"صدای ملّت"
8.63K subscribers
148K photos
73.3K videos
163 files
4.34K links

ولاتلبسوا الحق‌ بالباطل‌ و تکتموا‌ الحق‌ وانتم‌تعلمون‌. حق را با باطل در نیامیزید، حقیقت را که خود می‌دانید پنهان نکنید.

@sedayeslahat
Download Telegram
📝📝مذاکرات در چه وضعیتی است؟

#صابر_گل_عنبری

♈️مذاکرات وین در راند هشتم همچنان ادامه دارد و اخبار ضد و نقیضی درباره دستور کاری این مذاکرات مخابره می‌شود. از یک سو، طرف‌های مقابل می‌گویند توافق شده است که مذاکرات بر اساس پیش‌نویس‌های به دست آمده در دور ششم مذاکرات در ژوئن گذشته پیش رود و گفته‌اند ایران با آن موافقت کرده است و از دیگر سو نیز ایران اعلام کرده است که متون پیشنهادی درباره رفع تحریم‌ها و مسائل هسته‌ای همچنان روی میز است و آن‌ها را پس نگرفته است. در میانه این تناقضات به نظر می‌رسد که در همان نشست کمیسیون مشترک برجام در روز پنجشنبه توافق شد که مبنای مذاکرات پیش‌نویس‌های شش دور پیش باشد، اما در عین حال گویا هم موافقت شده است که در کمیته‌های کارشناسی موارد اصلاحی و ملاحظات ایران نیز مورد بررسی قرار گیرد؛ اما به شکلی که خدشه جدی به پیش‌نویس‌های پیشین وارد نکند.

♈️به هر حال، فعلا دستور کار مذاکرات در کمیته‌های کارشناسی استخراج همه موارد کلیدی اختلافی است و در این خصوص همزمان با طرح ملاحظاتی از طرف ایران نسبت پیش‌نویس‌های قبلی، طرف‌های اروپایی خواسته‌های جدیدی را مطرح کرده‌اند و همین خود کار تعیین و حصر موارد اختلافی را دشوار ساخته است. بعد از مشخص کردن این موضوعات تازه قرار است مذکرات برای یافتن راه‌حل‌های پیرامون آن‌ها شروع شود.

♈️از این رو، پیداست که فعلا مذاکرات به صورت جدی وارد اصل موضوع خود یعنی همان بررسی مسائل اختلافی نشده است. ادامه اختلاف نظر درباره دستور کار مشخص مذاکرات در سایه طرح خواسته‌های جدید و افزایش موارد اختلافی نسبت به دورهای قبل باعث شده است مذاکرات کاملا کند پیش رود و پیشرفت خاصی حاصل نشود.

♈️اما در این وضعیت پیچیده انسدادگونه، آنچه طرفین را همچنان پای میز مذاکره نگه داشته است، واهمه و نگرانی همه طرف‌ها از پیامدهای سخت شکست مذاکرات و پرهزینه بودن آن است. از این رو، تمایلی برای رسیدن به این مرحله و بن بست نهایی وجود ندارد. اما این مساله هنوز برگردانی عملی در حرکت در جهت رسیدن به راه‌حل یا راه‌حل‌هایی درباره مسائل اختلافی نداشته است و باید دید که آیا نگرانی فزاینده از تبعات شکست مذاکرات می‌تواند موجب تسریع روند مذاکرات در روزهای آتی و گشایشی شود که در آینده رسیدن به توافق را امکان‌پذیر کند؟ فعلا که مذاکرات در خان تعیین دستور العمل است.

#عضویت_در_کانال
👇👇👇
@sedayeslahat
📝📝اوکراین؛ پاشنه آشیل روسیه و غرب!

#صابر_گل_عنبری

♈️بحران اوکراین همچنان لاینحل مانده است و هنوز رایزنی‌ها و تماس‌های فشرده آمریکا و اروپا با روسیه به نتیجه مشخصی نرسیده است. هر چند ظرف دو روز گذشته خبر بازگشت برخی نیروهای روسی به پایگاه‌های خود مخابره شد، اما دیری نپایید که آمریکا و اروپا آن را نمایشی خوانده و به ویژه واشنگتن و لندن همچنان خطر وقوع جنگ را بالا می‌دانند؛ در حالی که روسیه هشدارهای آمریکا و متحدانش درباره قریب الوقوع بودن جنگ را "ادعا" می‌داند.

♈️اوكراين برای آمریکا، اروپا و همچنین روسیه جایگاه و اهمیت ژئوپلتیک فراراهبردی دارد؛ از یک طرف غرب به این کشور به عنوان یک جبهه نفوذ ژئوپلتیک پیشرو برای کنترل روسیه و مهار بلندپروازی‌های پوتین در جهت احیای عظمت شوروی و روسیه تزاری نگاه می‌کند و از دیگر سو نیز روسیه با درک این اهداف و همچنین اهمیت اوکراین در تقابل ژئواستراتژیک با اروپا و آمریکا به هر طریق ممکنی به دنبال بازگرداندن این کشور به حوزه نفوذ و سلطه سیاسی خود و جلوگیری از پیوستن آن به ناتو است. نگرانی‌های روسیه پس از انقلاب نارنجی 2004، بحران 2014 و پیروزی پترو پروشنکو "سلطان شکلات"، بیشتر شد و با سوء استفاده از وضعیت، کریمه را به خاک خود ملحق کرد.

♈️ به هر حال، همین جایگاه بسیار مهم، اوکراین را همزمان به پاشنه آشیل اروپا و روسیه هم تبدیل کرده است. البته نباید فراموش کرد که جدا از موقعیت و نگرانی‌های ژئوپلتیکی پیشگفته، آنچه اوکراین را این چنین محل تنازع و کشمکش قدرت‌های شرق و غرب و در کانون توجه جهانی قرار داده است، جایگاه تاثیرگذار این کشور در اقتصاد و امنیت غذایی جهان به ويژه اروپا و جهان عرب است. به همین دلیل و با توجه به جایگاه مهم روسیه در بازار انرژی نفت و گاز جهان، بحران اوکراین بویژه اگر به جنگ منتهی شود، شوک بزرگی برای اقتصاد جهان است.

♈️اوکراین که پهناورترین کشور اروپایی پس از روسیه است، دومین قطب اقتصادی شوروی و به سبد غذایی آن معروف بود وکلکسیونی از معادن فلزی ارزشمند جهان را دارد؛ ازسنگ منگنز، آهن و فولاد گرفته تا جیوه، نیکل و تیتانیوم. حدود 8 هزار معدن از 90 کانی در کل اوکراین وجود دارد. در کنار آن نیز خاک سیاه بعنوان حاصلخیزترین خاک جهان برای کشاوزی، اهمیت اوکراین را مضاعف ساخته است؛ تا جایی که گفته می‌شود ادولف هیتلر دردهه چهل قرن گذشته از طریق قطارهای باری مقادیر زیادی از خاک سیاه "سرزمین سیاه" را به آلمان منتقل کرده است.

