«اخلاق برای ماشین‌های هوشمند»

❇️ سابقه تدوین سندهای حوزه #اخلاق #هوش_مصنوعی به ۲۰۱۶ و دغدغه‌های یک سازمان خصوصی بازمی‌گردد؛ موسسه AI NOW در دانشگاه نیویورک، کنفرانسی را در معاونت علم و فناوری کاخ سفید برگزار و درباره مسائل انضمامی اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی مانند برابری جنسیتی و نژادی دغدغه‌هایی را مطرح می‌کند. همان کنفرانس آغازی‌ست بر تدوین سندهای اخلاق هوش مصنوعی و مدت کوتاهی بعد، شرکت‌های بزرگ فناوری برای آمادگی در برابر قانون‌گذاری‌ها و تنظیم‌گری‌های آینده دولت‌ها در این حوزه، اتحادیه‌ها و انجمن‌هایی را در این زمینه تأسیس می‌کنند تا دست پیش را بگیرند. بعد از آن هم نهادهای خصوصی و غیرانتفاعی و مدنی، سازمان‌های دولتی و بین‌المللی و شرکت‌های فناوری سندهای مختلفی را در این زمینه تنظیم می‌کنند.

🔸 کمیسیون اخلاق دانش علمی و تکنولوژی (COMEST) #یونسکو نیز در سال ۲۰۱۸ مطالعه‌ای درباره اخلاق هوش مصنوعی با هدف آگاه‌سازی فضای داخلی این نهاد بین‌المللی انجام می‌دهد. نتایج این مطالعه در جلسه ۲۰۶ هیئت اجرایی یونسکو مطرح و با آن موافقت شده و در چهلمین جلسه عمومی یونسکو نیز کشورهای عضو به آن رأی مثبت می‌دهند تا COMEST مسئول تدوین سندی در حوزه اخلاق هوش مصنوعی شود. در تدوین پیش‌نویش سند، گروه‌های مختلفی همکاری می‌کنند و تلاش می‌شود با برگزاری کارگاه‌های عمومی در کشورهای مختلف، دغدغه‌های مردم این کشورها جمع‌آوری و از حوزه عمومی کشورها و فرهنگ‌ها و اقوام مختلف مشاوره گرفته شود تا تنوع فرهنگی و نژادی و قومیتی لازم در سند لحاظ گردد.

🔸 قبل از تصویب نهایی در مجمع عمومی یونسکو این سند برای کشورهای عضو فرستاده شده تا ملاحظات‌شان را درباره آن مطرح کنند. وزارت خارجه ایران هم این کار را به مرکز ملی فضای مجازی ارجاع داده و این مرکز هم پژوهشگاه فضای مجازی را مسئول بررسی این پیش‌نویس کرده است. با توجه به سابقه پژوهشگران #اندیشکده_مهاجر دانشگاه شریف در مطالعه و پژوهش در زمینه اخلاق و حکم‌رانی در فضای مجازی، در نهایت بررسی پیش‌نویس را شریفی‌های مهاجر به دست گرفته‌اند.

🔸 مفاد این سند بیشتر به برابری جنسیتی و نژادی و قومیتی و در کل برابری انسان‌ها می‌پردازد. بچه‌های مهاجر می‌گویند سعی کرده‌اند سند را از حالت انتزاعی به حالت انضمامی نزدیک و مباحث عمل‌گرایانه‌تری را مطرح کنند، چرا که معمولا این‌گونه سندها براساس اصولی نوشته می‌شود که از ارزش‌های مدنظر یک سازمان بین‌المللی مثل یونسکو مانند حقوق بشر، کرامت انسانی، محیط زیست، تنوع قومیتی و جنسیتی و فرهنگی و نژادی و صلح نشئت می‌گیرد و برای میدان عمل حرفی ندارد. همچنین دغدغه دیگر پژوهشگران مهاجر وارد کردن ملاحظات بومی مثل بافت دینی جامعه ایران و مسائل مربوط به تحریم بوده است.

🔸 برخی ایرادهای نگارشی و صوری و ساختاری نیز از جمله ملاحظات دیگری بوده که از سوی بچه‌های مهاجر گوشزد شده، چرا که برخی تناقض‌ها بین بخش‌های مختلف سند وجود داشته و یا بعضی قسمت‌های سند، برخی اصول انسانی مدنظر یونسکو را زیر پا می‌گذاشته است.

🔸 گزارش کامل را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید.

@sharifdaily