«یک بازگشت منظوم»

❇️ دومین دوره مدرسه «ادبیات، انسان، شهر» اسفندماه امسال با همکاری و همراهی #اندیشکده_مهاجر، #جامعه_اسلامی، #کانون_شعر_و_ادب و #انجمن_اسلامی در دانشگاه برگزار می‌شود.

🔸 هدف مدرسه بازخوانی سنت ادبیات منظوم ایران برای یافتن پاسخ‌هایی به بحران‌های انسان و جامعه ایرانی در ورای نگاه فردوسی، سعدی، حافظ و مولوی به زندگی، انسان، عشق و شهر است.

🔸 مدرسه از ۷ اسفند شروع می‌شود و در افتتاحیه آن رضا داوری اردکانی، غلامحسین دینانی، مصطفی ملکیان و سید حسین نصر درباره «انسان در ادبیات، انسان در شهر» صحبت می‌کنند.

🔸 ۸ اسفند نوبت به موضوع «سعدی، تدبیر و عدل» با حضور مرتضی اسفندقه، علیرضا سمیعی، مهدی محبتی، کاووس حسن‌لی و محمد قائم‌خانی می‌رسد.

🔸 جلال‌الدین کزازی، یوسفعلی میرشکاک، ابوالفضل خطیبی و شروین وکیلی روز ۱۳ اسفند و در سومین روز مدرسه سراغ «فردوسی و حکمت» می‌روند.

🔸 ۱۴ اسفند اختصاص به «حافظ، برای بیداری» دارد و مدعوین آن سیدمصطفی محقق داماد، بهمن شریف‌زاده، محمدتقی چاووشی و سیدحسین شهرستانی خواهند بود.

🔸 ۱۵ اسفند و در آخرین روز مدرسه هم قرار است «مولوی، اتحاد با هستی» مرکز ثقل بحث‌ها باشد و امیرعباس علی‌زمانی، شهرام پازوکی، قربان ولیی و علی قیدی درباره ملای رومی برای بچه‌های مدرسه حرف بزنند.

🔸 ثبت‌نام مدرسه چند روزی هست که شروع شده و به شرکت‌کنندگان در دوره از طرف معاونت فرهنگی دانشگاه گواهی رسمی داده می‌شود.

🔸 تیزر دومین دوره مدرسه «ادبیات، انسان، شهر» را نیز از اینجا می‌توانید ببینید.

@sharifdaily

«بعد از کرونا هم ایمان خواهیم داشت؟»

❇️ از همان روزهای نخست شیوع #کرونا و بسته‌شدن در مساجد و کلیسا‌ها و تعطیلی مناسک جمعی ادیان مختلف، چالش علم و دین هم دوباره جای خودش را روی دکه بحث‌های فلسفی و علوم اجتماعی باز کرد؛ یکی از کنار رفتن دین از زندگی و غلبه علم گفت و دیگری از ناتوانی علم در مهار بحران و بازگشت مردم به دین.

🔸 پنج‌شنبه، ۲۸ فروردین #اندیشکده_مهاجر میزگرد آنلاینی با موضوع «الهیات پساکرونا» برگزار کرد و ۴ پژوهشگر این اندیشکده، #محمدحسین_بادامچی، #جواد_درویش، #محمدحسین_بنا و #نیما_نریمانی هرکدام از منظری به رابطه و چالش میان علم و دین و تأثیر بحران کرونا بر آنها بپردازند.

🔸 گزارش #سجاد_معینی‌پور از این میزگرد را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید. فیلم این میزگرد را هم در کانال اندیشکده مهاجر می‌توانید ببینید.

@sharifdaily

«جهان، پس از تو»

❇️ #اندیشکده_مهاجر اخیرا کتابچه‌ای را تحت عنوان «جمهوری اسلامی و مسئله کرونا» را به عنوان یک بسته مشورتی سیاست‌گذارانه آماده و منتشر کرده که شامل پنج مقاله تحلیلی–راهبردی به ضمیمه یک گزارش پزشکی از حقایق علمی پیرامون ویروس کروناست. مقاله‌های این کتابچه تلاش می‌کنند تکانه وارده از سوی ویروس کرونا بر جامعه و نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران را در پنج جهت کلی دینداری، رسانه، حکمرانی، علم دینی و فضای مجازی مورد سنجش قرار دهند و متناسب با آن راهبردهایی را برای مواجهه کم‌آسیب‌تر و حتی با اتخاد موضعی فرصت‌طلبانه، مثمر ثمر و پرفایده با این بیماری فراگیر و شبه قرنطینه تحمیلی متعاقب آن پیشنهاد دهند.

