سواد رسانه‌ای
5.98K subscribers
881 photos
470 videos
154 files
119 links
#سواد_رسانه‌ای: مجموعه‌ای از آگاهی‌ها و مهارت‌ها برای مواجهه‌ی هوشمندانه و ایمن با رسانه‌ها

پاورپوینت یادگیری و تدریس سواد رسانه ای
https://t.me/savaderasanei/1876
Download Telegram
🚩 سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی

«هر حرف یا استدلالی را ساده نپذیرید شاید خلاف این حرف هم درست باشد»

🔸با هجمه‌ای از شبکه‌های اجتماعی در سیطره اطلاعات دنیای امروزی هر اتفاقی که در واقعیت رخ دهد با سرعت بیشتری در دنیای مجازی منتشر می‌شود. وجود تفکر انتقادی یک فرآیند مستمر و مداوم است که به‌طور ماهرانه به تجزیه و تحلیل و ارزیابی یک موضوع می‌پردازد. از این رو نمی‌توانیم هر حرفی یا استدلالی را به‌راحتی بپذیریم. تفکر انتقادی موجی برای یک لحظه خاص در یک زمان خاص نیست، بلکه لازمه مهارت‌هایی است که بتوان دیدگاه و نظرهای دیگران را به بحث و گفت‌وگو گذاشت و سپس از لابه‌لای این بحث‌ها به یک جمع بندی و ارزیابی نهایی دست یافت. 
🔹در تفکر انتقادی سهم آموزش و یادگیری درزمینه نپذیرفتن استدلال‌های موافق یا مخالف، محور اصلی بحث است. با آموزش سواد رسانه‌ای در بین تمامی کاربران در تمام مقاطع مختلف هر فرد می‌تواند استدلال خود را بیان کند و این قدرت زمانی شکل می‌گیرد که کاربران خود درصدد تقویت تفکر انتقادی با تمرین و ممارست برآیند و زمانی دستیابی به نقد مسائل اتفاق می‌افتد که کاربر بتواند در تمام جنبه‌های موضوع مورد بحث استدلال‌های متفاوتی از خود بروز دهد. 
🔸شاه‌کلید #تفکر_انتقادی، سواد رسانه‌ای است. با پرورش تفکر انتقادی هر کاربر می‌آموزد که چگونه بر خود نظارت و کنترل بیشتری داشته باشد زیرا این تفکر انسان را وادار می‌کند که هر چیزی را به آسانی نپذیرد و از کنار هر چیزی به آسانی عبور نکند و برای هر موضوعی به دنبال استدلال‌های متفاوتی باشد؛ از این رو استدلال چند بعدی فدای سرعت نمی‌شود و هر سرعتی در کنار دقت و عمیق نگاه کردن به مسائل دنیای امروز است که اهمیت می‌یابد. 