♈️برخورداری ازخاک سیاه، اوکراین را به یکی از قطب‌های کشاورزی تامین کننده امنیت غذایی جهان به ویژه اروپا تبدیل کرده است. بویژه که ششمین صادر کننده بزرگ گندم و ذرت در جهان است. البته با این وجودبه علت عمومیت اقتصاد اوکراین، مردم این کشور بعد از فروپاشی شوروی وبه موازات حرکت درجهت گسترش مالکیت خصوصی و ناآشنایی اوکراینی‌ها با الزامات اقتصاد خصوصی و آزاد، شاهد دوره‌ای از فقر و فلاکت بوده تا این که اصلاحات اقتصادی لئونید کوچما در سال 1994 به اقتصاد اوکراین تا حدودی سروسامان داد و بعد از آن هم به دلیل بی‌ثباتی مستمرداخلی درمقاطعی شاهد بحران اقتصادی بوده است وهم اکنون اقتصادنسبتا شکننده‌ای دارد.

♈️این چنین است که اوکراین مطمح نظر شرق و غرب است وهربلوکی برای قراردادن یا ابقای آن در دایره نفوذ خود دراین نزاع معطوف به عوامل ژئوپلتیکی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی می‌کوشد.

♈️باوجود بالا گرفتن بحران، نمی‌توان با قطعیت درباره وقوع یاعدم وقوع جنگ سخن گفت. به نظرم کفه گمانه عدم وقوع جنگ "تا حدودی" سنگین‌تر است اما این بحران فعلا تداوم پیدا می‌کند. بعید است که دوطرف به این زودی به توافقی برای حل نهایی تنش در این منطقه دست یابند؛ هرچند احتمالا بتوانند به صورت مقطعی بحران را مدیریت کنند واز انفجار آن جلوگیری شود.

♈️درکل، تحرکات اخیرروسیه "می‌تواند" معطوف به تحقق اهداف زیر باشد: نخست برهم زدن معادلات قدرت درداخل اوکراین د انتخابات اوکراین در دوسال آینده ازطریق ایجاد نوعی بی‌ثباتی وبحران اقتصادی بافراری دادن سرمایه‌گذاران و گستراندن چتر ناامنی اقتصادی. دوم پیشبرد اوضاع دونباس در جهت استقلال کامل از اوکراین حتی اگر تحقق آن مستلزم دخالت نظامی محدود بدون وقوع جنگ علیه خود اوکراین باشد. هدف سوم، داخلی و درجهت تقویت موقعیت پوتین با برجسته‌سازی انگاره "دشمن خارجی" و همراه کردن روس‌هاست. هدف چهارم، دردسرسازی برای دموکرات‌ها و بایدن در آمریکا باهدف تاثیرگذاری برانتخابات میان‌دوره‌ای کنگره و ریاست جمهوری 2024. از این جهت است که به نظرم این بحران فعلا بافراز و فرودی ادامه می‌یابد.

♈️در آن سو نیز، بلوک آمریکا واروپا به شدت نگران تحرکات نظامی روسیه درمنطقه هستند و آمریکا باتمرکز برخطر وقوع جنگ در حال تقویت حضور نظامی خود درشرق اروپا وهمسایگی روسیه است.

@sedayeslahat
📝📝اوکراین؛ دامی یا سکوی پرش برای پوتین؟!

#صابر_گل_عنبری

♈️سه روز از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین گذشته و فعلا سخت است درباره آینده آن سخن گفت؛ اما با نگاهی به تجارب تاریخی مشابه، رفتار بازیگران درگیر، ماهیت جنگ و وضعیت و ژئوپلتیک اوکراین و منطقه می‌توان در حد امکان دورنمایی را ترسیم کرد. قبل از آن باید روشن شود که چرا غرب چنین رفتاری را در قبال اوکراین و جنگ روسیه در پیش گرفته است و وارد عمل نشد؟ در حالی که پیروزی نهایی پوتین چنان نتایج ویرانگری برای اروپا و نفوذ آمریکا در سطح جهان دارد که عملا آغازی بر افول و پایان هژمونی آمریکاست.

♈️ ورود به جنگ همچنان که بایدن هم گفته جنگ جهانی سومی را به دنبال خواهد داشت که هر چند کفه سنگین‌تر قدرت نظامی بلوک ناتو، آن را در وضعیت بهتری قرار می‌داد اما نتایج این جنگ به ویژه در بعد اقتصادی در سطوح مختلف برای غرب بسیار ویرانگرتر می‌بود و از این منظر، عدم ورود آمریکا و ناتو به این جنگ توجیه‌پذیر است؛ اما یک روی دیگر آن تنها گذاشتن مردم اوکراین در برابر حمله روسیه است.

♈️حال با وجود عدم امکان ورود به جنگ، پرسش کانونی این است که آیا غرب در مواجهه با این بحران کاملا مستاصل و منفعل است یا حساب شده عمل می‌کند؟ پاسخ به این پرسش ما را در رسیدن به چشم انداز جنگ کمک می‌کند. واقعیت این است که هر چند در یک دهه اخیر نشانه‌هایی از کاهش هژمونی آمریکا در سطح جهان مشاهده شده و علایم عجز بر اروپا هویدا شده است، اما سخت است که رفتار غرب در قبال بحران اوکراین را از سر استیصال پنداشت.

♈️ به نظر نگارنده غرب بازی پیچیده‌ای را انجام می‌دهد و حساب شده روسیه و پوتین را به زمین بازی خود در اوکراین کشانده است؛ هر چند در این بازی مردم این کشور را قربانی کند و به عبارتی اوکراین دامی پهن شده برای پوتین است. اما چطور؟ ببینید سناریوهای جنگ هر چند احتمالا در کوتاه مدت ممکن است به نفع روسیه باشد، اما در میان مدت و دراز مدت هیچ به نفع آن نیست.

♈️هدف پوتین تغییر نظام سیاسی اوکراین و سرکار آوردن یک نظام سیاسی وابسته است. تصور کنید که کییف و خارکییف کلا سقوط کنند که احتمال آن زیاد است، اما بعید است پوتین بتواند کل اوکراین را به زیر سلطه نظامی خود درآورد و احتمالا غرب این کشور به کانون اصلی مقابله با جنگ تبدیل شود. حالا پس از سقوط احتمالی کییف و خارکیف، احتمالا روسیه یک دولت وابسته به سرکار آورد. اما تداوم آن به ماندن نیروهای روسی بستگی دارد واین ماندن هم با توجه به احتمال بالای تداوم مقاومت اوکراینی‌ها یک حضورفرسایشی خواهد بود.

♈️کرملین پیشنهاد اغواگرانه‌ای به ارتش اوکراین کرد و آنرا به کودتا وبه دست گرفتن قدرت فراخواند که از این طریق ارتش را در مقابل مردم اوکراین قراردهد وبا کاستن ازهزینه‌های نظامی خود دیگر نیازی به حضور نیروهای روسی برای تداوم حیات دولت وابسته احتمالی نباشد اما تا این لحظه پاسخی دریافت نکرده واساسا هم سلطه نظامی‌ها در کشور اروپایی اوکراین چندان امکانپذیر نیست. جدا از این سناریو، حتی اگر فرضا روسیه پس از سرنگونی زلنسکی و دولت کییف موفق شود دولتی دست نشانده درکل اوکراین سر کار آورد، این دولت چند سال بیشتر دوام نخواهد آورد وبا توجه به جابجایی زیاد دولت‌ها در اوکراین و نفرتی که اوکراینی‌ها از این دولت خواهند داشت، ماننددولت طرفدار روسیه در سال 2014 سقوط می‌کند.

