گذرگاه تاریخ
1.1K subscribers
5.31K photos
6.65K videos
1.59K files
9.67K links
گریزی بر رویدادهای تاریخی ایران و جهان
Download Telegram
1927 - دولت لندن به عراق استقلال داد.
1939 - جامعه ملل روسيه را به دليل حمله نظامي به فنلاند از عضويت خود بركنار كرد.
1995 -  با توافق صربها، کرواتها و بوسنیایی ها، جنگ داخلی 3 ساله بوسنی ـ هرزگوین
پایان یافت.
1354 ش - آتش سوزي پست ‏خانه تهران
۱۹۹۴ - کار ساخت بزرگترین سد جهان بر روی رودخانه یانگ تسه در چین آغاز شد.
مرگ‌ها
    ۱۳۱۰ - حیدر رقابی شاعر ایرانی، متخلص به «هاله».

بيست و سوم آذر در آينه تاريخ معاصر ايران

23 آذر 1354پستخانه تهران آتش گرفت و بخش زيادي از نامه هاي داخلي و خارجي در آتش سوخت.
23 آذر 1350
ديپلمات هاي ايراني مقيم عراق به دنبال قطع روابط 2 كشور به تهران بازگشتند. قطع روابط به دليل اعتراض عراق به عمليات نيروي دريايي ايران در بازگرداندن و پاكسازي جزاير سه گانه ي ايران در خليج فارس بود.

23 آذر 1326محمدرضا پهلوي در پي سقوط قوام، رضا حكمت را به نخست‌وزيري منصوب كرد.
23 آذر 1311
انگليس به دليل به آتش کشیده شدن قرارداد دارسي، از ايران به دادگاه لاهه شكايت كرد.
قرارداد دارسی چند روز پیش توسط رضا شاه آتش زده شد
ايران پيش از اين اعلام كرده بود اين ديوان صلاحيت رسيدگي را به اين موضوع ندارد.
23 آذر 1304ميرزا حسن خان مشارالملك وزير امور خارجه ايران، تصميم مجلس موسسان در واگذاري دايمي سلطنت به رضاخان را به تمامي سفارتخانه ها ابلاغ كرد.
23 آذر 1303سرپرسي لورن وزير مختار انگليس وارد تهران شد.
23 آذر 1300
مجلس شوراي ملي، پيمان 26 ماده يي بسته شده ميان ايران و دولت بلشويكي روسيه را تصويب كرد. به موجب اين پيمان، دولت روسيه در ازاي لغو تمامي قراردادهاي استعماري تحميل شده از طرف تزارها بر ايران، اجازه يافت، در صورت دخالت مسلحانه يك دولت خارجي در امور ايران و تهديد سرحدات شوروي، حق دخالت متقابل در ايران را داشته باشد.
23 آذر 1286
عده اي از طرفداران محمدعلي شاه قاجار كه مخالف مشروطه بودند پس از تجمع در ميدان بهارستان تهران به ساختمان مجلس حمله كردند. در اين حمله كه با مقاومت محافظان مجلس روبرو شد، عده اي كشته و زخمي شدند.
برگرفته از: روزشمار تاريخ معاصر ايران(3)آرشيو خبري
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
سخنرانی روان شاد دکتر جواد طباطبایی در سمپوزیوم انقلاب مشروطه (نسخه کامل)۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۱، دانشگاه کالیفرنیا-ارواین

این سخنرانی شرح پاره‌ای از تأملات و پژوهش‌های اخیر زنده یاد استاد طباطبایی دربارهٔ انقلاب مشروطه است.

ایشان با بحث دربارهٔ تاریخ زیرزمینی عهد قاجار در دهه‌های منتهی به انقلاب مشروطه، ریشه‌های فکری جنبش مشروطه‌خواهی را ردیابی می‌کند و نشان می‌دهد پیش از آنکه مشروطیت و قانون در عثمانی مطرح شود، اندیشه مشروطه‌خواهی در میان ایرانیان پدیدار شده بود.

https://t.me/parsomad
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
آهنگ فار ا وی
مربوط به ۴۳ سال پیش
خواننده دمیس روسس خواننده معروف یونانی که با این آهنگ در تمام دنیا محبوب شد
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
کتیبه طلای داریوش بزرگ چگونه کشف شد

.http://telegram.me/parsomad
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
چرا زبان فارسی ماندگار شد؟

