Forwarded from रामदूतः — The Sanskrit News Platform
https://youtu.be/xxMsCGzLL30
Switch to DD News daily at 7:15 AM (Morning) for 15 minutes Sanskrit news.
Switch to DD News daily at 7:15 AM (Morning) for 15 minutes Sanskrit news.
YouTube
वार्ता: संस्कृत में समाचार | विदेश मंत्री एस जयशंकर ने यूएई के विदेश मंत्री से की बात
संस्कृत संवादः । Sanskrit Samvadah
अकर्मक धातुएं श्रोतारः तकन्ति। • श्रोता खूब हंस रहे हैं। (तकः हंस हंस के लोट-पोट हो जाना।) परिहासी श्रोतॄन् ताकयति। • मजाकिया श्रोताओं को हंसा रहा है। सर्वे प्रत्यहं हसेयुः। • सभी प्रतिदिन हसें। हास्यप्रशिक्षकः सर्वान् प्रतिदिनं हासयेयुः। • हास्यप्रशिक्षक…
दीपम् उभयतः शलभाः सन्ति।
• दीपक के दोनों ओर पतंगे हैं।
दीपावलीम् उभयतः पतङ्गाः पतन्ति।
• दीपमाला के दोनों ओर पतंगे गिर रहे हैं।
चम्पापुष्पम् अभितः चञ्चरिकौ स्तः।
• चम्पापुष्प के दोनों ओर भौंरे हैं।
इन्दीवरं सर्वतः इन्दिन्दिराः विराजन्ते।
• नीलकमल के चारों ओर भौंरे दिखाई दे रहे हैं।
रजनीगन्धां सर्वतः द्विरेफाः दृश्यन्ते।
• रातरानी के चारों ओर भौंरे दिखाई दे रहे हैं।
मालतीं परितः मधुलिहः मधुरं गुञ्जन्ति।
• चमेली के चारों ओर भौंरे मधुर गुंजार कर रहे हैं।
जपापुष्पं परितः पुष्पलोलुपाः लोलुप्यन्ते।
• गुड़हल के फूल के चारों ओर भौंरे लार टपका रहे हैं।
गन्धपुष्पं परितः भृङ्गाः भ्रमन्ति।
• गेंदे के फूल के चारों ओर भौंरे उड़ रहे हैं।
सज्जनं समया सज्जनाः वसन्ति।
• सज्जन के पास सज्जन रहते हैं।
गुरुकुले अन्तेवासिनः गुरुं समया निवसन्ति।
• गुरुकुल में विद्यार्थी गुरु के सानिध्य में रहते हैं।
चिकित्सालयं निकषा उद्यानं स्यात्।
• अस्पताल के समीप बगीचा होना चाहिए।
हा पुत्रम् इति कृत्वा माता शोचति।
• माता पुत्र के लिए शोक कर रही है।
हा धनम् इति कृत्वा वणिक् संतपति।
• बनिया धन के लिए संताप कर रहा है।
धिक् शिष्यं यो गुरुम् अभिद्रुह्यति।
• गुरुद्रोह करनेवाले शिष्य को धिक्कार है!