🔸 #جواد_درویش در مقاله «اپیدمی کرونا و تغییر باورهای دینی» تأثیرات شرایط کرونایی بر دین‌داری را مورد پرسش قرار داده و دلالت‌های آن در تضعیف و تقویت باورهای دینی را برشمرده است. از نظر او کرونا بیش از آنکه تهدیدی برای باورهای دینی باشد، تهدیدی برای باورهای علمی است و حتی می‌تواند فرصتی برای بازسازی باورها و معارف دینی در جامعه ما به حساب آید.

🔸 #مهدی_خلیلی در مقاله «قدرت و کرونا» کوشیده تا تبعات شیوع ویروس کرونا بر حکم‌رانی و به‌ویژه میل ذاتی دولت مدرن به افزایش سلطه و نظارت بر شهروندان و محدود کردن شفافیت و کاهش مسئولیت‌پذیری دولت‌مردان در شرایط فوق‌العاده‌ای همچون کرونا و با توجیهات پدرسالارانه‌ای چون حفاظت از سلامت را مورد بررسی قرار دهد.

🔸 #ابوطالب_صفدری در مقاله‌ای تحت عنوان « آلودگی اطلاعاتی در بحران کرونا» تأثیر کرونا در به‌هم‌ریختن مرجعیت رسانه‌ای و گسترش بازار شایعه و اشکال مختلف انتشار اخبار مربوط به کرونا در سطح جهان و ایران را مورد بررسی قرار داده است. از نظر او گسترش کرونا با آلودگی اطلاعاتی وسیعی در سطح جهانی و همچنین داخل ایران همراه بوده و لازم است که دستگاه رسانه‌ای کشور با اطلاع از این شرایط و درک مکانیزم‌های وقوع این مسأله، سیاست‌های رسانه‌ای خود را در جهت مهار این آفت بازنگری کند.

🔸 #نیما_نریمانی در مقاله «کرونا و رویکرد صحیح به علم دینی» ناتوانی دو تفسیر رسمی و شایع از نسبت علم و دین در سطوح حاکمیتی و گفتمان رسمی در مواجهه با ویروس کرونا را با استشهاد به برخی حوادث اجتماعی مانند واکنش‌های طرفداران طب اسلامی یا مدافعان باز ماندن حرم‌های مقدسه و یا برخی رجال مذهبی تأثیرگذار چون آیت الله جوادی آملی و آیت الله میرباقری مورد توجه قرار داده و با مقایسه وضعیت کنونی با برخی رویارویی‌های الهیات مسیحی سنتی با علوم جدید و مسائل الهیاتیِ رخ‌داده پیرامون بیماری‌های فراگیر در دوران رنسانس، بازنگری در رویکرد سنتی و همین‌طور رویکرد حداکثری به مناسبات علم و دین را در جهان پساکرونایی که تضاد میان علم و دین رو به افزایش است، ضروری دانسته و در این جهت رویکردهای تازه‌ای را در تبلیغات دینی در سطوح نخبگانی، دانش‌آموزان، نوجوانان، مسئولان و عامه مردم پیشنهاد می‌کند.