♈️اما سناریوی دیگر فرسایشی شدن کامل جنگ است واین بدترین سناریو برای روسیه است که هم اعتبار وهم توان نظامی روسیه را به تحلیل می‌برد و پیامدهای آن فراتر از یک شکست در شرق اروپا خواهد بودو دامن نفوذ کرملین در دیگر مناطق جهان بویژه محیط پیرامونی را خواهد گرفت. تجربه‌ جنگ فرسایشی شوروی و آمریکا در افغانستان و عراق هنوز زنده است.

♈️لب کلام این که دربعد نظامی هر چند شاید شاهد موفقیت‌ روسیه در کوتاه مدت باشیم، اما در درازمدت نتیجه‌ای معکوس خواهد داشت.
در کنار آن نیزگویا دیگر هدف عمده آمریکا و مجموعه غرب یافتن بهانه‌ای برای فلج کردن اقتصاد روسیه است وبا توجه به این که این اقتصاد بر خلاف اقتصاد ایران بین المللی شده بود، به شدت آسیب می‌بیند وهمین امر می‌تواند به موقعیت داخلی پوتین نیزضربه بزند. در این بحران، روسیه ازحمایت بین‌المللی برخوردار نیست وچین نیز جز برخی انتقادات سیاسی اعلامی، در مقابله باتحریمهای غرب علیه روسیه کمک چندانی به مسکونخواهد کرد. درواقع غرب دراین سیاست خود با روسیه گوشه چشمی هم به چین دارد وتلاش خود راخواهد کرد که با بالا بردن بیش ازحدهزینه‌های جنگ اوکراین برای روسیه یک نوع بازدارندگی هم در مقابل پکن ایجاد کند.

♈️حال اگر جنگ اوکراین پیروزی قاطع پوتین در درازمدت و نجات اقتصاد آن ختم شودکه احتمال آن ضعیف است، می‌توان گفت که اوکراین سکوی پرشی برای احیای امپراتوری او و شکست سخت غرب خواهدبود.

@sedayeslahat
📝📝برجام بی‌برجام؟!

#صابر_گل_عنبری

♈️حذف ارز ترجیحی هر چند در اصل یک اقدام درست منطیق با قواعد اقتصاد بازار آزاد است، اما انجام همین اصلاح یا جراحی دردناک اقتصادی شرایط اقتصادی نسبتا عادی و غیر تحریمی را می‌طلبید که از پرهزینه بودن آن جلوگیری و پیامدهای سنگینش تا حدود زیادی کنترل شود، اما حالا که این جراحی در شرایط تحریمی و در سایه گرانی‌های افسارگسیخته و مستمر با آن تبعات گسترده صورت می‌گیرد، فی نفسه می‌تواند حامل این پیام باشد که دولت کلا به این جمع‌بندی رسیده است که مذاکرات وین به نتیجه‌ نخواهد رسید و برجام احیا نخواهد شد؛ و الا هر چند دولت بارها تاکید کرده است که معطل این مذاکرات و برجام نخواهد ماند، اما این بدان معنا نیست که اگر قرار بود برجام احیا و تحریم‌ها برداشته شوند، مدت کوتاه دیگری صبر نکند تا در شرایطی غیر تحریمی با تبعات به مراتب کم‌تر از وضعیت کنونی، ارز ترجیحی را حذف کند.

♈️از این رو، فکر کنم همین رفتار نشانه‌ای دیگر از کاهش جدی انتظارات نسبت به نتایج مذاکرات وین است.

♈️ به نظر می‌زسد همین خوانش هم در دولت آمریکا وجود دارد؛ اما همه طرف‌ها از اعلام شکست مذاکرات با توجه به تبعات سخت آن بیم دارند؛ ولی به هر حال دیر یا زود تحت شرایط خاصی این اتفاق خواهد افتاد؛ مگر این که اتفاقات غیر منتظره‌‌ دقیقه نودی رخ دهد و نگرانی از پیامدهای عدم احیای برجام همه طرف‌ها را به سمت نقطه تعادلی برای توافق سوق دهد.

#عضویت_در_کانال
👇👇👇
@sedayeslahat
📝📝 روزهای سخت عراق سخت‌تر می‌شود؟!

#صابر_گل_عنبری

♈️پس از تظاهرات روز چهارشنبه گذشته صدری‌ها و کنترل ساختمان پارلمان، چهارچوب هماهنگی بر تشکیل دولت و نخست وزیری محمد السودانی پافشاری کرد و گفته شد که قرار است امروز شنبه نشست پارلمان برای این مهم برگزار شود؛ اما در حالی که برگزاری نشست پیشگفته در هاله‌ای از ابهام و رسما هم چیزی اعلام نشده بود، گویا مقتدی صدر پافشاری طرف مقابل بر تشکیل دولت را تاب نیاورده و امروز نیز هوداران او دوباره طی تظاهراتی از موانع زیاد عبور کرده و با ورود به منطقه سبز بار دیگر ساختمان پارلمان را به کنترل خود درآوردند و قصد تحصن در آن را دارند. این نوع رفتار صدر، حکایت از آن دارد که وی می‌خواهد ابتکار عمل خیابانی را در مواجهه با رقیب خود در دست بگیرد.

♈️در مقابل، هماهنگی‌ها نیز خواستار تظاهرات مردمی مشابهی در حمایت از نهادهای قانونی و قانون اساسی شده‌اند. اما با توجه به نارضایتی عمومی مردم عراق از نهادهای حاکمیتی و عملکرد آن‌ها و فساد گسترده و سازمان یافته در این نهادها بعید است که این درخواست جز هواداران خود چهارچوب هماهنگی، طیف‌های دیگر مردم عراق را در حمایت از همین نهادها به خیابان بکشاند.

♈️اتفاقا مقتدی صدر که جریان او در این دو دهه یکی از شرکای روند سیاسی پساصدام در عراق بوده و به نوعی در آن سهیم بوده است، طی چند سال اخیر به شکلی در سپهر سیاست عراق بازی کرده است که خود و جریانش را در جایگاه یک نیروی سیاسی مردمی، ملی‌گرا، فرامذهبی و فراحزبیِ مخالف ساختار سیاسی حاکم و نیروهای سیاسی حاکم بر عراق تعریف کرده است و کسب بیشترین کرسی‌های پارلمانی در انتخابات سال گذشته نیز به همین رویکرد بر می‌گردد.

♈️از چند وقت پیش نیز با خروج از قدرت و پارلمان، باز در جهت تقویت رویکرد پیشگفته، خواست که جایگاه خود را از اپوزیسیون سیاسی در درون ساختار کنونی قدرت و الزامات محدود کننده آن به اپوزیسیونی مردمی خارج از این ساختار با آزادی عمل و حمایت مردمی بیشتر ارتقا بخشد.

