🚦6 نکته درباره خبر #محمدرضا_فروتن
🔹1- محمدرضا فروتن ستاره سینما خبر تغییر جنسیت خود را تکذیب کرده است. این خبر اول بار از سوی یک خبرنگار در پست توییتری در ساعت 10 و 25 دقیقه شب (شنبه شب) منتشر شد. این خبرنگار، منبع خبر خود را "یکی از بستگان فروتن" اعلام کرد اما جزئیات و مشخصات دقیق منبع خود را منتشر نکرد و منبع را مخفی نگه داشت.
🔹این خبر با تایید یک خبرنگار دیگر مقیم خارج از کشور روبه رو شد و او حتی از نام زنانه انتخابی فروتن (سحر) خبر داد. برخی هم با اشاره به اتفاقات گذشته مرتبط با فروتن، آنها را نشانه های این موضوع (تغییر جنسیت) دانستند. این خبر در فضای شبکه های اجتماعی با بازنشر و کامنت گذاری گسترده و جوک و واکنش های مختلف مثبت و منفی و طنز هم روبه رو شد تا جایی که کار به جایی رسید که این موضوع در قالب "خبر قطعی" شکل گرفت.
🔹یک صفحه جعلی مربوط به فروتن در اینستاگرام نیز از تایید این موضوع توسط فروتن خبر داد. با این حال بسیاری از رسانه های حرفه ای تصمیم گرفتند تا زمان انتشار خبر با منبع معتبر، از انتشار این خبر خودداری کنند. به نظر می رسد این تصمیم درست بود.
🔹در نهایت، فروتن، 14 ساعت بعد یعنی در حدود ساعت 12 ظهر فردا (یکشنبه) در صفحه اینستاگرام خود این موضوع (تغییر جنسیت) را تکذیب کرد. بعد از این تکذیب، خبرنگاری که اولین بار این خبر را منتشر کردند از موضع خود عقب نشینی نکرد و همچنان آن را درست می داند.
🔹نکته: برخی خبرها مطلق اند. مثلا اگر خبر مرگ فرد مشهور منتشر شود و او خود فیلمی را منتشر کند و بگوید زنده است خبر اولی صددرصد تکذیب می شود و در صف خبرهای نادرست قرار می گیرد و داستان تمام می شود اما بخشی از خبرها، تکذیب افراد درباره آنها، بازی را تمام نمی کند. مثلا خبرنگاری می نویسد فلان بازیگر، کرونا گرفته و در قرنطینه است اما بازیگر تکذیب می کند. این تکذیب نمی تواند نشانه نادرستی خبر نخست باشد مگر اینکه بازیگر دست به کاری بزند که نادرستی ابتلای او به کرونا را تایید کند (مثلا ثابت کند در قرنطینه نیست) یا گواهی پزشکی ارائه کند.
🔹به عنوان مثال واقعی، خبرنگار عصرایران از ابتلای وزیر وقت صمت (رضا رحمانی) خبر داد اما دفتر وزیر این خبر را تکذیب کرد اما چند هفته بعد یکی از مشاوران وزیر، این موضوع را تایید کرد.
🔹درباره ادعای تغییر جنسیت محمدرضا فروتن، اگر این کار انجام شده باشد با اولین حضور علنی او مشخص خواهد شد. داستان ادعای تغییر جنسیت فروتن با تکذیب او هنوز تمام نشده. آقای فروتن برای پایان دادن به این داستان باید دست به اقدامی بیش از انتشار یک پست اینستاگرامی بزند. اگر این خبر، در نهایت ثابت شود درست بوده امتیاز بزرگی برای خبرنگاری است که اولین بار آن را منتشر کرده و اگر به طور واقعی، نادرستی آن ثابت شود قطعا به اعتبار او ضربه وارد می کند.
🔹2- خبرنگاران و رسانه ها هر کدام اعتباری دارند و براساس آن اعتبار، خبرهای آنها باور پذیر می شود حتی اگر به نقل از منبع مخفی باشد.
