❗️Буни билишингиз керак

🍁 Куз фаслини бежизга шамоллаш мавсуми, деб аташмайди. Сабаби, бу даврда иммунитет заифлашиши ва айрим вирусларнинг фаоллашиши туфайли инсон ЎРВИ ва гриппга чалинишга мойил бўлади. Кўпинча шамоллашдан сўнг беморда турли асоратлар кузатилади. Гайморит — шулардан бири.

❓Хўш, бу ўзи қандай касаллик?

❓Унинг қандай турлари мавжуд?

❓Гайморитга чалинган беморларда қайси белгилар кузатилади?

❓Касалликка қандай ташхис қўйилади ва даволанади?

✅ Ушбу саволларга тиббиёт фанлари номзоди Улуғбек Эргашев батафсил жавоб берди.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❗️Соат нечада ухлайсиз?

Соат нечада ухлашингиз танангизга қандай таъсир қилишини билиб олинг.

21:00 - Соғлом бўласиз,
22:00 - Ақлингиз тиниқлашади,
23:00 - Вазн йиғасиз,
00:00 - Тана дам ололмайди,
01:00 - Ўз ўзингизни заҳарлайсиз!

Шу хабарни ўқиб, ухлашга ётинг!


©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

#ТАВСИЯ

Балиқ — депрессияга учун энг яхши маҳсулот

Олимларнинг фикрига кўра, балиқ ва денгиз маҳсулотларини севувчилар депрессияга камроқ мойил бўлишади. Бунинг сабаблари тўлиқ аниқланмаган, аммо омега-3 ёғ кислоталари «завқ гормонлари» — дофамин ва серотонин ишлаб чиқариш даражасига таъсир қиладиган версия мавжуд.

Бундан ташқари, балиққа бой парҳез таомлар қон айланишини яхшилайди, бу ҳам мия фаолиятига ижобий таъсир қилади.

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❗️Ҳомиладорликда тўғри овқатланиш: Бунда аёллар нималарга эътибор бериши керак?

🤰Ҳомиладорликда тўғри овқатланиш нафақат аёл саломатлиги, балки туғилажак фарзанднинг соғлом дунёга келиши учун ҳам жуда муҳим.

❓Шундай экан, бу борада бўлғуси оналар нималарга эътибор бериши керак? Қандай егуликларни истеъмол қилишда эҳтиёткор бўлган маъқул?

👩‍⚕️Ушбу саволларга акушер гинеколог Арофат Исаева батафсил маълумот берди.

📌 — Ҳомиладорликда тананинг қўшимча энергия ва озуқа моддаларига бўлган эҳтиёжи ортади, — дейди мутахассис. — Шу боис ҳар бир аёл бу даврда соғлом овқатланишга эътибор бериши керак.

🔸 Гарчи, биринчи уч ойликда онада энергияга бўлган талаб бирмунча кам бўлса-да, иккинчи ва учинчи уч ойликда организм кунига қўшимча 300-500 ккалга эҳтиёж сезади. Бироқ бу — жуда кўп таомланиш керак дегани эмас.

🫕Тўғри, кўпчилик аёллар бағрида мурғак вужуд улғаяётгани учун ҳам кўпроқ овқат ейишни истайди, лекин бунда ҳажм эмас, балки маҳсулотларнинг тури ва сифати муҳим ҳисобланади. Яъни истеъмол қилинадиган егуликлар хилма-хил бўлиши лозим.

🍳 Хусусан, оқсил ҳомиланинг тўғри ривожланиши, ҳужайралар ва органларнинг шаклланиши учун зарур. Шу сабабли тана ҳар куни етарлича оқсил қабул қилиш керак.  У асосан, товуқ ва мол гўшти, балиқ, тухум, пишлоқ ҳамда қатиқ каби сут маҳсулотлари, мош, ясмиқ таркибида кўп миқдорда бўлади.

🌱 Шунингдек, бу даврда она организми етарли даражада витамин ва минераллар билан таъминланиши керак. Хусусан, фолий кислотаси ҳомиладорликнинг биринчи босқичларида боланинг марказий асаб тизими ривожланишида муҳим рол ўйнайди. Шу боис ушбу кислотага бой бўлган егуликлар — баргли кўкатлар, апельсин, лимон ва донли маҳсулотларни кўпроқ истеъмол қилиш тавсия этилади.

