(မေ-၁၆၊ ၂၀၂၅) အိန္ဒိယ၏ အိမ်နီးချင်း၌ မဟာဂိမ်းပွဲကြီး စတင်တော့မည်။ ပါကစ္စတန်-တရုတ် မဟုတ်ဟု ဆိုလျှင်
===
အိန္ဒိယရဲ့ အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်မှာ မဟာဂိမ်းပွဲကြီး စတင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဲ့ဒါဟာ (ပါဟယ်လ်ဂမ်ပစ်ခတ် မှုကြောင့် ကက်ရှ်မီးယားအရေး) ပါကစ္စတန်နဲ့ တရုတ် မဟုတ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်ရဲ့ နောက်ကွယ် အဓိကကြိုး ကိုင်မှုနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်း ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း၊ အဲ့ဒီလှုပ်ရှား မှုရဲ့ အဓိက မဟာဗျူဟာ ပဲ့ကိုင်သူဟာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ဖြစ်ပြီး "မဟာ ကစားပွဲသစ်ကြီး" လို့ ကင်ပွန်းတပ်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ကာကွယ်ရေးလေ့လာသူ “ဘရာမာ ချယ်လင်နေး” က India.com (15 May 2025) မှာ ရေးသားပါတယ်။
.
မိုဟာမက် ယူနွတ်ရဲ့ အစိုးရဟာ အမေရိကန်နဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ တိုက်တွန်းမှုအရ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်အထိ ကျယ်ပြန့်တဲ့ "လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ စင်္ကြံ" (humanitarian corridor) တစ်ခုကို ထူထောင်ရန် သဘော တူထားကြောင်း သိရှိပြီးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ရွေးကောက်ခံလို့ မသတ်မှတ်နိုင်ပဲ ကြားဖြတ် ယာယီမျှသာဖြစ်တဲ့ ယူ နွတ်အစိုးရဟာ အစ္စလာမ်အစွန်းရောက် သဘောထားများကို မြှင့်တင်နေတယ်လို့ ဝေဖန်ခံရပါတယ်။ ယူနွတ်အ စိုးရရဲ့ ယခုဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်း ကြိတ်ပြီး ကန့်ကွက်နေကြပေမယ့် နောက်ကွယ်မှာ အ မေရိကန် လက်မည်းကြီးကို မြင်နေရတဲ့ လူသိရှင်ကြား ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုရဲသူ နည်းပါးနေပါတယ်။
အမေရိကန်ဟာ အာရက္ခတပ်တော် (AA) ကို တကယ်ပဲ ထောက်ပံ့ချင်နေသလားဆိုတာ စဉ်းစားစရာ ရှိပါ တယ်။ AA ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်မြေအများအပြားကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး ၁၆၈ မိုင်ခန့် ရှည်လျားတဲ့ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ် နယ်ခြားတလျောက် စီမံခန့်ခွဲနေသူဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဘရာမာချယ်လင်နေး က ထောက်ပြပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာ ကိစ္စကတော့ ယခုတကြိမ် ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီများ ထွက်ပြေး လာ ခြင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး၊ နစကအစိုးရကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ AA ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ခုလို ထူးဆန်းတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ဘင်္ဂါလီတိုက်ခိုက်သူတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ရန်သူဟောင်း မြန် မာ့တပ်မတော်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး အကာအကွယ် ရှာဖွေနေကြပါတယ်။
.
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဆိုပြုထားတဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ စင်္ကြံဆိုတာ (ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီများကို) (စေ တနာရှိလွန်းလို့) အကူအညီပေးမယ့်ကိစ္စ သက်သက်မဟုတ်ပဲ ဦးဆောင်သူ အမေရိကန်ရဲ့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လှတဲ့ နိုင်ငံရေးဗျူဟာ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ဆွေးနွေးနေကြပါတယ်။ ရို ဟင်ဂျာဆိုသူ များရဲ့ ဆင်းရဲဒုက္ခ လျော့ပါးစေရေး စကြံၤလမ်းကို ဗန်းပြထားပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ အဲ့ဒီ ထောက်ပံ့မှု အများစုဟာ (ရိုဟင်ဂျာဆိုသူတွေကို ဆော်ပလော်တီးမယ့်) AA သူပုန်အုပ်စုလက်ထဲ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်ရှိသွားလိမ့်မယ်လို့ အများက ယုံကြည်နေကြပါတယ်။ ဒီကိစ္စဟာ အမေရိကန်အနေနဲ့ စကြံၤလမ်းမှတဆင့် AA ကို စစ်ရေးအထောက်အပံ့တွေ ပေးအပ်ပြီး မြန်မာအစိုးရဆန့်ကျင်ရေး “ကိုယ်စားပြုစစ်ပွဲ” (proxy war) ကို အကွက်ချနေကြောင်း စိုးရိမ်ဖွယ် ဖြစ်ရပါတယ်။
.
အမေရိကန်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အမျိုးမျိုးတို့ကို ဒေါ်လာ ၄၀၀ သန်းနီးပါး (လူသေစေသော ပစ္စည်း မပါ) အထောက်အပံ့များ ပေးအပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီ အထောက်အပံ့တွေထဲမှာ လက်နက်များလည်း ပါဝင်နိုင်ပြီး အဲ့ဒီပစ္စည်းတွေဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရပြည် နယ်အထိတောင် ရောက်ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အတွင်းမှာလည်း မကျေနပ်မှုများ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ ရွေးကောက်ခံအစိုးရ မဟုတ်တဲ့ အ ဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေနဲ့ အဲ့ဒီလိုမျိုး နိုင်ငံရေးဗျူဟာမြောက်ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဘာ့ကြောင့် ချမှတ်နိုင်တယ်ဆိုတာ အတိုက်အခံ BNP ပါတီက မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဂါဇာပဋိပက္ခနဲ့ နှိုင်းယှဉ်အဲ့ဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်ကို ပဋိပက္ခ ချောက်ကမ်းပါးထဲ တွန်းပို့နေခြင်းလားလို့ BNP အကြီးတန်းခေါင်းဆောင်က ပြောဆိုနေပါ တယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားမဟုတ်ပဲ သူတို့နိုင်ငံကို အန္တရာယ်များပြည့်နှက်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးဂိမ်းအတွင်း ဆွဲသွင်းနေတယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားအတော်များများက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
===
အိန္ဒိယရဲ့ အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်မှာ မဟာဂိမ်းပွဲကြီး စတင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဲ့ဒါဟာ (ပါဟယ်လ်ဂမ်ပစ်ခတ် မှုကြောင့် ကက်ရှ်မီးယားအရေး) ပါကစ္စတန်နဲ့ တရုတ် မဟုတ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်ရဲ့ နောက်ကွယ် အဓိကကြိုး ကိုင်မှုနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်း ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း၊ အဲ့ဒီလှုပ်ရှား မှုရဲ့ အဓိက မဟာဗျူဟာ ပဲ့ကိုင်သူဟာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ဖြစ်ပြီး "မဟာ ကစားပွဲသစ်ကြီး" လို့ ကင်ပွန်းတပ်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ကာကွယ်ရေးလေ့လာသူ “ဘရာမာ ချယ်လင်နေး” က India.com (15 May 2025) မှာ ရေးသားပါတယ်။
.
မိုဟာမက် ယူနွတ်ရဲ့ အစိုးရဟာ အမေရိကန်နဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ တိုက်တွန်းမှုအရ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်အထိ ကျယ်ပြန့်တဲ့ "လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ စင်္ကြံ" (humanitarian corridor) တစ်ခုကို ထူထောင်ရန် သဘော တူထားကြောင်း သိရှိပြီးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ရွေးကောက်ခံလို့ မသတ်မှတ်နိုင်ပဲ ကြားဖြတ် ယာယီမျှသာဖြစ်တဲ့ ယူ နွတ်အစိုးရဟာ အစ္စလာမ်အစွန်းရောက် သဘောထားများကို မြှင့်တင်နေတယ်လို့ ဝေဖန်ခံရပါတယ်။ ယူနွတ်အ စိုးရရဲ့ ယခုဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်း ကြိတ်ပြီး ကန့်ကွက်နေကြပေမယ့် နောက်ကွယ်မှာ အ မေရိကန် လက်မည်းကြီးကို မြင်နေရတဲ့ လူသိရှင်ကြား ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုရဲသူ နည်းပါးနေပါတယ်။
အမေရိကန်ဟာ အာရက္ခတပ်တော် (AA) ကို တကယ်ပဲ ထောက်ပံ့ချင်နေသလားဆိုတာ စဉ်းစားစရာ ရှိပါ တယ်။ AA ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ် နယ်မြေအများအပြားကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး ၁၆၈ မိုင်ခန့် ရှည်လျားတဲ့ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ် နယ်ခြားတလျောက် စီမံခန့်ခွဲနေသူဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဘရာမာချယ်လင်နေး က ထောက်ပြပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာ ကိစ္စကတော့ ယခုတကြိမ် ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီများ ထွက်ပြေး လာ ခြင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်ကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး၊ နစကအစိုးရကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ AA ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ခုလို ထူးဆန်းတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ဘင်္ဂါလီတိုက်ခိုက်သူတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ရန်သူဟောင်း မြန် မာ့တပ်မတော်နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး အကာအကွယ် ရှာဖွေနေကြပါတယ်။
.
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဆိုပြုထားတဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ စင်္ကြံဆိုတာ (ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဘင်္ဂါလီများကို) (စေ တနာရှိလွန်းလို့) အကူအညီပေးမယ့်ကိစ္စ သက်သက်မဟုတ်ပဲ ဦးဆောင်သူ အမေရိကန်ရဲ့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လှတဲ့ နိုင်ငံရေးဗျူဟာ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ဆွေးနွေးနေကြပါတယ်။ ရို ဟင်ဂျာဆိုသူ များရဲ့ ဆင်းရဲဒုက္ခ လျော့ပါးစေရေး စကြံၤလမ်းကို ဗန်းပြထားပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ အဲ့ဒီ ထောက်ပံ့မှု အများစုဟာ (ရိုဟင်ဂျာဆိုသူတွေကို ဆော်ပလော်တီးမယ့်) AA သူပုန်အုပ်စုလက်ထဲ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်ရှိသွားလိမ့်မယ်လို့ အများက ယုံကြည်နေကြပါတယ်။ ဒီကိစ္စဟာ အမေရိကန်အနေနဲ့ စကြံၤလမ်းမှတဆင့် AA ကို စစ်ရေးအထောက်အပံ့တွေ ပေးအပ်ပြီး မြန်မာအစိုးရဆန့်ကျင်ရေး “ကိုယ်စားပြုစစ်ပွဲ” (proxy war) ကို အကွက်ချနေကြောင်း စိုးရိမ်ဖွယ် ဖြစ်ရပါတယ်။
.