اینکه واقعا فروتن دست به تغییر جنسیت زده یا نه یا وارد این مرحله شده یا نشده نمی دانیم اما می دانیم:
🔹اولا: تغییر جنسیت یک بازیگر معروف و ستاره سینما، موضوع خصوصی و حریم خصوصی او نیست بلکه به دلیل شهرت، موضوع عمومی است و خبرنگاران و رسانه ها می توانند درباره آن خبررسانی کنند.
🔹ثانیا: رسانه و خبرنگار حرفه ای، خبر را در قالب "اطلاعات دارای منبع معتبر" تعریف می کند و خارج از آن در قالب شایعه قرار می گیرد. شایعه، خبر بدون منبع معتبر است. شایعه می تواند درست یا غلط باشد. رسانه نباید شایعه را منتشر کند. راه تبدیل شایعه به خبر در رسانه حرفه ای، کسب تایید یا تکذیب از منبع معتبر و سپس انتشار آن است.
🔹بارها خبرنگاران و رسانه های حرفه ای خبرهای مختلفی را به نقل از منابع مخفی منتشر می کنند. (منابع مخفی: منابعی که وجود دارند و معتبر هستند اما به دلایل مختلف از جمله ترس حاضر نیستند خود را لو بدهند)
🔹اینکه می توان به این خبرها اعتماد کرد یا نه، موضوع نسبی است که در درجه اول به اعتبار این خبرنگاران و رسانه ها مربوط است. همچنین این تصمیم کاری دیگر خبرنگاران و رسانه هاست که به هر کدام از این خبرها اعتماد کنند و آن را منتشر کنند یا نه.
🔹3- یکی از بحران ها و تهدیدهای عصر کنونی، خبر جعلی است. قوی ترین ابزار در مقابله با خبرهای جعلی، روزنامه نگاران و رسانه های حرفه ای هستند. بزرگترین آسیب به روزنامه نگاران و رسانه ها نیز بی اعتبار شدن آنهاست. یکی از راه های بی اعتباری آنها، انتشار خبر جعلی است. گام دوم مقابله با خبر جعلی، افزایش سواد رسانه ای مردم به ویژه کاربران شبکه های اجتماعی و پیام رسان هاست.
✍رضا غبیشاوی (روزنامه نگار) /عصرایران
📲 @savaderasanei
🔹1- محمدرضا فروتن ستاره سینما خبر تغییر جنسیت خود را تکذیب کرده است. این خبر اول بار از سوی یک خبرنگار در پست توییتری در ساعت 10 و 25 دقیقه شب (شنبه شب) منتشر شد. این خبرنگار، منبع خبر خود را "یکی از بستگان فروتن" اعلام کرد اما جزئیات و مشخصات دقیق منبع خود را منتشر نکرد و منبع را مخفی نگه داشت.
🔹این خبر با تایید یک خبرنگار دیگر مقیم خارج از کشور روبه رو شد و او حتی از نام زنانه انتخابی فروتن (سحر) خبر داد. برخی هم با اشاره به اتفاقات گذشته مرتبط با فروتن، آنها را نشانه های این موضوع (تغییر جنسیت) دانستند. این خبر در فضای شبکه های اجتماعی با بازنشر و کامنت گذاری گسترده و جوک و واکنش های مختلف مثبت و منفی و طنز هم روبه رو شد تا جایی که کار به جایی رسید که این موضوع در قالب "خبر قطعی" شکل گرفت.
🔹یک صفحه جعلی مربوط به فروتن در اینستاگرام نیز از تایید این موضوع توسط فروتن خبر داد. با این حال بسیاری از رسانه های حرفه ای تصمیم گرفتند تا زمان انتشار خبر با منبع معتبر، از انتشار این خبر خودداری کنند. به نظر می رسد این تصمیم درست بود.
🔹در نهایت، فروتن، 14 ساعت بعد یعنی در حدود ساعت 12 ظهر فردا (یکشنبه) در صفحه اینستاگرام خود این موضوع (تغییر جنسیت) را تکذیب کرد. بعد از این تکذیب، خبرنگاری که اولین بار این خبر را منتشر کردند از موضع خود عقب نشینی نکرد و همچنان آن را درست می داند.
