# маънавият
КИТОБ ЎҚИМАГАН ИНСОННИНГ КЕЛАЖАГИ БЎЛМАЙДИ
“Китобхонлик маданиятини юксалтириш буюк мақсадларимизга эришишнинг муҳим кафолатидир.
Китоб- беминнат устоз. Билим ва маънавий юксалишга эришишнинг энг асосий манбаи”
Ш.Мирзиёев.
Инсоннинг маънавий камолотини таъминлашда китоб сингари қудратга эга восита йўқ. Инсоният яралибдики, у ўрганишга, изланишга , ҳаёт тарзини яхшилашга интилиб келади.
Лекин орзулар қанчалик юксак, мақсадлар олий бўлмасин, уларни амалга ошириш учун инсонга ақл, билим ва тафаккур керак бўлади. Китоб эса инсонда мана шундай фазилатларни шакллантиради, дунёқарашини бойитиб, тафаккур оламини кенгайишига ёрдам беради.
Китоб инсоният ва жамият маънавиятининг ажралмас бир қисми бўлиб, башарият тараққиётининг барча даврларида кишиларни тарбиялаш, ақлий ривожланиш ва тафаккур оламининг кенгайтириш воситаси бўлиб келмоқда.
Инсоният яратган муомала воситалари орасида энг ишончлиси, энг қулайи- бу китобдир. Шунинг учун китоб ва китобхонликка бўлган эътибор бугунги кунга келиб ҳар қачонгидан ҳам мухимроқ ахамият касб этмоқда.
Биз фарзандларимизни ақлли, билимли инсонлар бўлиб етишишларини орзу қиламиз. Лекин фарзандларимиз китоб ўқимас экан, улар ҳеч қачон биз орзу қилганимиздек комил инсон бўлиб етиша олмайдилар.
Чунки китоб Буюк мутафаккир Алишер Навоий таъкидлаганидек, беминнат устоз, билим ва маънавиятга эришишнинг энг асосий манбаидир.
Китобхонлик, унинг афзалликлари, оилада мутолаа маданиятини юксалтириш масалалари Форобий, Ибн Сино, Юсуф Хос Хожиб,Мухаммад Бобур, Фитрат, Абдулла Авлоний асарларида кенг ёритилган бўлиб, Абдулла Авлоний таъкидлаганидек, ”Ёшликдан бошлаб зеҳн ва идрокимизни қувватлантирмак учун азиз умримизни ўйин кулгу, сафсатабозлик каби беъмани амалларга сарфламай, хар ҳил китоб, газета ва журналлар мутолааси билан шуғулланиб фикримизни янада теранлаштирмооқ ва зеҳнимизни қувватлантирмоғимиз лозимдур!”.
Ёшлар ўртасида китобхонлик ва мутолаа маданиятини юксалтиришда оиланинг, ота-оналарнинг ўрни беқиёсдир. Чунки қуш уясида кўрганини қилади деганларидек, ота-оналар бу борада шахсий намуна кўрсатиб, ўзлари ҳам мутолаа билан шуғулланишлари, телефонни қўлдан қўймасдан, интернетдаги баъзи беъмани олди –қочдиларни мухокама қилмасдан, китобдаги ҳаётий воқеаларни оила даврасида мухокама қилсалар, фарзандларининг бу борадаги фикрлари билан қизиқсалар, ўйлаймизки бундай оиладан ҳеч қачон ёмон инсонлар етишиб чиқмайди.
Чунки маърифатгина жахолатга қарши курашиб, унинг ўрнини маънавият ва эзгулик билан тўлдиради.
Хозирги кунда ёшларимиз фақат илмий адабиётлар , дарсликлар ва ўқув қўлланмаларидан фойдаланаётганликлари боис бадиий асарлар мутолаасига вақт ажрата олмаётганликлари ғоят ачинарлидир.
Чунки ўқувчи адабиёт дарсида ўқитувчи берган вазифаларни бажариш учунгина қўлига китоб олса, бундан ҳеч қандай фойда кўрмайди. Бунда мутолаа севимли машғулот эмас, шунчаки, мажбуриятга айланиб қолади. Болаликдан китобга мухаббат қўймаган ўқувчи кейинчалик ҳам катта ҳажмдаги китобларни ўқий олмайди.Фақат дарсликда берилган парча билангина кифояланган ўқувчида бадиий асарга мухаббат уйғонмайди, унинг ҳақиқий завқидан бебахра қолади, бадиий адабиётнинг кучини, қудратини хис этмайди, натижада тафаккури саёз, дунёқараши тор кимсага айланиб қолади.