အမေရိကန်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အမျိုးမျိုးတို့ကို ဒေါ်လာ ၄၀၀ သန်းနီးပါး (လူသေစေသော ပစ္စည်း မပါ) အထောက်အပံ့များ ပေးအပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီ အထောက်အပံ့တွေထဲမှာ လက်နက်များလည်း ပါဝင်နိုင်ပြီး အဲ့ဒီပစ္စည်းတွေဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရပြည် နယ်အထိတောင် ရောက်ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အတွင်းမှာလည်း မကျေနပ်မှုများ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ ရွေးကောက်ခံအစိုးရ မဟုတ်တဲ့ အ ဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေနဲ့ အဲ့ဒီလိုမျိုး နိုင်ငံရေးဗျူဟာမြောက်ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဘာ့ကြောင့် ချမှတ်နိုင်တယ်ဆိုတာ အတိုက်အခံ BNP ပါတီက မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဂါဇာပဋိပက္ခနဲ့ နှိုင်းယှဉ်အဲ့ဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်ကို ပဋိပက္ခ ချောက်ကမ်းပါးထဲ တွန်းပို့နေခြင်းလားလို့ BNP အကြီးတန်းခေါင်းဆောင်က ပြောဆိုနေပါ တယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားမဟုတ်ပဲ သူတို့နိုင်ငံကို အန္တရာယ်များပြည့်နှက်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးဂိမ်းအတွင်း ဆွဲသွင်းနေတယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားအတော်များများက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
ခုလို ဖြစ်လာတဲ့ အခြေအနေဟာ အိန္ဒိယရဲ့ “ကုလားတန် ဘက်စုံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ပရောဂျက်” (KMMTTP) အတွက်လည်း ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီပရောဂျက်အရ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်မှတစ်ဆင့် အိန္ဒိ ယရဲ့ အရှေ့မြောက် ပြည်နယ်များကို ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်နဲ ဆက်သွယ်ရန် ရည်ရွယ်ထားပေမယ့် ခုတော့ အဲ့ ဒီဒေသဟာ AA ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုအောက်မှာ တဖြည်းဖြည်း ရောက်ရှိလာနေပါတယ်။
..
အမေရိကန်က မြန်မာ့တပ်မတော်အပေါ် ရန်လိုမုန်းတီးမှု ဖြစ်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်းဟာ နေပြည်တော်ရဲ့ တ ရုတ်နဲ့ နီးကပ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုနဲ့ မြန်မာဟာ ပေကျင်းကို ဗျူဟာ မြောက် အားသာချက်ဖြစ်စေမယ့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရေးကြီး တံခါးပေါက်တစ်ခု ပေးထားပါတယ်။ ဒါ့အ ပြင် ရုရှားကလည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ခြေကုတ်တိုးချဲ့လာနေပါတယ်။ အဲ့ဒီအချက်တွေဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ဒေ သတွင်း ဩဇာခန့်ညားမှုအပေါ် ကြီးမားစွာ ထိခိုက်ရတယ်လို့ ရှု့မြင်တဲ့အတွက်ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဘရာမာ ချယ်လင်နေးက ရေးပါတယ်။
.
( ကျွန်တော့်အမြင်ကို သီးခြားဖော်ပြရရင် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို အသုံးချတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ဗျူဟာဆိုတာ AA ကို အားဖြည့်ပြီး မြန်မာ နစကအစိုးရကို အားနည်းအောင် လုပ်နေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သွေးချောင်းစီး ပဋိ ပက္ခများနဲ့ ဒုက္ခပင်လယ်ဝေရမှာက မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနေ ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီးနဲ့ ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူများ ဖြစ်ပါတယ်။ ငပွကြီးရဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ မြန်မာ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ အိန္ဒိယတို့အတွက် ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံရေး နဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုများ ပိုမိုဆိုးရွားလာနိုင်ပြီး ပဋိပက္ခ တွေဟာ အိန္ဒိယအရှေ့မြောက် ပြည်နယ်များအထိ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
.
တရုတ်-ရုရှားနဲ့ ပေါင်းသင့်တယ်လို့ တစ်ဖက်သပ် မပြောလိုပါ၊ ရေမြေ တစ်ဆက်တည်းဖြစ်နေတဲ့ အိမ်နီးချင်း တိုင်းပြည်တို့အနေနဲ့ သူတို့နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေး-စီးပွားရေး-စစ်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လမ်းဖောက်ခြင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်း မသွေမုချ ပြုလုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားနဲ့ နိုင်ငံသားများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အ လမ်းကို ငတ်မွတ်နေတဲ့ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့လည်း ကိုယ့်အတွက် မထိခိုက်ဖူူးထင်ရင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခွင့် ရှိပါတယ်။
“ကျုပ်တို့ တရုတ်နဲ့ မပေါင်းဘူး၊ ခင်ဗျား လာလုပ်မလား” လို့ အမေရိကန်ကို မေးရင် သူလည်း မလာနိုင်ပါဘူး၊ အမေရိကန် မလာတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့မှာ ရုရှား-တခြားအင်အားကြီးနိုင်ငံတွေနဲ့သာ ပေါင်းစရာရှိပါတယ်။ တကယ်တော့ ငပွကြီးဟာ သူ့အတွက် လိုအပ်ရင် အာဏာသိမ်းအစိုးရတွေနဲ့လည်း ဖက်လဲတကင်း လုပ် တတ် ပါတယ်။ မြန်မာကျမှ ခုလို ဆန့်ကျင်နေရခြင်းမှာ “လူ့အခွင့်အရေး” နဲ့ သူ့ရှူး သူ့ပတ်ခြင်းလည်း ပါပါတယ်။ ရှင်းရှင်းပြောရရင် အမေရိကန်အတွက် မြန်မာဟာ တောင်ကိုရီးယား-ဂျပန်တို့လို စစ်အခြေစိုက်စခန်းဖွင့်ခွင့်ရဖို့ လောက်သာ ကောင်းတဲ့ နေရာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာကို “အာရှတိုက်ရဲ့ ပနားမား” အဖြစ် သူတစ်ဦးတည်း လက်ဝါးကြီး အုပ်ချင်နေလို့ ဖြစ်ပါတယ်။
ရွဲ့ပြောရရင် အုပ်ကာမှ အုပ်ရော ကျွန်တော်တို့အတွက် အကျိုးရှိရင် အသာမှိန်းနေမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ငပွကြီးကို အဲ့ဒီအခွင့်အရေးပေးမိရင် မြန်မာဟာ အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ တောင်အာရှရဲ့ ယမ်းအိုးကြီး ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာထက် စစ်ရေး-စီးပွားရေး အင်အားပိုကောင်းပြီး နိုင်ငံရေးပိုမိုတည်ငြိမ်တဲ့ အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံတောင် ငပွကြီး စစ်အခြေစိုက်စခန်းဖွင့်ခွင့်ကို ၁၉၆၂-ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆-ခုနှစ်အထိသာ လက်ခံနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယူနွတ်အစိုးရနဲ့ ကျွန်တော်ဆီက AA တော့ “ထမင်းထုပ်သာ မြင်ပြီး၊ ဝါးရင်းဒုတ်ကို မမြင်နိုင်ပဲ ဖြစ်နေပါတယ်”
#HtayOung #OungMarine
…
..
အမေရိကန်က မြန်မာ့တပ်မတော်အပေါ် ရန်လိုမုန်းတီးမှု ဖြစ်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်းဟာ နေပြည်တော်ရဲ့ တ ရုတ်နဲ့ နီးကပ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုနဲ့ မြန်မာဟာ ပေကျင်းကို ဗျူဟာ မြောက် အားသာချက်ဖြစ်စေမယ့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရေးကြီး တံခါးပေါက်တစ်ခု ပေးထားပါတယ်။ ဒါ့အ ပြင် ရုရှားကလည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ခြေကုတ်တိုးချဲ့လာနေပါတယ်။ အဲ့ဒီအချက်တွေဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ဒေ သတွင်း ဩဇာခန့်ညားမှုအပေါ် ကြီးမားစွာ ထိခိုက်ရတယ်လို့ ရှု့မြင်တဲ့အတွက်ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဘရာမာ ချယ်လင်နေးက ရေးပါတယ်။
.
( ကျွန်တော့်အမြင်ကို သီးခြားဖော်ပြရရင် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို အသုံးချတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ဗျူဟာဆိုတာ AA ကို အားဖြည့်ပြီး မြန်မာ နစကအစိုးရကို အားနည်းအောင် လုပ်နေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သွေးချောင်းစီး ပဋိ ပက္ခများနဲ့ ဒုက္ခပင်လယ်ဝေရမှာက မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနေ ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီးနဲ့ ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူများ ဖြစ်ပါတယ်။ ငပွကြီးရဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ မြန်မာ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ အိန္ဒိယတို့အတွက် ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံရေး နဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုများ ပိုမိုဆိုးရွားလာနိုင်ပြီး ပဋိပက္ခ တွေဟာ အိန္ဒိယအရှေ့မြောက် ပြည်နယ်များအထိ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
.
