه لایحه تأسیس دانشگاه تهران و پیشبرد امور اجرایی آن دانشگاه را شکل داد و تا سال ۱۳۱۷ که اسماعیل مرآت جایگزین او شود، ریاست دانشگاه را بر عهده داشت. او خود استاد ادبیات فارسی دانشگاه بود.

🔸 دومین قسمت از ده قسمت سده‌خوانی را به قلم #محمد_ملانوری در سایت روزنامه بخوانید.

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۶۸ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ ما منتظریم... (#سرمقاله/ #محمدصالح_سلطانی)
◀️ دایی عادل/ نفیسه، بهادرخان و نودی که تعطیل شد #نبات (#عرفان_فرهادی/ ص۱۰)
◀️ از اول هم چمنی در کار نبود/ خشک‌منظرسازی چند فضای سبز و حواشی توییتری (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (#مهدی_فخرآبادی/ ص۲)
◀️ این راهش نیست، سرتان را در برف نکنید (#ذره‌بین/ ص۲)
◀️ تقصیر که بود؟/ «به کجا می‌روی آخر؟!» درباره آبان ۹۸ #گزارش (#محمدجواد_نجارزاده/ ص۳)
◀️ آمدیم، نبودند و همچنان نیستند/ دانشجوها از مفقودی وسایل‌شان در خوابگاه گله‌مندند (#گزارش/ ص۴)
◀️ جامه‌های سرخ #آن‌سوی_آجرهای_قرمز (#محمدتقی_ضرغام_افشار/ ص۴)
◀️ داده را بگیر، گزارش را بنویس/ وضعیت آزمایشگاه‌ها در دوران آموزش مجازی (#پرونده/ ص۵)
◀️ فصل چپ شدن/ دهه بیست و سیاستی که جایش را در دانشگاه پیدا می‌کنید #سده‌خوانی (#محمد_ملانوری/ ص۵)
◀️ آگاهی علیه کرونا/ انتشار اطلاعات در جامعه چطور می‌تواند مانع گسترش کرونا شود #علمی (#یزدان_بابازاده/ ص۸)
◀️ مصالحه بی‌مصالحه!/ سفیدپوست‌های آمریکایی باید در آینه نگاه کنند و از نژادپرستی خجالت بکشند #کمی_آنسوتر (#حسین_رجبی/ ص۹)
◀️ ضرب سه‌تایی روی پل (#مرغ_همسایه/ ص۹)
◀️ #هزارقلم/ ص۱۱
◀️ بازنمایی واقعیت یا قلب آن؟ #نامه_وارده (#محمدمحسن_نداف/ ص۱۱)
◀️ فقط یک عکس #یادداشت (#محمدجواد_شاکر/ ص۱۲)
◀️ این همسایه آزارگر #یادداشت (#مرتضی_یاری/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/7118

@sharifdaily

«کوی سیاسی دانشگاه»

#سده‌خوانی

❇️ سیاسی برای رفع مشکل دانشجویان تهرانی توانست در ۱۳۲۴ مجوز استفاده از ساختمان‌های امیرآباد را بگیرد و کوی دانشگاه را تأسیس کند؛ ساختمان‌هایی که موقع اشغال ایران، محل اسکان نیروهای آمریکایی بود و با خروج آنان، هم وزارت جنگ و هم دانشگاه برای تملک آن نقشه داشتند و در نهایت به نفع دانشگاه تهران خاتمه یافت و دانشجویان دانشگاه تهران توانستند در این ساختمان‌ها ساکن شوند.

🔸 حالا حضور در دانشگاه، فضای زیست جمعی بزرگ‌تری را برای دانشجویان فراهم کرده بود. این چنین بود که تصمیم‌گیری در این مورد و نحوه زیست دانشجویی در این ساختمان‌ها، محل بحث و کار دانشجوها شد و سازمان دانشجویان کوی تشکیل شد؛ نهادی صنفی که در ابتدای این دهه داغ تصمیم گرفته بود که از فضای سیاسی دوری گزیند. هم‌زمان با این نهاد صنفی، دانشجوهای دانشکده‌ها هم سازمان‌های دانشجویی خود را تشکیل دادند تا با در کنار هم قرار گرفتن این نهادهای دانشجویی، در نهایت سازمان دانشجویان دانشگاه تهران تأسیس و تشکیل شود. این چنین که از سوابق رهبران سازمان دانشجویان گفته شد، گرایش آنها به حزب توده مشخص است.

@sharifdaily

«فصل چپ شدن»

در بهمن ۱۳۲۷ در حالی که شاه جوان هنوز نتوانسته بود اقتدارآفرینی پدر را برای نهاد سلطنت بازیابد، در مراسم سالگرد افتتاح دانشگاه تهران ترور شد. عامل ترور، ناصر فخرآرایی، خبرنگار روزنامه فخر اسلام بود که در همان صحنه کشته شد. شاه که از ترور فقط زخم برداشته بود، در اثر این ترور توانست احزاب مخالف را سرکوب کند و بر همین اساس، حزب توده غیرقانونی اعلام شد.

