👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.12K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«هیچ ردی از ماده تاریک در تابش پرتو گامای کیهانی دیده نمی‌شود»
—---------------------------------------------------------------

پژوهشگران دانشگاه آمستردام (UvA) دقیق‌ترین بررسیِ تابش پس‌زمینه‌ی #پرتو_گاما که تا به امروز انجام شده بود را منتشر کرده‌اند. این دانشمندان با بهره از داده‌هایی که تلسکوپ منطقه گسترده‌ی فرمی در بیش از ۶ سال گرد آورده بود دریافتند که چشمه‌های این تابش پس‌زمینه را در دو رده‌ی متفاوت می‌توان جای داد. در این بررسی، هیچ نشانه‌ای از سهم ذرات #ماده_تاریک در این تابش دیده نشد. گزارش این پژوهش در تازه‌ترین شماره‌ی نشریه‌ی فیزیکال ریویو D منتشر شده است.

پرتوهای گاما ذراتی از نور (فوتون) با بالاترین انرژی در کیهانند که برای چشم انسان دیدارناپذیرند. رایج‌ترین چشمه‌های پرتو گاما بلازارها هستند: ابرسیاهچاله‌هایی بسیار چگال در مرکز کهکشان‌ها (به عبارت دیگر، اختروش‌های بسیار چگال). ولی تپ‌اخترها و انفجارهای سهمگین ستاره‌ای مانند ابرنواخترها هم می‌توانند پرتو گاما تولید کنند
@onestar_in_sevenskies
در سال ۲۰۰۸، ناسا ماهواره‌ی فرمی را با هدف نقشه‌برداری بی‌اندازه دقیق از پرتوهای گامای کیهانی راهی فضا کرد. "تلسکوپ منطقه گسترده" که بر ماهواره‌ی فرمی سوار است از آن زمان تاکنون سرگرم گردآوری داده‌هاست. این تلسکوپ هر سه ساعت یکبار به طور پیوسته از سرتاسر آسمان نقشه بر می‌دارد. بیشینه‌ی پرتو گامایی که این تلسکوپ دیده از آنِ کهکشان خودمان است (راه شیری)، ولی برنامه‌ی تلسکوپ فرمی اینست که بیش از ۳۰۰۰ چشمه‌ی فراکهکشانی را نیز ردیابی کند (بر پایه‌ی آخرین برآوردی که در ژانویه‌ی ۲۰۱۶ انجام شد). با این وجود، شمار این تک چشمه‌ها به آن اندازه کافی نیست که بتواند کل فوتون‌های فرابنفشی که از بیرون از کهکشان می‌آیند را توضیح دهد. در واقع، حدود ۷۵ درصد آنها را نمی‌توان به پای این اجرام نوشت.

🔹پس‌زمینه‌ی همسانگرد پرتو گاما
در دهه‌ی ۱۹۶۰، رصدخانه‌های فضایی یک پس‌زمینه‌ی پرتو گامای محو را یافتند که از چهار گوشه‌ی کیهان می‌آمد و سرتاسر آسمان را می‌پوشاند. اگر انسان دید فرابنفش داشت و به آسمان نگاه می‌کرد، آن را یکپارچه روشن می‌دید.

سرچشمه‌ی این تابش که به نام #پس‌زمینه‌_همسانگرد_پرتو_گاما شناخته شده پس از چند دهه همچنان ناشناخته است. این تابش می‌تواند از بلازارهایی که هنوز شناسایی نشده‌اند، یا چشمه‌های دیگری که بسیار کم‌نورتر از توان دید تلسکوپ فرمی هستند گسیلیده شده باشند. بخش‌هایی از این پس‌زمینه‌ی پرتو گاما هم می‌تواند اثر انگشت ذرات ماده‌ی تاریک را در خود داشته باشند، ذره‌ای که هنوز دیده نشده و ۸۰ درصدِ نادیدنیِ جرم کیهان را در بر دارد. اگر دو ذره‌ی ماده‌ی تاریک به هم بخورند، می‌توانند یکدیگر را نابود کرده و شناسه‌ی فوتون‌های پرتو گاما تولید کنند.