တရုတ်-ရုရှားနဲ့ ပေါင်းသင့်တယ်လို့ တစ်ဖက်သပ် မပြောလိုပါ၊ ရေမြေ တစ်ဆက်တည်းဖြစ်နေတဲ့ အိမ်နီးချင်း တိုင်းပြည်တို့အနေနဲ့ သူတို့နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေး-စီးပွားရေး-စစ်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လမ်းဖောက်ခြင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်း မသွေမုချ ပြုလုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားနဲ့ နိုင်ငံသားများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အ လမ်းကို ငတ်မွတ်နေတဲ့ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့လည်း ကိုယ့်အတွက် မထိခိုက်ဖူူးထင်ရင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခွင့် ရှိပါတယ်။
“ကျုပ်တို့ တရုတ်နဲ့ မပေါင်းဘူး၊ ခင်ဗျား လာလုပ်မလား” လို့ အမေရိကန်ကို မေးရင် သူလည်း မလာနိုင်ပါဘူး၊ အမေရိကန် မလာတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့မှာ ရုရှား-တခြားအင်အားကြီးနိုင်ငံတွေနဲ့သာ ပေါင်းစရာရှိပါတယ်။ တကယ်တော့ ငပွကြီးဟာ သူ့အတွက် လိုအပ်ရင် အာဏာသိမ်းအစိုးရတွေနဲ့လည်း ဖက်လဲတကင်း လုပ် တတ် ပါတယ်။ မြန်မာကျမှ ခုလို ဆန့်ကျင်နေရခြင်းမှာ “လူ့အခွင့်အရေး” နဲ့ သူ့ရှူး သူ့ပတ်ခြင်းလည်း ပါပါတယ်။ ရှင်းရှင်းပြောရရင် အမေရိကန်အတွက် မြန်မာဟာ တောင်ကိုရီးယား-ဂျပန်တို့လို စစ်အခြေစိုက်စခန်းဖွင့်ခွင့်ရဖို့ လောက်သာ ကောင်းတဲ့ နေရာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာကို “အာရှတိုက်ရဲ့ ပနားမား” အဖြစ် သူတစ်ဦးတည်း လက်ဝါးကြီး အုပ်ချင်နေလို့ ဖြစ်ပါတယ်။
ရွဲ့ပြောရရင် အုပ်ကာမှ အုပ်ရော ကျွန်တော်တို့အတွက် အကျိုးရှိရင် အသာမှိန်းနေမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ငပွကြီးကို အဲ့ဒီအခွင့်အရေးပေးမိရင် မြန်မာဟာ အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ တောင်အာရှရဲ့ ယမ်းအိုးကြီး ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာထက် စစ်ရေး-စီးပွားရေး အင်အားပိုကောင်းပြီး နိုင်ငံရေးပိုမိုတည်ငြိမ်တဲ့ အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံတောင် ငပွကြီး စစ်အခြေစိုက်စခန်းဖွင့်ခွင့်ကို ၁၉၆၂-ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆-ခုနှစ်အထိသာ လက်ခံနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယူနွတ်အစိုးရနဲ့ ကျွန်တော်ဆီက AA တော့ “ထမင်းထုပ်သာ မြင်ပြီး၊ ဝါးရင်းဒုတ်ကို မမြင်နိုင်ပဲ ဖြစ်နေပါတယ်”
#HtayOung #OungMarine
…
HtayOung(OungMarine)
#HtayOung #OungMarine
ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ဘဂ်ါလီတွေကလဲ သူတို့ကို ကမ္ဘာသိ တရားဝင် နိုင်ငံသားပေးနိုင်တာ SAC သာလျှင်ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကောင်းသိပါတယ်
ရိုဟင်ဂျာဆိုတာကို ပြည်တွင်းမွတ်စလင်အများစုက မနှစ်သက်ကြပါ
သူတို့ရဲ့ကောင်းရောင်းကောင်းဝယ် လုပ်ကိုင်စားသောက်
နေထိုင်မှုအပေါ် အထင်မှားစေလို့ဖြစ်ပါတယ်။
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ဦးနေဝင်းရဲ့ ၁၉၈၂ နိုင်ငံသားဥပဒေအရပင်လျှင် နိုင်ငံသားပေးရမယ့်သူ သိန်းချီ ရှိပါတယ်
မငြိမ်းချမ်းအောင် တမင်ဖန်တီးမှုကို လက်မခံပဲ
အေးချမ်းစွာ နေထိုင်ကြသူများရဲ့ လုပ်အားနဲ့ ဖက်ဒရယ်စစ်စစ်နိုင်ငံသာ ဖြစ်သင့်ပါတယ်
ရိုဟင်ဂျာဆိုတာကို ပြည်တွင်းမွတ်စလင်အများစုက မနှစ်သက်ကြပါ
သူတို့ရဲ့ကောင်းရောင်းကောင်းဝယ် လုပ်ကိုင်စားသောက်
နေထိုင်မှုအပေါ် အထင်မှားစေလို့ဖြစ်ပါတယ်။
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ဦးနေဝင်းရဲ့ ၁၉၈၂ နိုင်ငံသားဥပဒေအရပင်လျှင် နိုင်ငံသားပေးရမယ့်သူ သိန်းချီ ရှိပါတယ်
မငြိမ်းချမ်းအောင် တမင်ဖန်တီးမှုကို လက်မခံပဲ
အေးချမ်းစွာ နေထိုင်ကြသူများရဲ့ လုပ်အားနဲ့ ဖက်ဒရယ်စစ်စစ်နိုင်ငံသာ ဖြစ်သင့်ပါတယ်
(မေ-၁၇၊ ၂၀၂၅) ပါကစ္စတန်စစ်တပ် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမှာ အိုစမာဘင်လာဒင်နှင့် ဆက် စပ်သဖြင့် ကုလစာရင်းဝင် အကြမ်းဖက်သမား၏ သားဖြစ်နေ။ စီအိုင်အေ ထိတ်လန့်ခဲ့ရသည့် ဖခင်ဖြစ်သူ နျူကလီယာ သိပ္ပံပညာရှင်ဟောင်း
===
ပါကစ္စတန်စစ်တပ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး (ISPR) ဋ္ဌာနရဲ့ လက်ရှိ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အာ မက် ရှရစ်ဖ် ချောင်ဒရီဟာ အယ်လ်ကိုင်ဒါအကြမ်းဖက်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အိုစမာဘင်လာဒင်နဲ့ ဆက်နွယ် နေ တဲ့အတွက် ကုလသမဂ္ဂက အကြမ်းဖက်သမားအဖြစ် ကြေညာခြင်းခံထားရသူ ဆူလတန် ဘာရှီအူဒင် မာမွတ်ရဲ့ သားဖြစ်ကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်ကွန်ရက် ဆက်စပ်နေသူရဲ့ သွေးသားရင်းချာတစ်ဦးက နိုင်ငံ့လက်နက်ကိုင်အ ဖွဲ့အစည်းမှာ အကြီးအကဲဖြစ်နေခြင်းက နယူးဒေလီ-အစ္စလာမ်မာဘတ်တို့အကြား ပဋိပက္ခ ဖြစ်ရတဲ့ ပါကစ္စတန် စစ်တပ်ရဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းနဲ့ နက်ရှိုင်းစွာ ဆက်စပ်နေပုံ ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြနေတယ်လို့ အိန္ဒိယ “ဘစ်ဇင်း နက်ဇ်တိုင်းမ်” (15 May 2025) က ရေးပါတယ်။
ချောင်ဒရီဟာ ပါကစ္စတန်ကို အကြမ်းဖက်ဝါဒရဲ့ သားကောင်ဖြစ်စေသူလို့ မကြာခဏ ဖော်ပြခြင်း ခံရပါတယ်။ သူ့ဖခင် မာမွတ်ဟာ ၂၀၀၁ ခုနှစ် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ “အယ်လ်ကိုင်ဒါ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု စာရင်း” မှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အစ္စလာမ်မစ် အကြမ်းဖက်သမားများကို နျူကလီယာနည်းပညာနဲ့ ကူညီထောက်ပံ့ပေးသူ ဖြစ်နေ တယ်ဆိုခြင်းက ကျောချမ်းစရာ ကောင်းလှပါတယ်။
..
မာမွတ်ဟာ တစ်ချိန်က ပါကစ္စတန်ရဲ့ နျူကလီယာအစီအစဉ်မှာ အရေးပါသူတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ဂျီဟတ် ဝါဒီအုပ်စုများကို နျူကလီယာ၊ ဇီဝနဲ့ ဓာတုလက်နက်ဆိုင်ရာ အသိပညာများ ဖြန့်ဝေနေခြင်းကို ဖုံးကွယ်ဖို့ ဟန် ပြဖွဲ့စည်းထားတဲ့ “အူမာရ် တမီးယားအီးနျူး” (UTN) အဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ် အိုစမာဘင်လာဒင်နဲ့ရော (အာဖဂန်) တာလီဘန်ခေါင်းဆောင်များနဲ့ပါ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
မာမွတ်ရဲ့ ဘာသာရေးစွဲလမ်းမှု၊ အစ္စလာမ်မစ် အစွန်းရောက်ဝါဒအပေါ် ထောက်ခံမှုတို့ဟာ သူ့ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင် ဖက်များကို ထိတ်လန့်စေခဲ့တယ်လို့ ၂၀၀၉ ခုနှစ် အမေရိကန် “နယူးယောက်ခ်တိုင်းမ်” က သတင်းရေးခဲ့ဖူးပါ တယ်။
၂၀၀၁-ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၄-ရက် ကုလသမဂ္ဂ ကော်မတီရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ မာမွတ်ဟာ "အိုစာမာဘင်လာဒင်၊ အယ်လ်ကိုင်ဒါနဲ့ တာလီဘန်တို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ထောက်ပံ့ခြင်း အပါအဝင် အကြမ်းဖက်လှုပ်ရှားမှု များရဲ့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု၊ အစီအစဉ်ရေးဆွဲမှုနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်မှုတို့မှာ ပါဝင်ခဲ့တယ်” လို့ ဖော်ပြထား ပါတယ်။
.