🔹نکته: برخی خبرها مطلق اند. مثلا اگر خبر مرگ فرد مشهور منتشر شود و او خود فیلمی را منتشر کند و بگوید زنده است خبر اولی صددرصد تکذیب می شود و در صف خبرهای نادرست قرار می گیرد و داستان تمام می شود اما بخشی از خبرها، تکذیب افراد درباره آنها، بازی را تمام نمی کند. مثلا خبرنگاری می نویسد فلان بازیگر، کرونا گرفته و در قرنطینه است اما بازیگر تکذیب می کند. این تکذیب نمی تواند نشانه نادرستی خبر نخست باشد مگر اینکه بازیگر دست به کاری بزند که نادرستی ابتلای او به کرونا را تایید کند (مثلا ثابت کند در قرنطینه نیست) یا گواهی پزشکی ارائه کند.
🔹به عنوان مثال واقعی، خبرنگار عصرایران از ابتلای وزیر وقت صمت (رضا رحمانی) خبر داد اما دفتر وزیر این خبر را تکذیب کرد اما چند هفته بعد یکی از مشاوران وزیر، این موضوع را تایید کرد.
🔹درباره ادعای تغییر جنسیت محمدرضا فروتن، اگر این کار انجام شده باشد با اولین حضور علنی او مشخص خواهد شد. داستان ادعای تغییر جنسیت فروتن با تکذیب او هنوز تمام نشده. آقای فروتن برای پایان دادن به این داستان باید دست به اقدامی بیش از انتشار یک پست اینستاگرامی بزند. اگر این خبر، در نهایت ثابت شود درست بوده امتیاز بزرگی برای خبرنگاری است که اولین بار آن را منتشر کرده و اگر به طور واقعی، نادرستی آن ثابت شود قطعا به اعتبار او ضربه وارد می کند.
🔹2- خبرنگاران و رسانه ها هر کدام اعتباری دارند و براساس آن اعتبار، خبرهای آنها باور پذیر می شود حتی اگر به نقل از منبع مخفی باشد.
اینکه واقعا فروتن دست به تغییر جنسیت زده یا نه یا وارد این مرحله شده یا نشده نمی دانیم اما می دانیم:
🔹اولا: تغییر جنسیت یک بازیگر معروف و ستاره سینما، موضوع خصوصی و حریم خصوصی او نیست بلکه به دلیل شهرت، موضوع عمومی است و خبرنگاران و رسانه ها می توانند درباره آن خبررسانی کنند.
🔹ثانیا: رسانه و خبرنگار حرفه ای، خبر را در قالب "اطلاعات دارای منبع معتبر" تعریف می کند و خارج از آن در قالب شایعه قرار می گیرد. شایعه، خبر بدون منبع معتبر است. شایعه می تواند درست یا غلط باشد. رسانه نباید شایعه را منتشر کند. راه تبدیل شایعه به خبر در رسانه حرفه ای، کسب تایید یا تکذیب از منبع معتبر و سپس انتشار آن است.
🔹بارها خبرنگاران و رسانه های حرفه ای خبرهای مختلفی را به نقل از منابع مخفی منتشر می کنند. (منابع مخفی: منابعی که وجود دارند و معتبر هستند اما به دلایل مختلف از جمله ترس حاضر نیستند خود را لو بدهند)
🔹اینکه می توان به این خبرها اعتماد کرد یا نه، موضوع نسبی است که در درجه اول به اعتبار این خبرنگاران و رسانه ها مربوط است. همچنین این تصمیم کاری دیگر خبرنگاران و رسانه هاست که به هر کدام از این خبرها اعتماد کنند و آن را منتشر کنند یا نه.
🔹3- یکی از بحران ها و تهدیدهای عصر کنونی، خبر جعلی است. قوی ترین ابزار در مقابله با خبرهای جعلی، روزنامه نگاران و رسانه های حرفه ای هستند. بزرگترین آسیب به روزنامه نگاران و رسانه ها نیز بی اعتبار شدن آنهاست. یکی از راه های بی اعتباری آنها، انتشار خبر جعلی است. گام دوم مقابله با خبر جعلی، افزایش سواد رسانه ای مردم به ویژه کاربران شبکه های اجتماعی و پیام رسان هاست.
✍رضا غبیشاوی (روزنامه نگار) /عصرایران
📲 @savaderasanei