«تولد سه ستاره در دل یک ابر»
—---------------------------------------
https://goo.gl/Vd1bDE
چندی پیش در همین وبلاگ درباره‌ی این تصویر خوانده بودید: * عکسی که برای نخستین بار شکل‌گیری سه ستاره نزدیک به هم را نشان می‌دهد [https://goo.gl/LPLTBi].
اکنون در اینجا جزییاتی دیگر درباره‌ی آن برای شما ارایه می‌شود:
در این تصویر سه پیش‌ستاره (جنین ستاره‌ای) را می‌بینید که دارند در دل ابر غبار مادریشان در فاصله‌ی ۷۵۰ سال نوری زمین در ابر مولکولی برساوش رشد می‌کنند.
این نمای بی‌اندازه نزدیک که در طول موج‌های میلیمتری و به کمک آرایه‌ی میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما، ALMA) در شیلی گرفته شده، دو پیش‌ستاره را به فاصله‌ی ۶۱ یکای اخترشناسی* از یکدیگر نشان می‌دهد، با یک پیشستارهی سوم که حدود ۱۸۳ یکای اخترشناسی از پیشستارهی مرکزی دورتر است. [تصویر دوم و سوم را ببینید]
این تصویر آلما همچنین یک ساختارِ به وضوح مارپیچی را هم آشکار کرده که نمایانگر ناپایداری گرانشی و تکه تکه شدن ابر غبار است، فرآیندی که به شکل‌گیری این سه پیش‌ستاره در دل ابر انجامیده.
به برآورد اخترشناسان، سن این سامانه که L1448 IRS3B نام دارد کمتر از ۱۵۰ هزار سال است.
این دسته از فرآیندهای ستاره‌زایی که اینجا در گام‌های آغازینش به تصویر کشیده شده، به هیچ روی فرآیندهای کمیابی نیستند، زیرا تقریبا نیمی از همه‌ی ستارگان خورشیدسان دارای دستکم یک همدم هستند.
* هر یکای اخترشناسی یا AU برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید است.
#آلما #ALMA #پیش‌ستاره #L1448_IRS3B
#سامانه_ستاره‌ای #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/protostar.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------
https://goo.gl/Vd1bDE
چندی پیش در همین وبلاگ درباره‌ی این تصویر خوانده بودید: * عکسی که برای نخستین بار شکل‌گیری سه ستاره نزدیک به هم را نشان می‌دهد [https://goo.gl/LPLTBi].
اکنون در اینجا جزییاتی دیگر درباره‌ی آن برای شما ارایه می‌شود:
در این تصویر سه پیش‌ستاره (جنین ستاره‌ای) را می‌بینید که دارند در دل ابر غبار مادریشان در فاصله‌ی ۷۵۰ سال نوری زمین در ابر مولکولی برساوش رشد می‌کنند.
این نمای بی‌اندازه نزدیک که در طول موج‌های میلیمتری و به کمک آرایه‌ی میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما، ALMA) در شیلی گرفته شده، دو پیش‌ستاره را به فاصله‌ی ۶۱ یکای اخترشناسی* از یکدیگر نشان می‌دهد، با یک پیشستارهی سوم که حدود ۱۸۳ یکای اخترشناسی از پیشستارهی مرکزی دورتر است. [تصویر دوم و سوم را ببینید]
این تصویر آلما همچنین یک ساختارِ به وضوح مارپیچی را هم آشکار کرده که نمایانگر ناپایداری گرانشی و تکه تکه شدن ابر غبار است، فرآیندی که به شکل‌گیری این سه پیش‌ستاره در دل ابر انجامیده.
به برآورد اخترشناسان، سن این سامانه که L1448 IRS3B نام دارد کمتر از ۱۵۰ هزار سال است.
این دسته از فرآیندهای ستاره‌زایی که اینجا در گام‌های آغازینش به تصویر کشیده شده، به هیچ روی فرآیندهای کمیابی نیستند، زیرا تقریبا نیمی از همه‌ی ستارگان خورشیدسان دارای دستکم یک همدم هستند.
* هر یکای اخترشناسی یا AU برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید است.
#آلما #ALMA #پیش‌ستاره #L1448_IRS3B
#سامانه_ستاره‌ای #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/protostar.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«رشد جهشی یک جنین»
—------------------------------------
این عکس که با بهره آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما، #ALMA) در شیلی گرفته شده، غبارهای برافروخته درون پیش‌خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۶۳۳۴آی در سحابی پنجه‌ی گربه (ان‌جی‌سی ۶۳۳۴) را نشان می دهد.
اخترشناسان با بررسی این ابر ستاره‌زا به کمک #آلما و آرایه‌ی زیرمیلیمتری (SMA) در هاوایی، توانستند دریابند که چیزی چشمگیر در آن رخ داده بوده، رویدادی که یک پرورشگاه ستاره‌ای را در یک بازه‌ی زمانی بسیار کوتاه، به کلی دگرگون کرده.
این را می‌دانیم که ستارگان جوان درون پیش‌خوشه‌ها زمانی ساخته می‌شوند که توده‌های گاز [در یک ابر مولکولی] بی‌اندازه چگالیده شده و زیر فشار گرانش خودشان می‌رُمبند. با گذشت زمان، قرص‌های گاز و غبار پیرامون این جنین‌های ستاره‌ای شکل می‌گیرد و با فروکشیده شدن مواد از این قرص‌ها به سطح ستاره‌ها، به رشد آنها کمک می‌کنند.
ولی این تصویر تازه‌ی آلما یک پیشستارهی بزرگ، در ژرفای درون این پرورشگاه غبارآلود را نشان می‌دهد که دارد به سرعت و به گونه‌ای جهشی رشد می‌کند، به احتمال بسیار در اثر فرو ریختن بهمنی از گاز به روی سطحش. این فروریزش تازه‌ی مواد باعث شده #پیش‌ستاره حدود ۱۰۰ برابر درخشان‌تر از پیش شود. کشف این رویداد پشتیبان نظریه‌ایست که می‌گوید ستارگان جوان می‌توانند دستخوش رشدی آن‌چنان ناگهانی شوند که محیط پیرامونشان را دگرگون کند.
https://goo.gl/fRzq6B
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/NGC6334I.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------
این عکس که با بهره آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما، #ALMA) در شیلی گرفته شده، غبارهای برافروخته درون پیش‌خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۶۳۳۴آی در سحابی پنجه‌ی گربه (ان‌جی‌سی ۶۳۳۴) را نشان می دهد.
اخترشناسان با بررسی این ابر ستاره‌زا به کمک #آلما و آرایه‌ی زیرمیلیمتری (SMA) در هاوایی، توانستند دریابند که چیزی چشمگیر در آن رخ داده بوده، رویدادی که یک پرورشگاه ستاره‌ای را در یک بازه‌ی زمانی بسیار کوتاه، به کلی دگرگون کرده.
این را می‌دانیم که ستارگان جوان درون پیش‌خوشه‌ها زمانی ساخته می‌شوند که توده‌های گاز [در یک ابر مولکولی] بی‌اندازه چگالیده شده و زیر فشار گرانش خودشان می‌رُمبند. با گذشت زمان، قرص‌های گاز و غبار پیرامون این جنین‌های ستاره‌ای شکل می‌گیرد و با فروکشیده شدن مواد از این قرص‌ها به سطح ستاره‌ها، به رشد آنها کمک می‌کنند.
