Kimdir "poldnik"ning oʻzbekchasini bilmasa. Bizning maktabda shunaqa nomlanadi. Hamma oʻquvchi tilidan ruscha "poldnik" soʻzini chiqarib tashlash harakatidamiz.

P.S.: rasm "Sodiq school" maktabida olingan.

@birgap

Nashriyotda biz ham shu soʻzni qoʻllardik. Bunda soat 15:00–16:00 lar orasida boʻlib oʻtadigan super yengil vazndagi tamaddi nazarda tutilardi.

Xalq tilida bor soʻz va iboralardan unumli foydalanish kerak. Qoʻllab-quvvatlayman.

Menimcha, tolmachoy deb qoʻshib yozgan yaxshiroq. Bitta tushunchani anglatyapti-ku.

@oriftolib

Bu qaysi soʻz?

Bu soʻz asliyatda soʻl qoʻl bilan kamon otuvchi degan maʼnoni anglatadi. Oʻzbek tilida kamon otish mazmuni yoʻqolgan. Lekin qadimda bu kasb egalari uchun kamon otish ham muhim boʻlgan. Ular koʻpincha usta jangchi boʻlgan.

Gap kim haqida? Yuqorida qaysi soʻz taʼriflanyapti?

Oʻz variantingizni izohlarda qoldiring.

@oriftolib

Chavandoz

Gap chavandoz soʻzi haqida edi. Forschada chapandoz shaklida boʻlgan va chap qoʻl bilan oʻq otuvchi; chapdast; mohir maʼnolarini ifodalagan bu soʻz oʻzbekchaga chavandoz shaklida kirgan. U oʻzbek tilida ikki xil maʼnoda qoʻllanadi:

1️⃣ Ot choptirish, uloq chopish, otda oʻynash sanʼatini egallagan odam.

Ikki chavandoz yonma-yon ot yoʻrttirib kelardi.
H. Gʻulom, Mashʼal.

2️⃣ Koʻchma maʼnoda: ilgʻor, peshqadam.

Ilm-fan yoʻlida mohir chavandoz boʻlavering, kashfiyotlaringiz shuhrat-u shon topaversin.
Gazetadan.

Hozir koʻchma maʼnoda qoʻllash kam uchraydi.

@oriftolib

Oʻz koʻmochiga kul tortmoq: “koʻmoch” nima?

Bu iboraga badiiy asarlarda, baʼzan soʻzlashuvda duch kelamiz. U oʻz manfaati uchun ishlamoq; oʻziga oʻzi qaygʻurmoq mazmunini anglatadi:

Har kim oʻz koʻmochiga kul tortar.
Maqol.

Iborada qoʻllangan koʻmoch soʻzi issiq kulga koʻmib pishiriladigan nonni bildiradi:

Sizni bir oz mazaliroq non bilan mehmon qilmoqchi boʻlib, koʻmoch xamiriga bir kosa sut qoʻshdim.
S. Ayniy, “Qullar”.

❗️ Koʻmoch soʻzi koʻmach shakliga ham ega:

Har kim oʻz koʻmachiga oʻzi kul tortadigan... bir zamonda inson bolasi ota-onasidan bemahal ajralar ekan, unga bundan ogʻir kulfat yoʻq.
P. Tursun, “Oʻqituvchi”.

Lekin tilda koʻproq koʻmoch varianti ishlatiladi.

📷 Suratda taygaliklar koʻmochi.

@oriftolib