واکسن جدیدی برای کو‌ید-۱۹ با پلتفورم پروتئین نوترکیب در هند مجوز گرفته است. نام این واکسن CORBEVAX می‌باشد و طراحی و ساخت اولیه آن در Texas Children’s Hospital و Baylor College of Medicine بوده است. این واکسن دو مطالعه ی کارآزمایی بالینی فاز سوم را با جمعیت مورد بررسی بیش از ۳۰۰۰ نفر پشت سر گذاشته (گزارش خبری) تا ایمن بودن و ایمونوژنیسیته آن نشان داده شود. میانگین هندسی تیتر آنتی بادی خنثی کننده برای این واکسن (هم برای ویروس اولیه و هم برای واریانت دلتا) در مقایسه با واکسن COVISHIELD (استرازنکای تولیدی هند) بیشتر بوده است. این واکسن همچنین باعث ایجاد پاسخ ایمنی سلولی قابل توجه نیز شده است. بر اساس تیتر آنتی بادی های خنثی کننده (با توجه به بحث Correlates of Protection) برآوردی صورت گرفته و گفته شده که تاثیرگذاری علیه موارد عفونت علامت دار ‌کووید-۱۹ با ویروس اصلی و با واریانت دلتا به ترتیب بیش از ۹۰ و بیش از ۸۰ درصد است. عوارض رخ داده (که هیچ کدام‌ شدید نبوده)، در‌گروه CORBEVAX نسبت به گروه COVISHIELD پنجاه درصد کمتر بوده است. این واکسن با توجه ارزان تر بودن تولید و شرایط آسان تر نگهداری آن می‌تواند برای کشورهای با درآمد کمتر راحت تر و سریعتر استفاده شود.

این واکسن patent free هم هست و سازندگانش هیچ منفعت مالی در نظر نگرفته‌اند و تنها هدفشان تولید واکسن ارزان تر برای واکسینه شدن تعداد بیشتری در دنیا بوده است.

کانال تلگرام @Scientometric

تاکنون امیکرون در ۱۲ استان کشور به صورت قطعی گزارش شده است.‏

بر اساس اعلام روابط عمومی وزارت بهداشت، موارد ابتلای قطعی به کووید-۱۹ با واریانت امیکرون به ۴۳ مورد رسیده است.

‏تهران: ۱۷ مورد
هرمزگان: ۵ مورد
مشهد: ۵ مورد
یزد ۳ مورد
قم ۳ مورد
بوشهر ٢ مورد ‏
شيراز ٢ مورد
اصفهان ۲ مورد ‏
بابل ۱ مورد
اراك ١ مورد ‏
‏ارومیه ۱ مورد
‌‏البرز ١ مورد ‏

کانال تلگرام @Scientometric

نحوه گردش و انتقال خانگیِ (نزدیک به ۱۲ هزار مورد) ویروس عامل کووید-۱۹ از واریانت امیکرون و secondary attack rate یا میزان حمله ثانویه در دسامبر ۲۰۲۱ در یک مطالعه (پیش مقاله) در دانمارک برآورد شده است. در این بررسی از ۱۱۹۳۷ مورد، ۲۲۲۵ مورد از امیکرون بوده است. در پیگیری یک تا هفت روزه، ۶۳۹۷ عفونت ثانویه شناسایی شده است. میزان حمله ثانویه برای واریانت دلتا و امیکرون به ترتیب ۲۱ و ۳۱ درصد گزارش شده است.
میزان انتقال در بین افراد واکسینه نشده بیشتر و در بین افراد دریافت کننده بوستر کمتر بوده است (در مقایسه با افراد واکسینه شده ی با دو دز).
این مطالعه نتیجه گرفته است که سرعت بالای انتقال امیکرون بیشتر می‌تواند ناشی از خاصیت گریز از سیستم ایمنی آن باشد تا یک ویژگی ذاتی برای آن در سرعت انتقال بیشتر.

شاید دلیل اصلی سرعت انتقال بالای امیکرون نسبت به واریانت دلتا و یا حداقل یکی از دلایل آن، ویژگی و توانایی بالاتر آن در عفونت مجدد نسبت به واریانت دلتا باشد. به این معنی که در جامعه ای با درصدی از ایمنی ناشی از ابتلای طبیعی و یا واکسیناسیون، امیکرون باتوجه به توانایی بیشترش در عفونت زایی مجدد، بهتر می‌تواند گردش و انتقال پیدا کند. از طرفی اگر یک فردی که قبلا به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده، حالا مجدد مبتلا به امیکرون شود، ایمنی قبلی در آن فرد بتواند به کاهش شدت بیماری اش کمک کند. البته که ما الان شواهد علمی از خفیف تر بودن ذاتی بیماری ناشی از امیکرون هم داریم.