🔸 #محمدحسین_بادامچی نیز در مقاله «کرونا و فضای مجازی» با عنوان تفصیلی‌تر «کرونا؛ انباشت گسست‌های چهارگانه در گسل فضای مجازی- رئال و پیشنهاد پارادایم حکم‌رانیِ بدیلِ فضای مجازی برای بازسازی نظام‌های چهار‌گانه جمهوری اسلامی» از تأثیر شدید تکانه کرونایی در فروپاشی چهار نظام دوگانه فرهنگی-اجتماعی، خصوصی-عمومی، علمی-دینی، حاشیه-متن در ساختار نظام سیاسی-اجتماعی-فرهنگی جمهوری اسلامی سخن گفته و معتقد است که هر چهار گسست به رشد جریان خروج از مرکزی در جامعه ایران منجر شده است که مشخصا در گسست فضای مجازی-رئال در حال انباشته شدن است. به عقیده او تداوم سیاست‌های فرهنگی سنتی نظام به‌ویژه در قلمرو حکم‌رانی فضای مجازی نه تنها کمکی به ترمیم این گسل بزرگ نمی‌کند بلکه روز به روز در جهت تشدید آن عمل کرده و این مهم ضرورت بازنگری اساسی در حکم‌رانی فضای مجازی را در دوران پسا کرونایی که ساختار اجتماعی رسمی تضعیف و منطق خاص فضای مجازی تقویت شده است، دوچندان کرده است. در جهت طرح یک الگوی بدیل حکم‌رانی فضای مجازی، این مقاله «پایان مدیریت متمرکز و حمایت قانونی از شبکه فرهنگی کنشگران ترمیم» را پیشنهاد می‌کند که مدیران و فعالان فرهنگی کاملا متمایزی از نسل قبلی‌ای هستند که برای اداره سوژه‌های نوظهور فرهنگی جامعه ایران در عصر اینترنت همچنان بر شیوه‌های نادرست و منسوخِ متمرکز، بوروکراتیک، ایستا و بالا به پایین اصرار می‌ورزند.

🔸 این کتابچه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.

@sharifdaily

«عالم دانشگاهی به جای دکتر حجت‌الاسلام»

❇️ یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های تفکر فیرحی شروع از سنت تاریخی خودمان و توجه به ظرفیت‌ها و امکانات موجود در سنتِ دانش‌های عملی خودمان برای بنیان نهادن امر تازه در اخلاق و سیاست بود. او برای تأسیس آزادی و عدالت و قانون و دولت و ... به امکانات و امتناعات عملی سنت خودمان رجوع و از این منظر و جایگاه، تفکر خود را شروع می‌کرد. این رویکرد فیرحی در مقابل دو جریان قدرتمند در تفکر ایران امروز قرار داشت؛ یکی جریانی که بدون توجه به زمینه و زمانه ایران امروز به طرح مسئله می‌پردازد و اصولا برای آنها چالش‌ها و بحران‌های امروز ایران و با هر کشور دیگری تفاوت اساسی‌ای ندارد و در همه‌جای گیتی با ابرمسئله سنت و مدرنیته مواجه هستیم که علی‌رغم برخی جزئیات غیرمهم پرسش و پاسخ از قبل مشخص است و ما فقط باید راه‌حل‌های از پیش داده‌شده را اجرا کنیم. و جریان دیگری که در ظاهر در نقطه مقابل جریان قبلی قرار دارند و یک‌سره دنیای جدید را نفی می‌کنند و معتقدند پاسخ همه مسائل در سنت از پیش داده شده است.

🔸 مرحوم دکتر #داوود_فیرحی ۲۱ آبان در اثر ابتلا به کرونا درگذشت؛ شخصیتی حوزوی و دانشگاهی که استاد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود و از برجسته‌ترین متفکرین فلسفه سیاسی در ایران معاصر. فیرحی قرار بود محرم امسال روی منبر هیئت دانشگاه هم سخنرانی کند که برخی حواشی مانع آن شد و متأسفانه فوت نابه‌هنگامش این فرصت مغتنم را به کلی از جامعه شریف گرفت.

🔸 #محمد_حسین‌بنا، از پژوهشگران #اندیشکده_مهاجر در یادداشت خود کمی به اندیشه سیاسی و روش و منش علمی فیرحی گوشه چشمی انداخته است. این یادداشت را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید.

🔸 همچنین گفت‌وگوی کوتاهی با #رضا_کریمی، دانشجوی سابق فیرحی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران داشته‌ایم تا کمی از هم مشی و رفتار او در دانشکده و سر کلاس بشنویم. این گفت‌وگو از اینجا در دسترس است.

