Scientometrics
19.5K subscribers
2.02K photos
151 videos
153 files
4.25K links
🔴محمدسعیدرضائی زواره

بازنشر مهمترین مقالات پزشکی

ترویج پزشکی مبتنی بر گواه و مبارزه با شبه علم!

بررسی وضعیت علمی و پژوهشی ایران

مقابله با بداخلاقی پژوهشی!

X: https://x.com/dr_rezaee

@ScientometricsAdmin

Scientometrics.Iran@Gmail.com
Download Telegram
Scientometrics
Photo
ادامه روند افراشی ابتلا به کووید-۱۹ در ایران

کانال تلگرامی @Scientometric
😢15😱9🤩4🔥3👍2
باتوجه به غالب شدن ساب واریانت BA.2 در آمریکا، سازمان غذا و داوری این کشور هم مجوز اضطراری آنتی بادی مونوکلونال سوتروویمب را برای درمان کووید-۱۹ لغود کرد
👍7
آژانس دارویی اروپا و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های اروپا اعلام کرده اند که هنوز زود است که بخواهیم دز چهارم واکسن کووید-۱۹ را در جمعیت عادی جامعه استفاده کنیم اما دز چهارم (بوستر دوم) واکسن کووید-۱۹ mRNA (فایزر یا مودرنا) را می‌توان برای گروه سنی بالای ۸۰ سال استفاده کرد.

بر اساس نظر هر دو آژانس در حال حاضر هیچ مدرک روشنی در اتحادیه اروپا وجود ندارد که حفاظت واکسن در برابر بیماری شدید کووید-۱۹ در بزرگسالان با سیستم ایمنی طبیعی در سنین 60 تا 79 سال به طور قابل ملاحظه ای رو به کاهش باشد و بنابراین شواهد روشنی برای حمایت از استفاده فوری از دوز چهارم وجود ندارد. اگر وضعیت اپیدمیولوژیک کنونی تغییر کند و سیگنال‌های جدیدی ظاهر شود، ممکن است لازم باشد که دز چهارم در این گروه سنی در نظر گرفته شود. برای بزرگسالان زیر 60 سال با سیستم ایمنی طبیعی هم در حال حاضر هیچ شواهد قطعی مبنی بر کاهش محافظت واکسن در برابر بیماری شدید یا فایده اضافه تری برای دز چهارم وجود ندارد.

واکسیناسیون علیه کووید-۱۹ همچنان مؤثرترین راه برای جلوگیری از بیماری شدید در طول این پاندمی از جمله بیماری شدید ناشی از نوع Omicron می‌باشد.


شب گذشته بود که دومین مقاله اسرائیل در مورد دز چهارم واکسن کووید-۱۹ در مجله نیوانگلند منتشر شد. در این مقاله با بررسی بیش از ۱/۲ میلیون نفر با سن بیش از ۶۰ سال، نشان داده شده که دز چهارم، بیماری شدید و همچنین ابتلا به کووید-۱۹ را به ترتیب تقریبا ۴ و ۲ برابر بیشتر نسبت به افراد فقط با دریافت سه دز کاهش داده است. مطالعه در زمان غالب بودن واریانت امیکرون بوده است. کاهش ایمنی در طول زمان برای بیماری شدید تا ۶ هفته رخ نداده ولی برای ایتلا به سرعت رخ داده است.

سومین مطالعه از اسراییل (بررسی بیش از ۵۵۰ هزار نفر بالای ۶۰ سال) که هنوز به صورت پیش مقاله است، کاهش ۷۸ درصدی مرگ را در گروه سنی بالای ۶۰ سال در پیگیری ۴۰ روزه بعد از دز چهارم نشان داده بود.
(توضیح بیشتر)


چندی قبل غذا و داروی آمریکا به فایزر و مودرنا برای دز چهارم به این شکل مجوز داد:

دز چهارم در افرادی تزریق می‌شود که حداقل چهار ماه از دز سوم آنها گذشته باشد و همچنین حداقل ۵۰ سال سن داشته باشند.

علاوه بر آن، اگر فردی شرایط نقص ایمنی (پیوند عضو و شرایط مشابه) داشته باشد، با سن حداقل ۱۲ سال می‌تواند دز چهار را فایزر و با سن حداقل ۱۸ سال می‌تواند فایزر یا مودرنا دریافت کند.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍6
یک مطالعه متاآنالیز با بررسی ۳ کارآزمایی بالینی نشان داده داست که فلووکسامین به عنوان یک داروی ارزان قیمت و در دسترس می‌تواند در کاهش میزان بستری بیماران کووید-۱۹ موثر باشد.

