تاثیر تحریم های سیاسی آمریکا بر همکاری های بین المللی و پژوهش در ایران عنوان مقاله ای است که با همکاری محققینی از آمریکا، هلند و ایران در مجله ی BMJ Global Health منتشر شده است.
http://dx.doi.org/10.1136/bmjgh-2019-001692

برای این که یکبار این بحث عدم افشای تعارض منافع به صورت کاملا مستند بررسی شود، از فلوچارت COPE استفاده کردم.

این کمیته برای مواردی که تعارض منافع بیان نشده باشد دو حالت را در نظر گرفته است:

✅ حالت اول مربوط به زمانی است که مقاله در #حین_داوری باشد و داورها متوجه احتمال عدم ذکر تعارض منافع شوند. در این حالت این کمیته این روش را پیشنهاد کرده است: (لینک حاوی یک فایل پی دی اف است)
https://publicationethics.org/files/COI%20submitted.pdf

✅ حالت دوم مربوط به زمانی است که مقاله #چاپ شده باشد و خواننده های مقاله متوجه احتمال عدم ذکر تعارض منافع شوند. در این حالت این کمیته این روش را پیشنهاد کرده است: (لینک حاوی یک فایل پی دی اف است)

https://publicationethics.org/files/COI%20published.pdf

✅ البته قبلا به زحمت محققین ایرانی، این فلوچارتها هم به فارسی ترجمه شده اند که قبلا در کانال منتشر کرده بودم:

https://t.me/scientometric/1273

بر اساس فلوچارتها، در می بایبم که در هر دو حالت، ابتدا صبحت با نویسندگان و اصلاح تعارض منافع ذکر شده ی قبلی و یا نشر مقاله اصلاحیه برای افشای تعارض منافع پیشنهاد شده است و صحبتی از رترکت مقالات نیست.
همراهان کانال اگر شما هم منابعی در این زمینه داشتید که متفاوت از این دو فلوچارت بود ممنون می شوم من را هم راهنمایی کنید و در اختیار من بگذارید.

کمیته ی COPE همچنین برای این که مشخص کند چه زمانی نیاز به #رترکشن یا #اظهار_نگرانی یا #اصلاحیه وجود دارد یک گایدلاین مشخصی در اختیار می گذارد:

در این گایدلان هم مشاهده می شود که رترکت فقط زمانی در نظر گرفته می شود که عدم ذکر تعارض منافع بر تفسیر ها و توصیه های مقاله تاثیر گذار باشد.

http://publicationethics.org/files/retraction%20guidelines.pdf
گایدلاین نکات جالب دیگری هم دارد که پیشنهاد می کنم حتما مطالعه کنید

وبسایت رترکشن واچ هم یک نظر خواهی در مورد موضوع عدم ذکر تعارض منافع در سال 2016 انجام داده است که هنوز هم این نظر سنجی باز است و می توانید شرکت کنید:

تا به جال 181 نفر گفته اند که رترکت لازم است. 60 نفر گفته اند رترکت تنها زمانی لازم است که تاثیرات مهم بر سلامت وجود داشته باشد. 57 نفر نیز گفته اند که رترکت در هیچ موردی لازم نیست.

این پستِ رترکشن واچ، با مثالی از قرار دادنِ مقاله ی اصلاحیه، برای عدم ذکر ِتعارض منافع توسط یکی از مجلات خانواده جاما، شروع شده است. بلافاصله رترکشن واچ این روش را با مثال دیگر از مجله ای دیگر که مقاله را رترکت کرده مقایسه می کند. در این مثال ظاهرا اطلاعات مالی مقاله و موارد دیگر درج نشده بوده است و به همین علت مقاله رترکت شده است.

در ادامه رترکشن واچ ذکر می کند که COPE فقط زمانی رترکت را در نظر می گیرد که عدم ذکر تعارض منافع بر تفسیر ها و توصیه های مقاله تاثیر گذار باشد.
و در پایان هم این موضوع نیاز به رترکت برای عدم ذکر تعارض منافع را به نظر سنجی می گذارد.