(အရှေ့အလယ်ပိုင်းနဲ့ အာဖရိကရှိ အမေရိကန်သံရုံးနဲ့ စစ်သင်္ဘောများ ဗုံးခွဲခံရတဲ့အပြင် ဆက်တိုက်ဆိုသလို လူပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ 9/11 ဖြစ်စဉ်အပြီး) ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိချက်တွေဟာ အမေရိကန် ထောက် လှမ်းရေးလောကအတွက် အကြီးအကျယ် တုန်လှုပ်စရာတွေချည့်ပါပဲ။ အထူးသဖြင့် ပါကစ္စတန် နျူကလီယာ စီမံကိန်းမှာ ဦးနှောက်သဖွယ် အရေးပါသူ မာမွတ်က နျူကလီးယားလက်နက် ဖော်ဆောင်ရေး အယ်လ်ကိုင်ဒါ အဖွဲ့ဝင်များနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိလိုက်ရတဲ့အခါ အမေရိကန်အဖွဲ့အစည်းများ အနေနဲ့ ထိတ်ထိတ်ပျာပျာ ဖြစ်ရပါတယ်။
တွေ့ဆုံမှုတစ်ခုမှာဆိုရင် သူတို့မှာ ရှိနေတဲ့ နျူကလီယာပစ္စည်းများ အသုံးပြုနည်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကြံဉာဏ် လိုအပ်တယ်လို့ ဘင်လာဒင်ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်က မာမွတ်ကို ပြောပြကြောင်း၊ မာမွတ်က အခြေခံဖွဲ့တည်ပုံနဲ့ သက်ရောက်မှုများအကြောင်း အသေးစိတ် ရှင်းလင်း သင်ပြပေးခဲ့တယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။
အမေရိကန် “မင်ဟက်တန်စီမံကိန်း” မှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ မန်ချက်စတာ တက္ကသိုလ် ၁၉၆၂-၁၉၆၉-ခုနှစ် “နျူကလီ ယာသိပ္ပံ မဟာဘွဲ့” နှစ်ထပ်ကွမ်းရ မာမွတ်ဟာ ပါကစ္စတန်နျူကလီ ယာဖခင်ကြီး အဗ္ဗဒူလ်ကိုင်ဒီယာခန်း နဲ့ အတူ အစ္စလာမ်မာဘဘ်ရဲ့ ယူရေနီယမ်ဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းမှာ ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး၊ နောက်ပိုင်းမှာ “ပလူတိုနီယမ်ဗုံး” ချဲ့ထွင် တည်ဆာက်ရေး လုပ်ငန်းများမှာလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူရဲ့ အစွန်းရောက်အတွေး အခေါ် များကြောင့် ၂၀၀၁- ခုနှစ်မှာ အငြိမ်းစား ပေးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြန်ပေးဆွဲမှု အစီအစဉ်များနဲ့ နျူကလီယာ လက်နက်အခြေခံကိစ္စများမှာ ပါဝင်နေတဲ့အတွက် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောကြပါတယ်။
ဖခင်ဖြစ်သူက အကြမ်းဖက်သမား နာမည်ဆိုးနဲ ကျော်ကြားသူ ဖြစ်သည့်တိုင် ချောင်ဒရီကတော့ ပါကစ္စတန် စစ်တပ်မှာ အဆင့်ဆင့် ရာထူးတိုးတက်လာခဲ့ပြီး ခုတော့ (တပ်မတော်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ) ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် ကြီးအဖြစ် သတင်းအချက်အလက် စစ်ဆင်ရေးကို ဦးဆောင်နေပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲ့ဒီဌာနဟာ တစ် ချိန်က သူ့ဖခင် မာမွတ်ရဲ့ အစွန်းရောက်အတွေးအခေါ်များကြောင့် ပါကစ္စတန်တပ်မတော်ကိုယ်တိုင် စိုးရိမ်ကြောင်း
ပြောဆိုခဲ့ဖူးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်နေတယ်လို့ အိန္ဒိယသတင်းစာက ရေးပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
==
===
ပါကစ္စတန်စစ်တပ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး (ISPR) ဋ္ဌာနရဲ့ လက်ရှိ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အာ မက် ရှရစ်ဖ် ချောင်ဒရီဟာ အယ်လ်ကိုင်ဒါအကြမ်းဖက်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အိုစမာဘင်လာဒင်နဲ့ ဆက်နွယ် နေ တဲ့အတွက် ကုလသမဂ္ဂက အကြမ်းဖက်သမားအဖြစ် ကြေညာခြင်းခံထားရသူ ဆူလတန် ဘာရှီအူဒင် မာမွတ်ရဲ့ သားဖြစ်ကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်ကွန်ရက် ဆက်စပ်နေသူရဲ့ သွေးသားရင်းချာတစ်ဦးက နိုင်ငံ့လက်နက်ကိုင်အ ဖွဲ့အစည်းမှာ အကြီးအကဲဖြစ်နေခြင်းက နယူးဒေလီ-အစ္စလာမ်မာဘတ်တို့အကြား ပဋိပက္ခ ဖြစ်ရတဲ့ ပါကစ္စတန် စစ်တပ်ရဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းနဲ့ နက်ရှိုင်းစွာ ဆက်စပ်နေပုံ ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြနေတယ်လို့ အိန္ဒိယ “ဘစ်ဇင်း နက်ဇ်တိုင်းမ်” (15 May 2025) က ရေးပါတယ်။
ချောင်ဒရီဟာ ပါကစ္စတန်ကို အကြမ်းဖက်ဝါဒရဲ့ သားကောင်ဖြစ်စေသူလို့ မကြာခဏ ဖော်ပြခြင်း ခံရပါတယ်။ သူ့ဖခင် မာမွတ်ဟာ ၂၀၀၁ ခုနှစ် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ “အယ်လ်ကိုင်ဒါ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှု စာရင်း” မှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အစ္စလာမ်မစ် အကြမ်းဖက်သမားများကို နျူကလီယာနည်းပညာနဲ့ ကူညီထောက်ပံ့ပေးသူ ဖြစ်နေ တယ်ဆိုခြင်းက ကျောချမ်းစရာ ကောင်းလှပါတယ်။
..
မာမွတ်ဟာ တစ်ချိန်က ပါကစ္စတန်ရဲ့ နျူကလီယာအစီအစဉ်မှာ အရေးပါသူတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ဂျီဟတ် ဝါဒီအုပ်စုများကို နျူကလီယာ၊ ဇီဝနဲ့ ဓာတုလက်နက်ဆိုင်ရာ အသိပညာများ ဖြန့်ဝေနေခြင်းကို ဖုံးကွယ်ဖို့ ဟန် ပြဖွဲ့စည်းထားတဲ့ “အူမာရ် တမီးယားအီးနျူး” (UTN) အဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ် အိုစမာဘင်လာဒင်နဲ့ရော (အာဖဂန်) တာလီဘန်ခေါင်းဆောင်များနဲ့ပါ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
မာမွတ်ရဲ့ ဘာသာရေးစွဲလမ်းမှု၊ အစ္စလာမ်မစ် အစွန်းရောက်ဝါဒအပေါ် ထောက်ခံမှုတို့ဟာ သူ့ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင် ဖက်များကို ထိတ်လန့်စေခဲ့တယ်လို့ ၂၀၀၉ ခုနှစ် အမေရိကန် “နယူးယောက်ခ်တိုင်းမ်” က သတင်းရေးခဲ့ဖူးပါ တယ်။
၂၀၀၁-ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၄-ရက် ကုလသမဂ္ဂ ကော်မတီရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ မာမွတ်ဟာ "အိုစာမာဘင်လာဒင်၊ အယ်လ်ကိုင်ဒါနဲ့ တာလီဘန်တို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ထောက်ပံ့ခြင်း အပါအဝင် အကြမ်းဖက်လှုပ်ရှားမှု များရဲ့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု၊ အစီအစဉ်ရေးဆွဲမှုနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်မှုတို့မှာ ပါဝင်ခဲ့တယ်” လို့ ဖော်ပြထား ပါတယ်။
.
(အရှေ့အလယ်ပိုင်းနဲ့ အာဖရိကရှိ အမေရိကန်သံရုံးနဲ့ စစ်သင်္ဘောများ ဗုံးခွဲခံရတဲ့အပြင် ဆက်တိုက်ဆိုသလို လူပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ 9/11 ဖြစ်စဉ်အပြီး) ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိချက်တွေဟာ အမေရိကန် ထောက် လှမ်းရေးလောကအတွက် အကြီးအကျယ် တုန်လှုပ်စရာတွေချည့်ပါပဲ။ အထူးသဖြင့် ပါကစ္စတန် နျူကလီယာ စီမံကိန်းမှာ ဦးနှောက်သဖွယ် အရေးပါသူ မာမွတ်က နျူကလီးယားလက်နက် ဖော်ဆောင်ရေး အယ်လ်ကိုင်ဒါ အဖွဲ့ဝင်များနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိလိုက်ရတဲ့အခါ အမေရိကန်အဖွဲ့အစည်းများ အနေနဲ့ ထိတ်ထိတ်ပျာပျာ ဖြစ်ရပါတယ်။
တွေ့ဆုံမှုတစ်ခုမှာဆိုရင် သူတို့မှာ ရှိနေတဲ့ နျူကလီယာပစ္စည်းများ အသုံးပြုနည်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကြံဉာဏ် လိုအပ်တယ်လို့ ဘင်လာဒင်ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်က မာမွတ်ကို ပြောပြကြောင်း၊ မာမွတ်က အခြေခံဖွဲ့တည်ပုံနဲ့ သက်ရောက်မှုများအကြောင်း အသေးစိတ် ရှင်းလင်း သင်ပြပေးခဲ့တယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။
အမေရိကန် “မင်ဟက်တန်စီမံကိန်း” မှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ မန်ချက်စတာ တက္ကသိုလ် ၁၉၆၂-၁၉၆၉-ခုနှစ် “နျူကလီ ယာသိပ္ပံ မဟာဘွဲ့” နှစ်ထပ်ကွမ်းရ မာမွတ်ဟာ ပါကစ္စတန်နျူကလီ ယာဖခင်ကြီး အဗ္ဗဒူလ်ကိုင်ဒီယာခန်း နဲ့ အတူ အစ္စလာမ်မာဘဘ်ရဲ့ ယူရေနီယမ်ဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းမှာ ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး၊ နောက်ပိုင်းမှာ “ပလူတိုနီယမ်ဗုံး” ချဲ့ထွင် တည်ဆာက်ရေး လုပ်ငန်းများမှာလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူရဲ့ အစွန်းရောက်အတွေး အခေါ် များကြောင့် ၂၀၀၁- ခုနှစ်မှာ အငြိမ်းစား ပေးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြန်ပေးဆွဲမှု အစီအစဉ်များနဲ့ နျူကလီယာ လက်နက်အခြေခံကိစ္စများမှာ ပါဝင်နေတဲ့အတွက် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောကြပါတယ်။
ဖခင်ဖြစ်သူက အကြမ်းဖက်သမား နာမည်ဆိုးနဲ ကျော်ကြားသူ ဖြစ်သည့်တိုင် ချောင်ဒရီကတော့ ပါကစ္စတန် စစ်တပ်မှာ အဆင့်ဆင့် ရာထူးတိုးတက်လာခဲ့ပြီး ခုတော့ (တပ်မတော်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ) ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် ကြီးအဖြစ် သတင်းအချက်အလက် စစ်ဆင်ရေးကို ဦးဆောင်နေပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲ့ဒီဌာနဟာ တစ် ချိန်က သူ့ဖခင် မာမွတ်ရဲ့ အစွန်းရောက်အတွေးအခေါ်များကြောင့် ပါကစ္စတန်တပ်မတော်ကိုယ်တိုင် စိုးရိမ်ကြောင်း
ပြောဆိုခဲ့ဖူးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်နေတယ်လို့ အိန္ဒိယသတင်းစာက ရေးပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
==
(မေ-၁၇၊ ၂၀၂၅) ယခု ရက်ပိုင်းမြင်းခြံ-နွားထိုး- တောင်သာနယ်မြေထိတွေ့မှု အခြေအနေများဟာ အွန်လိုင်းမှာ နီပေါတွေ ကြွားလုံးထုတ်နေသလို မမှန်၊ ဘောမတွေ ပြောသလောက်လဲ မဟုတ်ကြောင်း သတင်းရရှိပါတယ်။
တောင်သာအနောက်ဖက် ထနောင်းကုန်းရွာ ပြည်သူ့စစ်တွေကို PDFs တွေ ဝင်တိုက်ပြီး မီးရှို့သွားတာ မှန်ပါတယ်။
နွားထိုးကြီး ထောင်ကဲ ပိုက်လိုင်း Booster pump station ကိုတော့ စိတ်နဲ့တောင် မပြစ်မှားရဲကြဖူး.. တဲ့
တပ်ဖက်က ရှင်းလင်းရေး စစ်ကြောင်းထိုးပုံ မတွေ့ရသေးကြောင်း
မြို့ဝင်ထွက် ဝါးတားဂိတ်များပင်လျှင် မကြာခဏ တဖြောက် ဖြောက်အပစ်ခံနေရပြီး မြို့တွင်း ပေါက်ကွဲမှုလည်း တစ်ခါတလေ ကြားရကြောင်း၊
ဒါပေမယ့် PDF အင်အား သိပ်မများ တိုက်ခိုက်မှုလည်း သိပ်မကြာဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
ဒီအတိုင်းဆို လာမယ့် ဇွန် ဇူလိုင်လောက်မှာ တောင်သာ- နွားထိုးတော့ ဝင်တိုက်ခံရဖို့ သေချာသလောက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်
.