@sharifdaily

«آنچه خود داشت»

❇️ ایده برگزاری #مدرسه_ادبیات_انسان_شهر سال ۹۷ در و گفت‌وگو و هم‌اندیشی بین چند نفر از دانشجوها و فارغ‌التحصیلان دانشگاه به میزبانی #اندیشکده_مهاجر شکل می‌گیرد: برای انسان ایرانی امروز شهر از معنا تهی‌ست، از امر قدسی اولیه خود دور شده و زندگی بی‌معنایی در آن جریان دارد. از سوی دیگر ادبیات ایران در طول تاریخ امکان هم‌زیستی قومیت‌ها و قرائت‌های مختلف از دین و فرهنگ را در کنار هم ممکن کرده و اساسا ادبیات همواره با زندگی ایرانی آمیخته بوده و در مرکز آن، شعرا مفاهیم مختلفی از زندگی در شهر را در آثار خود بازتاب داده‌اند؛ مفاهیمی که امروز یا استحاله شده‌اند یا فراموش؛ حماسه، امید و خرد از #فردوسی، رواداری، عشق، تدبیر و نقد اجتماعی از #سعدی، بیداری، شهرآشوبی، مدعی‌ستیزی و اعتراض از #حافظ و شوروبی‌تابی، هنر زیستن، یافتن معنای زندگی و اتحاد با هستی از #مولوی.

🔸 از همین‌جاست که ایده بازخوانی سنت ادبی و مفاهیم به‌یادگارمانده از شاعران برای زندگی امروزی انسان مدرن مطرح می‌شود؛ مفاهیمی که در ساختن شهر اهمیت داشتند و بررسی دوباره آنها می‌تواند انسان ایرانی را از بحران بالفعلی که در اثر مواجهه با مدرنیته و عقب‌ماندگی تاریخی چند قرن اخیرش به آن دچار شده، نجات دهد.

🔸 قرار است دوره دوم اسفند ۹۸ برگزار شود و معاونت فرهنگی اجتماعی قول حمایت و برخی گروه‌های دانشجویی هم قول همکاری می‌دهند اما بعد از شیوع کرونا و تصمیم به برگزاری مجازی دوره دوم مدرسه، تأکید تیم برگزاری به رایگان بودن برنامه، نیاز به حمایت مالی را بیشتر می‌کند و بچه‌های دست‌اندرکار مجبور می‌شوند برای تأمین مالی به خارج دانشگاه مراجعه کنند. همکاری گروه‌های دانشجویی هم با توجه به شرایط حاضر میسر نمی‌شود و در نهایت انجمن ادبی تازه‌تأسیس «الف» که در حوزه ادبیات کاربردی و میان‌رشته‌ای فعالیت می‌کند، حامی دوره دوم مدرسه می‌شود تا مدرسه برای مخاطبان رایگان آب بخورد.

🔸 گزارش روزنامه از دوره دوم «مدرسه ادبیات، انسان، شهر» را در سایت می‌توانید بخوانید.

@sharifdaily

«اخلاق برای ماشین‌های هوشمند»

❇️ سابقه تدوین سندهای حوزه #اخلاق #هوش_مصنوعی به ۲۰۱۶ و دغدغه‌های یک سازمان خصوصی بازمی‌گردد؛ موسسه AI NOW در دانشگاه نیویورک، کنفرانسی را در معاونت علم و فناوری کاخ سفید برگزار و درباره مسائل انضمامی اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی مانند برابری جنسیتی و نژادی دغدغه‌هایی را مطرح می‌کند. همان کنفرانس آغازی‌ست بر تدوین سندهای اخلاق هوش مصنوعی و مدت کوتاهی بعد، شرکت‌های بزرگ فناوری برای آمادگی در برابر قانون‌گذاری‌ها و تنظیم‌گری‌های آینده دولت‌ها در این حوزه، اتحادیه‌ها و انجمن‌هایی را در این زمینه تأسیس می‌کنند تا دست پیش را بگیرند. بعد از آن هم نهادهای خصوصی و غیرانتفاعی و مدنی، سازمان‌های دولتی و بین‌المللی و شرکت‌های فناوری سندهای مختلفی را در این زمینه تنظیم می‌کنند.