♈️ از این جهت، امروز صدر و جریانش با پیگیری سیاست از کف خیابان خود را به درست یا نادرست نماینده مردم معترض عراق دانسته و در چنین وضعیتی هم نه تنها رفتار آنها در اشغال پارلمان و تهدید به کنترل دیگر نهادهای حاکمیتی ناخوشایند مردم معترض به وضعیت سیاسی و اقتصادی عراق نیست، بلکه احتمالا از آن هم استقبال کنند. از این رو، بعید است که رویارویی خیابانی چهارچوب هماهنگی با جریان صدر بتواند در تقابل با سیاست ورزی خیابانی صدر کاری از پیش ببرد در این وضعیت هر چند چهارچوب هماهنگی برگه حشد شعبی به عنوان سازمان‌‎یافته‌ترین و قوی‌ترین نیروی نظامی تشکیلاتی در عراق را در اختیار دارد، اما استفاده از آن در این شرایط می‌تواند به جنگ داخلی خونین در عراق و میان شیعیان منجر شود.

♈️به هر حال، وضعیت امروز عراق گویای این واقعیت است که بن بست سیاسی در این کشور در حال خروج از کنترل است؛ بن بستی که طی یکی دو دهه اخیر هم با حدت کم‌تری میان گروه‌های شیعی وجود داشته است؛ اما هر بار مدیریت شده و با رسیدن به راه حلی توافقی پایان یافته است؛ مثل اختلافات میان دو طیف مالکی و عبادی در سال 2014 و یا اختلافات میان مالکی و طیف همسو با جریان صدر، حکیم و عبادی.

♈️اما این بار تلاش‌ها برای مدیریت شکاف میان دو بلوک شیعی ناموفق بوده و این بحران چنان ابعاد شخصی و سیاسی عراقی و فراعراقی گسترده‌ای پیدا کرده است که بعید است فعلا حل و فصل شود.

♈️این اتفاقات در حالی در عراق می‌افتد که در سایه تحولات سهمگین منطقه‌ای طی یک دهه گذشته به ویژه در سال‌های اخیر، امروز موقعیت موازنه‌ساز منطقه‌ای بغداد بیش از هر زمانی اهمیت پیدا کرده است و علی رغم پیام‌های "اطمینان بخش" دولت الکاظمی به ایران در سال‌های اخیر و میانجیگری میان تهران و ریاض و اقدامات دیگری، اما بغداد آرام آرام به جبهه عربی زاویه‌دار با ایران (مصر، اردن، عربستان، امارات و..) نزدیک شد. به هر حال، امروز نقش و موقعیت خنثای عراق در سطح منطقه مطلوب هیچ بلوک منطقه‌ای نیست؛ نه ایران و نه بلوک مخالف آن. از این رو، شکل و ماهیت دولت آینده عراق در بازتعریف جایگاه این کشور در سطح منطقه و موازنه‌های منطقه‌ای بسیار سرنوشت‌ساز است. ماهیت این دولت نیز در وهله نخست به سرنوشت دعوای دو بلوک شیعی و سپس به نزاعی بزرگ‌تر میان متحدان و همفکران عراقی دو بلوک خارجی درگیر در عراق و منطقه و آینده بن بست سیاسی در این کشور گره خورده است.

♈️تا ببینیم چه می‌شود. ممکن است موقتا تنش کنونی کنترل و حتی توافقی حاصل شود؛ اما حل ریشه‌ای بحران دور از ذهن است و عراق همچنان آبستن تحولات بزرگی خواهد بود و تصور ظهور صدامی دیگر به شکلی دیگر در یک دهه آتی در عراق چندان هم نامحتمل نیست.

#عضویت_در_کانال
👇👇👇
@sedayeslahat
📝📝 مصر و مصدق!

#صابر_گل_عنبری

♈️معمولا در به تصویر كشيدن کودتای آمریکایی انگلیسی علیه دولت منتخب محمد مصدق تلاش می‌شود که از درون قابی ایرانی به مساله نگریسته شود که صرفا تحولات آن دوره ایران و عواملی چون اختلافات داخلی و به خطر افتادن منافع آمریکا و انگلیس در ایران در آن دیده یا به نمایش گذاشته می‌شود، اما واقعیت این است که پرداختن به این کودتا صرفا از این زاویه کمکی به شناخت همه ابعاد آن نمی‌کند، از این رو بهتر آن است که در کنار آن، در قالب تصویری فراایرانی یعنی تصویری منطقه‌ای نیز به این موضوع نگاه شود.

♈️در حقیقت، یکی از مهم‌ترین دلایل کودتا، تاثیرات فراسرزمینی اقدامات مرحوم مصدق در منطقه بود که تهدیدی جدی برای منافع انگلیس محسوب می‌شد. برهه‌ای که مصدق در ایران به قدرت رسید، همزمان با موج ملی‌گرایی ضد استعماری در جهان عرب به ویژه علیه استعمار بریطانیا بود.

♈️در این میان، مصر بیشترین تاثیرپذیری را از ملی‌گرایی مصدق داشت و وی به نماد ملی‌گرایی و مبارزه با انگلیس در سرزمین فراعنه تبدیل شده بود و به همین خاطر محبوبیت زیادی داشت که به خوبی خود را در جریان سفر چهار روزه مصدق به قاهره در بیست و هفتم آبان 1330 نشان داد؛ سفری که به دعوت مصطفی نحاس پاشا نخست وزیر وقت مصر و پس از بازگشت از نیویورک و دفاع تاریخی ایشان از ملی شدن صنعت نفت ایران انجام شد.

♈️چنان استقبال باشکوهی از مصدق در قاهره شد که به گفته روزنامه‌های آن روز مصر تا به حال هیچ رهبر عربی این چنین مورد استقبال قرار نگرفته بود. جمعیت مردم استقبال کننده در فرودگاه قدیم قاهره به حدی بود که به نوشته عبدالرحمن فهمی روزنامه نگار معروف و بزرگ مصری، خلبان هواپیمای حامل مصدق در نشاندن هواپیما به علت ازدحام مردد می‌شود.

♈️پس از فرودگاه، مصدق به هتل تاریخی "شبرد" می‌رود تا از بالکن آن برای مردم سخنرانی کند، اما خیل جمعیت چنان بود که خیابان هتل از "محطه مصر" تا "میدان اوپرا" را در بر گرفته بود؛ به گونه‌ای که بلندگوهای نصب شده کفاف نمی‌کرد و صدا به همه نمی‌رسید. همین مساله و اشک‌های مصدق و شعارهای پی‌درپی باعث می‌شود که سخنرانی وی زیاد طول نکشد.

♈️در آن زمان که مردم و نخبگان مصری درگیر مبارزات ضد انگلیسی بودند، بحث ملی شدن صنعت  نفت در ایران قوت قلبی به این مبارزات بخشیده و آن را شعله‌ورتر ساخت؛ به گونه‌ای که همین فضای حاکم بر ایران در آن روزها و تصویب ملی شدن در شورای ملی، در ابطال یکطرفه پیمان 1939 میان مصر و انگلیس به وسیله مصطفی نحاس پاشا بی‌تاثیر نبود؛ اتفاقی که در اکتبر 1951 یعنی یک ماه قبل از سفر مصدق به قاهره افتاد.