▪️امروز رسانه‌های اجتماعی خیلی آرام و بی‌صدا به جان و ذهن مخاطب چنان رسوخ یافته‌اند که دیگر کاربر رسانه‌های اجتماعی تنها به نشر مطالب نمی‌اندیشد. زمانی نشر بی‌رویه مطالب دغدغه کاربران شده بود و هر پیامی بدون توجه به محتوای آن بدون تامل دست به‌دست می‌چرخید. رفته‌رفته کاربران متوجه شدند که در فضای مجازی داغ بودن نشر مطالب چندان اهمیتی ندارد و درصدد برآمدند که بیشتر روی محتوا تامل کرده و از درستی یا نادرستی موضوع آگاهی بیشتری یافته و سپس آن را منتشر کنند. 
سواد رسانه‌ای به کمک این مهم آمد و هر کاربر به‌عنوان پیام‌رسان ارتباط اجتماعی دریافت که از طریق پرورش تفکر انتقادی خود تنها یک ناشر پیام نباشد زیرا محتوا در فضای مجازی باید باعث رشد هنجارهای اجتماعی شود که در نهایت به رشد اجتماعی جامعه در سطوح مختلف کمک کند. با بالا رفتن رشد اجتماعی هم توانایی و کسب مهارت ارتباط روابط اجتماعی شکل می‌گیرد و فرد می‌تواند روابط خود را با جامعه هماهنگ و سازگارتر کند. 
🔸زمانی تولید محتوا می‌تواند در خدمت رشد جوامع باشد که کاربران در مسیر آموزش صحیح هدایت شوند و به درجه توانمندی لازم برای گزینش آگاهانه مطالب دریافتی برسند تا از این طریق رفتارهای مصرف گرایانه مدیریت شود. 
 رسانه و هر نهاد مسئول که ماهیت آموزشی و فرهنگی دارد نخستین متولیان اصلی سواد رسانه‌ای در جامعه هستند. سواد رسانه‌ای مختص یک قشر خاص یا گروه نیست، بلکه هر کسی که از رسانه استفاده می‌کند باید به آموزش‌های مبتنی بر تقویت سواد رسانه‌ای نیز دسترسی داشته باشد. 
🔹آموزش سواد رسانه‌ای باید به‌طور مستمر و پیگیر از سوی مسئولان رسانه‌ای در تمام سطوح جامعه امکان‌پذیر باشد و محدودیتی هم برای کاربران ندارد. از طرفی نیز هر کاربر که خود را در معرض سواد رسانه‌ای می‌داند باید همت مداوم داشته باشد و مدام اطلاعات و علم و دانش خود را بروزرسانی کرده و در معرض استدلال قرار دهد. تنها اطلاعات داشتن درباره مسائل روز نشان‌دهنده سواد رسانه‌ای نیست، بلکه سواد رسانه‌ای مهارت استفاده از دانشی است که کاربر برآن موضوع اشراف و علم کامل داشته و به تجزیه و تحلیل مسائل بپردازد به درک استدلال منطقی رسیده باشد و نسبت به انتقال به مخاطب به درک لازم رسیده باشد. 
📍در دنیای واقعی به هر فرد ارزش‌هایی چون عدالت، انصاف، صداقت، شرافت، مسئولیت‌پذیری و مدیریت زمان آموزش داده شده که در مقابل نیز این عبارات باید در دنیای مجازی در کاربر نهادینه شود تا بتوان با رعایت انصاف اجتماعی نسبت به موضوعات با پذیرش مسئولیت‌های فردی و اجتماعی از تمام زوایا به موضوعات استدلال منطقی داشت.