مهم

اولین مقاله داوری شده از تاثیرگذاری بالینی واکسن مقابل امیکرون

مقاله مجله نیوانگلند:
تاثیرگذاری دو دز از واکسن فایزر در مقابل بستری ناشی از کووید-۱۹ از مقدار ۹۳٪ (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۹۰ تا۹۴ درصد) در زمان غالب بودن وارینت دلتا به مقدار ۷۰٪ (۶۲ تا۷۶٪) در زمان غالب بودن واریانت اُمیکرون کاهش پیدا کرده است.

داده های این مطالعه از بیمه ی Discovery Health می‌باشد که قبلا در کانال آن را بررسی کرده بودم.

آمریکا با گزارش ۴۸۴٫۳۷۷ مورد ابتلای جدید به کووید-۱۹، رکورد جدیدی را نه فقط برای خود که برای دنیا ثبت کرد. متوسط موارد ابتلا در هفت روز گذشته نیز به ۳۰۲٫۱۳۲ مورد رسید (رکورد)

کانال تلگرام @Scientometric

این برای اولین بار در طول پاندمی می‌باشد که میانگین موارد ابتلای روزانه ثبت شده به کووید-۱۹ در دنیا در طول هفت روز به بالای یک میلیون نفر می‌رسد.

کانال تلگرام @Scientometric

علاوه بر دو مطالعه از انگلستان، یک مطالعه از اسکاتلند و یک مطالعه از آفریقای جنوبی، مطالعه ی کوهورت دیگری از کانادا (پیش مقاله)، در برآورد اولیه کاهش ریسک بستری ناشی از امیکرون در مقایسه با دلتا را نشان داده است.

در این مطالعه ۶۳۱۲ بیمار با امیکرون مورد بررسی قرار گرفته و هر کدام حداقل با یک بیمار با دلتا مچ شده اند. تعداد بیماران مورد بررسی با دلتا ۸۸۷۵ مورد بوده است. موارد بستری و مرگ در گروه بیماران با امیکرون به ترتیب ۲۱ نفر (۰/۳ درصد) و صفر‌ مورد بوده است. این دو برای بیماران با دلتا به ترتیب ۱۱۶ نفر (۲/۲ درصد) و هفت نفر (۰/۳ درصد) بوده است. خطر نسبی بستری یا مرگ (تطبیق داده شده) برای امیکرون نسبت به دلتا ۵۷٪ (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۲۳ تا ۷۳ درصد) کمتر بوده است. گفته شده که با وجود شدت بیماری خفیفتر، افزایش مطلق تعداد موارد بستری با در نظر گرفتن سرعت انتقال بیشتر امیکرون می‌تواند قابل توجه باشد.

کانال تلگرام @Scientometric

وقتی دز دوم (بوستر) واکسن جانسن، ۶ تا ۹ ماه بعد از دز اول زده می‌شود، تاثیرگذاری واکسن در مقابل بستری ناشی از کووید-۱۹ با واریانت امیکرون به این شکل افزایش پیدا می‌کند:

صفر تا ۱۳ روز بعد از دریافت : ۶۳٪ (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۳۱ تا ۸۱)

چهارده تا ۲۷ روز: ۸۴٪ (۶۷ تا ۹۲٪)

یک تا دو ماه بعد از دریافت: ۸۵٪ (۵۴ تا ۹۵)

بررسی در مطالعه ی Sisonke در آفریقای جنوبی در بین حدود ۷۰ هزار نفر پرسنل بهداشتی و درمانی و همین طور گروه غیر‌ واکسینه در قالب test negative design انجام (پیش مقاله) شده است.

کانال تلگرام @Scientometric

پیش مقاله لنست: بیماران کووید-۱۹ بستری شده در ۴ هفته اول موج امیکرون نسبت به بیماران بستری شده در چهار هفته اول موج بتا و دلتا، ۷۳٪ احتمال کمتری برای شدید شدن بیماری داشته اند.

