संस्कृत संवादः । Sanskrit Samvadah
4.4K subscribers
3.04K photos
281 videos
304 files
5.76K links
Daily dose of Sanskrit.

Network
https://t.me/samvadah/11287

Linked group @samskrta_group
News and magazines @ramdootah
Super group @Ask_sanskrit
Download Telegram
सङ्क्षेपरामायणम्
(महर्षिवाल्मीकिप्रणीत-रामायण-बालकाण्ड-प्रथमसर्ग-रूपम्)

ूलश्लोकः-64
राघवप्रत्ययार्थं तु दुन्दुभे: कायमुत्तमम्‌।
दर्शयामास सुग्रीवो महापर्वतसंनिभम्‌।। 64।।

श्लोकान्वयः -
सुग्रीव: राघवप्रत्ययार्थं तु महापर्वतसन्निभं
दुन्दुभे: उत्तमं कायं दर्शयामास।।64।।

हिन्दी - अनुवाद -
वाली महाबली था। सुग्रीव प्रतिदिन राम के बल के प्रति शङ्कित रहता था। उसने दुन्दुभि नामक राक्षस का शरीर राम को दिखाया, जिससे राम को वाली के महाबली होने का विश्वास हो जाए। दुन्दुभि का शरीर किसी महापर्वत के समान विशालकाय था। ऐसे बलवान्‌ राक्षस को भी वालि ने मार कर दूर फेंक दिया था।।64।।

English Meaning

सुग्रीवश्च Sugriva also, राघवे in Rama's, वीर्येण prowess, नित्यम् always, शङ्कित: आसीत् had a doubt, सुग्रीव: Sugriva, राघवप्रत्ययार्थम् with a view to get convinced about Rama, दुन्दुभे: rakshasa named Dundubhi, महापर्वतसन्निभम् resembling a high mountain, उत्तमं कायम् huge body, दर्शयामास showed.

Doubtful of the prowess Sugriva of Rama Sugriva inorder to get convinced showed him the huge (dead) body of Dundubhi resembling a big mountain.

#SankshepaRamayanam
Audio
श्रीमद्भगवद्गीता [06.03]
🍃आरुरुक्षोर्मुनेर्योगं कर्म कारणमुच्यते। 
योगारूढस्य तस्यैव शमः कारणमुच्यते
।।6.3।। 

♦️aarurukShormuneryogaM karma kaaraNamuchyate|
yogaaruuDhasya tasyaiva shamaH kaaraNamuchyate||6.3||

6.3 For a sage who wishes to attain to Yoga, action is said to be the means; for the same sage who has attained to Yoga, inaction (iescence) is said to be the means. 

।।6.3।। योग में आरूढ़ होने की इच्छा वाले मुनि के लिए कर्म करना ही हेतु (साधन) कहा है और योगारूढ़ हो जाने पर उसी पुरुष के लिए शम को (शांति संकल्पसंन्यास) साधन कहा गया है।। 

#geeta
Audio
श्रीमद्भगवद्गीता [06.04]
🍃यदा हि नेन्द्रियार्थेषु न कर्मस्वनुषज्जते। 
सर्वसङ्कल्पसंन्यासी योगारूढस्तदोच्यते
।।6.4।। 

♦️yadaa hi nendriyaartheShu na karmasvanuShajjate|
sarvasa~NkalpasaMnyaasii yogaaruuDhastadochyate||6.4||

6.4 When a man is not attached to the sense-objects or to actions, having renounced all thoughts, then he is said to have attained to Yoga. 

।।6.4।। जब (साधक) न इन्द्रियों के विषयों में और न कर्मों में आसक्त होता है तब सर्व संकल्पों के संन्यासी को योगारूढ़ कहा जाता है।। 

#geeta
https://youtu.be/bR_CGDeRcq0
#VedicChanting
About the Mantras:
*These 12 Mantras are from Atharva Veda, Saunaka Sakha, 4th Kanda, 37th Sukta. This is addressed by the Rishi Badarayani to a Powerful Medical herb Ajashringi and Apsaras & Gandharvas. This is also called as Krimi Nasana Suktam.