♈️در خارج از ایران کسی به اندازه جمال عبدالناصر رهبر ناسیونالیسم عربی متاثر از مصدق نبود. عبدالناصر حدود نه ماه پس از سفر مصدق به قاهره به همراه چند افسر دیگر در 23 ژوئیه 1952 قیامی را علیه ملک فاروق رقم زد و تحت تاثیر ملی شدن صنعت نفت ایران، بحث ملی کردن کانال سوئز را پیگری کرد؛ تا این که سرانجام در ژوئیه 1956 به سرانجام رساند و به سلطه 76 ساله انگلیس بر آن پایان داد.

♈️در واقع انگلیس می‌خواست با کودتا و برکناری مصدق، مانع سرایت و الگوبرداری از سیاست‌هایش در منطقه شود، اما ملی شدن کانال سوئز سه سال بعد از آن نشان داد که در این زمینه توفیقی کسب نکرد.

♈️ناگفته نماند که همین کودتا به دلیل علاقه عبدالناصر به مصدق اثرات خود را بر روابط وی با ایران بر جای گذاشت که رفته رفته اختلافات و تنش به ویژه پس از پیوستن ایران به پیمان بغداد که در سال 1955 در دوره جنگ سرد و با هدف مقابله با شوروی تاسیس شده بود، بیشتر شد. مصر معتقد بود که این پیمان موازنه قدرت را در منطقه به نفع انگلیس، آمریکا، اسرائیل و در مقابل شوروی و جهان عرب بر هم می‌زند.

♈️البته مخالفت ایران با ملی شدن کانال سوئز و شرکت آن در اجلاس لندن در اوت 1956 تنش با مصرِ عبدالناصر را بیشتر ازقبل کرد. به دنبال این اجلاس یک کمیته متشکل از 5 کشور از جمله ایران تشکیل می‌شود تابه مصر رفته و طرح اداره بین‌المللی کانال سوئز به عنوان خروجی اجلاس لندن را به جمال عبدالناصر ارائه دهد.

♈️عبدالناصر درجریان دیدار با اعضای این کمیته ضمن مخالفت باطرح پیشگفته، با لحنی گلایه‌آمیز خطاب به علی قلی اردلان وزیر خارجه ایران می‌گوید "شما دیگه چراعضویت در این کمیته روپذیرفتید؟ مگر من کاری غیر از آن انجام دادم که شما ایرانی‌ها پنج سال قبل باملی کردن نفت انجام دادید؟ ... کشور شما که پیشقدم همه در ملی کردن صنعت نفت است!!"

♈️جمال عبدالناصرکه همسرش خانم تحیه کاظم ایرانی تبار بود، پس از آن گلایه‌ها، به مزاح به اردلان می‌گوید: "شما ایرانی‌ها چقدر مشکل و دردسر غیرقابل تحمل برای من ایجاد می‌کنید؟در منزل دردسرهای همسر ایرانیم کم نیست که در خارج از منزل هم باید با شماها درگیر شوم؟!".

@sedayeslahat
📝📝انتخاب رشید: اربیل متحد تهران شده است؟!

#صابر_گل_عنبری

♈️دیروز پ
س از یکسال ازانتخابات عراق، دومین گام درمسیر ناهموار تشکیل دولت جدید برداشته شد وسیاستمدار کُردعراقی عبداللطیف رشید به عنوان ششمین رئیس جمهور عراق پس ازجنگ 2003 انتخاب شدو اونیز محمدشیاع سودانی نامزد متحدان ایران درچهارچوب هماهنگی را مامور تشکیل کابینه کرد. به این ترتیب، دوگام ازسه گام خروج از بن بست سیاسی پس از انتخابات اکتبر 2021 برداشته شده وگام سوم یعنی تشکیل دولت باقی مانده است.

♈️حرف وحدیث درباره شیوه انتخاب رشید زیاد است. اینبار رئیس جمهور عراق خارج ازتوافق پیشینی کردها انتخاب شد. کوتاه ومختصر می‌توان، این انتخاب را محصول زد و بندی پنهان میان مسعود بارزانی رهبرحزب دموکرات کردستان عراق وچهارچوب هماهنگی و به شکلی دقیق‌تر نوری مالکی رئیس ائتلاف قانون وفالح فیاض دانست. در این زد وبند، مسعود بارزانی موافقت پیشینی متحد سُنی خودیعنی ائتلاف "السیاده" را نیز کسب کرده بود واینگونه هم حزب پارتی هم ائتلاف پیشگفته به نوعی به متحدشیعی خود مقتدی صدرپشت کردند.

♈️کما اینکه دراین بده بستان، خودچهارچوب هماهنگی نیزمتحد کُرد خود یعنی اتحادیه میهنی کردستان عراق را دور زد.هرچند عبداللطیف رشیداز این اتحادیه است، اما نامزدآن برای احراز پست ریاست جمهوری عراق نبود ونامزد اتحادیه میهنی برهم صالح بود که تا قبل ازبده بستان جدید، گزینه اصلی چهارچوب هماهنگی برای ریاست جمهوری بود، اما درنتیجه چرخش آرای بخش مهمی ازفراکسیون چهارچوب به سمت رشید نامزد توافقی بامسعود بارزانی باخت واگر این اتفاق نمی‌افتادبرهم صالح بار دیگر انتخاب شده بود.

♈️ بارزانی دل خوشی از صالح نداشت وحاضر بود هر کاری انجام دهد تامانع انتخاب دوباره او شود. از این جهت، در راستای همان توافق پنهانی خود با مالکی در روزهای گذشته، ریبر احمد نامزد پارتی دو ساعت قبل از رای گیری از رقابت کنار کشید تا راه انتخاب رئیس جمهور توافقی هموار شود. حالا هم بارزانی خود را در مقابل رقیب سنتی کُرد خودظفرمند می‌داند وازشکست تلاشها برای تحمیل فردی دیگر (صالح) به کردها سخن گفته است وهوشیار زیباری نیز باخوشحالی زائد الوصفی ازشکست صالح، اربیل (و نه سلیمانیه متحد سنتی ایران) راکانون تصمیم گیری کُردی دانست.

♈️دومین گام تشکیل دولت جدید عراق پس از گام نخست یعنی انتخاب حلبوسی به ریاست پارلمان در ژانویه برداشته شد؛ اما این دو گام در دو شرایط متفاوت برداشته شده‌اند. انتخاب حلبوسی در حین حضور جریان صدر در پارلمان و با موافقت آن و قبل از استعفای نمایندگان این جریان برداشته شده و انتخاب رشید و مامور شدن سودانی به تشکیل کابینه در سایه کناره گیری سیاست گونه صدر از سیاست صورت گرفته است.

♈️موفقیت احتمالی چارچوب هماهنگی در تشکیل دولت چیزی نیست که صدر بتواند به راحتی با آن کنار بیاید و باید دید مقتدی صدر به معنای واقعی کلمه از سیاست کنار رفته است و فقط خشمگینانه بدون واکنشی نظاره‌گر می‌ماند یا نه دست به کار خواهد شد.

♈️در صورت انتخاب دوم، آیا قبل از تشکیل کابینه از طرف سودانی، واکنش خیابانی خود را برای ناکام گذاشتن او نشان خواهد داد یا صبر می‌کند تا دولت تشکیل شود و بعد از آن دولت او را با اعتراضات خیابانی زمین‌گیر کند.