برخی نتایج مهم:

۱- ابتلا به کووید-۱۹ در چهار هفته اول موج امیکرون نسبت به چهار هفته اول موج دلتا تقریبا چهار برابر بیشتر بوده است.

۲- میزان بستری شدن در چهار هفته اول موج امیکرون نسبت به جهار هفته اول موج دلتا تقریبا یک چهارم بوده است.

۳- از نظر مقدار مطلق، امیکرون توانسته تا باعث تعداد مشابه بستری با دلتا اما در زمان کوتاه تر شود.

۴- باتوجه به این که احتمال شدید شدن بیماری در زمان بستری برای امیکرون و نسبت به دلتا ۷۳٪ کمتر بوده، بستری ها فشار زیاد به سیستم درمانی ایجاد نکرده است.

۵- مطالعه دقیقا نمی‌تواند مشخص کند که چقدر از شدت کمتر بیماری کووید-۱۹ ناشی از ویژگی ذاتی ویروس، واکسیناسیون قبلی و یا ایمنی ناشی از ابتلای قبلی است ولی احتمالا هر سه نقش دارند.

مطالعه (پیش مقاله از لنست) مربوط به استان گواتنگ‌آفریقای جنوبی بوده است.

چهار هفته اول موج مربوط به امیکرون (موج‌چهارم: ۱۳۳٫۵۵۱ نفر با تست مثبت) در این استان با زمان مشابه در موج‌های دوم (بتا: ۴۱٫۰۴۶ نفر) و سوم (دلتا: ۳۳٫۴۲۳ نفر) مقایسه شده است.

در هر موج، از موارد مثبت به ترتیب ۱۸/۹ درصد در موج دوم، ۱۳/۷ درصد در موج سوم و ۴/۹ درصد در موج چهارم (امیکرون) بستری شده اند.

در هر موج، از موارد بستری، ۶۰/۱ درصد از در موج دوم (بتا)، ۶۶/۹ درصد در موج سوم (دلتا) و ۲۸/۸ درصد در موج چهارم (امیکرون)، بیماری شدید (دیسترس تنفسی حاد و نیاز به اکسیژن مکمل و تهویه مکانیکی و ICU و مرگ) داشته اند. (البته وضعیت حدود ۲۰۰۰ بستری ناشی از امیکرون در حین سامبیت مقاله مشخص نبوده است.

به ترتیب ۳۹/۴ درصد، ۴۸/۸ درصد و ۱۹/۷ درصد از بیماران بستری در هر موج نیاز به اکسیژن مکمل داشته اند.

میانه مدت زمان بستری در بیمارستان برای بیماران در هر موج به ترتیب ۷، ۸ و ۴ روز بوده است.

از کل موارد بستری در هر موج، به ترتیب ۳/۹، ۳/۵ و ۱۷/۷ درصد از بستری ها از کودکان و نوجوانان (زیر بیست سال) بوده است. از بستری افراد زیر بیست سال در هر موج، ۲۲/۵ درصد، ۲۳ درصد و ۲۰/۴ درصد بیماری شدید داشته اند.

توئیتر Mia Malan

کانال تلگرام @Scientometric

بررسی تتیر آنتی بادی خنثی کننده علیه واریانت امیکرون در افراد دریافت کننده دو دز از یک واکسن با پلتفورم ویروس غیر فعال با دز بوستر واکسن mRNA (پیش مقاله)

تزریق واکسن فایزر (به عنوان دز سوم) متعاقب دوز دز واکسن سینووک یا Cronovac (پلتفورم ویروس غیرفعال)، منجر به افزایش آنتی‌بادی های خنثی کننده در برابر ویروس اصلی اولیه و همین طور واریانت دلتا شده است. این میزان افرایش در تیتر آنتی بادی های خنثی کننده بعد از دو دز سینووک و یک دز فایزر، مشابه تیتر آنتی بادی های خنثی کننده پس استفاده از دو دز فایزر بوده است.

فعالیت خنثی سازی علیه امیکرون بعد از دو دز سینووک دیده نشده اما وفتی دز سوم فایزر زده شده، تیتر آنتی بادی های خنثی کننده را ۱/۴ برابر بیشتر کرده است. (در مقایسه با استفاده از دو دز فایزر به تنهایی). حتی با وجود این افزایش هم، تیتر آنتی بادی خنثی کننده علیه امیکرون و در مقایسه با ویروس اصلی و واریانت دلتا به ترتیب ۶/۳ و ۲/۷ کمتر بوده است.