Болаларга китоб ўқишга мехр уйғотишда оилавий кутубхоналрнинг ўрни нихоятда катта бўлиб, бундай оиладаги болаларда албатта китоб ўқишга иштиёқ ва мухаббат уйғонади. Чунки бола ҳамиша кўз олдидаги нарсаларга қизиқади, воқеликлардан ибрат олишга интилади Шунинг учун уйидаги кутубхонадаги китобларни кўрган болалар унга ҳеч қачон бефарқ бўлишмайди.
Интернет ва бошқа воситалар қанчалик рнивожланаётганига қарамай,инсоннинг онг ва тафаккурини чархлаш, маънавий оламини бойитиш, эзгуликни тарғиб этишда босма нашрларнинг ўрни беқиёсдир.Чунки улардаги ҳар бир сатр тарихга айланиб, замонлар оша яшаб, келгуси авлодлар учун ҳам дастуриламал бўлиб хизмат қилади.
КИТОБ ЎҚИМАГАН ИНСОННИНГ КЕЛАЖАГИ БЎЛМАЙДИ
“Китобхонлик маданиятини юксалтириш буюк мақсадларимизга эришишнинг муҳим кафолатидир.
Китоб- беминнат устоз. Билим ва маънавий юксалишга эришишнинг энг асосий манбаи”
Ш.Мирзиёев.
Инсоннинг маънавий камолотини таъминлашда китоб сингари қудратга эга восита йўқ. Инсоният яралибдики, у ўрганишга, изланишга , ҳаёт тарзини яхшилашга интилиб келади.
Лекин орзулар қанчалик юксак, мақсадлар олий бўлмасин, уларни амалга ошириш учун инсонга ақл, билим ва тафаккур керак бўлади. Китоб эса инсонда мана шундай фазилатларни шакллантиради, дунёқарашини бойитиб, тафаккур оламини кенгайишига ёрдам беради.
Китоб инсоният ва жамият маънавиятининг ажралмас бир қисми бўлиб, башарият тараққиётининг барча даврларида кишиларни тарбиялаш, ақлий ривожланиш ва тафаккур оламининг кенгайтириш воситаси бўлиб келмоқда.
Инсоният яратган муомала воситалари орасида энг ишончлиси, энг қулайи- бу китобдир. Шунинг учун китоб ва китобхонликка бўлган эътибор бугунги кунга келиб ҳар қачонгидан ҳам мухимроқ ахамият касб этмоқда.
Биз фарзандларимизни ақлли, билимли инсонлар бўлиб етишишларини орзу қиламиз. Лекин фарзандларимиз китоб ўқимас экан, улар ҳеч қачон биз орзу қилганимиздек комил инсон бўлиб етиша олмайдилар.
Чунки китоб Буюк мутафаккир Алишер Навоий таъкидлаганидек, беминнат устоз, билим ва маънавиятга эришишнинг энг асосий манбаидир.
Китобхонлик, унинг афзалликлари, оилада мутолаа маданиятини юксалтириш масалалари Форобий, Ибн Сино, Юсуф Хос Хожиб,Мухаммад Бобур, Фитрат, Абдулла Авлоний асарларида кенг ёритилган бўлиб, Абдулла Авлоний таъкидлаганидек, ”Ёшликдан бошлаб зеҳн ва идрокимизни қувватлантирмак учун азиз умримизни ўйин кулгу, сафсатабозлик каби беъмани амалларга сарфламай, хар ҳил китоб, газета ва журналлар мутолааси билан шуғулланиб фикримизни янада теранлаштирмооқ ва зеҳнимизни қувватлантирмоғимиз лозимдур!”.
