○ [حاج]قاسم‌بصیر، ارتقائی روی حاج‌قاسم

• موشک بالستیک حاج‌قاسم در ۳۰ مرداد ۱۳۹۹ رونمایی شد. این موشک در ادامه توسعه موشک‌های بالستیک سوخت جامدِ تاکتیکی خانواده فاتح (فاتح-۱۱۰، فاتح-۳۱۳، ذوالفقار و...) توسعه یافت که این‌بار قطر آن نسبت به آخرین عضو این خانواده یعنی ذوالفقار با قطر ۶۸ سانتی‌متر، به حدود ۹۰ سانتی‌متر افزایش یافته بود. برد موشک حاج‌قاسم به‌واسطه برخورداری از پیشرانه بزرگ‌تر و قدرتمندتر به ۱۴۰۰ کیلومتر رسیده بود، اما بخش کلاهک و سامانه هدایت‌وکنترل آن به‌وضوح از روی موشک ذوالفقار توسعه یافته بود.

• تنها حدود ۱ ماه بعد از این رونمایی بود که در جریان افتتاح پارک ملی هوافضا، موشک بالستیک ذوالفقاربصیر مشاهده شد که در توسعه آن، همانند الگوی نصب کاونده بصری روی موشک فاتح-۱۱۰ و توسعه موشک خلیج‌فارس، این‌بار نیز روی موشک بالستیک ذوالفقار کاونده بصری نصب شده بود و محصولی با نام ذوالفقاربصیر توسعه یافته بود. ماحصل این ارتقا و توسعه، دست‌یابی به موشک بالستیک ضدکشتی با برد ۷۰۰ کیلومتر بود.

• باتوجه به این اقدام و نصب کاونده بصری روی موشک بالستیک ذوالفقار، پیش‌بینی می‌شد که باتوجه به اشتراکات فراوان بخش کلاهک جداشونده این موشک با موشک حاج‌قاسم، در آینده نیز شاهد نصب کاونده بصری روی کلاهک موشک بالستیک حاج‌قاسم باشیم؛ پیش‌بینی که سرانجام ۴ سال و ۸ ماه بعد محقق شد و یک‌شنبه‌شب بالاخره باهدف رفع‌مشکلات دقت موشک‌های دوربرد کشورمان، شاهد معرفی موشک بالستیک قاسم‌بصیر بودیم.

۲/۶
@iranian_defensive_power

○ ناوبری INS و کاونده در فاز نهایی، راه‌حل اساسی یا راه‌کاری موقت؟

• اکنون با فرض دقت ۲۰۰ متری موشک حاج‌قاسم در برد ۱۴۰۰ تا ۱۸۰۰ کیلومتری یا دقت ۷۰ تا ۸۰ متری موشک‌های قدر/عماد/خیبرشکن در برد ۱۲۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلومتری که با اتکای صرف به INS و بدون اتکا به ماهواره به‌دست می‌آیند، می‌توان گفت که در حالت بدبینانه، موشک‌های بالستیک ایران که از کلاهک هدایت‌شونده برخوردار هستند با قطع دسترسی به ماهواره به دقت ۲۰۰ متری می‌رسند. حال با تعبیه یک‌کاونده بصری روی دماغه موشک، این امکان فراهم شده تا این مقدار خطا نیز به‌واسطه هدایت در بخش نهایی پرواز بسیار کم‌تر شده و کلاهک جداشده‌ی موشک، با دقت بالا به هدف خود اصابت کند.

• اما این تعبیه کاونده یک چالش بزرگ دارد و آن نیز محدودیت سرعت کلاهک پیش از اصابت است. به‌طور مثال موشک خلیج‌فارس و ذوالفقاربصیر پیش از اصابت حداکثر حدود ۳ ماخ سرعت دارند اما موشکی همچون حاج‌قاسم، در لحظه اصابت (بدون اجرای مانور) ۴.۵ تا ۵ ماخ سرعت دارد. در چنین سرعت‌هایی و چه بسا سرعت‌های بالاتر، عملکرد کاونده بصری تحت‌تاثیر قرار گرفته و مختل می‌شود و حتی ممکن است پوشش شیشه‌ای کاونده نیز آسیب ببیند.

• حتی در ویدئو منتشرشده از کاونده موشک حاج‌قاسم، در فاصله ۱۶۱ کیلومتری از هدف شاهد یک‌نمای کاملا سیاه و مشکی هستیم که یا به غیرفعال‌بودن کاونده بصری مربوط است و یا به وجود یک‌پوشش محافظ جمع‌شونده روی کاونده ارتباط دارد. اگرچه مورد دوم محتمل‌تر است چرا که سرعت ورود کلاهک به جو زمین بسیار بالاست و احتمال آسیب پوشش کاونده نیز زیاد است (برای اظهارنظر قطعی باید شاهد انتشار تصاویر نزدیک‌تر از موشک در لحظات اولیه پرتاب باشیم).

• بررسی دقیق‌تر ویدئو منتشرشده توسط صداوسیما نیز نشان می‌دهد که کلاهک موشک قاسم‌بصیر در لحظات اصابت، در طی ۴.۷ ثانیه (۱۴۱ فریم تصویری با فریم‌ریت ۳۰)، مسافت ۱۶۰۰ متری را طی می‌کند که نشان می‌دهد کلاهک این موشک در لحظه اصابت سرعت آن به حدود ۳۴۰ متربرثانیه یا حدود ۱ ماخ می‌رسد! (با سرعت اصابت ۴.۵ تا ۵ ماخ کلاهک موشک حاج‌قاسم که البته بدون مانور است، مقایسه شود!)

۴/۶
@iranian_defensive_power