##HtayOung #OungMarine
တောင်သာအနောက်ဖက် ထနောင်းကုန်းရွာ ပြည်သူ့စစ်တွေကို PDFs တွေ ဝင်တိုက်ပြီး မီးရှို့သွားတာ မှန်ပါတယ်။
နွားထိုးကြီး ထောင်ကဲ ပိုက်လိုင်း Booster pump station ကိုတော့ စိတ်နဲ့တောင် မပြစ်မှားရဲကြဖူး.. တဲ့
တပ်ဖက်က ရှင်းလင်းရေး စစ်ကြောင်းထိုးပုံ မတွေ့ရသေးကြောင်း
မြို့ဝင်ထွက် ဝါးတားဂိတ်များပင်လျှင် မကြာခဏ တဖြောက် ဖြောက်အပစ်ခံနေရပြီး မြို့တွင်း ပေါက်ကွဲမှုလည်း တစ်ခါတလေ ကြားရကြောင်း၊
ဒါပေမယ့် PDF အင်အား သိပ်မများ တိုက်ခိုက်မှုလည်း သိပ်မကြာဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
ဒီအတိုင်းဆို လာမယ့် ဇွန် ဇူလိုင်လောက်မှာ တောင်သာ- နွားထိုးတော့ ဝင်တိုက်ခံရဖို့ သေချာသလောက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်
.
##HtayOung #OungMarine
(မေ-၁၇၊ ၂၀၂၅) တောင်သာ ထနောင်းကုန်းရွာ ပြည်သူ့စစ် သူရဲကောင်းများ
===
ပြီးခဲ့တဲ့ မေ-၁၅ ရက်နေ့ နေ့လည်ခန့်မှာ မန္တလေးတိုင်း တောင်သာမြို့ အနောက်ဖက် ၇-မိုင်ခန့်အကွာ ထနောင်းကုန်းရွာကို PDFs တွေ ဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။
.
တစ်ဆက်တည်း မဟုတ်ပဲ တိုက်လိုက်
လေယာဉ်ပစ်ကူလာရင် ဆုတ်ပေးလိုက် ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်းပဲ
.
၁၆-ရက်နေ့မှာတော့ ရွာမီးလောင်သွားတယ်။ ( ကျွန်တော် သတင်းဖော်ပြပြီး)
.
ဒါပေမယ့် ပြည်သူ့စစ်တွေကော့ ခြေကုပ်ယူထားတဲ့ နေရာက
ဒီ မနက်ထိ ခံချနေတုန်းပဲ. တဲ့
.
အနီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ဝဲလောင်-တောင်သာက စစ်တပ်တွေ စစ်ကူမလာနိုင်အောင်
ဖြတ်တောက်တဲ့ အနေနဲ့ မြို့ဝင်ထွက် ဝါးတားဂိတ်တွေကို ကြိုကြား လာပစ်ခတ်နေပါသတဲ့
.
မြင်းခြံဘက် စစ်ကူ လာလမ်းကိုလည်း ခြုံခို ဟန့်တားဖို့ ပြင်ဆင်ထားလောက်တယ်။
.
ဒီနေ့ ညနေမတိုင်မီ အဖြေထွက်လောက်ပါတယ်။
.
.
#HtayOung #OungMatine
===
===
ပြီးခဲ့တဲ့ မေ-၁၅ ရက်နေ့ နေ့လည်ခန့်မှာ မန္တလေးတိုင်း တောင်သာမြို့ အနောက်ဖက် ၇-မိုင်ခန့်အကွာ ထနောင်းကုန်းရွာကို PDFs တွေ ဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။
.
တစ်ဆက်တည်း မဟုတ်ပဲ တိုက်လိုက်
လေယာဉ်ပစ်ကူလာရင် ဆုတ်ပေးလိုက် ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်းပဲ
.
၁၆-ရက်နေ့မှာတော့ ရွာမီးလောင်သွားတယ်။ ( ကျွန်တော် သတင်းဖော်ပြပြီး)
.
ဒါပေမယ့် ပြည်သူ့စစ်တွေကော့ ခြေကုပ်ယူထားတဲ့ နေရာက
ဒီ မနက်ထိ ခံချနေတုန်းပဲ. တဲ့
.
အနီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ဝဲလောင်-တောင်သာက စစ်တပ်တွေ စစ်ကူမလာနိုင်အောင်
ဖြတ်တောက်တဲ့ အနေနဲ့ မြို့ဝင်ထွက် ဝါးတားဂိတ်တွေကို ကြိုကြား လာပစ်ခတ်နေပါသတဲ့
.
မြင်းခြံဘက် စစ်ကူ လာလမ်းကိုလည်း ခြုံခို ဟန့်တားဖို့ ပြင်ဆင်ထားလောက်တယ်။
.
ဒီနေ့ ညနေမတိုင်မီ အဖြေထွက်လောက်ပါတယ်။
.
.
#HtayOung #OungMatine
===
(မေ-၁၇၊ ၂ဝ၂၅) ၁၆ဝဝ နာရီ
နွားထိုးကြီးမှ ၃ မိုင်ခန့်အကွာ ဝက်လူးတွင် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် နွားထိုးကြီးမြို့တွင်း PDF များ ဝင်ရောက်လာ
ကားငါးစီးခန့်ရှိပြီး ရဲစခန်း ထွေအုပ်ရုံးဘက်သို့ မသွား
လုံခြုံရေးများကလည်း အဲ့ဒီဘက် မလာပါ
မြို့အခြေအနေမှာ ပုံမှန်ရှိနေပြီး
ထောင်ကဲပိုက်လိုင်းကို PDF တို့က စောင့်ရှောက်ပေးထားဟု သိရ 😁😁
.
#HtayOung #OungMarine
နွားထိုးကြီးမှ ၃ မိုင်ခန့်အကွာ ဝက်လူးတွင် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် နွားထိုးကြီးမြို့တွင်း PDF များ ဝင်ရောက်လာ
ကားငါးစီးခန့်ရှိပြီး ရဲစခန်း ထွေအုပ်ရုံးဘက်သို့ မသွား
လုံခြုံရေးများကလည်း အဲ့ဒီဘက် မလာပါ
မြို့အခြေအနေမှာ ပုံမှန်ရှိနေပြီး
ထောင်ကဲပိုက်လိုင်းကို PDF တို့က စောင့်ရှောက်ပေးထားဟု သိရ 😁😁
.
#HtayOung #OungMarine
(မေ-၁၈၊ ၂၀၂၅) နယူးဇီလန် လွှတ်တော်တွင် ဟာကာ အကဖြင့် ဆန္ဒပြကောင်းသည့် မျိုးနွယ်စုအမတ်များ ဆိုင်းငံ့ခံရ
===
စာချုပ်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုရေး အငြင်းပွားဖွယ် ဥပဒေကြမ်းကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြတဲ့အနေနဲ့ ဟာကာ ရိုးရာ အက ကောင်းခဲ့တဲ့ “တီပက်တီ မော်ရီ်” ပါတီမှ မော်ရီမျိုးနွယ်စု ပါလီမန်အမတ် သုံးဦးကို နယူးဇီလန် လွှတ်တော်က ဆိုင်းငံ့ရန် စီစဉ်ထားတယ်လို့ “တိုင်းမ်အော့ဖ်အင်ဒီးယား” (16 May 2025) က ရေးသားပါတယ်။
တီပက်တီ မော်ရီ ပါတီ ပူးတွဲခေါင်းဆောင် “ရာဝီရီ ဝေတီတီ” နဲ့”ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ” တို့ကို ၂၁ ရက်ကြာ ဆိုင်းငံ့ထားရန်၊ ပါတီရဲ့ အသက်အငယ်ဆုံး အမတ်ဖြစ်သူ ““ဟာနာ ရာဝှီတီ မိုင်ပီ ကလာကီ” ကို ခုနစ်ရက် ကြာ ဆိုင်းငံ့ထားမယ်လို့ ပါလီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီက ဖော်ပြပါတယ်။ ယခုလုပ်ရပ်ဟာ နယူးဇီလန် နိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေပြုရေးသမိုင်းမှာ လူထု ရွေးကောက်ခံ အမတ်များအပေါ် အပြင်းထန်ဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်မှု ဖြစ်လာပါတယ်။
မိုင်ပီ ကလာကီ (၂၂-နှစ်) ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ဥပဒေကြမ်းရဲ့ ပထမအကြိမ် ဖတ်ကြားတင်သွင်းမှုအတွင်း ဟာကာ အကဖြင့် စတင် ဆန္ဒပြခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေကြမ်း အတည်ပြုရေးကို ထောက်ခံသလား လို့ သူတို့ပါ တီကို မေးမြန်းခဲ့ပြီးနောက် ဆန္ဒပြမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ မိုင်ပီ ကလာကီက ဥပဒေကြမ်း မိတ္တူတစ်စောင်ကို ဆုတ် ဖြဲခဲ့ပြီး ဟာကာစစ်ရေးပြ တေးသွားများကို ရွတ်ဆိုတဲ့အတွက် လွှတ်တော်ကို ၂၄-နာရီကြာ ဆိုင်းငံ့ထားရန် လွှတ်တော် ဥက္ကဌဖြစ်သူ “ဂယ်ရီဘရောင်လီ” က ကြေညာလိုက်ရပါတယ်။ နယူးဇီလန်လွှတ်တော်အတွင်း မိုင်ပီ ကလာကီ တို့ရဲ့ အပြုအမူဟာ လူမှုကွန်ရက်မှတဆင့် အချိန်တိုအတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ပျံံနှံ့သွားပါတယ်။
အဲ့ဒီနောက် တီပက်တီမော်ရီပါတီ လွှတ်တော် အမတ်များရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ အခြားလွှတ်တော် ကိုယ် စားလှယ်များကို ခြိမ်းခြောက်ရာ ရောက်ရှိပြီး လွှတ်တော် မဲခွဲခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်အပေါ် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင် တယ်လို့ ကော်မတီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
တီပက်တီမော်ရီပါတီအမတ် သုံးဦးရဲ့ (ဟာကာအကနဲ့) ဆန္ဒပြမှုဟာ အလွန် အဓိပ္ပါယ် ကျယ်ပြန့်လေးနက်ပြီး နယူးဇီလန် လွှတ်တော်ရဲ့နှစ် ၂၀ ကြာ အတွေ့အကြုံအတွင်း မကြုံစဖူးကြုံ လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း နယူးဇီလန် ပါ လီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ အမျိုးသားရေးပါတီဝန်ကြီး “ဂျူးဒစ် ကောလင်း” က မှတ်ချက်ပေးပါ တယ်။ လက်ခံနိုင်ဖွယ် မရှိကြောင်း ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းဖြင့် ပြသရန် ရည်ရွယ်ပြီး “အလေးအနက် မှတ်ယူရလိမ့် မယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။
ပါလီမန်အတွင်း ဆန္ဒပြစဉ် မော်ရီအမျိုးသမီးအမတ် ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ (၅၉-နှစ်) ဟာ သေနတ်နဲ့တူတဲ့ အမူအယာကို ပြသခဲ့တယ်လို့ ကော်မတီရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပေမယ့် မော်ရီယဉ်ကျေးမှု ရိုးရာအစဉ် အလာ “ဝီရီ” ကို သရုပ်ဖော်ခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ ချေပပြောဆိုပါတယ်။
ပါလီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို တီပက်တီမော်ရီပါတီက ချက်ချင်းပဲ ပြင်းထန်စွာ တုန့် ပြန်ပါတယ်။ “ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ သမိုင်းမှာ အဆိုးရွားဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်ဖြစ်တယ်” လို့ ပါတီရဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက် နှာမှာ ဖော်ပြလိုက်ပြီး ဌာနေတိုင်းရင်းသားများက ငြင်းဆန်ခုခံတဲ့အခါတိုင်း ကိုလိုနီအာဏာရှင်များက အပြင်း ထန်ဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်များကို ပေးလေ့စမြဲ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မော်ရီပါတီ ဥက္ကဌ ပါလီမန်အမတ်ကလည်း ကော်မတီရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ ဆိုးရွားသိသာစွာ တစ်ဖက်စောင်းနင်းဖြစ်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
.