Occasions to listen/recite:
*Daily at any time
*Usually recited/ listened when bad Viruses and Germs attack our Body (along with doctor prescribed treatment plan)

Meaning of this Mantra: (4.37)
1. O all-cleansing herb, by you, the eminent scholars of Atharva Veda; science of fire and soma, destroy the life threatening Viruses and Germs. By you the microbiologist, Sage Kashyapa, destroys germs of disease. By you Sage Kanva, the technologist, and Sage Agastya, specialist of water pollution, destroys germs of disease.
2. By you we drive off water borne and air borne diseases. O Ajashrngi, remove disease bearing Viruses and germs, destroy them all by smell.
3. Let the water borne diseases flow out like fast streams of water carrying off all dirt and pollution. O water borne germs and bacteria, you have been diagnosed, therefore get off now. The cure of all these are five herbs: Gulgulu, Peela, Naladi, Aukshagandhi and Pramandani.
4. Where there are great trees like Ashvattha (peepal), Nyagrodha (banyan), Shikhandin (gunja creeper), and birds like peacock, , the water borne diseases, will get off from there.
5. O Viruses / Germs diseases, you go to, waving Arjuna trees, Aghata (apamarga) and karkari trees, waving with crackling leaves. they will detect you and drive away to death.
6. And here it is, most powerful of the herbs, Ajashrngi, very effective, which destroys the subtle causes of disease at the earliest.
7. I also destroy the eggs of the females and breeding power of the males of the carriers of air borne and water borne diseases, rising and spreading all round.
8. The rays of the Sun strikes you to death and it is hundred times powerful for the destruction of pollution and contamination, shattering like thunder. With these let the physician and health wokers destroy the air borne, water borne and food contaminating Viruses and germs.
9. The Sun rays are the Golden energiser, deadly destroyers, of hundred times powerful, terrible killers of disease germs. With these, let the physician eliminate food and water plant contaminators, air borne viruses and water borne bacteria.
10. O herb, burn up and eliminate all consumptive and cancerous contaminations in my blood, destroy all blood suckers and with your power crush them to the root.
11. One is like a dog, another like a monkey, yet another with hair all over the body is a cruel killer and, being pretty and dear to the eye, afflicts the women. We destroy and evict these psychic diseases from here, with this powerful Vedic Chant.
12. O Gandharvas, psychic disorders, you are the masters. Diseases of the blood and body are your secondary and subordinate forms. Get away, you are not for humans. Do not afflict the humans, get away from here.
🚩जय सत्य सनातन🚩

🚩आज की हिंदी तिथि

🌥 🚩यगाब्द-५१२३
🌥 🚩विक्रम संवत-२०७८
⛅️ 🚩तिथि - द्वादशी सुबह १०:३९ तक तत्पश्चात त्रयोदशी

⛅️ दिनांक - ३१ दिसम्बर २०२१
⛅️ दिन - शुक्रवार
⛅️ शक संवत -१९४३
⛅️ अयन - दक्षिणायन
⛅️ ऋतु - शिशिर
⛅️ मास - पौस
⛅️ पक्ष - कृष्ण
⛅️ नक्षत्र - अनुराधा रात्रि १०:०४ तक तत्पश्चात जेष्ठा
⛅️ योग - शूल शाम ०६:०१ तक तत्पश्चात गण्ड
⛅️ राहुकाल - सुबह ११:२० से दोपहर १२:४२ तक
⛅️ सर्योदय - ०७:१६
⛅️ सर्यास्त - १८:०६
⛅️ दिशाशूल - पश्चिम दिशा में
@samskrt_samvadah पाठशाला जिसमें आप प्रतिदिन आकर संस्कृत सीख सकते हैं।

👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat

प्रकार : ट्रायल
दिनांक — 31 दिसंबर 2021
समय : 7 PM 🕖 (भारतीय समय)
अवधि : 1 घंटा
शिक्षिका : डॉ मंजुश्री श्रीपाद नेव्हल