♈️درهمین حال، جدا ازچالش‌های داخلی و رویکرد احتمالی صدری‌ها درقبال تحولات جدید که تا اینجا موفقیت طرفداران ایران رابه رخ او می‌کشد، باید منتظر ماندودید پس ازتشکیل دولت سودانی، قدرتهای خارجی بویژه عربستان و آمریکا چه رویکردی را در قبال او و دولتش، در پیش خواهند گرفت. آیا دولت سودانی همان سرنوشت دولت نجیب میقاتیِ مورد حمایت حزب الله را پیدا خواهد کرد؟ یا وضعیت عراق متفاوت است و آمریکا به دلایلی چون موقعیت این کشور در بازار نفت به سطحی از تعامل تن می‌دهد.

♈️اما در این میان، بعید است که عربستان با دولت سودانی همان راه تعامل با الکاظمی ادامه دهد و از این رو، بعید است بغداد دیگر در قامت میانیجگر میان ریاض وتهران ظاهر شود.خلاصه انتخاب رئیس جمهور جدید عراق وهمچنین تشکیل احتمالی دولت سودانی بیشتر محصول الزامات تسویه حساب‌های درون خانوادگی میان شیعیان ازیکطرف وکردها ازطرف دیگر وهمچنین اتحاد مصلحتی بخشی از نیروهای هر دو است تا تکاپو و اراده‌ جمعی قدرت‌های خارجی درگیر درعراق. از یک سو، مواجهه حذفی باصدر، متحدان ایران را به تفاهم با بارزانی‌ها وائتلاف "السیاده" وامتیازاتی به آنها سوق داده و ازسوی دیگر، رقابت تنفرگونه دو حزب کُردی پارتی ویکیتی، بارزانی را به وادی توافق با "هماهنگی‌ها" وحمایت ازسودانی کشانده است.

♈️به نظر نگارنده، تشکیل احتمالی دولت درعراق به معنای خروج این کشور ازبحران سیاسی در مفهوم وسیع‌تر آن نسبت به بن بست تشکیل دولت نیست واین بحران فعلا ادامه دارد.

#عضویت_در_کانال
       👇👇👇
@sedayeslahat
📝📝 کشور ممنوعه کره شمالی و بمب اتم!

#صابر_گل_عنبری

♈️رهبر کره شمالی درجشن ترفیع درجه ده‌ها افسر ارتش که در پرتاب پیشرفته‌ترین موشک قاره‌پیمای هواسونگ ـ 17 نقش داشتند، گفته است که کشورش می‌خواهد قدرتمندترین نیروی اتمی جهان باشد؛ آرزوی دیرینه‌ای که اون در سر داردتا از این طریق به گفته خود اوبا "تهدیدهای اتمی آمریکا" مقابله کند.

♈️اون درحالی چنین سودایی را درسر دارد که متحد روسی‌اش با داشتن 6500 کلاهک هسته‌ای صاحب بزرگ‌ترین زرادخانه اتمی جهان است و آمریکا با 6185 کلاهک مقام دوم را دارد؛ اما این موقعیت، نه روسیه را درجایگاه هژمونی جهانی قرار داده و نه در مواجهه با تهدیدات آمریکا بازدارندگی مطلوب را به ارمغان آورده است؛ به گونه‌ای که امروزه از چهار سو در محاصره ناتو است و وقتی راه مواجهه نظامی در مقابله با این تهدیدات را با جنگ علیه اوکراین در پیش گرفت، در باتلاق و تله‌ای گرفتار شده است که نه کاری از آن بزرگ‌ترین زرادخانه هسته‌ایش بر می‌آید و نه حتی قدرت نظامی غیر هسته‌ایش دراین جنگ آن پیروزی دلچسب وبرق آسا را نصیب پوتین کرد و شوروی نیز  با وجود چنین زرادخانه‌ای فروپاشید.

♈️اظهارات جدیدکیم جونگ اون معطوف به ماندن در همان دنیای مفاهیم سنتی قدرت و عدم درک و شناخت تطور آنها وتکثر معنایی و تحول مفهومی در روابط بین‌الملل است. در دنیای مدرن، مفاهیمی چون قدرت، امنیت، استقلال و بازدارندگی معنایی موسّع پیدا کرده است و کنش‌گری بازیگران در عرصه جهانی بدون درنظر گرفتن مدلولات این مفاهیم نوین بازدارندگی نسبی را ایجاد نمی‌کند.

♈️تکیه صرف برقدرت سخت و‌فربه کردن آن به هر اندازه، بدون مسلح شدن به مولفه‌های قدرت آفرین نوین همچون اقتصاد، قدرت نرم و غیره کارایی مطلوب رادر دفع خطرات وتهدیدهای خارجی نداردوامروزه بازدارندگی نرم کم‌هزینه‌ترین وچه بسا موثرترین شکل بازدارندگی است.

♈️اما واقعیت این است که کره شمالی طی چند دهه ازسال 1948 راهی را رفته که تقریباهمه فرصت‌های ممکن برای تاسیس قدرتی متکی به مفاهیم توسعه یافته آن را از کف داده است و این امر دیگر جز با شیفتی پارادایمی درنظام و ایدئولوژی حاکم امکان‌پذیر نیست. ظرفیت و قدرت اقتصادی بین‌المللی شده، روابط خارجی حسنه و متوازن، رفاه داخلی ونفوذ نرم از مولفه‌های شکل دهنده بازدارندگی نرم و مدرن است که کره شمالی از هیچ کدام از این‌ها برخوردار نیست و مسیری را طی کرده است که جز زبان تهدید و تقویت توان سخت، انتخاب دیگری فراروی خود نمی‌بیند.

♈️در واقع بدترین شکل یک نظام توتالیتر درکره شمالی تحت سلطه خاندان کیم ایل سونگ عینیت یافته است و کشوری بامساحت 120 هزار متر مربع را به زندانی بزرگ تبدیل کرده که ۲۵ میلیون نفر در آن محبوس و منقطع از جهان پیرامونی هستند.

♈️این انقطاع محصول ایدئولوژی «جوچه» است که در دوران کیم ایل سونگ‌ از دل نوعی حس مبارزه با استعمار ژاپن وسپس خوداتکایی در میانه تنازع میان دو متحد کمونیستی (چین و شوروی) در دهه پنجاه قرن پیشین بیرون آمد و بعد از سونگ قوام یافت. «جوچه» بر تفسیر کج و معوج از خوداتکایی، خودکفایی، استقلال و بی‌نیازی به خارج بنیان نهاده شده است.

♈️این ایدئولوژی فردمحور تاکید دارد که این استقلال و خوداتکایی انسان کره‌ای جز با سرسپردگی و اتکای کامل به «رهبر اعلی» و آموزه‌های او محقق نمی‌شود. رفته رفته «جوچه» از حالت یک مکتب خارج و به آیینی تبدیل شده است که از سونگ تا اون خدایی ساخته که باید پرستش و بردگی شوند.