نکته ی مهم این که بررسی افراد با ابتلای قبلی نتوانسته تا بر میزان تیتر آنتی بادی خنثی کننده علیه امیکرون در افراد دریافت کننده سه دز واکسن موثر باشد.

مطرح شده است که شاید دریافت کنندگان دو دز سینووک نیاز به استفاده از دو دز بوستر (از فایزر) داشته باشند.

در نهایت نیاز است تا ایمنی سلولی هم بررسی شود.

کانال تلگرام @Scientometric

مشابه دستورالعمل انجمن بیماری های عفونی آمریکا، حالا گایدلاین موسسه ملی سلامت آمریکا نیز استفاده از داروهای رمدسیویر، پکسلوید، سوتروویمب و مولنوپیراویر را برای درمان بیماران سرپایی کووید-۱۹ (خفیف تا متوسط) با ریسک بالای پیشرفته شدن بیماری توصیه می‌کند.

✅ پکسلووید (۳۰۰ میلی‌گرم از nirmatrelvir به همراه ۱۰۰ میلی‌گرم از ریتوناویر) به صورت خوراکی و دو بار در روز برای پنج روز

تجویز در پنج روز اول شروع بیماری

✅ سوتروویمب (۵۰۰ میلی‌گرم) به قورت تک دز وریدی

تجویز در ده روز اول شروع بیماری

✅ رمدسیویر به صورت وریدی و روز اول ۲۰۰ میلی‌گرم‌ و روز دوم و سوم‌ ۱۰۰ میلی‌گرم‌

تجویز در هفت روز اول شروع بیماری

✅ مولنوپیروایر به صورت خوراکی و ۸۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز و برای پنج روز

تجویز در پنج روز اول شروع بیماری

در مورد پکسلووید و تداخلات دارویی آن:


https://www.fda.gov/media/155050/download

Liverpool COVID-19 Interactions

کانال تلگرام @Scientometric

نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر
آمریکا مجددا رکورد خود و دنیا را در گزارش موارد ابتلای جدید به کووید-۱۹ شکست و در ۲۴ ساعت گذشته، ۵۸۷٫۵۶۴ مورد جدید ابتلا به این بیماری را گزارش کرد.

ایمنی سلولی، امیکرون، محافظت در برابر بیماری شدید

نشان داده شده که دو دز از واکسن فایزر و یا دو دز از جانسن در مقابل بستری ناشی از بیماری کووید-۱۹ با امیکرون تاثیرگذاری حداقل ۷۰٪ دارند. تاثیرگذاری واکسنها مقابل هر نوع عفونت علامت دار کووید-۱۹ با امیکرون برای دو دز فایزر و دو دز استرازنکا کمتر از ۳۰ تا ۳۵٪ بوده است، ولی وقتی دز سوم فایزر زده می‌شود همین تاثیرگذاری در مقابل عفونت علامت دار هم به بالای ۷۰ درصد می‌رسد.
از طرف دیگر تیتر آنتی بادی خنثی کننده بعد از دو دز واکسن در مقابل امیکرون ناچیز بوده و یا قابل اندازه گیری نبوده، اما بعد از تزریق دز سوم به شکل قابل توجهی افزایش داشته است. البته نه هر نوع دز سومی. مثلا با تزریق سه دز سینوفارم، نشان داده شده که همچنان تیتر آنتی بادی خنثی کننده پایین است ولی اگر دز سوم فایزر یا مودرنا زده شود، تیتر آنتی بادی خنثی کننده باز به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد. گرچه نوع واکسن دز سوم بسیار مهم بوده اما نوع واکسنهای استفاده شده برای دو دز اول هم مهم است. مثلا وقتی دو دز سینووک زده شده و بعد دز سوم فایزر زده شده، تیتر آنتی بادی خنثی کننده افزایش داشته ولی در مقابل امیکرون چیزی شبیه به دو دز فایزر بوده.