گایدلاین کوپ، مسیر را در فلوچارتها برای برخورد با تعارض منافعِ ذکر نشده عنوان کرده است. در گایدلاین رترکت هم ذکر می کند تنها در موارد تاثیر گذاری بر توصیه ها و تفاسیر مطالعه رترکت لازم است. در توصیه ها هم عنوان می کند که رترکت زمانی که بر نتیجه و داده ها اثر گذار باشد لازم است. در نتیجه فکر می کنم هر مقاله با مقاله دیگر متفاوت است و مقالات باید مورد به مورد بررسی شوند. به نظرم این که برای همه مقالات از یک نسخه استفاده شود درست نیست و نباید گفت اگر مطالعه ای تعارض منافع را ذکر نکرده باشد حتما نیاز به رترکت دارد

علم اخلاق و عمل
کانال علم اخلاق و عمل در جهت ارتقای علمی کشور تلاش می کند. ایران عزیز با وجود استادان صاحب مسلک و الگوی مناسب و جوانان با استعداد باید جایگاهی بالاتر در سطح جهانی داشته باشد. همکاران عزیز مطالب جالب و مهمی در زمینه علوم مرتبط را برای ما بفرستند
https://t.me/scienceglob

یک نمونه از اظهار تعارض منافع به شکل بسیار کامل

👇

Authors hold stock in Synlogic and may gain or lose financially through publication. For information or material, please direct correspondence to vincent@synlogictx.com.

https://www.nature.com/articles/nbt.4222

Studies suggest 5 ways to increase citation counts

There’s no one way to 'game the system'.

https://go.nature.com/2lMxZAo

تفسیر شاعرانه ی مطالعه پلی ایران از کوهورت گلستان در سرزمین گلستان و رزها که نامش در ذهن سعدی ایجاد شده است. این نوشته از استاد دانشگاه بیرمنگام در وبلاگ مجله ی پزشکی بریتانیا چاپ شده است.
All men are members of the same body, Created from one essence.
If fate brings suffering to one member, The others cannot stay at rest.
You who remain indifferent
To the burden of pain of others,
Do not deserve to be called human.
https://bit.ly/2k93zbf

بعد از هفته ها بررسی، مقاله دختر یکی از مقامات عالی رتبه ی دادگستری کره ی جنوبی رترکت شده است.
در این بررسی مشخص شده است که او که در زمان نشر مقاله یک دانش آموز دبیرستانی بوده است، در این مقاله نقش قابل توجهی برای کسب جایگاه نویسندگی نداشته است.
https://bit.ly/2lHhkOS

قبلا در مورد گزارش نیچر از قرار گرفتن نام فرزندان محققین و اساتید در مقالاتشان پستی را تهیه کرده بودم.
https://t.me/scientometric/388

فکت‌نامه به دلیل تعدد اطلاعات نادرست، به خبر «حضور دانشمندان سرشناس جهان در مراسم عزاداری امام حسین» نشان شاخدار می‌دهد.
نه تصویر مربوط به محرم امسال است و نه افراد حاضر در تصویر، شخصیت‌های مشهور علمی‌اند.

لینک مقاله 👇
https://factnameh.com/fact-checks/2019-09-10-shia-scientist.html

در تلگرام بخوانید 👇
https://telegra.ph/shia-scientist-2019-09-10

✅ @FactNameh

ده کشور شاد جهان فنلاند، دانمارک، نروژ، ایسلند، هلند، سوئیس، سوئد، نیوزیلند، کانادا و اتریش می باشند.

ایران رتبه ی ۱۱۷ جهان است.
مردم کشورهایی مثل ونزوئلا، فلسطین و سنگال شادتر از ایرانی ها هستند.

اسرائیل، امارات، عربستان، قطر، کویت، پاکستان و ترکیه در رتبه های ۱۳ و ۲۱ و ۲۸ و ‌۲۹ و ۵۱ و ۶۷ و ۷۹ جهان هستند.
چین رتبه ۹۳ جهان را دارد. و انگلستان و آلمان و آمریکا رتبه های ۱۵ و ۱۷ و ۱۹ جهان هستند.

در بین این ۱۵۶ کشور، عراق، مصر، سوریه، یمن و افغانستان رتبه های ۱۲۶ و ۱۳۷ و ۱۴۹ و ۱۵۱ و ۱۵۴ هستند.