فیروزه عسگری/صمت
👇🔰
@savaderasanei
🚦 #ما_و_سواد_رسانه‌ای

📍روزی را تصور کنید که دیگر تنها عده ای خاص امکان مشاهده مهمترین مسابقه فوتبال از جایگاه معروف ترین ورزشگاه دنیا را ندارند و هر یک از ما با زدن یک عینک بر چشم به راحتی و با همان وضوح می توانیم مسابقه را از همان جایگاه تماشا کنیم.
📍یا چرا راه دور برویم. روزی را تصور کنید که دیگر نگران روشن ماندن اجاق گاز و یا باز ماندن در یخچال یا هر یک از وسایل منزلتان نیستید و اشیا هم با شما در ارتباط خواهند بود و هرگونه مشکلی را برای شما پیامک می کنند و شما از راه دور آن مشکل را با ارسال پیام و دستور، کنترل می کنید.
🔸در عصر رسانه و عصری که تکنولوژی ها به سرعت در حال توسعه هستند، ما باید به عنوان شهروندان هوشمند، خود و نسل آینده مان را برای زندگی در چنین فضایی آماده کنیم. باید مخاطبانی رشد یابند که از ریز تا درشت فضای دیجیتالی و رسانه ای شده را درک کرده و بتوانند در آن فضا دقیق ترین کارکرد را داشته باشند.
🔸ما هنوز در مراحل نخست این دوران هستیم و هنوز بزرگترین دغدغه ما و مسوولانمان تلگرام و فیلتر کردن یا نکردن آن است و در این در حالی است که دنیا سالهای سال است از این مرحله با اتخاذ استراتژی های ایجابی و نه سلبی، عبور کرده است و جنس مشکلاتشان در این عرصه با ما متفاوت است.
🔸آنها بیش از نیم قرن است که اقدام به آموزش سیستماتیک در حوزه نحوه مواجه با رسانه ها و ابزارهای آن پرداخته اند و توانمندسازی شهروندانشان را از دوران پیش دبستانی آغاز کرده اند تا با تقویت مهارتهای تفکری اعم از انتقادی و سنجشگرانه اندیشی، خسارتهای ناشی از زندگی در عضر تکنولوژی و رسانه را به حداقل برسانند. البته آموزش یک بال و وضع قوانین متناسب، بال دیگر آن است که هر دو در کنار هم می تواند پروازی ایمن برای مخاطب به ارمغان بیاورد.
📍 #سواد_رسانه_ای به ما نحوه مواجه هوشمندانه و در عین حال نقادانه با انبوه پیام های رسانه ای را می دهد و مهارتهای تشخیص سره از ناسره را در حجم غیرقابل کنترل و پیش بینی نشده پیام های رسانه ای می دهد. در روزگاری که تنها با یک برش ساده عکس می توان مفاهیمی متضاد به مخاطب ارائه داد و یا با دستکاری های بسیار دقیق و با ظرافت، سخنان فرد در حال سخنرانی را نیز تغییر داد، تنها کسانی که آموزش های لازم را دیده باشند می دانند با چه شیوه هایی می توانند در دام دروغ های رسانه ای قرار نگرفته و راحت تر متوجه مغالطه ها شوند.
🔹در حوزه سواد رسانه ای مخاطبان باید در مواجه با هر پیام رسانه ای از خود این #پنج_سوال_کلیدی سواد رسانه‌ای را بپرسند که:
سازنده این پیام کیست؟ برای جلب توجه مخاطب از چه فنون خلاقانه‌ای استفاده شده است؟ چطور درک دیگران از یک پیام، با درک من متفاوت است؟ از یک پیام چه ارزش ها، سبک زندگی، و عقایدی حذف یا به آن اضافه شده‌اند؟ و چرا این پیام ارسال می‌شود؟
بعد از پاسخگویی به این سوالات باید با پنج مفهوم بنیادین در حوزه سواد رسانه ای آشنا شود.
🚨بر اساس این پنج مفهوم باید بدانیم همه پیام های رسانه‌ای «طراحی شده‌اند». همه پیام های رسانه‌ای با استفاده از زبان خلاقانه‌ای که قوانین خاصی دارد طراحی شده‌اند. افراد مختلف از یک پیام واحد، درک متفاوتی دارند. رسانه، در دل خود حامل ارزش ها و عقاید خاصی است و در نهایت بیشتر پیام های رسانه‌ای برای کسب قدرت یا سود تنظیم شده‌اند.

📍این اولین پله از نرده بام سواد رسانه ای است. پله ای که بر مبنای #تفکر_انتقادی استوار است و مخاطب را به سمت مواجه نقادانه با رسانه ها و پیام هایشان می برد. سواد رسانه ای در تلاش است به ما بگوید قبل از بازنشر هر محتوا ابتدا پاسخ این سوالات را یافته و به تاثیرات پنهان و مستتر در آن محتوا دقت کرده و سپس اقدام به نشر آن کنید.
📍آنچه لازم است بدانیم و باید برای آن چاره اندیشی کنیم این است که جهان به سرعت در حال حرکت و پیشرفت در حوزه های مختلف است و اینکه ما هنوز پایمان را روی اولین پله این مسیر نگذاشته ایم یعنی زنگ خطر! زنگ خطری که اگر نشنیده گرفته شود با خسارات جبران ناپذیری خودنمایی خواهد کرد. زنگ خطری که حاصلی جز تغییرات عمیق سبک زندگی و رفتاری ما نخواهد داشت.
📍شکاف ناشی از ناآگاهی و عدم تلاش برای آگاه شدن، در آینده ما را با نسلی ماشینی و بی احساس مواجه خواهد کرد که نحوه مواجه شان با همه مقوله ها سطحی و کم عمق خواهد بود.

🚦یادگیری سواد رسانه ای این روزها از نان شب هم واجب تر است و باید برای آموزش آن در هر شهر و منطقه ای تمهیدات جدی اندیشید.
همگی در فراگیر شدن نهضت سواد رسانه ای در کنار هم باشیم.