مقایسه داده های بالینی با داده های آزمایشگاهی این فرضیه را مطرح می‌کند که ناچیز بودن تیتر آنتی بادی خنثی کننده علیه امیکرون بعد از دو دز با کاهش شدید تاثیرگذاری در مقابل عفونت علامت دار همخوانی دارد ولی تاثیرگذاری بالینی در مقابل بستری همچنان به نوعی حفظ شده و اینجا تیتر آنتی بادی خنثی کننده ظاهرا قابلیت پیش بینی برای این تاثیرگذاری را حداقل به صورت کامل ندارد. اصولا آنتی بادی برای جلوگیری از ایحاد عفونت است‌ ولی وقتی عقونت ایجاد شد، دیگر اینجا پاسخ ایمنی سلولی اهمیت پیدا می‌کند تا از گسترش و تکثیر بیشتر ویروس و بدتر شدن بیماری جلوگیری کند. ایمنی سلولی نمی‌تواند از ایجاد عفونت اولیه جلوگیری کند ولی از بدتر شدن بیماری و جلوگیری از پیشترفت عفونت و بیماری جلوگیری می‌کند.

آیا باوجود بیش از ۳۰ جهش در پروتئین اسپایک واریانت امیکرون، که باعث کاهش شدید تیتر آنتی بادی خنثی کننده شده، دیگر جز سیستم ایمنی یعنی سلول تی هنوز توانایی شناسایی اسپایک را دارد؟

بررسی مطالعات:

در یک مطالعه (افراد واکسینه شده با فایزر و یا جانسن و یا با ابتلای قبلی به کووید-۱۹ بین یک تا شش ماه قبل، پیش مقاله و توئیتر ) ابتدا پاسخ سلول تی سی دی چهار (CD4 T cells) بررسی شده است. نشان داده شده که این پاسخ برای امیکرون در مقابل ویروس اصلی کاهش مختصری داشته و شناخت و واکنش متقاطع بین ویروس اصلی و امیکرون وجود داشته است. برای پاسخ سلول‌ تی سی دی هشت (CD8 T cells) نیز پاسخ برای امیکرون نسبت به ویروس اصلی کاهش مختصری داشته و در اکثر افراد بدون تغییر مانده است. به صورت کلی گفته شده که بین ۷۰ تا ۸۰ درصد پاسخ سلول تی حفظ شده است. پاسخ سلول تی در بین بیماران بستری شده با امیکرون با بیماران بستری شده در موج‌های قبلی با ویروس اصلی، بتا و دلتا بررسی و مقایسه شده است. پاسخ سلول تی علیه پروتئین اسپایک، غشائی و نوکلئوکپسید بررسی شده و نتیجه گرفته شده که دامنه پاسخ سلول تی علیه واریانتهای مختلف مشابه بوده است.

در مطالعه دیگری (پیش مقاله) نیز حفظ شدن پاسخ ایمنی سلولی بالای ۸۰ درصد مقابل امیکرون در دریافت کنندگان فایز، مودرنا و جانسن دیده شده است.

نتایج مهم

۱- همه اجزای سیستم ایمنی برای بررسی تاثیرگذاری واکسن ها در مدل آزمایشگاهی باید بررسی شود. احتمالا اهمیت بیشتر پاسخ تیتر آنتی بادی خنثی کننده برای جلوگیری از ایجاد عفونت و اهمیت بیشتر پاسخ سلولی تی برای جلوگیری از گسترش عفونت و بدتر شدن بیماری است. هر دو جز باید سنجیده شوند. (Correlates of protection?) به هر صورت نباید این اجزا را جدای از همدیگر هم دانست. معمولا جایی که تاثیرگذاری مقابل عفونت علامت دار برای یک واکسن بالاتر از واکسن دیگری بوده، تاثیرگذاری آن مقابل بیماری شدید آن هم بالاتر (هرچند نزدیک به هم) بوده است.

۲- هر چند که تاثیرگذاری دو دز واکسنها در مقابل عفونت علامت دار حفظ نشده (که با دز سوم افزایش یافته) اما همچنان واکسنها می‌توانند در مقابل بیماری شدید به شکل قابل توجهی محافطت کنند.

۳- باید مدت زمان پایداری ایمنی سلولی نیز بررسی شود. برای ویروس سارس یک که بعد از هفده سال نیز باقی مانده بوده است.

۴- توجه: پاسخ ایمنی سلولی تی را در یک فرد سالم بدون نقص ایمنی و آسیب پذیری خاصی انتظار داریم و‌ ممکن است حتی در افراد مسن با درجات مختلفی تضعیف شده باشد و به همین خاطر است که بعد از واکسن و ابتلای قبلی هم همچنان سن فاکتور خطر بیماری شدید است.