داده های بیشتر در مورد تاثیرگذاری این دارو در بیماران کووید-۱۹ از طریق تریال های COVID-Out و همین طور ACTIV-6 به دست خواهد آمد. بر خلاف این سه ترایالی که حالا متاآنالیز شده و در آنها دز ۱۰۰ میلی‌گرمی استفاده شده، در این دو تریال دز ۵۰ میلی‌گرمی دارو استفاده شده و اگر در این ترایالها پاسخ به درمان نبینیم، احتمالا این نشان دهنده این است که کمترین دز مورد نیاز همان ۱۰۰ میلی‌گرم است.

تا به حال غذا و داروی آمریکا، آژانس دارویی اروپا و سازمان بهداشت جهانی به این دارو برای درمان کووید-۱۹ مجوز نداده اند.

گروهی از درمان ها از جمله فلووکسامین در جلسه فردای سازمان بهداشت جهانی ( تصویر سوم) مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍61
برآورد شده که تا اول ماه مارس، تقریبا نیمی از جمعیت آمریکا در بک بازه زمانی تقریبا ده هفته‌ای به امیکرون مبتلا شده بوده‌اند.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍11😱9👎1
ابتلای مجدد با امیکرون می‌تواند در فاصله کوتاهی بعد از عفونت قبلی با کووید-۱۹ اتفاق بیفتد.
تصویر، مربوط به گزارش جدیدی از CDCMMWR می باشد که به توصیف ده مورد ابتلای مجدد به کووید-۱۹ از واریانت امیکرون در فاصله کمتر از ۹۰ روز از عفونت قبلی با واریانت دلتا ‌پرداخته است.

کانال تلگرامی @Scientometric
😢22😱8👍2
فوری

بالاخره بعد از ماهها تاخیر و انتظار، مقاله مربوط به مطالعات کارآزمایی بالینی فاز یک (دو مرحله‌ی ۱۸ تا ۵۰ سال با ۵۶ نفر و ۵۱ تا ۷۵ سال با ۳۲ نفر) و دو (۱۸ تا ۷۵ سال با ۲۸۰ نفر) واکسن برکت در یک مجله علمی یعنی BMJ Open با ضریب نفوذ ۲/۶۹۲ منتشر شد. هنوز مقاله فاز سوم منتشر نشده است.

نویسنده اول، همان محقق اصلی یعنی خانم دکتر محرز و نویسنده مسئول هم دکتر حامد حسینی می‌باشند. دکتر باقر لاریجانی هم از نویسندگان هستند.

این واکسن در ۲۴ خرداد سال قبل، قبل از مشخص شدن داده های فاز سوم آن مجوز مصرف اضطراری گرفت.

به هر صورت در این مطالعه نشان داده شده که شدت همه عوارض دیده شده خفیف تا متوسط و گذرا بوده است.

در مرحله اول فاز یک، میزان سروکانورژن، ۱۴ روز بعد از دز پنج میکروگرمی، برای آنتی بادی های خنثی کننده و آنتی بادی ضد RBD و ضد اسپایک به ترتیب ۷۰/۸ و ۸۷/۵ و ۹۱/۷ درصد بوده است.
این مقادیر برای مرحله دوم فاز یک به ترتیب ۱۰۰، ۸۶/۴ و ۸۶/۴ درصد بوده است.
اما برای فاز دوم این مقادیر به ترتریب ۸۲/۸، ۷۷ و ۷۹/۷ درصد بوده است.


در نهایت این مطالعه ننیجه‌گیری کرده که استفاده از دو دز ۵ میکروگرمی برکت به فاصله ۲۸ روز ایمن و ایمنی زا بوده و یاقته ها از مطالعه بیشتر برکت در فاز سوم پشتیبانی می‌کند.
این که گفته شده یافته‌های فاز یک و دو از انجام مطالعه بیشتر در فاز سوم پشتیبانی می‌کند همان روش علمی است!


از اینجا می‌توانید داوری کامل مطالعه را ببینید.