ولی این تصویر تازه‌ی آلما یک پیشستارهی بزرگ، در ژرفای درون این پرورشگاه غبارآلود را نشان می‌دهد که دارد به سرعت و به گونه‌ای جهشی رشد می‌کند، به احتمال بسیار در اثر فرو ریختن بهمنی از گاز به روی سطحش. این فروریزش تازه‌ی مواد باعث شده #پیش‌ستاره حدود ۱۰۰ برابر درخشان‌تر از پیش شود. کشف این رویداد پشتیبان نظریه‌ایست که می‌گوید ستارگان جوان می‌توانند دستخوش رشدی آن‌چنان ناگهانی شوند که محیط پیرامونشان را دگرگون کند.
https://goo.gl/fRzq6B
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/NGC6334I.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«آتشبازی بزرگی که ۵۰۰ سال پیش در دل شکارچی رخ داد»
—------------------------------------------------------
* انفجارهای ستاره‌ای اغلب به ابرنواخترها ربط داده می‌شود، مرگ باشکوه ستارگان. ولی مشاهدات تازه‌ی آلما آگاهی‌هایی درباره‌ی انفجارهایی که در آن سرِ چرخه‌ی زندگی ستارگان رخ می‌دهد برای ما فراهم می‌کند: تولد ستارگان.
اخترشناسان این عکس‌های چشمگیر را به هنگام رصد پسماندهای آتشبازی-مانندی که از تولد یک گروه از ستارگان بزرگ به جا مانده گرفته‌اند؛ عکس‌هایی که نشان می‌دهند #ستاره‌زایی هم می‌تواند فرآیندی پرخشونت و انفجاری باشد.
۱۳۵۰ سال نوری دورتر از زمین، در #صورت_فلکی_شکارچی، یک کارخانه‌ی ستاره‌سازی انبوه و فعال به نام ابر مولکولی شکارچی ۱ یا اوام‌سی-۱ در مجموعه‌ای جای دارد که سحابی پرآوازه‌ی شکارچی نیز بخشی از آن مجموعه است. ستارگان زمانی ساخته می‌شوند که ابری از گاز، به جرم صدها برابر خورشید زیر فشار گرانش خود آغاز به رُمبش می‌کند. در چگال ترین مناطق ابر، آتش پیش‌ستاره‌ها روشن شده و آغاز به این سو و آن سو رفتن می‌کنند. با گذشت زمان، شماری از ستارگان رو به یک مرکز مشترک گرانشی که به طور معمول زیر نفوذ یک پیشستارهی بسیار بزرگ است کشیده می‌شوند- و اگر این ستارگان پیش از گریز از پرورشگاه خود رویارویی نزدیکی با هم انجام دهند، برهم‌کنش‌های خشونت‌باری می‌تواند رخ دهد.
حدود ۱۰۰ هزار سال پیش، چند #پیش‌ستاره در ژرفای درون اوام‌سی-۱ پدید آمدند. نیروی گرانش آنها را با سرعتی فزاینده به سوی هم کشید تا این که سرانجام ۵۰۰ سال پیش با هم رویارو شدند. اخترشناسان درست نمی‌دانند که آیا آنها تنها از کنار یکدیگر گذشته بودند یا برخورد سر به سر انجام دادند، ولی در هر صورت رویارویی آنها به فورانی نیرومند انجامید که دیگر پیش‌ستاره‌های نزدیکشان و همچنین صدها جریان غول‌آسای گاز و غبار را با سرعتی بیش از ۱۵۰ کیلومتر بر ثانیه به درون فضای میان‌ستاره‌ای پرتاب کرد. انرژی آزاد شده در این برهم‌کنش فاجعه‌بار هم‌ارز انرژی آزاد شده از خورشید در ۱۰ میلیون سال بود.
اکنون پس از گذشت ۵۰۰ سال، گروهی از اخترشناسان به رهبری جان بَلی از دانشگاه کلرادوی آمریکا با بهره از آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی، درون قلب این ابر را کاویده‌اند. آنها در این کاوش پسماندهای پرتاب شده در پی تولد انفجارآمیز این ستارگان بزرگ را یافتند که نمایی مانند یک آتشبازی از گونه‌ی کیهانی با رگه‌های آتشین غول‌پیکری که به همه سو می‌رفتند پیدا کرده بود.
انتظار می‌رود این انفجارها به نسبت کوتاه‌مدت باشند و پسماندهایی مانند آنچه آلما دیده تنها چند سده بپایند. ولی این انفجارهای پیش‌ستاره‌ای اگرچه گذرا هستند، شاید به نسبت پدیده‌هایی رایج باشند. آنها همچنین با ویران کردن ابر مادری خود، می‌توانند به مهار کردن نرخ ستاره‌زایی در چنین ابرهای مولکولی غول‌پیکری کمک کنند.
نخستین بار آرایه‌ی زیرمیلیمتری در هاوایی بود که در سال ۲۰۰۹، نشانه‌های سرشت انفجاری پسماندهای اوام‌سی-۱ را آشکار کرد. بَلی و گروهش همچنین این جرم را با تلسکوپ جمینی جنوبی در شیلی در طیف فروسرخ-نزدیک رصد کردند و ساختار چشمگیر این جریان‌ها را آشکار کردند که درازای هر یک به یک سال نوری می‌رسید.
ولی عکس‌های تازه‌ی #آلما سرشت انفجاری این ساختارها را با وضوحی بالا نشان داده و جزییات ارزشمندی درباره‌ی پراکندگی و حرکت پرسرعت گاز مونوکسید کربن (CO) در آنها را آشکار کرده است. این به اخترشناسان در شناخت نیروی بنیادین انفجار، و چگونگی تاثیر چنین رویدادهایی بر ستاره‌زایی در سرتاسر کهکشان کمک خواهد کرد.
https://goo.gl/Fi9oB5
#ALMA
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/OMC-1.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------------
* انفجارهای ستاره‌ای اغلب به ابرنواخترها ربط داده می‌شود، مرگ باشکوه ستارگان. ولی مشاهدات تازه‌ی آلما آگاهی‌هایی درباره‌ی انفجارهایی که در آن سرِ چرخه‌ی زندگی ستارگان رخ می‌دهد برای ما فراهم می‌کند: تولد ستارگان.
اخترشناسان این عکس‌های چشمگیر را به هنگام رصد پسماندهای آتشبازی-مانندی که از تولد یک گروه از ستارگان بزرگ به جا مانده گرفته‌اند؛ عکس‌هایی که نشان می‌دهند #ستاره‌زایی هم می‌تواند فرآیندی پرخشونت و انفجاری باشد.
۱۳۵۰ سال نوری دورتر از زمین، در #صورت_فلکی_شکارچی، یک کارخانه‌ی ستاره‌سازی انبوه و فعال به نام ابر مولکولی شکارچی ۱ یا اوام‌سی-۱ در مجموعه‌ای جای دارد که سحابی پرآوازه‌ی شکارچی نیز بخشی از آن مجموعه است. ستارگان زمانی ساخته می‌شوند که ابری از گاز، به جرم صدها برابر خورشید زیر فشار گرانش خود آغاز به رُمبش می‌کند. در چگال ترین مناطق ابر، آتش پیش‌ستاره‌ها روشن شده و آغاز به این سو و آن سو رفتن می‌کنند. با گذشت زمان، شماری از ستارگان رو به یک مرکز مشترک گرانشی که به طور معمول زیر نفوذ یک پیشستارهی بسیار بزرگ است کشیده می‌شوند- و اگر این ستارگان پیش از گریز از پرورشگاه خود رویارویی نزدیکی با هم انجام دهند، برهم‌کنش‌های خشونت‌باری می‌تواند رخ دهد.
حدود ۱۰۰ هزار سال پیش، چند #پیش‌ستاره در ژرفای درون اوام‌سی-۱ پدید آمدند. نیروی گرانش آنها را با سرعتی فزاینده به سوی هم کشید تا این که سرانجام ۵۰۰ سال پیش با هم رویارو شدند. اخترشناسان درست نمی‌دانند که آیا آنها تنها از کنار یکدیگر گذشته بودند یا برخورد سر به سر انجام دادند، ولی در هر صورت رویارویی آنها به فورانی نیرومند انجامید که دیگر پیش‌ستاره‌های نزدیکشان و همچنین صدها جریان غول‌آسای گاز و غبار را با سرعتی بیش از ۱۵۰ کیلومتر بر ثانیه به درون فضای میان‌ستاره‌ای پرتاب کرد. انرژی آزاد شده در این برهم‌کنش فاجعه‌بار هم‌ارز انرژی آزاد شده از خورشید در ۱۰ میلیون سال بود.