နယူးဇီလန် လစ်ဘရယ်ဝါဒီ ACT ပါတီက တင်ပြတဲ့ စာချုပ်မူကြမ်းဟာ ဌာနေတိုင်းရင်းသား မော်ရီ မျိုးနွယ်စုနဲ့ နယူးဇီလန်ကျွန်းရောက် ဗြိတိသျှကိုလိုနီစနစ်ကြား အရေးကြီး သဘောတူညီပါ စာသားများကို ခေတ်နဲ့အညီ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုရန်ဖြစ်ပါတယ်။“၁၈၄၀-ခုနှစ် ဝေတန်ဂီစာချုပ်” အရ ဗြိတိသျှ ဘုရင်မကြီးက မော်ရီမျိုးနွယ်စု တို့ရဲ့ လက်ရှိ ပိုင်ဆိုင်မှု၊ ကာကွယ်ရေးနဲ့ မြေရောင်းချပိုင်ခွင့်အပါအဝင် ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးစံ-အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်မှုနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်အားလုံး အသိအမှတ်ပြုထားပါတယ်။ နယူးဇီလန်ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေ မ ဟုတ်ပေမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံသဖွယ် အရေးပါပါတယ်။ တကယ်တော့ စာချုပ်မူရင်း အင်္ဂလိပ် ဘာသာစာသားများကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုပြီး မော်ရီတို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးများကို တန်းတူ ညီမျှဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲ ရေးဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ဥပဒေကြမ်းတင်သွင်းရေးကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာမှာ ၁၁၂- ၁၁ နဲ့ အပြတ်အသတ် အရေး နိမ့်ခဲ့ပြီး ကိုးရက်ကြာ ချီတက်ဆန္ဒပြမှုနဲ့ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ထောင်သောင်းချီတဲ့ လူထုဆန္ဒပြ ပွဲများအပါအဝင် ပြင်း ထန်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
မော်ရီပါတီအမတ်များရဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ပါလီမန်ကို မထီမဲ့မြင်ပြုရာ ရောက်ရှိတယ်လို့ နယူးဇီလန် လေဘာပါ တီက သဘောတူညီခဲ့ပေမယ့် ပြစ်ဒဏ်တွေက ပြင်းထန်လွန်းတယ်လို့ ယူဆကြောင်း၊ တစ်ရက် သို့မဟုတ် နှစ် ရက်ကြာ ဆိုင်းငံ့လျှင် လုံလောက်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ နယူးဇီလန် ဂရင်းပါတီကတော့ ဆိုင်းငံ ရက်ကာလ ဟာ အချိုးအစား မညီကြောင်း စောဒကတက်ပါတယ်။ အဓိကဘတ်ဂျက်အစည်းအဝေးတစ်ခုအတွက် မော်ရီပါ တီကိုယ်စားလှယ်တွေကို ချန်လှပ်ထားခဲ့ပါတယ်။
..
#HtayOung #OungMarine
.
===
စာချုပ်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုရေး အငြင်းပွားဖွယ် ဥပဒေကြမ်းကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြတဲ့အနေနဲ့ ဟာကာ ရိုးရာ အက ကောင်းခဲ့တဲ့ “တီပက်တီ မော်ရီ်” ပါတီမှ မော်ရီမျိုးနွယ်စု ပါလီမန်အမတ် သုံးဦးကို နယူးဇီလန် လွှတ်တော်က ဆိုင်းငံ့ရန် စီစဉ်ထားတယ်လို့ “တိုင်းမ်အော့ဖ်အင်ဒီးယား” (16 May 2025) က ရေးသားပါတယ်။
တီပက်တီ မော်ရီ ပါတီ ပူးတွဲခေါင်းဆောင် “ရာဝီရီ ဝေတီတီ” နဲ့”ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ” တို့ကို ၂၁ ရက်ကြာ ဆိုင်းငံ့ထားရန်၊ ပါတီရဲ့ အသက်အငယ်ဆုံး အမတ်ဖြစ်သူ ““ဟာနာ ရာဝှီတီ မိုင်ပီ ကလာကီ” ကို ခုနစ်ရက် ကြာ ဆိုင်းငံ့ထားမယ်လို့ ပါလီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီက ဖော်ပြပါတယ်။ ယခုလုပ်ရပ်ဟာ နယူးဇီလန် နိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေပြုရေးသမိုင်းမှာ လူထု ရွေးကောက်ခံ အမတ်များအပေါ် အပြင်းထန်ဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်မှု ဖြစ်လာပါတယ်။
မိုင်ပီ ကလာကီ (၂၂-နှစ်) ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ဥပဒေကြမ်းရဲ့ ပထမအကြိမ် ဖတ်ကြားတင်သွင်းမှုအတွင်း ဟာကာ အကဖြင့် စတင် ဆန္ဒပြခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေကြမ်း အတည်ပြုရေးကို ထောက်ခံသလား လို့ သူတို့ပါ တီကို မေးမြန်းခဲ့ပြီးနောက် ဆန္ဒပြမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ မိုင်ပီ ကလာကီက ဥပဒေကြမ်း မိတ္တူတစ်စောင်ကို ဆုတ် ဖြဲခဲ့ပြီး ဟာကာစစ်ရေးပြ တေးသွားများကို ရွတ်ဆိုတဲ့အတွက် လွှတ်တော်ကို ၂၄-နာရီကြာ ဆိုင်းငံ့ထားရန် လွှတ်တော် ဥက္ကဌဖြစ်သူ “ဂယ်ရီဘရောင်လီ” က ကြေညာလိုက်ရပါတယ်။ နယူးဇီလန်လွှတ်တော်အတွင်း မိုင်ပီ ကလာကီ တို့ရဲ့ အပြုအမူဟာ လူမှုကွန်ရက်မှတဆင့် အချိန်တိုအတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ပျံံနှံ့သွားပါတယ်။
အဲ့ဒီနောက် တီပက်တီမော်ရီပါတီ လွှတ်တော် အမတ်များရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ အခြားလွှတ်တော် ကိုယ် စားလှယ်များကို ခြိမ်းခြောက်ရာ ရောက်ရှိပြီး လွှတ်တော် မဲခွဲခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်အပေါ် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင် တယ်လို့ ကော်မတီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
တီပက်တီမော်ရီပါတီအမတ် သုံးဦးရဲ့ (ဟာကာအကနဲ့) ဆန္ဒပြမှုဟာ အလွန် အဓိပ္ပါယ် ကျယ်ပြန့်လေးနက်ပြီး နယူးဇီလန် လွှတ်တော်ရဲ့နှစ် ၂၀ ကြာ အတွေ့အကြုံအတွင်း မကြုံစဖူးကြုံ လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း နယူးဇီလန် ပါ လီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ အမျိုးသားရေးပါတီဝန်ကြီး “ဂျူးဒစ် ကောလင်း” က မှတ်ချက်ပေးပါ တယ်။ လက်ခံနိုင်ဖွယ် မရှိကြောင်း ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းဖြင့် ပြသရန် ရည်ရွယ်ပြီး “အလေးအနက် မှတ်ယူရလိမ့် မယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။
ပါလီမန်အတွင်း ဆန္ဒပြစဉ် မော်ရီအမျိုးသမီးအမတ် ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ (၅၉-နှစ်) ဟာ သေနတ်နဲ့တူတဲ့ အမူအယာကို ပြသခဲ့တယ်လို့ ကော်မတီရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပေမယ့် မော်ရီယဉ်ကျေးမှု ရိုးရာအစဉ် အလာ “ဝီရီ” ကို သရုပ်ဖော်ခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း ဒက်ဘီ ငယ်ရီဝါ ပက်ကာ ချေပပြောဆိုပါတယ်။
ပါလီမန်အခွင့်အရေးများကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို တီပက်တီမော်ရီပါတီက ချက်ချင်းပဲ ပြင်းထန်စွာ တုန့် ပြန်ပါတယ်။ “ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ သမိုင်းမှာ အဆိုးရွားဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်ဖြစ်တယ်” လို့ ပါတီရဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက် နှာမှာ ဖော်ပြလိုက်ပြီး ဌာနေတိုင်းရင်းသားများက ငြင်းဆန်ခုခံတဲ့အခါတိုင်း ကိုလိုနီအာဏာရှင်များက အပြင်း ထန်ဆုံးသော ပြစ်ဒဏ်များကို ပေးလေ့စမြဲ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မော်ရီပါတီ ဥက္ကဌ ပါလီမန်အမတ်ကလည်း ကော်မတီရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ ဆိုးရွားသိသာစွာ တစ်ဖက်စောင်းနင်းဖြစ်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
.