#معصومه_نصیری
ماهنامه مدیریت ارتباطات

👇🔰
@savaderasanei
🚦چگونه از #شبکه‌های_اجتماعی بهره‌برداری کنیم؟

🔸ارتباطات شبکه‌ای و شبکه‌سازی اجتماعی، ضرورتی برای توسعۀ جامعۀ اطلاعاتی است. هر شبکۀ اجتماعی قواعد و منطق خاص ارتباطی و تعاملی خود را دارد‌. اثرگذاری و نتیجه‌بخشی در اشتراک‌گذاری پیام در هر شبکه متناسب با نیاز و هدف‌گذاری هر کمپین متفاوت خواهد بود‌.
🔹بنابراین، حرفه‌ای‌گرایی اقتضا می‌کند در شبکه‌های اجتماعی (به‌عنوان یک فناوری ارتباطی، تسهیل‌گر روابط و تسریع‌کنندۀ مناسبات و تعاملات) حضوری هدفمند داشته باشیم و از آن برای توسعۀ فردی و اجتماعی و ترویج هویت حرفه‌ای و برندینگ سازمانی، آگاهی‌بخشی، اعتبار‌افزایی و ارتقای جایگاه و موقعیت، سهم‌یابی بیشتر از بازار و جذب مخاطب و نیز نقش‌آفرینی مؤثر برای نیکی اجتماعی (Social Good) و فعالیت‌های انسان‌دوستانه و گسترش ارتباطات انسانی و نیل به مفاهمه و انسجام اجتماعی بهره ببریم.
🔸همۀ ما بنا بر نقش و موقعیتی که در جامعه داریم، چه به صورت امر شخصی یا جنبۀ شغلی، باید واجد رویکردی حرفه‌ای باشیم. در هر حال، ملزم به تبعیت از ارزش‌ها و هنجارها هستیم و برای حضور و مشارکت در بافت و ساختار اجتماعی از ظرفیت‌ها و امکانات شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنیم‌. این فرصت بی‌نظیری است برای دربرگیری اجتماعی بالا به منظور برقراری تعاملات مفید و به‌هنگام، فراگیرسازی اجتماعی دیدگاه‌ها، محصولات و خدمات در محیطی که مبادله و نشر پیام با سرعتی فوق‌العاده تأثیری برجسته بر جای می‌گذارد.
🔹دولت‌ها برای حکمروایی خوب (Good Governance)، ظرفیت‌سازی و ایجاد محیط استعدادپرور و بهره‌مندی از قابلیت‌های مردمی و ایجاد فضای بهینۀ مشارکتی باید سیاست مدونی برای توسعۀ ارتباطات شبکه‌ای داشته باشند. حضور هوشمندانۀ همه، اعم از دولت و حکومت، نهادهای مدنی و مردمی و بخش‌های خصوصی و تجاری در شبکه‌های اجتماعی لازم و بایسته است.
شبکه‌های اجتماعی بدون مسلح شدن به دانش و #سواد_رسانه‌ای و اطلاعاتی موجب فرهیخنگی، رشد و پرورش فکری نمی‌شوند. برخورد منفعلانه در مواجهه با انبوه اطلاعات هوشمندی نیست. اینکه بتوان اطلاعات درست را از نادرست تشخیص داد و میزان نیاز به اطلاعات مناسب و مرتبط را تعیین کرد اهمیت دارد. ذهنی که پر از اطلاعات پراکنده، درهم و ازهم‌گسیخته است، نامنظم، آشفته و متشتت است و واجد ویژگی هوشمندی نیست. اینکه بتوان اطلاعات را به نحوی مطلوب جمع‌آوری و پردازش و از آن در مواقع مناسب بهره‌برداری کرد، هوشمندی است. انبوه اطلاعات واقعی یا جعلی در فضای مجازی به ‌وفور یافت می‌شود، که انسانی منفعل را آماج قرار داده می‌تواند بر فکر، نگرش و منش او اثر سوء بگذارد. تصمیم‌های ما در زندگی متأثر از اندوخته‌ها و دریافت‌های اطلاعاتی ماست. اگر نتوانیم به طور صحیح اطلاعات مناسب و کافی را دریافت کنیم، نمی‌توانیم تصمیم‌های درست، انتخاب‌های دقیق و رفتارهای ثمربخش داشته باشیم.
🔸با این تفاسیر راهکار بهره‌گیری مناسب و شایسته از شبکه‌های اجتماعی تعیین #رژیم_مصرف، قدرت تجزیه و تحلیل (تفکر محاسباتی) و #تفکر_انتقادی (سنجش‌گری) در مواجهه با پیام‌های دریافتی و مدیریت بارشناختی، از توجه تا پذیرش پیام‌ها، پالایش آلودگی‌های اطلاعاتی (Information Pollution) و مدیریت #اضافه_بار_اطلاعاتی (Information Overload) است.
📍نباید منفعلانه با شبکه‌های اجتماعی برخورد کرد و مانند توده مغلوب رسانه‌ها شد، بلکه با #گرینش‌گری و #مواجهۀ_فعالانه و _نقادانه باید برساخت اجتماعی عموم را تقویت کرد و فردیت در جمعیت را واجد کنش عقلانی و تصمیم خردمندانه ساخت. نباید مغلوب شبکه‌های اجتماعی شد و تحت‌تأثیر تظاهرات رفتاری و همجه‌های اطلاعاتی قرار گرفت. باید با شناخت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های این شبکه‌ها و انتظارات و خواسته‌های معقول برای نیل به توسعۀ فردی و اجتماعی، به تعریفی مشخص رسید و رفتاری حرفه‌ای را شروع و دنبال کرد تا بتوان از نتایج آن به نفع جنبه‌های مختلف زندگی و رشد و بالندگی بهره برد.