🍗 Она ва ҳомила учун зарур бўлган яна бир модда темир ҳисобланиб, у қонни кислород билан таъминлашда асосий вазифани бажаради. Бу витаминнинг етишмаслиги анемияга олиб келишини инобатга олсак, исмалоқ, дуккали маҳсулотлар, броколли, қовоқ уруғи, курка гўшти ва жигар каби темир моддасига бой озуқаларни кунлик таомномага киритиш мақсадга мувофиқ.

🥛Қолаверса, кальций туғилажак боланинг суяклари ва тишлари ривожланиши учун муҳим витамин бўлгани боис, сут маҳсулотлари (қатиқ, пишлоқ, сут), бодом, кунжут, сардина балиғи ва баргли кўкатларни истеъмол қилиш лозим.

🍶Ҳомиладорлик даврида суюқлик ичишга ҳам алоҳида эътибор бериш зарур. Чунки у аёлнинг ўзини яхши ҳис этиши ва ҳомиланинг меъёрда ривожланиши ва ўсиши учун жуда фойдали. Хусусан, кунига 8-10 стакан тоза сув ичиш организмга ижобий таъсир кўрсатади.

‼️ Шуни ёдда тутиш керакки, ҳомиладорликда таомни тез-тез ва оз-оздан тановул қилиш лозим. Шу билан бирга, ичакларнинг вақтида бўшаши учун мева ва сабзавотларни кўпроқ кунлик рационга киритиш, агар ич қотишга мойиллик бўлса, қурутилган олхўри истеъмол қилиш тавсия этилади.

📎 Бу даврда аёл буйракларига ортиқча юк тушмаслиги учун шўр маҳсулотлар, тузланган сабзавотлар, дудланган балиқ ёки ҳар хил соусларни камроқ истеъмол қилган маъқул. Аччиқ таомлар, кофеини бор маҳсулотлар ва спиртли ичимликлардан бутунлай сақланиш керак.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

Қандай қилиб юрагингизни узоқроқ ишлашга ўргатиш керак?

✅ Ҳар куни нонуштага нон истеъмол қилинг, мураббо ўрнига асал ва долчин кукуни қўшиб суртинг.

🔹 Бу томирлардаги холестерин миқдорини камайтиради ва инсонни юрак хуружидан қутқаради. Ҳатто аллақачон юрак хуружига учраганлар ҳам бошқа юрак хуружи хавфини камайтириши мумкин.

✅ Асални долчин билан мунтазам истеъмол қилиш нафас олишни яхшилайди ва юрак мушакларини мустаҳкамлайди.

🔹 Америка ва Канададаги баъзи қариялар уйларида беморлар томонидан асал ва долчин аралашмасини мунтазам истеъмол қилиш уларнинг ёшга боғлиқ ўзгаришларга учраган вена ва артерияларининг ҳолатини сезиларли даражада яхшилаган.

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

​❓Қандай маҳсулотлар организмда қариш жараёнини тезлаштиради?

🗂Кунлик танаввул қилинаётган таомлар инсон саломатлигига таъсир қилиб, организмнинг қариш жараёнини рағбатлантириши мумкин. Қуйида ана шундай маҳсулотлар рўйхати ва уларнинг танага таъсири хусусида маълумот берамиз.

🍰Шакар ва барча шакарли маҳсулотлар. Ширинхўрлар навбатдаги десерт билан ўзларини хурсанд қилаётганларида организмда гликация жараёни ишга тушади ва AGE ва RAGE молекулалари тўплана бошлайди. Улар йиғилган жойда яллиғланиш жараёни доимий равишда сақланиб, органларнинг нормал ишлаши бузилади. Шу тарзда “ёшга доир” касалликлар бошланади. Глюкоза оқсиллар ва липидлар билан боғланади, бу эса терининг эластиклигига бевосита боғлиқ бўлган коллагенга ҳалокатли таъсир кўрсатиб, эрта ажин тушишига олиб келади.