နယူးဇီလန် လစ်ဘရယ်ဝါဒီ ACT ပါတီက တင်ပြတဲ့ စာချုပ်မူကြမ်းဟာ ဌာနေတိုင်းရင်းသား မော်ရီ မျိုးနွယ်စုနဲ့ နယူးဇီလန်ကျွန်းရောက် ဗြိတိသျှကိုလိုနီစနစ်ကြား အရေးကြီး သဘောတူညီပါ စာသားများကို ခေတ်နဲ့အညီ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုရန်ဖြစ်ပါတယ်။“၁၈၄၀-ခုနှစ် ဝေတန်ဂီစာချုပ်” အရ ဗြိတိသျှ ဘုရင်မကြီးက မော်ရီမျိုးနွယ်စု တို့ရဲ့ လက်ရှိ ပိုင်ဆိုင်မှု၊ ကာကွယ်ရေးနဲ့ မြေရောင်းချပိုင်ခွင့်အပါအဝင် ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးစံ-အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်မှုနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်အားလုံး အသိအမှတ်ပြုထားပါတယ်။ နယူးဇီလန်ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေ မ ဟုတ်ပေမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံသဖွယ် အရေးပါပါတယ်။ တကယ်တော့ စာချုပ်မူရင်း အင်္ဂလိပ် ဘာသာစာသားများကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုပြီး မော်ရီတို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးများကို တန်းတူ ညီမျှဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲ ရေးဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ဥပဒေကြမ်းတင်သွင်းရေးကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာမှာ ၁၁၂- ၁၁ နဲ့ အပြတ်အသတ် အရေး နိမ့်ခဲ့ပြီး ကိုးရက်ကြာ ချီတက်ဆန္ဒပြမှုနဲ့ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ထောင်သောင်းချီတဲ့ လူထုဆန္ဒပြ ပွဲများအပါအဝင် ပြင်း ထန်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
မော်ရီပါတီအမတ်များရဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ပါလီမန်ကို မထီမဲ့မြင်ပြုရာ ရောက်ရှိတယ်လို့ နယူးဇီလန် လေဘာပါ တီက သဘောတူညီခဲ့ပေမယ့် ပြစ်ဒဏ်တွေက ပြင်းထန်လွန်းတယ်လို့ ယူဆကြောင်း၊ တစ်ရက် သို့မဟုတ် နှစ် ရက်ကြာ ဆိုင်းငံ့လျှင် လုံလောက်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ နယူးဇီလန် ဂရင်းပါတီကတော့ ဆိုင်းငံ ရက်ကာလ ဟာ အချိုးအစား မညီကြောင်း စောဒကတက်ပါတယ်။ အဓိကဘတ်ဂျက်အစည်းအဝေးတစ်ခုအတွက် မော်ရီပါ တီကိုယ်စားလှယ်တွေကို ချန်လှပ်ထားခဲ့ပါတယ်။
..
#HtayOung #OungMarine
.
(မေ-၁၈၊ ၂၀၂၅) ဂါဇာ ပါလက်စတိုင်းတို့ထံ တရုတ်က လေကြောင်းမှ ရိက္ခာချပေးနေကြောင်း ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအ ချင်းချင်းကြား အထင်အမြင်လွှဲမှားစေသည့် သတင်းဗွီဒီယိုတု ပျံံနှံ့နေ
===
အစ္စရေးစစ်တပ်က ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ထားတဲ့ ဂါဇာပါလက်စတိုင်းတို့ထံ တရုတ်က လေကြောင်းမှ ရိက္ခာနဲ့ ဆေး ဝါးများချပေးနေကြောင်း သတင်း ဗွီဒီယိုတိုလေးတွေကို ယခုရက်ပိုင်း TikTok နဲ့ လူမှုကွန်ရက်မှာ တွေ့မြင်ရ ပါတယ်။
တကယ်တော့ အဲ့ဒီ ဗွီဒီယိုတွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄-ခုနှစ် ဇွန်လလည်ပိုင်းကတည်းက လူမှုကွန်ရက်မှာ ဖြန့် ဝေခဲ့ဖူးပြီး သတင်းမှားဖြစ်ကြောင်း Fact Check များက ဖော်ပြခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီတုန်းက သတင်းတု ဗွီဒီယို တွေကို X (Twitter)၊ Facebook နဲ့ TikTok မှာ တစ်ပြိုင်တည်း လွှင့်တင်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
.
တချို့ ဗွီဒီယိုတွေဟာ ၂၀၂၄-ခုနှစ် မတ်လ ၂-ရက်နေ့ ဂါဇာကမ်းမြှောင်နေသူများထံ အမေရိကန်က အစားအ စာများ ချပေးခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်မှန်ဗွီဒီယိုကို အသုံးချပြီး တရုတ်က ချပေးတယ်လို့ လိမ်လည် ပုံစာရေးထိုးထားပါ တယ်။ အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ဂါဇာနေ ပါလက်စတိုင်းမြို့ကြီးများမှာ ဟားမတ်စ် စစ်သွေးကြွတို့ ပုန်းခိုရော နှောနေတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ အစ္စရေးက ဝိုင်းပတ်စစ်တိုက်နေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုအချိန် အစ္စ ရေးမဟာမိတ် အမေရိကန်ရဲ့ ပြိုင်ဘက် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံက ဂါဇာပါလက်စတိုင်းတို့ထံ လေ ကြောင်းမှ အကူအညီများ ချပေးနေတယ်ဆိုခြင်းဟာ အခြေအနေကို အလွန်ရှုတ်ထွေးသွားအောင် ဖန်တီးရာ ရောက်ပါတယ်။
တရုတ်က ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသနေ ပြည်သူများထံ လေကြောင်းမှ ရိက္ခာဆေးဝါး ချပေးကြောင်း ယုံကြည် ရ လောက်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ် မရှိသေးပါဘူး။ ဂါဇာ ပါလက်စတိုင်းတို့ထံ ရိက္ခာ-ဆေးဝါးနဲ့ အသက်ရှင်ရပ်တည် ရေး ပစ္စည်းများပေးပို့ နေကြတဲ့ နိုင်ငံများမှာ ဂျော်ဒန်၊ အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ယူအေအီး၊ ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ အင်ဒို နီးရှား၊ နယ်သာလန်၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနဲ့ အီဂျစ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
တရုတ်အစိုးရ ဝဘ်ဆိုဒ်မှာ ဖော်ပြချက်အရ ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသ အကျပ်အတည်းကို လျော့နည်း သက်သာ စေရန် အကူအညီပေးပို့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပေမယ့် လေယာဉ်နဲ့ ပို့ဆောင်ပေးတဲ့ အစားအသောက်များ အ ကြောင်း ပါဝင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ ငွေကြေး၊ အစားအစာ၊ ဆေးဝါးနဲ့ အခြား လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီ များကို အီဂျစ်မှတစ်ဆင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်သို့ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရမ်မာဇန် လမြတ် ကာလ ရိက္ခာများကို ထပ်မံထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်း၊ မတ် ၂၈ ရက်နေ့မှာ ဆန်များကို အီဂျစ်နိုင်ငံ ပို့ဆက်ဆိပ် ကမ်းသို့ သင်္ဘောဖြင့် ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး (ဂါဇာတောင်ပိုင်း) “ရာဖာစခန်း”မှတစ်ဆင့် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများ ထံ ပေးပို့ခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
လေယာဉ်များအသုံးပြုပြီး အစားအစာများကို ဝေဟင်မှ ပစ်ချခြင်းဟာ ပြင်ပကမ္ဘာနဲ့ အဆက်ပြတ်အထီး ကျန် နေခိုက် လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် အသက်ကယ်အကူအညီများ အလွန်အမင်းလိုအပ်နေပြီး ဆိုးရွားတဲ့အကျပ် အတည်း အခြေအနေမျိုးမှာ အသုံးပြုတဲ့ နည်းဗျူဟာဖြစ်ပါတယ်။ အလှမ်းဝေးတဲ့ ဒေသများမှာ ပဋိပက္ခတစ်ခုခု သို့မဟုတ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်တဲ့အခါ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ အလျင်အမြန်ပေးပို့နိုင်ဖို့ အခြား နည်းလမ်း မရှိရင် အသုံးပြုကြပါတယ်။
လေယာဉ်မှ အစားအသောက်များကို ချပေးခြင်းမှာ အားနည်းချက်များ ရှိပါတယ် ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းတွေဟာ မရည်ရွယ်သူ လက်တွင်း သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ နေရာများမှာ ကျဆင်းသွားနိုင်တဲ့အတွက် ချိန်ဆရန် အလွန် ခက်ခဲပါတယ်။ ပစ်ချသမျှ အဖတ်မတင်ပဲ အလေအလွင့်ဖြစ် ပျက်စီးဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။ ဒါအပြင် လေယာဉ်မှ အ စားအစာများကို ချပေးခြင်းဟာ လက်ပူတိုက်အဖြေရှာခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အကျပ်အတည်းများ အ တွက် ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ ဖြေရှင်းချက်တစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး။ အစားအစာများကို လူအများအပြားတို့က အလု အ ယက် ကောက်ယူတဲ့အတွက် လူစုလူဝေးဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ပစ်ချတဲ့ ပစ္စည်းထုပ်ထိမှန်ပြီး လူသေဆုံး ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြဖူးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် သို့မဟုတ် ကုလသမဂ္ဂလိုမျိုး နိုင်ငံတကာအဖွဲ့ အ စည်းများရဲ့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှု မရှိဘဲ ဝေဟင်မှ ရိက္ခာအကူအညီချပေးတာမျိုး လုပ်ဆောင်လေ့ မရှိပါဘူး
ဂါဇာ ပါလက်စတိုင်းတို့ထံ တရုတ်က လေကြောင်းမှ ရိက္ခာချပေးနေကြောင်း သတင်းလိမ် ဗွီဒီယိုကို ကမ္ဘာအ ရပ်ရပ် အကောင့်ပိုင်ရှင်များက လွှင့်တင်နေကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ယခုလို လွှင့်တင်ရခြင်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ခန့် မှန်းရန် မဖြစ်နိုင်ပေမယ့် “ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေဟာ တရုတ်လောက်တောင် အားမကိုးရဘူး” လို့ စာ သားရေးထိုးထားခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချင်းချင်းကြား အထင်အမြင်လွှဲမှားစေလိုကြောင်း သုံးသပ်ရပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
===
===
အစ္စရေးစစ်တပ်က ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ထားတဲ့ ဂါဇာပါလက်စတိုင်းတို့ထံ တရုတ်က လေကြောင်းမှ ရိက္ခာနဲ့ ဆေး ဝါးများချပေးနေကြောင်း သတင်း ဗွီဒီယိုတိုလေးတွေကို ယခုရက်ပိုင်း TikTok နဲ့ လူမှုကွန်ရက်မှာ တွေ့မြင်ရ ပါတယ်။
တကယ်တော့ အဲ့ဒီ ဗွီဒီယိုတွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄-ခုနှစ် ဇွန်လလည်ပိုင်းကတည်းက လူမှုကွန်ရက်မှာ ဖြန့် ဝေခဲ့ဖူးပြီး သတင်းမှားဖြစ်ကြောင်း Fact Check များက ဖော်ပြခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီတုန်းက သတင်းတု ဗွီဒီယို တွေကို X (Twitter)၊ Facebook နဲ့ TikTok မှာ တစ်ပြိုင်တည်း လွှင့်တင်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
.