سخنرانی استاد ژاله آموزگار در انجمن بین‌المللی ایران شناسی

به کوشش انجمن سروسایه فکن

http://telegram.me/parsomad
24 آذر - 15 دسامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
1072 -  قتل آلپ ارسلان
آلپ ارسلان (به معنای شیر شرزه) پسر چغری بیگ و دومین حکمران سلجوقی ایران (پس از عمویش طغرل) 15 دسامبر 1072 میلادی (24 آذرماه) درگذشت و در مرو مدفون شد. وی پنج روز پیش از مرگ، در حضور جمع دستور اعدام یوسف خوارزمی فرمانده یک دژ نظامی (کوتوال) در ساحل آمودریا (رود جیحون) را داده بود که پس از یک مقاومت شدید دستگیر شده بود و اورا برای تعیین تکلیف نزد آلپ ارسلان آورده بودند. یوسف که مرگ خودرا نزدیک دید ناگهان خنجر برکشید (خنجر خودش و یا یکی از نگهبانان) و به سوی جایگاه آلپ ارسلان حمله برد. آلپ ارسلان که به تیراندازی خود اطمینان داشت نگهبانان را از مداخله منع کرد و تیر در کمان نهاد تا یوسف را بزند که با زیزاگ یوسف تیر خطا رفت و یوسف سینه آلپ ارسلان 43 ساله را با خنجر شکافت. آلپ ارسلان که اسلام آورده و نام محمد برخود گذارده بود تنها هشت سال حکومت کرد. از کارهای مهم او جنگ با دولت بیزانس (فسطنطنیه) در آناتولی است. وی بر سرزمینی از فرارود تا بین النهرین حکومت داشت. پس از او پسرش ملکشاه زمام امور را به دست گرفت.
1256 - سقوط دژ الموت، پايگاه فدائيان شيعه اسماعيليه
نیروهای هلاکوخان («هولاگو» درست است) ایلخان مغولی ایران، پسر تولي، نوه چنگيز و برادر قوبيلاي قاآن (خان بزرگ و حکمران چين) 15 دسامبر 1256 میلادی (24 آذر) وارد دژ معروف الموت شدند و و آن را که از پایگاههای مهم شيعه اسماعیلیه بود تصرف کردند. رکن الدین خورشاه رئیس دژ در برابر حمله مغولان پس از یک مقاومت کوتاه تسلیم شده بود. اسماعیلیه در آن زمان در نقاط مختلف ایران بویژه در خراسان دارای 23 دژ (قلعه) بودند. هلاکو که از ترور خواجه نظام الملک و تنی چند از قدرتمداران وقت به دست گروه ضربت اسماعیلیه معروف به فدائیان آگاه شده بود کمر به قلع و قمع آنان بسته بود. قلعه الموت در ارتفاع سه هزار متری از سطح دریا ـ در کوههای البرز و منطقه رودبار (ديلمان) ساخته شده و ویرانه آن باقی مانده است. یک امیر دیلمی آن را در نیمه دوم قرن نهم میلادی ساخته و برآن نام آشیانه عقاب گذارده بود. حسن صبّاح (بزرگشده ری) که در مصر به اسماعیلیه گرویده بود پس از بازگشت به وطن و هنگامي که خودرا در معرض تهديد ملکشاه ـ شاه وقت ـ با بکاربردن تدابیری در دهه هشتم سده یازدهم میلادی (با محاسباتی؛ سال 1088) دژ الموت را تصاحب کرده و به ایجاد گروه فدائیان از روستائیان محل دست زده بود. [خرابه اين دژ که در شمال طالقان واقع شده است تا قزوين حدود 30 و تا تهران حدود 100 کيلومتر فاصله دارد]
مارکو پولو ایتالیایی (متولد 1254 و متوفي 1324) که در دوران مغولان از ایران دیدن کرد و در سال 1295 میلادی به الموت رفت در سفرنامه خود از فدائیان اسماعیلیه به عنوان حشّاشین نام برده و نوشته است که حسن صبّاح و جانشینانش به افراد مامور ترور قبلا حشیش می دادند. این واژه حشّاشین به تدریج در زبانهای اروپایی به صورت «اسسین» درآمده و معنای تروریست به خود گرفته است.
1950 - فرار سران و بانيان حزب توده از زندان قصر
15دسامبر سال 1950 (24 آذرماه 1329) با يك نقشه از پيش تهيه شده دقيق، سران و بنيادگذاران حزب توده ايران كه برخي از آنان در كابينه هاي پیش از آن به وزارت هم رسيده بودند از زندان قصر فراركردند. آنان از جمله دكتر نورالدين كيانوري، دكتر مرتضي يزدي، دكتر جودت، نوشين و قاسمي قبلا در اختيار محاكم نظامي بودند كه يك دادگاه دادگستري تهران اوايل آذر ماه آن سال به اعتراضشان رسيدگي، و اقدام محاكم نظامي درباره آنان را خارج از صلاحيت اعلام داشت و حكم داد كه پرونده جهت تحقيق به دادسراي تهران ارسال شود. پس از ابلاغ حکم به دستگاه قضايي ارتش، بررسي و مذاکره براي ردّ و يا قبول آن آغاز شد.
1356 ش - اعدام سرلشکر مقرّبي
محكمه نظامي تهران سرلشكر مقرّبي را كه با چند تن ديگر به اتهام جاسوسي براي شوروي دستگير شده بود 24 آذر 1356 به اعدام محكوم كرد كه دو هفته بعد (4 دي ماه)، اين حكم اجرا شد. در دادگاه گفته شد كه وي افسر رزمي نبوده و كار دفتري از جمله ترجمه اسناد نظامي مي كرده است!. ربّاني (خراساني) از مديران كل سابق آموزش وپرورش نيز كه از متهمان اين پرونده بود برغم بي گناه اعلام كردن خود و طومارهاي مردم به حمايت از او، بعدا محكوم به اعدام شد كه در جريان انقلاب از زندان آزاد گرديد.
1979 - ورود شاه به پاناما با پادرمياني دولت آمريکا
شاه سابق، محمدرضا پهلوي، كه قبلا براي درمان بيماري سرطان به آمريكا رفته بود 15دسامبر 1979 عازم پاناما شد و ماهها در سايه ترس از استرداد و ترور در يك جزيره دوردست در اين كشور واقع در آمريکاي مرکزي زندگي كرد كه از آنجا به مصر رفت و در اين كشور درگذشت و همانجا مدفون شده است.
مصر در آن زمان که رسانه ها هردم خبر از صدور حکم اعدام غيابي، تقاضاي استرداد، فرستادن کماندو و ... مي دادند تنها د
ولتي بود که حاضر شده بود شاه را بپذيرد.
ورود شاه به آمريكا جهت درمان و اقامت كوتاه براي دولت كارتر دشواري هاي سياسي پديد آورده بود از جمله تصرف سفارت آمريکا در تهران. بالاخره با پادرمياني مقامهاي آمريكايي، دولت پاناما حاضر شد شاه سابق را درخاک خود بپذيرد. دولتهاي ديگر، حتي اردن كه پادشاه آن دوست قديمي شاه بود حاضر به پذيرقتنش نبودند و اين وضعيت بايد درس بزرگي براي دولتمردان باشد.
در طول اقامت در پاناما، شاه فرصت يافته بود که در چند مصاحبه از خود دفاع کند و کتابي تحت عنوان پاسخ به تاريخ بنويسد.
1917 - بلشويک هاي روس که پس از انقلاب اکتبر زمام اموررا به دست گرفته بودند با آلمان (سنترال پاور) ترک مخاصمه اعلام کردند و به اين ترتيب روسيه از جنگ جهاني اول خارج شد

بیست و چهارم آذر در آینه تاریخ معاصر ایران

24 آذر 1350سفارت افغانستان به دنبال قطع روابط ایران و عراق، حافظ منافع این كشور در تهران شد.