आपको संस्कृत में पूर्व ज्ञान की आवश्यकता नहीं है। कक्षा में आदरभाव रखें। कृपया प्रतिदिन 7 बजे शाम को समय पर कक्षा में उपस्थित हों।
अलार्म/रिमांइडर लगा लें।

👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
https://t.me/samskrt_samvadah?voicechat
Live stream scheduled for
👤Contact
7500286183

📧 Email
Neelachalpuri@gmail.com
निम्बवृक्षः कथं भवति।
Anonymous Quiz
39%
कटुः
9%
कडवा
9%
कटु
43%
तिक्तः
🕉️ गङ्गायै मात्रे नमो नमः 🙏🌹

गङ्गाशब्दरूप-एकवचनस्य
सर्वविभक्तिवाक्यानि
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺
(१)
गङ्गा पवित्रतमा नदी अस्ति।
=गंगा सबसे पवित्र नदी है।
गङ्गा मोक्षदायिनी अस्ति ।
=गंगा मोक्ष देने वाली हैं।
गङ्गा स्वर्गात् अवातरत् ।
=गंगा स्वर्ग से उतरी हैं।

(२)
गङ्गां भगीरथः आनीतवान्।
=गंगाजी को भगीरथ लाए थे।
अतः गङ्गां भागीरथीं वदामः।
=इसलिए गंगाजी को भागीरथी बोलते हैं।
गङ्गां वयं मातृवत् मन्यामहे ।
=गंगा जी को हम मां की तरह मानते हैं।
गङ्गां वयं पूजयामः ।
=गंगा जी को हम पूजते हैं।

(३)
गङ्गया सर्वं शुद्धीक्रियते।
= गंगा जी के द्वारा सब शुद्ध किया जाता है।
गङ्गया पापानि नष्टीक्रियन्ते।(नाशयन्ते?)
= गंगा जी के द्वारा पाप नष्ट कर दिये जाते हैं।
गङ्गया महादेवस्य जटामध्ये उष्यते।
= गंगा जी के द्वारा शंकरजी की जटाओं में रहा जाता है।

(४)
गङ्गायै पुष्पाणि समर्पयामः।
= गंगा जी के लिए हम फूल समर्पित करते हैं।
गङ्गायै दुग्धमपि समर्पयामः।
= गंगा जी के लिए हम दूध भी चढ़ाते हैं।
सायं गङ्गायै दीपदानं क्रियते ।
= शाम को गंगा जी के लिए दीपदान किया जाता है।

(५)
गङ्गायाः जलम् आनयामः।
= हम गंगा जी से जल लाते हैं।
गङ्गायाः वालुका प्राप्यते ।
= गंगा जी से बालू पायी जाती है।
गङ्गायाः कीटाणवः बिभ्यति।
= गंगा जी से कीटाणु डरते हैं।

(६)
गङ्गायाः जलम् अमृतं मन्यते।
= गंगा जी का जल अमृत माना जाता है।
गङ्गायाः सुतः देवव्रतः आसीत्।
= गंगा जी के पुत्र देवव्रत थे।
गङ्गायाः पतिः राजा शान्तनुः आसीत्।
= गंगाजी के पति राजा शान्तनु थे।
गङ्गायाः तटे कल्पवासिनः निवसन्ति।
= गंगाजी के किनारे कल्पवासी रहते हैं।

(७)
गङ्गायाम् अस्माकं महती श्रद्धा वर्तते।
= गंगा जी में/पर हमारी बहुत श्रद्धा है।
गङ्गायां महती जलराशिः अस्ति ।
= गंगा जी में बहुत पानी है।
गङ्गायां नौकाः चाल्यन्ते ।
= गंगा जी में नावें चलायी जाती हैं।
गङ्गायाम् अवकरं मालिन्यं च मा क्षिपन्तु।
= गंगाजी में कचरा और गन्दगी मत फेंकें।