တချို့ ဗွီဒီယိုတွေဟာ ၂၀၂၄-ခုနှစ် မတ်လ ၂-ရက်နေ့ ဂါဇာကမ်းမြှောင်နေသူများထံ အမေရိကန်က အစားအ စာများ ချပေးခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်မှန်ဗွီဒီယိုကို အသုံးချပြီး တရုတ်က ချပေးတယ်လို့ လိမ်လည် ပုံစာရေးထိုးထားပါ တယ်။ အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ဂါဇာနေ ပါလက်စတိုင်းမြို့ကြီးများမှာ ဟားမတ်စ် စစ်သွေးကြွတို့ ပုန်းခိုရော နှောနေတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ အစ္စရေးက ဝိုင်းပတ်စစ်တိုက်နေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုအချိန် အစ္စ ရေးမဟာမိတ် အမေရိကန်ရဲ့ ပြိုင်ဘက် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံက ဂါဇာပါလက်စတိုင်းတို့ထံ လေ ကြောင်းမှ အကူအညီများ ချပေးနေတယ်ဆိုခြင်းဟာ အခြေအနေကို အလွန်ရှုတ်ထွေးသွားအောင် ဖန်တီးရာ ရောက်ပါတယ်။
တရုတ်က ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသနေ ပြည်သူများထံ လေကြောင်းမှ ရိက္ခာဆေးဝါး ချပေးကြောင်း ယုံကြည် ရ လောက်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ် မရှိသေးပါဘူး။ ဂါဇာ ပါလက်စတိုင်းတို့ထံ ရိက္ခာ-ဆေးဝါးနဲ့ အသက်ရှင်ရပ်တည် ရေး ပစ္စည်းများပေးပို့ နေကြတဲ့ နိုင်ငံများမှာ ဂျော်ဒန်၊ အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ယူအေအီး၊ ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ အင်ဒို နီးရှား၊ နယ်သာလန်၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနဲ့ အီဂျစ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
တရုတ်အစိုးရ ဝဘ်ဆိုဒ်မှာ ဖော်ပြချက်အရ ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသ အကျပ်အတည်းကို လျော့နည်း သက်သာ စေရန် အကူအညီပေးပို့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပေမယ့် လေယာဉ်နဲ့ ပို့ဆောင်ပေးတဲ့ အစားအသောက်များ အ ကြောင်း ပါဝင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ ငွေကြေး၊ အစားအစာ၊ ဆေးဝါးနဲ့ အခြား လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီ များကို အီဂျစ်မှတစ်ဆင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်သို့ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရမ်မာဇန် လမြတ် ကာလ ရိက္ခာများကို ထပ်မံထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်း၊ မတ် ၂၈ ရက်နေ့မှာ ဆန်များကို အီဂျစ်နိုင်ငံ ပို့ဆက်ဆိပ် ကမ်းသို့ သင်္ဘောဖြင့် ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး (ဂါဇာတောင်ပိုင်း) “ရာဖာစခန်း”မှတစ်ဆင့် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများ ထံ ပေးပို့ခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
လေယာဉ်များအသုံးပြုပြီး အစားအစာများကို ဝေဟင်မှ ပစ်ချခြင်းဟာ ပြင်ပကမ္ဘာနဲ့ အဆက်ပြတ်အထီး ကျန် နေခိုက် လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် အသက်ကယ်အကူအညီများ အလွန်အမင်းလိုအပ်နေပြီး ဆိုးရွားတဲ့အကျပ် အတည်း အခြေအနေမျိုးမှာ အသုံးပြုတဲ့ နည်းဗျူဟာဖြစ်ပါတယ်။ အလှမ်းဝေးတဲ့ ဒေသများမှာ ပဋိပက္ခတစ်ခုခု သို့မဟုတ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်တဲ့အခါ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ အလျင်အမြန်ပေးပို့နိုင်ဖို့ အခြား နည်းလမ်း မရှိရင် အသုံးပြုကြပါတယ်။
လေယာဉ်မှ အစားအသောက်များကို ချပေးခြင်းမှာ အားနည်းချက်များ ရှိပါတယ် ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းတွေဟာ မရည်ရွယ်သူ လက်တွင်း သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ နေရာများမှာ ကျဆင်းသွားနိုင်တဲ့အတွက် ချိန်ဆရန် အလွန် ခက်ခဲပါတယ်။ ပစ်ချသမျှ အဖတ်မတင်ပဲ အလေအလွင့်ဖြစ် ပျက်စီးဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။ ဒါအပြင် လေယာဉ်မှ အ စားအစာများကို ချပေးခြင်းဟာ လက်ပူတိုက်အဖြေရှာခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အကျပ်အတည်းများ အ တွက် ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ ဖြေရှင်းချက်တစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး။ အစားအစာများကို လူအများအပြားတို့က အလု အ ယက် ကောက်ယူတဲ့အတွက် လူစုလူဝေးဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ပစ်ချတဲ့ ပစ္စည်းထုပ်ထိမှန်ပြီး လူသေဆုံး ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြဖူးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် သို့မဟုတ် ကုလသမဂ္ဂလိုမျိုး နိုင်ငံတကာအဖွဲ့ အ စည်းများရဲ့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှု မရှိဘဲ ဝေဟင်မှ ရိက္ခာအကူအညီချပေးတာမျိုး လုပ်ဆောင်လေ့ မရှိပါဘူး
ဂါဇာ ပါလက်စတိုင်းတို့ထံ တရုတ်က လေကြောင်းမှ ရိက္ခာချပေးနေကြောင်း သတင်းလိမ် ဗွီဒီယိုကို ကမ္ဘာအ ရပ်ရပ် အကောင့်ပိုင်ရှင်များက လွှင့်တင်နေကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ယခုလို လွှင့်တင်ရခြင်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ခန့် မှန်းရန် မဖြစ်နိုင်ပေမယ့် “ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေဟာ တရုတ်လောက်တောင် အားမကိုးရဘူး” လို့ စာ သားရေးထိုးထားခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချင်းချင်းကြား အထင်အမြင်လွှဲမှားစေလိုကြောင်း သုံးသပ်ရပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
===
(မေ-၁၈၊ ၂၀၂၅) ယမန်နေ့ ထောင်ကဲ Booster Pump Station ရှိရာ ဝက်လူးဘက်မှာ ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပြီး ညနေ ၁၆၀၀ နာရီခန့်မှာ နွားထိုးကြီးမြို့အတွင်း PDFs များ ဝင်ရောက်လာ
ကား ၅-စီးခန့်ရှိပြီး ရဲစခန်း ထွေအုပ်ရုံးရှိရာ မြို့အနောက်ပိုင်းကို မသွား
မြို့ထိခိုက်ပျက်စီးမည် စိုးရိမ်လို့ထင်ပါတယ်
အနောက်ပိုင်း လုံခြုံရေးတို့ကလည်း အရှေ့ပိုင်းသို့ မသွားကြကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ (သတင်း ဖော်ပြပြီး)
.ေ
တာင်သာအနောက်ဖက် ထနောင်းကုန်းရွာကို စစ်ကူများရောက်ရှိလာလို့
PDFs များ ဆုတ်ပြေးသွားကြောင်း
မြင်းခြံဘက်မှာ ပွဲက နေပေမယ့် နွားထိုးဘက်တော့ ဘာလေယာဉ်မှ မလာပါဘူး တဲ့
.
ဒီနေ့ ညနေပိုင်းမှာတော့
နွားထိုးကြီးမြို့တွင်း လုံခြုံရေးတပ်များနဲ့ PDFs များ
နှစ်ဖက်မျက်နှာချင်းဆိုင်ထိပ်တိုက်တွေ့နေကြပြီး ပစ်ခတ်မှုတော့ မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
ကား ၅-စီးခန့်ရှိပြီး ရဲစခန်း ထွေအုပ်ရုံးရှိရာ မြို့အနောက်ပိုင်းကို မသွား
မြို့ထိခိုက်ပျက်စီးမည် စိုးရိမ်လို့ထင်ပါတယ်
အနောက်ပိုင်း လုံခြုံရေးတို့ကလည်း အရှေ့ပိုင်းသို့ မသွားကြကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ (သတင်း ဖော်ပြပြီး)
.ေ
တာင်သာအနောက်ဖက် ထနောင်းကုန်းရွာကို စစ်ကူများရောက်ရှိလာလို့
PDFs များ ဆုတ်ပြေးသွားကြောင်း
မြင်းခြံဘက်မှာ ပွဲက နေပေမယ့် နွားထိုးဘက်တော့ ဘာလေယာဉ်မှ မလာပါဘူး တဲ့
.
ဒီနေ့ ညနေပိုင်းမှာတော့
နွားထိုးကြီးမြို့တွင်း လုံခြုံရေးတပ်များနဲ့ PDFs များ
နှစ်ဖက်မျက်နှာချင်းဆိုင်ထိပ်တိုက်တွေ့နေကြပြီး ပစ်ခတ်မှုတော့ မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
.
#HtayOung #OungMarine
(မေ-၁၈၊ ၂၀၂၅) မတ်-၂၈ မန္တလေး ငလျင်ကြီးအပြီး မတ်-၂၈၊ ၂၀၂၅ ရပ်နေ့တွင်
ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ် ၊ အောင်နန်းရိပ်သာအနောက်ရပ်ကွက် ၃၁လမ်း ၈၅A လမ်းဒေါင့် ၂ခန်းတွဲ ၆-ထပ်တိုက် အပျက်အစီးများအောက်မှ
.
မောင်အားခေတ်ပိုင် (အသက် ၁နှစ်၆လ)
အဒေါ်ဖြစ်သူ ဒေါ်သက်သက်ကျော် (အသက် ၄၉နှစ်) အသက်ရှင်လျက်ကယ်ဆယ်နိူင်ခဲ့
.
#HtayOung #OungMarine
ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ် ၊ အောင်နန်းရိပ်သာအနောက်ရပ်ကွက် ၃၁လမ်း ၈၅A လမ်းဒေါင့် ၂ခန်းတွဲ ၆-ထပ်တိုက် အပျက်အစီးများအောက်မှ
.
မောင်အားခေတ်ပိုင် (အသက် ၁နှစ်၆လ)
အဒေါ်ဖြစ်သူ ဒေါ်သက်သက်ကျော် (အသက် ၄၉နှစ်) အသက်ရှင်လျက်ကယ်ဆယ်နိူင်ခဲ့
.
#HtayOung #OungMarine