24 آذر 1337رزمایش مشترك ناوگان جنگی ایران و آمریكا در خلیج فارس آغاز شد.
24 آذر 1331وزیر دارایی با توجه به افزایش قاچاق در ایران، بر لزوم ایجاد شبكه اطلاعات خارج از كشور تأكید كرد.
24 آذر 1309هشتمین دوره مجلس شورای ملی آغاز به كار كرد، این مجلس تا 24 دی 1311 هجری خورشیدی دایر بود.
24 آذر 1304رضا شاه با حضور در مجلس شورای ملی، مراسم سوگند (تحلیف) را به جای آورد.
24 آذر 1303مجلس شورای ملی به ریاست موتمن الملك تشكیل جلسه داد و گفت و گوها درباره بودجه سال جاری ادامه یافت.
24 آذر 1302رضاخان رئیس الوزراء دستور داد كمیسیونی برای رسیدگی به عملكرد نظمیه تشكیل شود.
24 آذر 1300
سفارت انگلیس كه تغییر نام بانك ایران به بانك دولتی را خلاف قراردادها و امتیازنامه انحصاری بانك شاهنشاهی می دانست، با ارسال نامه یی، اعتراض خود به این موضوع را به وزارت امور خارجه ایران تسلیم كرد. بانك شاهنشاهی به عنوان تنها بانك ناشر اسكناس، مدعی بود كه تنها بانك دولتی ایران است.
24 آذر 1300
سفارت انگلیس در نامه یی به وزارت امور خارجه ایران صورت مطالبه های خود را كه دولت انگلیس به عنوان كمك به دولت ایران پرداخت كرده بود، اعلام كرد.
24 آذر 1290
سفارت روسیه در تهران در یادداشتی هشدار داد، چنانچه در مدت شش روز به خواسته مسكو مبنی بر اخراج مورگان شوستر آمریكایی از ایران جامه عمل پوشیده نشود، چهار هزار سرباز روسی وارد تهران خواهند شد.
24 آذر 1286
ناصرالملك رئیس الوزرا با میانجیگری سفارت انگلیس از زندان آزاد شد و به لندن رفت.
برگرفته از: روزشمار تاریخ معاصر ایران(جلد 1، 3 و 4)آرشیو خبری
25 آذر - 16 دسامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
1812 - شكست "ناپلئون بُناپارت" در جنگ با روسيه
ناپلئون بُناپارت، امپراتور فرانسه در 22 ژوئن 1812م با ارتشي مجهز به روسيه حمله كرد اما پس از برخورد با سرماي كشنده، بيماري و گرسنگي، مجبور به عقب‏نشيني شد. در اين ميان سربازان او به شدت از اثرات سرماي جان‏گداز روسيه صدمه خوردند به طوري كه از 530 هزار سرباز فرانسوي، فقط 32هزار نفر جان سالم به در بردند در حالي كه از ارتش 120هزار نفري روسيه، تنها 40 هزار نفر جان خود را از دست داده بودند. ناپلئون پس از اين شكست با شتاب به پاريس بازگشت تا پول لازم را براي حملات بعدي خود فراهم آورد. اما اين ماجراجويي تحقيرآميز، ديگر كشورهاي رقيب فرانسه را تحريك كرد تا در حال ضعف به ارتش فرانسه يورش برند و امپراتور فرانسه را سرنگون سازند.
1950 - پيشنهاد ملي شدن نفت و پشتيبابي مردم
25 آذرماه 1329 (16دسامبر سال 1950) محمد‌ مصدق و ده تن از يارانش به عنوان اعضاي كميسيون نفت گزارش خود را به مجلس دادند و پيشنهاد كردند كه قرارداد سال 1933 ايران و انگلستان لغو و صنعت نفت ايران ملي و در دست دولت قرار گيرد و
در پی اعلام این طرح و از روز بعد تشكيل اجتماعات و ايراد نطقها و انتشار مقالات به پشتيباني از آن آغاز شد. سي ام آذرماه تعدادی از هواداران جبهه ملی در بهارستان اجتماع و فرياد نفت ما بايد ملي گردد سر دادند. اين اجتماعات و حمايت ها با وجود مخالفت رزم آرا نخست وزير وقت با ملي شدن صنعت نفت ادامه يافت و سرانجام رزم آرا جان خودرا برسر اين مخالفت گذارد و نفت ملي شد، اما بعدها ثابت شد که حق با رزم آرا بود و ملی شدن نفت که فقط دولتی شدن نفت بود چه آسیبی به اقتصاد کشور رساند
کشور طی دو سال به یک بحران اقتصادی کشیده شد
قاتل رزم آرا که یک نخست وزیر وطن پرست بود بنام خلیل طهماسبی توسط دولت مصدق تشویق شد و از زندان آزاد شد و‌ تشویق هم شد !
1963 - تاسیس تلویزیون دولتی در ایران
پس از چندی بررسي پيرامون امكان تاسيس يك روزنامه و يك تلويزيون دولتي سرانجام در 25 آذرماه 1342 (16 دسامبر 1963) دولت پولي در اختيار اداره انتشارات و راديو (بعدا وزارت اطلاعات و جهانگردی و اینک وزارت ارشاد) قرارداد كه در زمينه ايجاد تلويزيون دولتي كه قطعي خواهدبود بررسي و مطالعه جدّي كند. در آن زمان در ايران تنها دو فرستنده تلويزيون (غير دولتي) وجود داشت ـ در تهران و در خوزستان ـ كه فرستنده تهران از 1337 آغاز بکار کرده بود.
مطالعات براي تاسيس تلويزيون دولتي ادامه داشت كه در سال 1344 ناگهان هويدا نخست وزير وقت به جای وزارت اطلاعات و جهانگردی اجرای تصمیم آذرماه 1342 را بر عهده رضا قطبي (مهندس از فرانسه و مدرّس دانشگاه صنعتي و پسر دايي فرح پهلوي) گذارد و عملي شد. تلویزیون دولتی از 1345 آغاز بکار کرد و از تابستان 1350 رادیو دولتی به آن ضمیمه شد و سازمان رادیوتلویزیون ملی بوجودآمد و .... قطبي که تا حدي تفکر ناسيوناليستي داشت و از جانب مادر يک بختياري بود در طول رياست بر راديو تلويزيون ملي که تا سال انقلاب ادامه داشت سانسور اخبار را به حداقل رسانيده بود.
1347 ش - اعلام اجراي يک نظام نوین آموزش و پرورش در ایران
25 آذرماه 1347 وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که اجرای نظام نوین آموزش و پرورش کشور قطعی شده و با اجرای این نظام تحصیلات عمومی که شامل دو دوره شش ساله است به سه دوره تبدیل خواهد شد: ابتدایی 5 سال، راهنمایی تحصیلی 3 سال و متوسطه 4 سال. قبلا و در سال 1345 هدف و برنامه های این نظام به صورت یک کتابچه برای اصحاب نظر ارسال شده بود تا نظر خودرا به کمیسیون مربوط بفرستند. هادی هدایتی و منوچهر تسلیمی (وزیر مربوط و معاون او) مبتکر نظام تازه آموزش و پرورش کشور بودند. هدف از دوره راهنمایی تحصیلی کشف استعداد نوجوان و شکوفا ساختن آن و هدایتش به دوره متوسطه مربوط بود که قرار بود چندین رشته داشته باشد. در دی ماه 1347 اعلام شد که برای تدریس در دوره راهنمایی، یک دانشسرای دو ساله (فوق دیپلم) تشکیل خواهد شد و .... نگارنده این سایت در همین ماه (دی ماه 1347) تمامی صفحه پنجم روزنامه اطلاعات را اختصاص به بحث درباره نظام تازه آموزش و پرورش داد و بعدا در مقالات متعدد نوشت که یک فوق دیپلم نخواهد توانست هدف های دوره راهنمایی تحصیلی را تامین کند. این دوره به مدرس متخصص و روانشناس نیازدارد.به علاوه در ایران، تاسیس دهها نوع دبیرستان با امکانات موجود عملی نخواهد بود و ....
1944 - نبرد بالژ Bulge
16 دسامبر سال 1944 به تصميم هيتلر كه در انتظار تكميل سلاحهاي تازه اش از جمله بمب هسته اي بود، سه ارتش آلماني مركب از 20 لشكر با تانكهاي تازه ساز در جبهه بلژيك ـ لوکزامبورگ، در خط «آردنزArdennes» به طول 110 کيلومتر دست به يك ضد حمله شديد زدند تا خود را به«آنتورپ Antwerp» برسانند. اين بزرگترين ضد حمله هيتلر در آن سال بود كه پايان كار اورا نزديكتر كرد
برخلاف تصور هيتلر، دو ارتش راست و چپ او پس از آغاز تعرض، بر اثر مقاومت نيروهاي متفقين بويژه ارتش نهم آمريکا متوقف شد
ند و ارتش مياني به يك پيشروي عميق برق آسا نايل آمد، اما پشت سر خودرا خالي گذارد و به همين سبب عنوان اين ضد حمله را «بالژ Bulge » به معناي پيشرفتگي گذارده اند. در اين ضد حمله آلمان، لوفت وافه با صدها شکاري ـ بمب افکن و نيز يکانهاي چتربار شرکت داشتند.
متفقين از خالي ماندن پشت جبهه ارتش مياني آلمان استفاده کرده و با فرستادن چترباز، از اين محل به واحدهاي اين ارتش آسيب فراوان وارد ساختند و نقشه هيتلر که تجربه و اطلاعات کافي نظامي نداشت شکست خورد. نبرد بالژ که 16 دسامبر 1944 آغاز شده بود چهل روز طول کشيد و 25 ژانويه 1945 (سه ماه پيش از افتادن شهر برلين به دست روسها و خودکشي هيتلر) پايان يافت. اسنادي كه بعد از جنگ به دست آمد نشان داد كه ژنرالهاي هيتلر با اين ضد حمله به صورتي كه انجام گرفت موافق نبودند.
۱۸۹۹ - باشگاه فوتبال آ. ث. میلان ایتالیا تاسیس شد.
۱۹۷۱ - با پیروزی ارتش آزادی‌بخش بنگلادش، در جنگ استقلال با پاکستان، کشور بنگلادش تشکیل شد.
1991 - روز استقلال "قزاقستان" از اتحاد جماهير شوروي سابق
زادروزها
    ۱۳۲۹ ش - بهرام شاه‌محمدلو، کارگردان و هنرپیشه‌ی ایرانی تئاتر و تلویزیون
درگذشت‌ها
    ۱۴۷۴ - درگذشت علی بن محمد سمرقندی منجم و ریاضی‌دان ایرانی