(८)
हे गङ्गे मातः! वयं पापमुक्ताः भवेम।
= हे गंगा मां! हम पाप से मुक्त हों।


प्रश्नवाचकानि षष्ठी विभक्ति
पञ्चवाक्यानि
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

कस्य स्मरति भवती?
= किसका स्मरण आप करती हैं?
कस्य वाहनं चोरितम्?
= किसका वाहन चोरी हुआ?
कस्य भवनं पातितम्?
= किसका घर गिराया गया?
कस्य शरीरं बृहत् भवति?
= किसका शरीर बड़ा है?
अद्य कस्य जन्मदिनम् अस्ति?
= आज किसका जन्मदिन है?

#vakyabhyas
*संस्कृतभाषायां विभक्तयः*
===================
★★प्रथम-भाग(सुबन्त)★★
सनन्दन उवाच --
अथ व्याकरणं वक्ष्ये संक्षेपात्तव नारद ।
सिद्धरूपप्रबन्धेन मुखं वेदस्य साम्प्रतम्।।
सुप्तिङन्त पदं विप्र सुपां सप्त विभक्तयः।
स्वौजसः प्रथमा प्रोक्ता सा प्रातिपदिकात्मिका।।
सम्बोधने च लिङ्गादावुक्ते कर्मणि कर्तरि ।
अर्थवत्प्रातिपदिकं धातुप्रत्ययवर्जितम् ।।
अमौशसौ द्वितीया स्यात्तत्कर्म क्रियते च यत् ।
द्वितीया कर्मणि प्रोक्तान्तरान्तरेण संयुते ।।
टाभ्याम्भिसस्तृतीया स्यात्करणे कर्तरीरिता ।
येन क्रियते तत्करणं स कर्ता स्यात्करोति यः ।।
ङेभ्याम्भ्यसश्चतुर्थी स्यात्सम्प्रदाने च कारके ।
यस्मै दित्सां धारयेद्वै रोचते सम्प्रदानकम् ।।
पञ्चमी स्यान्ङसिभ्याम्भ्यो ह्यपादाने च कारके।
यतोsपैति समादत्ते अपादाने च यं यतः ।।
ङसोसामश्च षष्ठी स्यात्स्वामिसम्बन्धमुख्यके ।
ङ्योस्सुपः सप्तमी तु स्यात्सा चाधिकरणे भवेत्।।
आधारे चापि विप्रेन्द्र रक्षार्थानां प्रयोगतः ।
ईप्सितं चानीप्सिताद् यत्तदपादानकं स्मृतम्।।
पञ्चमी पर्यपाङ्योगे इतरर्तेsन्यदिङ्मुखे ।
एतैर्योगे द्वितीया स्यात्कर्मप्रवचनीयकैः ।।
लक्षणेत्थंभूतेsभिरभागे चानुपरिप्रति ।
अन्तरेषु सहार्थे च हीने ह्युपश्च कथ्यते ।।
द्वितीया च चतुर्थी स्याच्चेष्टायां गतिकर्मणि ।
अप्राणिषु विभक्ती द्वे मन्यकर्मण्यनादरे ।।
नमःस्वस्तिस्वधास्वाहालंवषड्योग ईरिता ।
चतुर्थी चैव तादर्थ्ये तुमर्थाद्भाववाचिनः ।।
तृतीया सहयोगे स्यात्कुत्सितेsङ्गे विशेषणे ।
काले भावे सप्तमी स्यादेतैर्योगे च षष्ठ्यपि ।।
स्वामीश्वराधिपतिभिः साक्षिदायादसूतकैः ।
निर्धारणे द्वे विभक्ती षष्ठी हेतुप्रयोगके ।।
स्मृत्यर्थकर्मणि तथा करोतेः प्रतियत्नके ।
हिंसार्थानां प्रयोगे च कृति कर्मणि कर्तरि ।।
न कर्तृकर्मणोः षष्ठी निष्ठादिप्रतिपादने ।।
(नारदपुराणपूर्वभागद्वितीयपादे ५२/१-१६)
Live stream scheduled for