♈️در آن، همه چیز بر معیار باید ونباید حکومتی والتزام بی‌قید و شرط مردم تعریف می‌شود؛ از اقتصاد کاملا دستوری گرفته تا تحمیل سبک زندگی خاص و حتی دخالت درشکل وآرایش موی سر و تاریخ هم بر مبنای تولد سونگ تنظیم شده.
ماحصل این که کره شمالی به یک «پادشاهی منزوی» و یکی از فقیرترین کشورهای جهان تبدیل شده است. درباور «جوچه» ایل سونگ رهبری ابدی است که «خون مقدس» او در رگ کیم جاری است.

♈️ چنانکه گفته شد، فلسفه سیاسی «جوچه» بیشتر به یک دین خودساخته می‌ماند و صرفا نمی‌توان درباره آن برمبنای معیارهای شناختی رایج درباره مکتب کمونیسم و اشکال آن قضاوت کرد؛ نه می‌توان آن را صرفا جلوه افراطی کمونیسم واستالینیسم نامیدنه مارکسیسم، لنینسم ونه ناسیونال سوسیالیسم و نه تعالیم کنفوسیوس، بلکه معجونی ناهمگون ازهمه اینهاست.

♈️درنتیجه ایدئولوژی معوج «جوچه»، کره شمالی امروز نه اقتصاد دارد، نه حداقل آزادی‌ها و نه ارتباطی باجهان خارج، اماسلاح اتمی داردو به دنبال تبدیل به قوی‌ترین قدرت اتمی جهان است! در حالی که نیمی ازجمعیتش غذای کافی برای خوردن ندارد.

♈️این نوع کره شمالی چه بساخوشایند آمریکا نیز باشد تامتحدانی چون توکیو وسئول همیشه خود را ناگزیر ازحفظ وتقویت روابط با واشنگتن بدانند و اینچنین حضورمداوم ومنافع خود درشرق آسیا وشبه جزیره راتضمین کند.

@sedayeslahat
♦️زلزله و زمینی که زیر پای اردوغان لرزید!

#صابر_گل_عنبری

حال و هوای ترکیه انتخاباتی بود. همه رفته رفته خود را برای انتخابات سرنوشت ساز 14 می آماده می‌کردند و دعواهای انتخاباتی نیز کم کم در حال بالا گرفتن بود که ناگهان زلزله ویرانگری دوشنبه ترکیه را به شدت لرزاند و خرابی گسترده‌ای را در ده استان در شرق و جنوب شرقی آن به بار آورد. برای اطلاع از وضعیت با دو دوست عرب ساکن ترکیه و همچنین یک تحلیل‌گر ترک گپ و گفتی داشتم. جمع بندی این گفتگوها این که حجم ویرانی‌ها بسیار گسترده‌تر از آن چیزی است که به تصویر کشیده شده است. یکی از دوستان به نقل از یک مقام ترک در یک نشست داخلی گفت که ترکیه پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی با چنین فاجعه‌ای مواجه نبوده است.
تا این لحظه تعداد قربانیان زلزله در ترکیه بیش از 9 هزار نفر اعلام شده است، اما به گفته یکی از دوستان این عدد احتمالا به 30 هزار نفر هم برسد.
برایم باورش اندکی دشوار بود، گویا گزارشی داخلی حجم خسارت را بین 50 تا 60 میلیارد دلار برآورد کرده است. فعلا موضوع زلزله وارد بازار انتخاباتی نشده است و رقبا در ساعات و روز نخست ابعاد انسانی این واقعه تلخ و همدردی و همبستگی را بر ابعاد سیاسی آن ترجیح داده و بر آن متمرکز شدند؛ اما رفته رفته انتقادات مخالفان شروع شده است. به احتمال زیاد توام با بالا رفتن آمار کشته‌ها و روشن شدن بیشتر عمق فاجعه، حملات اپوزیسیون نیز بالا گیرد.
چه بسا پرسش کانونی که احتمالا در روزها و هفته‌های پیش‌رو با قدرت طرح گردد، درباره پیامدهای سیاسی این زلزله خواهد بود. این که آیا همچون زلزله 1999 خواهد بود که برونداد آن خشمی عمومی علیه دولت آن زمان و احزاب و گروه‌ها و نخبگان سیاسی بود که زمینه‌‎ساز پیروزی حزب تازه تاسیس عدالت و توسعه در انتخابات 2002 شد. اما اکنون آیا زلزله 2023 برخلاف زلزله 1999  حزب آک پارتی را متوقف خواهد کرد و به سلطه دو دهه‌ای این حزب و اردوغان پایان خواهد داد؟
فعلا زود است برآورد روشنی از تاثیر عامل زلزله بر سپهر سیاسی ترکیه در آستانه انتخابات می آینده داشت. اما این تاثیر بیشتر معطوف به عملکرد دولت در مدیریت این بحران و خروج از آن و به تبع آن بهره‌برداری اپوزیسیون از نقاط ضعف احتمالی است.
مردم هنوز در شوک این واقعه دردناک هستند، اما به نظر می‌رسد که دولت ترکیه تا این لحظه در مدیریت اوضاع نسبتا خوب عمل کرده است؛ از همان ساعات نخست که پی به عمق فاجعه برد و معطوف به نگرانی از تبعات سیاسی آن، بی‌درنگ درخواست کمک خارجی کرد. سپس در بعد رسانه‌ای با اطلاع‌رسانی سریع و متمرکز از تشتت و انفعال رسمی در ارائه آمار جلوگیری کرد. همچنین گفته می‌شود بیش از صد هزار تیم پزشکی، نجات و امنیتی را به ده استان اعزام و صد بیمارستان صحرایی را تاکنون دایر کرده است و 10 کشتی، 50 هواپیما و 72 بالگرد در عملیات امدادرسانی و نجات مشارکت دارند. پس از درخواست رسمی کمک خارجی نیز، تاکنون 21 هزار امدادگر از 60 کشور با کمک‌های قابل توجه وارد ترکیه شده‌اند.
زلزله در شرایط بد اقتصادی ترکیه اتفاق افتاد و همین خود با ابعاد گسترده فاجعه می‌تواند تهدیدی جدی برای آینده سیاسی اردوغان و حزبش باشد. رفتار دولت ترکیه و شخص اردوغان در مدیریت بحران بیانگر این است که نگران تبعات سیاسی آن است و می‌خواهد از تبدیل شدن این بحران به یک تهدید قدرت‌برانداز برای آک پارتی در انتخابات پیش‌رو جلوگیری و حتی آن را به یک فرصت تبدیل کند و مانع بهره‌برداری مخالفان از وضعیت شود. این را می‌توان در وعده اردوغان خطاب به مردم ترکیه مشاهده کرد. او گفته است که دولت منازل ویران شده را بدون دریافت حتی یک لیر از صاحبان آن‌ها ظرف یک سال خواهد ساخت. از این رو، هر چند کل عملیات آواربرداری شاید 6 ماهی طول بکشد، اما به احتمال زیاد دولت با انگیزه انتخاباتی همزمان با آواربرداری و اسکان موقت بی‌خانمان‌ها و تامین نیازهای ضروری آن‌ها، کار ساخت و ساز را نیز شروع کند؛ به این امید که تا زمان انتخابات کارنامه «نسبتا قابل قبولی» در مدیریت بحران را به رای دهندگان ارائه دهد. ناگفته هم نماند که باخت اردوغان معادلات منطقه‌ای را دستخوش تغییر می‌کند و برای جلوگیری از آن، احتمالا متحدان ثروتمند عرب او برای جبران خسارت‌های زلزله کمک‌های مالی قابل توجهی به ترکیه کنند.
حال باید دید، اولا عملکرد دولت تا چه اندازه رضایت مردمی را به دنبال خواهد داشت و ثانیا مخالفان به چه شکلی از فاجعه زلزله به عنوان برگه‌ای در کارزار انتخاباتی استفاده خواهند کرد؟
برآوردی که تا قبل از زلزله داشتم، این که احتمال پیروزی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری در مقابل رقیب یا رقبای احتمالی بیشتر است، اما احتمالا حزب آک پارتی تعدادی قابل توجه از کرسی‌های پارلمان را از دست بدهد.