اکنون پس از گذشت ۵۰۰ سال، گروهی از اخترشناسان به رهبری جان بَلی از دانشگاه کلرادوی آمریکا با بهره از آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی، درون قلب این ابر را کاویده‌اند. آنها در این کاوش پسماندهای پرتاب شده در پی تولد انفجارآمیز این ستارگان بزرگ را یافتند که نمایی مانند یک آتشبازی از گونه‌ی کیهانی با رگه‌های آتشین غول‌پیکری که به همه سو می‌رفتند پیدا کرده بود.
انتظار می‌رود این انفجارها به نسبت کوتاه‌مدت باشند و پسماندهایی مانند آنچه آلما دیده تنها چند سده بپایند. ولی این انفجارهای پیش‌ستاره‌ای اگرچه گذرا هستند، شاید به نسبت پدیده‌هایی رایج باشند. آنها همچنین با ویران کردن ابر مادری خود، می‌توانند به مهار کردن نرخ ستاره‌زایی در چنین ابرهای مولکولی غول‌پیکری کمک کنند.
نخستین بار آرایه‌ی زیرمیلیمتری در هاوایی بود که در سال ۲۰۰۹، نشانه‌های سرشت انفجاری پسماندهای اوام‌سی-۱ را آشکار کرد. بَلی و گروهش همچنین این جرم را با تلسکوپ جمینی جنوبی در شیلی در طیف فروسرخ-نزدیک رصد کردند و ساختار چشمگیر این جریان‌ها را آشکار کردند که درازای هر یک به یک سال نوری می‌رسید.
ولی عکس‌های تازه‌ی #آلما سرشت انفجاری این ساختارها را با وضوحی بالا نشان داده و جزییات ارزشمندی درباره‌ی پراکندگی و حرکت پرسرعت گاز مونوکسید کربن (CO) در آنها را آشکار کرده است. این به اخترشناسان در شناخت نیروی بنیادین انفجار، و چگونگی تاثیر چنین رویدادهایی بر ستاره‌زایی در سرتاسر کهکشان کمک خواهد کرد.
https://goo.gl/Fi9oB5
#ALMA
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/OMC-1.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«نوزادی که از یک همبرگر درخشان تغذیه می‌کند»
—---------------------------------------------
* شاید چیزی که در این تصویر فریبنده می‌بینید مانند چند لکه‌ی رنگین به نظر برسد، ولی در حقیقت این یک عکس پَروضوح از ستاره‌ای نوزاد در پوششی از غبار است.
این ستاره‌ی کم‌جرم با نام اچ‌اچ ۲۱۲ که با فاصله‌ی ۱۳۰۰ سال نوری از زمین، در سحابی شکارچی جای دارد، ستاره‌ای بی‌اندازه جوان است. میانگین عمر چنین ستارگان کم‌جرمی حدود ۱۰۰ "میلیارد" سال است، ولی این ستاره تنها حدود ۴۰ هزار سال از عمرش می‌گذرد- به زبان کیهانی، واقعا یک ستاره‌ی نوپا است.
در هسته‌ی ابرهای مولکولی گسترده‌ی درون مناطق ستاره‌زا، نبردی در جریان است؛ گرانش در یک سو و فشار گاز و غبار در سوی دیگر. اگر گرانش پیروز شود، گاز و غبار را وادار به رُمبش و تبدیل شدن به یک هسته‌ی داغ و چگال می‌کند که سرانجامش برافروختگی و پدید آمدن یک پیش‌ستاره خواهد بود. هر چه از گاز و غبار باقی بماند تشکیل یک قرص چرخان به گرد این ستاره‌ی نوزاد می‌دهد، و در بسیاری از سامانه‌های ستاره‌ای، همین قرص است که در پایان سیاره‌ها را می‌سازد.
به تصویر کشیدن چنین قرص‌های پیش‌ستاره‌ای بسیار جوانی، به دلیل اندازه‌ی به نسبت کوچکشان کار دشواری بوده، ولی اکنون وضوح بسیار بالای آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، شناخت جزییات پیچیده‌ی زایش ستارگان و سیاره‌ها را امکان‌پذیر ساخته است.
با نگاه دقیق‌تر به اچ‌اچ ۲۱۲ یک رگه‌ی تیره و بزرگ از غبار سرد را درون قرص می‌بینیم که میان دو منطقهی روشن‌تری که از نور #پیش‌ستاره گرم شده‌اند فشرده شده است. چیزی که پدید آمده مانند یک "همبرگر" کیهانی به نظر می‌رسد. این نخستین باریست که اخترشناسان چنین رگه‌ی غباری را در آغازین‌ترین گام‌های #ستاره‌زایی می‌بینند، پس شاید این ابر بتواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی تولد سامانه‌های سیاره‌ای برای ما فراهم کند.
https://goo.gl/PRNjSx
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/HH212.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------
* شاید چیزی که در این تصویر فریبنده می‌بینید مانند چند لکه‌ی رنگین به نظر برسد، ولی در حقیقت این یک عکس پَروضوح از ستاره‌ای نوزاد در پوششی از غبار است.
این ستاره‌ی کم‌جرم با نام اچ‌اچ ۲۱۲ که با فاصله‌ی ۱۳۰۰ سال نوری از زمین، در سحابی شکارچی جای دارد، ستاره‌ای بی‌اندازه جوان است. میانگین عمر چنین ستارگان کم‌جرمی حدود ۱۰۰ "میلیارد" سال است، ولی این ستاره تنها حدود ۴۰ هزار سال از عمرش می‌گذرد- به زبان کیهانی، واقعا یک ستاره‌ی نوپا است.
در هسته‌ی ابرهای مولکولی گسترده‌ی درون مناطق ستاره‌زا، نبردی در جریان است؛ گرانش در یک سو و فشار گاز و غبار در سوی دیگر. اگر گرانش پیروز شود، گاز و غبار را وادار به رُمبش و تبدیل شدن به یک هسته‌ی داغ و چگال می‌کند که سرانجامش برافروختگی و پدید آمدن یک پیش‌ستاره خواهد بود. هر چه از گاز و غبار باقی بماند تشکیل یک قرص چرخان به گرد این ستاره‌ی نوزاد می‌دهد، و در بسیاری از سامانه‌های ستاره‌ای، همین قرص است که در پایان سیاره‌ها را می‌سازد.
به تصویر کشیدن چنین قرص‌های پیش‌ستاره‌ای بسیار جوانی، به دلیل اندازه‌ی به نسبت کوچکشان کار دشواری بوده، ولی اکنون وضوح بسیار بالای آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، شناخت جزییات پیچیده‌ی زایش ستارگان و سیاره‌ها را امکان‌پذیر ساخته است.
با نگاه دقیق‌تر به اچ‌اچ ۲۱۲ یک رگه‌ی تیره و بزرگ از غبار سرد را درون قرص می‌بینیم که میان دو منطقهی روشن‌تری که از نور #پیش‌ستاره گرم شده‌اند فشرده شده است. چیزی که پدید آمده مانند یک "همبرگر" کیهانی به نظر می‌رسد. این نخستین باریست که اخترشناسان چنین رگه‌ی غباری را در آغازین‌ترین گام‌های #ستاره‌زایی می‌بینند، پس شاید این ابر بتواند سرنخ‌هایی درباره‌ی چگونگی تولد سامانه‌های سیاره‌ای برای ما فراهم کند.
https://goo.gl/PRNjSx
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/HH212.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«گریه‌های یک ستاره نوزاد راز ستارگان بزرگ را فاش کرد»
—------------------------------------------------—
ستارگان از ابرهای گاز و غباری که در فضای میان‌ستاره ای شناور است ساخته می‌شوند. ولی اخترشناسان تا امروز نتوانسته‌اند به خوبی این فرآیند را برای ستارگان بزرگی که در فضا می‌بینیم توضیح دهند. یک مساله‌ی کلیدی چرخش گاز است. در نخستین گام، ابر زاینده به آرامی می‌چرخد و با چگالش بیشتر ابر زیر گرانش خودش، این چرخش هم سریع‌تر می‌شود. ستارگانی که در چنین فرآیندی پدید می آیند می‌بایست چرخشی بسیار سریع داشته باشند، ولی آنچه دیده شده این گونه نبوده. ستارگانی که در کیهان دیده می‌شوند چرخشی کندتر دارند.