نیچر ایندکس در خبری از گزارش چند ماه قبل شاخص شادی ۲۰۱۹ کشورها، ابزاری گرافیکی را معرفی کرده که می توانید با کمک آن وضعیت هر کشور از نظر شادی را در بین کشورهای دیگر ببینید. همچنین شاخص های دیگری که شادی بر اساس آن قضاوت شده را ( مثل درصد تولید ناخاص ملی، امید به زندگی، حمایت اجتماعی و .....) می توانید در این ابزار بررسی کنید.
https://bit.ly/2lJiXf2

مجله ی نیچر در گزارش هفتگی خود به موضوع انرژی هسته ای ایران هم اشاره کرده است و یک گزارش خبری مختصر در مورد آنچه اتفاق اقتاده داده است.

در این گزارش به افزایش فعالیت های هسته ای ایران، بعد از خروج آمریکا از برجام و ناتوانی اروپا در تامین خواسته های ایران، در سایه نظارت آژانس بین المللی انرژی هسته ای سخن گفته شده است.

https://www.nature.com/articles/d41586-019-02672-8

گاهی ممکن است یک داور در داوری خود به نویسنده پیشنهاد کند که به برخی مقالات ارجاع دهد. در این بین ممکن است برخی از این مقالات مربوط به داور باشد. چرا که عموما زمینه ی کاری داور و نویسنده شبیه به یکدیگر می باشد. اما اگر این پیشنهادات لازم و ضروری نباشد و فقط با هدف افزایش تعداد ارجاعات داور صورت بگیرد این کار غیر اخلاقی خواهد بود. و ما این عمل را که می تواند در مقابل دریافت سیگنال مثبت از داوران و مجله باشد تحت عنوان ارجاع اجباری یا Coercive Citation می شناسیم.

حالا ناشر الزویر، ۵۵ هزار داور در مجلات
خود را از نظر این موضوع بررسی کرده است.

این مطالعه هنوز مورد داوری علمی و Peer review قرار نگرفته است. ولی نتایج آن از اینجا قابل دسترس است.
https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3339568

در این مطالعه مشخص شده است که اکثر داوران رفتار سالمی داشته اند. به این معنی که مقالات داوران به عنوان رفرنس در مقالاتی که داوری می کنند دیده نشده است. به عبارتی حدود ۹۸/۵ درصد از داوران مورد مطالعه، در کمتر از ۱۰ درصد از مقالاتی که داوری کرده اند، مورد ارجاع قرار گرفته اند.

اما کمتر از یک درصد از این ۵۵ هزار داور، در مقالاتی که داوری کرده اند، مداوما مورد ارجاع قرار گرفته اند.

الزویر حالا از مجلات خواسته این موضوع را بررسی کند تا ببیند رفرنس ها مرتبط بوده است یا خیر.
از آنجا که اصل این مطالعات می تواند بدون مشکل باشد هنوز نحوه ی برخورد دقیق با این مطالعات مشخص نیست.
ممکن است این بررسی به رترکت برخی مقالات نیز منجر شود. گاهی ممکن است فقط این نگرانی در قالب مقاله ی اصلاحیه ای بیان شود.

به نظر شما آیا در بین مجلات ایرانی نیز چنین بررسی ای لازم است؟

https://www.nature.com/articles/d41586-019-02639-9

ایسنا: در حالی که در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ از ایران تنها یک دانشگاه و در سال ۲۰۱۵ دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در این رتبه بندی حضور داشتند در سال ۲۰۱۸ این تعداد به هجده و در سال ۲۰۱۹ به ۲۹ دانشگاه دانشگاه افزایش یافت.
در رتبه بندی سال ۲۰۲۰، ۴۰ دانشگاه از ایران در جمع ۱۳۹۶ دانشگاه برتر جهان از ۹۲ کشور حضور یافتند.

https://bit.ly/2meVLFG

با ۲۲ مقاله رترکت شده ی امروز، تعداد مقالات باطل شده ی این محقق ایرانی به ۲۷ عدد رسید.

علی نظری، دانشمند ایرانی فعال در رشته متریال می باشد که هم اکنون در یکی از دانشگاههای استرالیا مشغول به کار است.

چندی قبل خبری منتشر شد که پنج مقاله ی وی از یکی مجلات انتشارات Elsevier به علت داپلیکیشن رترکت شده است.