#سید_تقی_کمالی
ماهنامه مدیریت ارتباطات
👇🔰
@savaderasanei
🚩 یک گام عملی برای تقویت #تفکر_انتقادی

🚦با فرزندان درباره فیلم و عکس حرف بزنید

🔸برای آنکه فرزندتان به قابلیت تفکر انتقادی مجهز شود باید بتوانید ذهن او را با مسائل درگیر کنید. با آنها درباره عکس ها و زاویه نگاهشان به تصاویر صحبت کنید. با آنها راجع به توانایی های خودشان و شخصیت هایی مورد علاقه شان حرف بزنید و این دو را باهم مقایسه کنید تا واقعی و غیرواقعی را همانند شما درک کنند؛ زیرا واقعیت برای آنها، چیز دیگری است.
🔸از آنها بخواهید فیلمی را که دیده اند، بازی را که انجام داده اند یا قصه ای که خوانده و شنیده اند را برای شما بازگو کنند و بدین ترتیب گام های مهم و اساسی را در منتقدانه و خلاقانه کردن فرزندتان برخواهید داشت.
🔸از او بخواهید درباره سوالات ذهنی اش و سوالاتی که در مدرسه مطرح کرده و پاسخ هایی که دریافت کرده است صحبت کند و از او بخواهید بگوید آیا این پاسخ را منطقی می داند یا خیر و به چه علت.
🔸شما به عنوان والدین با اتخاذ چنین شیوه های باعث تقویت تفکر انتقادی و هوشمندانه در فرزندتان خواهید شد و او نیز یاد خواهد گرفت برای هر چیز به دنبال علت باشد و با پدیده ها منفعلانه برخورد نکند.

📚برگرفته از کتاب «سوادرسانه ای و خانواده» / عصر هوشمندی

👇🔰
@savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦اصولاً رسانه‌ها مبنای #القایی و باورسازی دارند و همین نکته باعث می‌شود به راحتی #مخاطب_منفعل را با واقعیت‌های ساختگی خود فریب دهند!

🔸یادگیری #سواد_رسانه_ای و به ویژه مجهز شدن به دانش #تفکر_انتقادی کمک می کند تا برابر رسانه‌ها زودباور نباشیم!

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦 #رسانه_ها_واقعیت_را_میسازند

🔸ضعف #تفکر_انتقادی در مخاطب باعث میشه تا هماهنگونه بیندیشد که صاحبان رسانه و سازندگان پیام ها می خواهند!