کانال تلگرامی @Scientometric
👎41😁28👍21🤔2👏1
Scientometrics
فوری بالاخره بعد از ماهها تاخیر و انتظار، مقاله مربوط به مطالعات کارآزمایی بالینی فاز یک (دو مرحله‌ی ۱۸ تا ۵۰ سال با ۵۶ نفر و ۵۱ تا ۷۵ سال با ۳۲ نفر) و دو (۱۸ تا ۷۵ سال با ۲۸۰ نفر) واکسن برکت در یک مجله علمی یعنی BMJ Open با ضریب نفوذ ۲/۶۹۲ منتشر شد. هنوز…
از نکات جالب توجه، مشارکت اساسی پژوهشگاه علوم غدد و‌ متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در پروژه فاز یک و دو واکسن برکت می‌باشد. نیمی از محققین (۸ نفر از ۱۶ محقق) وابسته به این پژوهشگاه و جالب تر این که ۷ نفر از این ۸ محقق، از مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر این پژوهشگاه بوده‌اند.

۷ نفر،افلیشن مرکز تحقیقات بیماریهای غیر واگیر، از پژوهشکده‌ی علوم جمعیتی غدد و ۱ نفر(دکتر لاریجانی) افیلیشن مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم،از پژوهشکده ‌علوم بالینی غدد این پژوهشگاه را دارا هستند. یک نفر نیز افلیشن هر دو را دارد.

دکتر طبرسی، تنها محقق با افیلیشن غیر از دانشگاه تهران در این پروژه بوده اند.

کانال تلگرامی @Scientometric
🤔22👎16👍8😁5👏1
برآورد مقاله منتشر شده در مجله لنست نشان می‌دهد که تا چهاردهم نوامبر ۲۰۲۱، تعداد ۳/۳۹ میلیارد نفر از جمعیت دنیا (بین ۳/۰۸ تا ۳/۶۳) برابر با ۴۳/۹ درصد از جمعیت دنیا (بین ۳۹/۹ تا ۴۶/۹ درصد) حداقل یک بار به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده‌اند. این درصد برای ایران ۶۰/۵ (بین ۴۵/۱ تا ۸۵/۳) برآورد شده است.

کانال تلگرامی @Scientometric
🤯16👍12🥰1😢1
یک‌ مقاله گزارش موردی از محققین علوم پزشکی شیراز در مورد بروز انسفالوپاتی (اختلال در سطح یا محتوای هوشیاری به علت اختلال مغزی) به صورت حاد و برگشت پذیر، یک روز بعد از تزریق واکسن برکت منتشر شده و در آن محققین سایر علل احتمالی ایجاد کننده این وضعیت مثل علل عفونی و … را رد کرده‌اند. بیمار مورد بررسی، با مراقبتهای بیمارستانی و ICU بهبود پیدا کرده است.

تقریبا مشابه چنین وضعیتی و با فاصله بیشتر بعد از تزریق، برای مودرنا و استرازنکا هم گزارش شده است.
حتما مطالعات بالینی و اپیدمیولوژیک بسیار بیشتری برای مطرح کردن وجود ارتباط بین یک واکسن و یک عارضه (مخصوصا به شکل بسیار نادر) و تائید آن لازم است. اما نکته ی مهم اینجاست که متاسفانه بعد از تزریق بیش از ۱۴۷ میلیون دز واکسن در کشور هنوز چنین پژوهشهایی از ایران منتشر نشده است.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍16😢7
محموله اهدایی واکسن کووید-۱۹ استرازنکا از بلغارستان شامل ۲٫۸۳۰٫۰۰۰ دز وارد کشور شده است.

متاسفانه آمار تزریق واکسن به تفکیک نوع آن اعلام نمی‌شود. نمی‌دانیم چقدر موجودی استرازنکا، برکت و یا ... داریم.مشخص نیست چرا وزارت بهداشت ارائه این آمار را از مهرماه سال قبل دیگر قطع کرد.
👍15😢3
وقتی مسری ترین نوع واریانتِ ویروس عامل کووید-۱۹ یعنی نوع BA.2 امیکرون، با بزرگترین جمعیت جهان بدون ایمنی ناشی از ابتلای قبلی، با واکسن‌هایی با تاثیرگذاری کمتر و پوشش کمتر واکسیناسیون برای سالمندان مواجه شود، چه اتفاقی می‌افتد؟
(توئیتر اریک توپول)

کانال تلگرامی @Scientometric
😱25👍11😢2
جلوگیری از مرگ ۲/۲ میلیون نفر در آمریکا بواسطه واکسیناسیون کووید-۱۹

مطالعه‌ی‌ جدیدی از The
Commonwealth Fund

در آمریکا مشخص کرده است که واکسیناسیون کووید-۱۹ در‌ این کشور توانسته تا از بستری شدن ۱۷ میلیون نفر و همچنین فوت ۲/۲ میلیون نفر در فاصله‌ی ۱۲ دسامبر ۲۰۲۰ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۲ جلوگیری کند. بدون واکسیناسون مرگ روزانه در قبل از امیکرون به ۲۴ هزار مورد می‌توانست برسد.