حالا انتشارات SAGE نیز مقالات این محقق را در دو مجله ی خود بررسی کرده و‌ ۲۲ مقاله دیگر وی نیز رترکت شده است. بر اساس آی اس آی، تا به حال این مقالات از صفر تا ۳۲ ارجاع کسب کرده بوده اند.

البته به عقیده افشاگر اصلی این موضوع، تعداد مقالات این محقق که ممکن است داپلیکیشن داشته باشند بیش از ۱۰۰ عدد می باشد. ظاهرا داده های برخی مقالات این محقق نیز مشکل دارند ولی در اعلامیه رترکت فقط بحث داپلیکیشن اشاره شده است.

خود محقق به رترکشن واچ پاسخی نداده است اما دانشگاه استرالیایی وی گفته است که یک بررسی کامل در این زمینه در حال انجام است.

نکنه جالب این که این انتشارت اعلام کرده که این دو‌ مجله از نرم افزارهای چک پلاژیاریسم در آن زمان استفاده نمی کرده اند ولی اکنون مجهز به این نرم افزارها شده اند.

ناشر اشپرینگر نیچر نیز قبلا مقالات این محقق را بررسی کرده بوده است و‌ به این نتیجه رسیده که مقالات وی را رترکت نکند. اما این ناشر نیز تصمیم به بررسی مجدد گرفته است.

تمام این مقالات مربوط به زمانی است که این محقق در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت داشته است.

https://bit.ly/2kgjR2d

تجربیات یک ادیتور آکادمیک جوان در PLOS ONE

منو ساندرز، به عنوان یک محقق جوان تجربیات یکساله اش را به عنوان ادیتور آکادمیک PLOS ONE در بلاگ شخصی خودش به اشتراک گذاشته است. متن به اشتراک گذاشته شده حاوی نکات و پیشنهادات بسیار جالبی است که برای داوران و ادیتورها میتواند آموزنده باشد.
به تعدادی از نکات جالب این پست توسط منو سندرز اشاره میکنم:

1. به عنوان یک ادیتور، باید قبل از دعوت داوران، مقاله مورد بررسی دقیق توسط خود ادیتور قرار بگیرد تا اگر لازم نیست مقاله وارد فاز داوری نشود و مستقیما در مورد مقاله توسط ادیتور تصمیم گیری شود. همچنین با این بررسی ادیتور میتواند در مورد انتخاب داوران تصمیم گیری بهتری داشته باشد.

2. اگر شما را به عنوان داور یک مقاله دعوت کردند به این درخواست توجه کنید و در صورتی که قصد انجام داوری را به هر علتی (نداشتن وقت، نداشتن تخصص، وجود تعارض منافع و غیره) ندارید دعوت را سریعا رد کنید تا ادیتور بتواند به دعوت داوران دیگر اقدام کند.

3. اگر اقدام به رد انجام داوری کردید خیلی بهر هست که علت آن را هم ذکر کنید و اگر داور دیگری را میشناسید که در موضوع تبحر دارد آن را پیشنهاد کنید.

4. اگر درخواست انجام داوری را قبول کردید ولی نمیتوانید در فرصت تعیین شده روند داوری را تکمیل کنید با ادیتور از طریق سیستم داوری یا مستقیما تماس بگیرید و درخواست تمدید زمان داوری را مطرح کنید.

برای دسترسی به متن کامل تجربیات منو ساندرز میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
https://bit.ly/2lNFQ0W

خوشبختانه بر اساس پیگیری هایی که یکی از سهامداران شرکت دارویی مورد نظر انجام داده، قرار شده است تا مجله ی Clinical Infectious Diseases در اصلاحیه ای، به تعارض منافع دو نفر دیگر از سهامدارن هم در مقاله اشاره کند.

این سهامداران از ابتدای مطالعه به عنوان سهامدار در شرکت فعالیت داشته اند ولی سهام خود را در ۲۰۱۹ فروخته اند.
قبلا به این موضوع اشاره کرده بودم که به نظر می رسد تعارض منافع رییس اسبق هیئت مدیره نیز باید ذکر می شد که حالا این موضوع تصحیح می شود😊

این موضوع را با اجازه خود آن سهامدار در کانال منتشر کردم