بیست و پنجم آذر در آینه تاریخ معاصر ایران
25 آذر 1357
جیمی كارتر رییس جمهوری آمریكا، با فرستادن پیام محرمانه یی برای ویلیام هیلی سولیوان سفیر آن كشور در ایران، از وی خواست تا هرچه زودتر به دیدار محمدرضا پهلوی رفته و حمایت آمریكا را از كوشش های او برای بازگشت امنیت و ثبات در ایران به اطلاع وی برساند.

25 آذر 1355
محمدرضا شاه پهلوی در یك گفتگوی مطبوعاتی اعلام كرد: «ما فقط سه هزار و 300 زندانی سیاسی داریم كه اتفاقاً بیشتر آنها ماركسیست هستند!»
25 آذر 1331
بخشنامه واگذاری اداره امور كتابخانه های كشور به كتابخانه ملی، به منظور تمركز امور كتابخانه ها و كمك فنی به كتابداران از طرف مهدی آذر وزیر فرهنگ صادر شد.
25 آذر 1318
مجلس شورای ملی پیمان دوستی بسته شده میان دولت های ایران و ژاپن را تصویب كرد، ژاپن در آن زمان متحد آلمان هیتلری بود.
25 آذر 1304
رضاخان با رای مجلس موسسان و با سقوط سلسله قاجار بر تخت سلطنت نشست .
25 آذر 1303
فرمانده قشون آذربایجان اخراج چهار لهستانی كه بدون مجوز وارد ایران شده بودند، به اطلاع وزارت جنگ رساند.
25 آذر 1301     احمدشاه قاجار پس از بازگشت از اروپا وارد تهران شد.
25 آذر 1300
سیم تلگراف انگلیسی در اختیار ایران قرار گرفت. وزارت پست و تلگراف از دولت تقاضا كرد سه رشته سیمی كه نظامیان انگلیس از مرز قصر شیرین بدون اجازه به داخل ایران كشیده اند، به دولت ایران به صورت رایگان واگذار كند و در صورتی كه انگلیسی ها از واگذاری مجانی سیم ها خودداری كنند، با قیمت مناسبی كه به نفع دولت باشد از آن ها خریداری شود.
25 آذر 1296
ولادیمیر ایلیچ لنین رهبر انقلاب بلشویكی روسیه در پیامی اعلام كرد كه عهدنامه های سری میان روسیه و انگلیس بر سر ایران باطل است و قشون روس به زودی از ایران خارج خواهند شد.
25 آذر 1286
درگیری های گسترده یی میان طرفداران مشروطه و حامیان محمدعلی شاه قاجار در شهرهای مختلف به وقوع پیوست.
25 آذر 1285
محمدعلی میرزا كه به دستور مظفرالدین شاه و به دلیل شرایط نامناسب جسمی وی به تهران آمده بود، زمام امور كشور را به دست گرفت.
برگرفته از: روزشمار تاریخ معاصر ایران(جلد 1 و 4)آرشیو خبری
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
اين فيلم خلاصه اى از مبارزه محمدعلى با سرسخت ترين حريفش يعنى جرج فورمن در سال 1974 است.