۵- همچنان نیاز به مطالعات بیشتر در مورد این فرضیات و به خصوص برای واکسنهای با دیگر پلتفورمهاست.

کانال تلگرام @Scientometric

به روز رسانی داده های جدید UKHSA در مورد تاثیرگذاری واکسنها مقابل امیکرون و همین طور شدت بیماری ناشی از امیکرون

✅ شدت بیماری:

۱- به روز رسانی جدید نشان داده است که ریسک مراجعه به اورژانس و بستری در بیمارستان برای امیکرون و در مقایسه با دلتا تقریبا نصف شده است.

Hazard Ratio 0.53, 95% CI: 0.50 to 0.57

۲- ریسک بستری شدن از اورژانس برای امیرون و در مقایسه با دلتا تقریبا یک سوم شده است

Hazard Ratio 0.33, 95% CI: 0.30 to 0.37


✅ تاثیرگذاری استفاده از سه دز واکسن در مقابل بستری شدن و در مقایسه با افرادی که واکسن نزده اند:


۱- به صورت کلی تاثیرگذاری در مقابل بستری شدن ناشی از امیکرون ۸۸٪ (بین ۷۸ تا ۹۳) برآورد شده است.

۲- همچنین برآورد شده است که بعد از آن که فرد به نوع علامت دار کووید-۱۹ مبتلا شد، سه دز واکسن تا ۶۸٪ ( ۴۲ تا ۸۲٪) در پیشگیری از بسری شدن موثر بوده است.

۳- کاهش تاثیرگذاری واکسن بعد از سه دز و در مقابل نوع علامت دار امیکرون بعد از هفته دهم از تزریق دیده شده، اما داده کافی برای بررسی این مورد در برابر بستری هنوز وجود نداشته و انتظار می‌رود اینجا طول مدت محافظت بیشتر باشد.


✅ تاثیرگذاری واکسنها در مقابل عفونت علامت دار کووبد-۱۹ با امیکرون

۱- بعد از بیست هفته از دریافت دو دز استرازنکا، تاثیرگذاری در مقابل امیکرون وجود نداشته است.

۲- تاثیرگذاری برای دریافت کنندگان دو دز فایزر و یا مودرنا، از ۶۵ تا ۷۰ درصد به حدود ۱۰ درصد تا بیست هفته بعد از دز دوم رسیده است.

۳- دو تا چهار هفته بعد از دریافت دز سوم، تاثیرگذاری ۶۵ تا ۷۵ درصد بوده که در هفته های پنجم تا نهم بعد از تزریق به ۵۵ تا ۷۰ رسیده و از بعد از ده هفته به ۴۰ تا ۵۰ درصد رسیده است.

۴- تاثیرگذاری ها برای دز سوم مودرنا بهتر از فایزر بوده است.

کانال تلگرام @Scientometric

#پوشش_واکسیناسیون ایران

بر اساس کل جمعیت (۸۴ میلیون نفر):

✅ حداقل یک دز: ۷۱/۱۹ ٪

✅ هر دو دز: ۶۱/۸۲ ٪

✅ دز بوستر: ۹/۳۸ ٪

بر اساس جمعیتِ حداقل ۱۲ سال (۶۷/۸ میلیون نفر):

✅ حداقل یک دز: ۸۸/۲۷ ٪

✅ هر دو دز: ۷۶/۶۵ ٪

✅ متوسط تزریق (هر سه دز) در هفت روز گذشته: ۵۲۰٫۹۸۴

✅ متوسط تزریق دز سوم در هفت روز گذشته: ۳۴۴٫۱۲۱

✅ پیش‌بینی زمان رسیدن به پوشش کامل (دو دز) واکسیناسیون برای ۷۵٪ از کل جمعیت و بر اساس سرعت متوسط تزریق دو دز در هفت روز گذشته: اول فروردین ۱۴۰۱

✅ ۷/۹ میلیون نفر از جمعیت واجد شرایط تزریق واکسن، هنوز دز اول واکسن خود را دریافت نکرده اند.

✅ ۸/۸ میلیون نفر از جمعیت واجد‌ شرایط دریافت دز سوم، هنوز آن را دریافت نکرده‌اند.

🔴 متاسفانه آمار تزریق واکسن به تفکیک نوع آن اعلام نمی‌شود. نمی‌دانیم چقدر موجودی استرازنکا، برکت و یا ... داریم.

کانال تلگرام @Scientometric