🍔Транс ёғлар. Уларнинг асосий манбалари — фастфуд ва маргарин. Бу ёғлар қариш жараёнини тезлаштиради. Чунки улар қон томирларини торайтириб, унинг оқимини бузади. Оқибатда юрак-қон томир касалликларининг ривожланиш хавфи сезиларли даражада ортади.

☕️ Қаҳва ва кофеинли ичимликлар (энергетиклар). Кофеиннинг кўп миқдори тана ҳужайраларининг сувсизланишига, бу эса моддалар алмашинувининг бузилишига олиб келади. Энергетикларда кофеиннинг таъсири натрий билан янада кўпроқ бўлади. Терининг эрта қаришини олдини олиш учун ҳар қаҳва ичганингиздан кейин албатта бир стакан сув ҳам ичиш муҳимдир. Энергетик ичимликлардан эса бутунлай воз кечган афзал.

🥂Спиртли ичимликлар. Уларни мунтазам ичиш жигарга жиддий таъсир қилади. Чунки алкоголь ушбу фильтрловчи органда токсинлар тўпланишига, бу эса организмда яллиғланиш жараёнлари бошланиши ва турли касалликларга олиб келади.

🍕Ўта шўр маҳсулотлар (пишлоқ, пицца (айниқса пепперони), чипс, крекерлар). Туз танадаги сувни ушлаб қолади ва бу ҳужайраларнинг қисқаришига олиб келади. Натижада сувсизланиш юзага келади. Бу эса, табиийки, қариш жараёнини тезлаштиради.

🌭Қайта ишланган гўшт (колбаса, сосиска ва бекон). Ушбу маҳсулотларда ортиқча туз ва консервантлар мавжуд. Уларни истеъмол қилиш сувсизланишга олиб келади ва яллиғланишни келтириб чиқаради. Шунингдек, бу маҳсулотлар сабабли организмда коллаген ишлаб чиқариш учун муҳим бўлган С витаминининг миқдори камаяди.

🍟Қовурилган картошка. У организмда деярли бир зумда шакарга парчаланади. Бундан ташқари, юқори ҳароратда ёғда қовурилган маҳсулотлар эркин радикалларни чиқаради. Оқибатда терининг ҳужайра даражасида шикастланиш юзага келади.

📝Шунингдек, бу рўйхатга устки қобиғи оч жигарранг бўлгунча қовурилган ёки печда пиширилган барча таомларни қўшиш мумкин. Бу иштаҳаочар ранг, юқорида айтганимиз, гликация жараёнига бевосита боғлиқ, ҳаттоки бу таомга шакар қўшилмаган бўлса ҳам.

📌 Одатда узоқ ва соғлом умр кўришни тарғиб қилувчи мутахассислар тез қовурилган ёки буғда пиширилган таомларни истеъмол қилишни тавсия қилишади.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

Қовоқ уруғларининг 10 дан ортиқ фойдаси бор

Улар нафақат тўйимли, балки витаминларга ҳам бойдир.

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

Детокс коктейли

Танангизни детоксификация қилувчи шарбатни хоҳлайсизми?
Бодринг ва селдерей табиий диуретиклар бўлиб, буйракларни тозалашга ёрдам беради. Беетроот - жигарни яхши тозалайди ва қонни мустаҳкамлайди. Лимон, занжабил ва олма ҳимоя қилади ва даволайди. Cранберриес сийдик пуфаги ва буйракларни тозалаш учун яхши.
Умуман олганда, бутун тана тозаланади.

▪️Таркиби:
2 та олма
1 бодринг
1 лимон
2 та селдерей пояси
1/3 чашка кıзıлcıк
занжабил илдизи бош бармоғингизнинг катталиги
2 лавлаги

✔️10-30 кун давомида ҳар куни ичинг.

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❓Нима учун ўз вақтида нонушта қилиш муҳим?

✅ Инсон саломатлиги аксарият ҳолларда истеъмол қилинадиган маҳсулотларга боғлиқ. Аммо баъзида ишимиз кўплигини важ қилиб, вақтни тежаш учун нонуштадан воз кечамиз. Кейин касалликлардан тортиб, то семиришгача бўлган мувозанатсиз овқатланиш оқибатларига дуч келамиз.

🖇 Нонуштанинг организм учун муҳим эканининг бир қанча сабаблари мавжуд.

🍳1. Нонушта озуқа моддалари заҳирасини тўлдиради. Биз ухлаётганимизда тана ишлашда давом этади ва кун давомида олинган озуқа моддаларини сарфлайди. Шунинг учун, эрталаб уларнинг заҳирасини тўлдириб олиш зарур.

🥑2. Нонушта чиройли қоматга эришишнинг бир йўли. Эрталабки танаввул нафақат кун давомида куч-қувват билан таъминлайди, балки тушлик ва кечки овқатнинг калория миқдорини камайтиришга ҳам ёрдам беради. Яъни нонушта қилмаган инсон кейинги танаввул вақтларида кўпроқ таом ейиш эҳтимоли юқори.

🥙3. Нонушта ошқозон шиллиқ қаватининг ҳолатини яхшилайди. Ошқозонда мунтазам равишда хлорид кислотаси ишлаб чиқарилади ва тунда у кўп миқдорда тўпланади. Агар уйғонгандан кейин ошқозонга ҳеч нарса тушмаса, у ҳолда ўзининг шиллиқ қаватини сарфлайди. Бу оғриқ, кўнгил айниши каби қатор нохуш оқибатларга олиб келади. Бундан ташқари, сафро ичак моторикасининг табиий стимулятори эканлигини ва унинг турғунлашуви оғирлик, ич қотиши ва дам бўлишига сабаб бўлишини унутмаслик керак.

🥗4. Нонушта моддалар алмашинувини ишга туширади. Тана кун давомида озиқ-овқатларни яхши қабул қилиши учун углеводларга бой бўлган дастлабки таом қабули керак. Бу эса нонушта давомида амалга оширилади. Шундан сўнг организмда моддалар алмашинуви тўғри бошланади. Статистик маълумотларга кўра, мунтазам равишда нонушта қиладиган одамларнинг метаболизми ундан воз кечганларнинг метаболизмига қараганда 5-6 фоиз тезроқ.

☕️5. Эрталабки танаввул юрак фаолиятига ижобий таъсир кўрсатади. Гарвард тиббиёт мактаби олимларининг таъкидлашича, нонушта қилмайдиган одамлар йўл-йўлакай ёғ ва шакар миқдори юқори бўлган маҳсулотларни истеъмол қилиб, етишмаётган энергиянинг ўрнини тўлдиришга уринишади. Зарарли холестериннинг тўпланиши эса метаболизмни секинлаштиради, қон босими ва юраккка тушадиган юкни оширади.

📌 Демак, нонуштага бефарқ муносабатда бўлиш яхшиликка олиб келмайди. Гастроэнтеролог ва диетологларнинг фикрига кўра, мувозанатли нонушта соғлом турмуш тарзининг муҳим таркибий қисмидир. Ҳар куни нонушта қилсангиз, нафақат вазнингиз нормаллашади, балки соғлиғингиз ҳам яхшиланишига эришасиз.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❓Холестерин – инсульт ва инфарктнинг асосий сабабчиси...ми?!

📌 Кўпчилик катта ёшли инсонлар ҳаётда бир марта бўлса-да, шифокордан “қонингизда холестерин миқдори ошган” деган сўзни эшитган.

❓Хўш, холестерин ўзи нима? Унинг организмга қандай зарари бор? Фойдасичи?

👩🏻‍⚕️ Ушбу саволларга тиббиёт фанлари номзоди Феруза Тоҳирова батафсил жавоб берди.

🍜 — Холестерин — тананинг меъёрий фаолияти учун зарур бўлган липид (ёғ) ҳисобланади, — дейди мутахассис. — Унинг 80 фоизга яқини организмнинг ўзида ишлаб чиқарилса, қолган 20 фоизи танага ташқаридан озиқ-овқат билан киради.

🩸Бу модда гормонлар ишлаб чиқариш, ҳужайра деворлари мустаҳкамлигини таъминлаш, D витамини ва сафро кислоталари синтезида иштирок этиш ҳамда мияда хотирага таъсир қилувчи алоқаларнинг шаклланишида қатнашади.

💊 Шунингдек, ҳужайра мембраналарида углеводородларнинг кристалланишига йўл қўймайди ва ёғда эрувчи витаминлар (А, D, E, F, K)нинг организмга кириши учун зарур манба ҳисобланади.

🔶 Бироқ, баъзида организмдаги турли тўқималар ва аксарият қон томир деворларини холестерин қатламлари қоплаб олади. Бу эса саломатликда жиддий муаммоларни келтириб чиқаради.

🩺 Холестерин одатда икки асосий турга ажратилади: яъни халқ тилида “ёмон” ва “яхши” деб аталадиган паст ва юқори зичликдаги липопротеинлардир.

🫀Паст зичликдаги липопротеинлар бутун организмда айланиб, унинг юқори даражаси “ёмон холестерин” дейилади. У стенокардия, юрак тож томирлари касалланиши, инсульт ва инфаркт каби жиддий хасталикларнинг сабаби бўлган атеросклероз ривожланиш хавфини оширади.

❇️ Иккинчи тур – юқори зичликдаги липопротеидлар эса “яхши холестерин” ҳисобланиб, унинг юқори концентрацияси, аксинча, аввал санаб ўтилган касалликлар ривожланиш хавфини камайтиради. Қайд этиш керак, ҳар икки турдаги холестерин ҳам организм учун жуда зарур ва асосий нуқта уларнинг нисбатига боғлиқ.

🖇 Аммо, қонда унинг миқдори ортиши нохуш аломат ҳисобланади. Буни эса кўкрак қафасиа оғриқ ва сиқилиш, ҳаракат пайтида оёқларда оғриқ, юрак соҳасида нохушликлар, кўз атрофида сарғиш доғлар пайдо бўлиши ва юрак етишмовчилигига хос белгилар орқали билиш мумкин.

💉 Агар организмда холестеринни пасайтириш чоралари кўрилмаса, бора-бора аксарият қон томирлари деворларида унинг пилакчалари юзага келади.

🍝 Кўпчилик танада унинг миқдори кўпайиш сабаблари билан қизиқади. Бу, энг аввало, нотўғри овқатланиш, айниқса, таомлар таркибида ёғнинг кўп миқдорда бўлиши билан боғлиқ. Шунингдек, камҳаракатлик, ортиқча вазн, семизлик, тамаки чекиш ва спиртли ичимликларга ружу қўйиш ҳам мазкур муаммони пайдо қилиши мумкин.

🥑 Шу боис организмга зарур бўлган юқори зичликдаги холестерин даражасини ошириш учун кунлик рационда тўйинмаган ёғлар (ёнғоқ, ўсимлик мойлари, ёғли денгиз балиқлари, авокадо, зиғир уруғи), клетчаткага бой маҳсулотлар (сабзавот, мева, макарон) бўлиши ва спорт билан мунтазам шуғулланиш лозим.

‼️ Ёмон холестериннинг меъёрда бўлиши учун эса калорияни оширмаслик, ширинликлар ва транс ёғларга бой озиқ-овқатларни ортиқча истеъмол қилмаслик мақсадга мувофиқ.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❓Холестерин – инсульт ва инфарктнинг асосий сабабчиси...ми?!

📌 Кўпчилик катта ёшли инсонлар ҳаётда бир марта бўлса-да, шифокордан “қонингизда холестерин миқдори ошган” деган сўзни эшитган.

❓Хўш, холестерин ўзи нима? Унинг организмга қандай зарари бор? Фойдасичи?

👩🏻‍⚕️ Ушбу саволларга тиббиёт фанлари номзоди Феруза Тоҳирова батафсил жавоб берди.

🍜 — Холестерин — тананинг меъёрий фаолияти учун зарур бўлган липид (ёғ) ҳисобланади, — дейди мутахассис. — Унинг 80 фоизга яқини организмнинг ўзида ишлаб чиқарилса, қолган 20 фоизи танага ташқаридан озиқ-овқат билан киради.

🩸Бу модда гормонлар ишлаб чиқариш, ҳужайра деворлари мустаҳкамлигини таъминлаш, D витамини ва сафро кислоталари синтезида иштирок этиш ҳамда мияда хотирага таъсир қилувчи алоқаларнинг шаклланишида қатнашади.

💊 Шунингдек, ҳужайра мембраналарида углеводородларнинг кристалланишига йўл қўймайди ва ёғда эрувчи витаминлар (А, D, E, F, K)нинг организмга кириши учун зарур манба ҳисобланади.

🔶 Бироқ, баъзида организмдаги турли тўқималар ва аксарият қон томир деворларини холестерин қатламлари қоплаб олади. Бу эса саломатликда жиддий муаммоларни келтириб чиқаради.

🩺 Холестерин одатда икки асосий турга ажратилади: яъни халқ тилида “ёмон” ва “яхши” деб аталадиган паст ва юқори зичликдаги липопротеинлардир.

🫀Паст зичликдаги липопротеинлар бутун организмда айланиб, унинг юқори даражаси “ёмон холестерин” дейилади. У стенокардия, юрак тож томирлари касалланиши, инсульт ва инфаркт каби жиддий хасталикларнинг сабаби бўлган атеросклероз ривожланиш хавфини оширади.

❇️ Иккинчи тур – юқори зичликдаги липопротеидлар эса “яхши холестерин” ҳисобланиб, унинг юқори концентрацияси, аксинча, аввал санаб ўтилган касалликлар ривожланиш хавфини камайтиради. Қайд этиш керак, ҳар икки турдаги холестерин ҳам организм учун жуда зарур ва асосий нуқта уларнинг нисбатига боғлиқ.

🖇 Аммо, қонда унинг миқдори ортиши нохуш аломат ҳисобланади. Буни эса кўкрак қафасиа оғриқ ва сиқилиш, ҳаракат пайтида оёқларда оғриқ, юрак соҳасида нохушликлар, кўз атрофида сарғиш доғлар пайдо бўлиши ва юрак етишмовчилигига хос белгилар орқали билиш мумкин.

💉 Агар организмда холестеринни пасайтириш чоралари кўрилмаса, бора-бора аксарият қон томирлари деворларида унинг пилакчалари юзага келади.

🍝 Кўпчилик танада унинг миқдори кўпайиш сабаблари билан қизиқади. Бу, энг аввало, нотўғри овқатланиш, айниқса, таомлар таркибида ёғнинг кўп миқдорда бўлиши билан боғлиқ. Шунингдек, камҳаракатлик, ортиқча вазн, семизлик, тамаки чекиш ва спиртли ичимликларга ружу қўйиш ҳам мазкур муаммони пайдо қилиши мумкин.

🥑 Шу боис организмга зарур бўлган юқори зичликдаги холестерин даражасини ошириш учун кунлик рационда тўйинмаган ёғлар (ёнғоқ, ўсимлик мойлари, ёғли денгиз балиқлари, авокадо, зиғир уруғи), клетчаткага бой маҳсулотлар (сабзавот, мева, макарон) бўлиши ва спорт билан мунтазам шуғулланиш лозим.

‼️ Ёмон холестериннинг меъёрда бўлиши учун эса калорияни оширмаслик, ширинликлар ва транс ёғларга бой озиқ-овқатларни ортиқча истеъмол қилмаслик мақсадга мувофиқ.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

❓Организмда витаминлар етишмаслиги хавфли, уларнинг кўпайиб кетиши-чи?

📌 Бугун кўпгина юртдошларимиз ўзида бирон-бир касаллик аломатларини сезганда ёки шунчаки профилактика учун шифокор маслаҳатисиз ўзбошимчалик билан витаминлар қабул қилаётганига гувоҳ бўляпмиз. Витаминларнинг етарли миқдорда бўлиши инсон организми тўлақонли ишлаши учун зарур, албатта. Аммо уларнинг дозаси ошиб кетса-чи?

💬 Ушбу саволга Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали директори Яшин Ахматов жавоб берди.

— У ёки бу витамин етишмаслиги авитаминоз деб аталса, унинг кўпайиб кетиши гипервитаминоз дейилади. Бу ҳолат организм заҳарланиши, ички органлар фаолияти бузилиши ва бошқа турли касалликларни келтириб чиқариши мумкин, — дейди мутахассис.

💊 Бунда ёғда эрийдиган, аниқроғи A, D, E ва K гуруҳ витаминлари миқдорининг ошиб кетиши, айниқса, хавфли ҳисобланади. Сабаби, улар сувда эрийдиган витаминларга ўхшаб пешоб орқали чиқиб кетмай, организмдаги ёғларда парчаланади ва ёғ тўқималарида тўпланади.

🅰️ Масалан, А витамини тери саломатлиги, кўриш қобилияти ва иммунитет мустаҳкамлигини сақлашда муҳим роль ўйнайди. Аммо унинг ортиқча миқдори бош оғриғи, кўнгил айниши, соч тўкилиши, тери қуриши ва тирноқ мўртлашишига олиб келади.

📈 Қолаверса, ушбу витаминни мунтазам меъёрдан ортиқ қабул қилиш жигарга зарар етказиши, суяклар мўртлиги, шу жумладан остеопорозни келтириб чиқариши мумкин. Ҳомиладор аёлларда эса бу бола туғма аномалиялар билан дунёга келиши хавфини оширади.

🔶 Ёғда эрийдиган моддалар туркумига кирувчи D витамини организмда метаболизм жараёнлари нормал кечишига ёрдам беради ва суяклар соғлом бўлишини таъминлайди. Аммо уни ҳам ҳаддан ташқари кўп қабул қилиш салбий оқибатларга олиб келиши мумкин. Юмшоқ тўқималар ва қон томирларининг кальцификацияси ва атеросклероз шулар жумласидан. Шу билан бирга, организмда кальций миқдорининг кўпайиши буйракда тошлар пайдо бўлиш эҳтимолини оширади.

🟣 E витамини антиоксидант хусусиятига эга бўлгани туфайли кўпинча тери ҳолатини яхшилаш ва қаришни секинлаштириш мақсадида қўлланилади. Организмда ушбу витамин миқдорининг ортиб кетиши қон ивиш жараёнини секинлаштиради, бу эса ички қон кетиш хавфини оширади. Ундан фарқли ўлароқ, K витамини дозасининг ошиши тромбоз ва бошқа қон томир патологияларини келтириб чиқариши мумкин.

🔷 Сувда эрийдиган витаминларни қабул қилишда ҳам эҳтиёткор бўлиш керак. Хусусан, C витамини, яъни аскорбин кислотасининг асосий функцияси — иммунитет тизимини мустаҳкамлаш, организмни стрессдан ҳимоя қилиш ва коллагенни синтез қилиш. Унинг гипервитаминози ошқозон-ичак фаолиятининг бузилиши, диарея ва метеоризмга олиб келиши мумкин. Бундан ташқари, ушбу ҳолат ҳам, D витамини каби, буйракда тошлар тўпланиши хавфини оширади.

🅱️ B6 витамини (пиридоксин) аминокислоталар алмашинуви ва нейромедиаторлар синтезида иштирок этади. Бироқ уни узоқ муддат давомида юқори дозада қабул қилиш туфайли сенсор нейропатия — асабларнинг шикастланиши, қўл-оёқлар увишиши пайдо бўлади.

❗️Соғлом бўлиш учун инсон организмида барча витаминлар меъёрида бўлиши керак — ундан кам ҳам, кўп ҳам эмас! Витаминларни мунтазам ичсам, ҳар қандай дарддан қутиламан, деб ўйлаш мутлақо хато. Бирон бир препаратни қабул қилишдан олдин шифокор билан маслаҳатлашиш зарур.

🏃‍♂️Энг асосийси, саломатликни мустаҳкамлаш учун витаминларнинг ўзи кифоя бўлмайди. Бунга комплекс ёндашиш, яъни соғлом турмуш тарзига риоя қилиш, тўғри овқатланиш ва жисмонан фаол бўлиш керак.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

​❓Қариш жараёнини секинлаштириш учун қандай овқатланиш керак?