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦 #رسانه_ها_واقعیت_را_میسازند

🔸ضعف #تفکر_انتقادی در مخاطب باعث میشود تا هماهنگونه بیندیشد که می بیند و همانگونه رفتار کند که صاحبان رسانه و سازندگان پیام ها می خواهند!

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦مواجهه‌ی #انتقادی با پیام‌های رسانه‌ای باعث میشه تا در برابر تکنیک‌های به کار رفته در پیام‌ها #منفعل نباشیم!

🔸نحوه جایگزینی تصاویر با استفاده از #پرده_کروماکی.

#رسانه_ها_واقعیت_را_می_سازند
#تفکر_انتقادی

📲 @savaderasanei
🚦امروزه خلاقیت در طراحی محصولات یکی از مهمترین عوامل جذب و اقناع مخاطب است که معمولا در مواجهه‌ی اول بخش زیادی از نیم کره چپ مغز که فرایند تعقل منطقی را انجام می‌هد به حاشیه می‌راند و با برانگیختن احساسات و هیجانات در نیم کره راست مغز مخاطب، او را #ناخودآگاه به انتخاب و خرید آن محصول تحریک می‌کند.

🔸با تقویت #تفکر_انتقادی و آگاهی از تکنیک‌های تبلیغی می‌توان این ضعف را در خود کاهش داد و انتخابی منطقی‌تر در مواجهه با محصولات تجاری داشت.

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦 رسانه‌ها واقعیت را می‌سازند!

📍سواد رسانه‌ای مبتنی بر #تفکر_انتقادی و آشنایی با #تکنیک‌های_رسانه‌ای کمک می‌کند تا مواجهه‌ای فعالانه، هوشمندانه و ایمن با تولیدات رسانه‌ای داشته باشیم!

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦 رسانه‌ها واقعیت را می‌سازند!

📍سواد رسانه‌ای مبتنی بر #تفکر_انتقادی و آشنایی با #تکنیک‌های_رسانه‌ای کمک می‌کند تا مواجهه‌ای فعالانه، هوشمندانه و ایمن با تولیدات رسانه‌ای داشته باشیم!

📲 @savaderasanei
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🚦 #رسانه‌ها_واقعیت_را_می‌سازند!

📍سواد رسانه‌ای مبتنی بر #تفکر_انتقادی و آشنایی با #تکنیک‌های_رسانه‌ای کمک می‌کند تا مواجهه‌ای فعالانه، هوشمندانه و ایمن با تولیدات رسانه‌ای داشته باشیم!

📲 @savaderasanei
🚦یکی از پرکاربردترین و ساده‌ترین تکنیک‌های #عملیات_روانی در حوزه رسانه‌ها و اخبار، #سوگیری در انتخاب عکس و #برجسته‌سازی_وارونه است

🔸همان‌گونه که در این خبر ایران اینترنشنال مشاهده می‌کنید، عکس و تیتر به‌گونه‌ای انتخاب شده است که در نگاه اول، مفهومی کاملا متضاد با واقعیت را به مخاطب #القا می‌کند.

📍داشتن #تفکر_انتقادی، آشنایی با تکنیک‌ها و روش‌های رسانه‌ای و مواجهه‌ی فعال و هوشمندانه، تا حدود زیادی به مخاطب در برابر رسانه‌ها مصونیت می‌بخشد.

📲 @savaderasanei
🚦به قول آقای احسان محمدی، واکنش‌های مردم نسبت به بحران آبیِ #خوزستان و ارسال آب معدنی (!) برای حل این بحران که اتفاقا کاملا از روی حُسن نیت نیز انجام شد، باری دیگه به وضوح نشان داد که #فضای_مجازی علی‌رغم همه مزیت‌هایی که دارد، اما صرفا اطلاعات مردم را نسبت به مسائل مختلف زیاد کرده است نه #دانش مردم را!

🔸رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های اجتماعی، کاملا از این قدرت برخوردار هستند که با تحریک هیجانات، قواعد خود را بر مخاطب تحمیل کنند.
بهترین نوع مصرف رسانه‌ای برای کنترل این رفتارهای هیجانی؛ مصرفی همراه با #تفکر_انتقادی و رفتارِ رسانه‌ایِ همراه با #توجه و #درنگ!

📲 @savaderasanei