Ёшлар ўртасида китобхонлик ва мутолаа маданиятини юксалтиришда оиланинг, ота-оналарнинг ўрни беқиёсдир. Чунки қуш уясида кўрганини қилади деганларидек, ота-оналар бу борада шахсий намуна кўрсатиб, ўзлари ҳам мутолаа билан шуғулланишлари, телефонни қўлдан қўймасдан, интернетдаги баъзи беъмани олди –қочдиларни мухокама қилмасдан, китобдаги ҳаётий воқеаларни оила даврасида мухокама қилсалар, фарзандларининг бу борадаги фикрлари билан қизиқсалар, ўйлаймизки бундай оиладан ҳеч қачон ёмон инсонлар етишиб чиқмайди.
Чунки маърифатгина жахолатга қарши курашиб, унинг ўрнини маънавият ва эзгулик билан тўлдиради.
Хозирги кунда ёшларимиз фақат илмий адабиётлар , дарсликлар ва ўқув қўлланмаларидан фойдаланаётганликлари боис бадиий асарлар мутолаасига вақт ажрата олмаётганликлари ғоят ачинарлидир.
Чунки ўқувчи адабиёт дарсида ўқитувчи берган вазифаларни бажариш учунгина қўлига китоб олса, бундан ҳеч қандай фойда кўрмайди. Бунда мутолаа севимли машғулот эмас, шунчаки, мажбуриятга айланиб қолади. Болаликдан китобга мухаббат қўймаган ўқувчи кейинчалик ҳам катта ҳажмдаги китобларни ўқий олмайди.Фақат дарсликда берилган парча билангина кифояланган ўқувчида бадиий асарга мухаббат уйғонмайди, унинг ҳақиқий завқидан бебахра қолади, бадиий адабиётнинг кучини, қудратини хис этмайди, натижада тафаккури саёз, дунёқараши тор кимсага айланиб қолади.
Болаларга китоб ўқишга мехр уйғотишда оилавий кутубхоналрнинг ўрни нихоятда катта бўлиб, бундай оиладаги болаларда албатта китоб ўқишга иштиёқ ва мухаббат уйғонади. Чунки бола ҳамиша кўз олдидаги нарсаларга қизиқади, воқеликлардан ибрат олишга интилади Шунинг учун уйидаги кутубхонадаги китобларни кўрган болалар унга ҳеч қачон бефарқ бўлишмайди.
Интернет ва бошқа воситалар қанчалик рнивожланаётганига қарамай,инсоннинг онг ва тафаккурини чархлаш, маънавий оламини бойитиш, эзгуликни тарғиб этишда босма нашрларнинг ўрни беқиёсдир.Чунки улардаги ҳар бир сатр тарихга айланиб, замонлар оша яшаб, келгуси авлодлар учун ҳам дастуриламал бўлиб хизмат қилади.
Соҳибқирон Амир Темур ҳам китобни ниҳоятда қадрлаб унга “Китоб барча бунёдкорлик, ақл-идрок ва ақлу донишнинг асосидир”-дея таъриф берган .
Демак улуғ инсонларнинг барчаси ўзларининг камолоти ва эришган муваффақиятлари китоб орқали эканлигини яхши билганлар.
Чунки китобсиз тараққиётга, юксак маънавиятга эришиб бўлмайди.Китоб ўқимаган инсоннинг эса келажаги йўқлигини ёддан чиқармайлик.
Башорат Сатторова
Журналист.
@piskenthayoti
Демак улуғ инсонларнинг барчаси ўзларининг камолоти ва эришган муваффақиятлари китоб орқали эканлигини яхши билганлар.
Чунки китобсиз тараққиётга, юксак маънавиятга эришиб бўлмайди.Китоб ўқимаган инсоннинг эса келажаги йўқлигини ёддан чиқармайлик.
Башорат Сатторова
Журналист.
@piskenthayoti
#_ўқув_машқ
Туманимизда "Фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва оқибатларини бартараф этиш бўйича ҳамкорликдаги ҳаракатлар" мавзусида қўмондонлик-штаб ўқув машқлари ўтказилмоқда. Ушбу машқларда (ФВДҚТ) тизимига кирувчи бошқарув органлари ҳамда туманимиз фуқаролар иштирок этмоқда.
Мазкур машғулотлар фавқулодда ҳолатларда тезкор ҳаракат қилиш, фуқаролар хавфсизлигини таъминлаш ва хизматлараро ҳамкорликни мустаҳкамлашга қаратилган. Расмийлар фуқароларни нотўғри талқин ва асоссиз хабарлардан сақланишга, расмий манбаларга таянишга чақирмоқда.
@piskenthayoti
Туманимизда "Фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва оқибатларини бартараф этиш бўйича ҳамкорликдаги ҳаракатлар" мавзусида қўмондонлик-штаб ўқув машқлари ўтказилмоқда. Ушбу машқларда (ФВДҚТ) тизимига кирувчи бошқарув органлари ҳамда туманимиз фуқаролар иштирок этмоқда.
Мазкур машғулотлар фавқулодда ҳолатларда тезкор ҳаракат қилиш, фуқаролар хавфсизлигини таъминлаш ва хизматлараро ҳамкорликни мустаҳкамлашга қаратилган. Расмийлар фуқароларни нотўғри талқин ва асоссиз хабарлардан сақланишга, расмий манбаларга таянишга чақирмоқда.
@piskenthayoti
Донишманддан зотдан сўрашган экан:
“Эркакларга илм бериш афзалми ёки аёлларга?”
“Аёлларга! Чунки бир эркакга илм берсанг, биргина инсонга илм берган бўласан.
Агар бир аёлга илм берсанг, бутун умматга илм берган бўласан.”
@piskenthayoti
“Эркакларга илм бериш афзалми ёки аёлларга?”
“Аёлларга! Чунки бир эркакга илм берсанг, биргина инсонга илм берган бўласан.
Агар бир аёлга илм берсанг, бутун умматга илм берган бўласан.”
@piskenthayoti
* * *
Ҳаётдаги муваффақиятсизлигинг энг муҳим сабаби барчанинг диққат марказидаман, ҳамма мен билан машғул деб ўйлашингдир!
Ишон менга, сен ҳеч кимни қизиқтирмайсан…
Федор Достоевский
@piskenthayoti
Ҳаётдаги муваффақиятсизлигинг энг муҳим сабаби барчанинг диққат марказидаман, ҳамма мен билан машғул деб ўйлашингдир!
Ишон менга, сен ҳеч кимни қизиқтирмайсан…
Федор Достоевский
@piskenthayoti
ФАРРОШ БЎЛОЛМАГАН БИЗНЕСМЕН
Бир киши “Microsoft” компаниясига фаррош бўлиб ишлаш учун келибди. Кадрлар бўлимида у бир нечта тестлардан, суҳбатдан ўтибди ва унга дейишибди:
— Табриклаймиз, сизни ишга қабул қиламиз. Бизга ўз e-mail’ингизни қолдиринг, иш жадвали ҳақида маълум қиламиз.
— Кечирасиз, менинг компьютерим йўқ, – дебди бояги киши, – электрон почтам ҳам йўқ.
— Афсуски, у ҳолда сизни ишга қабул қилолмаймиз. “Microsoft”нинг барча ходимлари билан e-mail орқали алоқа қиламиз ва ишимизнинг асосий қисми компьютерлар билан боғлиқ. Шунинг учун, сизни ишга ололмаймиз.
Бечора киши ташқарига йўл олибди ва компьютер учун қандай қилиб пул топишни ўйлай бошлабди. Чўнтагида атиги 30 доллар пули бор экан. Қараса, нарироқда бир фермер боғидан териб келган олмаларини сотаётган экан. У 10 кило олма сотиб олибди ва гавжум кўчалардан бирига бориб олма сота бошлабди. Икки соатда унинг пули икки баробар, олти соатдан кейин эса 10 баробарга кўпайибди. У “Microsoft”га ишга кирмасдан ҳам яшаш мумкинлигини тушунибди.
Бир қанча вақтдан кейин эркак автомобиль сотиб олибди, аввалига кичик дўкон, кейинроқ магазин очибди. Беш йилдан кейин супермаркетлар тармоғини ташкил қилибди. Шундан сўнг у бизнесини суғурта қилдирмоқчи бўлибди, суғурта агенти эса ундан электрон почтасини қолдиришни сўрабди. Бизнесмен худди бир неча йил олдинги сингари унда e-mail ҳам, компьютер ҳам йўқлигини айтибди.
– Қойил! – дебди суғурта агенти, – компьютерингиз йўқ бўла туриб шундай бизнесга эга экансиз! Агар комьютерингиз бўлганида ким бўлардингиз?!
Бизнесмен унга жилмайиб жавоб қайтарибди:
– У ҳолда “Microsoft”да фаррош бўлардим.
P.S.: Бундан иккита хулоса қилишимиз мумкин. Бири, қандайдир буюмлар муваффақиятга сабабчи бўлмайди. Иккиничиси, доимо бировларнинг қўлига қараб қолмайдиган ишнинг пайида бўлиш даркор. Зеро, кўпчилик одамларда 3 йил ичида ўз бизнесини қуриш учун сабр етишмайди, аммо 40 йил ишга бориш учун уларнинг сабри етади!
@piskenthayoti
Бир киши “Microsoft” компаниясига фаррош бўлиб ишлаш учун келибди. Кадрлар бўлимида у бир нечта тестлардан, суҳбатдан ўтибди ва унга дейишибди:
— Табриклаймиз, сизни ишга қабул қиламиз. Бизга ўз e-mail’ингизни қолдиринг, иш жадвали ҳақида маълум қиламиз.
— Кечирасиз, менинг компьютерим йўқ, – дебди бояги киши, – электрон почтам ҳам йўқ.
— Афсуски, у ҳолда сизни ишга қабул қилолмаймиз. “Microsoft”нинг барча ходимлари билан e-mail орқали алоқа қиламиз ва ишимизнинг асосий қисми компьютерлар билан боғлиқ. Шунинг учун, сизни ишга ололмаймиз.
Бечора киши ташқарига йўл олибди ва компьютер учун қандай қилиб пул топишни ўйлай бошлабди. Чўнтагида атиги 30 доллар пули бор экан. Қараса, нарироқда бир фермер боғидан териб келган олмаларини сотаётган экан. У 10 кило олма сотиб олибди ва гавжум кўчалардан бирига бориб олма сота бошлабди. Икки соатда унинг пули икки баробар, олти соатдан кейин эса 10 баробарга кўпайибди. У “Microsoft”га ишга кирмасдан ҳам яшаш мумкинлигини тушунибди.
Бир қанча вақтдан кейин эркак автомобиль сотиб олибди, аввалига кичик дўкон, кейинроқ магазин очибди. Беш йилдан кейин супермаркетлар тармоғини ташкил қилибди. Шундан сўнг у бизнесини суғурта қилдирмоқчи бўлибди, суғурта агенти эса ундан электрон почтасини қолдиришни сўрабди. Бизнесмен худди бир неча йил олдинги сингари унда e-mail ҳам, компьютер ҳам йўқлигини айтибди.
– Қойил! – дебди суғурта агенти, – компьютерингиз йўқ бўла туриб шундай бизнесга эга экансиз! Агар комьютерингиз бўлганида ким бўлардингиз?!
Бизнесмен унга жилмайиб жавоб қайтарибди:
– У ҳолда “Microsoft”да фаррош бўлардим.
P.S.: Бундан иккита хулоса қилишимиз мумкин. Бири, қандайдир буюмлар муваффақиятга сабабчи бўлмайди. Иккиничиси, доимо бировларнинг қўлига қараб қолмайдиган ишнинг пайида бўлиш даркор. Зеро, кўпчилик одамларда 3 йил ичида ўз бизнесини қуриш учун сабр етишмайди, аммо 40 йил ишга бориш учун уларнинг сабри етади!
@piskenthayoti
ТУШЛАРИМГА КИРАСАН БОЛАМ.
Мунисанинг тушига бугун яна ўғли Умиджон кирди. У оппоқ кийимда эмиш. Ҳадеб ҳовлини айланиб, Унга қараб, қиқир-қиқир кулармиш.
Муниса: "Кел, ўғлим, овқатингни еб ол”, дея чақирса, Умиджон шўхлик қилиб қочиб кетар ва бир зумда ғойиб бўлармиш. Муниса эса "Болам”, дея йиғлаб қолавераркан…
Аёл қўққисдан уйғониб кетди. Беихтиёр унгида ёшланган кўз ёшларини арта бошлади ва атрофга жовдираб ўғлини қидира бошлади.
Қани эди туши унгига айланиб қолса-ю, нуридийдасини тўйиб-тўйиб бағрига босса. Афсус тақдири азалнинг ҳукмига бирор чора топмоқ мушкул экан. Йўқса, у тилаб олган ўғлидан жудо бўлиб ўтирармиди?!
Муниса тиббиёт бўйича таҳсил олаётган кезлари Нодир исмли йигит билан танишиб қолди. Кейин юлдузи юлдузига тўғри келиб, оила қуришди. Улар кетма-кет учта қиз фарзандли бўлишди. Нодирнинг кунгли ғашлана бошлади. Гўё ўғил фарзанди йўқлиги оилада файз-баракани аритаётгандек эди. Энди кун ора уруш жанжал авж оларди.
Нодир ичиб келар, "Нега менинг ўғлим йўқ? Менга ўғил керак, билдингми, қиз туғадиган хотин билан яшамайман, кет”, дея Мунисанинг дилини хира қиларди. Худо аёлнинг жонини темирдан, сабр-қаноатини пулатдан яратган деса, муболаға бўлмайди. Муниса буларнинг барчасига сабр билан тишини-тишига қўйиб чидади. Орадан ҳеч қанча вақт ўтмай, Аллоҳнинг бу муштипар аёлга раҳми келди ва қўчқордек ўғил ато этди. Нодирнинг қувончини сўз билан тарифлаб бўлмасди.
Умиджон туғилди-ю, оиладаги жанжаллар барҳам топди. Хушнуд кунлар бошланди. Умиджон сал эсини таниб қолгач, уни боғчага беришди. Чунки куни бўйи Муниса ва Нодир ишда, қизлари эса мактабда бўларди. Умиджон 5 ёшга тўлди. У жуда шўх, ўйинқароқ бола бўлган эди. Боғчадан тез-тез қочиб келар, тенгдошлари билан қаерларгадир ўйнаб кетиб қоларди.
Бир куни у қўшни боғчадош болалар — Ҳасан ва Ҳусан билан биргаликда боғчадан қочиб кетди ва ўртоқ йигитчаларга "Кетдик, чўмилишга борамиз. Сизларни дадам мени кўп чўмилтирадиган жойга олиб бораман”, деди. Болалар шух-шодон бўлиб, экин ерларни суғориш учун махсус қазилган кўл томон етаклашиб югуриб кетишди. Бу вақтда Муниса шифохонада беморлар билан овора эди. Шу пайт унга боғчадан қўнғироқ бўлаётганини айтишди. Тарбиячилардан: "Умиджон қўшнингизнинг болалари билан яна қочиб кетибди, улардан дарак йўқ”, деган хабарни эшитди.
"Ҳеч қиси йўқ, уйда бўлса керак, опалари ҳам мактабдан келиб қолгандир” дея ўйлади Муниса.
Нодир шу куни негадир ишдан эртароқ қайтди. Энди дарвозасига яқинлашаётганидан қўшниси Акбар шошилганча: "Нодир, Зафарнинг эгиз ўғилчалари кўлга чўкибди, бирини топиб шифохонага жўнатдик. Иккинчиси йўқ”, деб қолди. Нодир шошилиб ўша томонга югурди. Улар ҳам кўлга тушиб эгизларнинг иккинчисини қидира бошлашди.
Шу пайт Нодирнинг кўзи қамишлар орасида юз тубан ётган болага тушди ва дарҳол бориб болани кўтарди-ю, даҳшатдан бақириб юборди.
Бу ўзининг тилаб олган ўғли Умиджон эди. Шу орада эгизларнинг иккинчиси Ҳасанни ҳам жонсиз ҳолда топишди.
Уйига келган Муниса эрининг қўлида ётган жонсиз норасидасини кўриб, ҳушини йўқотди.
Эртаси куни дилни ларзага соладиган дод-фарёд билан дунёга тўймай кетган уч гўдакни қабрга қўйишди.
Мана шу воқеадан сўнг Муниса саккиз ой фарзанди доғида бетоб бўлиб ётиб қолди. Энди тузалиб оёққа турганида, бир куни эри ичиб келиб, "Сен бефаҳм ўғлимга эплаб қаролмадинг”, дея жазава билан хотинини дуппослай бошлади. Эрининг беаёв калтаклаши туфайли аёл оғир аҳволда шифохонага ётқизилди.
Синглисининг зулум кўраётганини кўрган Мунисанинг акаси бу ҳақда Ички ишлар бўлимига ариза берди. Бундан хабар топган Нодир эса жазавага тушиб уйига кириб, ҳовли дарвозаларини тамбаллаб олди.
Ҳали шифохонадан чиқиб улгурмай, эри ўзини осиб қўйганлиги ҳақидаги шумхабарни эшитган Мунисанинг дили яна ларзага келди.
Шу тариқа тақдирнинг аччиқ зарбаларини елкасига ортган Муниса уч қизи билан ёлғиз қолибкетди.
Тақдир зарбалари туфайли Муниса ич-ичидан эзилиб: "Қани эди, барчаси туш бўлиб қолса”, дея фарёд қилса-да, матонат билан яшашни ҳам унутиб қўйгани йўқ!
@piskenthayoti
Мунисанинг тушига бугун яна ўғли Умиджон кирди. У оппоқ кийимда эмиш. Ҳадеб ҳовлини айланиб, Унга қараб, қиқир-қиқир кулармиш.
Муниса: "Кел, ўғлим, овқатингни еб ол”, дея чақирса, Умиджон шўхлик қилиб қочиб кетар ва бир зумда ғойиб бўлармиш. Муниса эса "Болам”, дея йиғлаб қолавераркан…
Аёл қўққисдан уйғониб кетди. Беихтиёр унгида ёшланган кўз ёшларини арта бошлади ва атрофга жовдираб ўғлини қидира бошлади.
Қани эди туши унгига айланиб қолса-ю, нуридийдасини тўйиб-тўйиб бағрига босса. Афсус тақдири азалнинг ҳукмига бирор чора топмоқ мушкул экан. Йўқса, у тилаб олган ўғлидан жудо бўлиб ўтирармиди?!
Муниса тиббиёт бўйича таҳсил олаётган кезлари Нодир исмли йигит билан танишиб қолди. Кейин юлдузи юлдузига тўғри келиб, оила қуришди. Улар кетма-кет учта қиз фарзандли бўлишди. Нодирнинг кунгли ғашлана бошлади. Гўё ўғил фарзанди йўқлиги оилада файз-баракани аритаётгандек эди. Энди кун ора уруш жанжал авж оларди.
Нодир ичиб келар, "Нега менинг ўғлим йўқ? Менга ўғил керак, билдингми, қиз туғадиган хотин билан яшамайман, кет”, дея Мунисанинг дилини хира қиларди. Худо аёлнинг жонини темирдан, сабр-қаноатини пулатдан яратган деса, муболаға бўлмайди. Муниса буларнинг барчасига сабр билан тишини-тишига қўйиб чидади. Орадан ҳеч қанча вақт ўтмай, Аллоҳнинг бу муштипар аёлга раҳми келди ва қўчқордек ўғил ато этди. Нодирнинг қувончини сўз билан тарифлаб бўлмасди.
Умиджон туғилди-ю, оиладаги жанжаллар барҳам топди. Хушнуд кунлар бошланди. Умиджон сал эсини таниб қолгач, уни боғчага беришди. Чунки куни бўйи Муниса ва Нодир ишда, қизлари эса мактабда бўларди. Умиджон 5 ёшга тўлди. У жуда шўх, ўйинқароқ бола бўлган эди. Боғчадан тез-тез қочиб келар, тенгдошлари билан қаерларгадир ўйнаб кетиб қоларди.
Бир куни у қўшни боғчадош болалар — Ҳасан ва Ҳусан билан биргаликда боғчадан қочиб кетди ва ўртоқ йигитчаларга "Кетдик, чўмилишга борамиз. Сизларни дадам мени кўп чўмилтирадиган жойга олиб бораман”, деди. Болалар шух-шодон бўлиб, экин ерларни суғориш учун махсус қазилган кўл томон етаклашиб югуриб кетишди. Бу вақтда Муниса шифохонада беморлар билан овора эди. Шу пайт унга боғчадан қўнғироқ бўлаётганини айтишди. Тарбиячилардан: "Умиджон қўшнингизнинг болалари билан яна қочиб кетибди, улардан дарак йўқ”, деган хабарни эшитди.
"Ҳеч қиси йўқ, уйда бўлса керак, опалари ҳам мактабдан келиб қолгандир” дея ўйлади Муниса.
Нодир шу куни негадир ишдан эртароқ қайтди. Энди дарвозасига яқинлашаётганидан қўшниси Акбар шошилганча: "Нодир, Зафарнинг эгиз ўғилчалари кўлга чўкибди, бирини топиб шифохонага жўнатдик. Иккинчиси йўқ”, деб қолди. Нодир шошилиб ўша томонга югурди. Улар ҳам кўлга тушиб эгизларнинг иккинчисини қидира бошлашди.
Шу пайт Нодирнинг кўзи қамишлар орасида юз тубан ётган болага тушди ва дарҳол бориб болани кўтарди-ю, даҳшатдан бақириб юборди.
Бу ўзининг тилаб олган ўғли Умиджон эди. Шу орада эгизларнинг иккинчиси Ҳасанни ҳам жонсиз ҳолда топишди.
Уйига келган Муниса эрининг қўлида ётган жонсиз норасидасини кўриб, ҳушини йўқотди.
Эртаси куни дилни ларзага соладиган дод-фарёд билан дунёга тўймай кетган уч гўдакни қабрга қўйишди.
Мана шу воқеадан сўнг Муниса саккиз ой фарзанди доғида бетоб бўлиб ётиб қолди. Энди тузалиб оёққа турганида, бир куни эри ичиб келиб, "Сен бефаҳм ўғлимга эплаб қаролмадинг”, дея жазава билан хотинини дуппослай бошлади. Эрининг беаёв калтаклаши туфайли аёл оғир аҳволда шифохонага ётқизилди.
Синглисининг зулум кўраётганини кўрган Мунисанинг акаси бу ҳақда Ички ишлар бўлимига ариза берди. Бундан хабар топган Нодир эса жазавага тушиб уйига кириб, ҳовли дарвозаларини тамбаллаб олди.
Ҳали шифохонадан чиқиб улгурмай, эри ўзини осиб қўйганлиги ҳақидаги шумхабарни эшитган Мунисанинг дили яна ларзага келди.
Шу тариқа тақдирнинг аччиқ зарбаларини елкасига ортган Муниса уч қизи билан ёлғиз қолибкетди.
Тақдир зарбалари туфайли Муниса ич-ичидан эзилиб: "Қани эди, барчаси туш бўлиб қолса”, дея фарёд қилса-да, матонат билан яшашни ҳам унутиб қўйгани йўқ!
@piskenthayoti
Мағрурлик ғалати ҳусусиятга эга. Киши қанча ақлли, ўқимишли, ажойиб истеъдод эгаси, ҳатто қалби тоза бўлса хам, агар у кибрланса, юқоридаги барча фазилатлари қусурга айланади.
Лев Толстой
@piskenthayoti
Лев Толстой
@piskenthayoti
Борадиган жойи бўлмагани учун сендан паноҳ истаганни эмас,
борадиган жойи кўп бўлишига қарамай, сенинг ёнингда қолган инсонни қадрла...
Тоқат қиладиган кишилар эмас, бизни чин дилдан қабул қилган кишилар бўлсин ёнимизда.
@piskenthayoti
борадиган жойи кўп бўлишига қарамай, сенинг ёнингда қолган инсонни қадрла...
Тоқат қиладиган кишилар эмас, бизни чин дилдан қабул қилган кишилар бўлсин ёнимизда.
@piskenthayoti
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ХАЙРЛИ ТУН
Умримиз ғанимат, кимнидир, ниманидир, ўйлаб ҳадеб, ўзингизни қийнаманг.
Агар керак, бўлсангиз кетганлар қайтади.
Қайтмаса билингки, сиз у инсон учун, энди ҳеч ким, эмассиз...!!!
Ўзингиз учун, ҳам яшанг, мағрур яшанг...!!!
Бу дунёда, ҳеч нарса абадий эмас.
@piskenthayoti
Умримиз ғанимат, кимнидир, ниманидир, ўйлаб ҳадеб, ўзингизни қийнаманг.
Агар керак, бўлсангиз кетганлар қайтади.
Қайтмаса билингки, сиз у инсон учун, энди ҳеч ким, эмассиз...!!!
Ўзингиз учун, ҳам яшанг, мағрур яшанг...!!!
Бу дунёда, ҳеч нарса абадий эмас.
@piskenthayoti