برآورد شده که بدون واکسیناسیون ۶۶ میلیون مبتلای بیشتر به کووید-۱۹ رخ می‌داد.

همچنین نشان داده شده که بواسطه واکسیناسیون در تقریبا ۹۰۰ میلیارد دلار از هزینه های بهداشتی درمانی صرفه جویی شده است.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍34🤩3😁2👎1🔥1🥰1
Forwarded from Scientometrics (Dr. Saeid Rezaee)
بالاخره وزارت بهداشت و غذا و دارو هم به صورت رسمی اعلام کردند: مجوز مصرف اضطراری استفاده از کاندید واکسن نورا داده شده است اما به شکل داوطلبانه.


«دکتر بهرام دارایی گفت: سازمان غذا و دارو مطابق سیاست های وزارت بهداشت اولویت‌های سند ملی واکسیناسیون، تکمیل مستندات ثبت، ارائه و تائید گزارش اثربخشی در جمعیت مورد تائید کمیته مطالعات بالینی و رعایت ضورابط و مقررات، مجوز مصرف اضطراری واکسن نورا را به عنوان دز بوستر صادر کرد.»

اما هنوز هم هیچ مستندی در مورد داده های فاز سوم نورا داده نشده است. آیا کمیته مطالعات بالینی و یا کمیسیون قانونی و خود مسئولین پروژه واکسن لازم نمی‌دانند حتی به شکل گزارش خبری هم که شده‌ داده های مطالعه ۳۰۰ و ۱۰ هزار نفری را اعلام کنند؟ آن هم در شرایطی که واکسنهای داخلی و خارجی دیگر با داده کافی در دسترس است.

کانال تلگرامی @Scientometric
👎30👍7🤯5
متاآنالیز در مورد عارضه میوپریکاردیت بعد از واکسنهای کووید-۱۹ و مقایسه‌ی آن با واکسنهای غیر از کووید-۱۹ در مجله The Lancet Respiratory Medicine

در این متاآنالیز ۲۲ مطالعه شامل بیش از ۴۰۵ میلیون دز واکسنِ تزریق شده، بررسی شده‌اند. (دو تصویر پایین پست)

وقوع میوپریکاردیت بعد از واکسن کووید-۱۹ (۱۸/۲ مورد در هر یک میلیون تزریق) با وقوع آن بعد از دریافت واکسن غیر از کووید-۱۹ (۵۶ مورد در هر یک میلیون دز)، تفاوت آماری معناداری نداشته است.

به طور خاص در مقایسه با واکسن کووید-۱۹، وقوع میوپریکاردیت بعد از واکسن آبله به شکل معناداری بیشتر بوده اما بعد از واکسن آنفولانزا (و دیگر واکسنهای غیر از آبله مطالعه شده) تفاوت آماری معناداری وجود نداشته است.

در بین افراد دریافت کننده واکسن کووید-۱۹، وقوع میوپریکاردیت در افراد زیر به شکل معناداری بیشتر بوده است:

مردان در مقایسه با زنان

افراد با سن کمتر از ۳۰ سال در مقایسه با افراد با سن بالاتر

افراد دریافت کننده واکسن mRNA در مقایسه با دریافت کنندگان واکسن غیر mRNA

بعد از دز دوم در مقایسه با دز اول و سوم


میوکاردیت بعد از خود کووید-۱۹ نیز می‌تواند رخ دهد. یک مطالعه که مقاله آن در Circulation منتشر شده، وقوع آن را بین ۲/۴ تا ۴/۱ مورد در هر ۱۰۰۰ بیمار کووید-۱۹ بستری اعلام کرده که اکثرا بدون همراهی نومونیا بوده است . مرگ و میر‌۱۲۰ روزه، ۶/۶ درصد بوده و فقط در افراد با نومونیا رخ داده بوده است.