اين نبرد كه مشهورترين مبارزه على بود، 8 راند طول كشيد و باعث شد او براى چندمين بار مدال طلاى بوكس سنگين وزن را بدست آورد.
@parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
احمدظاهر، خواننده مردمی افغانستان.

۴۶ سال از درگذشت این خواننده محبوب می گذرد اما نام و صدایش همچنان در یاد پیر و جوان افغانستانی زنده است
تصاویری از ماتم و اندوه مردم را در بدرقه او ببینید..
@parsomad
💠 «گنجینه جیحون»

گنجینه جیحون با حدود یکصد و هفتاد قطعه طلا و نقره و حدود دویست سکه است در حدود سالهای ۱۸۸۰ میلادی کشف شد؛ اما نام محل دقیق آن هرگز اعلام نشد.

قطعات مزبور در موزه‌های انگلیس، ویکتوریا و آلبرت نگهداری می شوند. مرحوم مشیرالدوله ( پپرنیا ) هم در کتاب گران سنگشان، یعنی ایران باستان، اشاراتی به این گنجینه داشتند. یکی از آثار جالب توجه به دست آمده از گنجینه مذکور بازوبند طلائی بود، زیرا بر روی پلکان آپادانا در تخت جمشید تصویری حک شده که در دستان هدیه آوران همین بازوبند حجاری شده و در دست هدیه آورنده سُغدی دقیقا همین بازوبند مکشوفه است.
سندی بسیار دقیق از دقت بالای هنرمندان تخت جمشید. یکی از منابعی که درباره این گنجینه نوشته است :
Curtis, John, The Oxus Treasure, British Museum Objects in Focus series, 2012, British Museum Press, ISBN 9780714150796
نویسنده : دکتر هژیر تهرانی

🔖 شرح تصویر: نمونه‌ای از مجسمه‌های طلایی کوچک

https://t.me/parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
گزیده ای از سخنرانی ایلبر اورتایلی، استاد تاریخ دانشگاه گالاتاسارای ترکیه:
-نقش «ایران» برای ما تُرکها مانند نقش «یونان» برای اروپایی هاست

http://telegram.me/parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
خیام و اندیشه های وی از دیدگاه داریوش شایگان
http://telegram.me/parsomad
گران قیمت ترین مواد جهان

پلوتنیوم- قیمت هر گرم از این عنصر شیمیایی 4 هزار دلار است این عنصر یکی از مواد مهم شکاف هسته ای در سلاح های هسته ای پیشرفته است.

تافیت- قیمت هر گرم از این سنگ که در واقع نوعی یاقوت است، بیش از 20 هزار دلار میباشد.

تریتیوم- این ماده که بیشتر برای ساخت اشیایی استفاده میشود که از خود نور منتشر می کنند، هر گرمش 30 هزار دلار ارزش دارد.

الماس- هر گرم از این سنگ قیمتی و بسیار زیبا که در فشارهای بالا پایدار است 55 هزار دلار قیمت دارد.

کالیفرنیم- هر گرم از این ماده که جزو عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است 27 میلیون دلار ارزش دارد.

پادماده- گران ترین ماده جهان شناخته میشود هر گرم از این ماده که برعکس مواد دیگر بار هسته ای منفی است، تقریبا 60 تریلیون دلار قیمت دارد.
اما ساختن پاد ماده در دوران کنونی با تکنولوژی جدید هم غیر ممکن است
https://t.me/parsomad
شعر آرش کمانگیر
اثر ماندگار سیاوش کسرایی

برف می بارد
برف می بارد به روی خار و خاراسنگ
کوه‌ها خاموش،
دره ها دلتنگ؛
راه‌ها چشم انتظار کاروانی با صدای زنگ 

برنمی‌شد گر زبام کلبه‌ها دودی،
یا که سوسوی چراغی گر پیامی‌مان نمی‌آورد،
ردپاها گرنمی‌افتاد روی جاده‌ها لغزان،
ما چه می‌کردیم در کولاک دل آشفته‌ی دمسرد؟
آنک،آنک کلبه‌ای روشن،
روی تپه‌، روبروی من

درگشودندم
مهربانی‌ها نمودندم
زود دانستم،که دور از این داستانِ خشم برف و سوز،
در کنار شعله‌ی آتش،
قصه می‌گوید برای بچه های خود عمو نوروز:
گفته بودم زندگی زیباست
گفته و ناگفته، ای بس نکته ها کاینجاست
آسمانِ باز؛
آفتابِ زر؛
باغ‌های گل؛
دشت‌های بی در و پیکر؛
سر برون آوردن گل از درون برف؛
تاب نرم رقص ماهی در بلور آب؛
بوی خاک عطر باران خورده در کهسار؛
خواب گندمزار در چشمه‌ی مهتاب؛
آمدن،رفتن،دویدن؛
عشق وزیدن؛
در غم انسان نشستن ؛
پابه پای شادمانی‌های مردم پای کوبیدن؛

کار کردن،کارکردن؛
آرمیدن؛
چشم انداز بیابان‌های خشک و تشنه را دیدن ؛
جرعه‌هایی از سبوی تازه آب پاک نوشیدن ؛

گوسفندان را سحرگاهان به سوی کوه راندن؛
همنفس با بلبلان کوهی ِ آواره خواندن؛
در تله افتاده آهوبچگان را شیر دادن؛
و رهانیدن،
نیمروز خستگی را در پناه دره ماندن؛
گاه گاهی ،
زیر سقف سقف این سفالین بام‌های مه گرفته،
قصه‌های در هم غم را ز نم نم های باران شنیدن،
بی تکان گهواره‌ی رنگین کمان را
در کنار بام دیدن ؛
یا شب برفی،
پیش آتش‌ها نشستن،
دل به رویاهای دامنگیر و گرم شعله بستن

آری، آری، زندگی زیباست
زندگی آتشگهی دیرنده پا برجاست
گربیفروزیش، رقص شعله‌اش در هر کران پیداست
ورنه، خاموش است و خاموشی گناه ماست»

پیرمرد، آرام و با لبخند،
کنده‌ای در کوره‌ی افسرده جان افکند
چشم‌هایش را در سیاهی‌های کومه جست و جو می کرد؛
زیر لب آهسته با خود گفت و گو می‌کرد ؛

« زندگی را شعله باید برفروزنده،
شعله‌ها را هیمه سوزنده

جنگلی هستی تو، ای انسان!
جنگل، ای روئیده آزاده،
بی دریغ افکنده روی کوه‌ها دامن،
آشیان‌ها بر سرانگشتان تو جاوید،
چشمه‌ها در سایبان‌های تو جوشنده،
آفتاب و باد و باران بر سرت افشان،
جان تو خدمتگر آتش
سربلند و سبز باش، ای جنگلِ انسان!»

«زندگانی شعله می‌خواهد»، صدا سر داد عمو نوروز،
« شعله هارا هیمه باید روشنی افروز
کودکانم، داستان ما ز آرش بود
او به جان خدمتگزار باغ آتش بود
روزگاری بود؛
روزگار تلخ و تاری بود
بخت ما چون روی بدخواهان ما تیره
دشمنان بر جان ما چیره
شهر سیلی خورده هذیان داشت؛
بر زبان بس داستان‌های پریشان داشت
زندگی سرد و سیه چون سنگ،
روز بدنامی،
روزگار ننگ
غیرت اندر بندهای بندگی پیچان؛
عشق در بیماریِ دلمردگی بیجان

فصل‌ها فصل زمستان شد،
صحنه‌ی گلگشت‌ها گم شد، نشستن در شبستان شد
در شبستان های خاموشی،
می تراوید از گل اندیشه‌ها عطر فراموشی

ترسی بود و بال‌های مرگ؛
کس نمی‌جنبید، چون بر شاخه برگ از برگ
سنگر آزادگان خاموش؛
خیمه‌گاه دشمنان پرجوش

مرزهای مْلک،
همچو سرحدّات دامنگستراندیشه، بی‌سامان
برج های شهر،
همچو باروهای دل، بشکسته و ویران
دشمنان بگذشته از سرحدّ و از بارو

هیچ سینه کینه‌ای در بر نمی اندوخت
هیچ دل مهری نمی‌ورزید
هیچ کس دستی به سوی کس نمی‌آورد
هیچ کس در روی دیگر کس نمی‌خندید
باغ های آرزو بی برگ؛
آسمان اشک ها پربار
گرمرو آزادگان در بند؛
روسپی نامردمان در کار

انجمن‌ها کرد دشمن،
رایزن‌ها گرد هم آورد دشمن؛
تا به تدبیری که در ناپاک ْدل دارند،
هم به دست ما شکست ما براندیشند
نازک اندیشانشان ،بی شرم،
_ که مباداشان دگر روزِ بهی در چشم _
یافتند آخر فسونی را که می‌جستند

چشم‌ها با وحشتی در چشمخانه هر طرف را جستجو میکرد؛
وین خبر را هر دهانی زیر گوشی بازگو میکرد:

« آخرین فرمان، آخرین تحقیر
مرز را پرواز تیری می‌دهد سامان!
گر به نزدیکی فرود آید ،
خانه هامان تنگ،
آرزومان کور،
ور بپرد دور،
تا کجا؟ تاچند؟
آه ! کوبازوی پولادین و کو سرپنجه‌ی ایمان؟»
هر دهانی این خبر را بازگو می‌کرد؛
چشم‌ها ، بی گفت و گویی ، هر طرف را جست و جو می‌کرد»

پیرمرد، اندوهگین دستی به دیگر دست می‌سایید
از میان دره ّهای دور، گرگی خسته می‌نالید
برف روی برف می‌بارید
باد بالش را به پشت شیشه می‌مالید

«صبح می‌آمد-پیرمرد آرام کرد آغاز-
«پیش روی لشکر دشمن سپاه دوست؛ دشت نه، دریایی از سرباز
آسمان الماسِ اخترهای خود را داده بود از دست
بی نفس می‌شد سیاهی در دهان صبح؛
باد پر می‌ریخت روی دشت باز دامن البرز

لشکر ایرانیان در اضطرابی سخت دردآور،
دودو و سه سه به پچپچ گرد یکدیگر؛
کودکان بربام؛
دختران بنشسته بر روزن،
مادران غمگین کنار در
کم کمک در اوج آمد پچپچ خفته
خلق، چون بحری برآشفته،
به جوش آمد؛
خروشان شد؛
به موج افتاد؛
بّرش بگرفت و مردی چون صدف
از سینه بیرون داد»
https://t.me/parsomad
Arashe kamangir
Siyavosh Kasraei
🎧 منظومه «آرش کمانگیر» سیاوش_کسرایی با صدای شاعر. کسرایی در چنین روزی (۱۹ بهمن ۱۳۷۴) درگذشت
https://t.me/parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
یادی کنیم از سکانس تاریخی فیلم قیصر با هنرمندی بهمن مفید
بهمن مفید یکی از بزرگترین هنرمندان قبل از انقلاب بود
این صحنه یادگار جاودانه آن هنرمند بزرگ ایران بود که هرگز از یاد و خاطره سینما دوستان بیرون نخواهد رفت

روح این هنرمند بزرگ در آرامش ابدی
https://t.me/parsomad
26 آذر -
17 دسامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
1273 - سالروز درگذشت مولانا
مولانا جلال الدين محمد صوفي بزرگ و صاحب مثنوي 17 دسامبر سال 1273 ميلادي در قونيه (تركيه امروز) درگذشت و هر سال به اين مناسبت مراسمي در كنار مزار او بر پا مي شود كه يك هفته به طول مي انجامد. مولانا جلال الدين محمد متخلّص به مولوي که بيش از 26 هزار شعر عرفاني سروده است بسال 586 هجري خورشيدي (سی ام سپتامبر 1207 ميلادي = هشتم مهرماه) در بلخ خراسان  بدنيا آمده بود.  . مولانا از این جهت به رومی معروف است که مدتی و اواخر عمر در قونیه و در آن زمان در قلمرو روم شرقی (دولت قسطنطنیه) زندگی کرد.
از سال 1336 به این سوی مراسم بزرگداشت مولوي منظما در تهران برگزار شده است. مراسم سال 1336 که هشتم آبان این سال (30اکتبر 1957) برگزارشده بود «بسیار باشکوه» توصیف شده است.
۱۷۷۷ - فرانسه ایالات متحده آمریکا را به رسمیت شناخت.
1830 - درگذشت سيمون بوليوار قهرمان معروف امريكاي جنوبي
سيمون بوليوار، سردار و سياست‏مدار معروف امريكاي جنوبي در بيستم آوريل 1783م در شهر كاراكاس در ونزوئلا به دنيا آمد. وي پس از طي دروس متوسطه، براي ادامه تحصيل راهي مادريد در اسپانيا گرديد و در رشته حقوق فارغ التحصيل شد. بوليوار كه در اواخر انقلاب كبير فرانسه در آن كشور به سر برده بود، پس از بازگشت به كشورش درصدد برآمد تا كشور خود و مناطق امريكاي جنوبي را كه در زير يوغ استعمار اسپانيا بودند، آزاد سازد. از اين رو، مبارزات خود را از سال 1813م آغاز كرد و طي سال‏هاي متمادي و جنگ‏هاي پياپي، قدرت اسپانيا را در منطقه درهم شكست. بوليوار در جريان اين مبارزاتْ بر آزادي تمامي مناطق امريكاي جنوبي تاكيد مي‏ورزيد و به دنبال استقلال كشورهاي اين منطقه بود. در اين جنگ‏ها، وي ممالكي را كه امروزه اكوادور، پرو و كلمبيا ناميده مي‏شود از چنگ اسپانيا خارج ساخت و به استعمار سي‏صد ساله آنان پايان داد. بوليوار از آن پس خود به رياست جمهوري اين مناطق انتخاب گرديد. در سال 1825، آزادي پروي عليا از طرف بوليوار اعلام شد و به همين جهت، اين كشور را بوليوي نام نهادند. اين مبارزات، از بوليوار شخصيتي محبوب و الگو ساخت و علاوه بر سرمشق‏گيري جوانان از او، وي به مظهر مبارزه ضد استبداد در جهان غرب نيز شهرت يافت. او سرسختانه طالب آزادي، عدالت و دموكراسي بود و از اين رو در جريان مبارزات خود، لقب آزادي بخش گرفت. با اين حال، خودخواهي و فرقه‏گرايى‏ها، مانع از تحقق رؤياي بوليوار در ايجاد فدراسيوني متحد در امريكاي جنوبي شد و بروز برخي مخالفت‏ها، وي را به استفاده از روش‏هاي ديكتاتوري ناچار ساخت. اين مسئله به كاهش محبوبيت بوليوار انجاميد و باعث شد كه در سال 1830م از قدرت كناره‏گيري كند. وي تمام ثروت سرشار و ارثيه هنگفت پدر را در راه پيشرفت انقلاب و آزادي گذاشت تا اين‏كه در هفدهم دسامبر 1830م در 47 سالگي بر اثر بيماري سل درگذشت.
1914 - انگلستان با استفاده از فرصت جنگ جهاني اول، مصر را به عنوان يك كشور تحت الحمايه خود اعلام كرد.
1914 - عثمانيها كه بر فلسطين حكومت داشتند و به حمايت از آلمان وارد جنگ جهاني اول شده بودند يهوديان را از شهر تل اويو بيرون كردند.
1296 - ابطال معاهدات تحميلي روسيه تزاري عليه ايران
در زمان صدارت وثوق الدوله، دولت جديد التأسيس بلشويكي روسيه كه مي‏خواست قواي خود را از نواحي شمالي ايران خارج سازد، با ارسال نامه‏اي براي دولت ايران اعلام داشت تمام معاهداتي كه دولت روسيه تزاري به ايران تحميل كرده بود از درجه اعتبار ساقط است.......
1365 ش - تحويل 60 فروند ميراژ 2000 به عراق از سوي فرانسه در اوج جنگ با ايران.
1965 - كشته شدن 25 هزار نفر در جريان توفان و گردبادِ سهم‏ناك پاكستان
2010 – خود سوزی مرد تونسی و جرقه انقلاب بزرگ
17 دسامبر 2010 ـ روزی چون امروز ـ خودسوزی یک مرد 26 ساله تونسی به نام محمد بوعزیزی ـ یک میوه فروش دوره گرد (طوّاف) در شهرک سیدی بوزید ـ آتش انقلابی را روشن ساخت که نه تنها دگرگونی عمیق در آن کشور ـ زمانی کارتاژ و مطمح نظر قدرتها در طول تاریخ ایجاد کرد بلکه افراد و توده ها را در جهان روشن ساخت که چگونه حق خود بستانند. انقلاب تونس نه تنها مدیون «بوعزیزی» بلکه تکنولوژی نوین ـ دوربین های سلفونها، ارسال تکست و پیام کتبی با سلفون و آشناشدن مردم (پابلیک) با راههای تماس با رسانه های عمومی و نیز انبوه وبلاگها و آنلاین ها است.
محمد بوعزیزی که پس از ترک مدرسه موفق به یافتن کار  ....
جز روی آوردن به فروش میوه و سبزی به صورت دوره گرد که سرمایه زیاد و ابزار جز یک ترازو و چهارچرخه نیاز نداشت روی آورد. ..
امور جریان را به مقام مربوط در شهرداری خبر داد و بانو فائزه حمدی مامور شهرداری با دو کارمند زیردست خود سراغ بوعزیزی که در گوشه میدان میوه می فروخت رفت و با تهدید و اهانت ترازوی اورا مصادره و چهارچرخه اش را واژگون ساخت که میوه ها و سبزی ها که تنها سرمایه و وسیله امرار معاش او بودند بر سطح میدان پراکنده شدند. [طبق اظهار یک شاهد به بوعزیزی سیلی هم زد]. بوعزیزی به شهرداری و هرجا که به فکرش رسید رفت تا به عمل بانو حمدی اعتراض کند و دست کم ترازوی خودرا پس بگیرد که موفق نشد و روز بعد و گرسنه به ساختمان فرمانداری شهرستان مراجعه کرد تا درد خودرا بگوید و از شهرداری و رشوه گیری ها شکایت کند که فرماندار نه تنها اورا نپذیرفت بلکه بازرس و حتی یک کارمند فرمانداری را هم مامور نکرد تا درد دل بوعزیزی را بشنود. بوعزیزی که چنین دید با فریاد تهدید کرد که می رود و در میدان شهر ـ همان جایی که روز پیش از آن میوه هایش را بر زمین ریخته و مختصر سرمایه اش را به باد داده بودند خودرا آتش می زند که این تهدید هم موثر واقع نشد، کسی اعتناء نکرد و خم به ابرو نیاورد. بوعزیزی از ساختمان فرمانداری خارج و مقداری بنزین خریداری کرد و همانجاکه روز پیش از آن میوه هایش را پراکنده ساخته بودند خودرا آتش زد. مردمی که از آنجا می گذشتند و سلفون داشتند از این منظره عکس گرفتند  و برخی از آنان هم بوعزیزی نیمسوخته را به بیمارستان رسانیدند.
عکس ها سریعا به رسانه داده شد، انتشار یافت، روزنامه نگاران به بیمارستان و خانه بوعزیزی رفتند، بررسی و مصاحبه کردند و جزئیات انتشار یافت و تونسی ها که از حکومت 23 ساله زین العابدین بن علی به علل متعدد ازجمله نپوتیسم  فساد الیت ها، سوء استفاده های اقتصادی، بی توجهی به حقوق و رفاه مردم، نبود دمکراسی و رعایت نشدن آزادی ها خسته و خشمگین بودند به خیابانها ریختند و تظاهرات عمومی و اعتصابات آغاز شد. اخبار این اعتراضها همراه با عکس بوعزیزی شعله ور و شرح حال او در رسانه های سراسر جهان انتشار یافت، انجمن ها صدا به پشتیبانی بلند کردند و دولتها هرکدام از ظن خود وارد ماجرا شدندو ....
تظاهرات و اعتراض های خیابانی تونسی ها روز 14 ژانویه 2011 با انتشار خبر درگذشت بوعزیزی در بیمارستان به اوج رسید، و .............

بیست و ششم آذر در آینه تاریخ معاصر ایران
26 آذر 1357
كشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از حکومت پهلوی در ماه ‏های آخر عمر این رژیم حمایت كردند.
26 آذر 1356
همزمان با اوج گیری تظاهرات در ایران، روزنامه ها از حضور رونالد ریگان عضو حزب جمهوری خواه آمریكا به عنوان میهمان در سفارت ایران در واشنگتن خبر دادند.
26 آذر 1356
محمدرضا شاه پهلوی برای نخستین بار پس از مداخله نظامی در ظفار، از نظامیان ایرانی مستقر در نواحی مختلف این ایالت در عمان بازدید كرد.
26 آذر 1355
سفارت آمریكا در تهران در گزارشی به واشنگتن تصریح كرد 75 درصد نفت مصرفی اسراییل توسط ایران تامین می‌شود
26 آذر 1325
هیات وزیران موضوع جدا شدن اداره مرزبانی كشور از نگهبانی كل را تصویب كرد. برپایه این مصوبه اداره یاد شده از نگهبانی كل جدا و جزو اداره های مركزی وزارت كشور شناخته شد.
26 آذر 1303
اداره دوم سیاسی وزارت امور خارجه ایران گزارشی را درباره پیشینه پهلو گرفتن غیرقانونی كشتی های جنگی شوروی در ساحل شمالی ایران تهیه كرد. در این گزارش آمده كه بارها از طرف سفارت شوروی در تهران و سفارت ایران در مسكو شكایت شده اما تاكنون نتیجه ای به دست نیامده است.
26 آذر 1300
سرپرسی لورن وزیر مختار جدید انگلیس وارد تهران شد.
26 آذر 1300
روزنامه توفان روابط دیپلماتیك ایران و انگلیس را از آغاز تا امروز مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و به سیاست های دولت انگلیس در طول این مدت انتقاد كرد.
26 آذر 1296
دولت بلشویكی شوروی با صدور اعلامیه‎ یی تمامی معاهده های تحمیلی دوره تزاری علیه ایران را لغو كرد. این اعلامیه بیشتر به منظور رویارویی با نفوذ و محدود كردن حوزه عمل دولت انگلیس در ایران صادر شد.
26 آذر 1294
نظامیان روسیه در جریان جنگ جهانی اول به دنبال اشغال شهر قزوین در 17 آبان 1294 هجری خورشیدی، شهر ساوه را به تصرف خود درآوردند.
26 آذر 1294
میزان خسارت وارده به داروهای گمرك و اداره حفظ الصحیه محلی به دست سربازان عثمانی در قصرشیرین تعیین شد.
26 آذر 1286
محمد علی شاه قاجار حكم رئیس الوزرایی میرزا حسینقلی خان نظام السلطنه مافی را صادر كرد، مافی پس از بركناری میرزا ابوالقاسم خان ناصرالملك همدانی نخست وزیر وقت به این مقام منصوب شد.
برگرفته از: روزشمار تاریخ معاصر ایران(جلد 1 و 4)آرشیو خبری،

-