🔸 کمیسیون اخلاق دانش علمی و تکنولوژی (COMEST) #یونسکو نیز در سال ۲۰۱۸ مطالعه‌ای درباره اخلاق هوش مصنوعی با هدف آگاه‌سازی فضای داخلی این نهاد بین‌المللی انجام می‌دهد. نتایج این مطالعه در جلسه ۲۰۶ هیئت اجرایی یونسکو مطرح و با آن موافقت شده و در چهلمین جلسه عمومی یونسکو نیز کشورهای عضو به آن رأی مثبت می‌دهند تا COMEST مسئول تدوین سندی در حوزه اخلاق هوش مصنوعی شود. در تدوین پیش‌نویش سند، گروه‌های مختلفی همکاری می‌کنند و تلاش می‌شود با برگزاری کارگاه‌های عمومی در کشورهای مختلف، دغدغه‌های مردم این کشورها جمع‌آوری و از حوزه عمومی کشورها و فرهنگ‌ها و اقوام مختلف مشاوره گرفته شود تا تنوع فرهنگی و نژادی و قومیتی لازم در سند لحاظ گردد.

🔸 قبل از تصویب نهایی در مجمع عمومی یونسکو این سند برای کشورهای عضو فرستاده شده تا ملاحظات‌شان را درباره آن مطرح کنند. وزارت خارجه ایران هم این کار را به مرکز ملی فضای مجازی ارجاع داده و این مرکز هم پژوهشگاه فضای مجازی را مسئول بررسی این پیش‌نویس کرده است. با توجه به سابقه پژوهشگران #اندیشکده_مهاجر دانشگاه شریف در مطالعه و پژوهش در زمینه اخلاق و حکم‌رانی در فضای مجازی، در نهایت بررسی پیش‌نویس را شریفی‌های مهاجر به دست گرفته‌اند.

🔸 مفاد این سند بیشتر به برابری جنسیتی و نژادی و قومیتی و در کل برابری انسان‌ها می‌پردازد. بچه‌های مهاجر می‌گویند سعی کرده‌اند سند را از حالت انتزاعی به حالت انضمامی نزدیک و مباحث عمل‌گرایانه‌تری را مطرح کنند، چرا که معمولا این‌گونه سندها براساس اصولی نوشته می‌شود که از ارزش‌های مدنظر یک سازمان بین‌المللی مثل یونسکو مانند حقوق بشر، کرامت انسانی، محیط زیست، تنوع قومیتی و جنسیتی و فرهنگی و نژادی و صلح نشئت می‌گیرد و برای میدان عمل حرفی ندارد. همچنین دغدغه دیگر پژوهشگران مهاجر وارد کردن ملاحظات بومی مثل بافت دینی جامعه ایران و مسائل مربوط به تحریم بوده است.

🔸 برخی ایرادهای نگارشی و صوری و ساختاری نیز از جمله ملاحظات دیگری بوده که از سوی بچه‌های مهاجر گوشزد شده، چرا که برخی تناقض‌ها بین بخش‌های مختلف سند وجود داشته و یا بعضی قسمت‌های سند، برخی اصول انسانی مدنظر یونسکو را زیر پا می‌گذاشته است.

🔸 گزارش کامل را در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید.

@sharifdaily

«مهدی طهماسبی، مدیر فرهنگی جدید دانشگاه»

❇️ #مهدی_طهماسبی، به عنوان #مدیر_فرهنگی جدید دانشگاه منصوب شده است.

🔸 طهماسبی ورود ۸۷ #فیزیک شریف است و ارشدش را هم در گروه #فلسفه_علم گذرانده است.

🔸 او از فعالین سابق دانشجویی و تشکلی دانشگاه به شمار می‌رود و در #اندیشکده_مهاجر نیز سابقه فعالیت دارد.

🔸 طهماسبی در حال حاضر دانشجوی دکترای فلسفه دین دانشگاه تهران است.

🔸 پیش از این، دکتر #سعید_رحیمی، استاد ادبیات دانشگاه این سمت را بر عهده داشت.

