کانال. سرزمین کهن ایران دیار شاهان

| #نوشتار #مقاله #اجتماعی #علوم_سیاسی
👈کپی شده از کانال مصطفی تاج زاده

توهم سیاسی چگونه ایجاد می شود؟!

✍🏻 مهران صولتی | #حسن_عباسی یا همان #دکتر_عباسی معروف یک #متوهم #سیاسی است. شاهدش هم مجموعه ای از موضع گیری های اخیر و قدیم ایشان درباره مسائل داخلی و خارجی. البته اینها جدای از بیان بی پروای ایشان درباره برخی شخصیت های پس از #انقلاب می باشد که منجر به بروز واکنش هایی نیز شده است. عباسی در یکی از آخرین موضع گیری های خود نوید تبدیل کاخ سفید به حسینیه را می دهد و ... . شاید بدترین کار این باشد که به این سخنان از دریچه #طنز نگاه کنیم! #باربارا_تاکمن در کتاب؛" تاریخ بی خردی! از #تروا تا #ویتنام" درباره نسبت میان #قدرت و #بی_خردی می نویسد؛
" ...بی خردی زاده قدرت است. از تکرار مکرر گفتار #لرد_اکتن همه می دانیم که قدرت #فساد می آورد. اما کمتر توجه داریم که قدرت بی خردی نیز می آورد، و قدرت آمرانه باعث نقض #تفکر می شود و هر چه اعمال قدرت افزایش یابد، احساس مسئولیت در قبال آن بیشتر رنگ می بازد." پس از این فراز حالا بهتر می توان به این پرسش پاسخ داد که توهم #سیاسی چگونه ایجاد می شود؟ برخی از عوامل این بی خردی را می توان به شرح زیر فهرست کرد:

✅ #ایدئولوژی : اگر چه امروزه ناقدان ایدئولوژی هم پذیرفته اند که فرارسیدن " عصر پایان ایدئولوژی" یک سراب بوده و اکنون هیچ #جامعه ای از حضور این سازه ذهنی خالی نیست ولی نقد عوارض ایدئولوژی های #تمامیت_خواه همواره یک ضرورت محسوب می شود. به ویژه ایدئولوژی هایی که با قدرت گره خورده و داعیه #تغییر #جهان و سودای تعیین #مدیریت جدیدی برای آن را در سر می پرورانند. ایدئولوژی هایی از این جنس به جای شناخت واقعیت های موجود و هماهنگ کردن ذهنیت با عینیت می کوشند تا با #اصالت دادن به یک #توهم خیالی بر توسن واقعیت مهار زده و آن را رام خود سازند. داستان فرو افتادن بسیاری از حکومت های ایدئولوژیک بلوک شرق گواهی بر این ناکامی است!

✅ جامعه بسته: بی خردی ناشی از یک توهم سیاسی زمانی می تواند خطرناک باشد که در یک جامعه بسته عرضه شده و بدون نقادی کافی پذیرفته شود. اگر چه در جوامع #دموکراتیک نیز با شواهدی از این افکار غیر طبیعی مواجه هستیم ولی وجود #رسانه_های_آزاد و قدرت #افکار_عمومی می تواند از تبدیل شدن این توهمات به یک #دکترین در #سیاست_خارجی اجتناب کند. در یک جامعه دموکراتیک اندیشه های افراطی نیز به رسمیت شناخته می شوند اگر چه همواره این مراقبت وجود دارد که در لایه ای از قدسیت پیچیده نشده و غیر قابل نقد نشوند. از سوی دیگر معیاری به عنوان #انتخابات_آزاد نیز همواره برای سنجش میزان مقبولیت این توهمات وجود دارد!

✅ آشفتگی اجتماعی: یک تجربه جهانی به ما می گوید که در روزگار بی قدرتی سیاسی، بی هنجاری عمومی و ناامیدی اجتماعی فرصت برای بروز و ظهور توهمات سیاسی از همیشه فراهم تر است. تجربه #جمهوری_وایمار که به صدارت #هیتلر انجامید به مثابه تابلویی پیش روی ماست. در چنین شرایطی یک جامعه ذره ای به کمک یک اراده گرایی متوهمانه #بسیج می شود تا یک آینده خیالی را در آغوش بگیرد. شهروندان بی پناه و عاجز شده از ایجاد کوچکترین تغییرات معنادار به کمک یک ایدئولوژی تمامیت خواه به یکدیگر می پیوندند تا بتوانند به اندک آرامشی کاذب در سایه یک پناهگاه ذهنی دست یابند!

✅ نکته پایانی: در ایران کنونی که به شدت از فقدان افق های رهایی بخش رنج می برد می توان قرائنی از ظهور توهمات سیاسی مبتنی بر #توطئه اندیشی، #منجی_گرایی، #دشمن کیشی و آینده فروشی را مشاهده کرد. بازاری که احتمالا در ماه های آینده رونق بیشتری نیز خواهد یافت. تلاش برای تقویت و تحکیم #جامعه_مدنی با هدف افزایش سرمایه #اجتماعی می تواند پادزهر چنین توهمات مسمومی باشد!

117 viewsگل, 05:31