چند ماه بعد، حتی دانشجوهای دانشگاه تهران مجبور شدند که تعهدنامه‌ای امضا کنند که از فعالیت سیاسی در دانشگاه خودداری می‌کنند. این تعهدنامه برای دانشجویان سیاسی معنایی دیگر داشت و بعضی از آنها انصراف دادند. با وجود آنکه علی‌اکبر سیاسی یا مهدی بازرگان یا ریاضی همیشه دانشگاه را مأمنی برای دانشجویان ترتیب داده بودند اما اولیای دانشگاه نیز از این تعهدنامه راضی بودند.

مهدی بازرگان چند سال بعد در جزوه‌ای معروف به «بازی جوانان با سیاست» آنها را از فعالیت سیاسی در دوران دانشجویی منع می‌کند؛ جزوه‌‌ای که در سال ۱۳۳۱ نگاشته شد و می‌گفت ورود دانشجویان به سیاست به هرج و مرج می‌انجامد و آنها را از درس خواندن نیز باز می‌دارد. بازرگان در این دوره، خود نیز دیگر یک فعال سیاسی بود و عضویت در هیئت خلع ید و معاونت وزارت فرهنگ را برعهده داشت.

❇️ دهه بیست با اشغال ایران از سوی متفقین و آمدن محمدرضا پهلوی به‌جای پدر به مقام سلطنت آغاز می‌شود. از سوی دیگر رفتن اقتدار رضاشاهی و سست بودن پایه‌های استبداد محمدرضا سبب می‌شود فضای سیاسی جامعه نسبت به دوران پهلوی اول بازتر شده و گروه‌های سیاسی مختلف فعالیت خودشان را توسعه و گسترش بدهند؛ از حزب توده و حزب دموکرات تا کانون مهندسین ایران و حزب ایران و احزاب هم‌سو با جبهه ملی و البته نیروهای سیاسی اسلام‌گرا و انجمن‌های اسلامی دانشجویی.

🔸 همه اینها یک دانشگاه آکنده از سیاست را نتیجه می‌داد؛ دانشگاه تهران که در این دهه کوی آن هم در امیرآباد راه می‌افتد و به دنبال آن سازمان دانشجویان کوی و سازمان دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل می‌شود. البته واقعه ترور نافرجام محمدرضا پهلوی در مراسم سالگرد افتتاح دانشگاه تهران هم ماشین سرکوب او را روشن می‌کند و هم دانشگاه را تا حد امکان سیاست‌زدایی.

🔸 #محمد_ملانوری در سومین شماره #سده‌خوانی به مرور تاریخ دانشگاه در ایران در دهه بیست پرداخته است. این مرور کوتاه را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید.

🔸 در کنار مرور وقایع دهه بیست در دانشگاه، به عنوان چهره شاخص این دهه #علی‌اکبر_سیاسی را انتخاب کرده‌ایم که در این دهه ریاست دانشگاه تهران و وزارت معارف را بر عهده داشت و آموزش و پرورش اجباری و رایگان از میراث او در دوره وزارت است.

@sharifdaily

🌟 شماره ۸۷۲ روزنامه شریف منتشر شد.
در این شماره می‌خوانید:

◀️ زندگی را در زندگی می‌شود یاد گرفت (#سرمقاله/ #سجاد_معینی‌پور)
◀️ داستان یک دیوانگی/ صفر تا صد مستند «دیوانگی» در گفت‌وگو با عوامل سازنده مستند (#پرونده/ ص۴و۵)
◀️ هر نفر، یک مسیر/ گزارشی از رویداد در جست‌وجوی موفقیت (#گزارش/ ص۲)
◀️ #میز_نشریات (ص۲)
◀️ راه خارج از داخل می‌گذرد/ سیاست خارجه در «پلاک دیپلمات» (#گزارش/ ص۳)
◀️ گسترش در سایه اقتدار و سرکوب/ مروری بر وضعیت دانشگاه‌های ایران در دهه ۳۰ #سده‌خوانی (#محمد_ملانوری/ ص۶و۷)
◀️ راه بودجه به این ترکستان است/ بودجه: پاشنه آشیل اقتصاد کشور در سال ۱۴۰۰ #اقتصاد_و_کسب‌وکار (#نیلوفر_دمنه/ ص۸)
◀️ سبک بران (#صفر_تا_ثروت/ ص۸)
◀️ بیشتر ما ذاتا متقلب نیستیم/ تعهدنامه‌های اخلاقی؛ راهی برای مبارزه با تقلب #ترجمه (#شیما_رمدانی/ ص۹)
◀️ همه راه‌های رسیدن به کرونا (#کوتاه_از_آن‌ور/ ص۹)
◀️ پایان تلخ و تلخی بی‌پایان/ ناامیدی یعنی پایان #پرونده (#سحر_بختیاری/ ص۱۰)
◀️ از رنجی که می‌بریم #یادداشت (#سحر_بختیاری/ ص۱۰)
◀️ آرمان پر کشید #یادداشت (#محسن_به‌خوی/ ص۱۰)
◀️ عشق پرحاشیه (#هزارقلم/ ص۱۱)
◀️ بعدازظهر توله‌سگی #به_دیار_حبیب (#پیمان_ملک‌محمدی/ ص۱۲)
◀️ استقامت شریف #وصله‌پینه (#امیرمحمد_طهماسبی/ ص۱۲)

t.me/sharifdaily/7540

@sharifdaily