این تکانه‌ی چرخشی چگونه از دست می‌رود؟ بر پایه‌ی یک احتمال، از راه برون‌ریزی گاز از ستاره‌ی نوزاد. اگر این برون‌ریزی گازی بچرخد، می‌تواند تکانه‌ی چرخشی را با خود از سامانه بیرون ببرد. اخترشناسان در تلاش بوده‌اند چرخش این برون‌ریزی را ببینند تا این نظریه را بیازمایند و سازوکار به راه افتادن آن را بشناسند. در چند مورد، نشانه‌های چرخش یافته شد ولی دیدن آشکار و پُروضوح آن دشوار بود، به ویژه پیرامون ستارگان نوزاد بزرگ.
گروهی از اخترشناسان به رهبری تومویا هیروتا، استادیار رصدخانه‌ی ملی اخترشناختی ژاپن (NAOJ) و دانشگاه تحصیلات تکمیلی برای پژوهش‌های پیشرفته (SOKENDAI)، یک ستاره‌ی نوزاد بزرگ به نام "چشمه‌ی ۱ شکارچی کی‌ال" (Orion KL Source I) در سحابی پرآوازه‌ی شکارچی در فاصله‌ی ۱۴۰۰ سال نوری زمین را رصد کردند. سحابی شکارچی نزدیک‌ترین منطقهی ستاره‌زایی بزرگ به زمین است. به لطف نزدیک بودن آن، و توانمندی‌های پیشرفته‌ی آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، این گروه توانستند سرشت برون‌ریزی "چشمه‌ی ۱" را آشکار کنند.
هیروتا می‌گوید: «ما چرخش این برون‌ریزی را به روشنی نمایان کردیم.همچنین، نتایج آن به ما بینش‌های مهمی درباره‌ی سازوکارِ به راه افتادن برون‌ریزی داد.» هیروتا نویسنده‌ی اصلی گزارش این پژوهش بود که در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده.
مشاهدات تازه‌ی آلما چرخش این برون‌ریزی را به زیبایی نشان می‌دهد. برون‌ریزی هم‌جهت با قرص گازی پیرامون ستاره می‌چرخد. این تایید نیرومندی برای این نظریه است که #برون‌ریزی نقش مهمی در دسترفت انرژی چرخشی بازی می‌کند.
افزون بر آن، آلما به روشنی نشان می‌دهد که این برون‌ریزی نه از کنار خود #پیش‌ستاره، بلکه از لبه‌ی بیرونی قرص آغاز می‌شود. این ریخت‌شناسی به خوبی با "مدل باد قرص مغناط-مرکزگریز" [۱] همخوانی دارد. در این مدل، گاز درون قرص چرخان در اثر نیروی مرکزگریز (گریز از مرکز) رو به بیرون حرکت می‌کند و سپس در راستای خطوط میدان مغناطیسی به بالا رفته و برون‌ریزی‌ها را پدید می‌آورد. اگرچه مشاهدات پیشین آلما نشانگر شواهدی پیرامون یک پیشستارهی کم‌جرم بود که از همین نظریه پشتیبانی می‌کرد، ولی شواهد قانع‌کننده‌ی کمی پیرامون پیش‌ستاره‌های بزرگ دیده شده بود زیرا بیشتر مناطق زاینده‌ی ستارگان بزرگ از زمین دور هستند و بررسی جزییاتشان دشوار است.
هیروتا می‌گوید: «به جز حسمندی و درستی، پژوهش ما نیاز به رصد پُروضوح امواج زیرمیلیمتری هم داشت، که آلما برای نخستین بار آن را برایمان امکان‌پذیر ساخت. امواج زیرمیلیمتری ابزار برشناختی (تشخیصی) بیمانندی برای منطقهی چگال درونی این برون‌ریزی است، و ما این چرخش را درست در همانجا دیدیم. تفکیک‌پذیری آلما در آینده از این هم بهتر خواهد شد. ما می‌خواهیم برای بهبود شناختمان از سازوکار آغاز این برون‌ریزی‌ها و چگونگی پیدایش ستارگان بزرگ، در کنار پژوهش‌های نظری، اجرام دیگر را هم رصد کنیم.»
—------------------------------------------
یادداشت:
۱] magnetocentrifugal disk wind mode
https://goo.gl/7tAfRM
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/OrionKL.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------—
ستارگان از ابرهای گاز و غباری که در فضای میان‌ستاره ای شناور است ساخته می‌شوند. ولی اخترشناسان تا امروز نتوانسته‌اند به خوبی این فرآیند را برای ستارگان بزرگی که در فضا می‌بینیم توضیح دهند. یک مساله‌ی کلیدی چرخش گاز است. در نخستین گام، ابر زاینده به آرامی می‌چرخد و با چگالش بیشتر ابر زیر گرانش خودش، این چرخش هم سریع‌تر می‌شود. ستارگانی که در چنین فرآیندی پدید می آیند می‌بایست چرخشی بسیار سریع داشته باشند، ولی آنچه دیده شده این گونه نبوده. ستارگانی که در کیهان دیده می‌شوند چرخشی کندتر دارند.
این تکانه‌ی چرخشی چگونه از دست می‌رود؟ بر پایه‌ی یک احتمال، از راه برون‌ریزی گاز از ستاره‌ی نوزاد. اگر این برون‌ریزی گازی بچرخد، می‌تواند تکانه‌ی چرخشی را با خود از سامانه بیرون ببرد. اخترشناسان در تلاش بوده‌اند چرخش این برون‌ریزی را ببینند تا این نظریه را بیازمایند و سازوکار به راه افتادن آن را بشناسند. در چند مورد، نشانه‌های چرخش یافته شد ولی دیدن آشکار و پُروضوح آن دشوار بود، به ویژه پیرامون ستارگان نوزاد بزرگ.
گروهی از اخترشناسان به رهبری تومویا هیروتا، استادیار رصدخانه‌ی ملی اخترشناختی ژاپن (NAOJ) و دانشگاه تحصیلات تکمیلی برای پژوهش‌های پیشرفته (SOKENDAI)، یک ستاره‌ی نوزاد بزرگ به نام "چشمه‌ی ۱ شکارچی کی‌ال" (Orion KL Source I) در سحابی پرآوازه‌ی شکارچی در فاصله‌ی ۱۴۰۰ سال نوری زمین را رصد کردند. سحابی شکارچی نزدیک‌ترین منطقهی ستاره‌زایی بزرگ به زمین است. به لطف نزدیک بودن آن، و توانمندی‌های پیشرفته‌ی آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، این گروه توانستند سرشت برون‌ریزی "چشمه‌ی ۱" را آشکار کنند.
هیروتا می‌گوید: «ما چرخش این برون‌ریزی را به روشنی نمایان کردیم.همچنین، نتایج آن به ما بینش‌های مهمی درباره‌ی سازوکارِ به راه افتادن برون‌ریزی داد.» هیروتا نویسنده‌ی اصلی گزارش این پژوهش بود که در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده.
مشاهدات تازه‌ی آلما چرخش این برون‌ریزی را به زیبایی نشان می‌دهد. برون‌ریزی هم‌جهت با قرص گازی پیرامون ستاره می‌چرخد. این تایید نیرومندی برای این نظریه است که #برون‌ریزی نقش مهمی در دسترفت انرژی چرخشی بازی می‌کند.
