🔵اوضاع واقعاً خطیر است: چه باید کرد؟

✍🏻 #یوسف_رحمانی

در کم‌تر از یک‌سال، پول ملی ایران بیش‌تر از دوسوم ارزش خود را از دست داده‌است، و مصادیق این فاجعه‌ی واقعی، هر روز بیش‌تر عیان می‌شود؛ آخرین مورد: قیمت پراید به ۴۰میلیون تومان رسیده‌است. برخلاف باوری که نقش عوامل خارجی را در این سقوط آزاد اقتصادی مؤثر می‌داند، این بی‌اعتمادی عمومی به‌ساختار مسلط حاکم است که این وضعیت اسف‌بار را رقم زده‌است؛ ساختاری که فساد آن را از درون خشکانده‌است.

🔻به‌ساده‌ترین بیان، در صورتی که ملت به‌حکومت امروز ایران اعتماد می‌داشت، ابزار مبادله‌ای را که تنها ضامن اعتبارش حکومت است ـــ پول ملی ـــ جهت حفظ ارزش نگاه می‌داشت، و مکرر نمی‌کوشید این ابزار مبادله را به‌هر چیز دیگری، از سکه و دلار، تا خودرو و ملک، تبدیل کند که ارزش دارایی‌اش را حفظ کند؛ فرآیندی که در اثر بی‌اعتمادی به‌ضمانتِ پشت پول ملی ـــ حکومت ـــ ارزش این پول را به‌صورت لحظه‌ای تنزل می‌دهد.

🔻واقعیت این است که اعتماد مردم به‌حکومت هر روز بیش‌تر تضعیف می‌شود؛ با اخبار مداومی که از فسادهای عظیم، رانت‌های بی‌پایان، جیب‌های پرناشدنی مُفت‌خورها، و حکام ناپاسخ‌گویی که واقعیت عینی وجود فساد سازمان‌یافته را انکار می‌کنند، هر روز منتشر می‌شود، می‌توان گفت کم‌ترین اعتمادی به‌اقتدار ملی‌ای که حکومت باید تجلی آن باشد وجود ندارد؛ همین هم هست که یک‌لُمپَن می‌تواند به‌واسطه‌ی اعتمادی که عموماً به‌اقتدار دولتش وجود دارد، از آن‌سوی اقیانوس اطلس، تنها با روشن‌کردن Caps Lock رایانه یا تلفن هم‌راهش، مناسبات داخلی کشور بی‌پناه ما را تعیین کند.

🔻روی‌کرد دولت قبلی ایالات‌متحد در برخورد تحریمی با ایران، که سرنخ‌های راه‌بردی‌اش را در کتاب «هنر تحریم‌ها: نگاه از درون میدان»، نوشته‌ی ریچارد نِفیو ـــ طراح و هم‌آهنگ‌کننده‌ی تحریم‌های دولت اوباما علیه ایران ـــ می‌توان دنبال کرد، بر این مبنا تنظیم شده‌بود که با فشار بر نقاط آسیب‌پذیر حکومت ایران، راه باریکی را برای تنفس و خروج از بحران برای نیل به‌توافقی پیش‌بینی کند که رفتار حکومت ایران را به‌الگوی مورد پذیرش جهانی نزدیک می‌کند؛ با این حال، عمل‌کرد حکومت ایران پس از برجام، به‌آمریکا نشان داد که «تغییر رفتار» جمهوری‌اسلامی ـــ استراتژی پذیرفته‌شده‌ی آمریکا در مقابله با ایران، به‌جای استراتژی قبلی «تغییر حکومت» ـــ از نظر آنان هنوز نیازمند ایراد فشار است.

🔻در نتیجه، شاید هر رییس‌جمهور دیگری هم به‌جای ترامپ روی کار می‌آمد، با توجه به‌عمل‌کرد جمهوری‌اسلامی و نظر به‌استراتژی عمده‌ی ایالات‌متحد، آن را پاره می‌کرد، تا فشار برای تغییر هرچه بیش‌تر رفتار نظام آغاز شود؛ با این استدلال که برداشتن بخشی از بندها از دست‌وپای ایران، باعث شده‌است «ماجراجویی»های ایران، خصوصاً در منطقه، و با موشک‌پرانی‌هایی که جنجال‌هایش را به‌خاطر داریم، تشدید شود؛ بنابراین بهتر است فشار تحریم‌ها تا بِدان‌جایی ادامه یابد که ایران به‌کلی تسلیم شود.

🔻نتیجه این می‌شود که اگرچه در زمان اوباما می‌توانستیم دست‌کم ۸۰۰هزار بشکه نفت بفروشیم، و تازه پیش از آن با درآمدهای خیره‌کننده‌ی فروش نفت ۱۲۰ دلاری و بیش‌تر، کمربند حفاظتی نصفه‌ونیمه‌ای برای اقتصاد ملی دست‌وپا کرده‌بودیم، اکنون تازه از فشار تحریم‌های فلج‌کننده رها شده‌ایم، و بر اثر رفتارهای نظام، کار به‌جایی رسیده‌است که تصمیم دولت‌مردان آمریکا بر آن است که همان ۸۰۰هزار بشکه را هم نفروشیم: وضعیت‌مان شبیه بیماری‌ست که از شر یک‌بیماری صعب‌العلاج رها شده، و با اندک‌فاصله‌ای، بی‌آن‌که وضعیت سلامتی‌اش کاملاً بازیابی شود، به‌بیماری صعب‌العلاج‌تری دچار می‌شود.

🔻در چنین شرایطی، ترکیب تحریم‌های سهم‌گین آتی و بی‌اعتمادی فزاینده به‌ساختار حاکم، می‌تواند کاری کند اقتصاد ایران به‌کلی فروبپاشد، و یا این‌که ظرف مدت کوتاهی با شیب بسیار تُندی چنان متزلزل شود که تفاوت چندانی با فروپاشی نداشته‌باشد: نظیرهمان وضعیتی که امروز در ونزوئلا شاهدش هستیم، و ظرف ماه‌های آینده تورم یک‌میلیون درصدی را تجربه خواهدکرد، و اسکناس پنج‌میلیارد بولیوار هم دردی را از کشوری که بیش‌ترین میزان ذخایر نفتی دنیا را در اختیار دارد، درمان نخواهدکرد.
متن کامل:

https://goo.gl/8ag3Bu
@sedayeslahat