धिक् अधिकारिणम् उत्कोचं गृह्णाति।
• रिश्वत लेनेवाले अधिकारी पर लानत है।
वेदं प्रति प्रत्यावर्तेत विश्वम्।
• वेद की ओर संसार लौटे।
बुभुक्षितं न प्रतिभाति किञ्चित्।
• भूखे को कुछ भी अच्छा नहीं लगता।
प्राणीरूप-अप्राणीरूप-जगत् उपर्युपरि परमेश्वरो वर्तते।
• जड़ और चेतन जगत के ऊपर परमेश्वर है।
मेघान् अध्यधि वायुयानम् उड्डीयते।
• बादलों के ऊपर विमान उड़ रहा है।
वृक्षम् अधोऽधः तपस्वी शेते।
• पेड़ के नीचे तपस्वी सो रहा है।
अनुस्वार सन्धि
वर्ण/वर्ग प्रथम द्वितीय तृतीय चतुर्थ पञ्चम
कवर्ग क् ख् ग् घ् ङ्
चवर्ग च् छ् ज् झ् ञ्
टवर्ग ट् ठ् ड् ढ् ण्
तवर्ग त् थ् द् ध् न्
पवर्ग प् फ् ब् भ् म्
अन्तस्थ वर्ण य् र् ल् व्
ऊष्म वर्ण श् ष् स् ह्
अच् = स्वर (अ आ… आदि)
हल् = व्यञ्जन (क् ख्… आदि)
अनुस्वार = ं (कं)
अनुनासिक = ँ (कँ)
अवग्रह चिह्न = ऽ (रामो ऽ स्ति)
(पदान्त मकार को हल अर्थात् कोई व्यञ्जन बाद में हो तो अनुस्वार ( ं ) आदेश हो जाता है। यथा-)
रामम् पश्यति। > रामं पश्यति।
• राम को देख रहा है।
भाण्डम् शुध्यति > भाण्डं शुध्यति।
• बरतन शुद्ध कर रहा है।
वस्त्रम् शुष्यति > वस्त्रं शुष्यति।
• कपड़ा सुखा रहा है।
काष्ठम् भिनत्ति > काष्ठं भिनत्ति।
• लकड़ी फाड़ रहा है।
पटम् दृणाति > पटं दृणाति।
• थान को फाड़ रहा है।
पिष्टान्नम् खादति > पिष्टान्नं खादति।
• पंजीरी खा रहा है।
#vakyabhyas
• दीपक के दोनों ओर पतंगे हैं।
दीपावलीम् उभयतः पतङ्गाः पतन्ति।
• दीपमाला के दोनों ओर पतंगे गिर रहे हैं।
चम्पापुष्पम् अभितः चञ्चरिकौ स्तः।
• चम्पापुष्प के दोनों ओर भौंरे हैं।
इन्दीवरं सर्वतः इन्दिन्दिराः विराजन्ते।
• नीलकमल के चारों ओर भौंरे दिखाई दे रहे हैं।
रजनीगन्धां सर्वतः द्विरेफाः दृश्यन्ते।
• रातरानी के चारों ओर भौंरे दिखाई दे रहे हैं।
मालतीं परितः मधुलिहः मधुरं गुञ्जन्ति।
• चमेली के चारों ओर भौंरे मधुर गुंजार कर रहे हैं।
जपापुष्पं परितः पुष्पलोलुपाः लोलुप्यन्ते।
• गुड़हल के फूल के चारों ओर भौंरे लार टपका रहे हैं।
गन्धपुष्पं परितः भृङ्गाः भ्रमन्ति।
• गेंदे के फूल के चारों ओर भौंरे उड़ रहे हैं।
सज्जनं समया सज्जनाः वसन्ति।
• सज्जन के पास सज्जन रहते हैं।
गुरुकुले अन्तेवासिनः गुरुं समया निवसन्ति।
• गुरुकुल में विद्यार्थी गुरु के सानिध्य में रहते हैं।
चिकित्सालयं निकषा उद्यानं स्यात्।
• अस्पताल के समीप बगीचा होना चाहिए।
हा पुत्रम् इति कृत्वा माता शोचति।
• माता पुत्र के लिए शोक कर रही है।
हा धनम् इति कृत्वा वणिक् संतपति।
• बनिया धन के लिए संताप कर रहा है।
धिक् शिष्यं यो गुरुम् अभिद्रुह्यति।
• गुरुद्रोह करनेवाले शिष्य को धिक्कार है!