#عضویت_در_کانال
       👇👇👇
@sedayeslahat
📝📝رفتن مالی به چه معناست؟!
#صابر_گل_عنبری


♈️آنگونه که پیداست کار رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران از مرخصی اجباری بدون حقوق به برکناری و حذف کشیده است. هر چند گفته می‌شود سیاست خارجی کشورها با آمدن و رفتن افراد تغییر نمی‌کند اما این مقوله مطلق نیست و نمی‌توان تاثیرگذاری خاص افراد به ویژه چهره‌های شاخص را در سیاست خارجی کشورها و لا اقل در بعد اجرا نادیده انگاشت.

♈️از این منظر، رابرت مالی هم هر چند نقش تعیین کننده‌ای در جهت دهی به سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران نداشت؛ اما تاثیرگذار بود و به عنوان یک دیپلمات لیبرال، انعطاف‌پذیر و طرفدار توافق با ایران نقش یک کاتالیزور و تسهیل کننده مهم را داشت. حال حذف چنین فردی بدون جایگزینی شخصی با ویژگی‌های او فی نفسه واجد ستاندن این کاتالیزور و ضعیف شدن دیپلماسی و امکان توافق و نه منتفی شدن آن است. همچنین چون خود برکناری اتفاقی معمولی و طبیعی نبود، از این حیث می‌تواند واجد پیام‌ها و پیامدهایی باشد.

♈️صرف نظر از عواملی که موجب برکناری مالی شد، این اتفاق می‌تواند برآیند عبور دولت بایدن از رویکرد احیای برجام ۲۰۱۵ به بسته شدن این پرونده باشد؛ گذاری که گویا ایده آن حدود یک سال قبل با پیچیده‌تر شدن مذاکرات احیای برجام پس از شروع جنگ اوکراین و سپس بن بست آن با وجود تداومش تا سپتامبر شکل گرفت. همین گزاره بایدن در 4 نوامبر گذشته در کالیفرنیا که «برجام مرده است اما اعلام نمی‌کنیم» هر چند گفته شد لغزش زبانی بوده است، اما گویای جمع بندی دولت آمریکا در آن تاریخ از روند طی شده و حرکت در جهت عبور از راهبرد احیای برجام بود که رفته رفته این رویکرد تقویت شد.

♈️به هر حال، احیای برجام با هدف مهار برنامه‌ هسته‌ای ایران مهم‌ترین وظیفه محوله به مالی در زمان انتصابش به این سمت در ژانویه 2021 بود اما با گذشت بیش از دو سال از شروع مذاکرات احیای برجام در تحقق این مهم موفق نشد. مالی در تلاش‌هایش برای توافق با ایران بر اساس رویکرد خاص خود و نه لزوما رویکرد سیاست خارجی بایدن تا آنجا پیش رفت که رفته رفته موجب ناخرسندی و جدایی تعدادی از همکارانش از او شد و سپس همین رویکرد برای خود مالی دردسرساز شد و او را در مظان اتهام و تحقیق قرار داد.

♈️از سوی دیگر، همین اتفاقی که برای مالی افتاد و خود او خوشبین بود که به سرعت پایان خوشی داشته باشد، و در نهایت حذف او، نشانگر قدرت بالای مخالفان توافق با ایران در آمریکاست که کاملا مترصد هر فرصتی برای زمین زدن موافقان دیپلماسی و توافق با ایران هستند. در این میان، نباید فشارهای کنگره را در تسریع برکناری مالی نادیده گرفت. همین سرنوشتی که او پیدا کرد و این فضای سنگین داخلی در آمریکا به ویژه فشارهای کنگره، مذاکره کننده ارشد بعدی و دیگر مسئولان آمریکایی را که در تعامل با پرونده ایران هستند، دست به عصا و به شدت محتاط خواهد کرد. این خود از دیگر پیامدهای مهم برکناری مالی است.

♈️اما از دیگر تاثیرات حذف مالی نظر به بن بست مذاکرات و نبود چشم اندازی برای یک توافق جامع فربه‎‌تر شدن جریان رئالیستی در دولت آمریکا با محوریت سالیوان و مک گورک است که یک نوع دیپلماسی توام با بازدارندگی و تشدید سختگیری‌ها را در مقابل ایران دنبال می‌کنند.

♈️در چنین وضعیتی، تقریبا با منتفی شدن امکان احیای برجام ۲۰۱۵ و ضعیف بودن احتمال رسیدن به توافقی جایگزین به نظر می‌رسد که دولت آمریکا در کنار تداوم دیپلماسی محتاطانه و نه متمرکز، رویکرد سختگیرانه‌تر اما مدیریت‌شده و هوشمندتری را در اعمال فشار و تحریم در پیش خواهد گرفت؛ به گونه‌ای که مدیریت و کنترل تنش با تهران در این شرایط انتخاباتی داخلی آمریکا و جهانی ناشی از الزامات جنگ اوکراین فعلا دچار خدشه جدی نشود.

♈️در این چارچوب، دولت آمریکا از یک طرف تلاش می‌کند تا با ارسال پیام‌ها و هشدارها از طرق کانال‌های ارتباطی و همچنین مواضع اعلامی، خطوط قرمز خود در پرونده هسته‌ای از جمله در حوزه غنی سازی اورانیوم را پیش ببرد و مانع از عبور از این خطوط شود و از طرف دیگر نیز دیپلماسی ضعیفی را از چند کانال برای رسیدن به تفاهماتی محدود ادامه دهد.

♈️در این میان، اما اگر تحول دیپلماتیکی رخ ندهد، احتمالا دُز تنش از اکتبر آینده با پایان تحریم‌های موشکی و مخالفت اروپا با آن که عملا به معنای ورود آرام به فاز فعال‌سازی مکانیسم ماشه است، بالا رود؛ اما در کل فعلا تا جنگ اوکراین به نقطه خاصی نرسد، بعید است که آمریکا مجددا به شکل گسترده‌ و فشرده‌ای بر پرونده ایران متمرکز شود. البته به نظر نگارنده این در صورتی است که تا آن زمان تحولی خاص رخ ندهد که این تمرکز را به جلو بیندازد. اما در عین حال، پروژه امنیتی‌سازی پرونده هسته‌ای و اتهامات در خصوص جنگ اوکراین را پیش می‌برد که فضا در آینده برای گذار به تمرکز جدی بر تقابل با ایران آماده شود.
@sedayeslahat