افزون بر آن، آلما به روشنی نشان می‌دهد که این برون‌ریزی نه از کنار خود #پیش‌ستاره، بلکه از لبه‌ی بیرونی قرص آغاز می‌شود. این ریخت‌شناسی به خوبی با "مدل باد قرص مغناط-مرکزگریز" [۱] همخوانی دارد. در این مدل، گاز درون قرص چرخان در اثر نیروی مرکزگریز (گریز از مرکز) رو به بیرون حرکت می‌کند و سپس در راستای خطوط میدان مغناطیسی به بالا رفته و برون‌ریزی‌ها را پدید می‌آورد. اگرچه مشاهدات پیشین آلما نشانگر شواهدی پیرامون یک پیشستارهی کم‌جرم بود که از همین نظریه پشتیبانی می‌کرد، ولی شواهد قانع‌کننده‌ی کمی پیرامون پیش‌ستاره‌های بزرگ دیده شده بود زیرا بیشتر مناطق زاینده‌ی ستارگان بزرگ از زمین دور هستند و بررسی جزییاتشان دشوار است.
هیروتا می‌گوید: «به جز حسمندی و درستی، پژوهش ما نیاز به رصد پُروضوح امواج زیرمیلیمتری هم داشت، که آلما برای نخستین بار آن را برایمان امکان‌پذیر ساخت. امواج زیرمیلیمتری ابزار برشناختی (تشخیصی) بیمانندی برای منطقهی چگال درونی این برون‌ریزی است، و ما این چرخش را درست در همانجا دیدیم. تفکیک‌پذیری آلما در آینده از این هم بهتر خواهد شد. ما می‌خواهیم برای بهبود شناختمان از سازوکار آغاز این برون‌ریزی‌ها و چگونگی پیدایش ستارگان بزرگ، در کنار پژوهش‌های نظری، اجرام دیگر را هم رصد کنیم.»
—------------------------------------------
یادداشت:
۱] magnetocentrifugal disk wind mode
https://goo.gl/7tAfRM
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/OrionKL.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«ستاره‌ای که با تولدش، آغازگر تولد ستاره‌ای دیگر شده»
—-------------------------------------------------
* اخترشناسان با بهره از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جی جانسکی (وی‌ال‌ای) در بنیاد ملی علوم به شواهد تازه‌ای دست یافته‌اند که نشان می‌دهد فواره‌ی پرسرعت موادی که از یک ستاره‌ی جوان بیرون زده باعث آغاز روند پیدایش یک پیشستارهی جوانِ دیگر شده است.
مایرا اوزاریو، از بنیاد اخترفیزیکی اندلس (IAA-CSIC) در اسپانیا می‌گوید: «جهت این فواره، سرعت موادش، وفاصله‌اش، همگی برای این نظریه مناسبند.» اوزاریو نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه‌ای در این باره است که در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
این دانشمندان یک ابر گازی غول‌پیکر در فاصله‌ی ۱۴۰۰ سال نوری زمین در #صورت_فلکی_شکارچی، که چندین ستاره در آن در حال شکل‌گیری است را بررسی کردند. این منطقه در گذشته هم بررسی شده بود، ولی اوزاریو و همکارانش به کمک وی‌ال‌ای یک رشته پژوهش تازه را در بسامدهای رادیویی متفاوتی که جزییات تازه‌ای را آشکار می‌کرد انجام دادند.
عکس‌های گرفته شده از این دو نشان می‌دهد که پیشستارهی جوان‌تر، به نام اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸، در مسیر برونریزیِ پیشستارهی پیرتر، به نام اچ او‌پی‌اس ۳۷۰ جای دارد. این هم‌ترازی باعث شده بود یوشیتو شیماجیری و همکارانش در سال ۲۰۰۸ به این گمان برسند که برخورد مواد پرسرعت به توده‌ای از گاز، آغازگر فشرده شدن و رُمبش این توده و ساخته شدن یک #پیش‌ستاره شده است.
آنا کی. دیاز-رودریگز، او هم از IAA-CSIC می‌گوید: «ما گره‌هایی از مواد را در این برون‌ریزی یافتیم و توانستیم سرعت آنها را اندازه بگیریم.»
این اندازه‌گیری‌های تازه تایید نیرومندی برای این نظریه بودند که برون‌ریزی ستاره‌ی پیرتر فرآیند پیدایش ستاره‌ی جوان‌تر را به راه انداخته.
دانشمندان بر این باورند که فواره‌ی اچ‌اوپی‌اس ۳۷۰ (که به نام اف‌آی‌آر ۳ هم شناخته می‌شود)، حدود ۱۰۰ هزار سال پیش به این توده‌ی گاز رسید و با برخورد به آن، روند رمبشی را آغاز کرد که به پیدایش اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ (که به نام اف‌آی‌آر ۴ هم شناخته می‌شود) انجامید. چهار ستاره‌ی جوان دیگر نیز در این منطقه هستند که می‌توانند دستاورد چنین برهم‌کنش‌هایی باشند، ولی پژوهشگران تنها در اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ شواهد این برخوردها یافتند.
اگرچه این سناریو شواهد نیرومندی دارد، ولی گویا یک واقعیت با آن در تضاد است. به نظر می‌رسد ستاره‌ی جوان دارد به سرعت در مسیری پیش می‌رود که [اگر رَدَش را بگیریم] نتیجه می‌گیریم جایی دیگر، بیرون از منطقه‌ای که برون‌ریزی ستاره‌ی پیرتر به آن برخورد کرده پدید آمده بوده.
اوزاریو توضیح می‌دهد: «ولی این حرکت می‌تواند یک خطای دید باشد که چه بسا توسط بیرون‌ریزی خود ستاره‌ی جوان‌تر پدید آمده. ما می‌خواهیم به رصد آن در یک بازه‌ی زمانی ادامه دهیم تا پاسخی برای این پرسش بیابیم.»
* توضیح تصویر:
پیشستارهی فیر ۳ (اچ‌اوپی‌اس ۳۷۰) احتمالا با برون‌ریزی‌اش آغازگر روند پیدایش یک پیشستارهی جوان‌تر به نام فیر ۴ یا اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ (نقطه سرخ)، در منطقهی ستاره‌زای شکارچی شده. مقیاس تصویر بر پایه au (یکای اخترشناسی) است، برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید، حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر.
https://goo.gl/ohnt4V
—------------------------------------------
* واژه‌ی HOPS سرواژه‌ی "پیمایش پیش‌ستاره‌های هرشل در شکارچی" (Herschel Orion Protostar Survey) است.
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/HOPS108.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------------------------------
* اخترشناسان با بهره از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جی جانسکی (وی‌ال‌ای) در بنیاد ملی علوم به شواهد تازه‌ای دست یافته‌اند که نشان می‌دهد فواره‌ی پرسرعت موادی که از یک ستاره‌ی جوان بیرون زده باعث آغاز روند پیدایش یک پیشستارهی جوانِ دیگر شده است.
مایرا اوزاریو، از بنیاد اخترفیزیکی اندلس (IAA-CSIC) در اسپانیا می‌گوید: «جهت این فواره، سرعت موادش، وفاصله‌اش، همگی برای این نظریه مناسبند.» اوزاریو نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه‌ای در این باره است که در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
این دانشمندان یک ابر گازی غول‌پیکر در فاصله‌ی ۱۴۰۰ سال نوری زمین در #صورت_فلکی_شکارچی، که چندین ستاره در آن در حال شکل‌گیری است را بررسی کردند. این منطقه در گذشته هم بررسی شده بود، ولی اوزاریو و همکارانش به کمک وی‌ال‌ای یک رشته پژوهش تازه را در بسامدهای رادیویی متفاوتی که جزییات تازه‌ای را آشکار می‌کرد انجام دادند.