🔹نوسان‌ها
دکتر ماتیا فورناسا، دانشمند اخترفیزیک ذره‌ای در UvA به همراه همکارانش با بهره از داده‌هایی که #تلسکوپ_فرمی در مدت ۸۱ ماه گردآوری کرده بود، یک بررسی گسترده و فراگیر ...
ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼
«سیگنال اسرارآمیز مرکز کهکشان از گذشته می‌آید نه از ماده تاریک»
—------------------------------------------------------------—

* بر پایه‌ی پژوهشی تازه، سیگنال کیهانی اسرارآمیزی که از مرکز کهکشان راه شیری دریافت می‌شود در حقیقت از ستارگان باستانی می‌آید نه از ماده‌ی تاریک.

پرتوهای گامای پرانرژی‌ِ بیش از اندازه‌ای از هسته‌ی کهکشان ما (از کوژ کهکشان) دریافت می‌شود. در بررسی‌های گذشته، ریشه‌ی این فراوانیِ اسرارآمیز را #ماده‌_تاریک دانسته بودند- جوهره‌ی نادیدنی رازگونه‌ای که هیچ نور یا انرژی‌ای نمی‌گسیلد، ولی گمان بر اینست که بیشتر ماده‌ی موجود در کیهان را تشکیل داده.

ولی بر پایه‌ی پژوهشی تازه از سوی دانشگاه ملی استرالیا (ANU)، سرچشمه‌ی این پرتوهای گاما نه ماده‌ی تاریک، بلکه هزاران #ستاره‌_نوترونی سریع-چرخان به نام "تپ‌اخترهای میلی‌ثانیه‌ای" است که به باور دانشمندان چیزی نزدیک به ۱۰ میلیارد سال سن دارند. از آنجایی که این ستارگان بسیار دورند، پرتوهایشان با هم یکی شده و سیگنالی که اخترشناسان در گذشته آن را ناشی از ماده‌ی تاریک تعبیر کرده بودند را ساخته‌اند.

رولند کروکر از مدرسه‌ی پژوهش اخترشناسی و اخترفیزیکِ ای‌ان‌یو می‌گوید: «تابش‌های این چند هزار ستاره‌ی چگال که در فاصله‌ی مرکز کهکشان به گرد آن در گردشند می‌توانند با هم آمیخته شده و سیگنالی با پراکندگی یکدست، همان چیزی که ما از ماده‌ی تاریک انتظار داریم را تقلید کنند.»

اگرچه ماده‌ی تاریک به طور مستقیم دیده نمی‌شود، ولی گمان می‌رود از ذرات سنگین با برهم‌کنش ضعیف (ویمپ، WIMP) تشکیل شده. این ذرات گاهی می‌توانند به هم برخورد کنند و نوری بگسیلند که یک میلیارد بار پرانرژی‌تر از نور دیدنی (مریی) است. به همین دلیل بوده که دانشمندان در گذشته می‌پنداشتند پرتوهای گامایی که از مرکز کهکشان راه شیری دریافت می‌شود از ماده‌ی تاریک سرچشمه گرفته [گاما پرانرژی‌ترین تابش کیهان است].

این پژوهشگران با بهره از داده‌های تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی (که از ۲۰۰۸ تاکنون در مدار زمینست) دریافتند که سیگنال‌های پرتو گامای مرکز کهکشان پراکندگی ستارگان در مرکز کهکشان را بازتاب می‌دهند. این داده‌ها تایید دیگری بر این نظریه‌اند که این پرتوهای گاما نه از ماده‌ی تاریک، بلکه ازستارگان پیر سرچشمه گرفته.

کروکر می‌گوید: «شاید مرکز کهکشان ما انباشته از ماده‌ی تاریک باشد، ولی پر از ستارگان پیری نیز هست که با هم یک ساختار به نام "کوژ مرکزی" کهکشان (bulge) را می‌سازند.»

وی می‌افزاید: «بررسی‌های دامنه‌دار دیداری و نظری برای تایید یا رد کردن این نظریه که این پرتوهای گاما از تپ‌اخترهای میلی‌ثانیه‌ای سرچشمه گرفته در جریانست.»

گزارش این پژوهشگران در شماره‌ی ۱۲ مارس نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
#پرتو_گاما
https://goo.gl/Np9mTC
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/bulge-signal.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky