‍ #دیو_در_خلوتگه_دل

اگر بخواهیم کامل بشویم چاره ای جز تهذیب روح نیست و تهذیب روح، راه ندادن بیگانه به حریم دل است. وقتی هر گونه سخنی را می‌گوییم، به هر جایی نگاه کرده، به هر چیزی گوش فرا می‌دهیم، هر غذایی را خورده، و به مال هر کسی چشم طمع دوخته ایم، بدانیم بیگانه را در دل خود جای داده‌ایم. آنگاه که بیگانه در دل ما جای کند، آن را تصاحب می‌کند. به همین جهت، نمازی خوانده می‌شود که از نظر فقهی و شریعت صحیح است اما از نظر کلامی، اخلاق و طریقت مقبول نیست. چون در بعضی روایات اهل بیت (علیهم السلام) هم آمده است که: همان مقداری از نماز مقبول است که انسان می‌فهمد با خدا مناجات می‌کند.

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحه ۵۹
#آیت‌الله_جوادی_آملی


@rahe_aseman

‍ #نعمت_یادآوری_گناه

مشکل ما در نقص و نرسیدن به کمال، فراموشی است که از بدترین مصیبت‌های ماست. کار خوبی را که انجام می‌‌دهیم، فراموش نمی‌‌کنیم. چون آن را بارها بازگو کرده و به آن علاقه‌مندیم؛ ولی چون گناه مرتکب شده را پنهان می‌‌کنیم، کم کم از یادمان می‌‌رود. و در صدد جبران آن هم نیستیم؛ زیرا انسان آنگاه در صدد جبران نقص است که متذکر آن نقیصه باشد.

از این رو به ما گفته‌اند: اگر کار خیری کردید، آن را فراموش کنید و اگر از شما اشتباهی سر زد، به یاد آن باشید؛ زیرا تذکر خطا وسیله #استغفار و سبب انفعال است ولی یاد آوری کار خیر، زمینه #غرور را فراهم می‌‌کند. گاهی انسان آن قدر کار خیر را بازگو می‌‌کند که کار خیرش پژمرده می‌‌شود.

در بعضی از روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) آمده است که اگر شما کار خیری را انجام دادید، لازم نیست آن را برای کسی بازگو کنید؛ مثل اینکه، شما گلی را از بوستان بکنید و چند بار به آن دست بزنید. طبیعی است که پژمرده می‌‌شود و عطر و زیبایی آن از بین می‌‌رود. کار خیر نیز وقتی زیبا و معطر است که پنهان بماند یا اگر در شیشه عطری را باز کنیم، عطر از آن می‌‌پرد. ولی کار شر مثل بوی بد است، در شیشه آن را بر دارید بگذارید زود بویش برود، یعنی به یاد آن باشید. وقتی به یاد بودید با توبه آن را جبران می‌‌کنید.

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحات ۵۵ و ۵۶
#آیت‌الله_جوادی_آملی


@rahe_aseman

‍ #توحید_عملی

توحید در برنامه‌های عملی آنگاه ظهور می‌کند که انسان در آغاز و پایان هر کاری «خدا» بگوید:

«و قل رب أدخلنی مدخل صدق و أخرجنی مخرج صدق»(اسراء، ۸۰).

همان گونه که قبلا اشاره شد، این آیه، اختصاصی به ورود در دنیا یا برزخ یا قیامت و خروج از دنیا یا برزخ یا صحنه قیامت ندارد، بلکه موحد هر کاری را انجام می‌دهد باید بتواند «نام خدا» را ببرد و این کار، قهرا #واجب و یا #مستحب است. به عبارت دیگر، کاری که انسان به نام خدا شروع می‌کند، کار #حرام و #مکروه یا #مشتبه و #مشکوک نمی‌تواند باشد؛ زیرا چنین کارهایی هرگز مورد رضایت خدای سبحان نیست و با ذکر نام او نیز هیچ تناسبی ندارد.


منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحه ۵۴
#آیت‌الله_جوادی_آملی



@rahe_aseman

‍ #تکلیف_یا_تشریف

فضایل برای جان آدمی #تشریف است، نه #تکلیف و اگر گفته می‌شود تکلیف است، برای این است که مردم متوسط یا ضعیف، به حس نزدیکترند و چون «حُفَّت النّار بالشهوات» (نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶) و این شهوتها نیز، لذتهای زودگذر را به همراه دارد و برای ذائقه بشری آنان لذتهای زودگذر مناسب است، از این جهت، آنان تقوا و پرهیز از لذایذ را بر جان خود تحمیل می‌دانند در حالی که واقعا تشریف است. از این رو اگر کسی مانند ابن طاووس (رضوان الله علیه) بیندیشد، زمان بلوغش را زمان تشریف می‌شمارد نه زمان تکلیف و می‌گوید: من مشرف شده‌ام، نه مکلف.

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحه ۸۱
#آیت‌الله_جوادی_آملی


@rahe_aseman

‍ #اسراف_در_نفس

🔹#اسراف هم در مورد نعمتهای بیرونی مطرح است و هم درباره نعمتهای درونی؛ مثلا، اولین لحظه‌ای که ارتکاب #گناه در فکر انسان خطور کند، قبل از ارتکاب، اسراف در نفسش پیدا می‌شود؛ یعنی او این پدیده فکری و علمی و نیز این پدیده عملی یعنی #عزم و #اراده را بیجا مصرف می‌کند.

🔹خداوند می‌فرماید: وقتی شما به جان خودتان اسراف کرده‌اید، ناامید نباشید. چون درهای رحمت، همواره باز است. سپس می‌فرماید: «و انیبوا الی ربکم و اسلموا له» (زمر، ۵۴) و این انابه و تسلیم شدن، تغییری در صحنه نفس است. پس اول، اسراف بر نفس است؛ برخی نفس غیر مسرف را مسرف و آنگاه نفس مسرف و مترف را منیب، تائب و مطیع می‌کنند و این، تحول دو جانبه در نفس است.

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن ص۹۶ و ۹۷
#آیت‌الله_جوادی_آملی



@rahe_aseman

🌾🌿🌾



‍ حقیقت_گناه

🔹#گناه قبل از این که به دیگری ضرر بزند، به گناهکار ضرر می‌رساند، همان طور که هیزم پیش از این که پارچه را بسوزاند، ماده و بدنه خود را می‌سوزاند.

🔹گناه، در حقیقت #آتش است و قبل از این که به کسی آسیب برساند، خود گناهکار را می‌سوزاند؛ از این رو، قرآن کریم، از ظالمان، تعبیر به «حطب» یعنی هیزم می‌کند: «ظالمان هیزم جهنمند! » (سوره جن، آیه ۱۵)

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحه ۱۶۸
#آیت‌الله_جوادی_آملی


@rahe_aseman
🌾🌿🌾

‍ حقیقت_گناه

🔹#گناه قبل از این که به دیگری ضرر بزند، به گناهکار ضرر می‌رساند، همان طور که هیزم پیش از این که پارچه را بسوزاند، ماده و بدنه خود را می‌سوزاند.

🔹گناه، در حقیقت #آتش است و قبل از این که به کسی آسیب برساند، خود گناهکار را می‌سوزاند؛ از این رو، قرآن کریم، از ظالمان، تعبیر به «حطب» یعنی هیزم می‌کند: «ظالمان هیزم جهنمند! » (سوره جن، آیه ۱۵)

منبع: #مبادی_اخلاق_در_قرآن صفحه ۱۶۸
#آیت‌الله_جوادی_آملی


@rahe_aseman