عکس‌های گرفته شده از این دو نشان می‌دهد که پیشستارهی جوان‌تر، به نام اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸، در مسیر برونریزیِ پیشستارهی پیرتر، به نام اچ او‌پی‌اس ۳۷۰ جای دارد. این هم‌ترازی باعث شده بود یوشیتو شیماجیری و همکارانش در سال ۲۰۰۸ به این گمان برسند که برخورد مواد پرسرعت به توده‌ای از گاز، آغازگر فشرده شدن و رُمبش این توده و ساخته شدن یک #پیش‌ستاره شده است.
آنا کی. دیاز-رودریگز، او هم از IAA-CSIC می‌گوید: «ما گره‌هایی از مواد را در این برون‌ریزی یافتیم و توانستیم سرعت آنها را اندازه بگیریم.»
این اندازه‌گیری‌های تازه تایید نیرومندی برای این نظریه بودند که برون‌ریزی ستاره‌ی پیرتر فرآیند پیدایش ستاره‌ی جوان‌تر را به راه انداخته.
دانشمندان بر این باورند که فواره‌ی اچ‌اوپی‌اس ۳۷۰ (که به نام اف‌آی‌آر ۳ هم شناخته می‌شود)، حدود ۱۰۰ هزار سال پیش به این توده‌ی گاز رسید و با برخورد به آن، روند رمبشی را آغاز کرد که به پیدایش اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ (که به نام اف‌آی‌آر ۴ هم شناخته می‌شود) انجامید. چهار ستاره‌ی جوان دیگر نیز در این منطقه هستند که می‌توانند دستاورد چنین برهم‌کنش‌هایی باشند، ولی پژوهشگران تنها در اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ شواهد این برخوردها یافتند.
اگرچه این سناریو شواهد نیرومندی دارد، ولی گویا یک واقعیت با آن در تضاد است. به نظر می‌رسد ستاره‌ی جوان دارد به سرعت در مسیری پیش می‌رود که [اگر رَدَش را بگیریم] نتیجه می‌گیریم جایی دیگر، بیرون از منطقه‌ای که برون‌ریزی ستاره‌ی پیرتر به آن برخورد کرده پدید آمده بوده.
اوزاریو توضیح می‌دهد: «ولی این حرکت می‌تواند یک خطای دید باشد که چه بسا توسط بیرون‌ریزی خود ستاره‌ی جوان‌تر پدید آمده. ما می‌خواهیم به رصد آن در یک بازه‌ی زمانی ادامه دهیم تا پاسخی برای این پرسش بیابیم.»
* توضیح تصویر:
پیشستارهی فیر ۳ (اچ‌اوپی‌اس ۳۷۰) احتمالا با برون‌ریزی‌اش آغازگر روند پیدایش یک پیشستارهی جوان‌تر به نام فیر ۴ یا اچ‌اوپی‌اس ۱۰۸ (نقطه سرخ)، در منطقهی ستاره‌زای شکارچی شده. مقیاس تصویر بر پایه au (یکای اخترشناسی) است، برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید، حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر.
https://goo.gl/ohnt4V
—------------------------------------------
* واژه‌ی HOPS سرواژه‌ی "پیمایش پیش‌ستاره‌های هرشل در شکارچی" (Herschel Orion Protostar Survey) است.
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/HOPS108.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کهن‌ترین ابرسیاهچاله‌های کیهان چگونه ساخته شدند؟»
—---------------------------------------------—
* شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تازه نشان می‌دهند که جریان‌های گازی زِبَرصوتی که از مهبانگ به جا مانده بودند سوخت مورد نیاز برای ساخته شدن برخی ازبزرگ‌ترین و کهن‌ترین سیاهچاله‌های کیهان را فراهم کردند.
به باور انشمندان، ابرسیاهچاله‌هایی که ۱۳ میلیارد سال نوری دورتر از زمین یافته شده‌اند در همان آغاز پیدایش کیهان شکل گرفته‌اند، هر چند که بررسی سازوکار فیزیکیِ آفرینش آنها کار دشواری است.
بر پایه‌ی گزارش بنیاد کاولی، یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران با بهره از یک شبیه‌سازی ابررایانه‌ای توانستند پیدایش یک ابرسیاهچاله از گازهای زبرصوتی (سریع‌تر از صوت) به جا مانده از #مهبانگ را بازسازی کنند و روشی تازه برای درک شیوه‌ی پیدایش سیاهچاله‌های غول‌پیکر در روزگار آغازین کیهان پدید آورند.
نااوکی یوشیدا، نویسنده‌ی این گزارش و پژوهشگر اصلی بنیاد کاولی برای فیزیک و ریاضی کیهان (Kavli IPMU) می‌گوید: «این [یک] پیشرفت چشمگیر است. ریشه‌ی سیاهچاله‌های هیولا یک راز دیرپا بوده و اکنون ما برایش پاسخی یافته‌ایم.»
پژوهش‌های گذشته می‌گفتند ابرسیاهچاله‌های آغاز کیهان به احتمال بسیار از پسماندهای نخستین نسل ستارگان، و یا از رُمبش یک ابر گازی بزرگ و بسیار کهن پدید آمدند. ولی به نوشته‌ی گزارش تازه، آن نظریه‌ها توضیح نمی‌دادند که ابرسیاهچاله‌ها چگونه در آغاز کیهان به این سرعت رشد کردند و تا این اندازه بزرگ شدند.
دانشمندان با افزودن گازهای زبرصوتی که در مهبانگ پدید آمده بودند به شبیه‌سازی‌های تازه، توانستند بر این مشکل چیره شوند. بر پایه‌ی این مدل تازه، در زمانی که کیهان ۱۰۰ میلیون سال از عمرش می‌گذشت، این جریان‌های مواد با ماده‌ی تاریک پیرامون درآمیختند و یک ابر گازی چگال و آشفته پدید آوردند. درون این ابر، یک #پیش‌ستاره آغاز به پیدایش کرد و با مصرف گازهای پیرامون، در مدتی کوتاه بی‌اندازه بزرگ شد.
یوشیدا می‌گوید: «این ستاره پس از آن که به جرمی ۳۴۰۰۰ برابر خورشید رسید، آغاز به رمبش زیر گرانش خود کرد و #سیاهچاله ای بزرگ پدید آورد. این سیاهچاله‌های بزرگ آغاز کیهان به رشد خود ادامه دادند و با ادغام با یکدیگر یک ابرسیاهچاله ساختند.»
یافته‌های این دانشمندان که در شماره‌ی ۲۸ سپتامبر نشریه‌ی ساینس منتشر شده، به اخترشناسان در بهتر شناختن رشد سیاهچاله‌های بزرگ کمک خواهد کرد.
🔴 توضیح عکس:
پراکندگی ماده‌ی تاریک (چارچوب پس‌زمینه و چارچوب بالایی) و پراکندگی گاز (سه چارچوب پایین) به هنگام ساخته شدن یک ستاره‌ی بزرگ. این پراکندگی نامتقارن و گُوِه-مانند است. در چارچوب پایین، سمت راست منطقه‌ای از نظر گرانشی ناپایدار را می‌بینیم که ۲۶ هزار برابر خورشید جرم دارد.
https://goo.gl/HPikq8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/BlackHoles.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------—
* شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تازه نشان می‌دهند که جریان‌های گازی زِبَرصوتی که از مهبانگ به جا مانده بودند سوخت مورد نیاز برای ساخته شدن برخی ازبزرگ‌ترین و کهن‌ترین سیاهچاله‌های کیهان را فراهم کردند.
به باور انشمندان، ابرسیاهچاله‌هایی که ۱۳ میلیارد سال نوری دورتر از زمین یافته شده‌اند در همان آغاز پیدایش کیهان شکل گرفته‌اند، هر چند که بررسی سازوکار فیزیکیِ آفرینش آنها کار دشواری است.