धिक् अधिकारिणम् उत्कोचं गृह्णाति।
• रिश्वत लेनेवाले अधिकारी पर लानत है।
वेदं प्रति प्रत्यावर्तेत विश्वम्।
• वेद की ओर संसार लौटे।
बुभुक्षितं न प्रतिभाति किञ्चित्।
• भूखे को कुछ भी अच्छा नहीं लगता।
प्राणीरूप-अप्राणीरूप-जगत् उपर्युपरि परमेश्वरो वर्तते।
• जड़ और चेतन जगत के ऊपर परमेश्वर है।
मेघान् अध्यधि वायुयानम् उड्डीयते।
• बादलों के ऊपर विमान उड़ रहा है।
वृक्षम् अधोऽधः तपस्वी शेते।
• पेड़ के नीचे तपस्वी सो रहा है।
अनुस्वार सन्धि
वर्ण/वर्ग प्रथम द्वितीय तृतीय चतुर्थ पञ्चम
कवर्ग क् ख् ग् घ् ङ्
चवर्ग च् छ् ज् झ् ञ्
टवर्ग ट् ठ् ड् ढ् ण्
तवर्ग त् थ् द् ध् न्
पवर्ग प् फ् ब् भ् म्
अन्तस्थ वर्ण य् र् ल् व्
ऊष्म वर्ण श् ष् स् ह्
अच् = स्वर (अ आ… आदि)
हल् = व्यञ्जन (क् ख्… आदि)
अनुस्वार = ं (कं)
अनुनासिक = ँ (कँ)
अवग्रह चिह्न = ऽ (रामो ऽ स्ति)
(पदान्त मकार को हल अर्थात् कोई व्यञ्जन बाद में हो तो अनुस्वार ( ं ) आदेश हो जाता है। यथा-)
रामम् पश्यति। > रामं पश्यति।
• राम को देख रहा है।
भाण्डम् शुध्यति > भाण्डं शुध्यति।
• बरतन शुद्ध कर रहा है।
वस्त्रम् शुष्यति > वस्त्रं शुष्यति।
• कपड़ा सुखा रहा है।
काष्ठम् भिनत्ति > काष्ठं भिनत्ति।
• लकड़ी फाड़ रहा है।
पटम् दृणाति > पटं दृणाति।
• थान को फाड़ रहा है।
पिष्टान्नम् खादति > पिष्टान्नं खादति।
• पंजीरी खा रहा है।
#vakyabhyas
Man 1 :- Hey dear ! What happened to your nose ?
Man 2 :- I have to go abroad regularly for business purposes.This happened by taking sap continuously from the nose for RTPCR test to get a negative certificate on each trip.
#hasya
Man 2 :- I have to go abroad regularly for business purposes.This happened by taking sap continuously from the nose for RTPCR test to get a negative certificate on each trip.
#hasya
सङ्क्षेपरामायणम्
(महर्षिवाल्मीकिप्रणीत-रामायण-बालकाण्ड-प्रथमसर्ग-रूपम्)
मूलश्लोकः-86
देवताभ्यो वरं प्राप्य समुत्थाप्य च वानरान् ।
अयोध्यां प्रस्थितो राम: पुष्पकेण सुहृद्-वृत:।।86।
श्लोकान्वयः -
सुहृद्वृत: राम: देवताभ्य: वरं प्राप्य वानरान्
समुत्थाप्य च पुष्पकेण अयोध्यां प्रस्थित:।।86।।
हिन्दी-अनुवाद -
वानर आदि सुहृद्वृन्द से युक्त श्रीराम ने पहले देवताओं से प्राप्त वर के प्रभाव से युद्ध में हताहत वानरादि को
पुन: सचेत कर अपनी नगरी अयोध्या के लिए पुष्पक विमान द्वारा प्रस्थान किया।।86।।
English Meaning
राम: Rama, देवताभ्य: from devatas, वरम् boon, प्राप्य having obtained, वानरान् monkeys fallen in the battle, समुत्थाप्य च revived, सुहृद्वृत: accompanied by friends, पुष्पकेण by Pushpaka, the aerial car, अयोध्याम् Ayodhya, प्रस्थित: set out.
Having obtained a boon from the devatas (who had come to see him) Rama, revived all monkeys (fallen in the battle) and set out for Ayodhya accompanied by friends in the pushpaka (aerial car).