🥙 Овқатланиш рационини тузишга жиддий эътибор бериш орқали қарилик ва у билан боғлиқ нохуш оқибатларни, масалан, ажин тушишини анча кечиктириш мумкин. Бунда нафақат маҳсулотлар танлови, балки уларни қандай танаввул қилишни ҳам билиш муҳим.

📝 Қуйида қаришни секинлаштириш учун овқатланишнинг асосий қоидаларини келтириб ўтамиз.

🥩 Табиий ва “ҳақиқий” маҳсулотларни танланг. Аввало, ишлаб чиқариш жараёнида витамин ва озуқа моддаларининг кўп қисми олиб ташланган, аммо токсинлар ва яширин шакар билан тўлдирилган қайта ишланган маҳсулотлардан сақланинг. Ярим тайёр маҳсулотлар ўрнига қорамол, балиқ, парранда гўшти, сабзавот, мева ва ёнғоқларни сотиб олинг.

🔹 Таомни камроқ, аммо секин танаввул қилинг. Калорияларни чеклаш ҳаётни узайтириши илмий жиҳатдан исботланган. Секин овқатланиш озуқа моддаларининг яхшироқ сўрилишига ва яхши ҳазм бўлишига ёрдам беради, шунингдек, иммунитетни ҳимоя қилиш учун жуда муҳим бўлган ичак флораси мувозанатини ҳам таъминлайди.

🍎🍆Мева-сабзавотлар соғлом овқатланишнинг асосидир. Улар танамизга қаришнинг баъзи таъсирига қарши курашадиган пребиотик ва антиоксидантларни етказиб беради. Гарчи кўпчилик мева-сабзавотларнинг афзалликлари ҳақида яхши билса-да, одатда дастурхонимизда бундай неъматлар етарли бўлмайди. Уларнинг ўрнига кўпроқ столимизда гўшт ёки қайта ишланган маҳсулотлар туради.

🧄 Рационингизда кўкат ва зираворлар ҳам бўлсин. Хушбўй зираворлар антиоксидант, овқат ҳазм қилиш, дезинфекциялаш, гликация ҳамда яллиғланишга қарши курашиш ва бошқа фойдали хусусиятларга эга. Айниқса зарчава (куркума), долчин, райҳон, занжабил, саримсоқ, бибария (розмарин), кашнич, кардамон, зира ва хантал фойдали. Улар нафақат таомномангизни хилма-хил қилади, балки ёшликни сақлашга ёрдам беради.

🍗 Қорамол, балиқ ва парранда гўштини камроқ, лекин сифатлисини танаввул қилинг. Мустаҳкам саломатлик ва тетиклик учун ҳар килограмм вазнга атиги 0,8-1 грамм ҳайвон оқсили керак. Умуман олганда, бу кунига бир марта қорамол, балиқ ёки парранда гўшти ейиш дегани. Асосийси — таркибида гормонлар ва антибиотиклар бўлмаган сифатли маҳсулотларни топа олиш. Қаришга қарши парҳезнинг асосий улушини ўсимлик маҳсулотлари (сабзавотлар, донлар, ёнғоқлар) ташкил қилиши муҳим, уларда ҳам оқсил мавжуд.

🚴🏻‍♂️ Ёш кўриниш ва ўзингизни анча бақувват ҳис қилиш учун нафақат таомномангизни мувозанатлашингиз, балки уйқу режимини тартибга келтиришингиз, шунингдек, мунтазам жисмоний фаолликни ҳам одат қилишингиз зарур. Акс ҳолда, ҳеч қандай “яшартирувчи олма” иш бермайди.

©️ Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg

Марбург вируси иситмасининг олдини олиш ва унинг эҳтиёт чораларини кучайтириш мақсадида Ўзбекистонда давлат чегарасини кесиб ўтиш жойларида фаолият юритаётган Cанитария назорат пунктларининг хушёрлиги оширилган - Санэпидқўмита

🖥 Яқинларингизга ҳам юборинг!

➡️ Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEVa57-78oPBBe-vQg