بر پایه‌ی گزارش بنیاد کاولی، یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران با بهره از یک شبیه‌سازی ابررایانه‌ای توانستند پیدایش یک ابرسیاهچاله از گازهای زبرصوتی (سریع‌تر از صوت) به جا مانده از #مهبانگ را بازسازی کنند و روشی تازه برای درک شیوه‌ی پیدایش سیاهچاله‌های غول‌پیکر در روزگار آغازین کیهان پدید آورند.
نااوکی یوشیدا، نویسنده‌ی این گزارش و پژوهشگر اصلی بنیاد کاولی برای فیزیک و ریاضی کیهان (Kavli IPMU) می‌گوید: «این [یک] پیشرفت چشمگیر است. ریشه‌ی سیاهچاله‌های هیولا یک راز دیرپا بوده و اکنون ما برایش پاسخی یافته‌ایم.»
پژوهش‌های گذشته می‌گفتند ابرسیاهچاله‌های آغاز کیهان به احتمال بسیار از پسماندهای نخستین نسل ستارگان، و یا از رُمبش یک ابر گازی بزرگ و بسیار کهن پدید آمدند. ولی به نوشته‌ی گزارش تازه، آن نظریه‌ها توضیح نمی‌دادند که ابرسیاهچاله‌ها چگونه در آغاز کیهان به این سرعت رشد کردند و تا این اندازه بزرگ شدند.
دانشمندان با افزودن گازهای زبرصوتی که در مهبانگ پدید آمده بودند به شبیه‌سازی‌های تازه، توانستند بر این مشکل چیره شوند. بر پایه‌ی این مدل تازه، در زمانی که کیهان ۱۰۰ میلیون سال از عمرش می‌گذشت، این جریان‌های مواد با ماده‌ی تاریک پیرامون درآمیختند و یک ابر گازی چگال و آشفته پدید آوردند. درون این ابر، یک #پیش‌ستاره آغاز به پیدایش کرد و با مصرف گازهای پیرامون، در مدتی کوتاه بی‌اندازه بزرگ شد.
یوشیدا می‌گوید: «این ستاره پس از آن که به جرمی ۳۴۰۰۰ برابر خورشید رسید، آغاز به رمبش زیر گرانش خود کرد و #سیاهچاله ای بزرگ پدید آورد. این سیاهچاله‌های بزرگ آغاز کیهان به رشد خود ادامه دادند و با ادغام با یکدیگر یک ابرسیاهچاله ساختند.»
یافته‌های این دانشمندان که در شماره‌ی ۲۸ سپتامبر نشریه‌ی ساینس منتشر شده، به اخترشناسان در بهتر شناختن رشد سیاهچاله‌های بزرگ کمک خواهد کرد.
🔴 توضیح عکس:
پراکندگی ماده‌ی تاریک (چارچوب پس‌زمینه و چارچوب بالایی) و پراکندگی گاز (سه چارچوب پایین) به هنگام ساخته شدن یک ستاره‌ی بزرگ. این پراکندگی نامتقارن و گُوِه-مانند است. در چارچوب پایین، سمت راست منطقه‌ای از نظر گرانشی ناپایدار را می‌بینیم که ۲۶ هزار برابر خورشید جرم دارد.
https://goo.gl/HPikq8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/BlackHoles.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«شمشیر دوتیغه در دست یک نوزاد»
—------------------------------—
در نگاه نخست شاید فکر کنید این یک شمشیر نوری دو-تیغه در نمایی از فیلم جنگ ستارگان است، ولی در واقع این تیغه‌های نور دو فواره‌اند که از یک ستاره‌ی نوزاد در همین کهکشان خودمان بیرون زده‌اند.
این چشم‌انداز خیره‌کننده که از همگذاری داده‌های تصویری تلسکوپ فضایی هابل پدید آمده، حدود نیم سال نوری از جرم هربیگ-هارو ۲۴ (یا اچ‌اچ ۲۴) در فاصله‌ی ۱۳۰۰ سال نوری یا ۴۰۰ پارسک از زمین، در یکی از پرورشگاه‌های ستاره‌ای مجموعه ابر مولکولی "شکارچی بی" را نشان می‌دهد.
خود آن ستاره‌ی نوزاد یا در واقع #پیش‌ستاره در مرکز این جرم #هربیگ_هارو جای دارد و به طور مستقیم دیده نمی‌شود، زیرا با ابرهای سرد گاز و غباری که به حالت تخت در آمده و یک قرص برافزایشی چرخان ساخته‌اند در بر گرفته شده. مواد درون این قرص با فرو کشیده شدن به سوی این پیش‌ستاره داغ می‌شوند و نیز فواره‌هایی از دو سوی مخالف، در راستای محور چرخش کل سامانه به بیرون می‌جهند.
این فواره‌های باریک و پرانرژی به هنگام شکافتن مواد میان‌ستاره‌ایِ پیرامون، با آنها برخورد کرده و رشته‌ای از جبهه‌های برافروخته‌ی شوک در راستای مسیر خود پدید آورده‌اند.
#apod
https://goo.gl/xiVHcg
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180311.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—------------------------------—
در نگاه نخست شاید فکر کنید این یک شمشیر نوری دو-تیغه در نمایی از فیلم جنگ ستارگان است، ولی در واقع این تیغه‌های نور دو فواره‌اند که از یک ستاره‌ی نوزاد در همین کهکشان خودمان بیرون زده‌اند.
این چشم‌انداز خیره‌کننده که از همگذاری داده‌های تصویری تلسکوپ فضایی هابل پدید آمده، حدود نیم سال نوری از جرم هربیگ-هارو ۲۴ (یا اچ‌اچ ۲۴) در فاصله‌ی ۱۳۰۰ سال نوری یا ۴۰۰ پارسک از زمین، در یکی از پرورشگاه‌های ستاره‌ای مجموعه ابر مولکولی "شکارچی بی" را نشان می‌دهد.
خود آن ستاره‌ی نوزاد یا در واقع #پیش‌ستاره در مرکز این جرم #هربیگ_هارو جای دارد و به طور مستقیم دیده نمی‌شود، زیرا با ابرهای سرد گاز و غباری که به حالت تخت در آمده و یک قرص برافزایشی چرخان ساخته‌اند در بر گرفته شده. مواد درون این قرص با فرو کشیده شدن به سوی این پیش‌ستاره داغ می‌شوند و نیز فواره‌هایی از دو سوی مخالف، در راستای محور چرخش کل سامانه به بیرون می‌جهند.
این فواره‌های باریک و پرانرژی به هنگام شکافتن مواد میان‌ستاره‌ایِ پیرامون، با آنها برخورد کرده و رشته‌ای از جبهه‌های برافروخته‌ی شوک در راستای مسیر خود پدید آورده‌اند.
#apod
https://goo.gl/xiVHcg
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180311.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«ستاره‌ای با دو "آوای تولد" متفاوت»
----------------------------------
اخترشناسان راز دو جریانِ گازیِ متفاوت که از یک ستاره‌ی نوزاد بیرون زده را آشکار کرده‌اند. آنها به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) دریافتند که دو برونریزیِ این ستاره، که یکی پرسرعت‌تر از دیگریست، محورهای متفاوت ناهم‌ترازی دارند و برون‌ریزی کم‌سرعت هم پیش از برون‌ریزی پرسرعت پدید آمده بوده. سرچشمه‌ی این دو جریان تاکنون یک راز بوده، ولی این رصدهای تازه نشانه‌هایی را آشکار کرده که بر پایه‌ی آنها، این دو جریان از دو بخش متفاوتِ قرصِ پیرامون این #پیش‌ستاره بیرون زده‌اند.
ستارگان در کیهان جرم‌های بسیار گوناگونی دارند، از صدها برابر جرم خورشید گرفته تا کمتر از یک دهم خورشید. اخترشناسان برای درک و شناخت سرچشمه‌ی این گوناگونی، به بررسی فرآیند شکل‌گیری ستارگان می‌پردازند، یعنی فرآیند انباشت گاز و غبار کیهانی.