@sharifdaily

«به دنبال اصلاح و تأثیر با داستان»

#مردمان_شریف

❇️ در آن برهه دو راه داشتم؛ یکی آن که در اهدافی که برای مهندسی ترسیم کرده بودم، بازنگری کرده و مسیر تأسیس کارگاه و طراحی و تولید قطعات را در پیش بگیرم؛ راهی که احتمالا به موفقیت هم منجر می‌شد. راه دوم آن بود که قید مهندسی را زده و به دنبال سؤال‌ها و دغدغه‌هایم بروم. تا سال ۹۰ این سؤال‌ها و دغدغه‌ها نه تنها من را رها نکرد که روزبه‌روز بیشتر و بیشتر شد، تا جایی که در آن سال، مانند برج‌های دوقلو که در یک لحظه فرو ریخت، یک هواپیما با مقادیر زیادی ذخیره بنزین به اهداف استوار مهندسی‌ای که در ذهنم ساخته بودم، برخورد کرد و تمام آن جهان و آینده‌ای که از مکانیک و تأسیس کارگاه برای خود ترسیم کرده بودم، در لحظه‌ای فرو ریخت. این باعث شد که تصمیم بگیرم در بین آن دوراهی، راه دوم را انتخاب کرده و به دنبال سؤال‌ها و دغدغه‌هایم بروم. البته عوامل دیگری هم در تصمیمم برای انصراف از ارشد مؤثر بود.

🔸 پیدا کردن جواب سؤال‌ها و پرداختن به دغدغه‌هایم آن‌قدر در ذهنم مهم و پررنگ بود که در مقابلش بسیاری از مشکلاتم رنگ می‌باخت. البته این حرف در نگاه اول شعاری به نظر می‌آید، به خصوص در ایران که بازاری برای ادبیات وجود ندارد و این موضوع تمام مشکلات را چندین برابر سخت‌تر می‌کند، ولی آن‌قدر سؤال‌ها و دغدغه‌ها برایم مهم شده بود که دیگر اجازه پرداختن به کار و مسئله دیگری را به من نمی‌داد. البته در این میان اگر همراهی و حمایت همیشگی همسرم نبود، شاید من در دو سه سال اول کم می‌آوردم و به خاطر پول، روی تصمیم و علاقه‌ام چشم می‌بستم.

🔸 عامل دیگری که باعث می‌شد من در این مسیر دل‌سرد نشوم، موفقیت‌های کوچک و بزرگی بود که کم‌وبیش به دست می‌آوردم و حس رضایت من را از مسیری که در پیش گرفته بودم فراهم می‌کرد. گاهی یک موفقیت کوچک در یک زمینه می‌تواند انگیزه چند سال کار کردن در آن را به انسان بدهد. همچنین من از همان ابتدا با آدم‌هایی همکاری کردم که زمانی که نکته مثبتی، هرچند کوچک، در من می‌دیدند، قدر و ارزش آن را می‌دانستند و همواره امید آینده‌ای روشن را به من می‌دادند. به‌طورکلی قدردانی از کار و تلاش یک نفر و ارزش قائل شدن برای استعدادهای هر فرد می‌تواند مسیر زندگی‌اش را عوض کند.

🔸 #محمدقائم_خانی، ورودی ۸۲ کارشناسی مکانیک شریف است که در میانه راه ارشد، عطای مهندس شدن را به لقایش بخشید و مسیر زندگی‌اش را به سمت فلسفه، ادبیات و نویسندگی تغییر داد تا شاید آرمان و هدفی را که در مهندسی پیدا نکرده بود، در جهان علوم انسانی بیابد. در این مسیر چندین سال در #اندیشکده_مهاجر و موسسه فرهنگی #شهرستان_ادب فعالیت کرده و چندین عنوان کتاب، از جمله «صور سکوت»، «کافه پیپ»، «انسان در رمان» و «حوای سرگردان» را چاپ کرده است.

🔸 قبلا در صفحه اینستاگرام روزنامه، #صالح_رستمی گفت‌وگویی با خانی در مورد فراز و فرود مسیری که تا به اینجا آمده انجام داده که خلاصه‌ای از آن را به قلم #زینب_پرویزی در سایت روزنامه می‌توانید بخوانید. فیلم گفت‌وگو از اینجا در دسترس است.

@sharifdaily