#SankshepaRamayanam
(महर्षिवाल्मीकिप्रणीत-रामायण-बालकाण्ड-प्रथमसर्ग-रूपम्)
मूलश्लोकः-86
देवताभ्यो वरं प्राप्य समुत्थाप्य च वानरान् ।
अयोध्यां प्रस्थितो राम: पुष्पकेण सुहृद्-वृत:।।86।
श्लोकान्वयः -
सुहृद्वृत: राम: देवताभ्य: वरं प्राप्य वानरान्
समुत्थाप्य च पुष्पकेण अयोध्यां प्रस्थित:।।86।।
हिन्दी-अनुवाद -
वानर आदि सुहृद्वृन्द से युक्त श्रीराम ने पहले देवताओं से प्राप्त वर के प्रभाव से युद्ध में हताहत वानरादि को
पुन: सचेत कर अपनी नगरी अयोध्या के लिए पुष्पक विमान द्वारा प्रस्थान किया।।86।।
English Meaning
राम: Rama, देवताभ्य: from devatas, वरम् boon, प्राप्य having obtained, वानरान् monkeys fallen in the battle, समुत्थाप्य च revived, सुहृद्वृत: accompanied by friends, पुष्पकेण by Pushpaka, the aerial car, अयोध्याम् Ayodhya, प्रस्थित: set out.
Having obtained a boon from the devatas (who had come to see him) Rama, revived all monkeys (fallen in the battle) and set out for Ayodhya accompanied by friends in the pushpaka (aerial car).
#SankshepaRamayanam
@samskrt_samvadah संलापशाला - A Samskrit Voicechat room.
Duration : 30 minutes only
Time : IST 11:00 AM 🕚
Topic : Escape of Hindus from kashmir in 1990.
काश्मीरतः हिन्दुनां पलायनम् १९९०तमे वर्षे।
Date : 20thJanuary 2022,
Thrusday.
Please Join the voicechat on time.
😇 Please come prepared to discuss (किमर्थं हिन्दवः पलायितवन्तः, अधुना तेषां स्थितिः कीदृशी अस्ति।)in Sanskrit , If possible.
We are waiting for you.😇
Set a reminder.
👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
Duration : 30 minutes only
Time : IST 11:00 AM 🕚
Topic : Escape of Hindus from kashmir in 1990.
काश्मीरतः हिन्दुनां पलायनम् १९९०तमे वर्षे।
Date : 20thJanuary 2022,
Thrusday.
Please Join the voicechat on time.
😇 Please come prepared to discuss (किमर्थं हिन्दवः पलायितवन्तः, अधुना तेषां स्थितिः कीदृशी अस्ति।)in Sanskrit , If possible.
We are waiting for you.😇
Set a reminder.
👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
🍃
♦️tatra taM buddhisaMyogaM labhate paurvadehikam|
yatate cha tato bhuuyaH saMsiddhau kurunandana6.43
⚜6.43 Thee he comes in touch with the knowledge acired in his former body and strives more than before for perfection, O Arjuna.
⚜।।6.43।। हे कुरुनन्दन वह पुरुष वहाँ पूर्व देह में प्राप्त किये गये ज्ञान से सम्पन्न होकर योगसंसिद्धि के लिए उससे भी अधिक प्रयत्न करता है।।
#geeta
तत्र तं बुद्धिसंयोगं लभते पौर्वदेहिकम्।
यतते च ततो भूयः संसिद्धौ कुरुनन्दन
।।6.43।। ♦️tatra taM buddhisaMyogaM labhate paurvadehikam|
yatate cha tato bhuuyaH saMsiddhau kurunandana
⚜6.43 Thee he comes in touch with the knowledge acired in his former body and strives more than before for perfection, O Arjuna.
⚜।।6.43।। हे कुरुनन्दन वह पुरुष वहाँ पूर्व देह में प्राप्त किये गये ज्ञान से सम्पन्न होकर योगसंसिद्धि के लिए उससे भी अधिक प्रयत्न करता है।।
#geeta
🍃
♦️puurvaabhyaasena tenaiva hriyate hyavasho'pi saH|
jij~naasurapi yogasya shabdabrahmaativartate6.44
⚜6.44 By that very former practice he is borne on in spite of himself. Even he who merely wishes to know Yoga goes beyond the Brahmic word.