@onestar_in_sevenskies
ستارگان نوزاد (پیش‌ستارگان) با کشش گرانشی خود گاز گردآوری می‌کنند، ولی بخشی از این مواد توسط خود پیش‌ستاره پس زده می‌شود. این موادِ پس‌زده شده یک "آوای تولدِ" ستاره‌ای می‌سازند که سرنخ‌هایی درباره‌ی فرآیند انباشت جرم به دانشمندان می‌دهد.
گروهی از دانشمندان به رهبری یوکو ماتسوشیتا از دانشگاه کیوشو به کمک رصدخانه‌ی #آلما آوای تولد ستاره‌ای به نام "ام‌ام‌اس۵/اوام‌سی-۳" را با جزییات بررسی کردند و دو جریان گازی متفاوت در آن شناسایی کردند: یک برون‌ریزی کُند و یک فواره‌ی پرسرعت. تاکنون چند نمونه پیش‌ستاره با دو جریان در طول موج رادیویی دیده شده، ولی ام‌ام‌اس۵/اوام‌سی-۳ در میانشان یک استثنا است.
ماتسوشیتا می‌گوید: «ما با اندازه‌گیری جابجایی‌های دوپلری در موج‌های رادیوییِ دریافتی توانستیم سرعت و سن این جریان‌های گاز را برآورد کنیم. ما پی بردیم که این فواره (جریان پرسرعت) و برون‌ریزی (جریان کم‌سرعت) به ترتیب ۵۰۰ سال و ۱۳۰۰ ال پیش پدید آمده‌اند. [پس] جریان‌های گازیِ بسیار جوانی‌اند.» ماتسوشیتا نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه‌ایست که درین باره در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
@onestar_in_sevenskies
جالب‌تر این که محورهای این دو جریان به اندازه‌ی ۱۷ درجه ناهم‌ترازند. محور جریان‌های پیش‌ستاره‌ای می‌تواند با گذشت زمانی دراز در اثر حرکت پیشایانِ ستاره‌ی مرکزی (حرکت تقدیمی) تغییر کند. ولی در این مورد، پژوهشگران با توجه به جوان بودنِ بیش از اندازه‌ی این جریان‌های گازی نتیجه گرفتند که دلیل ناهم‌ترازی آنها حرکت پیشایانِ ستاره نیست بلکه ارتباطی به فرآیندِ به راه افتادنِ خودِ برون‌ریزی دارد.
برای سازوکار پیدایش برون‌ریزی‌ها و فواره‌های این پیش‌ستاره دو نظریه‌ی عمده ارایه شده. برخی از پژوهشگران می‌گویند این دو جریان به طور جداگانه (مستقل)، و در دو بخش متفاوت از قرص گازی پیرامون پیشستارهی مرکزی پدید آمده‌اند (مدل ناوابسته یا مستقل)، ولی به نظر برخی دیگر از دانشمندان، نخست فواره‌ی پرسرعت پدید آمده بوده، سپس مواد پیرامونش را به دنبال خود کشیده و برون‌ریزی‌های آهسته‌تری را پدید آورده (مدل دربرگیری). اخترشناسان با وجود پژوهشِ گسترده هنوز به پاسخی قطعی نرسیده‌اند.
هم‌تراز نبودن دو جریان می‌تواند...
ادامه‌ی این مطلب در پست بعد 👇👇👇👇👇
----------------------------------
اخترشناسان راز دو جریانِ گازیِ متفاوت که از یک ستاره‌ی نوزاد بیرون زده را آشکار کرده‌اند. آنها به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) دریافتند که دو برونریزیِ این ستاره، که یکی پرسرعت‌تر از دیگریست، محورهای متفاوت ناهم‌ترازی دارند و برون‌ریزی کم‌سرعت هم پیش از برون‌ریزی پرسرعت پدید آمده بوده. سرچشمه‌ی این دو جریان تاکنون یک راز بوده، ولی این رصدهای تازه نشانه‌هایی را آشکار کرده که بر پایه‌ی آنها، این دو جریان از دو بخش متفاوتِ قرصِ پیرامون این #پیش‌ستاره بیرون زده‌اند.
ستارگان در کیهان جرم‌های بسیار گوناگونی دارند، از صدها برابر جرم خورشید گرفته تا کمتر از یک دهم خورشید. اخترشناسان برای درک و شناخت سرچشمه‌ی این گوناگونی، به بررسی فرآیند شکل‌گیری ستارگان می‌پردازند، یعنی فرآیند انباشت گاز و غبار کیهانی.
@onestar_in_sevenskies
ستارگان نوزاد (پیش‌ستارگان) با کشش گرانشی خود گاز گردآوری می‌کنند، ولی بخشی از این مواد توسط خود پیش‌ستاره پس زده می‌شود. این موادِ پس‌زده شده یک "آوای تولدِ" ستاره‌ای می‌سازند که سرنخ‌هایی درباره‌ی فرآیند انباشت جرم به دانشمندان می‌دهد.
گروهی از دانشمندان به رهبری یوکو ماتسوشیتا از دانشگاه کیوشو به کمک رصدخانه‌ی #آلما آوای تولد ستاره‌ای به نام "ام‌ام‌اس۵/اوام‌سی-۳" را با جزییات بررسی کردند و دو جریان گازی متفاوت در آن شناسایی کردند: یک برون‌ریزی کُند و یک فواره‌ی پرسرعت. تاکنون چند نمونه پیش‌ستاره با دو جریان در طول موج رادیویی دیده شده، ولی ام‌ام‌اس۵/اوام‌سی-۳ در میانشان یک استثنا است.
ماتسوشیتا می‌گوید: «ما با اندازه‌گیری جابجایی‌های دوپلری در موج‌های رادیوییِ دریافتی توانستیم سرعت و سن این جریان‌های گاز را برآورد کنیم. ما پی بردیم که این فواره (جریان پرسرعت) و برون‌ریزی (جریان کم‌سرعت) به ترتیب ۵۰۰ سال و ۱۳۰۰ ال پیش پدید آمده‌اند. [پس] جریان‌های گازیِ بسیار جوانی‌اند.» ماتسوشیتا نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه‌ایست که درین باره در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده.
@onestar_in_sevenskies
جالب‌تر این که محورهای این دو جریان به اندازه‌ی ۱۷ درجه ناهم‌ترازند. محور جریان‌های پیش‌ستاره‌ای می‌تواند با گذشت زمانی دراز در اثر حرکت پیشایانِ ستاره‌ی مرکزی (حرکت تقدیمی) تغییر کند. ولی در این مورد، پژوهشگران با توجه به جوان بودنِ بیش از اندازه‌ی این جریان‌های گازی نتیجه گرفتند که دلیل ناهم‌ترازی آنها حرکت پیشایانِ ستاره نیست بلکه ارتباطی به فرآیندِ به راه افتادنِ خودِ برون‌ریزی دارد.
برای سازوکار پیدایش برون‌ریزی‌ها و فواره‌های این پیش‌ستاره دو نظریه‌ی عمده ارایه شده. برخی از پژوهشگران می‌گویند این دو جریان به طور جداگانه (مستقل)، و در دو بخش متفاوت از قرص گازی پیرامون پیشستارهی مرکزی پدید آمده‌اند (مدل ناوابسته یا مستقل)، ولی به نظر برخی دیگر از دانشمندان، نخست فواره‌ی پرسرعت پدید آمده بوده، سپس مواد پیرامونش را به دنبال خود کشیده و برون‌ریزی‌های آهسته‌تری را پدید آورده (مدل دربرگیری). اخترشناسان با وجود پژوهشِ گسترده هنوز به پاسخی قطعی نرسیده‌اند.
هم‌تراز نبودن دو جریان می‌تواند...
ادامه‌ی این مطلب در پست بعد 👇👇👇👇👇