قبلا مطالعه اسرائیل هم نشان داده بود که واکسن کووید-۱۹ از فایزر ریسک میوکاردیت را افزایش می‌دهد (۲/۷ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر) اما خود بیماری کووید-۱۹ این ریسک را بیشتر افزایش می‌دهد (۱۱ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر)

به هر حال چه بعد از واکسن و چه بعد از کووید ریسک آن بسیار کم می‌باشد و البته که نسبت به واکسن، ریسک وقوع عارضه بعد از بیماری بیشتر است.

کانال تلگرامی @Scientometric
👍12
سازمان بهداشت جهانی، ساب واریانتهای جدید امیکرون با نامهای BA.4 و BA.5 را به لیست واریانتهای تحت بررسی و مانیتور خود اضافه کرده است.

این دو ساب واریانت تا به حال در کشورهای آفریقای جنوبی، بوتسوانا، بلژیک، آلمان، دانمارک و بریتانیا گزارش شده است.

سهم این دو ساب واریانت نسبت به بقیه، در آفریقای جنوبی در حال افزایش است اما هنوز افزایش عمده ای در ابتلا، بستری و مرگ مشاهده نشده است.

همانند نوع BA.1 و بر خلاف نوع BA.2، دو ساب واریانت BA.4 و‌ BA.5 از طریق PCR (proxy marker of SGTF) قابل تشخیص است.

پروفایل جهش های اسپایک دو ساب واریانت BA.4 و‌ BA.5 مشابه ساب واریانت BA.2 بوده با این تفاوت که جهش های زیر را نیز اضافی تر دارد:

69-70del

جهش L452R که در دلتا و کاپا و … دیده شده بود و مرتبط با گریز از آنتی بادیهای خنثی کننده کلاس ۲ (و برخی کلاس ۳) می‌باشد.

جهش ناشایع F486V که مرتبط با گریز از آنتی بادی های خنثی کننده کلاس ۱ (و برخی کلاس ۲) می‌باشد.

Reversion to wild type:
Q493 (Q493R in BA.1, BA.2 and BA.3)

دو ساب واریانت BA.4 و BA.5 در چند جهش مربوط به آمینواسیدهای خارج از اسپایک متفاوت هستند:

جهش های اضافی تر BA.4

ORF7b:L11F, N:P151S

جهش های اضافی تر BA.5

M:D3N

در هر دو ساب واریانت BA.4 و BA.5

reversions to wild type at nsp4:L438 and ORF6:D61

در آینده انتظار می‌رود که تکامل بیشتر امیکرون و ساب واریانتهای بیشتری از امیکرون ببینیم.

مجموع ایمنی بالا ( واکسن و ابتلای طبیعی) در آفریقای جنوبی احتمالا علت پایین بودن ابتلا و بستری و مرگ بعد از موج دلتا و BA.1 است. هنوز برای مشاهده تاثیر این دو بر روند کووید-۱۹ و ایپیدمیولوژی آن زود است و نیاز به مطالعه و بررسی بیشتر است، اما مخصوصا با توجه به تجربه اخیر برای BA.2 (طولانی تر‌کردن موج‌ بدون افزایش عمده ابتلا و بستری و‌مرگ) فعلا احتمالا دلیلی برای نگرانی وجود ندارد اما باید هوشیار باشیم. واکسیناسیون همچنان بهترین راه در مقابل بیماری شدید و بستری و‌مرگ است و هم اکنون یکی از بهترین زمان ها برای کامل کردن آن است.

خلاصه از توئیتر Tulio de Oliveira

کانال تلگرامی @Scientometric
👍13😱3👏1
۲۰۲۱ مرگبارترین سال تاریخ آمریکا بوده است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا ۳/۵ میلیون مرگ در ۲۰۲۱ در این کشور را تایید کرده است. از این تعداد در ۲۰۲۱ تعداد ۴۱۶ هزار مرگ مربوط به کووید-۱۹ بوده است. کووید-۱۹ سومین عامل مرگ در ۲۰۲۱ در آمریکا بوده است. Medrivia

تا به حال به صورت رسمی حداقل ۹۹۰ هزار نفر در آمریکا به علت کووید-۱۹ فوت شده‌اند.

در مقایسه، در فاصله یک‌دهه گذشته، سالیانه به طور متوسط بین ۱۲ تا ۵۹ هزار مرگ ناشی از آنفولانزا در آمریکا گزارش شده است.