⚜।।6.44।। उसी पूर्वाभ्यास के कारण वह अवश हुआ योग की ओर आकर्षित होता है। योग का जो केवल जिज्ञासु है वह शब्दब्रह्म का अतिक्रमण करता है।।
#geeta
पूर्वाभ्यासेन तेनैव ह्रियते ह्यवशोऽपि सः।
जिज्ञासुरपि योगस्य शब्दब्रह्मातिवर्तते
।।6.44।। ♦️puurvaabhyaasena tenaiva hriyate hyavasho'pi saH|
jij~naasurapi yogasya shabdabrahmaativartate
⚜6.44 By that very former practice he is borne on in spite of himself. Even he who merely wishes to know Yoga goes beyond the Brahmic word.
⚜।।6.44।। उसी पूर्वाभ्यास के कारण वह अवश हुआ योग की ओर आकर्षित होता है। योग का जो केवल जिज्ञासु है वह शब्दब्रह्म का अतिक्रमण करता है।।
#geeta
Forwarded from रामदूतः — The Sanskrit News Platform
🚩जय सत्य सनातन🚩
🚩आज की हिंदी तिथि
🌥 🚩यगाब्द-५१२३
🌥 🚩विक्रम संवत-२०७८
⛅️ 🚩तिथि - द्वितीया सुबह ०८:०४ तक तत्पश्चात तृतीया
⛅️ दिनांक - २० जनवरी २०२२
⛅️ दिन - गुरुवार
⛅️ शक संवत -१९४३
⛅️ अयन - उत्तरायण
⛅️ ऋतु - शिशिर
⛅️ मास - माघ
⛅️ पक्ष - कृष्ण
⛅️ नक्षत्र - अश्लेशा सुबह ०८:२४ तक तत्पश्चात मघा
⛅️ योग - आयुष्मान् शाम ०३:४५ तक तत्पश्चात सौभाग्य
⛅️ राहुकाल - दोपहर ०२:१३ से शाम ०३:३५ तक
⛅️ सर्योदय - ०७:१९
⛅️ सर्यास्त - १८:१९
⛅️ दिशाशूल - दक्षिण दिशा में
🚩आज की हिंदी तिथि
🌥 🚩यगाब्द-५१२३
🌥 🚩विक्रम संवत-२०७८
⛅️ 🚩तिथि - द्वितीया सुबह ०८:०४ तक तत्पश्चात तृतीया
⛅️ दिनांक - २० जनवरी २०२२
⛅️ दिन - गुरुवार
⛅️ शक संवत -१९४३
⛅️ अयन - उत्तरायण
⛅️ ऋतु - शिशिर
⛅️ मास - माघ
⛅️ पक्ष - कृष्ण
⛅️ नक्षत्र - अश्लेशा सुबह ०८:२४ तक तत्पश्चात मघा
⛅️ योग - आयुष्मान् शाम ०३:४५ तक तत्पश्चात सौभाग्य
⛅️ राहुकाल - दोपहर ०२:१३ से शाम ०३:३५ तक
⛅️ सर्योदय - ०७:१९
⛅️ सर्यास्त - १८:१९
⛅️ दिशाशूल - दक्षिण दिशा में
@samskrt_samvadah संलापशाला - A Samskrit Voicechat room.
Duration : 30 minutes only
Time : IST 11:00 AM 🕚
Topic : Escape of Hindus from kashmir in 1990.
काश्मीरतः हिन्दुनां पलायनम् १९९०तमे वर्षे।
Date : 20thJanuary 2022,
Thrusday.
Please Join the voicechat on time.
😇 Please come prepared to discuss (किमर्थं हिन्दवः पलायितवन्तः, अधुना तेषां स्थितिः कीदृशी अस्ति।)in Sanskrit , If possible.
We are waiting for you.😇
Set a reminder.
👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
Duration : 30 minutes only
Time : IST 11:00 AM 🕚
Topic : Escape of Hindus from kashmir in 1990.
काश्मीरतः हिन्दुनां पलायनम् १९९०तमे वर्षे।
Date : 20thJanuary 2022,
Thrusday.
Please Join the voicechat on time.
😇 Please come prepared to discuss (किमर्थं हिन्दवः पलायितवन्तः, अधुना तेषां स्थितिः कीदृशी अस्ति।)in Sanskrit , If possible.
We are waiting for you.😇
Set a reminder.
👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat