گذرگاه تاریخ
1.13K subscribers
5.35K photos
6.71K videos
1.59K files
9.74K links
گریزی بر رویدادهای تاریخی ایران و جهان
Download Telegram
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
24 فوریه1739 نبرد_کرنال، پیروزی ارتش ایران و تصرف هندوستان

✍️نبرد کرنال Karnal میان ارتش های دو امپراتوری_ایران و هندوستان از پانزدهم ذیحجه (مصادف با 24 فوریه 1739) آغاز شده بود. محل صف آرایی دو ارتش، دشت مجاور شهر کرنال (امروزه شهري 220 هزار نفری) واقع در ایالت هاریانا و 20 فرسنگی (120 کیلومتری) شمال دهلی بود. #محمد_شاه امپراتور گورکانی (تیموری ـ مغول تبار) هندوستان شخصا در صحنه نبرد حضور داشت. خان دوران، سعادت خان و نظام الملک از فرماندهان نيروهاي نظامي او و علیخان کیانی و احمدخان درّانی دو تن از ژنرالهای نادرشاه در نبرد کرنال بودند. به نظر مورخان نظامی معاصر، این نبرد را که بیش از یک روز و چند ساعت طول نکشید نبوغ نظامی نادر برنده شد و تاکیک های او و ازجمله دوانیدن شترهای حامل تنورهای سفری شعله ور به سوی ستون های هندی فیل جنگی. به علاوه، نادر در این نبرد از توپهای سبک قابل حمل بر پشت شتر معروف به "زنبورک" استفاده کرد که جا به جایی آنها سریع و آسان بود. شمار تلفات هندیان را در این جنگ؛ ده تا سی هزار تن نوشته اند. تلفات ارتش ایران به دو هزار نفر هم نرسید. بامداد هفدهم ذیحجه (26 فوریه) محمدشاه به دیدار نادر شتافت و تاج سلطنت هند را به او تقديم کرد و کناره گیری و تسلیم شدن خودرا اعلام داشت. با اینکه به نوروز ايرانيان 24 روز مانده بود، نادرشاه تصمیم گرفت که در این روز ملی و سعد وارد دهلی شود و تا آن روز در اردوگاهش، خارج از شهر دهلی بسر برد.

@parsomad
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
-ژاندارک دختر شورشی ٫ قهرمان ملی فرانسه

دختر نوجوانی که تاریخ فرانسه را با اراده‌ پولادین خود تغییر داد
چرا بعد از ۶۰۰ سال هنوز دلاوری ژان ٫سردار شورشی و نام اش در دل تاریخ باقی مانده است
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
(454 ق م ) دولت ايران ورود يونانيان را به مصر ممنوع كرد

فرماندار ايراني مصر در بهار سال ۴۵۴ پيش از ميلاد با صدور دستوري وروديونانيان را به مصرممنوع اعلام كرد. طبق محاسبه تقويم نويسان، اين دستور كه به سه زبان و سه خط نوشته شده بود چهارم ماه مي آن سال صادر شده بود. علت صدور اين دستور اين بود كه يونانيان به تحريك مصري ها بر ضد دولت ايران ادامه مي دادند.
يونانيان قبلا هم مصريان را بر ضد دولت ايران به شورش وادار كرده بودند كه شورش آنان سركوب شده بود و يونانيان محرك پس از مصادره كشتي هايشان توسط ساتراپ ايراني مصر، اخراج شده بودند.

در قرون قديم، مصر به مدت 121 سال يك ساتراپي (ايالت) ايران بود.

@parsomad
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
💠 تصویری کمیاب از آزمون دوچرخه سواری در ایران
از سال ۱۳۰۹ دوچرخه سواری در شهرها و حومه بدون تصدیق نامه ممنوع شد!

http://telegram.me/parsomad
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
🔺دکتر تقی ارانی:

📌در جواب از این مدعیان باطل باید سوال کنیم آیا وقتی که ترکها و مغولها به ایران و آسیای صغیر حمله کردند تمامی این نواحی خالی از سکنه بود؟ و فقط قوم ترک و مغول زن و بچه خود را از شمال چین و مغولستان آورده در آنجاها سکنی گزیدند؟ نه اینطور نبود. فقط سربازان مغول بودند که حمله میکردند و چون خونخوار بودند غالب می شدند.

📌ولی پس از آنکه ساکن میشدند چون عده شان نسبتا کم بود در میان هر ملت مستحیل میگشتند و فقط چون به حکومت غالب بودند زبان آنها در میان مردم معمول میگشت. چنانکه اهالی آسیای صغیر که امروزه ادعای ترکی میکنند قسمت عمده ترک نیستند بلکه ایرانی و یونانی و رومی و ارمنی و عرب و غیره هستند که خود را ترک تصور میکنند. در حقیقت عده ترک های حقیقی در آنجا خیلی کم است.
http://telegram.me/parsomad


 
آلن دلون


به بهانه تولد 82 سالگی آلن دلون
دلون؛ از اتهام قتل همسر تا شهرت با یک دست لباس کرایه ای

: آلن دلون ۸۲ ساله شد. بازیگری که در بین ایرانیان نیز بسیر محبوب است. او را با دوبله زیبای خسر خسروشاهی می شناسیم و هنوز هم وقتی کسی تودماغی صحبت می کند اصطلاحا می گوییم صدایش آلن دلونی است

نام اصلی آلن دلون، آلَن فابیَن موریس مارسِل دُلون است.  در ۸ نوامبر ۱۹۳۵ در دهکده‌ای به نام «سو» (به فرانسوی: Sceaux) در حوالی پاریس به دنیا آمد.  زمانی که آلَن ۴ سال بیشتر نداشت پدر و مادرش از هم جدا شدند و به‌ناچار سرپرستی‌اش به خانواده‌ای دیگر واگذار شد. او در خانه‌ای رشد کرد که روبه‌روی یک زندان بود و آلن با بچه‌های نگهبان زندان هم‌بازی بود. پس از چند سال، پدر و مادرخوانده‌اش بر اثر حادثه‌ای کشته شدند و وی دوباره تحت سرپرستی مادرش، که با یک قصاب محلی ازدواج کرده بود، قرار گرفت. از آنجا که پسر شلوغی بود چندین بار از مدرسه اخراج شد و در ۱۵ سالگی به‌کلی درس و تحصیل را ترک کرد. پس ناپدری‌اش به‌ناچار او را به مغازهٔ قصابی برد تا این حرفه را به او بیاموزد، اما آلن هیچ علاقه‌ای به این حرفه نداشت و در ۱۷ سالگی خانه را ترک کرد و به ارتش پیوست.

وی در ارتش در یگان تفنگداران دریایی به‌عنوان چترباز به خدمت ادامه داد و در سال ۱۹۵۴ در جنگ هند و چین حضور داشت.

آلن در ۱۹۵۶ از خدمت ترخیص شد و به‌عنوان باربر و سپس به‌عنوان پیش‌خدمت در کافه‌های مختلف پاریس به کار پرداخت. او درآمد ثابتی نداشت و مستقل از خانواده‌اش زندگی می‌کرد. طی همین مدت با بسیاری از بازیگران که در کافه‌های محل کارش رفت‌وآمد داشتند آشنا شد. یکی از بازیگران ژان کلود بریالی بود. آنهایی که دربارهٔ زندگی او تحقیق کرده‌اند می‌گویند که او با دنیای زیرزمینی جنایتکاران در ارتباط بوده و مدتی هم با آنها زندگی می‌کرد. این دو دوست در سال ۱۹۵۷ تصمیم گرفتند با هم به جشنوارهٔ فیلم کن بروند. این تصمیم، زندگی آلن را برای همیشه تغییر داد. آلن که یک آدم معمولی بود و هیچ‌گونه تجربهٔ بازیگری نداشت و آن شب هم با یک دست لباس کرایه‌ای به جشنواره رفته بود، پس از بازگشت از جشنواره به یک فوق‌ستاره تبدیل شد. چهرهٔ فوق‌العاده جذاب او در آن مجلس کاملاً سرآمدِ همگان بود و در آنجا بود که کارگردانان مختلف به سراغ او آمدند. او بیشتر در نقش دزد یا آدمکش اجیرشده بازی می‌کرد.

در دههٔ ۱۹۷۰، علاوه بر بازی در فیلم، دومین کمپانی تولید فیلم خود را تأسیس کرد و به جمع‌آوری ثروت پرداخت. وی دیگر یکی از ثروتمندان جهان بود و فیلم‌هایی که او تهیه می‌کرد با آرم AD بودند. او سپس یک شرکت هواپیمایی تأسیس کرد و بخشی از ثروت خود را در زمینهٔ موردعلاقه‌اش، یعنی جمع‌آوری آثار هنری و پرورش اسب‌های مسابقه، سرمایه‌گذاری کرد. گنجینهٔ شخصی او کم‌نظیر است و صاحب عتیقه‌هایی است که بسیاری از آن‌ها در موزه‌ها به نمایش گذاشته شده‌است. او در دههٔ ۱۹۸۰ به سوئیس نقل مکان کرد تا بر عملکرد شرکتی که محصولاتش را به نام «آلن دلون» به فروش می‌رساند نظارت بهتری داشته باشد. دفتر این شرکت در شهر ژنو است.

اولین نامزد او «رومی اشنایدر» بازیگر معروف بود که قبل از آنکه کارشان به ازدواج کشیده شود از هم جدا شدند. «آلن دلون» سپس در سال ۱۹۶۴ با «ناتالی کانوواس» ازدواج کرد و از او صاحب یک پسر به نام «آنتونی» شد. در سال ۱۹۶۹ این دو از هم جدا شدند. اما یک حادثه مهم در زندگی آلن در سال ۱۹۶۸ به وقوع پیوست. در این سال جسد «استفن مارکوویچ» در گاراژ خانهٔ وی پیدا شد. شایعات حاکی از آن بود که آلن دلون وی را به دلیل علاقه به «ناتالی» کشته. به هر حال هیچ‌گاه زاویه تاریک آن قتل روشن نشد و آلن هم تبرئه شد. آنتونی در حال حاضر بازیگر سینما است اما هنوز نتوانسته مانند پدرش معروف شود. البته او تا حدی شبیه پدرش است اما مانند او جذابیت ندارد. خود دلون هم می‌گوید: «پسرم با من متفاوت است».

آلن دلون در سال ۱۹۸۷ در سن ۵۲ سالگی با یک مانکن هلندی به نام «رزالی وان بیرمن» ازدواج کرد و از او صاحب دختری به نام «آنوشکا» و پسری به نام «آلن فابیانی» شد و در سال ۲۰۰۲ این دو از هم جدا شدند. آلن در سال ۱۹۹۸ در فیلم «نیمه شانس» در کنار «ژان پل بلوموندو» بازی کرد و سپس اعلام بازنشستگی کرد و گفت: «من در اکثر فیلم‌هایی که بازی کرده‌ام یا دزد بوده‌ام یا پلیس، اما جالب این است که فرقی نمی‌کرده است که چه کاره بوده‌ام، در همهٔ فیلم‌ها تنها بوده‌ام. نمی‌دانم اما فکر می‌کنم کارگردان‌ها و حتی تماشاگران همیشه دوست دارند مرا تنها ببینند».

@parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🇮🇷 کشف آثار تاریخی با قدمتی یک هزار ساله در بافت قدیمی گرگان

🔸 تعدادی اشیای عتیقه و تاریخی هنگام گودبرداری برای ساخت و ساز در یکی از محلات قدیمی گرگان کشف شد.

🔹 این آثار متعلق به دوران صفویه، سلجوقیه و قاجاریه است.
عصر ایران
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
مصاحبه خبری با پرفسور ایلبر اورتایلی استاد دانشگاه انکارا :

♨️۴۰ درصد زبان ترکی کلمات فارسی هستند ،و ایرانیان بما الفبارا اموختند حتی نقش بسزایی در مسلمان کردن ما داشتند
@parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ام کلثوم؛ خواننده مصرى بهترین خواننده کل جهان عرب بوده و همچنان است. بهترین تحریر ام کلثوم در فیلم سلامه، ۱۹۴۴ را با تحریر ربنای خسروی آواز ایران مقایسه کنید
@parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
💢 نظر خسرو آواز ایران، استاد شجریان پیرامون نوای آسمانی و بهشتی ام کلثوم 💢
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
جواد طباطبایی:

سرشت سیاست بین الملل چیست؟
چگونه منافع ملی را تامین کنیم؟
قائم مقام فراهانی و‌ مکتب تبریز که برآمده از سنت سیاست ملی است در خصوص «مصلحت دولت» چه آموزه ای دارد؟

@parsomad
.
📜🕯🖋 آتاتُرک: اگر لازم باشد تاریخ و زبان ساختگی و جعلی می‌سازیم

🔸این سند ارزشمند تاریخی برای اولین بار به فضای پژوهشی کشورمان معرفی می‌شود.

وحید بهمن/ محمد صائم پزشک نظامی و از معتمدین آتاترک در صفحه‌ی ۲۶ از دفتر خاطراتش، شرح دیدار و گفتگوی خود با آتاترک را اینچنین نوشته است:

🔸 آنادولوده عسکرلک و اداره قورولدقدنصکره، مصطفی کمال، تورک ملتنه غرور، بنلک، گوزه‌ل/ئوزه‌ل [؟] بر روح وه‌رمک ایسته‌دی، «ایجاب ایدرسه اویدورما تاریخ، اویدورما دیل یاپاجقز» ده‌دی

🔸 ترجمه‌ی پارسی متن:

🔸 پس از تأسیس اداره نظامی و فرمانداری در آناطولی، مصطفی کمال، خواست که به ملت ترک غرور، شخصیت، و روحی زیبا/اختصاصی دهد، گفت: «اگر لازم باشد تاریخ و زبان ساختگی و جعلی می‌سازیم»


🔸 Anadolu'da askerlik ve idâre kurulduktan sonra, Mustafa Kemal, Türk milletine gurur, benlik, güzel/özel [?] bir ruh vermek istedi, "icâb ederse, uydurma tarih, uydurma dil yapacağız" dedi
هند
تاح محل بدون شک در هر لیستی از جاهای دیدنی هندوستان وجود خواهد داشت. این بنای باشکوه با کاشی‌های مرمر سفید در آگرا واقع شده و بین سال‌های ۱۶۳۲ و ۱۶۵۳ به دستور امپراتور هند ، شاه جهان، و به یاد همسر ایرانی مورد علاقه‌اش ساخته شده است. این ساختمان باشکوه که از آن با عنوان «قطره اشکی بر گونه ابدیت» نیز یاد می‌شود، یکی از شاهکارهای معماری هندی ایرانی بوده و از جمله مکان‌هایی است که اکثریت مردم حداقل نام آن را شنیده‌اند. در تاج محل علاوه بر آرامگاه گنبدی با مرمرهای سفید، چندین ساختمان زیبای دیگر، حوض‌ها و باغ‌های بزرگ و وسیع همراه با درختان و گل و گیاهان زیبا نیز وجود دارند که در کنار یکدیگر باعث بوجود آمدن این مکان باشکوه شده‌اند.
تاج‌ محل به دستور شاه جهان، به منظور یادبود از همسر محبوبش ارجمند بانو که ایرانی بود بنا شده‌ است. معماران این بنا ایرانی بودند. تاج محل را نماد وفا و عشق ابدی میدانند....

@parsomad
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
تاریخچه تهران و تهرانی های قدیم
بچه ناف تهران کیست؟
تهران اول روستا بود یا شهر!
این کلیپ فوق العادست

@parsomad
حمله به پرل هاربر

تهاجم غافلگیر کننده ژاپن به امریکا در جنگ جهانی دوم

حمله به پرل هاربر (که از سوی مرکز فرماندهی نظامی ژاپن عملیات هاوایی یا عملیات زی و از سوی برخی از آمریکایی‌ها نبرد پرل هاربر خوانده می‌شد) حملهٔ ناگهانی هواپیماهای جنگنده ژاپن به پایگاه دریایی ایالات متحده آمریکا در پرل هاربر در بامداد روز یکشنبه هفتم دسامبر سال ۱۹۴۱ میلادی برابر با ۱۶ آذر ۱۳۲۰ خورشیدی بود که موجب ورود ایالات متحده به جنگ جهانی دوم شد.

پیروزی قاطع ژاپن

اآلمان نازی و ایتالیای فاشیست پس از این حمله اعلام جنگ با آمریکا کردند



نبرد پرل هاربر

نیروی هوایی و دریایی ژاپن در هفتم دسامبر ۱۹۴۱ به پایگاه دریایی آمریکا در پرل هاربر، واقع در جزایر هاوایی در اقیانوس آرام، حمله کردند و صدمات بسیار سنگینی به آمریکایی‌ها وارد ساختند. ژاپن صبح روز یکشنبه را برای این حمله انتخاب کرد تا با غافلگیری، بیش‌ترین صدمه را به نیروهای آمریکایی وارد سازد. دولت آمریکا روز بعد به ژاپن اعلان جنگ داد

نتیجه نبرد


نتیجه این حمله برای نیروی دریایی آمریکا یک فاجعه کامل بود. ۳۶۰ هواپیمای ژاپنی توانستند ۵ نبردناو بزرگ آمریکایی را به همراه ۳ کشتی کوچک‌تر غرق کنند. ۳ نبردناو دیگر به گونه‌ای آسیب دیدند که توان عملیاتی خود را از دست دادند. علاوه بر آن، ۱۸۸ هواپیمای آمریکایی بر روی زمین نابود شده و ۱۵۵ هواپیمای دیگر آسیب دیدند. در پایان آن روز، شمار تلفات انسانی نیروهای آمریکایی، بیش از ۲۴۰۰ کشته و ۱۲۴۰ مجروح بود.

ثمرات اولیه نبرد برای ژاپن

ناوگان ایالات متحده در اقیانوس آرام به‌طور موقت از کار افتاد. تایلند به اجبار با ژاپن متحد شد و انگلیسی‌ها از برمه و مالایا بیرون رانده شدند. سنگاپور توسط ژاپن فتح شد و شصت هزار تن به اسارت درآمدند. ژاپنی‌ها به سرعت اندونزی (هندِ هلند) را تصرف و سرانجام، ارتش ایالات متحده را در فیلیپین وادار به تسلیم کردند. آن‌ها همچنین جزایر آمریکایی و بریتانیایی را در غرب اقیانوس آرام تصرف و جای پایی در جزایر آلوئتی و گینه نو به دست آوردند؛ جایی که ژاپن، در واقع، می‌توانست استرالیا را مورد تهدید جدی قرار دهد. بدین سان، ژاپن همانند آلمان، در نخستین ماه‌های نبرد، به عنوان یک فاتح تمام عیار جلوه کرد و کنترل کامل اقیانوس آرام و آسیای جنوب شرقی را به دست گرفت.

عواقب نبرد

حمله به پرل هابر باعث شد تا ایالات متحده با تمام نیروی خود وارد جنگ گردد. نتایج جنگ در اروپا به ضرر متحدین تمام شد و با شکست آلمان نازی در سال ۱۹۴۵ پیشرفت پرشتاب نظامی ژاپن در سرتاسر شمال شرق آسیا و اقیانوس آرام متوقف شد و هیروهیتو امپراتور ژاپن برای حفظ تاج و تخت خود و دفاع از جزیره ژاپن دستور عقب‌نشینی از شرق و جنوب شرقی آسیا را صادر کرد. ایالات متحده بارها از ژاپن خواست تسلیم شود ولی هیروهیتو و مقامات نظامی ژاپن نپذیرفتند. سرانجام ایالات متحده با توافق شوروی دو بمب اتمی به فاصله ۳ روز در شهرهای هیروشیما و ناکازاکی پرتاب کرد. بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی توسط آمریکا باعث ویرانی و کشتار گسترده شهروندان این دو شهر گردید. حدود ۲۲۰٬۰۰۰ نفر در اثر این دو بمباران جان باختند که بیشتر آن‌ها را شهروندان غیرنظامی تشکیل می‌دادند، و باعث شد ضربه سختی بر پیکره امپراتوری ژاپن وارد شود. عده ای از نظامیان قصد کودتا علیه هیروهیتو داشتند، ولی موفق نشدند. سرانجام در ماه اوت ۱۹۴۵ هیروهیتو شرایط ایالات متحده را پذیرفت و ژاپن تسلیم شد.

@parsomad
📜🕯🖋 ‏وقتی از جایگاه فراقومی و ویژه زبان پارسی در طول تاریخ سخن می‌گوییم یعنی سلاطین یکی از بزرگترین دولت‌های تاریخ بشر، چنان شیفته زبان و ادبیات پارسی شدند که علاوه بر یادگیری و تسلط کامل بر این زبان، توان سرودن شعر پارسی را نیز داشتند.

🔸 چند نمونه از اشعار پارسی سلاطین سلجوقی

🔸 این نمونه‌ی شعر پارسی سلطان ملکشاه در نسخه‌ای با عنوان انیس الخلوه و جلیس السلوه به قلم مسافر بن ناصر الملطوی ثبت و ضبط گردیده است

🔸 این نسخه‌ی خطی در حدود سال ۸۰۰ هجری قمری نوشته شده است و هم اکنون به شماره‌ی بایگانی ۱۶۷۰ در کتابخانه‌ی ایا صوفیه‌ی شهر استانبول نگهداری می‌شود.

🔸 Musâfir b. Nâsir el-Malatevî, Enîsu’l-halve ve celîsu’s-salve, Süleymaniye Kütüphanesi, Ayasofya, nr. 1670, vr. 64b. Bkz. Ek III.
Audio
کتاب صوتی

نام کتاب: بابک خرم دین

نویسنده: امیرحسین خنجی
Forwarded from گذرگاه تاریخ
نقشه اروپا سال 1919؛
جمهوری باکوی(شمال ارس)کنونی با نام منطقه تاتارنشین مشخص شده است. شمال رود ارس هیچگاه به نام آذربایجان شناخته نمی شد! آذربایجان واقعی جنوب رود ارس بوده و خواهد بود.
Forwarded from گذرگاه تاریخ (ع نفریه)
🔹 سی سال تلاش برای تغییر نام مقدونیه و اهمیت آن برای ما
🖋 محمد آمره

بعد از تلاش سی ساله، یونان و مقدونیه بر سر تغییر نام مقدونیه به توافق رسیدند.

وقتی در جنگ‌های بالکان در سال‌های ۱۹۱۲ تا ۱۹۱۳ نیروهای عثمانی از مناطق وسیعی که مقدونیه خوانده می‌شد بیرون رانده شدند، این مناطق میان یونانی‌ها و صرب‌ها تقسیم شدند و بخش کوچکی هم به بلغارستان رسید*.

بعد از تجزیه یوگسلاوی سابق کشوری با نام مقدونیه در شمال یونان تشکیل شد. این نام گذاری از ابتدا با مخالفت شدید یونان مواجه شد چرا که یونان معتقد بود این گونه نام گذاری با هدف ادعای ارضی علیه یونان در آینده است.

وقتی یوگسلاوی تقسیم شد، یونان تنها با نام جمهوری مقدونیه یوگسلاوی سابق موافقت کرد اگرچه این کشور در بسیاری از مناطق دنیا با نام مقدونیه شناخته می‌شد*.

درست در شمال یونان استانی با همین نام وجود دارد که باعث می‌شود حساسیت یونان را بر انگیزد. اما یونان نسبت به این امر هوشیار بود و آنقدر این نام را به رسمیت نشناخت تا دولت مقدونیه را مجبور به تغییر نام کرد.


یونان پس از نزدیک به سه دهه مذاکره، فشار و جلوگیری از عضویت این کشور در اتحادیه اروپا و ناتو توانست نام مقدونیه به جمهوری مقدونیه شمالی تغییر کند.

هر چند این نام ابتدا باید در مجلس
مقدونیه تصویب شود و بعد تر نیز به رای مردم‌گذاشته شود پس از کسب بیشترین رای در قانون اساسی این کشور اقدام شود اما شرط یونان برای به رسمیت شناختن این کشور و اجازه عضویت در ناتو و اتحادیه اروپا تغییر نام است.

اما چرا این تغییر نام برای ایران مهم است؟

در سال ۱۹۱۸ کشوری متشکل از خان نشین های قفقاز با نام جمهوری دموکراتیک آذربایجان تاسیس شد که هم‌نام با یکی از استان‌های مهم شمالی ایران بود. در همان زمان اعتراضات زیادی از سوی روشنفکران ایرانی شد و روزنامه های زیادی در این باره نوشتند و قصد تاسیس یک کشور با این نام را هدف گذاری برای ادعای سرزمینی به خاک ایران دانستند. در سال ۱۳۲۰ این کشور به اتحاد جماهیر شوروی الحاق شد و در سال ۱۹۹۱ نیز پس از فروپاشی شوروی به عنوان یک کشور مستقل تاسیس شد که بلافاصله مورد شناسایی دولت وقت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.

شاید این ابهام پیش آید که کشور تازه تاسیس شمال ایران از ابتدا نام جمهوری دموکراتیک آذربایجان (بعدها جمهوری آذربایجان) را برای خود برگزیده است اما مقدونیه با فشار ۳۰ ساله یونان صفت جمهوری را به نام خود افزوده است اما آنچه میان این دو تفاوت دارد تاریخچه و تبار کشورهاست.

همانطور که بالاتر گفته شد قوم مقدونی در آن منطقه وجود داشت و بعد از عقب نشینی عثمانی میان سه کشور تقسیم شد و بخشی از آن به یونان ضمیمه شد اما مناطق شمالی ایران که نزدیک به ۲۰۰ سال پیش از ایران جدا شده بود نامی جز آذربایجان داشت. این منطقه نام هایی چون آران یا آلبانیای قفقاز داشت که نام آذربایجان را دزدیده بود بنابراین موجودیتی به نام آذری یا آذربایجان در شمال ایران واقعیت تاریخی نداشته است.

بعدتر هم که دیدم گمان روشنفکران در مورد ادعای سرزمینی این کشور نسبت به خاک ایران به حقیقت پیوست. جمهوری آذربایجان در حال حاضر آذربایجان ایران را بخشی از خاک خود می‌داند و با تحریف تاریخ و تحریک بخشی از جوانان آذری تلاش می‌کند این بخش از خاک ایران را تجزیه کرده و به خاک خود ضمیمه کند.

بنابراین پذیرش این نام برای شمال رود ارس اشتباهی بزرگ بود که تاکنون نیز ادامه یافته است. ایران همچنان می‌تواند به تاسی از یونان و با استناد به منافع ملی و یکپارچگی سرزمینی خود باکو را برای تغییر نام به اسمی غیر از آذربایجان تحت فشار قرار دهد.

اما آنچه که مشخص است چنین اراده ای در بدنه دولت و به ویژه دستگاه دیپلماسی ایرانی وجود ندارد. و آنچه که حقیقت دارد لزوم به وجود آوردن این اراده برای تغییر نام در آینده است که هیچگاه نباید از ان غفلت کرد.
@parsomad