🎥جلسه بررسی رفع ناتزاری‌های برق، گاز و بنزین

🔹در جلسه شورای عالی انرژی که از زمان تشکیل آن، برای نخستین‌بار با حضور رئیس‌جمهور برگزار ‌شد، موضوع رفع ناترازی‌ها در حوزه برق، گاز و بنزین مورد بررسی قرار گرفت.

🔹ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در این جلسه ناترازی‌ها در حوزه انرژی را از مهم‌ترین مسایل کشور عنوان و دستگاه‌های مسئول را مکلف کرد برای رفع آن اقدام جهادی کنند.

🔹او درباره توقف برخی طرح‌های نیروگاهی و پالایشگاهی به دلیل صادرنشدن مجوز از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، شورای عالی انرژی را مکلف کرد با تشکیل کارگروهی ویژه ظرف مدت ۱۵ روز ملاحظات و نگرانی‌های سازمان حفاظت محیط زیست را احصا و راهکارهای رفع آنها را طراحی و اعلام کند./خبرگزاری صداوسیما


#محیط_زیست


@payamema

#اختصاصی

🔻اثر تغییر اقلیم بر خشکسالی مازندران

✍️ مهدی زارع

🔷مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، میانگین بارش باران در فروردین ماه امسال در مازندران را ۵۱.۹ میلیمتر اعلام کرد که این میزان نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلندمدت که ۵۲.۷ بوده، ۲ درصد کاهش نشان داد. میانگین بارش هفت ماهه سال آبی منتهی به فروردین ماه ۱۴۰۲ در مازندران ۲۸۹ میلیمتر اعلام شده که این میزان نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت - حدود ۴۴۹ میلیمتر - حدود ۳۶ درصد کاهش و نسبت به مدت مشابه سال آبی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ - ۴۱۱ میلی متر- حدود ۳۰ درصد کاهش داشته است.

🔷کاهش بارندگی در ارتفاعات و دشت‌ها و تغییر الگوی بارندگی از نم نم باران به بارش‌های سیل‌آسا و در اصطلاح علمی باران‌های غیرموثر در مازندران نماد‌های مهم از آثار تغییر اقلیم در استان مازندران است.

🔷توان بالقوه آب مازندران در حد ۶ میلیارد و ‌ ۶۰۰ میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و ‌ ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب‌های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است. سالانه حدود یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و ‌ ۳۵۰ میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره‌برداری می‌شود‌. استان مازندران با داشتن ۴۶۰ هزار هکتار زمین‌های زراعی و باغی سالانه ۷۲ نوع محصول کشاورزی تولید می‌کند که با تولید بیش از ۹۵۰ هزار برنج سفید، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن مرکبات و ۸۰ هزار تن آبزیان رتبه نخست کشور را دارد.

🔷کاهش بارندگی و تغییر الگوی بارش، کم شدن دبی آب رودخانه‌ها، پایین رفتن ایستایی آب‌های زیرزمینی و پیش روی جبهه آب شور به جبهه آب شیرین در سواحل از تبعات تغییر اقلیم در این منطقه است.

🔷کاهش ۴۰ درصدی بارندگی، ۵۰ درصدی روان آب‌های رودخانه‌های دائمی و همچنین کم شدن حدود ۶۰ درصدی ذخایر آبی پشت سدها و آب بندان‌های مازندران، باعث بروز تنش آبی در این استان شده است به‌گونه‌ای که مناطق شرقی با کمبود شدید آب در بخش کشاورزی مواجه‌اند و همین امر نیز شرکت آب منطقه‌ای را برآن داشت تا طرح نوبت‌بندی منابع آبی استان را حدود یک ماه زودتر آغاز و جهادکشاورزی نیز اخطار کم آبی صادر کند.

🔷سه استان شمالی گیلان، مازندران وگلستان چهار درصد از نظر مساحت و ۱۲ درصد از نظر جمعیت کل ایران را در بر می‌گیرد. در کشور در حال توسعه‌ای مانند ایران، خانواده‌های روستایی اغلب از طریق کشاورزی و کار در بازارهای محلی امرار معاش می‌کنند و بیش از ۶۰ درصد از جمعیت روستایی به کشاورزی متکی هستند.

🔷بنابراین، رویدادهای تغییر اقلیم‌، مانند خشکسالی، که منجر به تغییرات در توپولوژی و فیزیولوژی برنج و کاهش فصل رشد می‌شود در این استان بسیار مهم است.

🔷اثر تغییر اقلیم بر خشکسالی‌های سواحل جنوبی دریای مازندران در دوره‌های آتی مطالعه شده و نشان می‌دهد که شدت خشکسالی در دهه‌های آینده نسبت به گذشته افزایش خواهد یافت. این افزایش برای شرق دریای مازندران شدیدتر است. تغییر اقلیم منجر به افزایش فراوانی و شدت خشکسالی در منطقه مورد مطالعه می‌شود.

🔷سواحل غربی دریای مازندران بیشتر از سواحل شرقی آن تحت اثر جریان‌های شمالی سامانه پرفشار سیبری قرار دارند و در صورت استقرار پرفشار بر روی دریا، بارش‌ها در غرب دریای کاسپین بالاتر از منطقه شرقی آن خواهد بود. پدیده گرمایش جهانی منجر به تضعیف سیستم فشار قوی سیبری به طور کلی شده است.

🔷مهاجرانی که از مناطق خشکسالی مرکزی ایران‌ می‌آیند، در حال خرید زمین در داخل و اطراف شهرهای منطقه در مناطق هموار بوده‌اند. در سه دهه اخیر مهاجرت از مناطق خشک استان‌های مرکزی ایران‌، مانند سمنان، اصفهان، کرمان و یزد به استان‌های حاشیه جنوبی کاسپین رخ داده است. ‌طبق سرشماری سال ۸۵، ۴۴ درصد جمعیت در یک‌سوم شمالی کشور و این استان‌های خوش‌ آب‌و هوا زندگی می‌کردند.

🔷استان های اول به عنوان نقطه عزیمت مهاجران‌ خوزستان، سیستان‌وبلوچستان، یزد، کرمان و اصفهان بوده‌اند که با مسئله آب و خشکسالی درگیر بوده‌اند.

🔷مهاجرت انبوه به مناطق شمالی ایران از مناطقی ‌که با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنند موجب تغییر بافت جمعیتی کشور و تغییرات مهم در به دلیل تغییر اقلیم‌، گرم شدن زمین و بحران آب موجب می‌شود تا حدود ۵۵ میلیون نفر از جمعیت ۸۶ میلیون کشور در سال ۱۴۰۲ (حدود ۶۴) که در مناطق کم آب مرکزی کشور زندگی می‌کنند‌، به تدریج ناچار به مهاجرت به سواحل کشور شوند. /#پیام_ما

#خشکسالی

@payamema

◻️بیش از ۳۰۰ نفر از اهالی یکی از شهرهای ایلام به مراکز درمانی مراجعه کردند

🔻مسمومیت ناشناخته در «بدره»

✍️ستاره حجتی

🔷از ابتدای هفته، تعداد مراجعه کنندگان به مراکز درمانی در شهر «بدره» استان ایلام به علائم مشترک اسهال و استفراغ، به شکل معناداری افزایش پیدا کرد.

🔷تا جایی که طی دو روز گذشته بیش از ۳۰۰ نفر از شهروندان این شهر، طی تنها همین ۴۸ ساعت و با همین علائم به مراکز درمانی مراجعه کردند.

🔷با شیوع این علائم در شهروندان، موضوع آلودگی آب به میان آمد اما مسئولان استان آن را رد می‌کنند.

🔷پیگیری‌های #پیام_ما از این مراکز درمانی بیانگر یک تناقض است. پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند از آب لوله کشی به عنوان شرب استفاده نکنند.

🔷همچنین مشخص نبودن دلیل این پدیده، باعث شده است پزشکان در این مراکز فقط داروهای کنترل علائم اسهال و استفراغ تجویز کنند نه داروهای درمانی./#پیام_ما

#مسمومیت

@payamema

◻️آتش‌سوزی اخیر شمال غرب فارس جان یکی از اهالی «جمال‌کر» را گرفت

🔻جان دادن برای حفظ زاگرس

🔷شمال غرب استان فارس از دو هفته قبل در آتش می‌سوزد و دو روز قبل این آتش جان یک همیار طبیعت را گرفت. «یعقوب حسن‌پور»، از اهالی روستای جمال کر بخش ماهور میلاتی از توابع شهرستان ممسنی در حال مهار آتش بود که از ارتفاع کوهی به پایین پرتاب شد و ۴۷سالگی‌، آخرین سال عمرش شد.

🔷آتش، امسال برای بسیاری از فعالان محیط زیست نگرانی بیشتر از گذشته به همراه دارد. مراتع و علف‌ها به خاطر بارش‌های فراوان بلند شده‌اند و بیم آتش‌سوزی در چنین فضایی بسیار جدی است.

🔷با این حال فعالان منطقه همچنان از بی‌برنامه‌گی سازمان‌های زیربط گله دارند و می‌گویند در چنین فضایی چرا همچنان بدون برنامه و دیر به فکر آتش‌سوزی افتاده‌اند./#پیام_ما

#زاگرس

@payamema

◻️این شغل دیگر فروغ ندارد

🔻«قناویز» ابریشم سرخ یزدی

✍️راحله عبدالحسینی

🔷به‌دنبال نوشتن گزارش‌هایی دربارۀ مشاغل فراموش‌شدۀ مرتبط با صنایع‌دستی، این‌بار به یزد سفر کرده‌ایم؛ استانی که آوازه پارچه‌بافی و منسوجاتش از دوران صفوی شنیده می‌شد و به فرای مرزهای کشور رفته بود.

🔷حالا جای خالی برخی از پارچه‌های دستباف را بر سینه دارد؛ مثل «قناویز بافی». این رشته به‌جز تفت و میبد در یزد، در خراسان هم رواج داشته است که اکنون در آن خطه هم خبری از آن نیست./#پیام_ما

#میراث_فرهنگی

@payamema

◻️ با وجود تاکید دولت و مجلس بر بالا نرفتن قیمت بنزین، برخی کارشناسان اصلاح قیمت را ناگزیر می‌دانند

🔻افزایش قیمت بنزین؛ شایعه یا واقعیت

🔷مجلس و دولت تاکید می‌کنند که قیمت بزنین بالا نخواهد رفت. این موضوع مشابه دستورالعملی است که مجلس هفتم در مورد ثبات قیمت بنزین، اعلام کرده بود.

🔷حالا شهروندان که قدرت خرید پایینی دارند از افزایش قیمت نگرانند؛ دولت و مجلس می‌خواهند قیمت را ثابت نگهدارند، اما کارشناسان می‌گویند ناترازی باید با واقعی‌سازی قیمت بنزین مدیریت شود. گرچه نسبت به پیامدهای افزایش یکباره آن نیز هشدار می‌دهند.

🔷سیاست دولت اما همچنان حفظ قیمت تا زمانی است که بتواند درست مانند آنچه در مورد ارز انجام می‌دهد آن‌هم بدون در نظر گرفتن پرش فنر قیمت./#پیام_ما

#بنزین

@payamema

◻️مدیرعامل آب‌ منطقه‌ای مازندران: این استان تا ۵ سال آینده با کم‌آبی شدید مواجه می‌شود

🔻«تجن»و «هراز» غرق در تنش آبی

✍️فاطمه میرزایی

🔷استان مازندران به عنوان یکی از مناطق پر آب کشور شناخته می‌شود حال آنکه این استان از سال ۱۳۹۷ رسما وارد تنش آبی شد و بنا به اعلام متولیان آب این استان حداقل تا ۵ سال آتی، در این شرایط خواهد ماند.

🔷متولیان آب این استان اعلام کرده‌اند که ضعف در مهار آب‌های سطحی اصلی‌ترین مشکل مدیریت استان است.


🔷این استان در حالی وارد تابستان خواهد شد که سدهای مهم آن خالی از ذخیره قابل بهره برداری و ۶ شهرستان و حدود ۳۵۰روستایش در معرض خطر بی‌آبی قرار دارند.

🔷بنا به اعلام شرکت آب منطقه‌ای مازندران این استان فقط می‌تواند از ۱۷ درصد از آب‌‌های سطحی استفاده کند و ۸۳ درصد دیگر این آب روانه دریا و تبدیل به آب شور می‌شود./#پیام_ما

#آب

@payamema

⁠◻️در نشست «نقش اجتماعی زنان در بحران‌های آبی ایران» مطرح شد:

🔻زنان میراث‌دار رنج‌های کم‌آبی

✍️ نازنین افتخار

🔷میلیون‌ها زن در سراسر دنیا، وظیفۀ تأمین آب برای خانوار را به‌عهده دارند. آنها سالانه بیشتر از ۱۵۲ هزار کیلومتر را در مسیرهای سخت و خطرناک، گروهی و با پای پیاده برای رفع این نیاز طی می‌کنند. با وجود اینکه زنان همواره چند برابر بیشتر از مردان رنج بی‌آبی را به دوش می‌کشند، اما بسیار کمتر از آنها به آموزش و توانمندسازی خود در حوزۀ آب دسترسی دارند.

🔷به گزارش بانک جهانی، سهم زنان کشاورز در تمام دنیا در حوزۀ مدیریت منابع آب فقط ۱۰ درصد از اعتبار موجود کشاورزی و خرده مالکی است. باوجوداین، حکمرانی آب هنوز یک مسئلۀ مردانه پنداشته می‌شود. «مهتا بذرافکن»، پژوهشگر تغییر اقلیم در نشست «نقش اجتماعی زنان در بحران‌های آبی ایران» راه‌حل مدیریت منابع آبی را افزایش سواد آبی زنان دانست.

🔷او گفت:«زنان باید از طریق انجمن‌ها و شبکه‌سازی‌های مدنی در حوزۀ آب مطالبه‌گری کنند؛ زیرا آب به‌طور مستقیم با عدالت اقلیمی در ارتباط است و مسئلهۀ جنسیت و نابرابری‌های جنسیتی در حوزۀ آب در کانون این نابرابری‌ها قرار دارد.» /#پیام_ما

#آب

@payamema

🔻ایران در میان کشورهای دارای بیشترین تورم سالانه اسمی مواد غذایی

🔹اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران گزارشی از چشم‌انداز تورم مواد غذایی و محدودیت‌های صادراتی کشورها منتشر کرده است.

🔹این گزارش می‌گوید با وجود آغاز روند کاهشی قیمت کالاهای گروه کشاورزی در سال 2023، شاخص بهای کالاهای مزبور تقریبا در همه کشورها همچنان در سطحی بالاتر از سال 2019 خواهد بود.

🔹براساس این گزارش نام ایران با 73 درصد، در میان کشورهای دارای بیشترین تورم سالانه اسمی مواد غذایی قرار دارد.

🔹تنها 3 کشور زیمبابوه با 102 درصد، آرژانتین با 107 درصد و لبنان با 352 درصد بعد از ایران قرار دارند./#پیام_ما

#غذا

@payamema

🔻ایران در میان ده کشور دارای بیشترین تورم سالانه واقعی مواد غذایی

🔹طبق گزارشی که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران از چشم‌انداز تورم مواد غذایی و محدودیت‌های صادراتی کشورها منتشر کرده است، نام ایران در میان ده کشور دارای بیشترین تورم سالانه واقعی مواد غذایی دیده می‌شود.

🔹در این میان کشورهای زیمبابوه، مصر، رواندا و لبنان وضعیتی بدتر از ایران دارند. /#پیام_ما

#غذا

@payamema

🎥 سراب آب ژرف

🔹با جدی شدن مسئله کم‌آبی در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان اظهارنظرها درباره میزان اثربخشی طرح حفر چاه‌های آب ژرف افزایش یافته است. امین شول سیرجانی، سردبیر روزنامه #پیام_ما این موضوع را در ۹۰ ثانیه بررسی کرده است.

🔹گزارش‌ها و مقالات تحلیلی «پیام ما» درباره ابعاد مختلف طرح حفر چاه‌های آب ژرف را سایت روزنامه بخوانید.

#یادداشت_ویدئویی
#آب_ژرف
@payamema

✅صفحه نخست روزنامه #پیام_ما
پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲

🔻درخواست مهار هوش مصنوعی
🔷نگرانی‌های زیاد بابت رشد پدیده هوش مصنوعی در دنیای امروز، ابعاد مختلفی دارد همین نگرانی‌ها باعث شد تا کنگره ایالات متحده، مدیرعامل شرکت «اپن ای.آی» را برای بیان توضیحاتش فرا بخواند. این گزارش را در صفحه ۶ بخوانید.

🔻۷۰جنگلبان پارسال آسیب دیدند
🔷هشدار رئیس انجمن جنگل‌بانی ایران درباره تضعیف یگان حفاظت منابع طبیعی. این گزارش را در صفحه ۲ بخوانید.

🔻کاشت یک میلیارد نهال نمایش یا فرصت احیای جنگل‌ها؟
🔷در نشست «چالش‌ها و فرصت‌ها در کاشت یک میلیارد نهال» بررسی شد. این گزارش را در صفحه ۵ بخوانید.

🔻از طرح یک میلیارد نهال تقدس‌زدایی کنیم
🔷یادداشت رحیم ملک‌نیا، هیات علمی دانشگاه لرستان را در صفحه ۱ بخوانید.

🔻چندوچونی در آوازۀ جهانی رباعیات خیام
🔷یادداشت سیدعلی میرافضلی، شاعر و پژوهشگر ادبیات را در صفحه ۱ بخوانید.

🔗وبسایت روزنامه👇🏻
www.payamema.ir

🔗لینک اینستاگرام
https://instagram.com/payamema

🔗لینک توییتر
https://twitter.com/payamema

🔗لینک گروه
@payamema

#اختصاصی

🔻از طرح یک میلیارد نهال تقدس‌زدایی کنیم

✍️رحیم ملک‌نیا
هیات علمی دانشگاه لرستان

🔷این روزها همه‌جا سخن از پروژه کاشت میلیاردی نهال است. درباره مباحث فنی کاشت یک میلیارد نهال در چهار سال که بارها از سوی کارشناسان بیان شده است یا استدلال‌­های غیر‌منسجم مدیران سازمان در توجیه نهال‌کاری، اظهار نظر نمی‌کنم. باید یادآوری کنم که این موضوع به تهدیدی برای حفاظت از منابع طبیعی کشور تبدیل شده است که در صورت تداوم وضع موجود، می‌­تواند پیامدهای غیر‌قابل‌جبرانی را برای منابع طبیعی کشور در پی داشته باشد. سازمان منابع طبیعی بدون توجه به اولویت‌های مربوط به عرصه­‌های طبیعی، تمام انرژی، وقت و نیروی انسانی خود را صرف پروژه‌ای کرده است که پیش‌نیازهای لازم پیش از ورود به فاز اجرایی و همچنین اقدامات لازم برای گام پس از اجرای آن مبهم است.

🔷منتشر نشدن مطالعات مقدماتی، نامشخص بودن چگونگی مکان‌یابی محل کاشت و شنیده­‌ها در مورد سند پشتیبان، باعث نقد جدی به شتابزدگی سازمان در اجرای این پروژه است. از دیدگاه وظایف سازمانی، رسالت اصلی سازمان، حفاظت و احیا در اولویت اول و سپس گسترش و بهره‌­برداری در گام­‌های بعدی است.

🔷حفاظت از جنگل‌­ها در وهله نخست نیازمند رفع عوامل متعدد تخریب همچون چرای بی‌رویه دام، تغییر کاربری، آتش‌سوزی و قاچاق است. کاشت نهال با تداوم این عوامل نتیجه‌­ای در بر نخواهد داشت و فقط می‌­تواند منبع تولید خوراک برای تخریب‌­های آتی باشد. این اقدام حتی نمی‌تواند یک اقدام احیایی باشد، زیرا بخشی از این پروژه معطوف به توسعه فضای سبز و کاشت درختان مثمر است که نه اقدامی احیایی برای جنگل و نه در حیطه وظایف یا حداقل اولویت‌­های سازمان منابع طبیعی است.

🔷کاشت درختان مثمر بیش از آنکه رسالت سازمان منابع طبیعی باشد، وظیفه بخش باغبانی وزارتخانه است. توسعه فضای سبز شهری نیز متولی جدی‌تر از سازمان جنگل‌­ها دارد. از سوی دیگر، مشکلاتی همچون تداوم رهاشدگی هیرکانی، خطر آتش‌سوزی شدید در جنگل‌های زاگرس پس از بارندگی‌های گسترده و وضعیت مراتع و پروژه‌های آبخیز­داری، همگی در سایه این پروژه به فراموشی سپرده شده­‌اند.

🔷برنامه‌های لازم برای آمادگی شروع فصل آتش‌سوزی در زاگرس، به دلیل بسیج تمام امکانات برای کاشت نهال، به فراموشی سپرده شده است. در کنار گم کردن اولویت‌های اجرایی، ایجاد فضای بسته در بخش اجرا و بازوی علمی پروژه، روزنه امکان اصلاح‌ در روند اجرایی نیز هر روز بسته‌تر می‌شود.

🔷تهدید نیروهای میدانی سازمان جنگل­‌ها توسط مدیران ارشد برای حمایت صرف و هشدار سلب مسئولیت، حتی با ابلاغ دستی، تذکر به روسای مراکز تحقیقات برای حمایت بدون پرسشگری و گاهی تهدید تلویحی و عمومی منتقدان، شانس اصلاح و در نتیجه موفقیت نسبی این پروژه را به حداقل می‌رساند. لازم است سازمان منابع طبیعی با بازگشت به اولویت‌­های خود، حفاظت و احیا را مبتنی بر برنامه­‌های مدون پیگیری کند.

🔷نجات هیرکانی از رهاشدگی ناشی از نبود طرح و همچنین تدوین برنامه­‌های حفاظتی برای تابستان داغ زاگرس، بیش از کاشت نهال اولویت دارند. همچنین لازم است از تقدس‌بخشی به یک پروژه اجتناب شود تا ‌فضای لازم برای نقد از طرف بخش‌­های اجرا، پژوهش و دانشگاه مهیا شود. این امر می‌تواند اندک شانس موفقیت نسبی این پروژه را افزایش دهد./#پیام_ما

#جنگل

@payamema

#اختصاصی

◻️هرکس سخنی از سرِ سودا گفتند:

🔻چند و چونی در آوازۀ جهانی رباعیات خیّام

✍️سیدعلی میرافضلی
شاعر و پژوهشگر ادبیات

🔷ادوارد فیتزجرالد، شاعر انگلیسی عصر ویکتوریا، به سال ۱۸۵۹ میلادی ترجمۀ آزادی از رباعیات منسوب به خیّام عرضه داشت که هم موجب شهرت جهانی خیّام شد و هم نام فیتزجرالد را در شعر انگلیسی جاودانه کرد و پیامد آن، چاپ میلیون‌ها نسخه از ترجمۀ رباعیات خیّام به زبان‌های گوناگون بود. شهرت جهانی ترجمۀ رباعیات خیّام، این گمان را در ذهن برخی از محققان پدید آورد که ایرانیان، خود نیز خیّام را به واسطۀ این ترجمه شناختند و پیش از آن، خیّام در ایران شاعری گمنام بود.

🔷باید بدانیم که مکتب خیّام در رباعی، در اواسط قرن هفتم هجری، یعنی حدود هشتصد سال پیش، مورد شناسایی ادبای پارسی زبان قرار گرفت و جمال خلیل شروانی، اولین کسی بود که صدای متفاوت رباعیات حکیم خیّام و جریان متمایز رباعی خیّامانه را شناسایی کرد. او در «نزهة المجالس» که دفتری از چهار هزار رباعی کهن پارسی است، بابی را به «معانی حکیم عمر خیّام» اختصاص داد.

🔷چند دهۀ بعد، گردآورندۀ ناشناس «سفینۀ کهن رباعیات»، کتاب خود را با رباعیات خیّام آغاز نهاد. این رباعی‌نامه، به احتمال بسیار، در اواخر قرن هفتم هجری گرد آمده است. در اوایل قرن هشتم هجری، محمد بن یغمور در شهر ترمد در منطقۀ ماوراء النهر، سفینه‌ای از اشعار کهن فراهم کرد که قسم هفتم آن در قالب رباعی است. شروع این قسم، با رباعی «خواجه عمر خیّام» است. این مجموعه به «سفینۀ ترمد» شهرت دارد.

🔷در همین روزگار (به سال ۷۴۱ ق)، ادیبی به نام محمد بن بدر جاجرمی که در عراق عجم (مناطق مرکزی ایران) می‌زیست، به تدوین «مونس الاحرار فی دقائق الاشعار» در سی باب پرداخت. باب بیست و هشتم این کتاب در رباعیات است و یک فصلش، در «رباعیات ملک الحکماء عمر خیّام» است. همزمان با او، چهار کاتب ایرانی که در مصر به‌سر می‌بُردند، مجموعه‌ای از اشعار و مراسلات فارسی را کتابت کردند که سهم خیّام در آن، ۳۳رباعی است.

🔷بنابراین، طی سده‌های هفتم و هشتم هجری، در نقاط مختلفی از اقلیم پهناور زبان فارسی، ادیبان و کاتبانی بودند که توجه ویژه‌ای به رباعیات منسوب به خیّام داشتند و آن‌ها را در اختیار مخاطبان خود قرار می‌دادند. اولین مجموعه‌های مستقل رباعیات خیّام، در اواسط قرن نهم هجری گردآوری شد و خیلی زود، این کار چنان رونقی گرفت که بسیاری از بزرگان زمانه، خوشنویسان و تذهیب‌کنندگان و نگارگرانِ بنام را به خدمت گرفتند و نسخه‌ای از رباعیات خیّام را برای کتابخانه‌های خود فراهم کردند.

🔷قدیم‌ترین نسخۀ مُدَوّنِ رباعیات خیّام، نسخه‌ای است که شیخ محمود پیربوداقی، خوشنویس نامدار دربار پیربوداق قراقوینلو، در دهۀ آخر ماه صفر سال ۸۶۵ ق در دارالملک شیراز کتابت کرد.
🔷از آن زمان تا امروز، خیّام همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین رباعی‌سرایان زبان فارسی مطرح بوده است و بسیاری از ادبای قدیم، او را مَثَل اَعلایِ رباعی‌سرایی، و رباعیاتش را متر و معیار قالب رباعی می‌دانسته‌اند. ژان باپتیست نیکلا، مترجم ارشد سفارت فرانسه، طی ده سال اقامت در ایران (از ۱۸۵۴تا ۱۸۶۳م)، با رباعیات خیّام آشنا شد و دانست که او در ایران «شاعری برجسته» محسوب می‌شود. نیکلا، هم‌عصر فیتزجرالد بود و هم‌زمان با او، به ترجمۀ رباعیات خیّام اهتمام گماشت.

🔷شاید گفته شود که خیّام را طبقۀ فرهیخته و علاقه‌مندان به شعر می‌شناخته‌اند و مردم عادی سر و کاری با اشعار او نداشته‌اند. این حرف، با واقعیت نفوذ شعر در دنیای قدیم و در همۀ شؤون زندگی مردم مشرقْ زمین همخوانی ندارد. بر اساس شواهد و اشارات موجود، می‌توان گفت که از چندین سدۀ پیش تا کنون، رباعیّات منسوب به خیّام نه فقط در ایران، بلکه در کلّ سرزمین‌های پارسی‌زبان و ملل علاقه‌مند به شعر فارسی، شایع و پُر شهرت بوده است. نسخه‌های خطی فراوان و چاپ‌های متعدد دیوان او در هند و مصر و ترکیه (از ۱۲۱۱ ق به این سو) نشان‌دهندۀ اقبال مخاطبان به اشعار اوست.

🔷اما نباید فراموش کرد که دفتر رباعیات خیّام از حدود هشتصد سال پیش، جایگاه خود را در کتابخانۀ روح مردم ایران یافته بود و چنان نبود که شهرت خیّام در ایران و سرزمین‌های مجاور، در گروِ اهتمام مترجمان و محققان غربی باشد. اکنون رباعیات خیّام، به متنی فراملّی تبدیل شده و جزو میراث همۀ ملل جهان است. چنین منزلتی، ایجاب می‌کند که رباعیات او نه فقط به اغلب زبان‌های زنده بارها و بارها ترجمه شود، بلکه تحقیقات متعددی نیز در همۀ پهنۀ گیتی در مورد این رباعیات شکل گیرد. /#پیام_ما

#خیام
@payamema

◻️هشدار رئیس انجمن جنگلبانی ایران درباره تضعیف یگان حفاظت منابع طبیعی:

🔻۷۰ جنگلبان پارسال آسیب دیدند

🔷رئیس انجمن جنگلبانی ایران درباره آنچه که «تضعیف یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری» خوانده، هشدار داد و گفت که در سال ۱۴۰۱ تعداد ۷۰ نیروی این یگان حین انجام وظیفه دچار آسیب‌دیدگی شدید شده‌اند.

🔷به گفته او کماکان بخشی از مسئولان در مقابل تخریب و تصرف منابع طبیعی اهمال می‌کنند و در جهت تضعیف یگان حفاظت منابع طبیعی قلم و قدم می‌زنند./#پیام_ما

#جنگلبان

@payamema

⁠◻️تحقیق بخش زنان سازمان ملل متحد نشان داد:

🔻زنان آسیا و اقیانوسیه در تیررس تغییر اقلیم

🔷تغییر اقلیم، چالشی جهانی است که جوامع را در سراسر جهان تحت‌تأثیر قرار داده است. درحالی‌که تأثیرات آن توسط همه احساس می‌شود، نابرابری‌های اساسی و ظرفیت‌های نابرابر مواجهه با آن، برخی از افراد را آسیب‌پذیرتر می‌کند. زنان با فقر بیشتر دست‌وپنجه نرم می‌کنند و وابستگی‌شان به منابع طبیعی بیشتر است.

🔷از سوی دیگر اغلب از تصمیم‌گیری‌های محیطی کنار گذاشته می‌شوند و همۀ این موارد، دلیلی است تا بیشتر در معرض خطر قرار بگیرند. داده‌های جدید تلاقی مهم جنسیت و تغییر آب‌وهوا در آسیا و اقیانوسیه را نشان می‌دهد و شواهد قانع‌کننده‌ای ارائه می‌کنند تا بفهمیم چرا تغییرات آب‌وهوا برای زنان اهمیت دارد.

🔷این تحقیق که به‌تازگی در صفحۀ زنان سازمان ملل متحد منتشر شده و توسط «سارا دورتو والرو» و «اسنه کاول» انجام گرفته است؛ درک بهتری از رابطۀ پیچیده بین تغییر اقلیم و جنسیت ارائه می‌دهد. از تغییر در الگوهای بارندگی گرفته تا افزایش خشکی و دمای بالای هوا، مواردی که شناسایی و رسیدگی به آنها با نگاه جنسیتی ضروری است./#پیام_ما

#تغییر_اقلیم

@payamema

◻️ گزارشی به مناسبت روز جهانی موزه‌ها

🔻«توسعۀ پایدار» پشت در موزه‌ها ماند

✍️مریم سرخوش

🔷 ۴۲ سال پیش در ۱۸ می (۲۸ اردیبهشت) کمیتۀ بین‌المللی موزه‌ها «ایکوم» به‌‌عنوان روز جهانی موزه اعلام کرد تا در همۀ کشورهای عضو، مراسم و آیین‌هایی در بزرگداشت این کانون‌های تاریخ و فرهنگ ملل برگزار و اهمیت موزه‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ملزومات توسعۀ پایدار برای همگان تبیین شود.

🔷هدف اصلی از این نامگذاری این روز، افزایش آشنایی مردم با آثار تاریخی و میراث‌فرهنگی اعلام شد؛ زیرا موزه‌ها نقش مهمی در فرهنگ و تمدن یک جامعه ایفا می‌کنند و در واقع پل ارتباطی گذشته و حال هستند. از سوی دیگر، فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی از طریق اشیا و وسایلی كه در موزه‌ها جمع‌آوری شده است، معرفی و شناسایی می‌شود.

🔷به‌عبارتی، یكی از راه‌های شناخت سنن، آداب و رسوم و نحوۀ پوشش اقوام گذشته، همچنین یکی از روش‌های آشنایی با نحوۀ زندگی آن‌ها، موزه‌ها و اطلاعاتی است که به بازدیدکنندگان آنها ارائه می‌شود./#پیام_ما

#میراث_فرهنگی

@payamema

◻️در نشست «چالش‌ها و فرصت‌ها در کاشت یک میلیارد نهال» بررسی شد:

🔻کاشت یک میلیارد نهال نمایش یا فرصت احیای جنگل‌ها؟

✍️فاطمه باباخانی

🔷طرح مردمی کاشت یک میلیارد نهال طی چهار سال، موضوعی است که از همان ابتدا بحث‌ها و حرف و حدیث‌های زیادی به‌همراه داشت. درحالی‌که مدیران و بخشی از بدنۀ کارشناسی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به‌عنوان یک ضرورت از آن یاد می‌‌کنند، گروه دیگری از اساتید و کارشناسان، حفاظت از منابع موجود و احیای‌آنها را مقدم بر کاشت نهال جدید می‌دانند.

🔷نشست علمی «چالش‌ها و فرصت‌ها در کاشت یک میلیارد نهال» که به همت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور برگزار شد‌، فرصتی بود که صاحبان دیدگاه‌های مختلف نظراتشان را بیان کنند. /#پیام_ما

#جنگل

@payamema

◻️مدیرعامل شرکت «اپن ای‌.آی» در کنگره آمریکا مطرح کرد:

🔻درخواست مهار هوش مصنوعی

🔷نگرانی‌ها بابت رشد پدیده هوش مصنوعی در دنیای امروز، ابعاد مختلفی دارد. همین نگرانی‌ها باعث شد تا کنگره ایالات متحده، «سم آلتمن»، مدیرعامل شرکت «اپن ای‌.آی» سازنده ابزار مشهور هوش مصنوعی «چت جی.پی.تی» را برای بیان توضیحاتش فرا بخواند.

🔷نکته قابل تأمل این جلسه، درخواست آلتمن برای وضع مقررات هوش مصنوعی بود چرا که او هم گفت:«ممکن است هوش مصنوعی به بیراهه برود».

🔷یک استاد روانشناسی دانشگاه نیویورک در این جلسه گفت:«ما ماشین‌هایی ساخته‌ایم که مانند گاو در مغازه چینی و بلور فروشی هستند: قدرتمند و بی‌پروا که کنترل کردن آنها دشوار است».

.🔷یکی از سناتورها گفت که این فناوری بیشتر شبیه «بمب اتمی در مغازه چینی‌فروشی» است./#پیام_ما

#هوش_مصنوعی

@payamema

🎥اخطار رئیسی به حاکمان افغانستان:

🔻حقابه مردم سیستان و بلوچستان را سریعا بدهید

🔹ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور که به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده است، درباره حقابه رود هیرمند گفت:«ما تمام تلاش مان را می کنیم که از دریای عمان آب به مناطق مختلف شهر و کشور برسد. این موضوع زمان می برد اما حقابه مردم سیستان از هیرمند را نمی شود مشمول مرور زمان کرد.»

او با بیان اینکه این حق مربوط به زمان کنونی نیست و در معاهدات و قراداها نیز عنوان شده است، افزود:«به حاکمان افغانستان می گویم که این مطلب ما را بسیار جدی بگیرند و عادی تلقی نکنند. من به مسولان و حاکمان افغانستان اخطار می دهم که حق مردم استان سیستان و بوچستان را سریعا بدهند.»

🔹رئیس جمهور در ادامه از کارشناسان خواست نظر خود را در این زمینه بیان کنند:«برخی به ما خبر می دهند که سد، آب چندانی ندارد یا بخشی از سد لجن است. کارشناسان ببینند. اگر آنها تایید کردند، خب در نبودن آب بحثی نداریم اما اگر آب وجود دارد، این حق مردم باید داده شود.»

رئیسی همچنین اظهار کرد که دولت در همه نقاط مرزی کشور حق مردم کشور را خواهد گرفت./خبرگزاری صداوسیما

#هیرمند

@payamema

🎥 اظهار وزیر امورخارجه درباره حقابه هیرمند

🔹از مقام‌های افغانستانی خواسته شده است، هیأتی ایرانی با هدف بررسی ذخایر آبی سد کجکی که منشا حقابه ایران از رود هیرمند است به این کشور سفر کند و در صورت مخالفت با این درخواست، از ابزار فشار استفاده خواهیم کرد./خبرگزاری صداوسیما

#هیرمند
@payamema