کانال تلگرامی @Scientometric
😢16👍3🔥1
پژوهشی مشترک از دانشگاه شهید بهشتی، فلوریدا و کویت با استفاده از تعداد مرگ در قبل از دوران پاندامی کوید-۱۹ به تخمین تعداد مرگ افزایش یافته در طی این همه گیری پرداخته است.(BMC ResearchNotes)

منظور از مرگ افزایش یافته، فاصله بین تعداد مرگ اتفاق افتاده با تعداد مرگ مورد انتظار در نظر گرفته شده است.

نتایج این مطالعه نشان می دهد از ابتدای تیر ۹۹ تا انتهای خرداد ۱۴۰۰ شاهد ۱۵۰ هزار (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۱۱۵ هزار تا ۱۸۰ هزار) مرگ افزایش یافته بوده‌ایم که آمار گزارش شده‌ی مرگ کرونا تنها ۴۹ درصد از این افزایش را پوشش می‌دهد.

بیشتر این اختلاف با مرگ های مرتبط با کرونا توجیه می شود که گزارش نشده اند، اگر چه باید به افزایش مرگ و میر به علت بیماری های قلبی و سرطان نیز توجه داشت. همچنین نسبت مرگ مازاد مرد به زن ۱/۳ بوده که همسو با تئوری گزارش پایین مرگ کوید است.

نقص در سیستم گزارش دهی در ابتدای پاندامی (۴۵ درصد در بهار ۹۹) و فصل هایی با پیک بیماری (۴۲ درصد در تابستان ۱۴۰۰) بیشتر مشهود بوده است.

مقایسه بهار ۲۰۱۹ و بهار ۲۰۲۱ نشان داد که بالاترین درصد افزایش در مرگ و میر در بین مردان ۶۹-۶۵ سال (۷۷%) و زنان ۶۴-۶۰ سال (۸۶.۸%) بود.

افزون بر این، مرگ و میر مازاد در بین ۳۱ استان ایران از ۱۰۹.۷ (هرمزگان) تا ۲۷۳.۲ (آذریابجان شرقی) نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار جمعیت متغیر بود.

در بررسی استانی، مرگ افزایش یافته استان های شمال غرب کشور سهم بیشتری را داشته اند که نیازمند مطالعات آتی برای بررسی بیشتر این موضوع است. (تصویر پایین پست)

بر اساس این پژوهش دست‌کم تا تابستان گذشته، بیش از ۲۰۰ هزار نفر در ایران در اثر کووید-۱۹ درگذشتند که دو برابر آمار رسمی است.

با تشکر از یکی از محققین این پروژه که مطلب را برای کانال تلگرام @Scientometric ارسال کردند.
👍231👎1
Time-fixed vs time-varying causal diagrams for immortal time bias

قبلا در مورد سوگیری زمان نامیرا و یا همان Immortal time bias مقاله ای را که از محققین ایرانی در مجله ی‌ International Journal of Epidemiology منتشر شده بود در کانال گذاشته بودم:

https://academic.oup.com/ije/advance-article-abstract/doi/10.1093/ije/dyab157/6333514?redirectedFrom=fulltext

حالا محققینی سرشناس در علم ا‌پیدمیولوژی از جمله سامی سوئیسیا که اولین بار این سوگیری زمان نامیرا را مطرح کرد، در مقاله ای جدید سعی کرده اند مقاله محققین ایرانی را زیر سوال ببرند
و چون شاخص اصلي در سوگيری‌ زمان ناميرا، متغير زمان می‌باشد، استفاده از دياگرام‌های وابسته به زمان را (به جای دیاگرام‌های علیتی ثابت) پيشنهاد داده‌اند.

https://academic.oup.com/ije/advance-article-abstract/doi/10.1093/ije/dyac056/6553707

در پاسخ به این مقاله هم محققین ایرانی،
نشان داده‌اند كه اولا چرا دياگرامهاي ثابت در زمان می‌تواند‌ صحيح باشد و ثانیا ايرادهاي متعدد در دياگرام‌های وابسته به زمانِ مطرح شده را ذکر کرده‌اند و در نهايت دياگرام‌های علیتی وابسته به زمان صحيح را ارائه کرده‌اند و نشان داده‌اند كه با دياگرامهاي قبلی ثابت در زمان معادل هستند.

https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyac067/6567645

کانال تلگرامی @Scientometric
👍12